Campina en Aria grootste
zuivelcoöperatie ter wereld
ECONOMIE
Detailhandel ziet
omzet flink dalen
Chemie bezorgd over
concurrentiepositie
Antwerpse diamantslijpers zien hun werk verdwijnen
Ahold heeft weer problemen
bij verkoop van 'dochter' Disco
IBM verkoopt pc-divisie aan Chinezen
Campina
stabiele
middenmoter
Philips stelt klankbord eenvoudin
voorburg/anp - De detailhan
del heeft in oktober flink wat
omzet ingeleverd in vergelijking
met een jaar eerder. De omzet
in de winkels daalde met 5,6
procent. Zowel in de voedings
sector als daarbuiten liepen de
inkomsten terug.
Dat blijkt uit cijfers die het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) gisteren publiceerde.
Voorlopige cijfers van het bu
reau laten zien dat de industrie
juist meer heeft omgezet. Daar
werd in oktober een groei van 2
procent behaald. De industrie
profiteerde van betere verko
pen in het buitenland, waar de
omzet met 4 procent steeg. In
het binnenland daalde de om
zet, vergeleken met oktober
2003, met 1 procent.
De omzetstijging in de industrie
kwam volledig op het conto van
de aardolie-, chemische en rub
berindustrie. Alle andere bran
ches kampten met lagere om
zetten.
In de detailhandel heeft het
omzetverlies een einde ge
maakt aan de lichte verbetering
die zich in de loop van de eer
ste negen maanden van dit jaar
voordeed. De winkels in de voe
dingsbranche leden omzetver
lies door de lagere prijzen. De
rest van de detailhandel heeft
minder verkocht.
Het CBS heeft berekend dat de
prijzen in de detailhandel in ok
tober 1,6 procent lager waren
dan in dezelfde maand van
2003. In de voedingssector la
gen ze als gevolg van de prij
zenslag 3 procent lager.
De grootste omzetdalingen de
den zich voor in branches bui
ten de voedingssector. De win
kels in consumentenelektronica
behaalden bijna 14 procent
minder omzet en de bouw
markten moesten een omzet
verlies van ongeveer 10 procent
incasseren.
In de supermarkten zagen de
caissières in oktober ruim 4
procent minder geld door hun
handen glijden. Bij de speciaal
zaken in voedingsmiddelen, zo
als slagerijen en groentewin
kels, liep de omzet met ruim 6
procent terug.
Het CBS meldde ook dat de in
dustrie in september en okto
ber 0,3 procent meer heeft ge
produceerd dan in de twee
voorgaande maanden. De groei
is voor een deel toe te schrijven
aan de metaal, die bijna 1,5
procent meer produceerde.
leidschendam/gpd - De econo
mische malaise lijkt nu ook vat
te krijgen op de chemische in
dustrie in Nederland. De sector
heeft zich lange tijd aan de
neergang kunnen onttrekken,
maar de dure euro en de hoge
olieprijs zorgen er nu voor dat
de concurrentiepositie geleide
lijk verslechtert. „Om dit tij te
keren zou de overheid een sti
mulerende rol moeten spelen",
vindt voorzitter Willems van
branchevereniging VNCI.
In vergelijking met andere sec
toren heeft de chemische indu
strie nog weinig reden tot kla
gen. In Nederland groeit dit jaar
de totale omzet met negen pro
cent naar 37 miljard euro, zo
blijkt uit voorlopige cijfers van
de VNCI. In 2003 was nog spra
ke van een toename van vijf
procent. De omzetgroei wordt
dit jaar veroorzaakt door een
productietoename van één pro
cent en door een stijging van de
afzetprijzen met acht procent.
Maar bij de VNCI is ook reden
tot bezorgdheid. De productie
groei in volume blijft namelijk
achter bij die in de ons omrin
gende landen. Een van de oor
zaken is dat de economische
groei in Nederland minder hard
gaat, aldus Willems. „De che
mische industrie in Nederland
produceert vooral voor de ex
port. Door de sterke euro zijn
onze producten minder inte
ressant voor buitenlandse afne
mers."
De hoge olieprijs ziet Willems
minder als een remmende fac
tor. „De olieprijs heeft wel im
pact, maar niet zo veel als in de
jaren tachtig. De prijs van een
product is niet meer allesbepa
lend", meent de voorzitter, die
graag een meer stimulerende
rol van de overheid ziet om de
concurrentiepositie van de che
mie te verbeteren. In andere
Europese landen, zoals Ierland,
is de sector daardoor de afgelo
pen jaren sterker gegroeid.
„Nederland is flink gezakt in
het rijtje landen waar het inte
ressant is om te investeren. De
vennootschapsbelasting gaat
nu wel omlaag naar dertig pro
cent, maar dat is niet genoeg.
Zo is het nog steeds erg lastig
om zogeheten kenniswerkers
van buiten de EU naar Neder
land te krijgen. Als een che
misch bedrijf een ingenieur uit
India hier wil laten werken,
krijgt het te maken met behoor
lijk wat bureaucratie."
Omdat de ontwikkelingen op
de olie- en valutamarkten
moeilijk te voorspellen zijn,
durft Willems nog geen harde
voorspelling voor 2005 te doen.
De Europese branchevereni
ging Cefic verwacht volgend
jaar weer een verbetering in de
chemische industrie, maar gaat
daarbij uit van een gemiddelde
eurokoers van 1,25 dollar en
een olieprijs van dertig dollar.
De euro staat momenteel op
ruim 1,32 dollar en een vat
Noordzee brent noteert rond de
35 dollar.
De Campina-fabriek in Zaltbommel. Foto: ANP
zaltbommel/anp - De zuivelco
öperatie Campina gaat fuseren
met de Deens-Zweedse branche
genoot Aria Foods. De nieuwe
combinatie wordt veruit de
grootste zuivelcoöperatie ter
wereld met een jaaromzet van
ongeveer io miljard euro.
De naam van het nieuwe con
cern wordt Campina Aria. Het
hoofdkantoor komt in de Deen
se hoofdstad Kopenhagen,
maar Campina blijft aanwezig
in Zaltbommel. De huidige top
man van de Nederlandse co-
operatie, de Nederlander T.
Sanders, komt aan het hoofd te
staan van de op te richten com
binatie.
Aria Foods, dat naast melk van
het merk Aria en Lurpak-boter
ook 'blauwe' kaas (Danish
Blue) maakt, is met een jaarom
zet van 6,5 miljard euro veel
groter dan zijn Nederlandse
concurrent (jaaromzet 3,7 mil
jard euro). Samen hebben de
bedrijven 28.000 medewerkers.
Aria en Campina zijn eigendom
van in totaal 21.000 melkvee
houders. Zij moeten in het
voorjaar van 2005 hun oordeel
vellen over de plannen van de
twee coöperaties.
„De ondernemingen vullen el
kaar uitstekend aan, waardoor
een perfecte synergie ontstaat",
aldus de bedrijven. Aria richt
zich met melk, yoghurt en des
serts vooral op Scandinavië en
het Verenigd Koninkrijk. Cam
pina is met dezelfde producten
voornamelijk actief in de Bene
lux, Duitsland, Griekenland en
Rusland. Ook kaas en boter
brengen de coöperaties in ver
schillende landen aan de man.
Door de spreiding zal het nieu
we bedrijf geen dominante
marktpositie krijgen in deze
landen, zegt Sanders. Hij ver
wacht daarom dat de Europese
Commissie niet zal dwarslig
gen. De Campina-topman
hoopt op een fiat van de kartel-
autoriteiten vóór 1 juli.
Campina Aria voorziet forse
kostenbesparingen door
schaalvoordelen en een effec
tievere productie. Sanders ver
wacht dat de fusie een jaarlijkse
besparing van 150 miljoen euro
zal opleveren.
De besparingen zijn noodzake
lijk om boeren, die samen eige
naar zijn van de coöperatie, een
goede prijs te kunnen garande
ren voor hun melk. In Neder
land hebben melkveehouders
moeite het hoofd boven water
te houden door de lage melk
prijs. Kostenbesparingen zijn
bovendien essentieel wegens de
toenemende concurrentie als
gevolg van de liberalisering van
de wereldmarkt voor zuivelpro
ducten.
De kostenvoordelen moeten
binnen vier jaar gerealiseerd
zijn, onder meer door een ster
kere positie in onderhandelin
gen met supermarkten en toe
leveranciers, het bundelen van
onderzoek en het sluiten van
een klein aantal fabrieken.
Op dit moment hebben Campi
na en Aria samen 86 fabrieken.
Nederlandse werknemers hoe
ven volgens Sanders nauwelijks
te vrezen voor hun baan. „In
Nederland zal het banenverlies
buitengewoon gering zijn."
De geruchten over een fusie
tussen Campina en Aria deden
al langer de ronde. Campina
was al sinds 22 april in onder
handelingen met Aria. De Scan-
dinaviërs zeiden vorige week
nog in gesprek te zijn met vijf
Europese zuivelcoöperaties
over een mogelijk samengaan.
Campina had echter de voor
keur van Aria.
zaltbommel/anp - Campina
is het grootste zuivelmerk in
de Nederlandse supermarkt.
Dat is zo sinds 2002 toen de
coöperatie de noordelijk
concurrent Friesche Vlag (te
genwoordig Friesland
Foods) van de eerste plaats
verdrong. In Nederland haalt
Campina met merken als
Campina, Vi-fit en Mona,
minder dan eenderde van de
omzet. Dat kwam vorig jaar
neer op ruim 1 miljard euro.
Europees gezien is de coöpe
ratie een middenmoter.
„Een fusie is voor Campina
een goede mogelijkheid om
te groeien. In de Europese
zuivelindustrie zullen de ko
mende tijd fusies plaatsvin
den", voorspelde Campina-
topman Tiny Sanders enige
maanden geleden. Het zui
velconcern kondigde bij de
presentatie van de jaarcijfers
al aan zijn langzaam dalende
omzetcijfers te compenseren
door concurrenten op te ko
pen. Tegelijk groeiden de ge
ruchten dat de coöperatie uit
Zaltbommel zelf een gewilde
prooi was.
Sinds enkele jaren zit er geen
groei meer in Campina, de
omzet daalt zelfs licht. Dit
jaar zette het bedrijf 3,66
miljard euro om, in 2003 was
dat 3,71 tegen 3,9 miljard in
de twee jaren ervoor.
Financieel is het bedrijf ge
zond en klaar voor verdere
groei. Onlangs verschalkte
het in Azië al voor een
schijntje de Thaise dochter
van het noodlijdende Itali
aanse Parmalat. Ook in Viet
nam gaat Campina aan de
weg timmeren met melk on
der eigen naam in de schap
pen van de supermarkt.
Duitsland is de belangrijkste
pijler onder Campina. Ver
der is de coöperatie aanwe
zig in België en in een aantal
andere Europese landen. De
omzet buiten Europa kwam
vorig jaar uit op ruim 360
miljoen euro. Melk, zuiveld
ranken en yoghurts zorgen
voor ongeveer tweederde
van de inkomsten, kaas en
boter voor iets minder dan
eenderde.
De coöperatie telde eind vo
rig jaar bijna 7000 werkne
mers. Van de coöperatie zijn
ruim 9000 boeren lid, van
wie 6500 in Nederland en de
rest vooral uit Duitsland.
antwerpen/anp - De diamant
slijperij in Antwerpen draait
slecht. Van de 2000 gediplo
meerde bewerkers zijn er nog
hooguit achthonderd aan het
werk.
De Antwerpse bedrijven krijgen
nog maar weinig ruwe diaman
ten van diamantleverancier De
Beers. Deze wereldmarktleider
in diamanten heeft de Antwer
penaren vervangen door enkele
bevoorrechte slijpers, vooral
buiten Antwerpen. Bovendien
trekken de resterende bedrijven
wegnaar het Verre Oosten en
Afrika.
De vakbond Transcom is te
leurgesteld in de houding van
de werkgevers. „De diamantslij
pers hebben de laatste jaren
nieuwe technieken geleerd en
zijn veel flexibeler geworden.
Maar het is de werkgevers ken
nelijk om andere dingen te
doen", zei bestuurster Myriam
Dillen gisteren tegen de Gazet
van Antiverpen.
Afgestudeerden van de drie
Antwerpse scholen voor dia
mantslijpers vinden zelden een
baan.
De Belgische havenstad, al eeu
wenlang de 'hoofdstad van de
diamanthandel', behoudt wel
een bloeiende handel in de ju
welen. Acht van de tien ruwe
diamanten in de wereld worden
daar verhandeld.
Van de geslepen diamanten
passeert de helft de kopers en
verkopers in Antwerpen. De
stad is sinds de zestiende eeuw
de belangrijkste plaats voor dia
manthandel.
kvervoer
orden plat
Het merendeel
stads- en streekvervoer
doost-Nederland ligt
plat. Buschauffeurs
zat dat hun werkgever
dreigt mensen te ont-
Ingeveer vijf a zeshon-
lauffeurs staken vanaf de
diensten vanochtend ge-
de 24 uur. Mocht Arriva
a staking nog steeds niet
garanderen dat er geen
f feurs worden ontslagen,
imen de vakbonden met
acties. Arriva had via een
iding geprobeerd de actie
n verbieden. Het bedrijf
I l volledige banen schrap-
mdat het minder over
al teun krijgt voor de ex-
p de van het busvervoer.
j irtwerkers
I gehouden
ic - Uitkeringsorganisatie
heeft zes mensen aange-
A n die valse gegevens over
a entiteit hebben geleverd.
zoek van identiteitsbe-
II heeft verder uitgewezen
I im eenderde ervan vals is.
keringsorganisatie zei gis-
k in Tilburg, Eindhoven,
r echt en Rotterdam 242
verbanden te hebben on-
i ht van in totaal 128 uit-
W strekkers. Zij hadden de
'-en twee jaar vaker dan
leid aangifte gedaan van
iing van hun identiteits-
Het is de vierde keer dit
UWV een dergelijke ac-
lemam. Tijdens die acties
ia negenhonderd
jrbanden nagetrokken
tensen aangehouden,
onderzochte identiteits-
tnten bleken er honderd
te zijn en driehonderd
gst kabeljauw
|fer beperkt
- Volgend jaar mag op-
inder kabeljauw opge-
irden. Europees commis-
irg voor Visserij stelde
in voor de totale hoeveel-
vangen kabeljauw te
ideren. Daar waar de
van deze vis erg slecht is,
•egt hij gebieden hele-
sluiten voor de visserij,
itregelen zijn hard nodig
de kabeljauw bedreigd
Vangstbeperkingen van
ilopen jaren hebben niet
in herstel van de stand
Vissers op haring en
wijting mogen volgend
il meer vangen, zo blijkt
ilannen van Borg. De
toeveelheden voor ha-
igen wat hem betreft in
omhoog.
botterdam
|iet verklaard
•am - De rechtbank in
dam heeft vanmorgen de
^lotterdam failliet ver-
In de vennootschap za-
kerstellingen' die RDM-
ar J. van den Nieuwen-
aan het Havenbedrijf
lam had gegeven in ruil
8 omstreden garanties,
dere faillissementen van
iebedrijf RDM Technolo-
Defense Systems en het
Dtel' in Frankfurt had de
negatief vermogen van
eventig miljoen euro. Het
ibedrijf heeft nog wel het
teekrecht op het cruise-
S Rotterdam en onder-
t over verkoop van dit
met vier potentiële ko-
ech ontvangt
tse opdracht
Imtech, specialist in
ische dienstverlening,
een opdracht ter waarde
miljoen euro ontvangen
>ld et Duitse Infineon. Dat
Imtech gisteren laten we
et Nederlandse bëdrijf
e complete technische in-
uctuur aanleggen van een
re campus van de Duitse
ibrikant in München. Bo-
lhe) en gaat Imtech voor een
Ie van vijftien jaar de
ievoorziening van het
lex beheren. De dienst-
ir(j, ier zorgt ervoor dat de
da| us voorzien is van onder
water en stroom.
ndpersoneel
2 ihansa levert in
2j *urt - Het grondperso-
an de Duitse luchtvaart -
2 chappij Lufthansa heeft
emd met loonconcessies.
2 1000 man tellende perso-
leemt genoegen met het
3 nvege blijven van salaris-
gingen tot eind 2006.
3 irerk wordt minder ver-
en voor nieuw personeel
gT n minder vakantiedagen,
voor flexibeler werktij-
ldus een woordvoerder
ufthansa gisteren. Eerder
week bereikte de maat-
iij met haar gezagvoer
en nieuwe salarisover-
>mst, die een jaarlijkse be-
igvan 30 miljoen euro op
'nkosten oplevert. Het sa-
'an de piloten wordt tot
naart 2006 bevroren. Luft-
aleed in 2003 een record-
eindhoven/gpd - Een adviesraad van externe
deskundigen op het gebied van simpelheid gaat
Philips helpen om de reclameslogan Sense and
Simplicity' in de praktijk te brengen. Het wordt
een bont gezelschap, dat een jaar lang als
denktank en klankbord voor de Philips-top zal
fungeren.
De voorzitter van de 'Simplicity Advisory Board'
is Andrea Ragnetti, directeur marketing van Phi
lips en de man die de nieuwe reclamecampagne
trekt.
Directeur Ragnetti heeft vijf internationaal be
kende deskundigen om zich heen verzameld. Sa
ra Berman is een jonge talentvolle modeont
werpster, die haar collecties vooral verkocht ziet
in Engeland, de Verenigde Staten, Scandinavië en
Japan. Berman legt in haar kleding de nadruk op
eenvoud.
Gary Chang is een Chinese architect, die bekend
staat om zijn vernieuwende kijk op het gebruik
van ruimte. Ook hij laat zich inspireren door een
voud en gebruiksgemak.
Dr. Peggy Fritzsche is voorzitter van de Radiology
Society of North America. Zij houdt zich bezig
met het verbeteren van de positie van de patiënt,
die ingewikkelde en ingrijpende onderzoeken
ondergaat. Philips Medical Systems, dat een be
langrijke plaats heeft in de campagne, heeft nau
we contacten met de medische wereld in de VS.
John Maeda is professor op het gebied van infor
matietechnologie in de VS en pleitbezorger voor
eenvoud in informatica-oplossingen. Ken Okuya-
ma is creatief directeur van Pininfarina Automo
tive and Transportation Design en professor aan
het Art Centre College of Design in Pasadena in
de VS. Hij houdt zich bezig met autodesign waar
in de behoefte van de gebruiker op de voorgrond
staat.
Na een jaar komt deze externe adviescommissie
met een rapport over de wijze waarop Philips
'Sense and Simplicity' in de praktijk moet brenn
gen.
zaandam/anp - Ahold gaat in
hoger beroep tegen een uit
spraak van een lokale rechter in
Argentinië die de overdracht
van aandelen in dochterbedrijf
Disco aan Cencosud in gevaar
brengt. Dat heeft het Neder
landse supermarktconcern gis
teren bekendgemaakt.
Ahold heeft begin november 85
procent van de aandelen in de
Argentijnse supermarktketen
Disco verkocht aan Cencosud.
Daarmee was een bedrag ge
moeid van 315 miljoen dollar.
De overdracht gebeurde zonder
toestemming van de mededin
gingsautoriteiten. Een lokale
rechter in Argentinië heeft
daarom op 3 december beslo
ten dat de transactie ongeldig is
en in ieder geval tijdelijk moet
worden teruggedraaid. De zaak
was aangespannen door een
nieuwe Argentijnse eiser.
Volgens Ahold kan de mede
dingingsautoriteit ook achteraf
goedkeuring geven. Daar komt
bij dat door een eerdere uit
spraak van dezelfde rechtbank
de autoriteit zich nu nog niet
kan buigen over de transactie.
Ook stelt de onderneming dat
ze zich niet heeft kunnen ver
weren in deze nieuwe zaak.
Zes jaar geleden ging Ahold een
samenwerkingsverband aan
met de Argentijnse Velox Retail
Holding, waardoor het concern
een belang in Disco kreeg. Door
financiële problemen bij Velox
moest Ahold in 2002 het belang
van dat bedrijf in Disco overne
men. De Argentijnse super
marktketen kampte bovendien
met financiële problemen. Het
is de bedoeling Disco geheel
aan Cencosud te verkopen.
peking/anp-afp - Het Ameri
kaanse concern IBM verkoopt
zijn divisie personal computers
voor 1,25 miljard dollar (935
miljoen euro) aan de Chinese
pc-fabrikant Lenovo. Daarmee
trekt IBM zich terug uit een sec
tor waarin het pionier was. Het
concern introduceerde in 1981
de eerste pc.
De topman van Lenovo, Liu
Chuanzhi, maakte de transactie
gisteren bekend op een pers
conferentie in Peking. De twee
bedrijven hebben ruim een jaar
onderhandeld. Afgelopen vrij
dag werd in de krant New York
Times al melding gemaakt van
een ophanden zijnde overeen
komst.
Het is de grootste buitenlandse
investering van China in infor
matietechnologie tot nu toe.
Lenovo betaalt 650 miljoen dol
lar in contanten en 600 miljoen
in eigen aandelen. IBM krijgt
een belang van 18,9 procent in
het Chinese bedrijf. Lenovo
neemt ook 500 miljoen dollar
aan schulden over.
IBM gaat zich in de computer
branche toeleggen op zaken als
software, servers en dienstver
lening. Daaraan valt veel meer
te verdienen. De pc's maakten
vorig jaar 12 procent uit van
IBM's omzet van 89 miljard
dollar.
Lenovo werd in 1988 opgericht
onder de naam Legend (Li-
anxiang) en heeft sinds 1994
een notering aan de effecten
beurs in Hongkong. Het bedrijf
had vorig jaar een aandeel van
27 procent op de Chinese pc-
markt en 12,6 procent in de re
gio Azië/Stille Oceaan exclusief
Japan.
Lenovo-topman Liu Chuanzhi maakte de transactie met IBM gisteren bekend. Foto: Reuters
Op de wereldmarkt heeft Leno
vo volgens het onderzoeksbu
reau Gartner een aandeel van
2,2 procent, goed voor de acht
ste plaats. De pc's van IBM
staan op de derde positie met
5,5 procent. Samen komen de
twee dus op 7,7 procent, ruim
achter de Amerikaanse bedrij
ven Dell (16,7 procent) en Hew
lett-Packard (15 procent).
Het nieuwe Lenovo krijgt een
jaaromzet van ongeveer 10 mil
jard dollar en 19.000 werkne
mers, van wie er 10.000 van
IBM komen. Het hoofdkantoor
komt te staan in New York en
het bedrijf krijgt mogelijk een
notering aan de effectenbeurs
in die stad of aan de elektroni
sche beurs Nasdaq.
