Half miljoen
slachtoffers
geweld thuis
BINNENLAND 2
Een vermogen voor een vmbo-diploma
Gevaar van het fundamentalisme is nog niet
COROLLA 2005
YOUR WAY OF LIFE!
<3E>
'De jeugd tankt liever Breezers'
Friezen zaten er warmpjes bij
1
Voedingscentrum biedt
nieuwe Schijf van Vijf
arts moet
lier langskomen
in - Patiënten stellen het
r prijs als hun huisarts uit
£.e\( op huisbezoek komt na
grijpende gebeurtenis,
een geboorte, een overlij-
3 fontslag uit het zieken-
a feel huisartsen doen dat
D indat ze bang zijn op-
erig over te komen. Dat
K- e medicus H. Schers, die
en aan de Radboud Uni-
ndgit Nijmegen promoveert
ïèft n onderzoek naar huisart-
,khi irg. Volgens Schers is zo'n
wacht huisbezoek goed
|e relatie tussen de arts en
Jtiënt.
Jring te zien
hersenscan
ncen Een meervoudige
Milijkheidsstoomis is met
3 van een hersenscan
°4aar te maken. Dat blijkt
fmet umotieonderzoek van S.
Iers van de Rijksuniversi-
oningen. Het onderzoek
belangrijke steun in de
H fcor patiënten met de
ais, want de psychiatri-
[iagnose meervoudige
Milijkheidsstoomis of dis-
ieve identiteitsstoornis
is controversieel. Niet veel
iaters willen de diagnose
I moment stellen.
Ie Drie Sterren
jr Wim Kok
Uac - Oud-premier Kok
p-minister van buiten-
3zaken De Hoop Scheffer
de hoogste onderschei-
e Orde van Drie Sterren,
itland. Ze krijgen de on-
leiding, aldus de ambas-
Ledand gisteren, voor
izet voor een verenigd
i. Volgens de ambassade
n de twee politici Letland
len bij de integratie in
a en de NAVO. De Hoop
ër is nu secretaris-gene-
m de NAVO.
woensdag 17 november 2004
Euro voor pak
Kolademelk
i aan den ijssel - een
«jarige jongen uit Alme-
e laandagmiddag in Capel-
Mden IJssel het slachtoffer
«en van oplichting. Een
ood hem op straat enkele
Ie telefoons en een came-
voor 500 euro. Het twee-
im een prijs overeen van
iro, waarna de overdracht
Het werd echter duur-
n plaats van goedkoop.
jongen het pakketje
te, bleek er een pak cho-
•melk in te zitten, zo
e de politie gisteren.
:ker ramt
ien auto's
150
n - Een 59-jarige vracht
chauffeur uit Wijchen
igfoaandag in zijn woon-
lenj zestien auto's en zes fiet-
ramd bij een aanrijding.
Yuffeur is gewond overge-
naar een ziekenhuis. Het
ik gebeurde op een be-
iterrein. De chauffeur is
Pijnlijk onwel geworden
het stuur. De vrachtwa-
ram tot stilstand tegen
nheining.
juwelier
vervolgd
iag - De Haagse juwelier
e vorig jaar juni de win-
plofte, wordt niet ver-
Door de gasontploffing
vijf woningen en drie
verwoest. Er vielen zes-
wonden. De Haagse
ank kwam gisteren tot
ordeel, omdat ze meende
openbaar ministerie on-
'dig is geweest, omdat
en van afgesproken tele-
sprekken tussen de ju-
en zijn advocaten ten
ite in het strafdossier te
ekomen waren.
1 derende
it ontslagen
mden - Een 33-jarige
Igent van de politie Fries-
ontslagen na fraude met
ostenrekeningen. De
gent in het district Mid-
esland diende valse re
en bij de ziektekosten-
ïraar in. Uit intern on-
k van de politie bleek dat
fdagent onder meer be-
veranderde op 'echte'
igen. Daarnaast fabri-
de man zelf rekeningen
declareerde.
rderij mag
r melk leveren
>am - De boerderij in
olland die eind vorige
'erd gesloten omdat de
er teveel dioxine in hun
eken te hebben, is weer
'ven. In de melk die de
ij levert zat meer dioxine
oegestaan. De boerderij
ver van de verbran-
tallatie van Afvalver-
Rijnmond, waar on
defect optrad. Of de
jding van de dioxinen-
daarmee samenhing,
bekendgemaakt.
Veel meer dan altijd aangenomen
Witte eliteschool om dwarse kinderen toch aan het leren te krijgen
door Carine Neefjes
den haag/anp - Ongeveer
500.000 vrouwen, kinderen en
mannen worden jaarlijks in Ne
derland in eigen huis mishan
deld. Dit blijkt uit gisteren ver
schenen cijfers van de 25 politie
regio's.
De politiekorpsen registreerden
van mei tot en met augustus
het aantal gevallen van huiselijk
geweld. Omgerekend naar een
jaar gaat het om 56.000 inci
denten. Onderzoek wijst echter
uit dat slechts 12 procent van
alle gevallen van huiselijk ge
weld bij de politie terecht komt.
Het is voor het eerst dat de po
litie komt met dergelijke gede
tailleerde informatie. Ruim 80
procent van de slachtoffers is
vrouw, 18,5 procent is man.
Vrouwen zijn grotendeels tus
sen de 25 en 45 jaar. Bij seksu
eel geweld zijn vooral kinderen
en jongeren het slachtoffer. Per
jaar worden ongeveer 22.000
jongeren slachtoffer van huise
lijk geweld. Volgens de politie is
extra aandacht nodig voor deze
groep, ook als zij getuige zijn,
omdat zij in de pubertijd op
straat in hetzelfde gedrag kun
nen vervallen. Niet alleen ge
weld en misbruik vallen onder
huiselijk geweld. Ook pesten en
treiteren, bijvoorbeeld door het
vernielen van eigendommen,
en bedreiging worden ertoe ge
rekend.
De politie zegt dat de cijfers een
„niet te miskennen signaal af
geven over de ernst van dit gro
te maatschappelijke pro
bleem." Zij kan dit zelf niet op
lossen, hooguit optreden tegen
excessen. De politie ziet een
taak voor gemeenten en hulp
verlenende instanties, zeker als
er geen strafbare feiten zijn ge
pleegd. In slechts 33,6 procent
van de gevallen volgde ook een
aangifte. Dat heeft te maken
met de afhankelijke positie
waarin slachtoffers vaak zitten
of dat aangifte onmogelijk is zo
als bij kindermishandeling.
Toch kon de politie in 58 pro
cent van de aangiften een dader
aanhouden.
witmarsum/gpd - Van mei tot half augustus heeft de kachel van de
gemeentelijke gymzaal in het Friese Wïtmarsum deze zomer staan
loeien, dag en nacht. Door onverklaarde oorzaak stond de thermo
staat op 35 graden. De thermostaat zou 'op hol' zijn geslagen. De
gasrekening is dit jaar verviervoudigd, van 1500 euro normaal naar
6000 euro nu. Een strop voor de gemeente Wünseradiel, die er
toch al niet zo warmpjes bij zit.
den haag, eindhoven - Voor
'rijkeluiskinderen' die vastlopen
op het vmbo is er een nieuwe
kans: de particuliere school.
Een witte eliteschool waar de
ouders 21 duizend euro neer
tellen voor twee jaar. „Op die
grote vmbo's zitten zoveel bui
tenlanders..." Klieren en klooi
en. Meer deden de vier jongens
niet toen ze nog op het gewone
vmbo zaten. „In een klas met
dertig leerlingen is er altijd wel
iemand die küert. Dan ga je na
tuurlijk wel lekker meedoen,"
vertelt Maurits (14). „En het
stomme is, die andere jongens
konden het zich veroorloven
om te klooien. Ik niet. Ik haalde
alleen maar slechte cijfers."
Datzelfde geldt voor Olivier (15)
Jordey (14) en Rick (15). De
vier jongens - hun haar 'cool' in
model met een flinke dot gel -
zitten nu op het Erasmus Colle
ge in Eindhoven. Dat is een
particuliere vmbo-school, waar
ze de 'theoretische leerweg' vol
gen, het hoogste niveau van het
vmbo. Door hun slechte presta
ties moesten de jongens op hun
vorige school naar een lager ni
veau - vmbo-kader -, maar hun
ouders pikten dat niet. Hun
zoons konden best goed leren,
maar door de te grote klassen
en gebrek aan aandacht haal
den ze slechte cijfers. Zeggen
hun ouders. Voor 21.000 euro
sturen ze zoonlief nu naar een
particuliere school in de hoop
dat ze in twee jaar tijd hun di
ploma halen. Want alleen met
'vmbo-t' kunnen ze doorstro
men naar havo/vwo.
Juf Tineke Mooren geeft van
daag Engels aan Maurits en
kornuiten. Met maar zeven
leerlingen in één klas krijgen ze
alle aandacht. „Ik heb slecht
nieuws, jongens" zegt de juf. Ze
Voor 21.000 euro per jaar kan een kind terecht op een privé-school voor vmbo. Foto: CPD/Jurriaan Balke
leest de uitslag van een proef
werk voor en alle vier hebben
ze een onvoldoende. De leerlin
gen halen hun schouders op,
alleen Rick maakt zich zorgen.
„Mag ik het overdoen, juf?" Hij
voelt zich onder druk staan, zijn
ouders hebben veel geld neer
geteld. „Hier moet ik slagen.
Anders is die 21 duizend euro
weggegooid geld." Voor de an
dere jongens speelt dat geen
rol. Voor Jordey was het regu
liere vmbo geen optie meer:
„Daar zitten alleen maar bui
tenlanders." De klas komt in
opstand: „Jij komt echt over als
een racist! Er zijn ook foute Ne
derlanders."
Het particuliere vmbo is ont
staan, doordat veel ouders ten
einde raad waren, vertelt rector
Corrie Janssen van het Erasmus
College in Eindhoven. „Hun
kinderen moesten op het regu
liere vmbo terug naar een lager
niveau en daar waren zij het
absoluut niet mee eens." Vol
gens Janssen zijn het niet alleen
maar lastpakken die naar de
witte, particuliere school ko
men. Veel kinderen zijn dyslec
tisch, een enkeling heeft adhd
of is autistisch, er zijn kinderen
met depressieve klachten. Kort
om: leerlingen die in de grote
klassen op een gewoon vmbo
niet kunnen meekomen. Op het
Erasmus College heerst een
strak regime: van negen tot vijf
zitten de leerlingen in de
schoolbanken. De klassen zijn
klein en alle leerlingen hebben
een persoonlijke mentor.
Janssen erkent dat dit een witte
eliteschool is. Er zit geen enkele
allochtoon op. Bij het intakege
sprek maakt rector Janssen ou
ders één ding heel duidelijk: ,.U
kunt hier geen diploma kopen.
Wat er bij een kind niet in zit,
komt er ook hier niet uit." Ou
ders hebben vaak hoge ver
wachtingen van hun kroost,
zegt Janssen. Hun zoon mag
geen timmerman worden, wel
directeur van een timmerfa
briek. „Met die ambities is niets
mis, maar leerlingen moeten
daar wel hard voor werken." Als
halverwege het jaar blijkt dat
leerlingen slecht presteren,
worden ouders ingelicht. Bij
wangedrag worden ze van
school gestuurd, ouders zijn
dan wel hun geld kwijt.
Juf Tineke Mooren is niet onte
vreden over haar leerlingen.
Hoewel de jongens het laatste
proefwerk slecht hebben ge
maakt, haalden ze aan het be
gin van het schooljaar hoge cij
fers voor Engels. Het waren wel
makkelijke toetsen, erkent ze.
„Ik ben expres op een laag ni-
Particuliere vmbo's
Het Erasmus College Ne
derland heeft in totaal drie
particuliere vmbo's. Behal
ve in Eindhoven zijn er ook
vestigingen in Haarlem en
Maastricht. In totaal zitten
er 35 leerlingen op die de
richting 'vmbo-t' volgen: de
theoretische leerweg en het
hoogste niveau op het vm
bo. Tot voor kort was het
op deze particuliere scho
len alleen mogelijk om het
eindexamenjaar te doen.
Zo waren er vierdejaars
vmbo'ers, vijfdejaars havis
ten en zesdejaars vwo'ers.
Dit schooljaar zijn in Eind
hoven en Maastricht voor
het eerst derdejaars vmbo-
leerlingen begonnen; in
Haarlem waren daarvoor
nog onvoldoende aanmel
dingen. De particuliere vm
bo's scoren goed. In Eind
hoven slaagden het afgelo
pen jaar alle leerlingen; in
Haarlem zakte slechts één
kandidaat en in Maastricht
slaagde 96 procent.
veau begonnen. Ik hoorde te
veel kinderen zeggen dat ze nog
nooit een voldoende hadden
gehaald. Dan wordt school wel
erg negatief. Als ze aan het
einde van de les het huiswerk i
op het bord schrijft, klinkt ach
terin: „Dat kan je toch niet ma
ken, juffie!" Met rugzak en
walkman wandelen de jongens
de klas uit. Mooren kijkt ze na.
„Concentratie en discipline
blijven een groot probleem. Bij
sommigen is er thuis te veel aan|
de hand. Daar kan ook deze
school niets aan doen."
Justitieminister Piet Hein Donner is niet van plan de noodtoestand af te kondigen in Nederland
door Paul Koopman
en iaco van Lambalgen
den haag - Na de moord op Theo van
Gogh en de belegering van het Laak
kwartier vorige week, richten alle ogen
zich op justitieminister Piet Hein Don
ner. Van hem worden maatregelen
verwacht om de crisis in de samenle
ving te bezweren. En dat zal wel even
zo blijven. Het gevaar van het funda
mentalisme is voorlopig niet voorbij,
aldus de minister.
- Hoe zou u de situatie waarin Neder
land verkeert, omschrijven?
„U moet twee dingen goed onder
scheiden. Aan de ene kant hebben we
het groeiend fundamentalisme, dat
zich uit in het onlangs opgerolde trai
ningskamp van de PKK in Brabant en
de arrestaties in Den Haag. Aan de
andere kant is er de brute moord op
Theo van Gogh. Dat is iets dat niet
voorkomen had kunnen worden.
Maar het schept een crisis, de bevol
king reageert met als uiterste reactie
brandstichting bij moskeeën en scho
len. Ik vind dat verontrustend, het
duidt op spanningen in de samenle
ving en daar heb ik veel minder greep
op. Bij brandstichting gaat het bij
voorbeeld om bepaalde mensen die
in het klimaat dat ontstaat-denken: ik
zal ook eens wat doen. Daarmee rich
ten ze onnoemelijke schade aan aan
de samenleving. Maar dat is iets an
ders dan de algemene dreiging van
terrorisme. Dat moet je scherp uit el
kaar houden. Daar zijn we al jaren
mee bezig. We zijn er ook in geslaagd
activiteiten te verstoren, aanslagen te
voorkomen. Ik kan niet zeggen dat
we nu nog maar het topje van de ijs
berg hebben gezien, maar het zijn
geen geïsoleerde gevallen. Het is een
algemene dreiging en daar zijn we
voorlopig nog niet van af."
- Hebben we het gevaar van het fun
damentalisme jarenlang onderschat
in Nederland
.Allerminst! Het grootste deel van de
maatregelen tegen het moslimterro
risme hebben we al een tijd geleden
in gang gezet. In juni 2003 is er een
heel pakket naar de Kamer gegaan,
en dat is steeds aangevuld. Het beeld
dat we pas in actie komen als er iets
gebeurt, is niet juist. Maar dat lijkt
natuurlijk wel zo voor een deel van de
bevolking. Het is een miskenning dat
we te maken hebben met een strijd
tussen islam en christendom. Het is
een randverschijnsel, ook binnen de
islam. Het is geen kwestie van mis
lukte integratie: de daders zijn juist
zeer goed geïntegreerd in de westerse
samenleving. Zij hebben bij wijze van
spreken het hele moderne leven over
zich heen gehad, en zeggen dan: dit is
het Kwaad, dit ga ik bestrijden. We
hebben de integratie nodig om te
voorkomen dat jongeren zich aan
gaan sluiten bij deze geloofsgeno
ten."
- Veel burgers vinden nu alle maatre
gelen gerechtvaardigd om het terroris
me in te dammen. Waarom bent u zo
voorzichtig?
Lachend: „Dat zou neerkomen op
kent niet dat die informatie direct
doorging naar de minister."
- U pleit voor een aanscherping van
godslastering. Is het niet cynisch om
dat te doen vlak nadat iemand ver
moord is die onomwonden voor zijn
mening uitkwam?
„Dat is niet wat ik gezegd heb. Ik
vind: je moet optreden tegen smalen
de godslastering. We moeten elkaar
niet onnodig grievend bejegenen, dat
gaat niet alleen om godslastering,
maar ook om homofilie of de positie
van vrouwen in de samenleving. Dat
is geen beperking van de vrijheid van
meningsuiting, kïitiek op de islam
blijft wel degelijk mogelijk. Maar je
moet mensen niet moedwillig kwet
sen in hun geloof, dat raakt hen heel
diep. Dat is niet iets dat ik plotseling
bedacht heb, dat staat al in de wet."
Minister Donner in zijn werkkamer op het ministerie van justitie. Foto: GPD/Harmen de Jong
een soort noodtoestand. U zou eens
moeten zien wat er gebeurt als ik in-
dt» Jaad alle maatregelen zou nemen
in he. beiang van het land. De men
sen zouden er gauw genoeg van krij
gen als ik iedereen zou oppakken die
misschien met iets bezig is dat moge
lijk met terrorisme te maken heeft. En
u zou de pers eens moeten horen als
ik bepaalde berichtgeving niet in de
krant wil, omdat dat niet in het be
lang van het land is. Dat zou het
draagvlak van de rechtsstaat gauw
ondermijnen. Het is al een funda
mentele stap dat we besloten hebben
bij terrorisme vooraf in te grijpen, om
onschuldige burgers te beschermen.
Met het risico dat er niets aan de
hand is. Als mensen de samenleving
de oorlog verklaren, moeten we dat
primair bestrijden."
- Heeft u geen knoop in uw maag dat
WD-fractievoorzitter Van Aartsen pas
bescherming kreeg, twee dagen nadat
hij in de brief op het lichaam van Van
Gogh bedreigd werd?
„Nee. De brief vonden we dinsdag op
het lichaam van de heer Van Gogh.
Daarmee was er sprake van een drei
ging, maar er was pas een risico toen
we de brief donderdag publiceerden.
Wanneer ik precies van die brief op
de hoogte was? Laten we het zo zeg
gen: de brief was dinsdag op het de
partement bekend, maar dat bete-
- Wat vindt u er dan van als we zeg
gen dat moslims geitenneukers zijnj
„Dat vind ik niet leuk. Dat vind ik on-
nodig grievend. Maar het hangt af 1
van uw motief, of het uw opzet is om
te kwetsen."
- In Antwerpen heeft het stadsbestuur j
besloten om het dragen van de burqa,
een alles bedekkend gewaadte ver- I
bieden. Kan dat in Nederland ook?
„Dat vind ik moeilijk, dan zou ik hun j
motivering moeten kennen. Hier is
de burqa in strijd met de identifica-
tieplicht, zoals die in januari ingaat.
Wij hebben nu eenmaal de cultuur I
dat we elkaar in de ogen moeten kun
nen kijken. Met een burqa is dat niet
mogelijk."
den haag/gpd - Eet gevarieerd,
eet niet te veel, eet minder ver
zadigd vet, eet veel groente,
fruit en brood en eet veilig. Dat
zijn de vijf onderdelen van de
nieuwe Schijf van Vijf, waarmee
het Voedingscentrum volgend
jaar een voorlichtingscamagne
over gezond eten begint. De
Schijf van Vijf werd gisteren ge
presenteerd aan voedingsdes
kundigen op een congres in
Amersfoort. Het Voedingscen
trum verzorgt voor de overheid
de voorlichting over voeding.
Het Voedingscentrum gaat op
nieuw gebnrik maken van de
Schijf van Vijf, nadat uit onder
zoek was gebleken dat veel
mensen de term nog kennen en
min of meer weten waar die be
trekking op heeft.
De oorspronkelijke Schijf van
Vijf werd in 1953 geïntrodu
ceerd door het toenmalige
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding, en bleek een succes
vol middel om de bevolking be
kend te maken met een gezond
voedingspatroon. De noodza
kelijke voedingsmiddelen wa-
Scooter verliest snel aan populariteit
(advertentie)
ren gerangschikt in vijf groe
pen. Een gezond en gevarieerd
menu bestond uit elementen
van alle vijf de groepen. Belang
rijkste verschillen tussen toen
en nu zijn de veranderde opvat
tingen over vet. Verschil tussen
verzadigde en onverzadigde
vetten werd toen nog niet ge
maakt, evenmin als tussen volle
en magere producten. De Schijf
van Vijf werd in de voorlichting
gebruikt tot 1981 en toen ver
vangen door de Maaltijdschijf,
die overigens nooit zo populair
werd als de Schijf van Vijf.
door Merijn Doggen
den haag - „Ze gooien liever
hun eigen tank vol met Bree-
zers, dan dat ze de tank van
hun scooter volgooien", zegt
Eugene Daams van branche
vereniging RAI. In 1999 ver
kochten handelaren nog 54.551
scooters, waarvoor een brom
fietscertificaat nodig is. Vier jaar
later was dat ongeveer de helft.
En de bodem is nog niet be
reikt, want de eerste tien maan
den van dit jaar waren weer
slecht. Het aantal verkochte
bromfietsen, waarvan het scoo
termodel een van de duurste is,
daalde met 17 procent vergele
ken met dezelfde periode vorig
jaar.
„De euro kan maar één keer
worden uitgegeven. Naast het
uitgaan spenderen de jongeren
hun geld liever aan mobiele te
lefoons, computerspelletjes en
digitale walkmans", aldus
Daams.
Het aantal mensen dat slaagde
voor het theorie-examen voor
een bromfietscertificaat bij het
CBR, daalde de laatste jaren
ook. Het aantal geslaagden kel
derde in 2003 met bijna 13 pro
cent ten opzichte van het jaar
ervoor naar 51.096 personen.
Een ander probleem van de
scooter is zijn imago. Deerns:
„Veel mensen zien af van het
kopen van een scooter, omdat
ze niet vergeleken willen wor
den met zogenoemde 'scooter-
hufters'."
Bij de politie staan scooterrij
ders ook niet erg goed bekend.
„Jaarlijks zijn er in de Haagse
regio 700 incidenten waarbij
scooter of bromfietsen worden
gebruikt bij een straatroof',
weet Frans van Rijnswou,
woordvoerder van de politie
Haaglanden. Daarnaast worden
er in de regio rond de 1400
bromfietsen per jaar gestolen
en zijn jaarlijks ongeveer 800
van deze voertuigen betrokken
bij ongelukken. „En dat is
véél", vertelt Van Rijnswou. De
politie juicht de komst van het
kenteken voor bromfietsen in
2005 toe. Dit komt in plaats van
het verzekeringsplaatje. De
kentekenplaat wordt kleiner
dan die voor een motor, maar is
wel goed af te lezen. Dat kan
helpen bij de opsporing van ge
stolen bromfietsen of bij het
traceren van de straatrovers.
Veel mensen willen wel een
scooter kopen, maar vinden het
te duur. Het scootermodel is
één van de duurste bromfiets
modellen. De normale brom
fiets is door zijn lagere prijs
juist aan een lichte opmars be
zig. De verkoop van snorfietsen
en snorscooters is vrij stabiel.
„Het verlagen van de prijzen is
geen optie. Dan lijkt het net of
de consument de afgelopen ja
ren te veel heeft betaald voor
zijn scooter", redeneert Deerns.
„Ik heb wel gezien dat bijvoor
beeld Peugeot met sobere mo
dellen komt om de prijs te
drukken."
Ondanks de negatieve trend
ziet Deerns wel degelijk kansen
voor dit populaire vervoermid
del. „Ze zien er leuk uit, ze zijn
makkelijk in gebruik en een
scooter is buitengewoon han
dig, vooral in drukke steden.
Toyota Corolla. Vanaf 16.390,-/€ 335,- p.mnd.
Meteen de keus uit 4 modellen en 5 motorvarianten. Zoals
de uiterst zuinige 90 pk (66 kW) Common Rail turbodiesel
met - tijdelijk - gratis Multi-Mode Transmissie.
Meer info: bel gratis 0800 - 0369 of ga naar www.toyota.nl
TODAY TOMORROW TOYOTA
wtl 0 b tul opcttwul lekte. 48 n
mw.cKl kotten m«k«n en veen
Ukm/UCO! 125 198 y km Vfceto
nd. en 20 000km pi nel »TW en bewtdtlol C
fcmgtbtdtage 1/«vjtlafvrtfc.uk «reeft ven 4.2
Jl Al2/2004 WV^ngen vocetenowkn Ono la
