Cadeautjes van tachtig kunstenaars
m
KUNST CULTUUR
'Kinderen lusten meer dan ouders denken'
r
En de winnaar is.
Singer veilt
beroemd
[S meubilair
Première 'Phantom of the Opera'
Toneelstuk over
koningin Juliana
Messiah van Nederlandse
Handelvereniging té gewild
Karpp
minimalistis
met emotj
Brad Pitt
Foto: Reuters/Fred Prouser
'Ocean's Twelve'
in Hollywood
tos ANGELES - De deels in Ne
derland opgenomen film 'Oce
an's Twelve' is woensdag in
première gegaan in Hollywood.
Hoofdrolspelers George
Clooney, Brad Pitt, Matt
Damon, Catherine Zeta Jones
en veel andere beroemdheden
waren aanwezig in het Grau-
man's Chinese Theater. Gister
avond beleefde 'Ocean's Twel
ve' zijn Europese première in
Londen. Diezelfde dag zijn er
premières in Azië (Tokio) en
Zuid-Amerika (Buenos Aires).
In Nederland draait de film
vanaf 16 december in de bio
scoop. Er komt vooraf geen ga
lapremière en de hoofdrolspe
lers brengen, ondanks hun con
nectie met Nederland wegens
de draaidagen hier, ook geen
bezoek.
NRC stopt met
toneelprijs
Rotterdam - NRC Handelsblad
trekt zich terug als hoofdspon
sor van de Toneelpublieksprijs.
De kosten wegen volgens de
krant niet op tegen de baten.
„Onderzoek heeft uitgewezen
dat we met de prijs vooral pu
bliek bereiken dat we toch al
'hebben'. We moeten juist iets
doen dat nieuwe en jonge le
zers aanspreekt", aldus Gert Jan
Oelderik van de marketing-af-
deling van de krant.
Nancy Sinatra
naar Rotterdam
Rotterdam - Nancy Sinatra
komt naar Rotterdam. De doch
ter van Frank Sinatra staat op
het festival Motel Mozaïque dat
op 15,16 en 17 april plaats
vindt. De 63-jarige zangeres
kwam kort geleden met een
nieuw album: 'Nancy Sinatra'.
Onder meer Morrissey en Bono
schreven daarvoor nummers.
De voorverkoop voor het con
cert van Nancy Sinatra op za
terdag 16 april 2005 (in de Rot
terdamse Schouwburg) begint
vandaag.
Mazzeltov
niet uitverkocht
alphen aan den rijn - De VOOr-
stelling van de klezmerband
Mazzeltov in het Parktheater in
Alphen aan den Rijn is in tegen
stelling tot wat gisteren in de
bijlage Uit stond vermeld niet
uitverkocht. Er zijn nog kaarten
te koop voor het concert van
komende zondag.
laren - De stoel waarop konin
gin Beatrix heeft gezeten of
prins Bemhard, de stoel waar
op Mick Jagger plaatsnam of
Roy Orbison. De tafel waaraan
de filmploeg van Bert Haanstra
een pilsje dronk. Koninklijke
gasten, theaterberoemdheden,
kunstenaars, musici, schrijvers
en vele anderen hebben op de
klassieke oud-Hollandse knop-
stoelen gezeten die een halve
eeuw dienst deden in de foyer
van het Singer in Laren. Je ziet
de glamour er niet vanaf maar
de verbeelding spreekt voor
zich. Zondagmiddag worden de
99 stoelen met rieten zitting in
het Singer geveild. De op
brengst van het oude foyer-
meubilair dat van 1956 tot dit
najaar dienst deed komt geheel
ten goede aan het Singer. Wie
zo'n stukje meubilair wü kopen
moet rekenen op prijzen vanaf
honderd euro per stoel.
NOODZAKELIJK KW A A
münchen - Hoofdrolspeelster Emmy Rossum woonde woensdagavond in München de première bij van 'The Phantom of the Opera', de film
versie van de beroemde musical van Andrew Lloyd Webber. Rossum speelt in de film de rol van Christine. Regisseur Joel Schumacher (maker
van 'Phonebooth' en 'A Time to Kill') is verantwoordelijk voor de verfilming van de musical die wereldwijd al meer dan 8o miljoen mensen
naar de theaters trok. 'The Phantom of the Opera' is vanaf 6 januari te zien in de Nederlandse bioscopen. Foto: Reuters/Michaela Rehle
Kunstcentrum Haagweg voor wie op zoek is naar een bijzonder kerstgeschenk
AD VAN KAAM
beeldende kunst recensie
Bemadette van der Goes
Expositie: 'Foto Grafiek, Leiden', werk van tachtig
kunstenaars uit Leiden en omgeving. Prijzen: 40
t/m 2.500 euro. Te zien: t/m 2/1, vrij t/m zo 13-17
uur, Galerie Kunstcentrum Haagweg, Haagweg 4,
Leiden.
De Galerie van Kunstcentrum Haagweg
ziet er deze dagen uit als een gezellige
winkel. Aan de wanden hangen foto's en
grafiek van maar liefst tachtig verschil
lende Leidse kunstenaars. Ook zijn er
mappen met oningelijst werk, waarin je
lekker kunt bladeren. Voor wie op zoek
is naar een bijzonder kerstcadeau is een
bezoek meer dan de moeite waard. Al
was het maar omdat de meeste werken
redelijk betaalbaar zijn. En dan heb je
toch voor een zacht prijsje een echt
kunstwerk aan de muur.
Het leuke van de expositie is dat er zo
veel kunstenaars meedoen. Bijna ieder
een die een rol speelt in het Leidse
kunstleven is present. Van Piet Franzen
zijn twee serene prenten te zien van sta
ketsels. We zien een leeg vlak met daar
op een compositie van enkele ijle ge
kleurde lijnen. Ans Zuyderhoudt expo
seert een paar robuuste vulkaanland
schappen. Van Aijenne Fakkel zijn er
twee prachtige houtdrukken in zwart
wit met onbegrijpelijke, maar deson
danks fascinerende voorstellingen.
Christiaan van Tol laat twee monoprints
van boslandschappen zien. Daarop
heeft hij telkens een rij zwarte bomen
afgebeeld die dreigen te worden over
woekerd door, als een kronkelende mas
sa brede witte strepen weergegeven, bo
dembedekkers. 'Grafiek is een omweg',
zo luidt een uitspraak van hem, die op
'Kop' van Andre Jungerius, te zien in Kunstcentrum Haagweg 4. Publiciteitsfoto
de muur is geplakt. Een begrijpelijke
constatering voor deze schilder pur
sang, die ook van zijn grafische werk
kleine schilderijtjes maakt. Overal tegen
de wanden hangen dergelijke meningen
van de deelnemende kunstenaars. Ook
staan ze afgedrukt in de folder die bij de
tentoonstelling is uitgegeven, met daar
in bovendien werk afgebeeld van bijna
elke deelnemende kunstenaar.
"Voor reproductie is grafiek veel te om
slachtig', is nog zo'n uitspraak die je aan
het denken zet, ditmaal van Michel Sie-
bes. Misschien is er daarom voor geko
zen ook fotografie in de expositie op te
nemen. Dat is lekker snel en direct. 'Fo
tograferen is denken dat je wat doet',
vindt Pim de Vroomen. Van hem is een
foto van met landbouwplastic omhulde
hooibalen te zien. De afwisselend zwarte
en witte banen van het plastic geven de
foto een mooi abstract ritme.
Andere kunstenaars, zoals Evert Rode-
wijk en Ludy Feyen beperkten zich tot
het fotograferen van hun eigen werk.
Pure reproductie dus. Maar de uitspraak
van Siebes suggereert ook een andere
betekenis. Namelijk dat grafiek juist veel
meer moet zijn dan reproductie. Het is
een medium dat je kunt gebruiken om je
werk meerwaarde te geven. Niet alle
deelnemers zijn zich daar evenveel van
bewust, maar er zijn een paar mooie
voorbeelden van kunstenaars die een
duidelijk grafische manier van denken
hebben ontwikkeld.
Dat is bijvoorbeeld te zien aan de wijze
waarop Marie Oosterbaan in haar grote
houtsnede van acht boomstammen de
structuur van boomschors als een grillig
lijnenpatroon heeft weergegeven. Wan
neer je dit werk van enige afstand be
kijkt, gaan de ruimten tussen de bomen
vanzelf meedoen in die verticale golfbe
weging. Ook Saskia Masselink werkt in
deze oudste grafische techniek. Haar
houtsnede van een Wolf maakt indruk
door de eenvoud van de compositie, de
trefzekere typering van het dier en haar
uitstekende techniek. Van zo'n kunste
naar zou je best meer willen zien.
Wat er in de culturele sector al-
lemaal tot stand is gebracht - of
juist niet van de grond is geko
men. Traditiegetrouw verbinden
we daaraan weer prijzen voor
mensen of instellingen die zich
in het afgelopen jaar al dan niet
verdienstelijk hebben gemaakt
op het gebied van Kunst Cul
tuur in deze regio.
GRAND PRIX DU RHIN
Voor de Leidse
wethouder Alex
Geertsema. Ruim
op tijd begonnen
met de voorberei
dingen voor het
Rembrandtjaar in
2006, bleek hij in
zijn enthousiasme
al direct een paar
flinke inschat
tingsfouten te heb
ben gemaakt. Het
logo werd afge
keurd, de fondsen
werving liep voor
geen meter, de be
groting moest
meteen terugge
draaid worden
van 6 naar 1 mil
joen euro. Rem
brandt zelf gaf
toen hij 400jaar
geleden zijn geboorteplaats Lei
den verruilde voor het veel gun
stiger economische en culturele
klimaat van Amsterdam, bij na
der inzien toch méér dan alleen
maar een vroeg signaal af. Maar
gelukkig: op de valreep van het
jaar kon een zichtbaar opge
luchte Geertsema een nieuw lo
go en een nog redelijk opgekrikt
financieel plaatje presenteren.
Het kdn dus allemaal noggoed-
komen. Laat hij vooral die grote
reclameborden langs de A4, de
A44 en in en om het station niet
vergeten. Om de passanten nog
eens te wijzen op de stad waar
Rembrandt van Rijn zijn vak
leerde.
TROFEO DRAMATICO
Voor de kunstenaar Koen de
Vries van Haagweg 4. Hij opper
de het plan om straks ter gele
genheid van het 300-jarig be
staan van de Schouwburg in
2005 een installatie in het water
van de Oude Vest te construe
ren. Het hoofd van een soort
drijvende muze die eerst onder
de waterspiegel zinkt en die ver
volgens met veel toeters en bel
len telkens weer naar de opper
vlakte stijgt. Dat idee valt straks
Rijswijk - Theatergroep de Kern
komt in het nieuwe seizoen met
het toneelstuk 'Juliana's Derde
Weg', over onder meer haar
contacten met mensen als Mar
tin Buber, Krishnamurti en Frits
Philips over defensie, milieu,
rijkdom en armoede. Jan-Jaap
Jansen zorgt voor de tekst en
regisseert.
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert- Messiah door Nederlandse
Handelvereniging oJ.v. Thijs Kramer en
het Randstedelijk Begeleidingsorkest.
Gehoord: 8/i2, St. Agathakerk, Lisse.
Geen adventstijd zonder
Weihnachtsoratorium of Mes
siah. De Messiah van de Neder
landse Handelvereniging is al
tijd weer een belevenis omdat
dirigent Thijs Kramer er elk jaar
iets zeer persoonlijks van
maakt. Dat kan verrassend fraai
uitpakken, zoals vorig jaar.
Toen Kramer op het scherp van
de snede bleef, net niet over de
schreef duvelde, net niet te veel
lonkte van kunst naar kitsch.
Jammer dat hij dit wankele
evenwicht niet goed kan bewa
ren. Dit jaar zijn de tempover
schillen net iets té gewild, zijn
rusten af en toe te lang, zijn dy
namiek te gevoelsmatig. Boven
dien is het Randstedelijk aan
vankelijk niet helemaal in vorm,
met name de eerste violen, die
bij tijd en wijle griezelig onzui
ver zijn, zoalsan 'O thou that
tellest good tidings to Zion'
voor alt en koor.
Valt er dan niet te genieten? Ge
noeg, het orkest dat dwingend,
heilig z'n akkoorden levert, in
het koor dat er bovenop zit
wanneer Jezus zich overgeeft
aan 'the smiters'. Wanneer het
koor in adembenemende har
monieën, die als leistenen langs
elkaar heen schuren, het 'Since
by man came death' opbouwt
en laat uitmonden in een hoop
vol veerkrachtig tegendeel 'By
man came also resurrection
(wederopstanding)'. Of die
twee woorden 'Let us' (break
their bonds) die bij de sopra
nen fel en puntgaaf exact aan
wezig zijn op het juiste mo
ment.
Aanvankelijk komt het grote
Hallelujah koor net iets te traag
op gang, maar eenmaal warm
gelopen, wordt het samenspel
van koor en orkest bedwel
mend mooi in bruisend golven
de zeeën van klank en kleur, ge
dragen door het machtige orgel
en schallende trompetten.
De bariton Pieter Hendriks
maakt in alle aria's grote indruk
met zijn sonore donkere stem,
fraai articulerend, soepel en or
ganisch in het uitzetten van
lange zinnen, diep menselijk in
het vertolken van de uiteinde
lijk blijde boodschap, wanneer
de trompetten zullen klinken
op de jongste dag. Ook de ijle,
glanzende tot stralende klank
van Heieen Koele brengt je in
hogere, hoopvolle sferen. Vol
maakt betrouwbaar is de heer
lijk wollige en warm resoneren
de alt van Helena Rasker, die
hoe teder de inhoud van de
tekst ook is altijd een gorgelen
de lach verbergt. In z'n uitbeel
ding van de tekst gaat de tenor
Frank Fritschy zich regelmatig
te buiten. Zo crasht de potten
bakkersvaas (hij wórdt in stuk
ken gegooid) als een Formule-1
raceauto. En een van de meest
hartverscheurende teksten uit
de Messiah wordt geweld aan
gedaan, als Fritschy in 'But the
re was no man, neither found
he any to comfort him' van dat
onrustbarende woordje any een
schreeuwerige mededeling
maakt. Zo schiet het zijn doel
voorbij.
Leidse moeders maken sprookjesboek om van te smullen
door Theo de With
leiden - Een sprookjesboek, een
prentenboek en een kookboek.
Het boek 'Lust ik lekker toch niet'
is alle drie in één. De gedachte
van de Leidse schrijfster Suzanne
Verbeek is dat kinderen kunnen
worden verleid tot het eten van
groenten en ander gezonds door
de gerechten in te bedden in
sprookjes. Stadgenote Saskia
Masselink zorgde voor de illu
straties.
Naar friet met appelmoes en
pizzasmoeltjes zal tevergeefs
worden gezocht in het boek, de
eerste uitgave van de nieuwe
Leidse uitgeverij Suture. „Ach
nee, dat eten kinderen toch
wel", zegt Suzanne Verbeek.
„Net als toetjes. Daar staat er
maar één van in. Als afsluiter
van het boek."
Zij kwam op het idee om een
kinderkookboek te maken toen
zij in haar omgeving kinderen
vaak zag spitten en wroeten in
hun avondeten. „Dat moet toch
anders kunnen, dacht ik. Het is
natuurlijk ook een kwestie van
hoe je het voedsel aanbiedt.
Kinderen lusten meer dan ou
ders denken. Als je vooraf al
denkt dat je kind geen paprika
lust, zal hij deze groente ook
niet eten. Maar als je de tafel
gezellig dekt en met het eten
iets creatiefs doet, kom je
meestal een heel eind."
Omdat de Leidse - zelf moeder
van een peuter en een kleuter -
naast koken ook schrijven tot
haar liefhebberijen rekent, ont
stond het idee om een kook
boek te maken voor gezinnen
met kleine kinderen. „Ik heb
psychologie gestudeerd en een
tijdje in de hulpverlening ge
werkt, maar dat sloot niet aan
bij wie ik ben. In mijn studen
tenhuis stond ik altijd al te ko
ken voor mijn medebewoners.
Koken is voor mij creatief bezig
zijn. Als ik in de supermarkt
loop, ben ik in mijn hoofd al
aan het combineren met wat in
de schappen ligt. Ik probeer
kleine sprookjes op tafel te zet
ten."
Daarom besloot ze zo'n 25 re
cepten te mengen met een vijf
tal klassieke sprookjes. In het
boek vertelt ze de verhalen van
Sneeuwwitje, Assepoester,
Hans en Grietje, het tinnen sol
daatje en Roodkapje opnieuw,
maar met extra nadruk op het
aspect eten. Sneeuwwitje staat
bijvoorbeeld dagelijks voor de
dwergen in de keuken en is dol
op witlof. Suzanne Verbeek be
dacht daar onder meer recep
ten voor flensjes met bospad
destoelen en lofjes met noten
honingkorstje bij.
In het sprookje van Assepoester
wordt een pompoen omgeto
verd in een koets. Het lag voor
de hand om daarbij een pom
poensoep te bedenken. Het is
de gouden soep met toverstaf
jes geworden. Deze gouden
soep serveert Suzanne Verbeek
komende zondag ook in boek
handel De Kier aan de Bree-
straat in Leiden. Zij is daar van
af 14.00 uur te gast om haar
boek te presenteren.
Toen zij haar verhalen en re
cepten op papier had, is de
schrijfster op zoek gegaan naar
iemand die er passende illu
straties bij zou kunnen maken.
Ze kwam bij de Leidse kunste
nares Saskia Masselink - ook
moeder van twee kinderen - uit.
„Het was even omschakelen",
vertelt Masselink die momen
teel een expositie heeft in gale
rie Le Petit Port aan de Heren
straat. „Sprookjes zijn al zo
vaak geïllustreerd. Maar dit
concept sprak me aan en ik
kreeg de vrijheid om te experi
menteren. Ik heb vaker illustra
ties voor boeken gemaakt, maar
meestal krijg je door de uitgever
zoveel beperkingen opgelegd
dat het niet leuk meer is. 'Lust
ik lekker toch niet' is ook een
prentenboek en daarin kon ik
mijn ei wel kwijt."
Masselink heeft geprobeerd ge
baande paden te mijden. Het
snoephuisje in het sprookje van
Hans en Grietje heeft ze bij
voorbeeld afgebeeld met klim-
muren. Met behulp van zuur
stokken, lolly's en schuimpjes
klimmen broer en zus omhoog
naar het van koek gemaakte
dak. Opvallend aan haar illu
straties is dat de lezer de men
selijke figuren zelden recht in
het gezicht kijkt. Ze zijn als sil
houet of op hun rug gezien af
gebeeld. „Iedereen kent ze toch
wel, die bekende sprookjesfigu
ren. Ik vind het leuker om juist
de dieren een gezicht te geven."
De twee moeders denken al na
over een vervolg op 'Lust ik lek
ker toch niet'. Ze willen daarbij
Illustratrice
Saskia
Masselink
(links) en
schrijfster
Suzanne
Verbeek
zetten klei
ne sprook
jes op tafel.
Foto: Hiel-
co Kuipers
gebruikmaken van minder uit
gekauwde sprookjes en minder
voor de hand liggende ingredi
ënten. Verbeek noemt pasti-
naak, zoete aardappelen en kik
kererwten als voorbeeld. Mas
selink is op culinair gebied
minder experimenteel inge
steld. „Ik houd van bepaalde
eenvoud in het eten. De risico's
neem ik wel op het gebied van
illustreren door lekker veel
technieken door elkaar te ge
bruiken."
'Lust ik lekker toch niet', Su
zanne Verbeek en Saskia Mas
selink, uitgeverij Suture, 17,95
euro. De schrijfster is zondag
12 december vanaf 14.00 uur
bij De Kier in Leiden.
natuurlijk vanwege geld{
in de gracht, daar kan je
vergif op innemen. Maar
gaat het hier niet om. He
woon geestig bedacht. Dc
op de voorhand een prijs
de ondernemer die daar 1
werk van maakt en zorgt
ludieke kunstwerk er wél
EREMEDAILLE VAN HE
TERWEZEN
Deze eremec
al eens eerdt
het vooruitz
steld voor di
tieke partij t
ontdempen
Mare op zijt\
kiezingsprog
ma zou zettt
duurde weei
lang dat een
nu met dept
de haal gaal
wel het Hoo[
raadschap R
land. Mocht
meente inde
van zins zijn
het water te
terugvloeien
Mare - en da
de historisch
nenstad een,
aantrekkelijl
maken voor bewoner en 1
dan deelt het waterschap
kosten, zo heeft het kortgi
beloofd. Hulde\
ZWART GEBLAKERDE N
UMPENNING
Eerlijk te delen tussen Rij
seum van Oudheden en l
museum voor Volkenkun
Een anonieme brief over 1
dersteld wanbeleid van dt
teur (Oudheden) en een rt
zaak tussen directeur en I
hoofd wetenschap (Volke 1
de) zorgden voor veel ben
in de doorgaans rimpello
ver van museumland. De
van de Raad van Toezicht
afhankelijk orgaan dat zi
beide gevallen zonder vee
haal pal achter de directe
stelde - moet nog onder d
gelegd worden. Het zal fli
poetsen zijn in 2005 om u
wat kleur op de gezichten
het personeel te krijgen.
LOT UIT DE LOTERIJ
Voor theatermaker Paul
Hij trekt met zijn gezelscli
naar het Scheltemacompt
Welkom in de stad van h
Leidsch 1
theater recensie
Roos van Put I
Voorstelling: Karpp XL (premièr^
(reprise) door Scapino Ballet Rol
Choreografie: Nanine Linnin
Wubbe. Gezien: 6/12, Rotterd
Schouwburg. Nog te zien: 14/1
Danstheater, Den Haag
Een versie van 'Karpp...?
tijdens Springdance 2001
zien, nu heeft choreograf
nine Linning 'Karpp XL'
maakt, een uitgebreide vj
bewerkt voor zes dansers
groot toneel. Het resultaa
esthetische choreografie
als'kwikzilver, levendig al
zwerm vogels, maar op n
menten uiterst verstild dl
vertraagde bewegingen.
Nanine Linning toont 'Ka
XL' in individuele fragme
van elkaar gescheiden do
doven van het licht, het b
kent een korte tussenstoj j(
in de zes danseressen eei
dere positie innemen. M<
het geheel is de kleding:
leen springt het eenvoui
je met rok in het oog m;
valt de keuze voor de klei
verschillende schakering
rood en purper. Dit versl
het effect van een groep
gelijkertijd onderscheidt 1
dividu zich. Het blijkt eei
merkende factor voor 'Ka
XL' waar de groep in vei
lende formaties op elka;
geert, zich dan weer als
in simultane beweging
petitieve dans manifest*
De choreografie is minii
tisch in compositie, strakjl I
voering en soms is de sft
mechanisch door heftig
draaiende armen, onderl
zijn diverse emoties aam
baar. Een en ander won'
veroorzaakt door de sfr
de muziek. Opmerkelijk
de intensiteit en taal vani
en muziek gelijk is; bew*
volgen de kleur van het
muziek en dans zijn in c<
te harmonie en smelten
tot een geheel. Met deze
we choreografie laat Ni
Linning wederom zien dl
een veelzijdig talent is, dl
schien niet altijd een tienl
scoort, maar dat wel risic
durft te nemen.
Xxyrn-.-hifi
