Taakstraf tegen
Boonstra geëist
ECONOMIE
'Sint en kerst geen feest in Chinese speelgoedfabriek'
CPB kijkt in glazen bol: Nederland wordt nog een stuk rijker
Verzekeraars claimen samen schade gladheid
Leden CNV morrend
achter sociaal akkoord
OM acht aandelenhandel met voorkennis bewezen
Nieuwe veerboot voor Texel
Harry Potter versteend
Philips na 20
jaar terug op
de pc-markt
Bonden dreigen met acties in bouw
EU houdt boer
met satellieten
in de gaten
Consumentenbond wijst op schrijnende arbeidsomstandigheden
nieuw lagere
lotheekrente
erdam - Diverse hypo-
j aanbieders hebben hun
I tarieven weer verlaagd. De
r en kunnen verder omlaag
jat er op de kapitaalmarkt
er vraag naar geld is. Avé-
hmea verlaagt de hypo-
rente met een rentevaste
de vanaf vijf jaar met 0,1
:nt. De tienjaarsrente op
van Nationale Hypotheek
itie bedraagt er 4,5 pro-
Het tarief voor een perio-
I n vijf jaar- bedraagt 3,9
9 int. Eerder kondigden on-
127 idere de Postbank, ING en
Jank al aan dat de rente
i ag gaat. De Postbank en
ieten weten dat de rente
5^ en rentevasteperiode van
5ig jaar met 0,3 procent is
^geschroefd. Voor hypothe-
iet kortere looptijden is de
61 ring 0,1 of 0,2 procent.
(tel aanvraag
"deropvang
o^aag- Ouders die hun aan-
voor de tegemoetkoming
i kinderopvang nog niet
j in ingevuld, krijgen uitstel
f lgend weekeinde. Staats-
i aris loop Wijn (financiën)
j armee bijna 100.000 huis-
7 ins alsnog de kans geven
bijdrage vanaf januari te
3 ngen. Het ministerie van
:iën verwacht dat 200.000
oudens in aanmerking
n voor de tegemoetko-
Gisteren waren er nog
108.000 aanvragen bin-
erwijl ouders vóór 1 de-
II er de aanvraag moeten in-
71. Die termijn wordt nu
igerekt naar 5 december.
8
ikel schrapt
J 3000 banen
4Idorf - De Duitse was- en
liddelenproducent Hen-
at verder reorganiseren.
op een programma dat
loopt, verdwijnen er tot
12006 wereldwijd 3000
Henkei zet er 400 mil-
4(uro voor opzij. Productie-
isjngen en kantoren wor-
festroomlijnd. De nadruk
ïae liggen op Europa en
1 ^-Amerika.
toord in EU
irfusiewet
- De EU-landen zijn het
i jeworden over regels die
1 overschrijdende bedrijfs-
jmoeten vereenvoudigen.
lorken nationale regels als
nderpaal en moeten be-
Ji ingewikkelde juridische
pcties opzetten om toch
nen samengaan. Als ook
roparlement akkoord
iordt dat allemaal simpe-
juikelblok was tot op het
moment de medezeg-
jiap van werknemers. Het
l jomis is nu dat bij een in-
lonale fusie de sterkste
akregels gelden, tenzij
Jan tweederde van de
emers werkt in een land
inder sterke inspraak. In
val geldt de beperktere
ieggenschap.
W bouwt
elwagens'
urt - De Duitse autopro-
BMW gaat bestelwagens
De productie zal plaats
in BMW's Amerikaanse
hg in Spartanburg (South
ia), aldus de Duitse krant
)lt. Volgens de krant wil-
jwoordvoerder van de
prikant het bericht ont-
noch bevestigen. BMW
in Spartanburg al zijn
ptwagen en de X5, een
treinwagen.
oneel RDM
(elf doorstart
am - Een deel van het
el van het failliette de-
ledrijf RDM Technology
pse Systems werkt aan
(en plan voor een door-
ij zien niets in de plan-
p directeur Wiedeman
pen met de Twentse on-
aer Sanderink en buiten-
Investeringsmaatschap-
let bedrijf wil voortzet-
ftj hebben andere belan-
ril oud-voorzitter Slagt
ipndernemingsraad
ikwijt. Volgens hem zijn
personeelsinitiatief een
engineers en productie-
'erkers betrokken.
pagne tegen
ilden jongeren
ag - Het ministerie van
zaken en werkgelegen-
een campagne begon-
ir jongeren en schulden,
spotjes op Nickelodeon
richt SZW zich vooral
io-jongeren tussen de 13
lar. Juist deze doelgroep
latief vaker te kampen
lulden dan leeftijdsge-
ip andere onderwijsni-
Verder hebben zij vaker
intje, krijgen ze minder
1 hun ouders en zijn ze
et geld bezig, volgens
ud. Bij de campagne
Dk de website www.niet-
len.nl. Daarop staan on-
;r tips.
zaterdag 2J NOVEA
den haag/gpd - „Onze kinderen en
kleinkinderen zullen het economisch
beter, zo niet veel beter hebben dan
wij." Volgens Henk Don, directeur
van het Centraal Planbureau, hebben
nogal wat Nederlanders te sombere
toekomstverwachtingen. „Er is geen
enkele reden om te denken dat de
vergrijzing, of het verdwijnen van in
dustrieën naar het buitenland, tot
verarming zal leiden."
Don presenteerde gisteren een nieu
we CPB-studie, waarin vier scenario's
voor Nederland worden geschetst. Ze
lopen tot 2040 en hebben zeer ver
schillende economische uitkomsten.
Wel leiden ze alle vier tot een (veel)
grotere welvaart over 35 jaar. Met die
lange tijdshorizon oogt de groei die
over een half mensenleven zal zijn
gerealiseerd, spectaculair.
In een scenario, waarbij Nederland in
een sterk geglobaliseerde wereldeco
nomie is opgenomen, zal de materië
le welvaart in 2040 meer dan het dub
bele (plus 120 procent) zijn van de
huidige.
Het is een wereld met zeer vrije han
del, een Europa waar de euro een
succes is geworden, waar sociale ze
kerheid is gereduceerd tot ministel
sels, waar het milieu ondergeschikt is
aan groei en waar verhoudingsgewijs
de meeste mensen betaalde arbeid
verrichten.
Andere scenario's leveren minder
groei op. Maar ook in een wereld met
ruime sociale zekerheid, stagnerende
Europese integratie, hoge werkloos
heid en sterk afgeschermde markten,
zal Nederland in 2040 nog altijd der
tig procent rijker zijn dan nu.
In welk scenario we terechtkomen, is
afhankelijk van de keuzes die samen
levingen maken. Willen ze een heel
dynamische economie, of een rigide,
gesloten economie? Staan landen
macht af aan de Europese Unie, of
draaien ze het proces (deels) terug?
Stellen mensen zich open voor nieu
we culturen (meer immigratie!) en
nieuwe technologie, of kiezen we
voor een in zich zelf gekeerde maat
schappij? Moet de overheid alles re
gelen, of krijgen mensen zelf meer
verantwoordelijkheid? In hoeverre la
ten we milieubelangen meewegen in
onze beslissingen?
De uitkomst van die keuzes levert in
alle gevallen meer materiële welvaart,
maar hoevéél meer verschilt dus
enorm. Het scenario dat de meeste
groei oplevert, zorgt voor een wel
vaartstoename die vergelijkbaar is
met wat Nederlanders in de periode
1970-2005 hebben meegemaakt. Het
klinkt velen ongelooflijk in de oren,
maar die welvaartssprong zou zich de
komende decennia kunnen herhalen.
Het qua groei minst spectaculaire
scenario tot 2040 evenaart overigens
ook nog altijd de welvaartssprong die
we in de jaren tachtig (met een flinke
recessie) en jaren negentig (met lange
hoogconjunctuur) hebben gezien.
CPB-directeur Don weigerde een echt
doemscenario te schetsen, waarbij er
grote ontwrichting plaats vindt als
gevolg van milieurampen of oorlog.
„In zo'n wereld doet economie er
niet meer zoveel toe." Don zei verder
niet te willen suggereren dat we als
klein land uit een van de vier scena
rio's kunnen kiezen. „De invloed van
de Nederlandse politiek is beperkt.
Voor ons land is bepalend wat er in
de omgeving gebeurt." Bijvoorbeeld
in hoeverre Europa kiest voor solida
riteit en politieke samenwerking.
Elk scenario zal spanningen met zich
meebrengen, voorspellen de schrij
vers van de CPB-studie. Zo is het de
vraag hoe de nieuwe welvaart zal
worden verdeeld. In bepaalde scena
rio's profiteren de hoogopgeleiden
veel meer dan de laaggeschoolden.
amsterdam/anp - De advocaat-
generaal bij het gerechtshof in
Amsterdam heeft gisteren 240
uur dienstverlening en een half
jaar voorwaardelijke celstraf ge-
eist tegen ex-Philips-topman Cor
Boonstra. Hij stond in hoger be
roep terecht voor handel in aan
delen met voorkennis.
Het openbaar ministerie (OM)
vordert ook de winst terug, een
bedrag van bijna 250.000 euro,
die Boonstra met de gewraakte
transactie met Endemol-aande-
len maakte. Daarnaast eiste de
aanklager bij het hof een boete
van 135.000 euro voor het niet
melden van handel in effecten
van Ahold bij de beurstoezicht
houder AFM.
Volgens het OM heeft Boonstra
in 2000 aandelen gekocht in
Endemol, terwijl hij voorkennis
had dat het amusementscon
cern zou worden verkocht aan
het Spaanse Telefonica. De ge
wezen bestuursvoorzitter kocht
voor een half miljoen euro aan
delen in Endemol, slechts enke
le dagen voordat de overname
bekend werd gemaakt. In een
reactie op de verkoopplannen
maakte de aandelenkoers van
Endemol op de beurs in Am
sterdam een stevige sprong.
Justitie vindt het verdacht dat
Boonstra zelf opdracht gaf om
de aandelen in het entertain-
mentconcern te kopen, terwijl
hij voorheen zelden of nooit
zelf het initiatief hiertoe nam.
Ook valt het op dat de ex-top-
man de kooporder bij zijn bank
KBC in België heeft neergelegd,
waar een speciale rekening
Cor Boonstra.
Foto: GPD/Roland de Bruin
werd geopend.
Voor de aandelenorder werd
gebruik gemaakt van een gehei
me coderekening, zodat de
transactie niet naar Boonstra te
herleiden zou zijn. Boonstra
heeft altijd ontkend dat hij van
die coderekening wist, maar het
OM concludeert op basis van
nieuw bewijsmateriaal dat hij
wel degelijk van de constructie
op de hoogte was.
In tegenstelling tot zijn verkla
ringen heeft Boonstra op de
dag dat hij in Endemol stapte
diverse malen gebeld met zijn
Belgische bank. Hij wilde dat
zijn aandelenkoop discreet zou
verlopen. Volgens justitie heeft
de directeur van het filiaal in
België uitgezocht hoe dat zou
moeten en Boonstra gebeld
over de coderekening.
„Boonstra verklaart onwaar op
het belangrijkste onderdeel van
zijn verklaring", concludeerde
aanklager Greve. De nieuwe te-
lefoongegevens tonen volgens
de advocaat-generaal niet al
leen aan dat Boonstra heeft ge
logen, maar ook dat hij wist dat
er alles aan werd gedaan om de
aankoop van de aandelen te
verhullen voor de buitenwacht.
den haag/gpd - Verzekeraars
trekken samen op om de scha
des na kettingbotsingen op glad
wegdek te claimen bij het rijk.
Ook averij bij ongelukken na
het instellen van maximum
snelheden van 70 kilometer per
uur, zou verhaald kunnen wor
den. Het Verbond van Verzeke
raars onderzoekt dat.
Daarmee zijn de gangbare on
derlinge verrekeningen van
schades na ongelukken voorlo
pig van de baan. De twaalf
claims die Rijkswaterstaat in
middels ontving, zijn van auto
mobilisten die betrokken waren
bij de drie 'onverklaarbare slip
partijen' op de A12 bij Zoeter-
meer een maand geleden. Ook
botsingen op het Prins Claus
plein hebben geleid tot claims.
Sommige deskundigen stellen
dat zelfs automobilisten die
harder rijden dan de toegestane
snelheid op de gladde wegen
kans maken om na een ongeval
(een deel van) de schade door
het rijk vergoed te krijgen. In
die gevallen spelen de proces
sen-verbaal een belangrijke rol.
„Het is ingewikkeld, maar een
rechter kan kiezen voor gedeel
de schuld", aldus een woord
voerder van de verzekeraars.
„De automobilist is door zijn
snelheid schuldig aan het onge
val, maar de gladde weg is een
gebrek waarvoor het rijk direct
verantwoordelijk is. Dat bete
kent dat een claim gedeeltelijk
gehonoreerd kan worden.
Volgens het burgerlijk wetboek
is een wegbeheerder aanspra
kelijk voor schade aan wegdek.
Snelheidsbeperkingen en waar
schuwingsborden nemen dat
niet per definitie weg. Als de
weg ook onder de maximum
snelheid van 70 kilometer per
uur te glad is, wordt de positie
van Rijkswaterstaat lastig. On
derzoeker Verheij van het Cen
trum voor Aansprakelijheid be
nadrukt dat schadevergoeding
na een ongeluk op gladde we
gen met veel mitsen en maren
is omgeven. Toch denkt ook hij
dat het rijk aansprakelijkheid
moeilijk kan ontlopen.
Voor gemeenten en provincies
doemt er een extra probleem
op. Zij blijken hun wegen lang
niet altijd voldoende te contro
leren. Ook hebben ze vaak on
voldoende technische kennis in
huis over de stroefheid van we
gen. Nije van de Raad voor
Transportveiligheid: „Als het
om aansprakelijkheid gaat, lo
pen zij daarom gevaar bij onge
lukken op gladdee wegdekken."
galati - In het Roemeense Galati werd gisteren de
nieuwe veerboot van de Texelse rederij Teso te
water gelaten. Medio volgend jaar moet het schip
er voor zorgen dat wachttijden bij de overtocht
naar het Waddeneiland tot het verleden behoren.
Het veerboot wordt nog dit jaar naar Viissingen
gesleept om daar te worden afgebouwd op de
werf van Damen Shipyards. De boot is 23 meter
breed, 130 meter lang en er kunnen per keer 300
auto's en 1750 personen mee worden vervoerd. Het
schip, genaamd Dokter Wagemaker, kost 37 mil
joen euro en vervangt het 25 jaar oude Molengat.
Foto: ANP/Edo Kooiman
Amsterdam - In woonwinkelcentrum Villa Arena in Amsterdam werd
gisteren gebouwd aan een groot formaat portret van Harry Potter.
De makers gebruiken 150.000 steentjes om op een vlak van vier bij
vijf meter het grootste Lego-portret van Europa te realiseren. De af
beelding werd gemaakt in verband met de verkoopstart van de nieu
we dvd 'Harry Potter en de Gevangene van Azkaban'. Dat boek is
ook het thema van Harry Potter-postzegels, die de posterijen van het
autonome Britse Isle of Man volgende week uitbrengen. Foto: ANP
eindhoven/gpd - Na 20 jaar af
wezigheid, snuffelt Philips weer
aan de markt voor personal
computers. Met winkelketen
DLxons wordt een een pc ont
wikkeld die onder de naam Phi
lips Freeline in de winkels in
Engeland, Ierland, Scandinavië,
Spanje en Italië komt. Voorlo
pig niet in Nederland.
Van een echte terugkeer op de
pc-markt is volgens PhUips-
woordvoerder Poulter geen
sprake. „Wij hebben geen be
hoefte om de competitie aan te
gaan met de grote computer-
merken." De Philips Freeline is
een volwaardige pc, die onder
Microsoft Windows XP draait.
Philips stopt er allerlei onder
delen in die het in eigen huis
kan vinden, zoals een Icd-
scherm, een dvd-speler, luid
sprekers en chips. De productie
zelf wordt uitbesteed aan een
pc-bouwer. Er worden zes ty
pes gemaakt: vier desktops en
twee laptops.
Het pc-besluit vloeit voort uit
de activiteiten rond Connected
Planet. Onder die naam werkt
Philips aan thuissystemen
waarin allerlei apparaten (tv,
audio, dvd, pc) draadloos met
elkaar verbonden zijn, waar
door uitwisseling van opgesla
gen gegevens gemakkelijker
wordt. Een gebruiker kan bij
voorbeeld op zijn tv in de slaap
kamer met één druk op de
knop foto's bekijken die hij op
de harde schijf van zijn pc in de
woonkamer heeft staan. Philips
produceert daarvoor allerlei
producten, die draadloze over
dracht mogelijk maken.
„Het enige apparaat dat daarin
ontbrak was een pc, terwijl dat
het apparaat bij uitstek is waar
op mensen gegevens, foto's en
video opslaan. Vandaar het be
sluit om met Dixons een pc te
bouwen", aldus Poulter.
woerden/anp - De vakbonden
bereiden acties voor in de
bouw. Zij sluiten stakingen niet
uit. De werknemers zijn boos
op verslechteringen die de
bouwbedrijven voorstellen voor
de nieuwe CAO. Dat hebben
FNV Bouw, Hout- en Bouw
bond CNV en Het Zwarte Corps
gisteren gezegd. Volgens FNV
Bouw weigeren de werkgevers
in te gaan op een uitnodiging
van de bonden om de gesprek-
amsterdam/anp - De achterban
van het CNV heeft 'morrend'
ingestemd met het sociaal ak
koord tussen vakbeweging, ka
binet en werkgevers. „Er is veel
meer weerstand dan verwacht.
Het wantrouwen in vooral de
overheid is groot", aldus CNV-
voorzitter D. Terpstra. De poli
tiebond ACP en de vakorgani
satie van militairen ACOM ver
wierpen zelfs het sociaal ak
koord.
Het algemeen bestuur van de
christelijke vakcentrale CNV
maakte gisteren bekend na
achttien ledenbijeenkomsten
en achterbanraadplegingen via
internet en de telefoon dat de
negen van de elf CNV-bonden
hebben ingestemd. „Het is
meer dat mensen het vertrou
wen in onze onderhandelaars
uitspreken, dan dat ze instem
men met het akkoord", zegt
Terpstra.
De ACP laat weten dat „de af
spraken over vroegpensioen en
levensloop volgens onze leden
ken over een nieuwe CAO weer
op te pakken.
De bonden zijn bovendien ver
bolgen over de inzet van de
werkgevers over het vroegpen
sioen. Naast een loonsverho
ging van 1,25 procent eist FNV
Bouw dat werknemers ook in
de toekomst met hun 60ste
kunnen stoppen. Verder wor
den geen versoberingen in de
reiskosten en bij de vakantie
bonnen geaccepteerd.
niet aansluiten bij de gevaren
van het dagelijkse politiewerk.
Ze wijzen op het vele en zware
onregelmatige werk. Ook de ri
sico's van het werk spelen daar
in belangrijke mate in mee."
Dat er ook onder de andere
CNV-leden nog veel wantrou
wen is, komt volgens Terpstra
ook doordat de afspraken in het
sociaal akkoord over onder
meer prepensioen, levensloop
en de WAO erg ingewikkeld
zijn. Leden kunnen nu vaak
geen antwoord krijgen op vra
gen, omdat nog een hoop in
CAO's moet worden uitgewerkt
per sector en bedrijf.
De achterban heeft de CAO-on
derhandelaars duidelijk meege
geven dat volop gebruik ge
maakt moet worden van de fis
cale ruimte die het kabinet
mensen biedt om te blijven
sparen voor vroegpensioen.
Volgens het CNV zou het echter
verkeerd zijn om uitsluitend in
te zetten op reparatiemaatrege
len.
brussel/gpd - De Europese
Commissie gaat een nieuw, ge
avanceerd satellietsysteem in
zetten in de strijd tegen fraude
met landbouwsubsidies. Hier
mee kan beter worden gecon
troleerd of landbouwsubsidies
terecht zijn toegekend.
De nieuwe satellieten, waarvan
de eerste volgend jaar al de
lucht in gaan, zijn zo gevoelig
dat de oppervlakte van percelen
tot op een meter nauwkeurig
kan worden gecontroleerd. Ook
kan beter worden vastgesteld
welke gewassen erop worden
verbouwd. Dat is van belang,
daar de hoogte van landbouw
subsidies vanaf 1 januari afhan
kelijk wordt van de omvang van
het land en het soort product
dat erop verbouwd wordt. Het
huidige subsidiesysteem is ge
baseerd op het volume van de
productie en de uiteenlopende
prijzen per product en daarmee
fraudegevoeliger.
De inzet van satellieten in de
landbouwsector is op zich niet
nieuw. In een aantal EU-landen
worden satellieten al tien jaar
als hulpmiddel gebruikt, aange
vuld met luchtfoto's en steek
proefsgewijs onderzoek door
ambtenaren. Nieuw is dat het
systeem in de nabije toekomst
het hele oppervlak van de 25
EU-lidstaten permanent moet
gaan afdekken. En de nieuwe
generatie satellieten is boven
dien zo gevoelig dat het foppen
van de satelliet -bijvoorbeeld
door nep-olijfbomen neer te
zetten, zoals ooit in Italië ge
beurde- vrijwel onmogelijk
den haag/anp - Consumenten
en winkeliers moeten in het ge
weer komen tegen de schrij
nende arbeidsomstandigheden
in Chinese speelgoedfabrieken.
Dat kunnen klanten en winkels
doen door alleen producten te
kopen en verkopen die op
menswaardige manier zijn ge
maakt. Met het oog op de
feestdagen deed de Consu
mentenbond deze oproep gis
teren in de Consumentengids.
Het meeste speelgoed dat in
Nederland wordt verkocht,
komt volgens de bond uit Chi
na. De belangenorganisatie
schrijf: „Aan sinterklaas en
kerst beleven Chinese werkne
mers weinig vreugd." Werkda
gen van 12 tot 15 uur zijn geen
uitzondering. Dat blijkt uit een
onderzoek van Europese con
sumentenorganisaties bij zes
speelgoedmerken met fabrie
ken in China: Bandai (Power
Rangers), Disney (pluchen
speelgoed), Hasbro (Action
Man), Lego (Clikits), Mattel
(Barbie) en MGA Entertain
ment (Bratz Doll). Bij produc
tielocaties van Bandai en Lego
waren de consumentenorgani
saties welkom. Bij de overige
vier fabrieken werden gesprek
ken met werknemers buiten de
poorten gevoerd.
Lego was de enige fabriek
waarbij het aantal gewerkte
uren binnen aanvaardbare
grenzen bleef, maar heeft daar
door moeite personeel te vin
den. De normale verdiensten
zijn hi China namelijk zo laag,
dat 'vrijwillig' overwerk de eni
ge manier is om het hoofd bo
ven water te houden.
Naast de enorme werkdruk en
structureel overwerk, bleek ook
veel mis met de veiligheid. Zo
loopt het personeel op verf- en
persafdelingen risico's op ver
giftiging en gehoorbeschadi-
ging. Verder constateerden de
consumentenorganisaties dat
sommige fabrieken buitenpro
portionele straffen hanteren
voor het te laat komen. Bij één
minuut te laat, wordt bijvoor
beeld 2 uur loon ingehouden
en één dag afwezig betekent 3
dagen salaris inleveren.
Het leeuwendeel van de Chine
se werknemers bestaat uit
vrouwen tussen de 18 en 30
jaar, die minder 'lastig' zouden
zijn dan mannen. Veelal ko
men de werkneemsters van
ver, waardoor ze gedwongen
zijn dure en slechte huisvesting
van de fabriek te accepteren.
Zij krijgen vaak ook zo slecht
betaald, dat ze schulden op
bouwen bij de fabriekseige
naar.
„Wij zijn al tien jaar bezig met
dit probleem, ook in Europees
verband. Als Nederlandse win
keliers alleen is het moeilijk om
bij speelgoedfabrikanten een
minimumstandaard af te dwin
gen". aldus adjunct-directeur
Veenstra van de Raad Neder
landse Detailhandel.
