GESPREK VAN DE DAG
Afstammelingen
farao's bakken
zoete piramides
Oud Sluis is het
beste restaurant
Rome in het tekei
van MTV Awards
Geldof blij met nieuwe
versie van Band Aid
Moderne monniken
dinsdag l6 NOVEMBER
DAGELIJKS LEVEN
Scholen in Franstalig België verko-
penbinnenkort geen suikerhouden
de FRISDRANKEN EN WAFELS
meer. Minister van onderwijs Arena
kondigde in dagblad Le Soiraan de
gesuikerde kost te verbieden om de
jeugd te behoeden voor overgewicht.
Arena gaat ook de schoolkantines,
die in België maaltijden aanbieden,
onder de loep nemen. Elke dag frie
ten is wat haar betreft uit den boze.
Een heel leger van LIFESTYLE-
GOEROES moet de Britten gezonder
maken. De trainers, een initiatief
van de nationale gezondheidszorg,
moeten helpen bij het afvallen en
stoppen met roken, alsmede een be
ter voedingspatroon aanleren. De
huisarts zorgt voor een doorverwij
zing. De overheid hoopt dat diëtis
ten, fitnessinstructeurs en mensen
die helpen met seksuele problemen
en tabaksverslaving zich massaal la
ten opleiden tot speciale 'lifestyle-
trainers'. Driekwart van de Britse
volwassenen is te zwaar. Dat pro
bleem alleen al kost het land bijna
10 miljard euro per jaar. Ook het
aantal te dikke kinderen groeit in
Engeland schrikbarend.
Vogelasiel De Fügelhelling in het
Friese Ureterp heeft een uiterst
zeldzame vogel met de naam
'HAAKBEK' binnengekregen. Vol
gens het asiel, dat er de literatuur
op heet nageslagen, is het vogeltje
sinds 1800 pas drie keer eerder in
Nederland gesignaleerd. Het diertje
werd naar het asiel gebracht nadat
het in Leeuwarden tegen een raam
was gevlogen. Foto: ANP
Na twintig jaar staat er een nieuwe
versie van 'Do They Know It's Christ
mas' op de band. Zondag kwamen in
Londen tal van sterren bijeen om de
kerstklassieker opnieuw op te ne
men. Initiatiefnemer van toen en nu,
Bob Geldof, toonde zich tevreden,
maar ook nostalgisch.
De nieuwe versie moet geld opbren
gen voor de bevolking van Darfur, de
regio in het Afrikaanse land Sudan
waar honger en oorlogsgeweld aan
de orde van de dag zijn.
Geldof, ooit voorman van de band
Boomtown Rats, heeft dit keer onge
veer veertig musici en artiesten bij
een gekregen. Onder hen zijn Will
Young, Jamelia en Joss Stone, eigen
lijk nog te jong om zich de eerste
Band Aid - zoals de .gelegenheidsfor
matie toen werd genoemd - te herin
neren.
Zondag werd vooral de zangpartij
opgenomen. Anderen hadden hun
bijdragen al eerder op de band gezet,
O.A. Battista
Koelkast: keukenmeubel
waarin je restjes kunt
opbergen voor je ze
weggooit
Sir Bob Geldof met zijn dochter Fifi
Trixie Belle. Foto: Reuters
zoals Robbie Williams, Dido en Sir
Paul McCartney, die de baspartij
speelt. U2's Bono kwam zondag
avond wel langs om zijn beroemde
regel: 'Well, tonight thank God it's
them instead of you' in te zingen.
De versie uit 1984 bracht miljoenen
op voor hongerend Ethiopië. Geldof
werd uiteindelijk geridderd voor zijn
initiatief. Midge Ure (Ultravox), met
wie Geldof het nummer in 1984
schreef, zei dat Afrika nog steeds op
hulp wacht en prees daarom het
nieuwe project.
De single, genaamd Band Aid 20,
komt op 29 november uit. In de ver
sie van 1984 straalden sterren als
Sting, Phil Collins, Bono, Paul
Young, Duran Duran en George Mi
chael. anp
Macedonië stond een eeuw gele
den al te boek als een 'beangsti
gende mengeling van rassen'.
Sindsdien is het aantal etnische
groepen alleen maar gegroeid.
Laatste loot aan de stam zijn Egyp-
tenaren die zeggen af te stammen
van de farao's.
De ontmoeting is in restaurant
'Taj Mahal - Ali Baba', een plek
die niet toepasselijker had kun
nen zijn. Wie Demir Dalip (28)
ziet, aarzelt onmiddellijk over zijn
etnische oorsprong. Hij heeft een
scherp getekend gezicht, zware
wenkbrauwen, zwart haar, licht
bruine huid. Is hij een zigeuner
uit India, land van de Taj Mahal?
Of stamt hij uit Ali Baba's Perzië?
Demir Dalip krult zijn mond tot
een glimlach. „Ik ben een Egypte
naar," zegt hij. „Welkom in Mace
donië."
De fameuze journalist John Reed
omschreef het land ooit als een
miniatuurversie van het Otto
maanse Rijk. In 1916 noteerde hij:
„Turken, Albanezen, Serviërs,
Roemenen, Grieken en Bulgaren
wonen hier naast elkaar zonder
met elkaar te mengen."
John Reeds beschrijving is achter
haald. De 'beangstigende menge
ling van rassen', zoals hij het
noemde, bestaat nog steeds, maar
de cocktail is nog wat exotischer
geworden. De meeste Bulgaren
noemen zich nu Macedoniërs en
sommige van de toenmalige zi
geuners blijken plotseling Egypte-
naren te zijn.
Dit zou er allemaal weinig toe
doen, als deze Egyptenaren zich
niet hadden georganiseerd. Zij
hebben nu al twee politieke par
tijen en twee culturele verenigin
gen. En die organisaties zijn vast
besloten de Egyptische Macedo
niërs op te stoten in de vaart der
volkeren. „Want", zegt Dalip,
„Macedonië is voor ons een hel."
Dalip, die een van de verenigin
gen voorzit, stuurde twee jaar ge
leden een brief op hoge poten aan
de Raad van Europa en de OVSE
(Organisatie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa). Amb
tenaren daar moeten hun ogen
hebben uitgewreven. Met veel
moeite hadden zij een burgeroor
log tussen Slavische Macedoniërs
en Albanezen in het land weten te
voorkomen. Nu dook daar uit het
niets een nieuwe etnische groep
op, die bleek af te stammen van
de farao's.
Dalip is boos dat de Egyptenaren
niet als groep worden erkend.
Als je hier bij de gemeente een
baan wilt krijgen, moet je een Sla
vische Macedoniër zijn, een Alba
nees, een Kroaat, een Roemeen,
een Bulgaar, een Bosniak. Je kunt
je zelfs een Griek te noemen, hoe
wel er in Macedonië nog maar 15
Grieken zijn. Maar als Egyptenaar
val je buiten de boot. Wij bestaan
officieel niet."
Dit is, zegt hij, een van de redenen
waarom veel Egyptenaren zichzelf
Albanees of Turk noemen. Bij de
laatste volkstelling kwamen er
amper drieduizend Egyptenaren
bovendrijven, terwijl het er vol
gens Dalip zeker twintigduizend
zijn. „Sommigen weten niet eens
meer dat ze Egyptenaar zijn."
Ze zijn niet de enigen. Voor veel
andere Macedoniërs zijn de Egyp
tenaren gewoon zigeuners, af
komstig uit India. Ze zien er het
zelfde uit, geloven in dezelfde god
In Utrecht bevindt zich een bijzondere vrijplaats. Een
paar hectare ongeregeld, aan de rand van de stad. De
naam van deze plek is 'Het Hof van Eden'. De bevol
king van deze belegerde enclave bestaat uit bio-fun-
damentalisten die een rijkdom aan gewassen en
planten koesteren en bewaren voor later. Zonder ma
chines en chemie doen zij al dertien jaar blijmoedig
hun monnikenwerk.
Een zeldzame groei en bloei getuigt van totale toewij
ding: de medewerkers van het Hof zien hun werk, het
bewaren De Schepping voor latere generaties, als een
zaak van leven en dood. Nu besefik dat de term 'bio-
fundamentalist' niet vriendelijk klinkt, maar een be
tere omschrijving kan ik niet verzinnen als het gaat
om Het Hof. Ze zijn totaal principieel, doen geen
concessies en achten de Grote Groene Zaak belangrij
ker dan hun persoonlijke welvaart of maatschappe
lijke status. Moderne monniken, inderdaad. En dat
laatste maakt ze, in mijn ogen, dan weer bijzonder
sympathiek. Nog afgezien van het feit dat ook vol
gens mij natuurbehoud en diversiteit inderdaad cru
ciaal zijn voor de toekomst van onze planeet.
Maar moeilijke mensen dus. Al jaren liggen ze over
van alles en nog wat in de clinch met de gemeente
Utrecht, eigenaar van het land waar ze op zitten. Die
gemeente deugt niet, vinden ze. Zo is er een rode lijst
van beschermde planten. Dat weet de gemeente
Utrecht heus ook, bovendien steunen ze het biodiver
siteitsverdrag. Desalniettemin kunnen Utrechtse
ambtenaren nog steeds niet planten van de rode lijst
herkennen, die nu dus illegaal uit parken en perken
worden weggemaaid. Schande!
De gemeente Utrecht, op haar beurt, heeft ook beden
kingen. Wat heeft het bijvoorbeeld voor zin om yaks
(Tibetaanse runderachtigen) te gaan houden, aan de
rand van het trainingsveld van FC Utrecht? Het Hof
deed toch in plantjes? Maar uiteraard is de héle
schepping welkom bij Guus, Pieter en de hunnen.
Ook overtollige ganzen uit het stadspark, verdwaalde
yaks en gedumpte geiten. Op hoge toon protesteerde
Het Hof toen de gemeente het woord dierenmishan
delingliet vallen. Nu was het oorlog! De gemeente
sloeg terug met alle voorradige regelgeving. De bio-
hippies tegen de gekwetste bureaucraten.
Onlangs deed Utrecht weer een zet: geconstateerd
werd dat op Het Hof, tegen alle afspraken in, de gan-
zenpopulatie was geëxplodeerd, van zeven stuks
naar negen. Ook was een bijenkast niet exact ge
plaatst op de daartoe aangewezen plek. Na jaren ge
sprekken tussen doven was voor Utrecht de maat vol:
de pacht van een gedeelte van Het Hof is opgezegd.
Volgens de gemeente betreft dat alleen het terrein
HEB F 2uU<E OÜUERS-
en je
MENSELIJK
Een aantal BN'ers bezoekt deze
week een middelbare school in Ne
derland. D66-leider Boris Dittrich,
tv-presentatrice CHAZIA MOURALI,
en anderen bieden de schooldirec
ties een lespakket aan in het kader
van de campagne Stop geweld op
school. Radio 538-dj Rick van
Velthuysen trapt vandaag af met een
bezoek aan College Nassau-Veluwe
in Harderwijk. Dittrich en Mourali
zijn donderdag aan de beurt, even
als judoka DENNIS VAN DER
GEEST. De campagne is in het le
ven geroepen door de StichtingTe-
genZinloosGeweld en de Stichting
Meld Misdaad Anoniem, nadat uit
onderzoek was gebleken dat wapen
bezit, agressie en geweld toeneemt
op scholen. Foto: GPD
Oud Sluis in Sluis is door de redactie van het blad Lekker
gekozen tot het beste restaurant. De twee-sterrenzaak van kok
Sergio Herman verslaat daarmee Parkheuvel van Cees Helder
in Rotterdam -met drie Michelinsterren- dat is gezakt van de
eerste naar de derde plaats.
Op de tweede plaats staat niet langer de Librije in Zwolle,
maar restaurant Beluga in Maastricht.
Apicius in Castricum is één van de grootste stijgers: de
een-sterrenzaak schoot 38 plaatsen om
hoog naar nummer 41. De grootste
vrije val maakt De Hoop op
d'Swarte Walvis op de Zaanse
schans in Zaandam, die kelder
de van de 46-ste naar de 78-
ste plaats in de top honderd.
De spanning in de horeca
over de volgorde had pas
vanmiddag tot het kook
punt moeten stijgen.
Immers, aan het ein
de van de dag zou
met een mooi
feest in Amster
dam de'Lekker
2005' worden
bekendge
maakt. Met
daarin de top
honderd van 's
lands beste res
taurants. Door een
foutje lag de
toonaangevende
culinaire gids van
Nederland afgelopen
zaterdag al bij de abon
nees -enkele duizenden- op
ti8 "fj1' a Ti Chef-kok Sergio Herman van Oud Sluis met zijn prijs. Foto: ANP
Hoofdredacteur van Lek- 0 1 r 1
ker, Guido Nijssen, baal
de gisteravond van het veel te vroeg uitlekken van het culinaire nieuws. „Een blunder? Dat weet ik pas als
is uitgezocht wat er is misgegaan. Gelukkig zijn het vooral restauranthouders zelf die geabonneerd zijn.
Het grote publiek weet nog van niks." gpd
In de Italiaanse stad Rome wor
den donderdag voor de elfde maal
de MTV Europe
Music Awards
uitgereikt, het
jaarlijkse mu
ziekevenement
van de tv-zen
der.
De prijzen wor
den uitgereikt in
veertien catego
rieën aan onder
andere de beste
zanger, beste
zangeres, beste
band en beste
liedje. Een klei
ne greep uit de
genomineerde
artiesten: Brit
ney Spears (bes
te vrouwelijke
artiest, beste
popmuzikant en
beste nummer,
Outkast (beste
band) en Keane
(beste nieuwko
mer).
Behalve de alge
mene prijzen is
er voor ieder Eu
ropees land
waar MTV wordt
uitgezonden een
prijs voor de
beste artiest van
dat land. De
deelnemers uit Nederland en Bel
gië hebben voor de eerste keer
een gezamenlijke award. Genomi
neerd zijn de winnaar van vorig
Eminem. Foto: AP
Alicia Keys. Foto: Reuters
jaar DJ Tiësto, Kane (de
van vier jaren daarvoor), Th
Sheer, F
en Novasta nZl
Al weken si
muziekzem 0th
het teken vj
jaarlijkse e
ment. Via s
op de tv wf ,32
kijkers opgi
pen om te s n
men op hu
voriete artii
Tot nu toef
ruim 8,2 mi
Europeanei f y
gehoor aan
jaar werdei
taal 8,5 r
stemmen u
bracht.
Ook op tele
scoort heti rt
ziekevenen u-
In 2003 wei
uitzending ,ij
5,8 miljoen )C'
sen live op
volgd.
De present
in handen 1 s ii
Amerikaans enl
per Xzibit.
dens zijn er ef
onder ande j0(
Anastacia,
nem, Tiziat
ro, Maroon 1
Usher en Alicia Keys. Artiest
de prijzen uitreiken zijn zan
Nick Carter en actrice Sarah k>i
chelle Gellar. anp
voor dieren, die er sowieso niet thuis horen. Het Hof
raakt helaas daarmee ook opslagruimte, onderdak
en allerlei andere voorzieningen kwijt. Boven
dien wordt met het verlies van de dieren
(mestleveranciers) de volmaakte natuurlijke
kringloop doorbroken. Schande! Einde discus
sie.
Nee, dit gaat niet meer goed komen, moe
ten wij vrezen. Aan de ene kant een sekte
(wel de liefste van Nederland), aan de
andere kant de metropool Utrecht, die
los van al het andere best raad weet met
een paar vrijkomende hectares.
De zaak lijkt mij alleen nog te
redden als de bazen van Het
Hof het grootste offer brengen:
de zaak hoger stellen dan jezelf,
en de feitelijke leiding overdra
gen aan frisse derden, die vrij
van verdriet en rancune hoofd- en
bijzaken weten te scheiden. En in ruil
geeft de gemeente Utrecht het nieuwe
Hof veertig hectare in het nieuwe Vi-
nex-park. Mits de heer Kofi Annan van de
Verenigde Naties bereid is te bemiddelen zal
dat vasten zeker gaan lukken.
ieden
eden
nove
ïurinj
lijkep
uwe 0
schen
nis gi
epun
de pi
litaire
er{
ev<
ID-D
ind. Ii
lenko
vincie
imidd
3aarn
ebied
kt uit
ndsch
ide B
l De
dedri
nZee
nakoi
it het
itsnap
Egyptenaren in Ohrid: „Macedonië is voor ons de hel." Foto: GPD/Cees van Zweeden li
en leven in dezelfde deplorabele
omstandigheden.
Hun Egyptisch is na ruim twee
millennia assimilatie verloren ge
gaan, maar sommige achterna
men laten volgens Dalip weinig
twijfel bestaan over hun oor
sprong: Egjupci, Gjupci, Ejupci,
Jupci. „Onze namen zijn heel an
ders dan die van de zigeuners,"
zegt hij. „En dat geldt ook voor
onze tradities."
Rest de vraag hoe zijn voorvade
ren precies in Macedonië terecht
zijn gekomen. Dalip grijnst op
nieuw. „De Macedoniërs zeggen
dat Alexander de Grote een Mace
doniër was, voor de Grieken was
hij een Griek. Maar Alexander
kwam uit Egypte, uit dezelfde
plaats waar Boutros Boutros Ghali
vandaan kwam, de vroegere se
cretaris-generaal van de Verenig
de Naties." Het was Alexander die
in de vierde eeuw voor Chri
Egyptische metaal- en hoef-
ijzersmeden naar Macedoni na;
haalde, weet Dalip). Zouden
Egyptenaren zich in de 2501
daarna misschien vermengt
nen hebben met Indische z p
ners? Dalip: „Hoe verklaart
dat wij onze baklava bakken a'^!
vorm van een piramide?"
Cees van Zweeden
