Soep scheppen, geen kerkje spelen
REGIO
Katwijk probeert toch tien wijkgemeenten te houdei
De Schuilplaats geeft eten en medische zorg aan daklozen
Gebedsdag vc
Leidse gelovid
'Live-bevallb
in de kerstna»
L
Vrouwen pri
over identify
Plouvier en Lagas
maandag 2~J DECEMBER 20C>4
NAVRAAG
Ze zitten er weer in, de kerstdiners. En zoals gebruikelijk namen we
met z'n allen niet met zomaar een lapje vlees genoegen, maar was
de poelier hofleveran-
'De trend is wat er in
de Allerhande staat'
cier van de kerstdis. De
wederverkopers van
hert, eend, kalkoen en
ander 'exotisch' vlees
konden weer rekenen op een topomzet. Zo ook poelier Lijten uit Hil-
legom. Wat waren de trends dit jaar? Navraag bij ASTRID LIJTEN.
Goede zaken gedaan?
„Prima. Ik denk dat we ongeveer drie keer de omzet van een ge
middelde week elders in het jaar hebben gedraaid. We zijn tevre
den. En ook belangrijk: alle be
stellingen - 250 stuks - zijn dit
keer daadwerkelijk opgehaald,
want dat moet je altijd maar
weer afwachten."
Kijkt een poelier uit naar de
kerstweek of ziet hij er juist te
genop?
„Eigenlijk allebei. De weken er
voor zijn erg onrustig omdat je
zoveel moet regelen en bestel
len. Er moet extra personeel
worden geregeld en je zit er toch altijd weer een beetje over in, of
je wel de juiste hoeveelheden inslaat. Maar aan de andere kant zijn
het ook oergezellige dagen. Iedereen staat er, wat dat betreft heb
ben we echt een geweldig team. Plus dat je natuurlijk lekker ver
dient. Toch ben ik blij dat het maar één keer in het jaar Kerstmis is,
want van slapen komt weinig. Donderdagavond hebben we van
zeven tot twee bestellingen klaar staan maken en vrijdagochtend
om zes uur liep het wekkertje alweer af."
Waren er nog trends dit jaar?
We hebben opvallend veel hertenbiefstuk verkocht en wat min
der kalkoenen dan andere jaren. Daar had ik er iets te veel van. En
verder kun je ontzettend goed merken welke recepten er in de su
permarktbladen staan. De Allerhande zet de trend, zeg ik vaak. Dit
jaar heb ik opvallend veel parelhoenfilet verkocht. Daarvan stond
dus een recept in dat blad."
Nog gekke bestellingen gehad?
„Nou nee, eigenlijk niet. In Hillegom doen ze niet zo gek. Krokodil
bijvoorbeeld, hoefje hier echt niet in de schappen te leggen. Ik
heb wel iemand gehad die rendiervlees wilde hebben. Ik heb voor
die meneer geïnformeerdmaar ik moest bij de leverancier mini
maal tien kilo afnemen en daar ben ik maar niet aan begonnen."
Wat schafte de pot in huize Lijten, of hebben jullie alleen maar
liggen uitrusten?
„Nee hoor, eerste kerstdag kregen we vijftien gasten. Ik - of eigen
lijk mijn man Paul, want hij is de kok - heb verschillende dingen
klaargemaakt, zodat iedereen kon kiezen. We hadden hertenbief
stuk, hazenrugfilet en struisvogelbiefstuk. En het was allemaal
even lekker, als ik mijn gasten moet geloven."
tekst: Paul de Vlieger foto: ANP/Ed Oudenaarden
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Maandag 27 December
LEIDEN - Een dolgelukkige Martha Mallee uit de Jacq. Perkstraat te
Leiden vloog Zaterdag op het platform van de Amsterdamse Luchtha
ven Schiphol haar even gelukkige echtgenoot, sergeant-timmerman
van de Marine-kazerne te Hollandia op Nieuw Guinea in de armen. Op
2 Maart was sergeant Mallee naar die marine-basis vertrokken en
dankzij de zeer sympathieke geste van de K.L.M., die een gratis re
tourvlucht Hollandia-Schiphol aanbood, werd hij in staat gesteld om
de Kerstdagen en de jaarwisseling thuis door te brengen. Hiervoor
maakte hij gebruik van de Sydney-lijn van de K.L.M. „Wat ben ik blij
dat ik Tonie bij mij heb", zei mevrouw Mallee dolgelukkig. „Dit is een
Kerstverlof om nimmer te vergeten! Het lekkerste hapje is deze dagen
nètuurlijk voor hem!"
ANNO 1979, donderdag 27 september
LEIDEN - Kerst was wel heel gezellig bij studentenvereniging Augus-
tinus. Eerste kerstdag toonde de Leidse gitarist Paul Go zich een ware
entertainer. Hier begeleidt hij twee meisjes bij hun 'Ik heb de whole
world in mijn hands.' Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
8406 Ln.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
Leidsch Dagblad, ANNO d.d(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg
E-mail: directie.hdcuz8>hdcnl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor.
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30 -16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-515° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ma t/m vr 07.30-1700 uur, za: 08 00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd Wie
tussen 12 00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding-
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
De hervormde gemeente (PKN) van
Katwijk streeft ernaar om tien wijk-
gemeentes overeind te houden, on
danks de leegloop na de kerkscheu
ring dit jaar. Twee predikanten en
een flink deel van de kerkgangers
zijn uit protest tegen de kerkfusie in
mei overgegaan naar de nieuwe Her
steld Hervormde kerk (HHK). Ker
kenraadsvoorzitter Weegink schrijft
in het kerkblad Om de Oude Kerk dat
de twee domineesvacatures zo mo
gelijk vervuld worden. Eén op korte
termijn, de andere na 1 mei, 'afhan
kelijk van de financiële situatie'.
Of dat gaat lukken, is nog de vraag.
Sinds de kerkscheuring lopen de
PKN-wijkgemeenten veel geld mis.
Uiteindelijk is het de Provinciale
Kerkvergadering (PKV) die de door
slag geeft of het aantal predikants
plaatsen zich verhoudt tot het aantal
kerkgangers en de inkomsten in een
gemeente. Als er te weinig geld is,
moet Katwijk accepteren dat wijkge
meenten samengevoegd worden.
Weegink wil in elk geval de twee her
vormde 'bloedgroepen' ('Bonders'
en 'Confessionelen') een gelijk aan
tal wijken geven. Een aanzienlijk
deel van de Gereformeerde Bonders
is echter overgestapt naar de HHK.
Weegink, roept gemeenteleden in
Om de Oude Kerk op om 'de schou
ders eronder te zetten'. Hij schrijft
dat 'het aanspreken van een stukje
bezit momenteel nodig is voor de
negende predikantsplaats, anders
kunnen we de begroting niet rond-
krijgen'.
De kerkenraad beklaagt zich erover
dat veel HHK-leden nog altijd bij
hun oude wijkgemeente staan inge
schreven, maar weigeren te betalen.
De Hersteld Hervormden noemen
de oproep tot betalen 'misplaatst'. In
het eigen kerkblad schrijven ze dat
het de schuld van PKN dat de leden
nog steeds staan ingeschreven in het
ledenbestand. Het is „jammer dat de
administratie nog steeds niet op or
de is en dat leden van onze gemeen
te op deze manier opnieuw worden
benaderd. Om geld welteverstaan."
De twee groepen hervormden in
Katwijk hebben zich nog steeds niet
helemaal van elkaar losgeweekt. De
twee 'hersteld hervormde' predikan
ten, Van Vlastuin en Vlietstra, wonen
nog steeds in hun pastorieën. De
PKN had hen opgedragen die 3
tober 'veeg- en bezemschoon' i
leveren, maar daaraan geven z<
gehoor.
De hersteld hervormden kunne
diensten vanaf 1 januari niet m
tijdens het zogenoemde 'ziekei
tje' via de kerktelefoon uitzend
de Hervormde Nieuwsbrief bek.
ze zich erover dat dat zonder vi
gaande mededeling 'op deze m
een eind is gemaakt aan het co;
met trouwe luisteraars'.
Silvan Schoonhoven
IER
BÖvi
De gratis maatijd voor daklozen wordt geserveerd bij stichting De Schuilplaats, in de tot huiskamer omgebouwde verdieping nul van het oude gebouw van het Hoog
heemraadschap van Rijnland aan de Breestraat. Foto: Henk Bouwman
Warmte en een goed bord eten. Dat is
voor daklozen sinds vrijdag gratis af te
halen in een opgeknapte kantine aan
de Boommarkt. Maar ook een tand
artsbehandeling, doktersconsult en
een praatje over Jezus hoort bij het ge-
bodene. „ledereen die op straat leeft, is
op zoek."
„Een soort alternatief scheppingsver
haal." Zo omschrijft een van de vrij
willigsters van stichting De Schuil
plaats de metamorfose die de groeze
lige verdieping nul van het Rijnland-
gebouw heeft ondergaan. In zes da
gen tijd is het vervallen kantoor, on
derin het lelijkste gebouw van de
Breestraat, vertimmerd tot huiska
mer. Opbeurende landschappen,
sterrenhemels en de tekst God houdt
van jou kleuren de muren van het
vroegere hoogheemraadschap-kan
toor. De geur van zelfgemaakte toma
tensoep vult de ruimte als de eerste
daklozen aarzelend binnendruppe
len.
Eén keer in de week verstrekken le
den van de Evangelische Gemeente
aan de Middelstegracht hier eten,
medische hulp en het geloof. Het
hoofddoel volgens tandarts Johan
Bakker: laten zien dat God van ieder
een houdt. „Wat hier gebeurt", zegt
een van de dames achter het buffet,
„gaat van de kerken uit, maar boven
al van één persoon: de Grote Coördi
nator."
Chirurg Arthur Niggebrugge wist het
zeker, toen een jaar geleden het Aan
loophuis aan de Nieuwstraat de deu
ren moest sluiten. „Toen dat ophield
te bestaan, zei ik: God zal zorgen voor
iets nieuws. En kijk, hier staan we nu.
Dit is veel mooier.
Het Aanloophuis werd een fiasco
doordat de goedbedoelende vrijwilli
gers - onder wie Niggebrugge - de
drugshandelaren en vechtpartijen
niet buiten de deur konden houden.
Voor een herhaling van die toestand
is Bakker niet bang. „Hier gelden de
zelfde regels als in het Slaaphuis, een
verdieping boven ons: geen bier, geen
drugs. En we hebben genoeg mensen
die eventueel de orde kunnen hand
haven."
Hun bezoekers kennen ze al. Bakker
en Niggebrugge delen al wekelijks
soep uit bij perron nul, onder station
Leiden Centraal. Als 'simpele soep
scheppers' gaan ze aan de Boom-
markt beslist 'geen kerkje spelen',
zegt Bakker.
Wethouder Buijing (welzijn) heeft -
'zolang het zieltjes winnen niet de
hoofdzaak wordt' - geen moeite met
de koppeling tussen hulpverlening en
geloofsverkoniging. Ook de daklozen
zelf zijn goed te spreken over de
Schuilplaats. Over het eten - pasta en
goulash, bereid door een chefkok -
maar ook over de sfeer. Leo (mager
gezicht, baardje) kan zich 'lekker
even afsluiten van de wereld'. „Ik heb
acht jaar in casino's gezeten om me
af te sluiten van de buitenwereld",
vertelt hij. „In het casino was ik ano
niem, met broodjes, koffie en mensen
van allerlei pluimage. Ik heb daar
heel veel geld verloren. Ik heb ook
wel dingetjes gedaan om aan geld te
komen."
„Deze mensen doen dit uit liefde",
constateert Ahmed. „Dat proef je ge
woon. Bij dagbesteding De Zaak wer
ken ze het niet uit liefde, maar voor
de subsidie. Daar voel je gelijk wan
trouwende ogen op je gericht. Hier is
dat anders."
Arthur Niggebrugge pakt de micro
foon en kondigt aan: 'Beste mensen,
ik ga een stukje voorlezen uit de bij
bel'. En hij steekt van wal. Over de
herdertjes, die 'het uitschot waren',
smerig werk deden en buiten de stad
moesten blijven. Verstotenen, net als
de zwervers. Waar God het toch goed
mee voor bleek te hebben.
De zwervers zelf kunnen best leven
met de filmpjes, liedjes en toespraken
AANGENAAM
over Jezus. „Dit weekeinde moeten
we naar nog twee kerken", zegt Den
nis (kaal, blauwe ogen, litteken op de
neus) berustend. „We zijn net bij de
Levensstroom in Leiderdorp geweest
en op tweede kerstdag krijgen we nog
ergens gratis eten."
„Iedereen die op straat leeft, is op
zoek", zegt Dennis. „Dus laat ze maar
komen met die boodschap." Leo
mengt zich erin. „Het klinkt een beet
je cru, maar uiteindelijk is het natuur
lijk toch steeds hetzelfde verhaaltje.
We weten natuurlijk van tevoren al
wat ze gaan zeggen."
„Als je het niet vril horen, kun je je
oren dichtdoen", stelt Michel vast.
„Of je loopt even weg als ze erover
beginnen. Kijk, mij persoonlijk gaat
het om het eten. Ik geloof er verder
niet in, maar ik laat die mensen in
hun waarde."
Hoe zit het bij jullie? Arthur Nigge
brugge roept vanaf het podium de
luisterende daklozen toe. „Met de
leegte, de eenzaamheid en de angst?
God veréndert dat. In blijdschap!"
Ere zij God, mompelt een van de
zwervers, ere zij God, mijn schoenen
zijn kapot. „Amen", klinkt het hart
grondig. „En nu eerst een sjekkie ro
ken. Na het dessert."
Silvan Schoonhoven
leiden - Als voorbereiding
nationale gebedsweek, vai
14 januari, houden Leidss
vigen zaterdag 8 januari ei
bedsdag. De bekende prol
tantse spreker Willem i
Ouweneel houdt een leziij
over het thema van de da|
'Kom Heilige Geest, vemij
uw kerk, vernieuw mijn le
Tijdens de gebedsdag bidj
de gelovigen voor concrel
doelen: gezinnen, allochtj
het Midden-Oostenconflil
de plaatselijke overheid. B
bedsdag is van 10.00 tot ij
uur in de Bevrijdingskerki
de Arent Bruunstraat.
edam - De protestantse pt
kant E. Wijnsma heeft vrii
avond de Grote Kerk van'J
in het kader van de kerstiv
dienst omgetoverd tot bef
lingskamer. Enkele vroedr
wen hebben hun instruniL
ter beschikking gesteld. Er
naast speelden catechisa/
voor gynaecologen en ver
kundigen.
Een camerateam stond kf
om 'de bevalling' live vasf
leggen, zei Wijnsma, die u
diensten altijd zoveel mof
gebruikmaakt van visualifj
en theatrale effecten om j
boodschap over te brengt
„Maar er komt natuurlijk
bevalling", zei de predika"
de Protestantse Kerk in N
land. „Want daar gaat hefl
om met kerstnacht. Het
om dat we niet alles op e(
platte wijze kunnen vastll
gen."
Wijnsma lag vorig jaar ncP
een grote kribbe met een
op schoot om het materiL
en de maakbaarheid van jj
mis aan te duiden. Ook li(
eens de kerkgangers dook
ligheidspoortjes naar binf
komen als reactie op de
gevoelens die leefden nafj
september'. Dit jaar koo^
voor het thema reality-tvVl
dat '2004 het jaar was waEl
alles kon en we alles mo^
kunnen zeggen'.
d
alphen aan den rljn - HfC
ken naar identiteit staat ce
traal op een bijeenkomst
interkerkelijke vrouwencr
satie Aglow in Alphen aai0
Rijn. Sprekers op deze avA
op 4 januari zijn Lianne #a
en Henny Loppé. De zaa*a
het gebouw van het Leg#]
Heils (aan de Zonnewegr
open om 19.30 uur. r
)c
rr
Afgelopen woensdag
werden de resultaten be
kend van de Nationale
Tuinvogeltelling 2004. De
huismus bleek de meest
gespotte tuinvogel in Ne
derland te zijn, gevolgd
door de koolmees, de
merel, de pimpelmees en
de kauw. Een mooi aan
knopingspunt voor een
vergelijkend onderzoek
naar namen waarin vo
gels voorkomen.
Al vroeg bestonden er
meisjesnamen als
Zwaanhilde en Zwane-
kin en ook Duve, Duive
en Duifje zijn eeuwen
lang als voornamen voor
meisjes gebruikt. Hoewel
deze namen al voorkwa
men voordat men hier
tot het christendom was
bekeerd, zijn Duve, Duive
en Duifje waarschijnlijk
onder invloed van de bij
bel pas echt populair ge
worden, onder andere
omdat de duif in het
Nieuwe Testament sym
bool staat voor de Heilige
Geest. Tegenwoordig
hebben Zwaantje en
Duifje echter plaats moe
ten maken voor Merel,
een naam die niet alleen
in de nationale tuinvo
geltelling goed scoort,
maar ook als meisjes
naam de laatste jaren
stevig aan het stijgen is
op de landelijke ranglijs
ten.
Datzelfde geldt overigens
voor de jongensnaam
Mees, die sinds 2000 be
zig is met een enorme
opmars. Hoewel je het
misschien wel zou den
ken, heeft deze naam
niets met de gelijknamige
vogelsoort te maken.
Mees is namelijk een ver
korting van de bijbelse
naam Bartholomeus, die
in de Middeleeuwen in
het Nederlands Bartel
mees werd. Vanuit de
oorspronkelijke vorm
Bartholomeus ontston
den de korte namen
Meeuws en Meeuwes, die
dus ook niets met de vo
gelnaam meeuw te ma
ken hebben. Achterna
men als Meeusen,
Meeuwsen en Meeuwisse
zijn allemaal patronie-
men bij deze voornaam
en ook het grote make
laarskantoor Meelis heeft
zijn naam hieraan te
danken.
Welke vogelnamen kun
nen we dan wel terugvin
den bij de Leidse achter
namen? Nou, bijvoor
beeld de kievit, die voor
komt in de achternamen
Kieviet, Kievit, Kievits,
Kiewiet en Kieft. Of de
pauw, die we vinden in
de achternamen Pauw,
Pouw, Paauw en Paauwe
En de zwaan, die op
treedt in achternamen
als Zwaan en De Zwaan.
Ook in de namen Van der
Pauw, Van der Zwaan en
Van der Zwan spelen de
pauw en de zwaan de
hoofdrol, maar dan indi
rect via hun afbeelding
op een uithangbord.
En de huismus dan, die
zo prominent op de eer
ste plaats van de tuinvo
geltelling staat? Ja, de
achternaam Mus bestaat
wel en hij komt ook in
Leiden voor, maar het is
zeer de vraag of hiermee
naar het vogeltje met de
zelfde naam verwezen
wordt. Waarschijnlijk is
het namelijk eerder een
korte vorm bij Wilhelmus
of Bartholomeus of een
variant van het Middel
eeuwse woord muus
'muis'.
Een deel van de Leidse
vogelachternamen komt
niet alleen in het Neder
lands voor, maar ook in
een andere taal. Zo vin
den we de nachtegaal te
rug in de achternamen
Nachtegaal en Nagtegaal,
maar ook in de oor
spronkelijk Duitse vari
anten Nachtegeller en
Nagtegeller.
Er is natuurlijk in Leiden
ook een aantal achterna
men met een Franse va
riant. De koekoek vinden
we bijvoorbeeld terug in
de Nederlandse achter
namen Koekoek en (De)
Koekkoek, maar ook in de
Franse variant Cocu, ter
wijl de pluvier zowel in
de Nederlandse vorm
Plevier als in het Franse
Plouvier voorkomt. Van
deze laatste soort zie ik
overigens de laatste da
gen regelmatig een
exemplaar met een lam
me vlerk, maar dat terzij
de.
Hoewel er ook andere
verklaringen voorhanden
zijn, is het waarschijnlijk
zo dat de achternaam
Lagas eveneens verklaard
kan worden uit een vo
gelnaam. Lagas is dan af
komstig uit het Franse
l'agace 'de ekster' en dus
een Franse variant
Nederlandse achté
men als (Van den)k
ster, Akster, (Den) 11
en (Den) Exter. De;
Leiden aangetroff
ternaam Van Exte
hier echter niets n
maken. Dit is nan
een herkomstnaai
mogelijk verwijst i
het Engelse Exetei
De Leidse vogels
dus een bont geze
en deze constateri
brengt ons niet all
het eind van dit str
maar ook bij het effr
van deze reeks. HÉ
van een nieuw jaa|
mers een mooi mjP
voor iets nieuws.
het leuk om voor P
schrijven en ik hof"
u het leuk vond oil
stukjes te lezen. T|j
ziens.
Tanneke Schoonhe
