BINNENLAND 2
Niemand houdt zich op gladde
wegen aan maximumsnelheid
Opleiding tot commando
is te zwaar voor vrouweny
ilitiek moet prijzenoorlog tussen supermarkten stoppen' Het verschil tussen nat worden of niet
Veel klachten over 'duwende' vrachtwagens
Geding om
hoge kosten
verblijfstitel
Ian
zaterdag 20 november 2004
ik van Ingen
rse snelwegen in de
d mag de automobilist
teventig kilometer per
:n vanwege te glad weg-
te hard gaat, loopt de
flinke schuiver te ma
ar in de praktijk houden
lutomobilisten zich aan
eidsbeperking. „Als je
rijdt, schieten ze je links
s voorbij."
n hi
M
ic - De regen slaat tegen
ruit als de auto vanuit
ag de Al2 opdraait. De
Ineifissers schuiven het wa
de zijkant, waar het in
ijes langs de wagen
reden glijdt,
emt een groot elektro-
ord op met de tekst 'Let
iv snelheid aan in ver-
et gladde weg'. De sig-
lorden boven de weg
I' uit. Langzaam zakt
n af naar de aangege-
heid en stuurt naar de
laan. De vrachtwagen
oath ter hij is gedoken, ver-
zich snel. Auto's spuiten
elfs trucks passeren met
mig
x p
i hi
ïZIg
flinke snelheid. Ondanks het
slechte weer lijkt geen hond
zich te houden aan de voorge
schreven snelheid.
En die is toch niet voor niets in
gesteld. Een paar weken gele
den knalden 42 auto's op drie
verschillende plekken op de
A12 bij Zoetermeer op elkaar.
Oorzaak bleek een te glad weg
dek. Rijkswaterstaat stelde met
een een snelheidsbeperking in
om meer ellende te voorkomen.
Later bleken ook andere wegen
met dit probleem te kampen.
Het is nog gissen naar de oor
zaak. Maar experts vermoeden
dat de steentjes in de weg gepo
lijst zijn door het verkeer en dat
het achterstallige onderhoud
aan de wegen daarbij een rol
speelt.
Op de Al 3 richting Rotterdam
is het van hetzelfde laken een
pak. Een vrachtwagen toetert
nijdig, stoomt op naar de ach
terbumper en blijft op mis
schien een meter van de wagen
hangen. „Die zeventig kilome
ter per uur is te laag. Het is veel
veiliger tachtig te rijden. Zeker
omdat bijna niemand zich aan
de snelheid houdt. De verschil
len tussen zeventig en bijvoor
beeld honderd kilometer per
uur zijn te groot", zegt beroeps
chauffeur Kees Slingerland uit
Lekkerkerk. Een van de manie
ren om de snelheid wel naar ze
ventig te krijgen, is bonnen
schrijven. De verkeerspolitie is
daarvan overtuigd, maar wil er
voorlopig niet aan. In samen
spraak met Rijkswaterstaat is
afgesproken de stukken alleen
mee te nemen bij de normale
rondes die de politie doet. „We
gaan in eerste instantie uit van
het gezonde verstand van de
weggebruikers", zegt een
woordvoerder van het Korps
Landelijke Politiediensten. Hij
erkent dat er regelmatig signa
len binnenkomen dat mensen
het niet zo nauw nemen met de
snelheid, maar wijt dat voorlo
pig aan onwetendheid van de
bestuurders over het waarom
van de beperkingen. Ook het
ministerie van verkeer en wa
terstaat gooit het daar op. Door
middel van radiospotjes, adver
tenties en extra borden langs de
weg hoopt het hier de komende
weken een einde aan te maken.
Automobilist Michael van Laere
uit Leidschendam rondt het
Prins Clausplein (Al2/Al3) da
gelijks en weet donders goed
wat er speelt. Dat weerhoudt
hem er niet van de kilometer
teller niet beneden de honderd
te laten komen. „Het is niet ver
standig, maar iedereen doet
het. Ga je zeventig rijden, dan
schieten ze links en rechts
voorbij."
Vrachtwagenchauffeur Comelis
Verschut uit Gouda is het daar
roerend mee eens. Hij zegt te
proberen zich aan de snelheid
te houden, toch lukt dat niet al
tijd. „Maar op zich is het een
goede maatregel als de weg
echt te glad is." Want Verschut
betwijfelt of dit de ware reden is
voor de snelheidsbeperking.
Vooral het feit dat het probleem
zich alleen in de Randstad
voordoet, vindt hij verdacht.
„Misschien is het gewoon een
proef en willen ze nagaan of het
instellen van deze maximum
snelheid in het gehele gebied
mogelijk is. En daar voel ik heel
weinig voor."
3V0 vindt dat er goed gekeken
moet worden of de genomen
maatregelen wel effectief zijn.
Want als niemand zich eraan
houdt, dan maak je de weg mis
schien wel nog onveiliger. „Pro
beer uit te leggen waarom de
snelheidsbeperking nodig is en
controleer of die wordt nage
leefd. Maar ook de weggebrui
kers zelf hebben een verant
woordelijkheid."
Vrachtwagenchauffeurs duwen achter auto's die zich aan de lagere snelheid houden.
Foto: GPD/Koen van Weel
haalverbod geldt.
Volgens de KLPD treedt de poli
tie hard op tegen overtreders,
maar ze voert geen extra con
troles uit. „Een bekeuring voor
opduwen bedraagt 145 euro.
Rijdt de chauffeur te hard, dan
komt daar ook nog een bon van
minimaal dertig euro bij."
Ook het feit dat het gros van de
weggebruikers de snelheidsbe
perkingen aan zijn laars lapt, is
geen reden voor extra maatre
gelen. Pas als er ongelukken ge
beuren, wordt daar volgens de
KLPD opnieuw naar gekeken.
den haag/gpd - Het Korps Lan
delijke Politiediensten krijgt
wekelijks tientallen klachten
van automobilisten die worden
'opgeduwd' door vrachtwa
gens. Dat gebeurt op de gladde
wegen waar sinds kort een snel
heidsbeperking geldt.
Na een aantal ongelukken op
de A12 ter hoogte van Zoeter
meer heeft Rijkswaterstaat een
flink aantal snelwegen in de
Randstad als 'te glad' bestem
peld. Om het verkeer daar veilig
overheen te leiden, is een maxi
mumsnelheid van zeventig ki
lometer per uur ingesteld.
De automobilisten die deze
snelheid aanhouden, worden
regelmatig geconfronteerd met
vrachtwagenchauffeurs die zich
daar groen en geel aan ergeren.
„De truckers gaan vlak achter
de auto rijden, toeteren en
knipperen met groot licht. Ze
proberen alles om hun voor
ganger harder te laten rijden.
Dat is een kwalijke zaak en be
hoorlijk intimiderend", aldus
een woordvoerder van de
KLPD. De chauffeurs passeren
de auto's niet, omdat er een in-
amsterdam/anp - De legesver-
hogingen voor verblijfsvergun
ningen moeten ongedaan wor
den gemaakt, vinden 25 organi
saties die een rechtszaak heb
ben aangespannen tegen de
Nederlandse Staat. De zaak
dient maandag bij de rechtbank
in Den Haag.
Aanleiding voor het geding is
de extreme' verhoging van de
leges die vreemdelingen moe
ten betalen voor hun verblijfs
vergunning. Die kan oplopen
tot 1150 procent, aldus Vluchte
lingenwerk.
Als voorbeeld noemt de organi
satie de tarieven voor de aan
vraag van een verblijfsvergun
ning. Die kost per gezinslid 430
euro, een verlenging komt op
285 euro. Voor een vergunning
voor onbepaalde tijd is de aan
vrager 890 euro kwijt.
Nederland prijst ach op deze
manier uit de markt als bestem
ming voor kennismigranten.
„Nergens in Europa worden
zulke hoge bedragen gevraagd
voor verblijfsvergunningen."
Daarnaast is het volgens Vluch
telingenwerk 'absurd' dat de
Immigratie- en Naturalisatie
dienst (IND) ondanks de hoge
kosten vaak niet eens in staat is
de aanvragen op tijd te behan
delen.
iag/gpd - Supermarkt-
Laurus (Super de Boer,
n Konmar) doet een
1 beroep op de politiek
branche zelf om de
kantjes van de prij-
>g af te halen. De num-
i e in de markt wil dat er
-dumpmaatregel komt
upers verbiedt om arti-
nder de inkoopprijs te
Verder stelt Laurus
branche zelf ook haar
oordelijkheid moet ne-
de neerwaartse spiraal
irijsverlagingen moet
ken.
teel worden honderden
met verlies verkocht.
Laurus is dat niet lan-
ntwoord nu in de bran-
izenden mensen hun
rliezen, maar ook voed-
ïeid en milieuaspecten
lg van kostenbesparin-
er druk komen te staan,
•ert mij ontzettend als
ieijn met tweeduizend
agingen komt en dat
'feestje' noemt", zegt
n Stoter, binnen de
ie van Laurus ver-
ïlijk voor Super de
is volgens mij abso-
reden tot een feestje
dat sinds de prij-
zo'n twintigduizend
baan hebben ver-
het houdt niet op bij
larkten, iedereen in
imiddelenbranche be-
ijden onder de onge-
incurrentieslag."
atschappelijke verant-
ïjkheid die supermark-
ens Stoter moeten ne-
ekent niet dat Super de
tegenspeler van Albert
Laurus: Iedereen lijdt onder concurrentieslag
Supermarktconcern Laurus wil dat de branche zelf de neerwaartse spiraal van prijsverlagingen moet
doorbreken. Archieffoto: Ton Kastermans
Heijn, de prijzen niet meer ver
laagt. „Het klopt dat wij volgen
als Albert Heijn de prijzen ver
laagt, wij hebben de klant im
mers beloofd altijd goedkoper
te zijn dan de marktleider."
Albert Heijn stelt in een reactie
niet verantwoordelijk te zijn
voor de negatieve gevolgen van
prijsverlagingen. „De markt is
veranderd door de opkomst
van prijsvechters (Aldi, Lidl,
Dirk van den Broek, red.)", al
dus een woordvoerder. „Wij
verloren marktaandeel omdat
we te duur waren geworden en
daarom zijn we de prijsafstand
aan het verkleinen. Dat is een
heel gezonde economische re
actie. Het zijn overigens andere
partijen die grote aantallen arti
kelen onder inkoopprijs verko
pen, dat gebeurt bij ons inci
denteel."
Met Laurus als voortrekker
wordt de lobby om de politiek
tot maatregelen te bewegen,
steeds breder. Eerder trok het
Vakcentrum, de belangenorga
nisatie voor zelfstandige onder
nemers, al aan de bel. Ook boe-
renorganisatie LTO Nederland
liet al weten dat eenderde van
de Nederlandse boeren, als ge
volg van de prijzenoorlog vorig
jaar een inkomen had onder
het minimumniveau. „Inmid
dels is de situatie in de tuin
bouw, akkerbouw, varkens- en
pluimveehouderij verslech
terd", aldus een woordvoerder
van LTO. „In deze sectoren lig
gen de opbrengsten vaak ver
onder de kostprijs, dat is dra
matisch en niet lang meer vol te
houden."
Volgens topman Stoter van
Laurus sluiten nu ook bekende
merkfabrikanten zich aan bij de
lobby. „Ook Campina en Unile
ver bijvoorbeeld willen dat er
wat gebeurt, want ook zij beta
len de rekening." Campina-
topman T. Sanders liet zich on
langs zeer negatief uit over de
prijzenoorlog. Ook Unilever ziet
liever vandaag dan morgen dat
de situatie in de markt normali
seert, maar neemt volgende
week pas een formeel stand
punt in ten aanzien van een an
ti-dumpmaatregel.
Hoewel Laurus de druk op de
politiek wil opvoeren, is er op
dit moment geen Kamermeer
derheid die voor een anti-
dumpmaatregel is. Het CDA is
vooralsnog de enige partij in de
Kamer die er iets in ziet.
Onderzoekers goochelen met cijfers over bodemdaling
door Margot Klompmaker
haarlem/den haag - Waden
onze kleinkinderen over een
eeuw in het water? Of valt het
allemaal wel mee met de bo
demdaling aan de kust? Onder
zoekers buitelen momenteel
over elkaar heen met cijfers.
De bodem aan de kust kan
plaatselijk wel veertig centime
ter per eeuw dalen, beweert dr.
ir. F. Schokking van het Haar
lemse bureau GeoConsult. He
lemaal niet waar, stellen des
kundigen van het ministerie
van verkeer en waterstaat. „De
bodem daalt slechts met enkele
centimeters per eeuw." Wie
moet de onwetende kustbewo
ner geloven?
De recente opwinding is ont
staan naar aanleiding van een
onderzoek van Schokking naar
bodemdaling in Friesland.
Daaruit bleek dat zich plaatse
lijk enorme verschillen kunnen
voordoen. „Op sommige plek
ken was de daling nihil. Op an
dere plaatsen was er een verval
van 20 tot 40 centimeter per
eeuw."
De bodemdaling aan de kust
vertoont volgens Schokking een
soortgelijk patroon.Als ik uit
ga van de huidige meetgege
vens, is er vooral ten noorden
van Wijk aan Zee sprake van
verval. Dan heb ik het over
plaatselijke bodemdalingen van
40 centimeter per eeuw. Dat is
nogal wat. Er zou nader onder
zoek gedaan moeten worden
om dit beter in kaart te bren
gen."
Het onder het ministerie van
verkeer en waterstaat vallende
Rijksinstituut voor Kust en Zee
(RIKZ) en de Adviesdienst Geo-
informatie verbazen zich over
de conclusies van Schokking.
Op de nieuwssite van het mi
nisterie is snel een sussend be
richt verschenen om 'paniek te
voorkomen'. „De bodem van
de Nederlandse kust daalt
slechts enkele centimeters per
eeuw. De door GeoConsult ge
meten waardes zijn slechts van
toepassing op een zeer lokaal
gebied", zo staat er. Kletst
Schokking uit zijn nek? „Nee,
de heer Schokking is een goede
wetenschapper, die geen onzin
verkoopt", reageert Douwe Dil-
lingh van het RIKZ. „We nemen
wat hij zegt zeer serieus. Maar
we hadden wel behoefte om te
gengas te geven. We verbazen
ons over zijn uitspraak van
veertig centimeter. We komen
uit op een paar centimeter, al
geef ik toe dat dit een globale
daling is. Plaatselijk kunnen
zich grotere dalingen voordoen.
Maar veertig centimeter lijkt
ons rijkelijk aan de hoge kant."
Het verschil in inzicht tussen
Schokking en de overheid blijkt
te wortelen in verschillende
meettechnieken. De meting van
bodemdaling in Nederland is
ingewikkeld. Verspreid over het
land zitten zo'n 270 meetpalen
diep in de grond om verschui
vingen te kunnen registreren.
Iets minder diep in de grond
zitten nog 35.000 meetpunten
die vastzitten aan gebouwen of
andere constructies. Regelma
tig worden verschuivingen van
die punten gemeten. Aan de
hand daarvan worden algeme
ne uitspraken over bodemda
lingen gedaan. Maar die me
thode is te onzuiver, vindt
Schokking. „Het ministerie
meet tegelijkertijd diepe en on
diepe bewegingen, maar dan
krijg je geen goed beeld van
plaatselijke verschillen." Schok
king heeft samen met ingeni
eurs van de TU Delft een me
thode ontwikkeld om de ver
schillende dieptemetingen van
elkaar te scheiden. De methode
die hij toepaste bij zijn onder
zoek in Friesland.
Vervolgens keek Schokking
naar de beschikbare gegevens
van bodemdaling aan de kust.
Volgens hem zijn daar soortge
lijke conclusies uit te trekken,
maar daarvoor is nader onder
zoek nodig.
Om dat in gang te zetten heeft
Schokking gesproken met het
Provinciaal Overlegorgaan
Kust, waarin Rijkswaterstaat,
provincies, waterschappen en
andere instanties vertegen
woordigd zijn. „Ik heb ze uitge
legd dat plaatselijk gekeken
moet worden naar de bodem
daling. Waar de bodem fors
dreigt te zakken, moet je maat
regelen nemen. Men vond het
heel interessant, maar verder
heb ik niks meer gehoord."
Het RIKZ denkt er anders over.
Schokking heeft een punt, er
kent woordvoerder Douwe Dil-
lingh. „Ik vind dat we serieus
naar zijn onderzoek moeten kij
ken. We willen weten hoe hij
aan zijn getallen komt. Binnen
kort nodigen we hem uit voor
een gesprek."
ke Bergsma
irg/anp - Defensie
il voorzichtig zijn met
assen van de fysieke ei-
toetreding tot het
mmandotroepen (KCT).
nderen van de eisen om
wen mogelijk te maken
itekorps toe te treden
ucces van de 'special
de weg staan. Dat
:ommandant van het
nel Marc van Uhm.
aaggesprek met het
[eert Van Uhm op een
van staatssecretaris
aiaap van Defensie,
touwen minder stren-
wil stellen, om zo meer
bij de elitekorpsen te
ran der Knaap denkt
iOrps Mariniers, de
ïdienst en het KCT.
in iedere keer weer
lie fysieke eisen, maar
en er voor vrouwen
ere fysieke eisen ko-
lus Van der Knaap
week.
zegt tegenover het
it KCT staat open voor
maar tot nu toe is er
ien aan de opleiding
ie baret begonnen,
idant verwacht niet
ten
dat dat de komende jaren gaat
veranderen. „Wel hebben we
elf vrouwelijke militairen in on
dersteunende functies, maar de
huidige opleiding voor de groe
ne baret is te zwaar voor vrou
wen."
Volgens de commandant, zelf
opgeleid binnen de landmacht
en evenmin drager van de groe
ne baret, is er bij de special for
ces overal in de wereld een on
geschreven wet: „Het succes
van een operatie hangt af van
de kwaliteit van de individuele
commando. Daarom stellen we
zulke zware eisen. Ik ben er als
commandant verantwoordelijk
voor dat we dat succes behalen.
Maar dat kan alleen als we
strenge eisen handhaven. Ook
maar een op de tien mannen
die zich aanmeldt, komt er door
heen. Wij willen alleen de crè
me de la crème.
Van Uhm meent dat het goed
gaat met zijn Korps. Ondanks
drastische bezuinigingen bij
Defensie mogen de Nederland
se special forces uitbreiden met
tachtig man, ongeveer eenvijfde
van de huidige omvang (450).
Waar de groene baretten twee
jaar geleden nog klaagden dat
ze niet voor het echte werk wer
den ingezet, worden ze de laat
ste tijd veelvuldig ingezet bij
operaties in Irak, Afghanistan
en vorige week nog Ivoorkust.
Vrijdag slaagde het KCT voor
het examen voor de snelle reac
tiemacht van de NAVO, de NA
TO Response Force.
Dat het KCT klaar is voor de
NRF, weet Van Uhm, nu al. Hij
nam namelijk zelf Het examen
af. De Britse special forces, die
oorspronkelijk de Nederlandse
commando's zouden evalueren
tijdens de drie weken durende
oefening 'Lowlands', waren
verhinderd vanwege operaties
in Irak en Ivoorkust.
Dus is Van Uhm de slager die
zijn eigen vlees keurt. Mis
schien dat hij juist daarom nog
wel kritischer is dan de Britse
commandant. Van Uhm is „dik
tevreden" over het optreden
van zijn 105e commandotroe
pencompagnie. De eenheid van
ongeveer honderd man heeft
samen met helikopters en F-
16's van de Koninklijke Lucht
macht onder meer geoefend op
het bevrijden van een groep gij
zelaars. Dat gebeurde op de
vliegbasis Volkel en de basis
Soesterberg.
Vorige week, halverwege Low
lands, konden de commando's
tonen wat het betekent om bin
nen 48 uur in de echte wereld
te worden ingezet. Dinsdag, te
gen lunchtijd, kreeg Van Uhm
de opdracht twee ploegen (zes
tien man) te sturen voor de eva
cuatie van Nederlanders uit
Ivoorkust. Woensdag eind van
de middag,stonden ze klaar
voor vertrek op het vliegveld
Eindhoven. Nog even langs
huis om afscheid te nemen was
er niet meer bij. Donderdag
ochtend zes uur stonden ze op
de luchthaven van Abidjan, 42
uur na het bevel in actie te ko
men.
In Ivoorkust begeleidden de
commando's de evacuatie van
58 Nederlanders en ruim veer
tig buitenlanders naar het Ne
derlandse Hercules-transport
vliegtuig dat op het vliegveld
stond te wachten. Daarna ble
ven ze achter voor de beveili
ging van de Nederlandse diplo
matieke staf en de residentie.
Maar zondag werd besloten
ook die te evacueren en keer
den de commando's vervolgens
terug naar Nederland.
Voor Van Uhm is 'Ivoorkust'
een voorbeeld van de professio
naliteit van zijn mannen. Ein
delijk mogen ze meedoen met
acties 'hoog in het gewelds
spectrum'. „Het gevoel onder
de commando's dat de regering
ons nooit wilde inzetten voor
gevaarlijke operaties is de afge
lopen jaren langzamerhand
verdwenen. Minister Kamp wil
ons gebruiken voor de taken
waar we voor getraind zijn. Bo
vendien investeert de regering
in het KCT met tachtig man ex
tra. De missie in Ivoorkust mo
tiveert het hele Korps. Ik heb de
jongens gesproken nadat ze te
Commando's nemen deel aan een anti-terreuroefening op vliegbasis Soesterberg. Foto: ANP/Juan Vrijdag
rug waren uit Afrika: het was
hun mooiste inzet, zeiden ze.
Kort maar krachtig."
Waar vorige ministers van De
fensie als De Grave streefden
naar buitenlandse missies met
een veel media-aandacht en
een laag risico, waait de wind
met de komst van Kamp anders
op het departement. Kamp
houdt pleidooien voor inzet
waarbij geweld mag worden ge
bruikt. Van Uhm kan daar mee
uit de voeten: „Ons werk is
'high risk, low profile'. Door het
geheime karakter van onze ope
raties kunnen we niet veel zeg
gen over de voortgang".
Toch is duidelijk dat er na de
inzet van commando's van af
gelopen december en januari in
Irak de afgelopen maanden op
nieuw commando's actief zijn
in Irak. Hoeveel en wat ze pre
cies doen. kan Van Uhm echter
niet zeggen.
Maar dat zijn Korps de vergelij
king met Amerikaanse en Britse
special forces aan kan, hoeft
voor Van Uhm niet meer bewe
zen te worden. „Het beste be
wijs was onze operatie in Ivoor
kust. We zijn klaar voor inzet in
NAVO-verband. Bij brand in
het buitenland, bel de com
mando's."