Top Yukos
vlucht weg
uit Rusland
ECONOMIE
KPN moet gidsgegevens delen met concurrt
'Olieprijs hele winter hoog'
Oliebonzen bang voor arrestatie
De Vlieger optimistisch
over overname DutchBii
'FNV bedriegt werknem
met belofte prepensioer
Wand in HSL-tunnel afgewerkt
phi 1 ips-spektakei op Fifth Avenue Bankverzekeraars slanken snel afJ
Werknemers bij Europees
Octrooibureau in staking
'Minder speeltjes
in zakken chips'
den haag - Flippo's en 'Rocket
Power Stunt Wheels' mogen
niet grenzeloos gebruikt wor
den om chips aan de man te
brengen. Minister Hoogervorst
van volksgezondheid bepleit
beperking van deze marketing-
methode in de strijd tegen
overgewicht onder kinderen.
Omdat de branche zelf in een
code over de strijd tegen over
gewicht bij kinderen heeft vast
gelegd dat het niet meer zou
gebeuren, zal de minister er
niet tegen optreden. Hij heeft
wel de brancheorganisatie FNLI
erop aangesproken. Deze be
loofde de leden beter te infor
meren over de eigen code en ze
te helpen bij de naleving.
Eurokoers dik
door 1,32 dollar
Amsterdam - De euro is giste
ren weer op een record beland.
De koers van de Europese
munteenheid ging ruim door
de 1,32 dollar heen en stond
gistermiddag op een hoogte
punt van 1,3247 dollar. De fi
nanciële markten verliezen
meer en meer het vertrouwen
in de Amerikaanse munt en la
ten de dollar vallen. Het record
kwam tot stand nadat vier ban
ken, UBS, JP Morgan, Merrill
Lynch en Deutsche bank, had
den laten weten dat het record-
tekort op de lopende rekening
van de Amerikaans betalingsba
lans de dollar verder zal onder
mijnen. De vier nemen 34 pro
cent van de dagelijke omzet (1,9
biljoen dollar) op de valuta
markten voor hun rekening. Ze
zien de koers van de dollar op
korte termijn verder zakken.
Omzet in horeca
licht gedaald
voorburg - De horeca-omzet is
volgens het CBS in het derde
kwartaal 0,4 procent gedaald in
vergelijking met het derde
kwartaal van 2003. Het Bedrijf
schap Horeca en Catering
schrijft de daling toe aan ingre
pen in de sociale zekerheid
waardoor consumenten wor
den ontmoedigd geld uit te ge
ven. Cafés zetten 3,2 procent
minder versnaperingen af.
Prijsverhogingen van 1,6 pro
cent wisten de omzetdaling te
beperken tot 1,7 procent. hi ca
fetaria's groeide de omzet 1,3
procent, mede dankzij hogere
prijzen. Verwacht wordt dat de
horeca-uitgaven in 2005 met
1,5 procent stijgen.
Toch redding voor
zieltogend RDM
Rotterdam - RDM TDS gaat
verder met financiële steun van
de Twentse ondernemer Gerard
Sanderink en een buitenlandse
investeringsmaatschappij. Het
plan is om op 1 december met
circa 30 werknemers het defen
siebedrijf op de Heijplaat, dat
sinds het faillissement stilligt,
nieuw leven in te blazen. Met
vórig eigenaar Van den Nieu-
wenhuyzen is de overdracht
van machines overeengeko
men. Ook het Havenbedrijf
Rotterdam en enkele schuldei
sers zijn akkoord. Vermoedelijk
wórdt de naam Netherlands
Defence Company.
Eenmaal 500 euro
in CAO bij TPG
den haag - Een eindejaarsuit
kering van 500 euro. Dat staat
in de nieuwe CAO voor de
64.000 werknemers van TPG en
TNT die met terugwerkende
kracht geldt vanaf 1 mei 2004.
Een structurele loonsverhoging
zat er dit jaar wegens de nullijn
in het najaarsakkoord niet in.
De eindejaarsuitkering is offici
eel een 'eenmalige resultaataf-
hankelijke uitkering' waarvoor
iedere werknemer die op oude
jaarsdag in dienst is in aanmer
king komt. Iedereen die 40 jaar
bij TPG heeft gewerkt kan, in
2005 met de VUT.
Tekort aan staal
hindert Nissan
Tokyo - Nissan legt in drie van
zijn vier Japanse fabrieken de
productie vijf dagen stil wegens
te weinig staal. Daardoor rollen
dit jaar 25.000 auto's minder
van de band en loopt Nissan
bijna 400 miljoen euro omzet
mis. Het bedrijf, na Toyota de
grootste autoproducent van Ja
pan, deelde gisteren mee de
schade in januari te willen in
halen. Het staaltekort is het ge
volg van inschattingsfouten.
Nissan hééft het aantal leveran
ciers beperkt en forse prijskor
tingen afgedwongen om de
kosten te drukken. Tegelijker
tijd maakt Nissan het grootste
aantal auto's ooit.
GM roept 8414
Cadillacs terug
Tokyo - General Motors, de
grootste autofabrikant ter we-
reld, heeft in Japan 8418 Cadil-
i lacs teruggeroepen om de
brandstofleiding te vervangen.
Uit de nylon leidingen zou ben
zine kunnen lekken, waardoor
brandgevaar ontstaat. Het gaat
om vijf modellen.
VRIJDAG 26 NOVEMBER 20Q
den haag/gpd - De olieprijs blijft nog de hele winter op het hui
dige hoge niveau. Een vat Amerikaanse olie kostte gisteren bijna
50 dollar. Pas volgend voorjaar zullen de olieprijzen zakken,
voorspelt OPEC-president Jusgiantoro. Een lagere vraag zal
voor meer evenwicht zorgen op de wereldmarkt en tot wat lage
re prijzen leiden. Olieproducerende landen pompen op dit mo
ment maximaal om aan de vraag te voldoen. Ze zijn verrast
door de sterk toenemende vraag, onder meer uit China. De
voorman van het oliekartel benadrukte gisteren dat een flink
deel van de prijs is te verklaren uit speculatie. Gisteren werd be
kend dat Saudi-Arabië, de grootste olieproducent ter wereld, ze
ker tot eind 2004 maximaal olie zal oppompen. De dure olie be
gint de wereldeconomie af te remmen, zeggen economen.
moskou/anp/rtr - De complete
top van het olieconcern Yukos,
is het land ontvlucht. Uit angst
om te worden gearresteerd. „Er
is geen enkel lid van de raad van
bestuur in Rusland achtergeble
ven", citeerde de Britse Financial
Times gisteren een ingewijde.
Volgens een andere anonieme
zegsman is. het bedrijf 'ont
hoofd'. Onder de gevluchten
zouden zich de Russische ope
rationele leidinggevenden Alek-
sandr Temerko, Michail
Troesjin en productieleider Joe-
ri Beilin bevinden. De Ameri
kaanse financiële topman, Bru
ce Misamore, zei in de krant
niet van plan te zijn om zijn le
ven op te offeren voor Russi
sche politieke doeleinden. Hij
komt pas terug als hij zeker
weet dat zijn vrijheid en veilig
heid niet in gevaar zijn. Misa
more was woensdag opgeroe
pen voor ondervraging. Hij zou
de openbaar aanklager hebben
laten weten op zakenreis te zijn.
Belastingaanslagen hebben het
concern een schuld bezorgd
van meer dan 15 miljard euro.
Het Kremlin heeft het bedrijf
gedwongen zijn belangrijkste
productie-eenheid te verkopen.
Vorige week heeft de Russische
regering een openingsbod voor
Yuganskneftegas vastgesteld op
8,6 miljard dollar, de helft van
wat het volgens deskundigen
waard is. Misamore zei dat de
politie de burelen van Yukos-
topman Steven Theede was
binnengevallen. Misamore's
landgenoot zou inmiddels ook
in Londen zijn. Tot nu toe heb
ben de autoriteiten zich vooral
gericht op de aandeelhouders:
oprichter en belangrijkste eige
naar Michael Chodorkovski en
Platon Lebedev gevangen. Zij
worden beschuldigd van fraude
en belastingontduiking. Vol
gens waarnemers wil het Krem
lin met de ontmanteling van
Yukos de politieke ambities van
Chodorkovski breken. De
marktwaarde van Yukos is in
middels met een ruim eenvijfde
geslonken tot onder de 3 mil
jard dollar. „Yukos is als een
mammoet die door duizenden
pijlen is geraakt. Het bloedt en
wankelt en zal binnenkort neer
storten en sterven. Dan gaan
mensen het beest in vele stuk
ken hakken", aldus een bron.
De afgelopen week is een direc
tielid opgepakt en zijn arresta
tiebevelen uitgevaardigd voor
twee anderen. Er heerst een
sfeer van terreur en intimida
tie", aldus een ingewijde in de
Financial Times.
haarlem - Topman van de Im-
ca-groep Erik de Vlieger ver
wacht dat de overname door
zijn ExelAviationGroup van
DutchBird niet op verzet zal
stuiten bij de Nederlandse Me
dedingingsautoriteit (NMa).
Zowel de reisorganisaties als de
NMa zullen volgens hem in
stemmen met de overeen
komst. „Wij blijven ten opzich
te van de grote jongens een
kleine speler op luchtvaartge
bied. Zij het dan dat de nieuwe
combinatie de grootste is in
Nederlandse handen. Met Sud-
tours hebben wij zware en goe
de besprekingen gehad, want ik
moet op onze beurt het voort
bestaan van DutchBird garan
deren." Belangrijk is volgens de
Imca-topman ook de derde
voorwaarde. Hij acht het essen
tieel dat ook het personeel van
DutchBird het licht op groen
zet voor de deal. „Alle perso
neelsleden krijgen een normaal
arbeidscontract aangeboden.
Ze gaan er niet op achteruit.
maar de arbeidsvoorw;
verschillen op onderdele
die bij Exel. De doorgroei
lijkheden zijn bij ons w«te.
ter, omdat we een groten
hebben."
Inclusief de vijf DutchBii
stellen komt Exel op eei
van 39 vliegtuigen. Met
man personeel krijgt de
vaartpoot van Imca bijn
werknemers en wordt ee
zet verwacht van tussen
en 400 miljoen euro. V
nog blijft DutchBird on^1
gen naam vliegen. In tw<
stantie zal Exel als een
naam worden toegevoej
Vlieger „Dat gebeurt n
met de veertien werl
schappijen die al onder 0
len. DutchBird zal geïntt
moeten worden in onsp
concept."
Beide partners hebben
sproken geen mededeling
doen over het overname!
DutchBird heeft een jaai
van circa 80 miljoen euro
v
F.
eg.
'kat
ïF
ni
hazerswoude-dorp - Driejaar na het officiële
startsein door de toenmalige minister Netelenbos
(verkeer) wordt de scheidingswand van de Groene
Harttunnel in het HSL-traject afgewerkt. In 's we
relds grootste geboorde treintunnel staat een 15
meter hoge wand, die de circa zeven kilometer lan
ge spoorbuis in tweeën deelt. Met de door de
Frans-Nederlandse bouwcombinatie Bouygues-
Koop gebouwde tunnel, die circa 400 miljoen euro
kost, moet het zogeheten 'Groene Hart' van de
Randstad gespaard blijven van horizonvervuiling
en geluidsoverlast. De treintunnel, die loopt van
Leiderdorp naar Hazerswoude-Dorp, krijgt drie
vluchtschachten met een trappenhuis, zodat pas
sagiers kunnen ontsnappen in geval van nood.
Foto: ANP/Ton Borsboom
zeist/anp-gpd - De FNV pleegt
'boerenbedrog' door te stellen
dat 80 procent van de werkne
mers gewoon kan blijven reke
nen op zijn prepensioen. Pensi
oenfondsen zitten namelijk te
krap bij kas om deze regelingen
op te brengen. Dat zei directeur
arbeidsvoorwaarden Van der
Steen van werkgeversorganisa
tie AWVN gisteren in Zeist.
Het kabinet wil het prepensi
oen op 1 januari afschaffen.
Door afspraken in het onlangs
gesloten sociaal akkoord tussen
kabinet, werkgevers en vakbon
den kan volgens FNV-voorman
De Waal 80 procpnt van de
werknemers die nu op prepen
sioen rekenen, daar toch ge
bruik van maken.
Een van die afspraken is dat
werknemers de extra ruimte
voor hun gewone pensioen mo
gen gebruiken om voor hun
65ste te stoppen met werken.
Zij kunnen dat extra spaarsaldo
opbouwen door de huidige pre
mies voor het prepensioen, dat
toch wordt afgeschaft, hiervoor
in te zetten. Maar volgens Van
der Steen krijgen pensioen
fondsen daarmee te wein- J
miegeld binnen om uitkqooi
voor een vervroegde pena
ring te kunnen financiers v<
komt onder ander omdajtio
sen steeds ouder worden,gis
door de pensioenfondstftC
ger moeten doorbetalen
FNV-woordvoerster noej D<
uitlating 'onzin'. Volgenjgg
hebben de fondsen hun aki
keuring gegeven aan heriwe
pen van de premie vo<Mo
pensioen naar de prerrq ee
het ouderdomspensioeifng
is exact even duur als dami
ge prepensioenregelingen,
dus de zegsvrouw. In plaf
het uitbreiden van het ui.
domspensioen ziet de r
liever dat bedrijven en 'Ol
het gebruik van de leven
regeling stimuleren. Dame
kunnen werknemers in jove
komst belastingvrij spaitnl
verlof op te nemen of onjsidi
maal drie jaar eerder ttWi
pen. Van der Steen waarjig 1
de de FNV ook dat een lgoi
van 1,25 procent 'alleen ka c
ge uitzondering' kan ytell
afgesproken. jfinj
Iet
Europees Hof steunt besluit 'waakhond' OPTA ten gunste van Denda
luxemburg/anp - KPN moet de
gegevens uit de telefoongids
voor zeer weinig geld overdra
gen aan concurrenten die ook
een gids willen samenstellen.
Dat heeft het Europees Hof in
Luxemburg gisteren bepaald in
een arrest. Daarmee schaart het
hof zich achter een eerder be
sluit van telecomtoezichthou-
der OPTA.
Het besluit volgt na een jaren
lange juridische strijd van KPN
met concurrent Denda. Dat
jonge bedrijf gaf een telefoon
gids uit op cd-rom en op inter
net, op basis van de informatie
van KPN. Het telefoonbedrijf
vroeg voor deze gegevens min
stens 39 eurocent per telefoon
abonnee, maar dat was volgens
Denda veel te duur.
Denda zegt al een aantal jaren
bedongen te hebben bij de OP
TA dat zij enkele centen per
abonnee betaalt. Volgens direc
teur Menko is met het Europese
arrest het klimaat om gidsdien-
sten te starten voor telecombe-
drijven gunstiger geworden.
Dat komt omdat hiermee een
belangrijke clausule is komen te
vervallen. Deze bepaalde dat
wanneer de hoogste rechter
toch mocht beslissen dat er
meer betaald moest worden
voor de abonnees, het verschil
met terugwerkende kracht aan
KPN moest worden terugbe
taald.
Het Europees Hof heeft nu ge
oordeeld dat KPN alleen de
kosten in rekening mag bren
gen voor het overdragen van de
gegevens. De informatie zelf is
gratis. Het Europese Hof heeft
niet uitgerekend welk tarief
rechtvaardig is. Het is aan de
Nederlandse rechter om, met
het arrest in de hand, dat te be
oordelen.
Denda wil zowel de basisgege
vens hebben (naam, adres,
nummer, fax) als de extra gege
vens (mobiele telefoon, beroep,
andere naamsvermelding). KPN
vroeg 39 cent voor de basisge
gevens en weigerde de eita
formatie over te dragen.
Het Hof heeft nu gezegdDO
EU-landen zelf mogen b
hoeveel informatie de |-H.
nopolist moet delen mf11™
currenten. Mocht KPPVF
plicht worden ook de efs it
formatie te verstrekkePtd-
hoeft dat niet op een (she
Voor deze gegevens n#ege
ook kosten rekenen die f1 dt
drijf zelf ooit moest main v:
ze te vergaren, aldus hetP°0:
Een woordvoerder va^re
wilde gisteren geen comjv^n
taar op het arrest geven11 ln
de zaak nu in behandel#
de Nederlandse rechter. j>me
pd ei
frnse
- Od de eevel van het befaamde waren- tine te voorzien. Saks heeft er 206 in ao staten
new york - Op de gevel van het befaamde waren
huis Saks in het hart van New York speelt zich tot
na Kerstmis een lichtshow af die door Philips ont
worpen en gerealiseerd is. Het lijkt alsof er grote
sneeuwvlokken over de gevel aan Fifth Avenue
dwarrelen. Philips gebruikte 72.000 light emitting
diodes(leds) en 2300 handbeschilderde halogeen
lampen. Philips sloot met Saks een vierjarig con
tract om nog meer warenhuizen van feestverlich
ting te voorzien. Saks heeft er 396 in 40 staten
met een omzet van 6 miljard dollar. Philips ver
zorgt al de verlichting van prestigieuze gebouwen
als de Eiffel-toren, het Sydney Opera House, het
kasteel van Versailles en de Big Ben in Londen. In
spiratiebron voor de lichtshow op Fifth Avenue is
een fotoserie van de Amerikaanse fotograaf Wil
son Bentley. In totaal waren 5000 manuren ge
moeid met de productie. Foto: GPD/Robin Weiner
ruswuk/gpd - Duizend mede
werkers van het Europees Oc
trooi Bureau (EOB) in Rijswijk
hebben gisteren gestaakt omdat
ze zich als buitenlandse werk
nemers benadeeld voelen. Ze
willen dat hun koopkracht ge
lijk is aan die van EOB-collega's
in Duitsland en Oostenrijk.
„Ons salaris wordt berekend
aan de hand van de kosten van
levensonderhoud. In Neder
land wordt uitgegaan van huis-
vestigingskosten via sociale wo
ningbouw. Maar voor zo'n wo
ning komen we niet in aanmer
king. We zijn veel meer geld
kwijt aan wonen", aldus een
vakbondslid.
De stakers willen verder dat de
Nederlandse overheid de over
eenkomst naleeft over de rech
ten die medewerkers hebben.
Ze zouden zich zonder pro
bleem moeten kunnen vestigen
in Nederland. Maar medewer
kers van buiten de Europese
Unie wordt soms de toegang tot
Nederland geweigerd of kun
nen ze hun partner niet laten
overkomen. Ook documenten
als rijbewijzen worden niet er
kend. De identiteitskaart die de
medewerkers hebben, wordt
door de politie en de douane
niet geaccepteerd.
Tot slot vragen de stakers aan
dacht voor hun pensioenen.
Het EOB heft zelf belasting over
de pensioenen. Wanneer de
medewerkers met pensioen
gaan, heft de Nederlandse staat
daar opnieuw belasting over.
„Het EOB wil 400 miljoen euro
investeren in nieuwe gebou
wen", verzucht een vakbonds
lid. „Als de problemen niet
worden opgelost, kan het zijn
dat ze besluiten dat elders te in
vesteren."
Pact melkboeren
voor betereprijs
arnhem/anp - Melkveehouders
in zeven Europese landen wil
len zich verenigen in de Euro
pean Milk Board. Zij eisen een
betere prijs voor hun melk van
de zuivelindustrie. Organisaties
van melkveehouders uit Dene
marken, Oostenrijk, Duitsland,
Ierland, Frankrijk, Zwitserland
en Nederland hebben deze
week in Hamburg samen een
minimumprijs afgesproken.
Voor een liter melk willen de
Europese boeren in 2005 ten
minste 40 eurocent krijgen, al
dus een woordvoerster van de
Nederlandse Melkveehouders
Vakbond gisteren. Nu levert een
liter melk ongeveer 32 eurocent
op. Door Europabreed te stre
ven naar een hogere melkprijs
moet voorkomen worden dat
melkveehouders uit verschil
lende landen tegen elkaar uit
gespeeld worden. Ook Britse en
Belgische boeren willen zich
aansluiten.
amsterdam/gpd - De financiële
sector is bezig met een ingrij
pende afslankkuur. Bestuurders
van ING Groep, ABN Amro en
Fortis spraken tijdens hun pre
sentaties van de derdekwartaal
cijfers veelvuldig over 'kostenbe
heersing', 'focus op kernactivitei
ten' en 'outsourcing'. Met het
dalen van de beurskoersen heb
ben ze de vette jaren vaarwel ge
zegd en halen nu de broekriem
aan. Dat doen ze zeer daad
krachtig. Het aantal werknemers
van de ING Groep, ABN Amro en
Fortis samen daalde in de eerste
negen maanden van dit jaar met
bijna 29.000.
De niet-beursgenoteerde Rabo
bank kondigde deze zomer aan
het aantal personeelsleden met
1200 te verminderen. Volgens
topman Heemskerk omdat de
Rabobank na de herinrichting
een meer efficiënte klant- en
servicegerichte organisatie
moet zijn. Hij voegde er wel aan
toe dat de herinrichting ook
een besparing van 200 miljoen
euro moet opleveren.
Rabobank loopt niet voorop
met de bezuinigingsplannen.
Concurrent ABN Amro heeft de
eerste bezuinigingsronde al
achter de rug en is dit jaar met
Winst 9 maanden
2.972 min
2.716 min
4.437 min
Verwachte
winstgroei 2004
12%
34%
21%
Personeelsleden
175.094
49.293
113.200
Afname personeel
7,1%
28.6%
1.9%
de tweede begonnen. In de eer
ste negen maanden van 2004
daalde het aantal werknemers
wereldwijd met meer dan
12.000. En begin deze maand
werd leasemaatschappij Lease
plan verkocht en verlieten nog
eens ruim 7000 werknemers het
concern.
Ook ING Groep pakt de her
structurering rigoureus aan. De
bankverzekeraar heeft dit jaar al
zo'n tien dochterondernemin
gen de deur uitgedaan. Daar
mee verdwenen ruim 2000 me
dewerkers. Volgens analist Van
der Zande bij Effectenbank
Stroeve, pakt de nieuwe ING-
topman Tilmant goed door bij
de reorganisatie.Alles dat niet
tot de kernactiviteiten behoort
of ondermaats presteert gaat de
deur uit," zegt hij.
„ING is natuurlijk hard geraakt
door het dalen van de aande
lenmarkt en dit is een manier
om daarop te reageren. Het ver
kopen van bedrijfsonderdelen
verbetert de solvabiliteit, wat op
prijs wordt gesteld door de fi
nanciële autoriteiten. De ge
zonde bedrijfsonderdelen blij
ven over."
De scherpere focus heeft niet
alleen consequenties voor
werknemers of dochteronder
nemingen. Ook het product
aanbod verandert. De bedrijven
zoeken langdurige winstgroei in
plaats van een snelle omzetstij
ging. Dit is goed te zien aan de
cijfers van de verzekeraars. For
tis verkocht in de eerste negen
maanden van dit jaar 17 pro
cent minder koopsompolissen
en 5 procent méér levensverze
keringen dan in dezelfde perio
de vorig jaar. Volgens een
woordvoerder van Fortis, om
dat de levensverzekeringen
winstgevender zijn.
„Wij doen niet meer zo erg ons
best om zoveel mogelijk koop
sompolissen te verkopen," zegt
hij. „Die leveren wel een hoge
omzet op, maar het zijn eigen
lijk heel eenvoudige producten.
De markt ervoor is erg concur
rerend en dus zijn de mi (jy
laag." Net als de concunfczegi
kijkt Fortis nu meer naaijjj te
marges van de levensveijedia
ringen. „Die zijn een stuWer
ger," aldus de voorlichtejrder
vensverzekeringen zijn efDe
lerlei soorten en maten fogei
den gekoppeld aan andejeslo
ducten zoals hypothekeijichti
twee partijen bieden deA0be
levensverzekering aan, v| me:
door directe concurrentie Bi
moeilijk is en de marges|p0li
blijven." 0siti<
De bezuinigingsdrang eijedei
blik op winstgevende prielat
ten hebben de bankverzf
raars geen windeieren gé
Gesteund door de aantré
de aandelenbeurzen ven
ten ze allemaal een sterkt
winstgroei over 2004.
Daalder bij Oyens Vat
ghen denkt aan 12 procd
ABN Amro, 21 procent vil g
ING en 34 procent voor V
Of de groei ook in 2005 d
is volgens hem moeilijk
oordelen. „Dat is afhank
van de aandelen- en obl
markten. Verder krijgen
gend jaar te maken met
nieuwe boekhoudregels,
door het helemaal lastig!
voorspelling te doen. Di
verzekeraars zijn in iede
klaar voor economisch H
Als dat komt, kunnen zei
winstgroei in 2005 weerl
bele cijfers schrijven.