REGIO
Lekker veilig in de couveuse
mders vervanger van verkiezingen zOU-
Iffï, U(Xt Z/6 IrC niet pakt zijn Winst bij
Mot
DINSDAG l6 NOVEMBER 2004
NAVRAAG
pars van Geert Wilders lijkt niet meer te stuiten. De voormalige
irzou met zijn Groep Wilders twintig zetels in de Tweede Kamer
1 halen als er nu
o t~\ '1 i~> den zijn. Wilders
de WD-stem-
waarvan 30 procent zegt op de Limburger te gaan stemmen, en
dat 70 procent van zijn aanhang naar Wilders ziet vertrekken,
t Wilders de nieuwe Pirn Fortuyn? DENNIS SALMAN, Fortuynist
ordwijk, vindt van niet. „Wilders heeft bij mij nog niet de indruk
dat hij het land zou kunnen leiden."
vis de nieuwe Fortuyn
op veel onderdelen kan Wilders die vergelijking nog niet aan.
vel op het vlak dat beiden zich profileren op een gevoelig on-
rp: de buitenlanders in het algemeen. Maar Wilders als ver
van Pim? Nee, dat
liet."
m niet?
an het buitenlanders
tuk, of in Wilders' ge-
islam-vraagstuk,
jj zich nog niet of
lijks uitgelaten over
onderwerpen. Pim
n breed programma,
vooral met één
werp bezig."
ndt u, los daarvan,
ilders?
bewondering voor het feit dat de man niet toegeeft aan de
lie er toe kan leiden dat je je mening voor je moet houden,
is dat gebeurt is het einde zoek in dit land. De situatie van
5 is verschrikkelijk, hij is zijn leven niet zeker omdat hij zegt
[vindt. Voor dat laatste moet je bewondering hebben. Dat is
[ook waarom veel mensen die nog steeds voor Pim hebben."
et over hem hebt, zegt u altijd Pim. Hoe goed kende u hem
jk?
1 in korte tijd veel met hem te maken gehad. In het voorjaar
12 hadden we regelmatig op zaterdagmiddag bijeenkomsten
we actuele zaken bespraken en onderricht kregen in staats-
>im gaf toen als het ware les in politiek. Daarnaast heb ik hem
isch wel eens gesproken en hebben we wel eens gegeten. We
een goed contact."
toen in de running voor een loopbaan in de latidelijke poli-
tdat er nog in? Bent u nog bekend in Den Haag?
kennen me nog. Of in ieder geval: er zijn mensen die mij wel
ilsen of ik nog wat voor ze kan betekenen. Ik ben wel eens
door WD'ers, maar ook bijvoorbeeld door mensen rond
/ilders."
u doen als de Groep Wilders u polst om mee te werken
verkiezingsprogramma
kniet. Ik heb geen idee of ik me wel bij een partij wil aanslui-
als dat wel het geval is, bij welke partij. Aan de andere kant
t kriebelen om mijn stem te laten horen. Ik moet je eerlijk
dat ik denk dat Wdders geen blijvertje is. Het is goed dat er
eurt in Nederland, dat er zulke mensen zijn, maar Geert Wil-
t me geen persoon die de leiding van het land aan zou kun-
erard Baas
archieffoto: GPD
UIT DE ARCHIEVEN
deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
Lv. HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
Tgblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
irectie: B.M. Essenberg
lil: directle.hdcuz@hdc.nl
Ifedactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
redactie ld@hdc.nl
OOR
82, Leiden, tel. 071-5 356 356
stbus 54,2300 AB Leiden.
71-5356 415
1x071-5356325
len fax 023-5150 567
VERKOOP
nb.t:
813661
*d: 023-5150 543
5-68i 3677
Ihandel: 071-5 356 300
lus kunnen contact opnemen
3636
ratis)
>196800
ITEN
iling (acceptgiro)
Heen aut. ine.)
p/j €216,90
ons een machtiging verstrekken
utisch afschrijven van het
geld ontvangen €0,50 korting
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorglng: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding-
en te geven, zowel door onszelf als door
derden Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
LUMC veraangenaamt het leven van te vroeg geboren baby's
Een te vroeg geboren baby is niet te
benijden. Daar ligt het hummeltje
dan, na een zwangerschap van tussen
26 en 36 weken, in een couveuse te
vechten voor zijn leven. Artsen en ver
pleegkundigen cirkelen om de baby
heen en onderwerpen hem aan
stressvolle medisch-technische han
delingen. De afdeling neonatologie
van het LUMC voerde een nieuwe
werkmethode in om het leven van de
vroeggeborene te vergemakkelijken
en de kans op een succesvolle toe
komst te vergroten.
Artsen en verpleegkundigen hebben
de afgelopen twintig jaar grote voor
uitgang geboekt bij het in leven hou
den van te vroeg geboren baby's.
Maar het succes had een keerzijde:
steeds meer kinderen houden een
blijvende lichamelijke of geestelijke
handicap over aan dat vroege begin.
Vooral organen als hersenen en lon
gen zijn bij vroeggeboorte niet 'rijp'
en daardoor kwetsbaar.
De Amerikaanse psychologe Heideli-
se Als van Harvard University reali
seerde zich in de jaren '80 dat er veel
aan de zorg voor vroeg geboren ba
by's kon verbeteren. Zij bedacht een
behandelingsmethode die als NID-
CAP bekendstaat, individuele ont
wikkelingsgerichte zorg. De kern
daarvan is dat het medisch perso
neel naar elk kind afzonderlijk moet
kijken en zich moet afvragen 'wat dit
kind nodig heeft' om zich te kunnen
ontwikkelen.
De afdeling neonatologie van het
LUMC besloot in 1998 om NIDCAP
op de werkvloer in te voeren. Psy
chologe Celeste Maguire kwam in
dienst om het verpleegkundige team
ermee vertrouwd te maken. Zonder
slag of stoot ging het niet. Verpleeg
kundigen waren gehecht aan de ver
trouwde cultuur en vroegen zich
aanvankelijk af wat de meerwaarde
van NIDCAP was. „De zorg was al
heel goed", licht verpleegkundig
hoofd Maria de Taeye-Veldhuijzen
toe. Het hielp dat Maguire ook een
verpleegkundige achtergrond heeft,
waardoor het team haar aanbevelin
gen gemakkelijker kon accepteren.
Als het initiatief van de artsen was
uitgegaan, had het misschien anders
gelegen", denkt De Taeye.
Vroeggeboren baby's staan bloot
aan veel medische handelingen, die
noodzakelijk zijn om te overleven.
Ze worden geprikt, ze krijgen hulp
bij het ademen. Sondevoeding komt
door een slangetje in de neus. De
baby's reageren gestrest op medi
sche ingrepen, door te huilen, hun
armen en vingertjes uit te strekken,
hun ogen wijd open te sperren en
veel te bewegen. Hun hartslag loopt
op.
De verpleegkundigen van het LUMC
helpen de baby's zich te ontspannen
en zich aangenaam te voelen. Ze leg
gen ze in de couveuse onder een
warme veilige doek, lekker op hun
zij zodat ze kunnen duimen of op
een fopspeen zuigen. Ze krijgen een
'nestje' waardoor ze in ronde hou
ding kunnen liggen. „Dat geeft be
grenzing", zegt Maguire. Als ze na
een medische handeling moeten
huilen, houden verpleegkundigen en
ouders de vroeggeborenen rustig
vast met twee handen, waardoor ze
worden getroost. Het gaat erom dat
baby's, ook in de couveuse, hun na
tuurlijke gedrag kunnen vertonen.
De aanpak blijkt vooral goed te zijn
voor een ongestoorde ontwikkeling
van de hersenen, die bij vroeggebo
renen razendsnel verloopt. „NID
CAP is braincare", zegt Maguire.
Waar ouders vroeger weinig gele
genheid hadden om mee te doen,
worden zij nu nadrukkelijk bij de
zorg en de ontwikkeling van de ba
by's betrokken. Ze worden gestimu
leerd om hun kind te koesteren. „Ze
hebben het gevoel dat ze de baby le
ren kennen", heeft Maguire ge
merkt. „Als hij niet gestrest is, voelen
de ouders dat. Zelfs als een kind
Verpleegkundigen die op de afdeling neonatologie werken, leren 'vanaf dag één' intensief naar vroeggeboren baby's te
kijken. Wat wil de baby? Wat vindt hij of zij prettig? Wanneer wordt het hem of haar te veel? Op de foto links is een te
vroeg geboren baby te zien die met behulp van NIDCAP tot rust wordt gebracht. Verpleegkundigen leren de signalen
van de baby's te interpreteren: als een kind veel huilt, of juist stil en teruggetrokken met gesloten ogen in de couveuse
ligt, is het duidelijk dat het zich niet prettig voelt. De verpleegkundige probeert de baby op zijn gemak te stellen door
beide handen om het hoofdje en op de borst te leggen. De foto rechts is enkele weken later genomen. Dezelfde baby is
inmiddels voldoende gegroeid om de couveuse te mogen verlaten. Gewikkeld in een dekentje, dat de baby een prettig
'begrensd' gevoel geeft, legt de verpleegkundige het kind in een warm bad. Publiciteitsfoto's: LUMC
overlijdt - dat gebeurt natuurlijk ook
bij ons wel eens - hebben ze het ge
voel dat ze het beter hebben leren
kennen."
Het LUMC heeft zojuist een grote
studie afgerond om uit te zoeken of
NIDCAP op de langere termijn de
kans op een gezonde toekomst ver
groot. Driehonderd te vroeg geboren
kinderen, deels ook uit de Leidse re
gio, zijn twee jaar lang gevolgd. Eer
der uitgevoerd Amerikaans onder
zoek voorspelt gunstige resultaten
en dus verwachten Maguire en De
Taeye dat ook in Leiden. Maar zelfs
als dat niet zo is, geeft neonatologie
de nieuwe werkwijze niet meer op.
„We willen niet terug naar vroeger",
zegt De Taeye. „NIDCAP voelt goed,
ook door de positieve oüderreacties.
Ontwikkelingsgerichte zorg gaat
nooit meerweg."
Het LUMC is inmiddels niet meer
het enige ziekenhuis dat 'intensief
kijken naar kinderen' heeft verheven
tot dagelijkse praktijk. Ook het Am
sterdamse AMC en het Rotterdamse
Erasmus MC werken ermee. Leiden
en Rotterdam zijn alweer een stapje
verder. Leiden is-het twaalfde NID-
CAP-trainingscenter van de wereld
en staat open voor iedereen die in de
neonatologie of op een couveuseaf
deling werkt.
Wilfred Simons
LEIOEN, 14.15 UUR
In de koffiezaak aan het water is bijna el
ke tafel bezet. Een oudere dame met zon
nebril wisselt blikken naar buiten af met
blikken naar binnen. Daar is genoeg te
zien. Een man die zijn zaterdagse NRC
leest, een Engels gezin met vader, moeder,
een driejarig roodharig jongetje en een net
zo roodharig babyTje dat net de fles heeft
gekregen. Vader laat zien welke mooie digi
tale foto's hij van Leiden heeft geschoten en
moeder vindt het allemaal best. Als de kin
deren rustig zijn, kan de rest haar gestolen
worden, straalt zij uit.
Schuin daar tegenover zit een jong stel -
ook met baby - dat zich buigt over de me
nukaart. Zo te zien hebben ze stilzwijgende
mot. Gelukkig is er de afleiding van het
kind, dat een in de magnetron opgewarmd
flesje krijgt.
'Geef jij of geef ik?'
'Laat mij maar*, zegt de jonge vader, die
zich vervolgens volledig aan zijn baby wijdt.
Het tafereel wekt de aandacht van een be
jaarde heer, die er met zijn dameshoedje,
oorbellen en lange rok op zijn zachtst ge
zegd excentriek uitziet. Hij staat op van zijn
tafel en loopt naar het stelletje.
'Hoe oud is ze, of is het een jongetje?'
'Nee, een meisje, bijna drie maanden.'
'Mooi hoor. Leuk grietje. Zorgen jullie goed
voor haar?'
'Ja, natuurlijk. Dat zou u toch ook doen?'
'Dat heb ik ook gedaan. Vroeger heb ik heel
veel baby's verzorgd. Wassen en schoonma
ken.'
'Dat was uw werk?'
'Nee, ik woonde in een gesticht. Ik kon niet
overweg met de tweede vrouw van mijn va
der. Ik zei tegen hem: ik ga wel weg, anders
krijg jij nog ruzie met haar. Toen ging ik.
Toen was ik alleen.'
Vader en moeder weten even niets te zeg
gen. Ze zwijgen. Maar de mot lijkt voorbij.
'Nou, daar ga ik weer. Goed voor haar zor
gen hè? Dag meisje. Dag.'
Gerard Baas
Celeste Maguire (links) en Maria de Taeye. „We willen niet terug naar vroeger. NIDCAP voelt goed, ook door de positieve ouderreacties." Foto: Henk Bouwman
979, vrijdag 16 november
IHOTEN - Johnny Kraay-
tzich regelmatig belange
er het Rode Kruis. Daar-
lij gisteren in Voorschoten
(bij de door het Rode
)fganiseerde verkoopten-
ing, die uitstekend werd
hief Leidsch Dagblad
954, Dinsdag 16 Novèmber
- „Laten wij geen geestelijke renteniers zijn, die 's avonds
kachel thuis blijven ziitten, doch ons inzetten om onze chris-
eginselen ook op het terrein van de arbeid uit te dragen." Van
orden, gisteravond uitgesproken door de heer W. Wieringa op
igandasamenkomst van de Leidsche Chr. Besturenbond in de
hoorzaal, behoefden de vele aanwezigen zich niets aan te trek-
zaal was geheel bezet, terwijl er de gehele avond een enthou-
emming heerste,
vormd predikant Kleermaker
et woord. Volgens hem mag
leweging neutraal zijn als zij
ir Christus op het oog heeft
nzij niet, omdat zij huma-
is en de mens op de voor-
elt; God komt dan pas op de
ilaats te staan. Daarom is er
isreker voor een christen
•laats in de christelijke vak-
g. „De Neutrale Vakbewe-
uift Christus' Naam namelijk
tafel."
