Levensstroom inspiratiebron voor genezingsdiensten REGIO Parochies Katwijk en Oegstgeest werken samen «II Katwijkers geven minder Bijbelvertaling IB/, op proef in PK 'p Bijbel voor beginners Kanselboodsc tegen extremifc Schmidt, Smeenk en Ferrari 0 maandag 22 NOVEMBER NAVRAAG Met enige regelmaat vallen geoefende sporters ten prooi aan een hartstilstand. Oud-profwielrenner Cerrie Knetemann bezweek er on- langs tijdens Ik reageer nu emotioneler op een fietstocht een hartstilstand bij anderen aan0okde J 57-jarige hardloper AD ULIJN uit De Zilk kreeg tijdens het sporten hartklach ten, maar hij kan het door een gelukkige samenloop van omstandig heden nog navertellen. Kan het iedereen overkomen? „Ja, iedereen moet beseffen dat zijn hart het kan begeven. Bij mij is het erfelijk. Mijn vader kreeg op zijn 48ste een hartinfarct, al is hij pas twintig jaar later aan kanker overleden. Ik ben eerder wel eens onderzocht op hartklachten, maar dat leverde toen niets op. Nu weet ik dat mij, na een juiste revalidatie, weer een volwaardig leven voor ogen kan staan. Maar ik ken ook mensen die na zo'n gebeur tenis geen 200 meter meer durven te wandelen." Wat heeft u na uw hartstilstand gehad aan uw goede conditie? „Door mijn grote longinhoud (7,5 liter) en lage hartslag (40 slagen per minuut) sloegen de hartmassage en reanimatie goed aan. Maar zonder deskundige reanimatie had ik het nooit gered." Hoe verwerkt u noodlottige berichten over hartinfarcten van an dere sporters, zoals de tragische dood van Gerrie Knetemann? „Daar reageer ik emotioneler op dan vroeger. Dan besef ik wat een geluk ik heb gehad. Of, zoals iemand mij via een kaartje toewenste: een ton vol geluk." Tekst: Tim Brouwer de Koning Archieffoto: Henk Bouwman UIT DE ARCHIEVEN ANNO 1954, Maandag 22 November LEIDEN - Vanochtend in alle vroegte, terwijl slechts een enkele kleu mende trampassagier over het Stationsplein dwaalde, had de eerste stadstram uit Oegstgeest naar de Hoge Rijndijk om een paar minuten over half zeven een kleine vergraging bij de halte station. De wagen voerder en de conducteur moesten even uit hun kille tochtige verblijf op wielen komen naar de nog winterser koude buiten, om een jubile- umgave in ontvangst te nemen.: een pakje sigaretten, door de NZH-di- recteur geschonken in verband met het feit, dat vandaag 75 jaar gele den de eerst tram, een stad-paardentram, in de Sleutelstad reed. De hele dag werden aan alle personeelsleden, die medewerken aan de stadsdienst (ongeveer honderd in getal), kleine attenties uitgereikt terwijl de stadstrams vandaag vlaggen. Een voortreffelijke geste van de NZHVM deze attenties op deze gedenkwaardige stedelijke jubileum dag te overhandigen! Hieruit blijkt dat het bedrijf zich aan de beharti ging der Leidse belangen gelegen laat liggen en niet alleen oog heeft voor de eigen belangen. LEIDEN - De nieuwe centrale vestiging van de Openbare Bibliotheek Leiden nadert z'n voltooiing. Het Heerenlogement (bij de Burcht) is goeddeels gerestaureerd. Als alles volgens plan verloopt kunnen de filialen Breestraat, Levendaal en Steenschuur voor de zomer verhui zen. Foto: archief Leidsch Dagblad Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. COLOFON Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg E-mail: directie hdcuz@hdc.nl Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Adriaan Brandenburg E-mail: redactie.ld@hdcnl HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postadres Postbus 54.2300 AB Leiden Redactie fax 071-5 356 415 Advertentie fax 071-5 356 325 Familieberichten fax 023-5 '5° 5&7 ADVERTENTIEVERKOOP Advertenties m.bt. Auto's: 072-6813661 Onroerend goed: 023-515° 543 Personeel: 075-6813677 Overige detailhandel: 071-5 356 300 Reclamebureaus kunnen contact opnemen met: 075-6813636 LEZERSSERVICE 0800 -1711 (gratis) Mobiel: 072 - 5196800 ABONNEMENTEN Bij vooruitbetaling (acceptgiro) p/m €20,20 (alleen aut. ine.) p/kw €56,70 p/j €216,90 Abonnees die ons een machtiging verstrekken tot het automatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling. VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per zaterdag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis). Mobiel. 072 - 5196800. ma t/m vr: 07 30-17.00 uur: za 08.00-13.00 uur (als op zaterdag voor 12 00 uur wordt gebeld, wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie tussen 12.00 en 13 00 uur belt, ontvangt de krant op maandag.) AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV c.q. de betreffende auteur HDC Media BV, 2004 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen HDC Media BV is belast met de venwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbieding en te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar. 101 IJCF [in ind oegstgeest/katwijk - De Wïllibror- dusparochie in Oegstgeest en de Pa rochie Heilige Joannes de Doper in Katwijk gaan samenwerken. Het is niet de bedoeling dat de twee paro chies fuseren. Wel bestaat de kans dat andere parochies bij de samen werking worden betrokken. Het plan om samen te gaan werken is gedeel telijk uit nood geboren. Voorzien wordt een daling van het aantal pas torale beroepskrachten bij de paro chies en de twee kerken kunnen dan samen een pastoraal team vormen. In Oegstgeest werken twee beroeps krachten: de pastoor en de diaken. „We denken dat we door samen te werken ook sterker staan, dat we el kaar inspireren en versterken in het samen kerk zijn", zegt mevrouw A. Scholten, vice-voorzitter van het kerkbestuur in Oegstgeest en lid van de projectgroep die de samenwer king voorbereidt. De plannen verkeren volgens haar nog in een pril stadium. „Er zijn ver kennende gesprekken geweest tus sen de twee parochiebesturen en nu zijn we bezig met het opstellen van een intentieverklaring." Dat de Katwijkse en Oegstgeestse parochie elkaar hebben 'gevonden' heeft niet alleen te maken met het feit dat de twee gemeenten dichtbij elkaar liggen. „Het zijn soortgelijke parochies, qua grootte, en het klikt", zegt Scholten. In Het Schip, het blad van de Kat wijkse parochie, wordt samenwer king met ook andere parochies niet uitgesloten. Harry van Mierlo, vice- voorzitter van het parochiebestuur, schrijft daarin dat met de vorming van een pastoraal team de liturgi sche vieringen kunnen worden vei liggesteld. „Uitbreiding van de sa menwerking naar andere parochiële functies ligt voor de hand", schrijft Van Mierlo. „Uitgangspunt voor de samenwerking is de gelijkwaardig heid en de eigen identiteit van beide parochies." Hervormde wijkgemeente Stolwijk in voetsporen van Leiderdorpse gemeente IER BOVEN De aandacht voor de 'bijzondere ga ven van de Heilige Geest' - zoals de gave van genezing - neemt toe in ker kelijk Nederland. De genezingsdien sten die al geruime tijd worden ge houden bij De Levensstroom Gemeen te in Leiderdorp, krijgen op meer plek ken navolging. In Stolwijk heeft het hervormde predikantenechtpaar Coen en Carin van Hoogstraten zich na drukkelijk laten inspireren door de diensten van voorganger Jan Zijlstra in Leiderdorp. Ongeveer twee jaar ge leden ging het echtpaar voor het eerst naar De Levensstroom Gemeente. „Drie van onze vier jongens waren ziek en zijn er na handoplegging ge nezen", vertelt ds. Coen van Hoog straten. Het ging om ernstige astma tische klachten en een hartstoornis, licht hij toe. In navolging van het predikanten echtpaar legden ook kerkenraadsle den uit Stolwijk hun oor te luister bij de gemeente van Zijlstra. Hun be vindingen waren positief, zegt ou derling Jan-Willem van der Wolf. Onder andere daardoor is de her vormde wijkgemeente op het spoor van de genezingsbediening gezet. Bedenkingen zijn er wel. Zo'n veran deringsproces kost tijd, legt Van der Wolf uit. Momenteel kan één ker kenraadslid er niet in meegaan. „Die stelt zich er niet voor open", is Van der Wolfs verklaring. Voorganger Zijlstra van De Levens stroom zou deze maand een bijeen komst in Stolwijk leiden. Maar hij kreeg een hartinfarct, werd opgeno men in het ziekenhuis en is al gedot terd, vertelt assistent-voorganger Kempeneers van De Levensstroom. „We wonen in een menselijk li chaam en kunnen nog steeds ziek worden. Als je dat uitsluit zou je ex treem gaan denken", tekent hij erbij aan. In Stolwijk heeft de genezingsbewe ging recentelijk een impuls gekregen door toedoen van Victor en Judith Emenike - hij is Nigeriaan en zij Duitse en ze wonen in San Francis co. Begin deze maand werden zij in de kerkelijke gemeente van Stolwijk Jan Zijlstra van De Levensstroom in Leiderdorp. Inspiratiebron voor genezingsdiensten in Stolwijk. Archieffoto: Loek Zuyderduin warm ontvangen met hun bood schap dat de Geest krachtig werkt door wonderen en tekenen. Op 3 en 4 november jongstleden was Judith Emenike te gast op een vrouwen conferentie in Stolwijk. Toen zij over haar werk vertelde, maakte dat veel indruk, zegt Coen van Hoogstraten. Victor Emenike kwam uiteindelijk ook naar Stolwijk en vanwege de grote belangstelling voor hun visie werd besloten dat het echtpaar lan ger zou blijven. Avond aan avond werden er diensten belegd, waar ook wonderen zijn gebeurd, zegt Van Hoogstraten. „Een gemeentelid dat al meer dan veertig jaar aan één kant doof is, kan bijvoorbeeld weer ho ren". „God wil iedereen genezen", stelt de hervormde predikant vast. Toch ke ren er ook weer mensen ziek terug van een genezingsbediening, weet hij. „Dan moet je in gesprek gaan over wat er aan de hand is. Er kun nen een heleboel invloeden zijn die genezing in de weg staan. Het kan gaan om iets in het leven van de zie ke, iets om hem heen, of veel breder: iets in de wereld. De kunst is daar voor open te staan. Als je echt zoekt en vindt wat er fout is gegaan, zal er altijd genezing moeten komen." In het begin bezochten zo'n dertig, veertig mensen de diensten. Later kwamen er meer mensen, vertelt Van der Wolf. „Wij ervaren sterk dat de Geest van God aanwezig is", zegt de ouderling. „Door de zuiverheid van de prediking, door de tekenen en door het feit dat mensen - kerkle den - hun hart opnieuw aan de Heer geven. Vooral dat laatste spreekt me erg aan." In kerkelijke gemeenten in de omge ving wordt met enige zorg naar de ontwikkelingen in Stolwijk gekeken. Predikanten zijn wel bekend met hernieuwde bezinning op geloof en genezing. Zo is dominee G. Abma in Gouda actief met nieuwe vormen van voorbede en dankzegging. Mo menteel gaat het om bijzondere diensten waarin onder meer om ge nezing wordt gebeden, 'maar we zijn nog zoekende'. De Goudse dominee O. Kerssen, die twee avonden in Stolwijk is geweest, duidt het gebeuren als een uitslaan de vlam, die bepaalde mensen kan inspireren en bemoedigen, maar die in feite oppervlakkig is 'en sterk op AANGENAAM jms .iet ?nc !uid ee katwijk - De 'financiële actie 20 >en van de hervormde gemeente in ?nst wijk aan Zee had per 1 novembe '1 20.000 euro minder opgeleverd :me de inzameling van vorig jaar. Vo lVc jaar kwamen veel bijdragen in d< te g' laatste weken van het jaar binne "de en de kerkenraad hoopt daar nu weer op, zo blijkt uit een oproep het blad 'Om de Oude Kerk' om ii extra te geven „De kerk is onsl ook al zijn we in een ander vaan ter terechtgekomen." 0É 5 ui lunteren - De plaatselijke kerkei nkc van de Protestantse Kerk in Ned urvi land (PKN) gaan de pasverschei pe Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) vi< ,n jaar lang 'beproeven' voor gebn en kerkdiensten. Dat heeft de syn<x [(j 0 van de PKN vrijdag in Lunteren rooi sloten. Na inzameling van de rei m0r ties uit de gemeenten beslist de node in 2009 of de NBV de statu ersv van kerkbijbel krijgt. De NBV ve en scheen 27 oktober als resultaatv nt een immens vertaalproject waai 1$ n het Nederlands Bijbelgenootsch jer de Katholieke Bijbelstichting en wil Vlaamse zusterorganisaties ruin wer jaar hebben gewerkt. Bij de ven 0p waren ruim twintig christelijke ÜC t j joodse kerkgenootschappen bel Var ken. De regionale kerkvergaderingen moeten de ervaringen van de kf èrdi met de NBV verzamelen en daai [e ve voor 1 januari 2009 verslag uitbi nd gen aan de synode. Een synodei da missie stelt op basis daarvan eei sj p rapport samen. De synode besli n de vervolgens of de NBV naast deS bijei tenvertaling van 1637 en de ven den van het NBG uit 1951 de statustaa kerkbijbel krijgt. evve psvv da ter ik zoeterwoude - In Zoeterwoudi wordt een cursus 'bijbel voorlx ners' gegeven. In zes bijeenkom wordt gesproken over de verhi de bijbel en wat die te zeggen ben. Op elke bijeenkomst woi thema behandeld. De cursus doeld voor kerkgangers en buiti kerkelijken. De eerste is op don j.gn dag 25 november, vanaf 20.00i| Ons Huis aan het Kosterspad 3 )n) eme >en it n ird felm pe n ir Alp len die eigen behoeftebevrediging gericht'. Een opwekking daarentegen 'door trekt als vuur een kool de samenstel ling van een gemeenschap, door gloeit deze voor langere tijd'. De predikanten in Gouda willen de gebeurtenissen in Stolwijk open te gemoet treden en definitieve conclu sies uitstellen, zegt dominee B. van der Graaf. Hij heeft ervaring met ziekenzalving, die - in tegenstelling tot de genezingsbediening in Stol wijk - bijna in het verborgene plaats heeft, die is ingebed in het pastoraat en waarvoor concrete aanwijzingen in de Bijbel staan. „Ziekenzalving er varen we als heilzaam." Bij hem en zijn collega's nemen de zorgen toe over de gevolgen van wat er in Stolwijk is gebeurd, want 'de keerzijde laat zich steeds duidelijker zien', zegt hij. „Er zijn al veel teleur- gestelden die met te hoge verwach tingen naar Stolwijk zijn gegaan. Daar zal veel pastoraat uit voortko men." De predikant sluit ook niet uit dat 'Stolwijk' een splijtzwam wordt in hervormd Gouda. „Dat is mijn grootste zorg." Reina Wiskerke «ver ond Or lunteren - De synode van de Pi tantse Kerk in Nederland (PKN) heeft een kanselboodschap opj oon steld waarin extremisme wordt ir) oordeeld. De kerkvergadering de ruim 2000 plaatselijke kerkei ie a; vraagd om die zondag tijdens d von< kerkdienst voor te lezen. De bol oms schap naar aanleiding van de n op Theo van Gogh en de da« volgde aanslagen op moskeeëi ken en scholen roept op tot sol teit met de moslimgemeenschi tot 'respect voor het geloof en vensovertuiging van alle mensf De synode noemt de vrijheid v meningsuiting een groot goed. zijn echter van mening dat een menleving waarin de vrijheid v w meningsuiting gebruikt wordt i |m anderen te beledigen en te kwe bezig is zichzelf te ondermijnei dus de boodschap. ,Wij roepen op de regels van onze samenle te respecteren en anderen met peet te behandelen", schrijft i' node. „Tevens roepen wij op stand te nemen van bedreiging gewelddadige uitingen tegenov andersdenkenden" De filmpremière van Pluk van de Petteflet vori ge week, zorgde ervoor dat een bezoek aan die film met stip bovenaan het sinterklaasverlang lijstje van mijn kinderen kwam te staan. Ik denk dat ik de avonturen van Pluk en zijn vrienden in de afgelopen jaren toch minstens een keer of tien heb voorgelezen voor het slapen gaan, afgewisseld met de belevenissen van Jip en Janneke, Flodder tje, Ibbeltje, Otje en Minous. De schrijfster van al deze boeken, Annie M.G. Schmidt, deelt haar ach ternaam, de beroeps naam van de smid, met vele anderen. Vroeger was er namelijk in elk ge hucht of dorp wel een smid te vinden, en het gevolg daarvan is dat de ze naam nu tot de meest voorkomende achterna men behoort. Samen met Bakker is het in elk geval de meest voorkomende beroepsnaam in Neder land, evenals trouwens in België [De Smet, Desmet), Duitsland Schmidt Schmitt), Engeland en Amerika [Smith). Opval lend is dat de spelling met een t aan het eind Smit) in Nederland veel vaker voorkomt dan die met een d [Smid). Van al le geregistreerde achter namen komt Smit in het Leidse bevolkingsregister op de vijfde plaats. De variant Smid is daarente gen in Leiden vrij zeld zaam. Bij de volkstelling van 1947 waren er lande lijk gezien tien keer zo veel mensen met de ach ternaam Smit als met de achternaam Smid. Een van de grote verschillen met België is dat in Ne derland de naam meestal geen lidwoord bij zich heeft [Smit), terwijl dat in België meestal juist wel het geval is [De Smet, De smet). Ook wie Smits of Smeets heet, stamt af van een smid, net als Smedema, Smedinga en Smeding. Smits is van deze namen de meest algemene vari ant, al is hij in Brabant wel veel frequenter dan in de rest van Nederland. De naam Smeets komt van oorsprong uit Lim burg, terwijl de Smedem- a's en de Smedinga's uit Friesland en Groningen stammen. Ook de naam Smeding komt uit deze streken, net als Smedink. Deze laatste variant komt echter meestal voor in de vorm Smeenk of Smink, waaruit de d dus is weg gevallen. Als Smeekes een verkorting is van de naam Smedekens, dan hoort hij hier ook bij. De achternaam Faber is een in de tijd van de hu manisten ontstane vari ant van Smit. In de loop van de vijftiende en zes tiende eeuw was het in intellectueel Europa na melijk in de mode om je een Latijnse of Griekse achternaam aan te me ten en zodoende ont stonden gelatiniseerde beroepsnamen als Faber (smid) en Sutor (schoen maker). Wie het helemaal mooi wilde maken, zette achter zijn verlatijnste achternaam nog eens een Latijns achtervoeg sel, waardoor namen als Fabritius of Sutorius ont stonden. Van de gelatiniseerde achternaam Faber wer den vervolgens weer na men als Fabery, Fabre. Fabrie, Fabries en Fabris afgeleid. In het middel eeuwse Frans ontwikkel de het Latijnse faber zich tot fèvre, wat de basis werd voor achternamen als Lefevre, Lefaivre en Lefeivre. De Franse hu manisten, die hun na men uiteraard ook latini seerden, grepen niet te rug op de klassiek-Latijn- se vorm faber, maar ver anderden alleen de v te rug in een b, waardoor fèvre tot fèbre werd. Hier door zijn de namen Lefe- ber en Lefebre ontstaan, die in Leiden meestal voorkomen als Le Feber en Le Febre. Ook komt de variant Lafeber voor, die eigenlijk niet klopt, om dat het Franse lidwoord bij het woord smid na tuurlijk mannelijk moet zijn en dus le en niet la. Een ander Frans woord voor smid is ferrier, uit fer 'ijzer' en het achter voegsel -ier, dat aangeeft dat het om een persoon gaat die iets met dat ijzer doet en waaruit de Fran se namen Ferrier, Ferrie en Ferry zijn ontstaan. Vo Ben pr uren k ece! nii in c of j chil ien. ders levot (56 weel zijn Uet rzoe Engelse varianten v deze namen zijn Fe Farrer en Farrow, J het Portugees vei bare namen kent reira, Ferera, Ferera reiro en Ferero. M schien komt de bi ste achternaam baseerd op het berr van de smid trouwt wel uit Italië: het merk Ferrari is imm j'f genoemd naar desr ervan, Enzo Ferran, wiens achternaam anders betekent dai 'gen cht, leers nd i 'smid'. lein les ■en t itelle ;aat Eet sru' idt Reacties en tips voo rubriek kunt u st naar de redactie krant, Postbus 54, AB Leiden, onder i* j{ ding van de rubria naam 'Aangenaam mailen naar de aui jjj kan ook: schoon heim@inl.nl Tanneke Schoonhi ete han te hi N om 6 al: in de2 ij vei eige teer inele ietlasdt me a Wat weet u nog van die bijna fatale ultraloop in Haarlemmer meer? „Ik liep rondjes van 1600 meter. Na 1400 meter zette ik mijn rech terbeen neer, ik voelde wat aan mijn hoofd, pakte mijn brü nog en toen ging het licht uit. Niets deed het meer. Ik was als het ware al dood voor ik op de grond terechtkwam. Door snelle en deskundige re animatie van een broeder en een anesthesist, die toevallig in mijn buurt liepen, kan ik het al lemaal nog navertellen. Toen ik na anderhalf uur bijkwam in het ziekenhuis bleek ik al ge dotterd. Er was een stend geplaatst, een gaasje met coating dat de ader openhoudt."" Na zo'n hartstilstand is het zeker voorgoed gedaan met de hardloperij? „Welnee joh, ik heb nu een kastje en loop har der dan voor de hartstilstand. Zo'n ICD slaat mijn hart weer op gang, mocht het er ooit weer mee ophouden. Daardoor voel ik mij aller minst een hartpatiënt. Ik ken geen angst. Dat wil niet zeggen dat ik roekeloos ben, want tij dens het hardlopen draag ik een tasje met een mobieltje en een fluitje. Dan horen ze me beter als er toch iets zou misgaan." ANNO 1979, woensdag 21 november

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 8