DENKSPORT
I
Ligterink kraakt het Hollands
V
1
|Hj
ff
III
III
A
i
ui
m
i.
111
I
m
lil
n
ill
III
0
A
in
i
IB
A
HI
II
nil
2
Traditionele kerstoploswedstrijd
Aland komt na 20 jaar met eerste kerstzegel
ansma infiltreert
en slaat dan toe
R
y\
HDC965
VRIJDAG 24 DECEMBER 2004
BRIDGE
PUZZEL
SCHAKEN
Marijke van der Pas
Jansma is wiskundeleraar en helemaal
van bridge. Als leraar is hij redelijk
l in de middag thuis. Door de week is
jen taboe, de middagen en avonden
teedt hij aan zijn gezin. In de weeken -
kun je Jansma niet tegenhouden. Of er
serie competitiewedstrijden op het
^gramma staat, een buitenlands invita-
Dernooi of een gezellige kroegendrive,
sma grijpt de kaarten. Als junior greep
j de wereldtitel, als international behaal-
lij zilver bij de Transnational in Mona-
n zilver op de laatste Bridge Olympia-
[ansma kun je wel een contxactje laten
telen. Als een sluipmoordenaar infil-
rt hij de vijandelijke linies, verzamelt
r de informatie die hij nodig heeft en
t dan keihard toe. Tegen Hong Kong zit
;ma in 3SA. Hij kijkt oplettend naar de
espeelde kaarten en heeft na twee sla-
het hele spel in kaart.
BH 10
■l0 5
•vio
A B 8 5 2
A875
972
*5
N V 10 7 6 4 3
43 2 t *VB
3 w<7r° ^HVe
742 Z B 8
4 H 9
96
A B 8 4
A H 9 6 3
I* opent de bieding met 14. Jansma
t als zuid met ISA. Zijn partner haalt de
man-conventie van stal en legt na het
intwoord aan in 3SA.
t start met *4, vierde van boven. Dat
op een renonce schoppen. Jansma
mt B met het aas en incasseert 4H om
vermoeden te bevestigen. Als west *2
oit, kan hij het spel helemaal uitteke-
West is uitgekomen van een vijfkaart
le vlotte T2 zal, met een vierkaart in de
imy, ook van een vijfkaart zijn. De rui-
leur zit dus 3-3 en gezien oosts ope-
zal 4HV goed zitten. Jansma wil de
inkleur ontwikkelen en daarna oost
igen hem een extra schoppenslag te
igen. Hij moet dan oost gestript heb-
van de kaarten in de andere ldeuren.
ietekent dat hij twee ronden harten
spelen.
ima gaat aan het werk. Hij speelt V9
en laat de slag naar de boer lopen,
speelt klaveren na voor de heer. Jans-
iteekt over naar ¥A en vervolgt met een
ie ruiten. Oost legt de heer, Jansma laat
de slag houden. Oost speelt ruiten
voor de boer. Dan volgen 4A en de
iende ruiten. Als slot van de werkzaam-
in neemt Jansma 49 over met de boer.
mag de slag maken maar moet daarna
schoppenvork spelen. Zou Jansma 49
ten laten doorlopen dan kan oost de
duiken. West krijgt dan de resterende
en.
de andere tafel volgt de zuidspeler van
Kong met 2*. Aan die tafel wordt
leider in 3SA en doubleert west,
dat contract omdat hij met de klave-
:gen zit. Oost legt 4H op tafel. De lei-
luikt. Oost switcht *B voor het aas van
Dan volgt een harten naar het aas en
- )e leider denkt dat oost gestart is van
0 vierde en duikt voor de tien van west.
ïagespeelde klaveren is voor de heer.
eider speelt harten, west duikt, voor de
w van oost. Die kan nog van slag met
uid neemt met 4A en incasseert de der
de ruiten. Dan speelt hij 49 en neemt
zoals Jansma dat deed, over met de
Van Prooijen laat heel attent de ne-
houden. Brink krijgt de laatste slagen,
contract is twee down: +500.
tegen de Ieren is Jansma in topvorm.
Klaakt een manche met samen maar
en punten. Het lijkt een wereldrecord.
4 H 10 9 7
109 8 3
B 7 6 5
49
N 4 V 2
V 7 4 2 A B 6 5
110
b jif B 8 2
0 V
Z
42
H 53
4 B 6 5 4 3
-
A93
4 A 10764
lcnjrd opent met 2V, zwak met beide hoge
Iren. Na een pas van oost biedt Jansma
Het is mogelijk dat 44 te maken is. Met
'5-5 fit zijn er maar weinig punten no-
pm een manche te kunnen maken,
it 44 down gaan dan heeft Jansma het
;enpartij met zijn 44-bod erg lastig
Hij snoert de Ieren de mond.
zit tegen in harten en besluit daarom
troef te starten. Na 4A legt Jansma op
^fegespeelde schoppen de heer.Jansma
Ht zijn speelplan klaar. Hij moet iets ver-
Hn in de ruitenkleur en hij wil twee kla-
■n introeven en één klaverenslag afge-
Daar begint hij mee. 49 loopt naar de
[van west. De nagespeelde klaveren
a' |t via de heer voor het aas. Nu moet
Mma nog iets leuks doen in de ruiten-
r. Hij begint met 43. Als west opstapt
de heer is ook die puzzel opgelost,
jma troeft de nagespeelde harten, troeft
e klaveren en speelt 4B voor. Als oost
len bij west de tien valt, is de buit bin-
i Jansma troeft nog een klaveren in de
lcnlmy en claimt,
aarlijk mannetje, die Jansma.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
00
CM
29
30
31
32
33
co
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
JP87
Kruiswoordraadsel
nummer 52
HORIZONTAAL:
1. Op leeftijd: 5. historische periode: 10.
wreed: 11. Engels bier; 12. bitse terecht
wijzing; 14. treffen; 16. iedere; 18. kle
dingstuk; 20. alcoholische drank; 22. reu
zenvogel; 23. cijfer; 24. haaruitval; 25.
sneeuwhut; 27. naaldboom; 29. onvrien
delijk; 30. boze geest; 32. kweek; 34. deel
van een vis; 35. dieren op een boerderij;
37. vogel; 39. de pauselijke regering; 42.
gele verfstof; 44. reeks; 46. vrouwelijk
mythologisch wezen; 48. gemalin van
Aegir; 49. belang; 50. verlaagde toon; 51.
naaldboom; 53. Europese hoofdstad; 55.
ganzerik; 56. vuisthamer; 58. opstande
ling; 60. goudgewicht; 61. voorzetsel; 62.
vriendschapsverdrag; 63. bekrompen.
VERTICAAL:
1. Droog en melig (van aardappelen); 2.
huidaandoening; 3. papegaai; 4. onaan
genaam koud; 6. aangelegenheid; 7.
ieder; 8. smalle strook; 9. tandarts; 12.
Oudnoorse hofdichter; 13. aanduiden;
14. versiering in de vorm van een roos;
15. koolstofpoeder; 17. plomp; 19. redac
tie (afk.); 21. blut; 26. wal; 27. kegel; 28.
show; 29. blaar; 31. Chinese deegwaar;
33. lof; 36. vleesgerecht; 37. rivier in
Thailand; 38. soort taartje; 39. snaarin
strument; 40. vrouwelijke geslachtscel;
41. afstand doen; 43. hoofddeksel; 45.
grote toeloop; 47. onbepaald vnw.; 52.
hoofdstad in Europa; 53. windrichting;
54. rivier in België; 55. schaamte; 57.
vaatwerk; 59. vismand.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 25-54-10-42-
22-20-7-61-16-49-32 en 1-26-31-63-2-58-
9-62-8-40-15?
Oplossing
nummer 51
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
KRACHTSPORT en LEVENSGROOT
U
I
L
B
E
U
R
S
R
A
N
K
E
D
A
A
T
C
A
V
I
A
D
z
A
N
I
K
s
A
L
E
T
A
R
K
B
E
T
E
L
p
O
L
L
C
R
O
W
N
L
A
A
1
A
Y
V
A
G
A
S
N
M
R
H
T
u
R
K
K
R
I
B
W
O
T
O
R
E
R
O
A
N
E
M
I
E
A
E
L
E
T
O
S
L
A
K
s
N
AH
S
N
V
O
L
I
S
1s
N
O
T
A
B
E
B
O
P
G
E
N
A
S
P
O
R
E
N
E
K
T
R
O
E
P
A
O
R
T
A
R
R
E
E
E
L
F
A
N
N
O
N
R
E
L
S
A
L
O
N
L
A
M
P
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
Mw. A. Wljntjes-le Due, Troubadourshof
34, Sassenheim (cryptogram).
Mw. van den Burg, Koperwieklaan 14,
Voorschoten (kruiswoord).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of
het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk dinsdag a.s. in het bezit te zijn
van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad,
Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzen
ders worden twee cadeaubonnen van 12,5 euro
verloot. Oplossingen kunt u ook zenden naar
ons e mailadres: <redactie.Id@hdc.nl>
Cryptogram nummer 52
HORIZONTAAL:
4. Op die manier (niet echt) aangeduid (9); 6.
Ontmoetingsplaats die het midden raakt (11); 10.
Openhartig en flauw (10); 11. Koek die zich flink
houdt (4); 12. Informatie over sport op de buis (14);
13. Meer bij een vallei om te zwaaien (6); 14. Dier dat
een kaart consumeert (7); 15. Brandstof t.b.v het col
lege (15); 17. Loodhoudende neerslag (10); 19. Aan-
en uitgaan van een beurs met vruchten (9).
VERTICAAL:
1. Al kreukelend met lak knoeien (12); 2. Wieltje van
een kind dat een slag slaat (8); 3. Toeschouwers bij
gevallen balken (10); 5. Geen sentimentele bedrij
ven? (10,5); 7. Zo verlaten dat het niet meer bestaat
(12); 8. Aan boord gaan van (binnen)vaartuigen (9);
9. Recht op mondeling contact (9); 14. Iemand laten
zakken is niet zo gewichtig (8); 16. Niets dan doopge
tuigen verslinden (6); 18. Bouwmateriaal voor een
brekebeen (4).
Puzzelland/041224
Oplossing
nummer 51
Horizontaal:
2. Boodschap; 6. overlangs; 9.
leerprestatie; 11. chocola; 12.
domino; 13. step; 14. nabe-
zorgen; 16. sinterklaas; 18.
beslaglegging; 20. rondetafel.
Verticaal:
1. Solovlucht; 3. dierenoppas-
ser; 4. celspionnen; 5. aan de
man brengen; 7. set; 8. living;
10. poen; 12. de zak geven; 15.
raaigras; 17. singel; 19. lurk.
De KNSB-competitie is dit sei
zoen ongemeen spannend. Al
thans, de reguliere competitie.
In de play-offs zal wel weer or
de op zaken worden gesteld
door tienvoudig landskampi
oen De Variant uit Breda, dat
vorige week zaterdag tegen Rot
terdam Evgeny Barejev optrom
melde. Alsof het niets kost, een
speler uit de toptien van de we
reld. De Variant staat fier bo
venaan, maar de eeuwige num
mer twee HSG (Hilversum) is
nog lang niet zeker van een
plaats bij de eerste vier. Behalve
Rotterdam is ook Groningen
een sterk team, zoals vorige
maand op deze plaats was te le
zen. Zaterdag verloren de Gro
ningers echter van HMC Den
Bosch, een nieuwkomer in de
hoogste klasse. Het Brabantse
team bestaat voor de helft uit
profschakers, waaronder de
Letse broers Fridman, en voor
de andere helft uit spelers uit
de eigen kweek. Het sponsor
geld wordt dus aangewend om
de eigen jeugdspelers de gele
genheid te geven op het hoog
ste niveau te spelen, zo is de
grondgedachte.
HMC won dus, maar niet op al
le borden. De 31-jarige Michiel
Abeln (HMC) is geen jeugdspe
ler meer, maar komt wel uit de
eigen kweek. Zijn tegenstander
Gert Ligterink (Groningen), Ne
derlands kampioen in 1979 en
al heel lang schaakmedewerker
van de Volkskrant, had geen
ontzag meer voor zijn jonge te
genstander toen hij hoorde dat
die Hollands speelde. Ligterink
beschouwt dat als een inferieu
re opening, zo onthulde zijn
teamgenoot Erik Hoeksema in
bloemrijke taal op de website
van de KNSB. 'Hollands-spelers
knopen zichzelf op', zo vertolk
te Hoeksema de mening van
Ligterink.
Ligterink-Abeln
l.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pc3 g6 4.Pf3
Lg7 5.g3 0-0 6.Lg2 d6 7.0-0 c6
8.d5 Ld7
Het zwakke punt in de zwarte
stelling is e6. Meestal speelt
zwart nu e5, waarna d6 het
zwakke punt wordt.
9.Tbl a5 10.Pd4 Db6 11.e3 Pa6
12.b3 Pc5 13.Lb2 Tad8 14.Dc2
e5 15.dxe6 Pxe6 16.Pxe6 Lxe6
17.Tfdl Tf7 18.Td2 Tfd7
19.Tbdl
Zwart heeft al zijn geld op d6-
d5 gezet. Als hij die mogelijk
heid niet krijgt, heeft hij niets.
Op dit moment faalt de door
braak nog op de lastige tussen-
zet Pa4.
19...Da6 20.Pe2 a4 21.Ld4 Pe8
22.Lxg7 Pxg7 23.Dc3 axb3
24.axb3 Db6 25.Pf4 Lf7 26.h4
Pe6 27.Pxe6 Lxe6 28.Df6 Lf7
29.h5
Zie diagram 1. Vanuit weinig
krijgt wit opeens een enorme
matdreiging.
29...Dxb3 30.hxg6 hxg6 31.Td4
Diagram 2:
Stelling na 20...Pf6
Le8
Hier en op de volgende zet had
zwart het dreigende onheil nog
met Dc3 of Db2 kunnen tegen
houden.
32.Lf3 Ta8 33.Th4 Tg7 34.Kg2
Maar nu is het te laat. Wit ver
dubbelt torens en zwart kan het
mat niet op een normale ma
nier voorkomen.
34...g5 35.Th6 g4 36.Ld5+
OokTdhl had gewoon gemo
gen, maar Ligterink houdt ken
nelijk niet van schaakjes tegen
zijn eigen koning. Zwart geeft
het op, Tdhl is nu niet meer te
gen te houden.
De Variant won met 6-4 van
Rotterdam, dat daardoor even
naar de vijfde plaats zakt. De
play-offs gaan tussen de eerste
vier. Rotterdam kan echter zor
geloos verder spelen, omdat het
de vier eerste teams al tegen
zich gehad heeft. Als het de
zwakke broeders verslaat, komt
het vanzelf terug op plek vier of
drie.
De 45-jarige John van der Wiel
(De Variant) zal bijzonder veel
plezier hebben beleefd aan on
derstaande overwinning. Op de
Nederlandse ranglijst wordt hij
voorbijgestreefd door jonge
jochies. De 32-jarige Dimitri
Reinderman behoort niet meer
daartoe, maar voor de pikorde
is het een harde slag. Dat Van
der Wiel op de 22e zet een ca
deautje kreeg, doet daar weinig
aan af.
Van der Wiel-Reinderman
I.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.Pc3 Da5
4.Lc4 c6 5.Pge2 Lf5 6.Pg3 Lg6
7.0-0 e6 8.d4 Pd7 9.De2 Pe7
10.Lf4 Pd5
Een manoeuvre met grote risi
co's.
II.Pxd5 cxd5 12.Ld2 Lb4
13.Lxb4 Dxb4 14.Lxd5
Die pion kan zwart wel terug
winnen. maar hij heeft zijn ko
ningsstelling verwaarloosd.
14...Dxb2 15.Lxe6! fxe6
16.Dxe6+ Kd8 17.Tabl Dxc2
18.Txb7 Da4 19.Dd5 Tc8
20.Dg5+ Pf6
Zie diagram 2. Achteraf, zo ver
telde Rini Kuijf op de KNSB-si-
te, kwamen de spelers tot de
ontdekking dat Van der Wiel
hier de partij had kunnen be
slissen met het moeilijk vindba
re 21.Ph5! Na21...Lxh5 22.Dxg7
is zwart in grote problemen en
ook na andere zetten stort zijn
stelling in. Met wat Van der
Wiel doet, geeft hij zwart nog
een kans.
21.Txg7Tf8 22.h4Tc7
Maar dit is wel zo ongeveer de
slechtste zet die zwart kan spe
len. Hij werpt wit een volle to
ren in de schoot.
23.Txc7 Kxc7 24.Dc5+
Ai.
24...Kb7 25.Dxf8 Dxd4 26.TcI
Pe8 27.Pf5
Zwart geeft het op. Ieder moge
lijk eindspel is hopeloos.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Diagram nr. 1
Het meest besproken dameve-
nement van het afgelopen jaar
is ongetwijfeld de geslaagde
wereldrecordpoging
blindsimultaandammen van
grootmeester Ton Sijbrands.
Meer dan nationale kampioen
schappen en matches om de
wereldtitel spreekt het spelen
tegen 24 dammers tegelijk, zon
der de borden te zien of de no
taties op te schrijven, tot de ver
beelding. En mede dankzij de
uitstekende verslaggeving van
het NOS-journaal en Studio
Sport is de damsport bij menig
een weer onderwerp van ge
sprek. Hopelijk verschijnt de
charismatische dammatador
uit Muiden nog een aantal ma
len in televisieprogramma's en
krijgt hij zijn oude status van
Bekende Nederlander - iemand
die op straat herkend wordt -
weer terug. Voor het imago van
de damsport zou dat erg goed
zijn. Meer over dit fraaie we
reldrecord in de rubriek van
volgende week. Deze aflevering
is er speciaal voor de oplossers
van damproblemen.
Het is inmiddels een traditie: de
kerstoploswedstrijd die jaarlijks
wordt uitgeschreven door de
Diagram nr. 2
Kring voor Damproblematiek.
Het is een landelijke wedstrijd
die in een aantal dagbladen en
op enkele internetsites ver
schijnt.
Steevast wordt aan de nestor
van de vaderlandse damproble
matiek, Dirk de Ruiter uit Dui-
vendrecht, gevraagd een viertal
originele werkstukken te com-
poneren.Ook dit jaar was De
Ruiter, die inmiddels de tachtig
gepasseerd is, daartoe bereid.
Het eerste probleem is een een
voudige binnenkomer. In de
hoofdvariant plaatst zwart een
kleine tegenactie, maar na ge
raffineerd slaan van wit staat er
na vijf zetten alleen nog maar
één witte schijf op het bord.
De tweede opgave is lastiger.
Zwart kan kiezen uit een com
binatie of uit positioneel tegen
spel. Dit laatste hoeft niet aan
gegeven te worden. Na de com
binatie ontstaat er een eindspel
met een opmerkelijk krachtige
witte dam. Ook voor de par
tijspeler een interessant slot. De
oplossing is veertien zetten
diep.
De stand van het derde pro
bleem mag er zijn, evenals de
ontleding. Met behulp van de
Diagram nr. 3
meerslagregel bereikt wit zijn
doel (een beroemd motief van
één witte dam tegen vier zwarte
schijven). Even opletten in het
afspel en dan is het na dertien
zetten eenduidig (scherp) ge
wonnen voor wit.
Het vierde diagram biedt fractie
staaltjes problematiek. In de
auteursbedoeling wordt zowel
dwang als meerslag verwerkt en
er verschijnt een zwarte dam op
het bord.
Na twee zetten verdwijnt deze
dubbeldekker; zwart onder
neemt nog een laatste remise
poging maar wit neemt dan een
winnende minicombinatie. Al
dit moois is tien zetten/slagen
diep.
Tot zover het 'voorzeggen'. Tij
dens een dampartij mag zoiets
absoluut niet, maar bij een op
loswedstrijd wordt er niet
moeilijk over gedaan. Temeer
daar alle oplossers dezelfde in
formatie krijgen.
Ook als niet alle oplossingen
gevonden worden kan men be
vindingen insturen en meedin
gen naar de beschikbaar gestel
de prijzen.
Onder de inzenders worden
geldprijzen verloot van respec-
Diagram nr. 4
tievelijk 45,35 en 25 euro.
Daarnaast worden er vijf jaar
abonnementen op De Proble
mist beschikbaar gesteld. De
Problemist is het blad van dam
mers als Dirk de Ruiter die zich
bezig houden met het constru
eren van damproblemen. Maar
ook oplossers, partijspelers en
andere belangstellenden bele
ven veel plezier aan dit tijd
schrift. Een hoogstaande artike
lenreeks heeft de naam 'for
cings' (partijachtige standen
met een of meer dwangzetten)
en is van de hand van de be
kende topspeler en problemist
Frans Hermelink.
Oplossingen dienen voor 15 ja
nuari te worden ingezonden
naar A. Schokker, Lomondlaan
18, 1060 PL Amsterdam. E-mail:
zaschokker@hotmail.com
De oplossing van het vraagstuk
van vorige week.
Wit: dam op 1 Zwart: schijven
op 7, 9, 17, 19, 20, 30, 31, 33, 43,
44
Wit kan als volgt tien stukken
slaan:
1x29x42x26x3x14x32x49x-
35x24x15.
FILATELIE
Vier jaar lang hebben er op de
kerstzegels van Zwitserland
kerstboomversieringen uit
vroeger jaren gestaan. Nu heeft
Zwitserland op 23 november de
zegels opnieuw uitgebracht,
maar nu alle vijf gevat in een
velletje. De waarden zijn wel
gewijzigd. Engel (100 rp.), ster
(85 rp.), ruiter (100 rp.), kerkje
(85 rp.) en kerstman (100 rp.).
Op de aanhangsels onder de
zegels: Frohe Weihnachten,
Joyeux Noël, Buon Natale, Bel
las Festas en Merry Christmas.
De Zwitserse kerstemissie is
een van de vele die de afgelo
pen weken zijn uitgebracht en
waaraan de talrijke verzame
laars van deze zegels - of het nu
zegels met christelijke of sym
bolische motieven zijn - de ko
mende tijd weer hun handen
vol zullen hebben. Een opsom
ming, te beginnen met Aland
dat 8 oktober, twintig jaar nadat
het met eigen zegels kwam, ook
een kerstzegel uitgaf. Op de
0,45 €-zegel (voor kaarten naar
de Noordse landen; oplage
400.000 stuks) een kerstkabou
ter die kerstpost bezorgt; op de
achtergrond o.a. een windmo
len, op de voorgrond goudvin
kjes.
Verder: Aruba, 1 december, drie
zegels, een kerstboom (50c.),
een zangkoortje (85c.) en vuur
werk (125c.); Australië, 1 no
vember, Maria met Kind (45c.),
de Herders (50c) en de Drie Ko
ningen (1,00 dollar); België en
Duitsland kwamen 4 november
met zegels met een gemeen
schappelijk motief: schilderijen
van Rubens, De Vlucht naar
Egypte (45 20c.) en De Aan
bidding door de Koningen (55
25c.); Canada, 2 november,
winterlandschappen met de
kerstman in een slee (49c.), in
een auto (80c.) en in een trein
met geschenken (1,40 dollar).
In Cyprus verschenen 11 no
vember drie zegels met beelden
rond Christus' Geboorte (13c.,
30c. en 40c.); Finland, 29 okto
ber, tekeningen van de illustra
tor Martta Wendelin (1893-
1986), jongetje schrijft brief aan
kerstman (0,45 en versiert
takje van kerstboom (0,65€);
Guernsey kwam 28 oktober met
twee sets. Op vijf zegels van 20p
(in een strip) beelden rond de
Geboorte en op de vijf zegels
van de andere serie vleugels
van een engel (32p), een kerst
bal (36p), een hulstblaadje
(40p), de sjaal van een sneeuw
pop (45p) en de ster bovenin
een kerstboom (65p).
Ierland, 10 norember. De Heili
ge Familie i48*l. De vlucht naar
Egypte (60c), ere Drie Koningen
(65c) en een boekje met twintig
zelfklevende zegels van 48c.;
Italië, 30 oktober, twee zegels II
Santo Natale, Jozef en Maria bij
de kribbe 0,45) en een kerst
boom 0,62); Jersey, 2 novem
ber, tien zelfklevende zegels
(3,25 pond) zonder waardeaan-
duiding met christelijke en
symbolische motieven, vijf zé
gels met Jersey Minimum en
vijf met U.K.Minimum; Luxem
burg, 7 december, tekening,
kasteel van Cleveaux (0,50
0,05 San Marino, vier 0,60
se-tenantzegels van 0,60, schil
derijen en fresco's met engel
tjes; Slowakije, 5 november,
kindertekening, de Heilige Fa
milie (8sk); Tsjechië, 10 novem
ber, onder andere een appel *ls
kandelaar (6,50 kc.).