ECONOMIE
Werkgeversclubs azen op macht SER
0
R
0
0
FL
js BIB v
0
Olieproductie Yukos naar onbekende partij
9
Prettige feestdagen
Eerst Harrods zien en
dan Kerstmis vieren
r a
1 IS
5
R'
R ft A/rf:
R
R RJOTj
R
n n !qJ0
1 1 Mwffir
Murdoch zoekt het hogerop
'Consument
moet meer
geld uitgeven'
Helft Sphinx
Maastricht
verliest baan
Minder inwoners
verwacht
iljoen winst
Staalconcern Corus
dit jaar een bedrijfsre-
840 miljoen euro
oen Britse pond) te be-
ze verwachting doet
m een mededeling
rsoneelsleden. Het
esultaat is onder ande-
volg van de gestegen
en. Vooral vanuit Chi-
rraag naar staal groot,
eft met succes het af-
jaar een aantal prijs-
gen weten door te voe-
ens de staalonderne-
iben de diverse reorga-
veneens bijgedragen
estatieverbetering.
komend jaar wil de
nog geen uitspraken
in lossen
rden af
Rusland betaalt de
ec'1drie jaar 30 miljard
buitenlandse schul-
neld terug. Het gaat om
itvan de totale bui-
e schuld van het land.
de Russische minister
iciën, Kudrin, bekend
Volgens Kudrin
e versnelde afbetaling
!den Rusland zo'n 800
!uro per jaar aan rente-
in. Daarnaast hoopt
erop dat crediteuren
van-hun vordering zul-
ichelden nu Rusland
schulden sneller terug
maandag 20 DECEMBER 2004
5 procent
in 2005
iTON - De regering van
igde Staten verwacht
onomie volgend jaar
•n met 3,5 procent na
nt dit jaar. Ondanks
ging is de economie
de", aldus de voorzit -
raad van economi-
seurs van het Witte
g Mankiw, bij de pre-
an de prognoses. De
»ktr volgens de Ameri-
gering afnemen van
Int dit jaar tot 2 pro-
105, vooral door een
n de olieprijzen. Het
^fceidsplaatsen stijgt
weer 175.000 per
1133,4 miljoen.
if-s Idbank naar
ter en-Oosten
James Wolfensohn,
'an de Wereldbank,
ze week een bezoek
de Westelijke Jor-
r en de Gazastrook.
ir het eerst sinds de
e opstand van sep-
100 dat de ontwikke-
zich daar laat zien.
ationale gemeenschap
Wereldbank gevraagd
ipport over de voor-
ie er wordt geboekt bij
:n van de juiste om-
n den voor economi-
usj i in de Palestijnse ge-
I ls het klimaat aanlei-
tot echte groei van de
zal de bank een do-
rentie organiseren om
nciële toezeggingen
alestijnen te krijgen.
de maak'
Het Amerikaanse
itsconcem Exelon
jO|
i en
üeromconcern
ack
mal
de
eH
ihra >evorderde besprekin
de overname van zijn
loot P.S.E.&G., zo
ierikaanse krant
Times gemeld. Het
ïbedrag zou in de
ide 12 miljard dollar
in overname levert het
elektriciteitsconcern
irenigde Staten op,
mzet van ruim 26
ollar en 25.000 werk-
-xelon heeft elektri-
rales in de staten Illi-
ennsylvania.
Iers pakken
rijen aan
lijk!
iesl
:oïfc
.pe olieprijs kan op de
ige termijn dalen tot
)er vat (159 üter). Dit
en van der Veer, be-
rzitter van het olie-
heil, gezegd in een
JU ireh met de Duitse
Welt van zaterdag,
der Veer gelijk, dan
rijs nog een eind om-
ag kostte Amerikaan-
1 lm 42 dollar per vat.
den haag/gpd - De werkgevers-
centrales VNO-NCW en MKB Ne
derland voeren een strijd om de
macht binnen het adviesorgaan
Sociaal Economische Raad (SER).
MKB Nederland eist daar meer
invloed ten koste van VNO-
NCW. De raad heeft een belang
rijke functie in de overlegecono
mie van ons land.
MKB-voorzitter Loek Hermans
eist minimaal één zetel van de
concurrerende werkgeversclub,
omdat hij vindt dat zijn organi
satie aan representativiteit heeft
gewonnen. MKB Nederland is
de afgelopen jaren onder ande
re gegroeid in de sectoren kunst
en zorg. „In deze sectoren moe
ten de organisaties tegenwoor
dig leren te ondernemen, en
dat kunnen ze bij ons," zegt
een woordvoerder.
VNO-NCW zegt dat dergelijke
nieuwe leden bij haar ook heel
welkom zijn. Veel bedrijven in
het middensegment hebben
overigens een dubbel lidmaat
schap. Volgens een ingewijde
probeert VNO-NCW, dat tradi
tioneel alle grote bedrijven en
multinationals in de achterban
heeft, met 'onderaanbiedingen'
in de contributie uit alle macht
zijn afdeling Middelgrote en
Kleine Ondernemingen MKO te
versterken.
VNO wil niets zeggen over een
strijd om de zetels in de SER.
„Het gaat ons om het onderne
mingsklimaat in Nederland in
het algemeen. Wij doen niet
mee aan spelletjes," aldus een
woordvoerder.
MKB-voorzitter Loek Hermans
daarentegen vindt dat zijn or
ganisatie van kleine en middel
grote bedrijven de ruggengraat
vormt van de Nederlandse eco
nomie en dus meer te zeggen
moet krijgen. MKB Nederland
vindt ook dat het meer te bie
den heeft aan kleinere bedrij
ven.
Bij VNO zijn 180 branchever
enigingen aangesloten met in
totaal 115.000 bedrijven (3 mil
joen werknemers). MKB verte
genwoordigt 134 branches met
178.000 bedrijven (1,7 miljoen
werknemers). De toedeling van
de zetels in de SER vindt eind
volgend jaar plaats. Uitgangs
punt daarbij is het aantal aan
gesloten bedrijven en het aantal
werknemers daarvan, de zoge
heten 'maatschappelijke repre
sentativiteit'.
De interesse in de SER is sinds
het sluiten van het sociaal ak
koord, afgelopen november,
weer toegenomen. In het ak
koord is afgesproken dat de
SER een belangrijk advies moet
Een stropdas voor 45.000 euro
door Annelies van Vlaanderen
londen - Echte kerstshoppers
zijn kerstshophoppers. Neder
land is allang te klein om hun
kerstshophonger te stillen. Het
buitenland heeft veel meer te
bieden. Londen, bijvoorbeeld.
Harrods, om precies te zijn.
'Harrods zien en dan Kerstmis
vieren'. Dat is wel de slogan die
de lading dekt van een dagje
kerstshoppen in Londen. Heel
materialistisch, dat klopt. Maar
wat mensen overal ter wereld -
van Hongkong tot Huybergen -
bindt, is nu eenmaal niet de ge
boorte van het kindeke Jezus.
Het is shoppen.
Daarom is iemand als Rem
Koolhaas ook zo geïnteresseerd
in het winkelfenomeen en haalt
deze roemruchte architect zijn
neus niet op voor het ontwer
pen van winkels - als ze ten
minste van Gucci zijn.
Harrods werkt zelf ook elk jaar
met een slogan. Dit jaar is dat:
'Cast a spell this Christmas',
wat zoiets betekent als 'Maak er
een betoverend kerstfeest van'.
In de 75 etalages van het fa
meuze warenhuis op Brompton
Road is de betovering letterlijk
uitgebeeld met sprookjestafere
len. Sneeuwwitje, Assepoester
en aanverwanten nemen elk
een raam voor hun rekening
om iedereen in verrukking te
brengen. 'Kom binnen! Hier is
het te doen, hier moet je zijn',
lijken ze te smeken. In stijl, dat
wel.
'Harrod's Fairytale Christmas'
is een sprookje dat binnen uit
komt. Het 155 jaar oude waren
huis verkoopt alles. Nou ja, niet
meer alles.
Vroeger gingen er nog vliegtui
gen over de toonbank. En in
1967 nog een baby-olifantje aan
prins Leka, die het cadeau gaf
aan Ronald Reagan. Och ja, het
wordt overal minder, ook bij
Harrods.
Wat overblijft voor de crisisbe-
stendige consument is nog niet
misselijk. De blikjes kaviaar
(circa 350 euro voor 50 gram
Beluga XXL) liggen er klaar alsof
het om boerenpaté gaat, een
traditionele kalkoen van zeven
kilo neem je ovenklaar mee
voor 100 euro en botoxen kan
zonder afspraak voor 300 euro.
Een vrouw is met de kerst hele
maal af met een rok en bijpas
send truitje van Yves Saint Lau
rent (4400 euro) en laarzen van
bont van Jimmy Choo (2000 eu
ro). Een jas van Dolce Gabba-
na (6000 euro) erbij hóeft niet,
maar kan wel. En als vrouwlief
hem echt wil laten concurreren
met de kerstboom, moet ze wel
even haar Platinum Card te
voorschijn halen om de met 55
diamantjes bezaaide stropdas
(45.000 euro) af te rekenen.
Onvoorstelbaar is de collectie
Krone-pennen. Daartoe be
hoort de 'Houdini'-pen (1500
euro), waarin materiaal is ver
werkt van de sloten die de
meester-illusionist ooit ge
bruikte; er hoort een doosje bij
met uiteraard een dubbele bo
dem.
Voor 2100 euro heb je de 'Lin
coln'- pen, met echt DNA van
de oud-president in de top van
de top verwerkt; in de doptop
van de 'Marilyn Monroe'-pen
(7500 euro) vind je een dotje
van de rose lipstick uit haar be
zit. Jammer alleen dat het geen
unieke exemplaren zijn; van elk
zijn er zo'n 250 in de omloop.
Harrods blijft natuurlijk een on
betaalbaar sprookje voor de
meesten. Maar 'kijken, kijken
en niet kopen' maakt de trip
ook dubbel en dwars waard; ze
ker voor Hollanders. De por
tiers, de Jugendstil-omamen-
ten, de trappen, de food-afde-
ling, de gigantische tearoom
met live pianobegeleiding: het
kost allemaal niets om daarvan
te genieten.
En crisis of niet, het gebeurt
ook. Harrods, met een jaarom
zet van 800 miljoen euro, telt
per dag 70.000 bezoekers. Op
een dag als vandaag, een week
voor Kerstmis, zijn dat er na
tuurlijk nog meer.
B
P
W
RUI:
A.;::,
ifyjusi/
-
new york - De gevel van het adres 834 Fifth Ave
nue in de stad New York waar mediamogul Rupert
Murdoch, topman van de News Corporation, een
appartement heeft gekocht uit de nalatenschap
van Laurance S. Rockefeller voor 44 miljoen dollar.
Dat is de hoogste prijs die ooit op Manhattan voor
een particuliere woning is betaald. Het apparte
ment bestrijkt de 14de, de 15de en de i6dë verdie
ping en meet ongeveer 700 vierkante meter, ver
deeld over 20 kamers. Foto: Reuters/ Mike Segar
moskou/anp/afp - De divisie olieproductie van het
Russische olieconcern Yukos is in handen gekomen
van een tot nu toe onbekende partij. Dat is het resul
taat van de veiling van de divisie, die gisteren plaats
had. De Russische onderneming Baikalfmansgroup
was bereid omgerekend 9,34 miljard dollar voor de di
visie Yukanskneftegaz neer te tellen. Het Russische
energieconcern Gazprom gold als de favoriet voor de
overname.
De Russische regering had de veiling gelast om een
deel van de achterstallige belastingen van Yukos, onge
veer 26 miljard dollar, terug te krijgen. Of de veiling
rechtsgeldig is, staat nog te bezien.
Een woordvoerder van Yukos: „De winnaar van de vei
ling krijgt serieuze hoofdpijn. De winnaar, en wie daar
achter staan, en degenen die helpen met de financie
ring, hebben hun reputatie ernstig beschadigd en lo
pen grote juridische risico's."
Yukos was vorige week in de Amerikaanse staat Texas,
waar het ook actief is, naar de rechter gestapt om uit
stel van betaling en zo bescherming tegen zijn schuld
eisers te krijgen. De rechter bepaalde naar aanleiding
van het surseanceverzoek dat de veiling met tien dagen
moest worden uitgesteld, maar de Russische autoritei
ten trokken zich daar niets van aan.
Waar het geld van Baikalfinansgroup vandaan komt, is
niet duidelijk. Evenmin is bekend of deze onderne
ming banden heeft met Gazprom of met andere con
cerns. Vermoed wordt dat het Russische concern Sur-
gutneftegas er achter staat.
Sommige analisten zeggen dat het of een staatsonder
neming is, of een bedrijf dat nauwe banden heeft met
de staat. Ook werd gezegd dat het een schijnonderne-
ming is die de belangen van Gazprom tegenover de
Amerikaanse justitie moet beschermen.
De gedwongen veiling heeft volgens velen een politieke
achtergrond. De inmiddels afgetreden topman van Yu
kos, Michail Chodorkovsky, zou te grote politieke am
bities hebben. Hij werd gearresteerd op verdenking
van fraude en belastingontduiking. Bovendien zou
president Poetin met de veiling de olieproductie voor
een groter deel in staatshanden willen brengen.
Batterijen met nikkel
um staan op de nomi-
1 erdwijnen. De goedko-
nilieubelastende bat-
irden waarschijnlijk
Milieuministers van
iden vergaderen daar
Brussel over. Het
u niet gelden voor
R chting, elektrisch ge-
medische appara-
j.jt( armsystemen. Het
omt van staatssecre-
eel (Milieu) als hui-
lorzitter. Het wijkt
van eerdere ideeën
AP T0Pese Commissie en
alees Parlement.
ziet olieprijs
dollar
Of het nu dankzij de wedstrijd Eneco
Stralend Nederland is of niet, de laatste
jaren zijn steeds meer huizen rond de
kerstdagen sfeervol verlicht. Dit kost
vanzelfsprekend elektriciteit. Hoeveel, is
vaak onduidelijk. Het voorlichtingsbu
reau Milieu Centraal heeft een aantal
voorbeelden doorberekend. Milieu Cen
traal heeft ook tips voor een milieuvrien
delijke kerstboom en een energiebewust
voedingspatroon.
Stel, je hebt een kerstboom met daarin
veertig lampjes (50 Watt). En ook nog
een kerstster met lampje, dat 25 Watt
verbruikt. Buiten versiert een snoer van
40 lampjes een boom in de voortuin
(ook 50 Watt). Samen is deze toch rede
lijk bescheiden versiering goed voor 125
Watt.
Als deze verlichting 21 dagen lang tien
uur per dag zou branden, brandt de ver
lichting in totaal 210 uur. Dit komt neer
op een elektriciteitsverbruik van 26 kWh.
Dit is vijf procent van het jaarlijkse ener
gieverbruik voor verlichting van een ge
middeld huishouden. Dit alles verhoogt
de elektriciteitsrekening met ongeveer
4,50 euro per maand. Wie de lampjes
dag en nacht laat branden, moet reke
nen op 11 euro aan extra elektriciteits-
kosten op de maandelijkse rekening.
Wie bij Eneco in de prijzen wil vallen,
zal waarschijnlijk met heel wat meer
voor de dag moeten komen. Zoals in het
andere voorbeeld van Milieu Centraal,
waar om te beginnen twee snoeren met
veertig kerstlampjes in huis en ook twee
snoeren in bomen in de tuin hangen
(samen 200 Watt). De ge
vels worden verlicht met
een lichtslang van 20 me
ter (328 Watt). Dan zijn er
nog kunststof sneeuw
poppen en kerstmannen
met in totaal zes lampjes
erin (samen 150 Watt) en
tot slot nog twee verlichte
kerststerren (50 Watt).
In totaal een verbruik van
728 Watt. Als ook deze
verlichting 210 uur
brandt, is dat een elektri
citeitsverbruik van 153
kWh. Dit komt neer op 27
procent van het jaarlijkse
energieverbruik voor ver
lichting van een gemid
deld huishouden; even
veel als de televisie op jaarbasis. De kos
ten aan stroom zijn ongeveer 26 euro
per maand. Als de lampjes dag en nacht
aanstaan, is het energieverbruik gelijk
aan dat van een flinke koelkast met
vriesvak op jaarbasis. Reken dan op zo'n
62 euro aan stroomkosten!
Kerstbomen zijn tegenwoordig ook met
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
statiegeld of herplantgarantie verkrijg
baar. Deze bomen worden in potten ge
teeld en zijn uiteindelijk bedoeld als
sierconifeer voor in de tuin. Tijdens de
teelt worden ze drie tot vijf keer 'ver
huurd' als kerstboom.
Deze bomen kosten onge
veer 15 euro en bij inlevering
krijg je zo'n drie euro statie
geld retour. Deze bomen
worden nog maar op kleine
schaal aangeboden. Wie ge
ïnteresseerd is, kan informe
ren bij de gemeente, lokale
kwekerijen of bij natuur- en
milieuorganisaties. Bij
Staatsbosbeheer en andere
bosbeheerders is het moge
lijk om zelf een boom te za
gen uit hun bospercelen. Dat
kost vijf euro voor een boom
tot twee meter; daarboven
vijf euro per meter.
Wie met of na de feestdagen
milieu- en prijsbewust wil
eten, moet vooral op de indirecte ener
gie van producten letten. Dat is de ener
gie die een producent nodig heeft voor
het telen, verpakken, koelen en vervoe
ren van voedsel. De energie die consu
menten zelf verbruiken om etenswaren
te vervoeren, bewaren en te bereiden,
wordt directe energie genoemd. Voor de
indirecte energie krijg je geen rekening
thuisgestuurd; de kosten zitten in de
prijs verwerkt. Tweederde van het ener
gieverbruik van voeding bestaat uit indi
recte energie. Wie indirecte energie én
geld wil besparen, kan op de volgende
zaken letten.
Wees bijvoorbeeld matig met dierlijke
eiwitten, zoals vlees, kaas en vis. Een ki
lo vlees bij de slager heeft twintig keer
meer indirecte energie verbruikt dan
een kilo groente. Eet regelmatig groente
van het seizoen. Kasgroente verbruikt
minimaal acht keer meer indirecte ener
gie dan groente van de volle grond.
Kijk voor meer informatie op de kalen
der met seizoensproducten op de inter
netsite van Milieu Centraal. Probeer be
derfelijke producten, zoals zuivel, vlees
en fruit niet in al te grote hoeveelheden
te kopen.
Het gemiddelde huishouden gooit na
melijk maar liefst 135 kilo voedsel per
jaar ongebruikt in de vuilnisbak. Toch
jammer van die 330 euro die zo in de
kliko verdwijnt.
Meer informatie:
www.milieucentraal.nl; tel. 0900 1719
(15 ct/pm); www.stciatsbosbeheer.nl
uitbrengen over de hervorming
van de werkloosheidswet. Bin
nen de SER bezet VNO-NCW
zeven zetels, MKB Nederland
drie, en LTO (landbouwwerkge-
vers) één.
Daarnaast zijn er zetels voor de
vakbeweging en kroonleden,
die door het kabinet worden
aangewezen.
Elke zetel die MKB Nederland
claimt, gaat ten koste van VNO-
NCW, omdat het totale aantal
werkgeverszetels niet zal wijzi
gen.
den haag/anp - De Nederland
se consumenten hebben met
elkaar 180 miljard euro op
spaarrekeningen staan en
moeten meer gaan besteden
om de economie een zet in de
goede richting te geven. Om de
uitgaven te stimuleren, moet
het vertrouwen van de consu
ment groter worden.
Dit heeft N. Wellink, president
van De Nederlandsche bank,
gisteren gezegd in het tv-pro-
gramma Buitenhof. Volgens
hem kan het consumentenver
trouwen groter worden als bij
voorbeeld het perspectief voor
de werkgelegenheid verbetert.
In 2001 was er sprake van een
sterke inkomensverbetering
van 6 a 8 procent. Een groot
deel daarvan is op een spaarre
kening beland. Dat geld kan nu
worden besteed, ook al wor
den de lasten zwaarder. Ver
trouwen in de toekomst is
daarvoor wel nodig. Het kabi
net draagt daaraan bij met een
een begrotingstekort dat vol
gend jaar onder de 3 procent
van het bruto binnenlands
product blijft.
Maastricht/ANP - Sanitairfa-
briek Sphinx in Maastricht ont- J
slaat meer dan de helft van zijn
personeel. Het gaat om 261 me
dewerkers. Dat heeft de directie
vrijdag in Maastricht bekendge
maakt.
Bij Sphinx werken nu nog ruim
450 mensen. Maar het bedrijf
lijdt onder concurrentie van
landen met lage lonen. Volgens
de directie is een forse reorga
nisatie nodig om overeind te
blijven. Na de reorganisatie is
er nog plaats voor 194 mede
werkers.
De fabriek van Sphinx verhuist
uit de binnenstad naar indu
strieterrein Beatrixhaven. Dat
zijn gemeente Maastricht en
Sphinx overeengekomen.
De productie in de nieuwe fa
briek wordt volledig geautoma
tiseerd. Er zijn dan hooguit nog
negentig mensen nodig. De to
tale productie wordt terugge
bracht van 750.000 sanitaire ar
tikelen nu naar 550.000 vanaf
2007, het jaar waarin de nieuwe
fabriek begint.
De afslanking verloopt in fases.
Sphinx wil ongeveer veertig
mensen onderbrengen bij toe
leveranciers en nog eens veertig
laten afvloeien via een oude-
renregeling. Bestuurder H. van
Rees van FNV Bondgenoten liet
weten onder geen voorwaarde
gedwongen ontslagen te accep
teren. Hij en zijn collega B.
Keulen van de Unie eisen dat
overbodige werknemers elders
aan een nieuwe baan worden
geholpen.
Keulen maakt zich zorgen over
de toekomst van Sphinx. De
productie wordt verlaagd en
dat verzwakt de positie van
Sphinx binnen moederbedrijf
Sanitec, aldus de bestuurder.
Bovendien bepaalt de schaal
grootte ook de kostprijs. De
Unie wil daarom dat het bedrijf
investeert in productieverho
ging-
ECONOMIEWIJZER
Ik was voor een conferentie in
Duitsland en zette 's avonds in
mijn hotel de tv aan. Ik viel
midden in een groot gala, het
Gala van het Boek en zag tot
mijn verrassing Hans-Werner
Sinn, directeur van een insti
tuut voor economisch onder
zoek in München. Hij had een
prijs gewonnen voor zijn boek
'Is Duitsland te redden?'
Volgens Sinn was Duitsland
natuurlijk alleen te redden als
zijn recept werd opgevolgd.
Hervorming van de arbeids
markt, vanzelfsprekend. Maar
ook verhoging van het geboor
tecijfer. Dat argument stuit me
altijd geweldig tegen de borst.
Verhoging van het
geboortecijfer om
dat aantasting van
onze welstand
dreigt, ik vind het
van een vreselijke
platheid. We stikken
in onze welvaart, de
aarde bezwijkt on
der de rotzooi die
we aanrichten, de
roofbouw op ons
paradijs is niet om
aan te zien, het
grootste probleem
dat de mensheid
kent is de overbe
volking en hoe moet
Duitsland worden
gered? Met meer kinderen!
Voor een paar procent wel
vaart! Ik denk dat we wel een
stootje kunnen hebben voor we
van de honger omkomen. Of
zelfs maar weer onze eigen
truien moeten breien, ons
lunchpakketje klaarmaken en
kachelhoutjes-hakken.
Als ik denk aan krimpende be
volking zie ik toch vooral de
voordelen. De voordelen in Ne
derland zelf van een minder
druk bevolkt land: minder con
gestie, minder vervuiling, min
der lawaai, meer ruimte om te
wonen, te recreëren, te leven.
Mondiaal zijn de voordelen
nog veel groter. Als de hele we
reldbevolking wil gaan leven
zoals wij dan komt er een ver
vuiling en een ontbossing en
een roofbouw op de aarde op
gang waarvan het leed niet is te
overzien. En als wij al niks wil
len inleveren om de wereld om
ons heen te redden, wat kun
nen we dan verwachten van die
landen waar ze zich nog uit
echte armoe omhoog moeten
werken?
Ik zou wel eens een goede
schatting willen zien van de
minnen die tegenover de plus
sen staan als de bevolking te
ruggaat naar 10 miljoen. Tien
miljoen is het getal dat de
stichting van die naam als
doelstelling voor Nederland
heeft gekozen. Toevallig de be
volkingsomvang in het Neder
land van net na de oorlog
waarin ik zelfben geboren.
É>:M
Joop Hartog is
hoogleraar micro-eco
nomie aan de Univer
siteit van Amsterdam
Het voorstel om de bevolkings
groei op peil te houden is kort
zichtig en egoïstisch. Landen
als Denemarken en Zweden
hebben minder dan 10 miljoen
inwoners en zijn niet armer.
Het inkomen per hoofd is echt
niet afhankelijk van het aantal
inwoners. Anders zouden im
mers grote landen rijk en kleine
landen arm zijn. Zouden de
Verenigde Staten met hun 200
miljoen inwoners veel rijker
moeten zijn dan Canada met
zijn 20 miljoen inwoners. Onzin
dus.
Het probleem van de dalende
bevolkingsgroei is een over
gangsprobleem, niet een pro
bleem van bevol
kingsomvang als
zodanig. Ik zie
twee serieuze ar
gumenten: herver-
-W deling tussen ge-
neraties en dyna
miek. Als de be
volking groeit zijn
er altijd meer jon
geren dan oude
ren en kun je dus
makkelijker de
jongeren voor je
pensioen laten op
draaien. Dat is de
kem van de huidi
ge pensioenpro-
blematiek in Euro
pa. In Nederland valt dat nogal
mee omdat de aanvullende
pensioenen (boven de AOW)
uit het opgespaarde geld van de
gepensioneerden zelf komt.
Het argument van de dynamiek
luidt dat een samenleving met
meer ouderen uitgeblust raakt.
Innovaties en dynamiek moe
ten van de hemelbestormende
jeugd komen. Persoonlijk kan ik
best wat dynamiek missen om
dat ik niet alle innovaties jui
chend ontvang, maar dat terzij
de. Ik zou best eens willen we
ten hoe de economische dyna
miek samenhangt met de be
volkingsopbouw. Is4Ée produc
tiviteitsgroei echt groter in lan
den met een jonge bevolking?
Ook als je er rekening mee
houdt dat veel landen met een
jonge bevolking (zoals China)
een economische achterstand
hebben en dat oudere jongeren
ook best een achterstand willen
inlopen? Is de koerswijziging in
China niet in gang gezet door
machthebbers van middelbare
leeftijd? Ik kan ook zelf wel te
genvoorbeelden bedenken, zo
als de verkrampte oude Russen
die alle dynamiek blokkeerden.
Maar voorbeelden zijn nog
geen wetmatigheden. Ik zou
wel eens willen weten hoeveel
materieel voordeel ik zou moe
ten opgeven als Nederland te
rug zou gaan naar 10 miljoen.
En ik ben vast de enige niet die
wel wat over heeft voor de wel
vaart van toekomstige genera
ties.