DENKSPORT
s
Dameoffer na 23 jaar wachten
Blindsimultaan spreekt de mensen aan
I
M
■1
II
i:
•i
a
S
E
B
c
111
n
n
D
3
Eerste Duitse bloemenzegels 3 januari
ft
HDC965
VRIJDAG 31 DECEMBER 2004
einbrekers
5 verpozing
et oudejaar
e verhalen in bridgerubrieken over
7; jers die iets geweldig moois of iets ge
lig doms hebben gedaan, gaan een keer
elen. Een bridger zit veel liever zelf
er de kaarten en dan nog het liefst als
ir. Dan heb je het heft in handen. Wie
staat er vanavond een leuke oude-
op het programma. Een kleine
I1 ie als de klok twaalf slaat en dan het
we jaar starten met de kaarten in han-
Een heerlijk vooruitzicht. Niet ieder-
zal zich aan andere feestelijkheden
ien onttrekken. Voor de bridgers die
ludej aarsavond zonder hun favoriete
gheid moeten doen, staan hier twee
je puzzels. Bewaar ze eventueel tot
gen dan kan het nieuwe jaar toch al
gend worden ingeluid. Het zijn double-
nmyproblemen, zoek dus de oplossing
alle kaarten open.
e.net eerste spel moet zuid tweemaal in
f snijden om de benodigde twaalf sla
pte maken maar hij heeft erg weinig en-
'P in de dummy.
643
¥-
106 543 2
8432
N V 10 8 7
VB'06 54^0 ;9Af787
V z *10 9
AH B952
¥-
AH
A B 7 6 5
Pt
BRIDGE
PUZZEL
SCHAKEN
Marijke van der Pas
speelt 6^, west komt uit met TH. Zuid
Jtwaalf slagen maken maar hoe?
deze uitkomst af te troeven in de
imy kan de leider snijden in troef. Dat
1 iter niet goed genoeg. Zuid heeft later
roefcoup nodig om oosts troeven on-
^delijk te maken en om die te bewerk-
gen moet hij even lang in troef worden
ost. Hij moet dus twee troeven zien
te raken. De eerste troef verdwijnt in
irste slag. Zuid troeft de uitkomst met
1 de dummy en speelt in de hand ¥2
k°)an speelt hij ^4 voor en dekt de kaart
)ost zo goedkoop mogelijk,
moet nog een keer naai- de dummy en
heeft hij west voor nodig. Zuid incas-
♦A en 4H. Omdat ^9 onder 410 van
immy gaat vallen, zijn de ruitens in de
my nu hoog. Na 4AH speelt zuid *A
averen na. West komt aan slag en
alleen nog hartens over. Zuid troeft
l*r igespeelde harten met de zes. Omdat
Dg steeds een schoppen kwijt moet om
volgende troefcoup te laten slagen,
ve t hij in de hand de vijf bij. Hij troeft
de tweede keer onder.
m Dlgens speelt zuid een hoge ruiten uit
immy, oost bekent, en gooit in de
een klaveren af. Dan komt de volgen
den. Als oost die slag troeft, kan zuid
roeven, de troeven trekken en claimen
"(at de klaveren hoog zijn. Oost kan dus
este een harten afgooien. Zuid gooit
nog een klaveren af. Gelukkig heeft hij
U1 :en klaveren omdat hij in de twee ron-
n lat er harten is gespeeld steeds heeft
rgetroefd.
at zuid zo in de dummy kan blijven,
er nogmaals een hoge ruiten. Oost
nog één harten om af te gooien en
10 nog één klaveren om bij te spelen. Ie-
eeft dan nog drie kaarten. Zuid zit met
1 achter ♦V108. Omdat zuid nog
s in de dummy aan slag is, maakt hij
1 natisch de laatste drie slagen.
iauzzel in het tweede spel is gecompo-
s 1 door de Engelse Sally Brock, een
^tnalige wereldkampioene. Ook daar zit
°Hrobleem in de troefkleur.
B 6
TAHVB
AV.10 5 4
A 3
,t(9 8 N V 7
18>98 7 t T6 543
*B9 WT° 48 7 6
82 Z *7654
A H 5 4 3 2
¥2
32
*H B 10 9
afmoet 7afspelen. West start met ♦10.
alsof er altijd een troefslag verloren
maar door kunstig te manoeuvreren
Dch dertien slagen te maken.
^speelt in de dummy 46 bij (oost *7)
emt in de hand met ♦A. Hij speelt
L TA en troeft een harten -hoewel hoog
let de twee. Dan speelt hij *B voor.
|zal duiken maar dat maakt verder niet
lit. De volgende klaveren is voor het
troeft nogmaals een hoge harten
met de drie. Door een ruiten naar de
te spelen kan zuid ook de laatste
troeven. Ook ^4 is verdwenen. Weer
nfldummy met 4A troeft zuid een ruiten
oi le vijf. Zuid heeft nu nog ♦H en *H10
n^iden. Na *H, de vrouw valt, speelt
1S(^10. West heeft alleen nog ♦oê in han-
,0j n troeft de slag dus in met de negen.
d$can de slag overtroeven met ♦B. Zuid
p nu nog één kaart: *A. Daaronder val-
vrouw van oost en de acht van west.
nyaakt dus alle slagen.
introevers zijn nodig geweest om te
ideren dat zuid een troefslag af moet
jnij iedereen een geweldig 2005 toe te
ïn-
Oplossing
nummer 52
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
INCOMPETENT en BOMBARDEREN
Kruiswoordraadsel
nummer 53
HORIZONTAAL:
1. Kermis; 8. hoofd; 9. scheepstouw; 10.
ernstig; 12. blootje; 13. Noorse compo
nist; 15. manieren; 16. windvrij; 18.
inheems vorst; 20. emmer; 21. inzicht;
22. licht rijtuigje (Ind.); 24. opening; 26.
de jongere; 28. evenredig deel; 30.
onaangenaam warm; 33. grondtoon; 34.
bevelschrift; 35. kind; 36. laatstleden; 37.
kleur; 39. beschikbaar; 40. inhoudsmaat;
42. stonde; 45. Keltische taal; 48. popu
lier; 49. Midden-Amerikaans land; 51.
niemendal; 53. Edelgrootmogende; 54.
af; 55. harnas; 56. tijdseenheid; 57. deel
van de week; 58. bijenproduct; 60. twee
tal; 61. werktuig.
VERTICAAL:
1. Speelkaart; 2. heilige stier; 3. rijks
grens; 4. moeder van Pegasus; 5. tande
loos zoogdier; 6. middelpunt; 7. drieëen-
heid; 8. soort schildpad; 11. taartje; 12.
deel van het dak; 14. opperwezen; 15.
keukenkruid; 16. verbond (It.); 17.
geestigheid; 19. beroep; 23. onhelder; 25.
flauw; 27. opstootje; 28. knaagdier; 29.
voorzetsel; 31. in orde; 32. deel van het
por; 33. Duits voegvoord; 38. kokertje
van zacht metaal; 39. onderneming; 41.
Oostenrijkse psychiater; 43. muziek
soort; 44. meststof; 46. boom; 47.
gespannen; 49. passage voor één acteur
in een toneelstuk; 50. wasgelegenheid;
52. volksoverlevering; 54. losplaats; 58.
wereldkampioenschap; 59. symbool tin.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 21-34-16-61-
22-56-10-51-12-53-3 en 2-36-47-38-33-
50-32-45-46-41-7?
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot. Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mailadres: credac-
tie.ld@hdc.nl>
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
C.A.G. Doeswijk, Achterweg 40, Lisse
(cryptogram).
L.M. van Niekerk, Hogewoerd 70, Leiden
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 53
HORIZONTAAL:
4. Rechtstreeks richting echtgenoot (2,2,3,2); 6.
Fraaie massa, maar niet heus! (5,4); 9. Hierdoor
wordt men nat bij een gevecht (9); 10. Instrument
om (bellen) te blazen (5); 11. De snelheid van het
water (5); 12. Slappe handel! (9); 14. Dokter bekend
van radio en TV en de krantenwereld? (15); 16.
Poging van de fiscus om ons monddood te maken?
(11); 18. Terugkeer in de racesport (7); 20. Fijn
gerecht, maar niet om in te zitten! (5); 21.
Stimulerende taille? (9).
VERTICAAL:
1. Het vertrek van een sjoemelaar? (11); 2. Praten
over uitvluchten (7); 3. Doorlopend aan de ketting
(16); 5. Geen sappige vrucht? (10); 7. Bier uit
Frankrijk? (13); 8. Geen rustgevende uitgave (4); 13.
De inhoud hiervan is voor de lange termijn (6); 15.
Grote muil om erop te timmeren (6); 17. Hard stude
ren van de zenuwen (5); 19. Bewegingsvrijheid
genoeg in het schip! (4).
Oplossing
nummer 52
Horizontaal:
4. Zogenaamd; 6. trefcentrum;
10. ongezouten; 11. taai; 12.
schermgegevens; 13. vendel;
14. aaseter; 15. benzinevoor
raad; 17. kogelregen; 19. knip
peren.
Verticaal:
1. Verfrommelen; 2. radertje;
3. omstanders; 5. onroerende
zaken; 7. uitgestorven; 8.
inschepen; 9. aanspraak; 14.
afvallen; 16. opeten; 18. gips.
Het is 1981. Tijdens het Neder
lands kampioenschap speelt
John van der Wiel met wit tegen
Jan Timman. De 29-jarige Tim
man is al vijf keer kampioen ge
weest en behoort inmiddels tot
de wereldtop. De 21-jarige Van
der Wiel is twee jaar daarvoor
Europees jeugdkampioen ge
worden en staat aan het begin
van een mooie schaakcarrière.
Beiden staan bekend om hun
attractieve, gedurfde speelstijl.
De partij wordt dan ook een
prachtig gevecht.
Van der Wiel-Timman
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6
4.Pg5 d5 5.exd5 Pa5 6.Lb5+ c6
7.dxc6 bxc6 8.Df3 Tb8 9.Ld3
h6 10.Pe4 Pd5 11.b3
Van der Wiel had deze zet een
jaar eerder voor het eerst ge
speeld tegen Eugenio Torre.
Voor zwart ligt nu voor de hand
1 l...Pb4 12.Lb2 Pxd3+ 13.cxd3
Dc7, maar na 14.Dg3 heeft wit
opeens alle touwtjes in handen.
1 l...g6 12.Dg3 Pf4
Torre speelde 12...Lg7 13.La3
Pb4, wat voor Van der Wiel niet
goed afliep. Waarschijnlijk zou
Van der Wiel na 12...Lg7 nu
13.Lb2 spelen.
13.Lb2 Lg7 14.La3
En nu alsnog, omdat Pb4 niet
meer mogelijk is.
14...Pb7 15.Pbc3 f5 16.Pe2
Wit dreigt in diverse varianten
dodelijk op g6 in te slaan. Vol
gens de spelers had zwart hier
16...Pxd3+ 17.cxd3 Kf7 moeten
spelen, gevolgd door Le6.
16...g5 17.Pxf4
Zie diagram 1.
17...exf4 18.Df3 Da5!
Nu de zwarte koning naar d8
lil
i.
w
ill
II
i.
jlH
i
l
0
0
IQ
BI
E
l
I
ÈL
!2=J|
i
if
i
i
i
i
i
c
ik
A
IQ
A
13
a
E
II
E
Diagram 1:
Stelling na 17.Pxf4
kan lopen, staan opeens La3,
Pe4 en Tal tegelijk aangevallen.
Van der Wiel redt zich eruit.
19.Pd6+Pxd6
Als zwart niet slaat, speelt wit
Pc4, waarna hij tijd heeft om
zijn stukken te redden.
20.Dxc6+ Kf7 21.Lxd6 Te8+
22.Kdl Lxal
Hier miste Van der Wiel de
winst. Hij keek naar 23.Lxb8
Dxa2 24.Lc4+ Le6 25.Dd7+ Te7
26.Lxe6+ Kf6, maar kwam niet
verder. Na afloop wees Timman
op 27.Dd8!, met als mooiste va
riant 27...DM+ 28.Ke2 Dxhl
29.Ld6 Kxe6 30.Dxe7+ Kd5
31.c4+ en mat op volgende zet.
23.Lc4+ Le6 24.Tel Lxc4
25.Dxc4+ Kg6 26.Lxb8 Txb8
27.c3 Dxa2 28.Te6+
Er zit geen mat in, na 28.De6+
Kh5 29.Df7+ Kh4 30.g3+ Kh3
31.Dxf5+ Kxh2 wint zwart zelfs.
28...Kh5 29.Txh6+
Dat zit er wel in: eeuwig schaak.
Remise.
Na afloop schreef perschef Ber-
DAMMEN
Diagram 2:
Stelling na 16.Lf6
ry Withuis in het dagverslag dat
het dameoffer 14.Dxf4 wel eens
onderzocht zou mogen wor
den. Maar, zo redeneerde hij,
de stelling was tot de twaalfde
zet nog bekend, dus bij hun
voorbereiding zullen de spelers
echt wel naar dit offer gekeken
hebben. Van der Wiel heeft het
dus bewust afgekeurd en Tim
man had er wel op durven in
gaan, zo concludeerde Withuis.
In correspondentiepartijen was
het dameoffer al eens gespeeld,
maar dat zullen de betrokkenen
waarschijnlijk niet geweten
hebben. December 2004. John
van der Wiel heeft 23 jaar de
tijd gehad om naar het dameof
fer te kijken. In het Harmonie-
toernooi in Groningen speelt
hij tegen Sipke Ernst. De 25-ja-
rige Ernst was twee toen boven
genoemde partij werd gespeeld.
Ook jonge schakers bestuderen
oude bronnen, maar zou Ernst
weet hebben gehad van de op
merkingen van Withuis?
Van der Wiel-Ernst
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6
4.Pg5 d5 5.exd5 Pa5 6.Lb5+
7.dxc6 bxc6 8.Df3 Tb8 9.Ld3
h6 10.Pe4 Pd5 1 l.b3 g6 12."
Lg7 13.Lb2 Pf4
Daar is hij weer. Deze keer weet
de Leidse grootmeester wat
hem te doen staat.
14.Dxf4!? exf4 15.Lxg7 Kd7
Waarschijnlijk is 15...f5 zwarts
beste kans, bijvoorbeeld
16.Lxh8 fxe4 17.Lxe4 De7 18.d3
Lf5, waarna wit toren, loper en
twee pionnen voor de dame
heeft, maar niet meer het
mooie spel dat hem voor ogen
stond.
I6.Lf6
Zie diagram 2. Met slaan op h8
krijgt wit te weinig materiaal.
Zijn bedoeling is om met zijn
vier lichte stukken het hele
bord te beheersen. Zwarts to
rens krijgen intussen geen
mooie lijnen en het zwarte
paard staat ongelukkig.
16...De8 17.0-0 Kc7 18.Tel Lf5
19.Pa3 De6 20.Lc3 Dd5 21.Pc4
Pxc4 22.bxc4
Wit kan steeds een kwaliteit
winnen, maar zoals gezegd wil
hij dat niet. Hij zal proberen
met een toren over de b- of e-
lijn de zwarte stelling binnen te
dringen. Helaas krijgt het pu
bliek niet te zien of dat vol
doende is, want Ernst maakt nu
een enorme blunder.
22...Dd8 23.La5+
Zwart geeft het op. Wit krijgt er
een volle toren bij en daar heeft
Emst geen zin meer in. Het
laatste woord over het dameof
fer zal echter nog niet gespro
ken zijn.
Eric van Dusseldorp
De blindsimultaan die Ton
Sijbrands in de afgelopen de
cembermaand tot zo'n goed
einde heeft gebracht, blijkt juist
ook op vele niet-dammers de
nodige indruk te hebben ge
maakt. Vierentwintig partijen
uit elkaar houden en daar nog
twintig van winnen - de overige
vier werden remise - is voor ve
len een niet te bevatten presta
tie.
In een poll, die een landelijk
ochtendblad wekelijks onder
zijn lezers houdt, bleek dat het
wereldrecord blinddammen
voor 21 procent van de onder
vraagden de meest indrukwek
kende sportieve happening van
de betreffende week was. Dat
was minder dan de winst van
ADO Den Haag op het 'onthut
send zwakke' Feijenoord (48%),
maar meer dan de Nederlandse
allround schaatstitel van debu
tant Sven Kramer (10%) en de
herfsttitel van voetbalclub
AZ'67 (10%). Er gingen stem
men op om Sijbrands te nomi
neren voor de titel Sportman
van het Jaar, maar daarvoor
was het al te laat. Eén troost:
december 2004 telt mee in de
cyclus die moet leiden tot de
genoemde prestigieuze titel
voor het jaar 2005.
De snelste overwinning boekte
Sijbrands op Pascal Stil. Toch
was het juist die partij waarin
de grootmeester uit Muiden
mogelijk in de problemen had
kunnen komen.
Zwart: P. Stil - Wit: T. Sijbrands
m
mj
1^1
Jul!
IV|
-
n
0
-
II
11(11
ui
(1
9
9
9
9
9
9
a
a
G
l«
KI
B
R
-
III
c
H
lil
3
a
II
Diagram nr. 1
I. 31-26, 19-23; 2. 36-31, 14-19;
3. 41-36, 10-14; 4. 46-41, 5-10; 5.
31-27, 17-22; 6. 32-28, 23x21; 7.
26x28, 16-21; 8. 38-32, 21-26; 9.
43-38, 19-23; 10. 28x19, 14x23;
II.49-43, 10-14; 12.33-28, 13-
19; 13. 39-33,8-13; 14.35-30,
20-24; 15. 30-25, 11-17; 16. 36-
31,2-8; 17.41-36, 6-11; 18. 44-
39, 17-21; 19.31-27, 11-16; 20.
50-44,4-10:21.40-35, ...Zie
diagram 1.
Het oog van de zwartspeler, die
toch wel meer van het damspel
afweet dan zijn schamele rating
(<1000) doet vermoeden, viel
op een aardige actie.
21 24-29(?!); 22. 33x24,
19x30; 23. 35x24 (gedwongen),
23-29; 24. 24x33 (34x23 was na
tuurlijk ook mogelijk, maar
Sijbrands besloot de damzet ge
woon toe te laten), 14-20; 25.
25x5,13-19; 26. 5x23, 18x49; 27.
33-29,
Nu is (8-13) de beste zet. Als wit
niet kiest voor de weinig aan
trekkelijke damafname 38-33
etc. ontstaat er een lastig te
Diagram nr. 2
doorgronden positie.
27 12-18?; Nu wint wit com-
binatief een schijf.
28. 27-22, 18x27; 29. 28-22,
27x18; 30. 38-33, 49x27; 31. 37-
31, 26x37; 32. 42x11, 16x7; 33.
36-31,en zwart gaf het op.
Zwart: IJ. Haven - Wit: T.
Sijbrands
Zie diagram 2. Sijbrands is aan
zet en kan fraai winnen met 22-
17! Het gedwongen verloop is
dan (19-23) 17-11 (23x34) 11x2
(34-39) en nu staat wit toch
even te kijken. Na bijvoorbeeld
44-40 heeft wit, na het slaan,
grote problemen met zijn opge
sloten dam. Toch zit er een
prachtige winst in: 2-7!!.Na
(12x1) komt 44-40. Na (39x28)
32x23 en na zowel (21x41) als
(21x43) altijd winst! Het beste is
nu (39x50) 7-lü Verbluffend!
Wit investeert twee schijven om
zijn dam naar een betere plek te
loodsen. (50x31) 36x27 en door
de dreiging 27-22 gaat wit altijd
winnen, bijvoorbeeld (13-19)
Diagram nr. 3
48-43 (19-23) 27-22 (18x27)
1x40 en met een beetje beleid is
de winst niet moeilijk.
Maar de manier waarop
Sijbrands de partij uitmaakt is
minstens even doelmatig en
fraai.
38. 44-39!, 7-ll(de enige); 39.
48-43!,en zwart gaf het op.
Na (12-17) volgt namelijk 36-31!
(17x28) 32x3 (21x41) 42-37
(41x32) 38x27 (26x37) 27-21
(16x27) 29-23 (19x28) 33x42!
Zwart: R. Brouwer - Wit: T.
Sijbrands
Zie diagram 3. Sijbrands speel
de 25. 45-40 en zou later win
nen, ook al omdat zijn tegen
stander wat te vroeg opgaf.
Na afloop gaf de simultaange-
ver de volgende variant aan: 33-
29 (24x33) 39x17 (16-21) 37-31
(26x28) 17x26 (3-8?) 47-41
(36x47) 38-33 (47x40) 45x34
(28x30) 35x4. Fraai 'gezien'!
FILATELIE
Met als thema 'Bloemen' begint
Duitsland, zoals reeds aangekondigd,
na bijna twintig jaar een nieuwe per
manente reeks. De eerste twee zegels
verschijnen 3 januari en afgebeeld
worden een zonnebloem op een zegel
van 95 cent en ridderspoor op een
430-centzegel. De komende tijd zal
steeds, als een zegel van een van de
twee tot nu toe koersende reeksen
uitgeput raakt door een bloemenzegel
worden vervangen.
De bloemenreeks wordt de elfde per
manente Duitse reeks. De eerste Uep
in 1951 en 1952, de Cijferreeks, beter
bekend als de Posthoornreeks. In to
taal verschenen zestien waarden van
2 tot 90 pfennig, nu postfris genoteerd
voor 2500 euro.
Bondspresident Heuss staat op de
tweede reeks (1954-1957) met 27 ze
gels, twintig zonder fluor verschenen
in 1954, zeven met fluor in 1956 en
vijf met een gewijzigd motief in 1959
(in West-Berlijn werden vijf Heuss-ze-
gels uitgebracht). Van 1961 tot 1965 liep de
reeks Beroemde Duitsers, inclusief diverse
afwijkingen 25 zegels. Van 1964-1969 ston
den Duitse bouwwerken uit de afgelopen
twaalf eeuwen op de zegels, 23 in Duits
land, 24 in West-Berlijn.
Bondspresident Heinemann presenteerde
zich in 1979:21 Duitse waarden, 23 West-
berlijnse. Een reeks 'Unfallverhütung' (11
Duitse en 11 Westberlijnse) kwam in 1971
aan de loketten, in 1975 gevolgd door 'In
dustrie und Technik' (beide 23 zegels).
'Burgen und Schlösser' stonden op de per
manente zegels die van 1977 tot 1982
koersten (beide 21 zegels). En dan de twee
nu nog koersende reeksen: Frauen der
deutschen Geschichte met in totaal 39
Duitse en 17 Westberlijnse zegels en Se-
henswürdigkeiten met 64 Duitse en 15
Westberlijnse waarden.
Kerstzegels (deel II):
Estland (23/11), kaars (4,40 ekr) en kerst- V
ster (6,50 ekr); Bulgarije (24/11) kerst
man in arrenslee (0,45 leva), Gibraltar
(1/11), kerstversieringen (7p, 28p, 38p,
40p, 47p en 53p); Groenland (18/10),
zingende kinderen bij kerstboom
(5,00 kr.) en kinderen met lampion
nen (5,50 kr.); Groot-Brittannië (2/11),
de kerstman op pad met kerstcadeaus
(2nd, 1st, 40p, 57p, 68p en 1,12 pond);
Liechtenstein (22/11), Maria Bood
schap (85 rp.), De Heilige Familie
(1,00 fr.) en Drie Koningen (1,80 fr.);
Litouwen (6/11), kerstroom (lLt) en
roodborstje (l,70Lt.).
Man (5/11), sneeuwpop (22p, 26p,
38p, 47p en 68p); Nieuw-Zeeland
(4/10), kerstdiners; Noorwegen
(19/11), kindertekeningen, twee zegels
van 6,00 kr. in boekjes van acht (mo
tieven: vrienden en bescherm kinde
ren); Polen (5/11), kerkgangers
(1,25 zl.), kandelaar voor het raam
(2,10 zl); Portugal ((19/11), schilderij
en, o.a. de Geboorte en de Vlucht naar
Egypte (0,30, 0,45, 0,56 en 0,72 euro),
en velletje met drie zegels; Slowakije
(5/11), de Heilige Familie (8sk.).
Vaticaanstad (18/11), gravure uit eeuw met
christelijke sarcofaag (4e eeuw) met Jezus
in de kribbe 0,80), Verenigde Staten
(14/10), opnieuw een zegel met Madonna
(37c); IJsland (4/11), sneeuwhoen
(45,00 kr.) en rendier (65,00 kr.); Zweden
(11/11), kabouters in de sneeuw, vier zegels
met alleen Julpost (tien in een boekje;
50,00 kr.), een rolzegel; tevens vijf maxi-
mumkaarten.
