REGIO
't Wedde
moet van
verliezen af
De pijn van de verdwenen waterschappen
SP
Snel duidelijkheid over
Van der Hoevenpark
obert J. Blom schrijft boek vanuit de bajes
om eepraten en
,a» etalen voor
oene diensten
Flat op kop Engelendaal
orschoten komt
illen' tegemoet
iscHOTEN - De Bollenstreek
tin Voorschoten een me
ider gekregen. Zes bollen-
eenten konden niet leven
de naam Holland Rijnland,
omschrijving werd gegeven
het samenwerkingsverband
en de plaatsen uit noorde-
!uid-Holland. De bollen-
e 2oien wilden liever Rijn- en
enstreek als nieuwe naam.
mbe rl januari moeten de ande-
erd( meenten daarmee instem-
Voi [Voorschoten heeft nu als
d( ie geen bezwaar tegen een
Lnnei ndering.
insl x
n/regio - Wie wil er mee-
i aan de instandhouding
natuur door boeren? Die
g ligt donderdag vanaf
0 uur op tafel tijdens een
srkei inkomst van de agrarische
urvereniging Wijk en Wou-
-n De agrariërs uit het gebied
vie en Leiden, Alphen aan den
ebni en Zoetermeer praten die
ynoi id onder andere met verte-
in raordigers van natuur- en
te< 'uorganisaties, historische
'e oigingen, sportclubs en be-
ersverenigingen.
en zijn naast voedselpro-
aati mt de laatste jaren ook
waai js meer werkzaam als leve-
itsch ier van 'groene diensten',
wil zeggen: een deel van
werkzaamheden is niet ge-
op een zo hoog mogelijke
e luctie, maar op een vergro-
van de natuur- en land-
pswaarde van het gebied,
tgen i dat werk als landschaps-
leke erder krijgen boeren een
ie vergoeding. Om dat werk
(nd te maken, wil de over-
dat de mensen die het
11 ee4t profiteren van het land-
aeslii p daaraan ook meebetalen,
de Sl bijeenkomst van Wijk en
veil den is het clubhuis van
tusv aan de Willem van der
eweg in Leiden.
tde
ter Alphen walgt
knuffelplan
en aan den rijn - Wil Ver-
'rj ur, fractievoorzitter van
r Alphen, snapt niet dat
In! emeester en wethouders
ien ondernemen om, zoals
at noemt, 'een plaatselijke
felmaatschappij op te bou-
'.Volgens haar kan het col-
zich beter richten op ande-
d°r iken dan de aangekondigde
campagne. „Gebruik de
gie om problemen op te
n in het onderwijs, zodat
x Alphen straks geen zwarte
>Cl len meer staan. Walgelijk
die luiermentaliteit."
W willen beginnen met ac-
iiten die een bijdrage moe
everen aan de saamhorig-
onder de Alphense bevol-
'KN Onder het motto OKE
op| oorwaardelijk Kiezen voor
ardt ir) kunnen instanties en
_h ïisaties zich bij de cam-
•rkei ie aansluiten. Daarover is
nsdvond een informatiebij-
ba omst in het stadhuis,
ense
id v<
ied.
een
rem
Mis-
bel"
dier
bero
uwf
:t leven in de gevangenis is onmenselijk'
Ben Zwirs
aan den rijn - High
ien in de Scheveningse ge-
is voor gevangenen
probleem. Tijdens be-
nlev111011 1S ^et eenvou(iïg om
en kus verdovende midde-
e cel binnen te smokkelen.
ft de
it niet lukt kunnen veroor-
JL. 'en altijd nog paracetamol,
of zelfs gedroogde bana-
chil in hun tabak rollen en
ien. „Dat zou nauwelijks
derscheiden zijn van mari-
ia", zegt de Alphense WD-
levoorzitter Robert Jan
1(56). Hij zat begin dit jaar
week vrijwillig in de cel
zijn boek In de bajes.
lüet zich opsluiten om te
rzoeken of het leven in de
ngenis, zoals vaak wordt
cht, een luxe vakantie is.
..eersende gedachte in Ne-
nd is, volgens de auteur,
eA;evangenen met een bord
l._ 11 eten op schoot voor de
hangen. En zonder veel
ile hun te korte straffen uit-
Niets is minder waar,
omschrijft het verblijf in
6 als 'middeleeuws'. „Het
in de Scheveningse ge-
enis is onmenselijk." Een
j Jeine cel, slecht eten, vieze
hes en een pispot in plaats
ien toilet. „Ik kan me goed
itellen dat iemand liever
iaat dan voor zes jaar de
Een fucking heil.
ns zijn verblijf onderging
K i dezelfde ontberingen als
idere gevangenen. Het eni-
2 dvilege dat hij genoot, was
üj veroordeelden, bewakers
!t andere personeel mocht
hewen. De WD'er werd
eigen zeggen volledig ge-
Robert Jan Blom: „„Ik kan me voorstellen dat iemand liever dood
gaat dan voor zes jaar de cel in." Archieffoto: Mark Lamers
tdai
"Af*
fa
aut 5 *-cbbc"
pteerd door de soms zware
inelen van Unit 6. „leder-
was bijzonder open. Het
aasde me dat de gevange-
1 me alles vertelden over de
smokkel en het gebruik van
drugs. Het is zelfs gebeurd dat
ik een extra zakje thee kreeg
toegestopt. Om op te roken.
Geen haar op mijn hoofd die
daaraan denkt natuurlijk, maar
wel grappig", zegt Blom la
chend.
Voor het feit dat de gevangenis
directie niets doet aan de
smokkel en het gebruik van
chugs, heeft de fractievoorzitter
geen goed woord over. „Schan
delijk. Veel veroordeelden zijn
de fout in gegaan door drugs.
De gevangenissen zitten vol
door die troep. Houdt dat nou
buiten, denk ik dan."
Hoewel hij voor een deel van de
gevangenen begrip heeft gekre
gen, houdt Blom nog steeds
vast aan een harde lijn. „Die
jongens hoeven niet in de wat
ten te worden gelegd. Over het
algemeen is het tuig. Niet te
vertrouwen. Maar de grenzen
van een acceptabel verblijf wor
den in Scheveningen over
schreden." Er zou volgens de
auteur een scheidslijn moeten
komen voor bajesklanten die
hun leven willen beteren en de
genen die buiten de cel weer
voor het slechte pad kiezen.
„De 'goeden' zijn met een lan
taarn te zoeken, maar zij moe
ten meer mogelijkheden krijgen
om te resocialiseren of een op
leiding te volgen. Op de huidige
manier komen ze er allemaal
slechter uit dan ze erin gingen."
Blom vreest de toekomst van
het gevangeniswezen. De poli
tiek wil het regime versoberen
door de gevangenen tot 22 uur
per dag in hun cel op te sluiten,
arbeid op te schorten en meer
dere gevangen op één cel te
plaatsen. „Ik ben nog steeds
voor een strenge aanpak, maar
als het sober regime doorgaat,
is dat vragen om problemen."
De vrees van de bewakers voor
opstanden en gijzelingen wor
den dan mogelijk bewaarheid,
denkt Blom. Donner en Balke
nende zouden volgens de Al-
phenaar zelf even de cel in
moeten. „Dan realiseren ze
zich wel dat 22 uur per dag in
een cel onmenselijk is."
De gevangenis is niet alleen
landelijk een hot item, ook in
de regio heeft In de bajes be
trekking op de actualiteit. In Al
phen zijn de plannen van het
openbaar ministerie voor een
nieuwe gevangenis in een ver
gevorderd stadium. Met ruimte
voor maarliefst 1300 uitgepro
cedeerde asielzoekers wordt het
het grootste gevang van Neder
land. „Ik ben vóór een gevange
nis in Alphen. We hebben er al
één staan en die dingen moeten
er nou eenmaal zijn. Bovendien
zorgt het voor werkgelegenheid
in de regio. Maar de WD wil
duidelijkheid over wat er ge
beurt met uitgeprocedeerde
asielzoekers die op straat wor
den gezet. We moeten niet heb
ben dat die straks door het cen
trum gaan struinen."
Hoewel hij zijn week in de
Scheveningse gevangenis 'ver
schrikkelijk' noemt, zou hij het
zo nog eens doen. Het schrikt
hem niet af om zich ook tussen
Alphense muren te laten inslui
ten. „Ik zou er best een weekje
willen proefzitten. Andere
raadsleden zijn daar ook voor
in, denk ik."
leiderdorp - De ontwerper baalde dat er
minder verdiepingen kwamen: tien in plaats
van zeventien. Het protesterende Comité
Doesbrug vond de 'opgestoken middelvin
ger' uiteindelijk nog te hoog. Wie in de toe
komst op de Leiderdorpse Engelendaal rijdt
in de richting van Leiden-Noord ziet op de
kop van de lange doorgaande weg een flat-
in-vier-delen opdoemen. 'Celegen als een
vesting in een slotgracht', zoals de makelaar
het wervend voorspiegelt. Zaterdag begint
de verkoop van de 34 appartementen.
Dat gebeurt in de oude Meelfabriek aan de
Zijldijk, van 12.00 uur tot 15.00 uur. Daar
worden ook de 64 woningen in de aanbie
ding gedaan die de rest van het zogeheten
Driegatenbrug-gebied opvullen, waar tot
voorkort een asielzoekerscentrum stond. Het
gaat onder meer om negen vrijstaande 'riet-
gedekte poldervilla's' die een kleine 7 ton
euro moeten opbrengen. De rest van de hui
zen varieert in prijs tussen de 580.000 en
315.000 euro, zo blijkt uit paginagrote adver
tenties die de betrokken makelaars in deze
krant en diverse weekbladen plaatsten.
De appartementen in de flat, die de naam
Don Jon meekreeg, kosten 225.000 euro.
Verder worden 27 ligplaatsen aangeboden in
een nog aan te leggen jachthaven in het ge
bied op het 'drielandenpunt' tussen Leider
dorp, Leiden en Alkemade.
Bij de toewijzing van de woningen krijgen
inwoners van de drie genoemde plaatsen -
en Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude
- de komende twee maanden voorrang. Het
begin van de bouw staat in het voorjaar van
2005 op de kalender. Ongeveer tegelijkertijd
wordt bij Driegatenbrug met de bouw van
een nieuw universitair watersportcentrum
begonnen met 89 studentenkamers en -wo
ningen.
Afbeelding: pr
Sytse Altena en Leo Onderwater overleggen, met op de achtergrond de boom in de sloot. Foto: Dick Hogewoning
door Marijn Roos
zoeterwoude - Aan een uniek deel van de cultuurge
schiedenis komt op 1 januari een einde. Dan worden drie
waterschappen die onder het Hoogheemraadschap van
Rijnland vallen opgeheven en gaat het hoogheemraad
schap als één organisatie verder; onder de oude naam
Hoogheemraadschap van Rijnland. Daarmee verdwijnt
een van de oudste democratische bestuursvormen in Eu
ropa. Nooit meer controleren de raadleden van de pol
derbesturen tijdens de traditionele schouw of de water
huishouding in hun gebied winterklaar is.
In de sloot ligt een omgewaaide boom. Slecht voor de
doorstroming van het water in het land van kaasboer
Leo Onderwater, maar goed voor de houtkachel in de
keuken van zijn boerderij. „Die boom zagen we in
stukken. Na een jaar drogen kan het de kachel in."
Onderwater boert in de Westeindse Polder. Zijn land is
onderdeel van Waterschap Wilck en Wiericke, dat tus
sen Leiden, de Reeuwijkse Plassen en Zoetermeer ligt.
Dat zijn waterschap verdwijnt, gaat hem aan het hart.
„Ik ben er niet blij mee. De afstand tussen het bestuur
en de burger wordt op deze manier te groot. Veel loka
le kennis gaat verloren."
Nu nog bestaat het Hoogheemraadschap van Rijnland
uit drie 'inliggende' waterschappen. Naast Wilck en
Wiericke zijn dat De Oude Rijnstromen en Groot-Haar
lemmermeer. Deze waterschappen zorgen voor de wa
terkering en -beheersing in de polder. Het Hoogheem
raadschap let op de grote zaken in het gebied, zoals
kustverdediging en het beheer van grote watergangen.
Deze taakverschillen verdwijnen.
Voor Sytse Altena is het een historische gebeurtenis.
„Als sinds de 14de eeuw kennen we deze vorm van be
stuur in Nederland. Na de Zwitserse Kantons, zijn de
polderbesturen (de oude naam voor de waterschap
pen) de oudste democratische bestuursvorm van Eu
ropa."
Altena werd in 1995 raadslid van Wilck en Wiericke na
mens de overkoepelende milieuorganisaties in Zuid-
Holland. Daar kwam hij Onderwater tegen, die ook
raadslid was. „Omdat ik vanuit een geheel andere hoek
dan de agrariërs kom, wilde ik kennis maken met het
boerenbedrijf. Een joods spreekwoord luidt: 'oordeel
niet over uw naasten, totdat u gekomen bent op zijn
plaats'. Ik vroeg Leo of ik niet af en toe mocht meehel
pen op zijn bedrijf. En nu, negen jaar later, doe ik dat
nog."
De twee vrezen de toekomst van het gebied. Altena:
„De laatste bestuurlijke schouw is in oktober geweest.
Dan kijken de raadsleden, oftewel hoofd-ingelanden,
van het waterschapsbestuur of de landeigenaren vol
daan hebben aan hun verplichting om de sloten van
planten en rommel te ontdoen. In het nieuwe systeem
wordt dat gedaan door medewerkers van de nieuwe
organisatie." Dat zien zij niet zitten. Onderwater: „Die
medewerkers kennen het land niet. Ze staan er veel te
ver vanaf. De menselijke maat gaat op deze manier
verdwijnen."
Die angst lijkt gegrond, omdat het nieuwe Hoogheem
raadschap van Rijnland met minder bestuursleden
meer werk moet doen. „Er zijn te weinig mensen om
bijvoorbeeld de schouw te dekken," aldus Sytsma.
„Wie kent nu nog het hele gebied? Je kunt niet eens
meer de schijn ophouden." Gelukkig voor de twee lijkt
de nieuwe directeur van de organisatie zich goed te
willen inwerken. „Hij heeft als gezegd, dat hij een keer
mee wil met de herschouw."
Nu de taakverdeling tussen de polderbesturen en het
hoogheemraadschap gaat verdwijnen, weten Sytsma
en Onderwater niet wat de toekomst brengen gaat.
„Nu beslist het bestuur nog over de hoogte van de
grondwaterstand. Dat gaat gepaard met hevige discus
sies tijdens de bestuursvergaderingen. In tegenstelling
tot de gemeentepolitiek, wordt bij ons nog echt gedis
cussieerd. De agrariërs en de huizenbezitters gaan nog
tegen elkaar in. Zij hebben verschillende belangen. De
boeren en de natuurliefhebbers zijn daarentegen
steeds meer naar elkaar toegegroeid. Boeren in Wilck
en Wiericke zijn steeds ecologischer te werk gegaan en
de natuurliefhebbers zijn de boeren steeds beter gaan
begrijpen. De verstedelijking is onze gemeenschappe
lijke vijand geworden."
Volgens Sytsma kijken gemeentebestuurders veel te
veel naar de woningnood. „Maar ze moeten juist uit
gaan van het gebied. Dat wordt hier bepaald door wa
ter. En daarom is zowat iedere plek in Holland onge
schikt voor bebouwing. Dat wordt vaak vergeten. Ver
gelijk het met Zwitserland. Daar kan je ook geen hui
zen neerzetten zonder rekening te houden met de ber
gen."
De twee kunnen nog uren discussiëren, maar het werk
gaat door. De koeien moeten verzorgd worden en in de
sloot achter Onderwaters huis ligt de omgewaaide
boom te wachten tot hij uit het water wordt gesleept.
En dat moet gebeuren voor 30 november. Want dan is
de allerlaatste herschouw.
Voorschoten vermijdt term sluiting
voorschoten - Een bowlingbaan
ernaast, een partycentrum erbo
ven of een overdekt kinderspeel-
paradijs eraan vast. Geen enkele
optie is uitgesloten bij zwembad
't Wedde in Voorschoten. Als het
complex in de toekomst maar
van de verliezen afkomt. Dat is
grofweg de aanbeveling die bin
nenkort verschijnt in de plaatse
lijke accommodatie-nota.
Politici in Voorschoten vermij
den het woord 'sluiting' angst
vallig als het over 't Wedde gaat.
Alleen oppositiepartij Groen
Links durft het aan. In de ac
commodatie-nota komen alle
gemeentelijke gebouwen en
hun functies aan de orde. Voor
schoten moet bezuinigen en
huurders zoals sportverenigin
gen, onderwijsinstellingen en
culturele instanties kunnen een
huurverhoging verwachten,
tenminste als er verlies op de
exploitatie van hun onderko
men wordt geleden. Voor enke
le gemeentelijke gebouwen
wordt afstoting of zelfs sloop
voorgesteld. Over die voorstel
len buigt de gemeenteraad zich
binnenkort.
't Wedde is een van de bekend
ste complexen die in de nota
opduikt. Daar is de hoogst on
gebruikelijke combinatie van
zwembad en golfterrein samen
gebracht. Twee jaar geleden liet
de gemeente het zwembad nog
opknappen voor 3,2 miljoen
euro. Daarmee kwam een voor
lopig einde aan de discussie of
een plaats als Voorschoten zo'n
dure faciliteit wel kan 'dragen'.
De plaatselijke overheid maakt
jaarlijks een bedrag over van 1
miljoen euro over en krijgt daar
4 ton aan entreegelden en
huuropbrengst voor terug. Het
verschil bedroeg het afgelopen
boekjaar 611.000 euro.
Dit jaarlijkse verlies mag niet te
lang meer doorgaan en daarom
mogen plannenmakers," publiek
of privaat, binnen afzienbare
tijd hun gang gaan. De nota
over accommodatiebeleid ziet
nog dit jaar het levenslicht op
het Voorschotense gemeente
huis. Manager Gerard van Hal
van 't Wedde is door ziekte uit
de roulatie en kon niet op het
voornemen reageren.
voorschoten - Nog voor het
einde van het jaar wordt duide
lijk of een omvangrijk en aange
past bouwplan voor het Voor
schotense Van der Hoevenpark
doorgaat. Eerder werd een ont
werp dat luisterde naar de
naam 'Voorsche Kreek' afgebla
zen omdat er onvoldoende be
langstelling was voor de huizen.
De voetbalvereniging SVLV -
opgegaan in Voorschoten '97 -
trapt al sinds 1997 geen balletje
meer op het Van der Hoeven
park, maar een nieuwe bestem
ming heeft het braakliggende
terrein nog altijd niet. De firma
Heijmans IBC Vastgoedbeheer
kwam met de gemeente een
ontwerp overeen dat bestond
uit 102 woningen. Gebouwd
werden ze nooit. Er meldden
zich slechts zes gegadigden en
dus werd het plan afgelopen ja
nuari afgeblazen.
Dat gebeurde na een onderzoek
van adviesbureau Ecorys-
Kolpron. Daaruit bleek dat de
huizen door verschillende oor
zaken niet gewild waren. De
woningmarkt was veranderd en
het bijzondere concept van
Voorsche Kreek sloeg niet aan.
Vooral het feit dat de vrijstaan
de huizen een gemeenschappe
lijke tuin zouden krijgen, bleek
kopers af te schrikken.
De gemeente hield Heijmans
IBC Vastgoedbeheer aan eerder
gemaakte afspraken over de
kwaliteit van de nieuwe wijk,
zodat Voorsche Kreek niet in af
geslankte vorm kon doorgaan.
De gemeente had al kosten ge
maakt door de hoogspannings
masten die over het park waren
gespannen onder de grond te
laten wegwerken. Over de
plaatsing van de zogeheten sta
tions van de kabels steggelt de
plaatselijke overheid sindsdien
met een aantal omwonenden.
Over een doorstart van Voor
sche Kreek zijn de gemeente en
de ontwikkelaar in onderhan
deling gebleven en uit ambtelij
ke stukken blijkt dat nog voor
de aanstaande jaarwisseling
een definitieve uitkomst wordt
verwacht.