De vele gezichten van een fenomeen De hoogste tijd voor Margiono Heldere klanken die pijn do KUNST CULTUUR Een dikke zwarte streep Van Driesten in De Lakenhal Reclameborden IC Gitaren op de veiling Barrelhouse gaat niet door Een kerk vol feestelijke klanken NOODZAKELIJK KWAAI Kunst in Alphense villa'' new york - Muziekliefhebbers met goedgevulde portemon nees kunnen binnenkort eige naar worden van een gitaar van de Beatles, Stones of een hand geschreven brief van Nirvana- zanger Kurt Cobain aan zijn vrouw Courtney Love. Een vei ling van showbizzmemorabilia moet in New York meer dan 3 miljoen dollar opleveren. Duur ste object is een Gibson gitaar, die ooit van Beatle George Har rison was. Het instrument kan naar verwachting 500.000 dollar opleveren. Een andere gitaar, in de jaren '60 van de vorige eeuw gebruikt door Rolling Stone Keith Richards, moet voor 400.000 dollar van eigenaar ver wisselen. zoeterwoude - Het optreden van Barrelhouse morgen in Zoeterwoude is afgelast. Het concert zou plaatsvinden in De Eendenkooi. Het optreden gaat niet door, omdat de organisatie constateerde dat er te weinig animo was. De mensen die een kaartje hebben, krijgen zater dagavond bij De Eendenkooi hun geld terug. vrijdag 26 NOVEMBER 200, muziek recensie Lidy van der Spek Concert Muziekverenigingen K&G, de Leidse Harmoniekapel, Nieuw Leven en Werkmans Wilskracht, m.m.v. Twirling Pom-Pons Heavy Metal. Gehoord: 25/11, Pieterskerk, Leiden. 'Een kerk vol Leidse klanken', onder dit motto presenteren zich vier Leidse muziekvereni gingen in de feestelijk verlichte Pieterskerk, die wedijvert in flikkering en glans met de talrij ke koper- en zilverkleurige blaasinstrumenten, van de ele gante dwarsfluit tot de kanjer van een bas. Onder leiding van Rein Quint zet 'Werkmans Wilskracht' een onderkoeld omspeeld Wilhel mus in, waarop allerhande va derlandslievende deunen vol gen met lekker ritmisch slag werk en warm donker grootko per, verdiept door één fagot en verlicht door enkele tintelende dwarsfluiten. Al die blazers bij elkaar veroorzaken wel een ver vaarlijke klankenzee die dwars door de kerkruimte kolkt. Voor al Jacob de Haans 'Free World Fantasy" heeft een bijzondere klankenrijkdom, met langzaam oplopende dissonanten en bij zondere omfloerste melodielij nen. Muziekvereniging 'Nieuw Le ven' onder leiding van Birgit van Es heeft zich meer gespeci aliseerd in het lichte genre met o.a. Gershwin en Landesber- gen. Dit grotere orkest heeft een meer sonore klankkleur dan het eerste, waarin sax en de klari netten bij toerbeurt er even uit springen. 'Sing sing sing' sist de pan uit in korte elastische zin nen die met flair de ruimte wor den ingeblazen, onderstreept door pittig slagwerk in de ach terhoede. Trompet en trombo ne swingen solistisch in Hello Dolly; het hele orkest maakt de blitz met prachtig kleurrijk vuurwerk. Na de pauze komen de Twirling Pom-Pons Heavy Metal aan ge flaneerd van achter uit de kerk in spetterend rode glitterpakjes, glimmende toversticks en uit waaierende pompons. Het is wis en waarachtig waar wat de burgemeester al aankondigde 'Wat die meiden presteren met hun batons grenst aan het on mogelijke'. Op allerlei ritmes razen ze rond met pijlsnel cir kelende batons boven, onder, achter en voor het lijf, onder de kin over de schouderpartij ach ter het hoofd, je staat echt paf! K&G (3) over een uitgebreid re pertoire beschikkend, bestaat in deze formatie alweer 10 jaar. Of het nu Latinmusic is of een Nederlandse kraker als 'Zoveel te doen' van Een Toontje Lager, hier wordt heel gedisciplineerd gespeeld, snaarstrak in ritme en tempo in een geurend frisse or- kestldank onder leiding van Re- né Leckie, die-rnet ontspannen minimale bewegingen de boel volledig onder controle heeft. De Leidse Harmoniekapel o.l.v. Johan Wijenberg bijt het spits af met ontzettend gekke schokke rige muziek waarin niet alleen het hele instrument maar ook het mondstuk flipperend van zich laat horen. De kapel is evengoed in topvorm in sfeer volle Barokmuziek zoals in het Menuet uit de Grand Serenade van Bach. Met beeldende, glori euze muziek van Morricone en 'The Good, the Bad and the Ug ly' sluiten de vier orkesten geza menlijk dit concert af, waarvan de vrijwillige bijdragen bij de uitgang geheel ten goede ko men aan het Prins Bernhard Cultuurfonds. leiden - 'Zoo innig Hollandsch' heet de tentoon stelling over de Leidse schilder Arend Jan van Driesten die vanaf 17 december wordt gehouden in Stedelijk Museum De Lakenhal. De expositie duurt tot 3 april 2005 en is, samen met het bege leidende boek, tot stand gekomen in samenwer king met de Stichting Kunstkring Groenoord. Van Driesten (1878-1969), een van de zogenoem de Leidse impressionisten, oogstte al tijdens zijn leven veel succes met het schilderen van Hol landse landschappen in de stijl van de Haagse School. In vergelijking met zijn Haagse tijdgeno ten oogt zijn werk echter intiemer en kleuriger. Ruim veertig schilderijen en enkele aquarellen en tekeningen bieden een overzicht van zijn oeuvre. Zijn stemmige landschappen met zware slag schaduwen en oer-Hofiandse wolkenluchten maakte hij doorgaans in de vrije natuur, in de wijde omgeving van Leiden. Werken deed hij met basiskleuren. Op zijn tochten per fiets door plaatsjes als Stompwijk, Noordwijkerhout, Nieuwkoop, Katwijk en Leidschendam, werd hij vaak vergezeld door Leidse vakgenoten als Wil lem Hendrik van der Nat en Chris van der Windt. Ook van deze schilders zijn enkele landschappen op de tentoonstelling te zien. Strandgezicht met vuurtoren van Arend Jan v Foto: De Lakenhal Jules Deelder (60): tussen Zappa en Nicholson door Carel van der Velden Rotterdam - Wie is die verschij ning bij de deur van de Puin hoop, een uitspanning in Katen- drecht die in 1984 nog in vol be drijf is? Qua uitstraling houdt hij het midden tussen een soute neur en een taxichauffeur, vers gearriveerd om een dronken Poolse zeeman van de animeer- meisjes te bevrijden. Die karak teristieke kop voorkomt echter dat de fantasie een al te vrije loop neemt. De man op de af beelding is onmiskenbaar Deel der. Dezelfde kop, dezelfde cou pe, alleen op dat moment nog lang niet de bestgeklede man van Nederland. De foto maakt deel uit van de even bescheiden als veelzijdige foto-expositie die ter ere van de zestigste verjaardag van Jules Deelder (gisteren) is ingericht in de Kunsthal in Rotterdam. Er is werk te zien van fotografische arrivées als Vincent Mentzel, Anton Corbijn, Paul Huf en Pe ter Martens. De oudste opname uit 1967 toont een Zappa-achti- ge Deelder, de meest recente werd een paar weken geleden gemaakt. Op het doorgaans zo maagdelijk blanke gezicht is pigment te zien. Hij hangt pro minent op de tentoonstelling. De ongeschoren Deelder heeft op de foto van Vincent Mentzel ineens iets weg van Jack Ni cholson. Ook een jongere gene ratie fotografen (Arie Kievit, Willem de Roon en Ingrid van Beek) laat haar visie op de 'auc- teur' zien. Vincent Mentzel (59) en Willem de Roon (33) leggen uit waarom Deelder de meest fotogenieke Rotterdammer is. De Roon: „Met Deelder heb je al snel een goed beeld. Hij is standvastig in zijn styling en toch gevoelig voor mode. Deel der heeft een onuitputtelijke collectie pakken. Drie weken geleden heb ik hem gefotogra feerd in een nieuw kostuum van Jeroen van Tuyl. Hij vari eert in kleine nuances. Het streepje van een paar millime ter wordt straks weer een paar centimeter. En hij heeft dozen vol brillen. Heel subtiel weet hij zich aan te passen. Van een oud Armanipak uit de jaren zeventig neemt hij zelf de soulpijpen in." Als fotograaf kiest De Roon ech ter niet voor de gemakkelijke weg. „Ik hou ervan mensen te vervreemden, maar op een wij ze dat ze toch worden herkend. Zoals Deelder met die spuitbus, je ziet direct dat hij het is. Voor mijn laatste serie ben ik een paar dagen met hem op stap geweest. Ik fotografeerde hem in de Kiefhoek, in villa Sonne- veld, bij Dandy Dave en in een hypermoderne woning op de Kop van Zuid. Het aardige is dat hij zowel in het decor van de jaren dertig, de jaren zeven tig als de 21ste eeuw op zijn plaats is." Vincent Mentzel, staffotograaf van NRC Handelsblad, be schouwt Deelder als een on Nederlands fenomeen. „Hij dicht, treedt op. Zijn verschij ning is een onlosmakelijk on derdeel van zijn kunstuiting. Hij doet me in dat opzicht nog het meest denken aan Andy Warhol. Die durfde ik bij een eerste toevallige ontmoeting overigens niet te fotograferen. Uit zijn omgeving hoorde ik na afloop dat hij het geweldig zou hebben gevonden. Ook Jules neemt er graag de tijd voor. Ik denk dat het voor een fotograaf moeilijk is ruzie met hem te krijgen." Mentzel kent Deelder al vijfen dertig jaar, uit de tijd dat de dichter dagelijks langs de wo ning van de fotograaf aan de Diergaardesingel liep. „Als free lancer fotografeerde ik Deelder voor het eerst thuis aan de Pro venierssingel. Dat was voor het blad Horlepiep. Het verhaal werd geschreven door Luc Lutz. Deelder noemt Mentzel sinds die tijd 'Search', naar een ooit door de dichter beschreven mysterieus detectivebureau. Dit bedrijfje was pal naast de toen malige woning van Mentzel ge vestigd, vandaar. Op de expositie zijn afbeeldin gen te zien uit de serie 'Stads licht' (1984), oorspronkelijk be staande uit foto's van Vincent Mentzel en verhalen van Deel der. Voor dit project haalde de fotograaf de dichter dagelijks Wie wel eens per auto door het mooie Franse land rijdt, kan ze niet missen. Kom je een de partement binnen dan kondi gen opvallende bruine borden langs de Autoroute aan waar die streek zijn faam aan ont leent. De Loire aan zijn kaste len, Bretagne aan zijn burch ten, Normandië aan zijn stranden. Nader je een beet je stad dan geven deze borden aan welke beziens waardigheden er in die plaats de moeite van een tussenstop waard zijn. Voor Char tres zijn ka thedraal, bij Reims zijn cham pagnekelders, in Avignon het pa leis van de Pape. De prenten zijn zonder uitzonde ringvan het aan lokkelijke soort - je kunt er onmo gelijk omheen. In Amerika gaan ze in het aan prijzen van stad of dorp nog een streepje verder. De aan dacht wordt daar langs de weg meestal gevestigd op histori sche gebeurtenissen of op be langrijke figuren. Vooral op het platteland hebben ze er een handje van. Je kunt geen ge hucht (population 373) in Ge orgia, Kansas of Montana pas seren of er is ooit wel iemand geboren of getogen die lande lijk of wereldwijd naam en faam heeft gemaakt. In de po litiek, in de sport, in de kunst, maakt niet uit. Dat willen ze weten. Opdat jij het in één oogopslag ook weet. En misschien wel even stopt om een kijkje te nemen in het plaatselijke museumpje, inge richt met parafernalia van de gebeurtenis of van de betrokke ne. Want daar gaat het van zelfsprekend om. Een aardig voorbeeld in deze is het verder onbeduidende plaatsje Elmira in het noorden van de staat New York. Nooit van gehoord, totdat je er voorbijkomt, op weg naar de beroemde water- AD VAN KAAM vallen van Niagara. De beroemde schrijver Maii Twain is niet eens in ElmiA geboren, maar heeft er een a tijdje gewoond en er misscÈ wel de aanzet gegeven tot z] Avonturen van Tom Sawy of die van 'Huckleberry Fir aaÜ Grote borden langs de Higl ^p/l way maken er wag van, de ho\ K straat is naar h vernoemd alsrrjf^ I het plaatselijke theater, de bibl DAA theek en het ho ten de Tom Saivyeiwas Motor Inn. Ik b f?.' er twintig jaar ,M leden om die nle rc toch maar gesten c een nachtje blijza v hangen, en al e doende wat do bij de plaatselij middenstand iiaarT het laatje gebra^ Sindsdien duik f mira nog regeh I y tig op in mijn dachten. Zo zit Dajv maar wat advt [efc j sement met je kan doen. fftriur bord miste in elk geval zijl !ntu uitwerking niet. jncj, In Nederland vind je dat t) titel borden niet langs de snelw ;s pi In dit land van calvinisten üere moslims mag je schijnbaa\noe nog altijd niet met je kop fyerzc ven het maaiveld uitkome jek anders ligt je hoofd eraf. V n ve wat mij betreft moet daar snel mogelijk verandering ||fj komen. Misschien een idéé voor de gemeente Leiden o 6V1 hier nu eens in voorop te h pen. DAM Bijvoorbeeld om, met het t op het Rembrandt-jaar in "er e 2006, langs de A4, de A44 van Nil grote en opvallende bl1^ den te plaatsen die de pas$ "e en toerist wijzen op het (tS- Cf lijk onbekende) feit dat difiTen\ geboorteplaats is van één if uro de grootste kunstenaars al tijden. Ik weet natuurlijk i ha hoe het zit met de precario O rechten van dergelijke reel |g£ mespots, maar daar weet ij houder Geertsema alles mwoij Kan hij ook eens voor een juse beitje op de eerste rang zitteen i da Jules Deelder werd gisteren 60 jaar en opende ter zijner eer een fototentoonstelling. Foto: ANP uit zijn bed. „Om een uur of elf gingen we op pad. We gingen de hele stad door. Verder dan Katendrecht en het Noorderei land wilde Jules echter niet gaan. Op Zuid was het volgens hem te gevaarlijk. Wat destijds al opviel: hij kent in heel de stad mensen. En Jules roept nooit agressie op. We hebben vreselijk gelachen." En wat fotografisch niet onbe langrijk is, legt Mentzel uit: Deelder kun je in elke composi tie 'douwen'. „Met dat hoofd, die handen en dat pak ziet hij er abstract uit. Hij is het tegen deel van een introvert dichter. Hij weet dat je moet verkopen. Daarmee is hij misschien wel de verpersoonlijking van Rot terdam." De fototentoonstelling 'Jules 60, Houzee!' is tot en met 5 de cember te zien in de Kunsthal Rotterdam. alphen aan den rijn - In drie huizen in het in aanbouw zijn de villapark Burggooi wordt ko mend weekeinde kunst ten toongesteld. In samenwerking met het Centrum Beelden Kunst te Alphen worden eigen tijdse kunst en de nieuwbouw onder de aandacht gebracht. Elke villa krijgt een eigen the ma. In 'De Collectie' laat de kunstuitleen hoogtepunten zien uit het werk van onder an deren Rob Scholte, Herman Brood en Joost Speet. De stads- galerie presenteert onder het thema 'Fotografie' werk tografen als Koos Breukel| van Eek en Bob Ne^ laatste villa wordt het '1 phense huis' genoemd ei gericht door de Sticht' phense Ateliers. Onder Willem van den Broek el rieke van Amerom tonen hun werk. Burggooi is eei we woonwijk naast thei Archeon. De drie villa't morgen en overmorgen 12.00 en 16.00 uur grat gankelijk. Informati( Charlotte van Pallandtlaé it m leatr id O iel n I haar liif 7» Hnon ppn hppfio ren on 7innon Ininnon i Jt Ne< jokto &r bes Min d< purmerend/gpd - Het is er ein delijk van gekomen: een hoofd rol voor Charlotte Margiono in een opera bij de Zaterdagmati nee. En wat voor een: zaterdag zingt ze rechtsreeks op de ra dio, vanuit het Concertgebouw in Amsterdam, de titelrol in 'Manon Lescaut' van Puccini. Een minder bekend werk van deze Italiaanse componist. „Maar het is wel een grote rol, die als een rode draad door mijn carrière loopt", zegt de so praan uit Purmerend. De Amsterdamse Zaterdagma tinee, ooit opgezet door de VARA, heeft een grote reputatie. Maar daar binnenin bestaat een traditie van concertante opera- uitvoeringen die zijn weerga niet kent. Zo'n beetje alle zan gers van enig internationaal be lang hebben daar ooit gezon gen. Bovendien worden vaak minder beroemde werken van toch zeer grote meesters her ontdekt. Hoogste tijd dus dat ook de Nederlandse Charlotte Margiono daar in een hoofdrol staat. Toch zingt ze de rol van de wei nig deugdzame Manon die door haar familie naar een klooster wordt gestuurd al voor de derde keer. En ook nu zal ze als Manon moeten vallen voor een verliefde ridder die haar vervolgens meevoert naar Pa rijs. Maar als deze vrouw het ook daar te bont maakt, wordt ze verbannen naar Amerika. Een stevig gegeven, vertaald in dito muziek. Margiono vond zichzelf dan ook erg jong toen ze in 1984 die rol voor het eerst zong. „Ik zat toen nog bij de Opera studio. Hans de Roo, toen in tendant van de Nederlandse Opera Stichting, was bang dat Gabriela Benackova, die deze titelrol zou zingen, wegens ziekte moest afzeggen. Want Charlotte Margiono zingt morgen 'live' op de radio. Foto: GPD dat gebeurde nogal eens. Ei genlijk was mijn stem daar nog lang niet aan toe, maar Bohu- mil Gregor, de dirigent, heeft me toen bij het instuderen vol ledig gecoacht en inderdaad, bij de voorgenerale moest ik haar rol overnemen." „Volgens De Roo ging dat erg goed. Maar we speelden toen nog in de Amsterdamse Stads schouwburg en dat is natuurlijk niet zo'n vreselijk groot huis. In 1990 zong ik die rol opnieuw, toen in een lange serie voorstel lingen bij Forum, wat nu de Nationale Reisopera is. Onvoor stelbaar, dat ik dat toen al deed; 35, 36 was ik. Het voelt nu net alsof dat in een ander leven was. En nu dan de Zaterdagma tinee met dirigent Edo de Waart." „Puccini schreef deze opera voor hij begon aan 'La Bohème' en 'Madama Butterfly', vandaar dat 'Manon Lescaut' wat on derbelicht is geraakt. Maar alle vier de aktes zijn één grote ex plosie van zijn verbluffende vermogen om een verhaal te vertalen in muziek. En dat ver haal is ook zeker niet slecht. Het is bijna te veel. En net als in 'La Bohème', is de tweede akte een enorm spektakel met koor en orkest." Zingen op een concertpodium, zonder enscenering, ze heeft het vaker gedaan en na de za terdagmatinee kan ze zich op maken voor haar optreden in de Newyorkse Carnegie Hall, waar ze meewerkt aan 'Der Freischütz' van Von Weber. Ook een concertante versie. „Het voordeel van een uitvoe ring zonder decors, zonder en scenering, is dat je dan alle aan dacht kunt geven aan je eigen vocale prestatie. Maar het zin gen van zo'n opera in de Zater dagmatinee is toch wel heel bij zonder. Je staat daar dan voor zo'n grote zaal vol echte opera fanaten die allemaal komen voor jou en dus ook extra scherp op je zullen letten." Zaterdagmarinee, opera: 'Ma non Lescaut'. Muziek: Giaco- mo Puccini. Door: Radio Fil harmonisch Orkest, Groot Omroepkoor en solisten onder wie Charlotte Margiono. Diri gent: Edo de Waart. Bij te wonen: AMSTERDAM, Concertgebouw, 27 november, 14.00 uur. Rechtstreekse uit zending via Radio 4. Herha ling: 30 november, Radio 4, 20.00 uur. muziek recensie Susanne Lammers Voorstelling: Sielesalt door Nynke Laverman. Met Sytze PruiksmaHerman Woltman (gitaar), Wytze van der Meer (contrabas en gitaar) en Teije Hylkema (cello). Gehoord: 24/11, LAKtheater, Leiden. Nog te horen: 2/12, Korzo, Den Haag. Ze hebben een lange reis ge maakt, maar het lijkt erop dat ze thuis gekomen zijn. Nynke Laverman zingt de als fado's voor Christina Branco vertaalde gedichten van Slauerhoff in haar eigen Fries. Dat is een tikje vervreemdend: bekend, en toch veel exotischer dan het oor spronkelijke Portugees. De klanken komen van diep uit haar lijf, ze doen een beetje pijn, en zijn tegelijk heel helder en puur. Laverman bedt de 'Slauerhoff- jes' in in een verhaal, of liever een monoloog tegen haar moe der. Ze legt uit dat ze het nest verlaten gaat, haar eigen leven, haar eigen legende zelfs, wil gaan leven. De passie, en ook de 'saudade' achterna. En dat doet ze met een 'sprookje van verlangen en waterschade', een sprookje over een prinsesje van het volkje de Ondinen, die op de bodem van de zee wonen en geen ziel hebben. Dat prinsesje wil meer, verlangt naar die an dere, onze wereld en natuurlijk eindigt het met tranen - sie lesalt, volgens haar zusters die geen weet hebben van verdriet - en geliefden die elkaar niet krijgen kunnen, alleen maar va ren en zingen kunnen oi elkaar te reiken. Met dit verhaal trekt Lai de wijde wereld in, haar men achterna, en ze lardi het ook nog eens met oui do's, die net zo overtuigei klinken als haar Friese. de meesterproef af met h« versie van Barco Negro, mische hoogstandje dat zekerd swingt. Laverman laat zich bijst; door een kwartet jonge ei dreven musici, die niet bi zijn en de gebaande pad» rust durven verlaten, ma« geheel tot haar bescl staan. Zij zingt de licht g» den wanhoop en de m; verbeelden het gekooide het kolkende verdriet. Enl maakt deze interpretaties ontkoombaar. La theater recensie Susanne Lammers Voorstelling: Het Eind van de Paring van Franz Xaver Kroetz. Spel: Rik van Uffelen en Catherine ten Bruggencate. Gezien: 23/11, Moorzaal, Den Haag. Nog te zien: i en 2/12, LAK Leiden. Het lijkt zo'n mooi gegeven. Een stuk over de fatale liefde van de vredesactiviste Petra Kelly, oprichtster van de Duitse Grünen, en Gert Bastian, de ge wezen generaal. De tegenstel lingen en de pijnpunten van de recente Duitse geschiedenis dus, die des te scherper voel baar worden door het persoon lijke drama van de hoofdperso nen. Maar in de uitwerking van de Duitse toneelschrijver Franz Xaver Kroetz spreekt het een stuk minder tot de verbeelding. Kroetz kiest voor hun laatste dag. De sterke vrouw is tot een zielige schaduw van zichzelf ge reduceerd, kan haar macht en kracht alleen nog doen gelden tegenover haar geliefde, een uitgerangeerde, afgeleefde ge neraal. Zij hopeloos zoekend naar haar oude houvast, hij vruchteloos pappend en nat- houdend. Kroetz toont het eindpunt, maar hoe die tram naar de remise gekomen is, dat wordt bekend verondersteld. In een treurig, hyperrealistisch één-kamerappartementje, vol gehangen met tv's, spelen Rik van Uffelen en Catherine ten Bruggencate deze laatste dag. Er gebeurt weinig, en de hande ling herhaalt zich bovendien te vaak, maar omdat het werkelijk barst van de verwijzingen, sym bolen en tekens, heb je het toch druk genoeg. Zo druk dat som mige magische momenten, die est - Jazz m paal vie van ings S x ha :ze (ome op i bes idiurr [vend sta; lulsi» 'en d :r me tach :hrikl heb! jjkoml Ten Bruggencate en Van len wel degelijk bieden, e beetje ondergesneeuwd 1 den. Beiden spelen men zich krampachtig vastkli aan de idealen van hun v#pt m den, Van Uffelen een tikje imaj nisch en met besef van dtf pers geefsheid; Ten Bruggenc<jO'Du doodsbang en over de raipan c het hysterische. Pjft en Ze spelen mensen die klajwant met zichzelf, met elkaar ej van de wereld; maar hun tragjium in wezen dat de wereld kil heup met hén. Beiden weten d|e. welijke eenzaamheid aanJdijkh schouwelijk te maken, sla- opgelicht door zwarte, brWsje, baar tweestemmige SchulO ho liederen. Maar hun dolenl Tijd, personages bezwijken uitld eer lijk onder de doem die vei Reys duidelijk boven het stuk b gaf le Waardoor het geen dramfld, d een dikke zwarte streep v\|

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 16