erwoestende zeebeving in Azië
KORTING
Tsunami haalt 900 km per uur
30% TOT
VINTERSPORT
mm
Voorhouter houdt aan zinloos
geweld blijvend hersenletsel over
OP MEER DAN 10.000
SCHOENEN EN JACKS
#:r dan 12.000 doden door tsunami's Acht Nederlanders vermist Golven van tien meter hoog Atjeh zwaarst getroffen
sjtsjenko wint Oekraïne
OPGERICHT 1 MAART 1860
maandag 2f DECEMBER 2OO4
(advertentie)
adidas pumn
Cö335ïfl
De actie is geldig van 27/12 t/m 31/12.
www.intersport.nl
de bilt - „Als deze aardbeving of liever gezegd zee
beving op land had plaatsgevonden zou er hele
maal niets meer overeind hebben gestaan." Voor
Hein Haak, seismoloog van het KNMI in De Bilt is
het duidelijk: de beving die gisteren zoveel ver
woestingen aanrichtte op de kusten van Zuidoost-
Azië, was een 'heel bijzondere'.
Bijzonder vooral vanwege de enorme kracht: 8,9
op de schaal van Richter, wat een vijfde plek op
levert op de lijst van de zwaarste geregistreerde
bevingen aller tijden. Dergelijke 'grote jongens'
meten ze maar zelden in De Bilt. De vorige was
alweer veertig jaar geleden: een aardbeving in
Alaska, die 9,2 op de schaal van Richter haalde.
En vier jaar eerder werd Chili getroffen door een
beving van 9,5.
De beving van gisteren, midden in de Indische
Oceaan, was ook bijzonder vanwege haar enor
me reikwijdte. Als gevolg van de beving sloegen
enorme vloedgolven op de kusten van de vele
landen die deze betrekkelijk kleine oceaan om
sluiten. De razende watermassa's, van soms wel
tweehonderd kilometer breed, deden er slechts
een minuut of twintig over om het vasteland te
bereiken. „Die vloedgolven kunnen een snelheid
hebben van zo'n 900 kilometer per uur", aldus
Haak.Als een vloedgolf de kust nadert en het
ondieper wordt neemt de snelheid af, maar
wordt hij wel hoger. Met een vaart van nog ruim
boven de honderd kilometer spoelt de watermas
sa vervolgens het land op, alles wegvagend op
zijn weg."
Tachtig procent van de vloedgolven, door des
kundigen ook vaak aangeduid als tsunami's,
komt voor in de Stille Oceaan. Tsunami is een Ja
pans woord, samengesteld uit de woorden haven
(tsu) en golf (nami). Zolang de golf in diepwater
is merk je er aan het oppervlak niets van. Een
schip kan in een diepe zee rustig over een tsuna
mi heen varen. Anders wordt het als de tsunami
een kust nadert. Dan kunnen er golven van tien
tallen meters hoog ontstaan.
Zo'n verwoestende muur van water sloeg zes jaar
geleden op de kust van Nieuw-Guinea. Door zijn
enorme snelheid kan een tsunami in een groot
gebied zijn verwoestende werk doen. Toen Chili
in 1960 door een aardbeving werd getroffen lag
het epicentrum, de plek recht boven de aardbe
ving, vlak voor de kust. De vloedgolf die hiervan
het gevolg was trof de volgende dag het eiland
Hawaï, op bijna 4000 kilometer afstand.
De ochtendkrant die
weet of jouw zieken
huis wel gezond is.
Lees nu Leidsch Dagblad
in de ochtend en ontvang
de eerste 2 weken gratis!
@0 SPEURDERS
Plaats nu uw speurder via
www.speurders.nl
of mail naar speurders9hdc.nl
Tel.: 072 5196868 Fax: 072 5196869
Vloedgolven na zeebeving
Kalm en
droog
2/5°
lanriffjNo
1,20 ZATERDAG 1,70
Tientallen gewond
in het verkeer
Dagblad
Laura Pausini
gelooft in
eigen kracht
Martin Jol
blijft winnen
met Spurs
Lanka 3.538, in India meer dan
3.000, in Maleisië 28, in Thai
land meer dan 300 en op de
Maldiven enkele tientallen. Het
aantal gewonden loopt in de
tienduizenden.
Het zwaarst getroffen lijkt het
Indonesische Atjeh op Sumatra,
waar in de stad Banda alleen al
3.000 slachtoffers vielen. „Het
was schitterend weer, geen wol
ken en plotseling kwam het wa
ter. Het kwam in de stad tot
borsthoogte", vertelde een in
woner van het zwaar getroffen
Banda. Een marine-officier in
dezelfde stad vertelde telefo
nisch dat iedereen volstrekt
verrast was: „De mensen zagen
het water stijgen en ze renden
niet weg. Ze bleven kijken. Een
aantal van mijn eigen mensen
is ook verzwolgen."
Ooggetuigen meldden dat vol
wassenen door de golven van
de straten de zee in werden
meegesleurd, kinderen uit hun
armen werden gezogen en ver
dronken. De Indonesische pre
sident Susilo Bambang Joedho-
jono wordt vandaag op Suma
tra verwacht. In de meeste ge
bieden is de noodtoestand uit
geroepen.
„Nog nooit heeft zich zo'n cata
strofe voorgedaan in ons land",
zei de Thaise premier Sjina-
watra. Vooral op de toeristische
eilanden zoals Phuket is de
schade gigantisch. Vele duizen
den konden het vege lijf nog
Een tsunami richtte op het strand van de befaamde badplaats Phuket een enorme ravage aan. Auto's en boten werden als speelgoed opgetild en verder landinwaarts neerge
kwakt. De vloedgolf trof tal van hotels. Minstens 120 mensen kwamen om in de omgeving van Phuket en het dodental kan nog fors oplopen. Foto: Reuters
redden, maar anderen werden
volkomen verrast door de me
ters hoge vloedgolf en stierven.
„Er was geen enkele waarschu
wing. Ineens was die water
muur er. Niets bleef overeind",
meldde een Amerikaanse toe
rist.
Ook op Sri Lanka wordt gespro
ken van de grootste natuur
ramp in de geschiedenis. Presi
dent Kumareatunga sprak van
een nationale catastrofe. Hij
heeft internationale hulp ge
vraagd. In zijn land zijn net als
in Indonesië en Thailand veel
vissersdorpjes soms compleet
weggespoeld.
Pagina Zeebeving
netsk - De Oekraïense
ielieder Joesjtsjenko is
rschijnlijke winnaar van
j identsverkiezingen. Vol-
rerse peilingen haalde hij
155 procent van de stem-
e voorlopige uitslag van
Ier veel problemen verlo-
de ronde volgt vandaag.
id president Koetsjma
steren de beide presi-
ndidaten in zijn land op
ntuele nederlaag zonder
te accepteren,
irste ronde haalde geen
van de kandidaten een meer
derheid. Viktorjanoekovitsj
won de tweede ronde met mi
nimaal verschil. In een oran
jerevolutieprotesteerden hon
derdduizenden aanhangers van
Viktor Joesjtsjenko echter tegen
de uitslag. Het Hooggerechts
hof annuleerde het resultaat
anderhalve week later wegens
grootschalige fraude.
Pagina Buitenland:
Koetsjma maant tot
rust na verkiezingen
COMMENTAAR
Leidsch
£04ag/gpd-rtr - Een zware
*ld|ng bij het Indonesische
Sumatra gevolgd door
Cjedgolf heeft gisteren
1 in 12.000 slachtoffers ge-
'uid-Oost Azië. Gevreesd
3! lat het dodental in de
ezè getroffen landen, Indo-
t ri Lanka, India en Thai-
•9-Dg enorm zal oplopen,
itu
met een hoogte tot tien
verrasten gistermorgen
60jien kustbewoners en
1. De watermuur die
Indische Oceaan en de
l?Van Bengalen raasde,
:c«een gigantische schade
"ictfe vloedgolf werd veroor-
ieioor een aardbeving in de
)ewan Sumatra, met een
delvan 8,9 op de schaal van
één van de zwaarste uit
ra hiedenis.
fjsjes voor naschokken die
watermassa's kunnen
aken, hebben miljoenen
1 de nacht in de open
1 oorgebracht. De bericht-
1' uit de door de ramp ge-
'e gebieden is uiterst sum-
34 )e meeste verbindingen
ge og verbroken. Wegen,
orl nen en havens zijn ver-
el1 Mede daardoor is het
laiilstrekt onmogelijk een
k beeld te krijgen van de
ite
2 ast staat dat meer dan
nensen zijn verdronken
er nog duizenden wor-
mist. Onder de vele ver
zijn acht Nederlanders,
Sri Lanka en vijf in
d. De ANWB is sinds
k
27
2:
iu<
pa
30I iddag met man
or
97
D.
lezig te situatie in kaart
gen en hulpacties voor
;iden. Duizenden tele-
5 zijn binnengekomen
speciale telefoonnum-
llende landen hebben
schepen ingezet om ge
in te redden. Ook met in
ebleven vissersbootjes
overal mensen geëva-
Volgens de laatste be
vielen in Indonesië
an 5.000 doden, in Sri
OEKRAÏNE
door Eric-Jan Berendsen
leiden - De 34-jarige man uit Voorhout die in de
nacht van maandag 4 op dinsdag 5 oktober op de
hoek van de Zijlsingel en de Trompstraat bewus
teloos op straat werd gevonden, houdt blijvend
hersenletsel over aan zijn mishandeling. „De
twee vermoedelijke daders hebben wel vijf minu
ten tegen zijn hoofd staan schoppen en erop
staan dansen", vertellen zijn vrouw en schoonva
der. De politie heeft in november twee Leide-
naars van 15 en 17 jaar opgepakt in verband met
de zaak.
Wat de familie van het slachtoffer het meest
steekt, is dat de twee vermoedelijke daders be
kenden zijn van de politie. „Ze terroriseerden de
wijk, maar de politie vond het nooit nodig hen
voor langere tijd op te pakken", aldus de schoon
vader. Als ze wel waren gearresteerd, hadden ze
mijn schoonzoon nooit in elkaar kunnen slaan.
De politie had die gasten beter in de gaten moe
ten houden."
Het slachtoffer, straatmaker van beroep, had 4
oktober 's avonds als barkeeper gewerkt in het
Antonius Zalencentrum. Na een drankje in café 't
Praethuys aan het Vrouwenkerkhof was hij fiet
send onderweg naar het huis van zijn moeder
aan de Van Speykstraat. Nadat hij zonder reden
in elkaar is geslagen, heeft hij daar nog bijna drie
kwartier gelegen voordat een voorbijganger een
ziekenwagen belde. Uiteindelijk hebben ze via
een datum die in zijn trouwring is gegraveerd
zijn identiteit kunnen achterhalen.
Pagina Ri:
'Ze hebben staan dansen op zijn hoofd'
(advertenties)
ruswuk - Door tientallen aan
rijdingen als gevolg van glad
heid en mist op de wegen in het
noorden van het land zijn giste
ren op de A 28 zeker 34 mensen
gewond geraakt Bij de drie
grootste plekken des onheils bij
Joure, De Wijk en tussen
Staphorst en Zwolle waren zo'n
75 auto's betrokken. Daarnaast
ontstonden er door ongelukken
en opstoppingen tal van files, in
totaal met een lengte van circa
150 kilometer.
Prince verdiende
best in popwereld
new york - De Amerikaanse
popartiest Prince heeft dit jaar
87,4 miljoen dollar vergaard
met zijn Musicology-tour. Hier
mee staat hij bovenaan de lijst
van veelverdieners in de pop
wereld van 2004. Prince (His
Royal Badness) gaf dit jaar 96
concerten in 69 steden.
Nederlander
spaart niet meer
Amsterdam - De spaar drift van
Nederlanders is geheel gaan lig
gen. Sinds mei blijken de spaar
tegoeden niet meer te groeien.
De consument heeft simpelweg
geen geld genoeg meer om opzij
te zetten. Dit blijkt uit het Statis
tisch Bulletin van De Neder-
landsche Bank (DNB). Door
loonmatiging en prijsstijgingen
hebben de Nederlanders minder
te besteden. Begin deze week
deed DNB- voorzitter Nout Wel
link een oproep aan de consu
ment om het spaargeld uit te ge
ven. Daarmee zou de consu
ment de economie stimuleren.
'Zorro' klimt op
dak van Soestdijk
baarn - Een lid van de actie
groep Fathers 4 Justice is er,
uitgedost in een Zorro-kos-
tuum, in de nacht van eerste op
tweede kerstdag in geslaagd Pa
leis Soestdijk binnen te dringen
en daar uren op het dak door te
brengen. De man, Jos Aalders
uit Velp, werd gisterochtend
omstreeks tien uur door de ma
rechaussee in de kraag gevat.
De marechausse wachtte met
de arrestatie tot de mist was op
getrokken, nadat zij eerder al de
wetenschap had verkregen dat
het hier niet ging om een terro
rist, maar slechts om een lid
van de groep die regelmatig ac
tie voert voor meer rechten van
gescheiden vaders.
Pagina Binnenland/Economie
1 0 J3» ik neem een vast
kwartaalabonnement en ontvang
1 de eerste 2 weken gratis!
Bovendien spaar ik als vaste
abonnee makkelijk (en snel) voor
superkorting op een origineel
j Johnson Bros ontbijtservies!
I Ik betaal
I automatisch 56.20)
per acceptgiro 56.70)
I MN
I Naam
J Adres
I Postcode
J Plaats
I Telefoon
Geboortedatum
e-mail:
I
I Bank/giro*
Handtekening
Uitsluitend bl) automatische Incasso
I Stuur de bon In een oncefrankeerde
envelop naar Leidsch Dagblad
Antwoordnummer 127. 1800 VB
1 Alkmaar Gratis tel 0800 1711
I E mail lezersservlce#hdc nl of surf
I naar www leldschdagblad nl
WIJ gaan zorgvuldig om met persoons-
I gegevens In de colofon van ae krant
I vindt u nadere informatie
I
Mijn wereld, mijn krant.
Leidsch Dagblad
Muur van piepschuim
langs rijksweg A4
gaat in vlammen op
ïje vlaggen kunnen in
blauwe halfstok. Hoe-
officiële uitslag van de
itsverkiezingen in de
pas in de loop van de-
wordt verwacht, wijst
op dat Joesjtsjenko als
uit de bus komt Als-
ïchtigheid, zo lijkt het.
net de uitslag nu een
an de ernstige politieke
lheid in het land? Dat
betwijfelen,
eespalt zou
is groter dan
linnen wor-
jramen na de
nmgeldig ver-
var verkiezin-
jcl1ihangers van
im|rale democraat Joesjt-
eermassaal in opstand met
3reknje revolutie', de blau-
Aanhangers van de pro-
[JfMie Janoekovitsj - zullen
keer niet zomaar neer-
iatsbij de uitslag. Bij het
van de stemlokalen
,nn!vast een stevig protest
Ke'1)ndigd. Opnieuw zou
1 fraudeerd. Een nieuw
cal^tk in de toch al zo bi-
^^erkiezingsstrijd is snel
\en.
nt er voor de op de EU
Angelina Jolie leert
haar zoontje
wat armoede is
en VS gefocuste Joesjtsjenko dan
ook op aan zijn ware kracht te
tonen. Een volwassen democra
tie betekent immers dat ook
naar de minderheid wordt ge
luisterd. Joesjtsjenko moet laten
zien dat hij zich daaraan niet wil
onttrekken; dat hij bijvoorbeeld
bereid is zich te verdiepen in de
taal van de vele duizenden mijn
werkers in het oosten van de
Oekraïne. Kompels die zich da
gelijks vele hon
derden meters on
der de grond in
het zweet werken
om, zoals zij zelf
zeggen, het geld te
verdienen dat de
oranje brigade
verbrast.
Als Joesjtsjenko daadwerkelijk
bereid is zich in te zetten voor
het herstel van de (economische
en politieke) rust in zijn land,
zal hij zijn oranje patronen dan
ook van blauwe tinten moeten
voorzien. Laat hij dat na, dan
neemt de diepe verdeeldheid
tussen oost en west in de Oekra
ïne slechts toe. Iets waar ook de
EU en VS niet op zitten te wach
ten.
Adriaan Brandenburg
