Treinverkeer
moet veiliger
BINNENLAND 2
Hersengymnastiek en fitness
als wapen tegen dementie
Opwarming aarde Verrijkt' natuur in Nederland
Scholen doen onvoldoende tegen geweld
Mobieltje te duur voor ANBO
Schurftbehandeling Maxima
Medisch Centrum begint
EEN GRATIS KNIPSELKRANT
KUN JE NIET MAKEN
40 Miljoen voor maatregelen
Veerman is 'zat van' affaires met veevoer
Carnaval is begonnen
ie partij
al vuurwerk
H - De politie heeft gis-
n 39-jarige man uit Den
ingehouden op verden-
Kde illegale invoer van
p vuurwerk, honderden
jgaretten en honderden
'hisky. De spullen za
len container op een be-
frein. De politie stelde
lerzoek in na een ano-
Qp.
)nt verdacht
lisbruik
[Ïen - Een docent van het
pisch College in Maars-
}dt verdacht van seksu-
pruik van een 16-jarige
t. Dat heeft het open-
jnisterie in Utrecht giste-
h weten. De ouders van
fcje dienden in septem-
|klacht in tegen de do-
Wat hij hun dochter tij-
:omer zou hebben
[kt. Het onderzoek tegen
is inmiddels afgerond,
hij voor de rechter
g niet bekend.
t jaar cel in
:-Raaijmakers
acht van 30
dstichtingen
[en - De politie heeft zes
I uit Veldhoven en Eind-
igepakt verdacht van
andstichtingen in hun
[atsen. Het zestal, in
riërend van 15 tot 21
je een trailer, bankjes,
es en verkeerslichten in
Het was vooral de be-
Ivernielingen aan te
Sverklaarden zij.
(taties bij
I in woning
Een arrestatieteam
lensdagavond twee
opgepakt bij een inval
ining aan de Van Bree-
het Midden-Limburgse
Direct daarna kamde
lal rechercheurs en
'gedurende enkele uren
ig uit. Een woordvoer-
justitie liet weten dat de
geen verband hou-
het onderzoek dat zich
:n netwerk van radi-
ilims. Een woordvoer-
Ide politie wilde alleen
i het gaat om een on-
i^naar een vermogens-
icH - Het gerechtshof in
Sch heeft een 21-jarige
(Tilburg gisteren ver-
H tot twaalf jaar celstraf
net dwangverpleging
[doodsteken van de 18-
art Raaijmakers in juli
pr in Tilburg. De officier
tide had achttien jaar cel
Het hof legde de overige
(dachten celstraffen op
jen, zes en vijf jaar. Bart
ïkers fietste op 18 juli
èt zijn broer en een
jp de Reeshofdijk in Til-
pn hij werd overvallen
ft viertal. Daarbij werden
ppen en schoppen uit-
De hoofdverdachte
lijmakers een mes in de
rijswijk/anp - De Algemene
Nederlandse Bond Ouderen
(ANBO) heeft besloten haar
naam niet te verbinden aan
een mobiele telefoon voor se
nioren. De ouderenbond, die
zich vorig jaar hard maakte
voor een eenvoudig mobieltje
met alarmknop, vindt de tele
foon te duur. Dat liet een
woordvoerder van de ANBO
gisteren weten.
De ANBOtelefoon heet nu Se-
cufoon en is vernoemd naar
het bedrijf dat de senioren-
gsm onlangs op de markt
bracht. De prijs van de tele
foon is 849 euro, plus 15 euro
per maand voor het service
abonnement. De winkels van
Beter Horen rekenen 39,95
euro per maand, plus een
Orange-abonnement van
twintig euro per maand. „Dat
vinden we echt te veel", aldus
de ANBO-woordvoerder.
www.clip.nl
©0O® LICENSED TO CLIP
den haag/anp - Minister Veer
man van Landbouw heeft ge
noeg van de affaires in de vee-
voersector. In overleg met de
Tweede Kamer uitte de minis
ter gisteren zijn ongenoegen
over de dioxinezaak en kondig
de maatregelen en extra con
troles aan.
„Ik ben er aardig zat van. Als
minister heb ik nog niet anders
dan dit soort problemen ge
had", zei Veerman. De komen
de tijd wil hij onder meer laten
bekijken welke restproducten
en bedrijven herhaaldelijk pro
blemen met het veevoer ver
oorzaken. Voor deze producten
moet een andere verwerking
dan die tot veevoer bedacht
worden.
De minister vindt dat de sector
verantwoordelijk is en blijft
voorstander van controle op de
kwaliteit van het veevoer. Het
Productschap Veevoeder is nu
zelf aan zet om de kans op der
gelijke problemen voor de toe
komst te verkleinen, zei hij. De
bedrijven en soorten veevoer
die nu in opspraak zijn, zullen
volgens Veerman wel via extra
controles van de ministeriële
inspectiediensten de komende
tijd scherp in de gaten worden
gehouden.
Kamerbreed heerst veel onbe
grip over de jongste dioxine-
zaak. Een kleine tweehonderd!
veehouderijen is inmiddels j
ruim een week geblokkeerd j
voor de aan- en afvoer van vee i
voor bijvoorbeeld de slacht.
Volgens de Kamerleden hebben
de veevoersector, de fritesfabri-
kanten en de Duitse leverancier;
van de mergelklei hun verant
woordelijkheid niet genomen.
Een nauw verband tussen deze
klei en dioxine is genoegzaam
bekend. De ondernemers had
den daarom de klei en de aard
appelschillen beter moeten
controleren.
derdomsverval wordt veroor
zaakt, blijkt in staat nieuwe cel
len aan te maken vertelt NC-
CN-directeur en neuropsycho-
loog Margriet Sitskoom, tevens
medewerkster bij het populair-
wetenschappelijk tv-program-
ma Nieuwslicht.
De training die het NCCN ont
wikkelde bestaat uit een combi
natie van fitnessoefeningen,
vormen van meditatie en oefe
ningen in concentratie. Trainer
Perry Coppiëns gaat met de
deelnemers in de weer met rek
ken en strekken, ademhaling en
met gewichten.Als ik 'één'
roep, strek je de rechterarm, bij
'twee' de linker." De willekeuri
ge volgorde die hij hanteert
zorgt voor de nodige verwar
ring.
Zo ook een 'boksoefening',
waarbij een deelnemer een wil
lekeurig aantal keer de linker-
of rechterschouder van een an
der aantikt. Die moet op zijn
beurt met die arm op de bok-
shandschoen van een derde
deelnemer slaan.
Dan verschijnen drie puzzels
op tafel: een vlinder, olifant en
een huis. In een minuut moet
de puzzel gelegd zijn. Daarna
een minuut fitness, gevolgd
door een nieuwe puzzel. „Ik
kan hier geen kaas van maken",
zegt een deelneemster vertwij
feld. Sitskoom noemt dat niet
zo vreemd. De op het oog zo
eenvoudige puzzels zijn speci
aal voor de uitdaging ontwor
pen. Opmerkelijk genoeg blij
ken de deelnemers na drie ron
des sneller in staat de puzzel op
te lossen.
Sitskoom: „Uit onderzoek blijkt
dat dementie minder snel op
treedt als mensen zes maanden
lang en minstens een half uur
per week aan cognitieve fitness
doen. De training heeft het
meeste effect bij ouderen tus
sen de 55 en 70 jaar. Dat is de
leeftijd waarop het verval het
meest merkbaar is maar ook de
grootste cognitieve verbetering
is dan waarneembaar. Vooral
vrouwen hebben baat bij een
dergelijke training."
Deelnemers krijgen vooraf eerst
een neuropsychologische test.
Na zes maanden volgt een
nieuwe. Sitskoom: „Dan kun
nen ze zelf het effect zien. Dat
stimuleert ermee door te gaan.
Want als je stopt, heb je de af-
braak van hersencellen een half 1
jaar vertraagd, daarna gaat het
proces van afsterven weer ver- j
der. We zeggen wel 'use it or lo-1
se it', ofwel: rust roest."
De neuropsychologe pleit voor
het landelijk opzetten van pro-
gramma's waarin de cognitieve
training wordt toegepast. „De
overheid wil ouderen in bewe-
ging krijgen.
Op zich is dat goed. Maar bij J
het tegengaan van dementie
heb je juist die combinatie van
fitness en hersengymnastiek
nodig. Gezien de vergrijzing is
het een goedkope oplossing
voor een groot sociaal pro
bleem."
(advertentie)
den haag/anp - Het aantal do
den en gewonden in het trein
verkeer moet in 2010 flink zijn
verminderd. Dat is de inzet van
minister Peijs van verkeer en wa
terstaat. Zij presenteerde giste
ren maatregelen om de veilig
heid op en rond het spoor te ver
beteren. De minister trekt er 40
miljoen euro voor uit.
In de periode 1999-2003 raak
ten gemiddeld 103 treinreizi
gers per jaar gewond. In 2010
moet dat aantal dankzij de
maatregelen van Peijs zijn ge
halveerd.
Passagiers lopen de meeste ver
wondingen op doordat ze van
een trap vallen of uitglijden op
een glad perron. Bij het in- en
uitstappen van de trein raken
mensen soms beklemd tussen
de deuren of vallen ze tussen
het perron en de trein.
Die ongelukken zijn levensge
vaarlijk. De Nederlandse Spoor
wegen hebben daarom maatre
gelen genomen om ze te voor
komen. Vanaf 1 december ver
trekken de treinen met gesloten
deuren. Nu is het nog zo dat de
conducteur bij vertrek in een
van de deuropeningen staat en
die pas sluit als de trein op gang
komt. De overige deuren zijn
dan al wel dicht.
Op spoorovergangen vallen
jaarlijks relatief veel dodelijke
slachtoffers: het afgelopen jaar
circa dertig.
Dit mogen er in 2010 niet meer
zijn dan 24. Om dit te bereiken
worden bijvoorbeeld onbevei
ligde overgangen weggehaald of
ze krijgen andreaskruisen, lich
ten en bellen.
De afgelopen tien jaar is het
aantal treinen dat door rood
rijdt aanzienlijk toegenomen,
stelt de minister.
Meestal leidt dit niet tot onge
lukken, maar dergelijke inci
denten kunnen volgens Peijs
catastrofale gevolgen hebben.
Het hele spoorwegnet moet in
2010 zijn voorzien van een sys
teem dat ingrijpt wanneer een
machinist niet remt voor een
rood sein. Ook worden bepaal-
door Thea van Beek
utrecht - Velen vrezen het
spook van dementie op latere
leeftijd. Menselijke hersencellen
blijken zich echter te kunnen
vernieuwen. Niet met pillen
maar met een combinatie van
fitness en training van het denk
vermogen. „Rust roest."
Hi pi
Idc
ster Dekker
Egefloten
I tc - Minister Dekker
moet haar plannen
Idernisering van het
leid aan het kabinet ter
jiring voorleggen. Een
jerentie waar zij haar
>eleid bekend zou ma-
ïrom gisteren uitge-
kers woordvoerder
II dat er politieke proble-
p gerezen met rege-
rier CDA.
Bse prijs
Rotterdam
- Een Rotterdamse
:r schoolkinderen die
bezoeken, krijgt grote
e waardering. De video
lubliek vooroordelen
lozen te overwinnen,
2 Europese stedenorga-
lurocities gisteren. Het
leeg de tweede prijs in
strijd van Eurocities
wustwording van socia-
ies'. De eerste prijs ging
akau in Polen voor een
er jongeren.
roleur 0900
It ermee op
n - De Stichting Infor-
instencode (Stic) heft
U li op. De stichting die de
:ode voor exploitanten
3-nummers handhaaft,
veel klachten en heeft
10 5 inkomsten, liet secre-
oopman gisteren we-
de wildgroei van zo-
k 1 de autodialers op inter-
^^pt aantal klachten dat de
e Tyangt, gestegen van en-
tallen naar ongeveer
per jaar. Autodialers
nische toepassingen
via een telefoonverbin-
gevraagd installeren op
N Ffers en daarna automa-
binding maken met
efoonnummers.
Werken bij de NS kan knap gevaarlijk zijn. Op 22 oktober boorde zich een vuurbal in de cabine van de
trein van Nijmegen naar Den Bosch, nadat vandalen een spanband met daaraan een bankschroef over de
bovenleiding hadden gegooid. De vuurbol ontstond toen de trein het voorwerp raakte. De machinist
raakte lichtgewond. Archieffoto: ANP/Erik van Hultenaar
de seinen hoger geplaatst en
krijgen andere types seinen een
groter achtergrondscherm, een
grotere lens en een betere
lamp.
Peijs en de spoorsector pakken
bovendien het spoorvandalis-
me aan. De rails worden min
der toegankelijk en er komt
meer toezicht. Baanvakken
worden schoongemaakt en
aannemers moeten bouwloca
ties langs het spoor ordelijk
achterlaten. Vandalen kunnen
dan niet zomaar bouwmateria
len op de rails leggen.
De risico's die baanwerkers en
rangeerders tijdens hun werk
lopen, noemt Peijs in haar nota
'onaanvaardbaar hoog'.
Maatregelen als het buiten
dienst stellen van werksporen,
het afschermen van werkplek
ken van het treinverkeer en de
technische beveiligingsmaatre
gelen moeten daar verbetering
in brengen.
eindhoven/anp - Het Maxima
Medisch Centrum in Eindho
ven begint vandaag met de be
handeling van mensen die mo
gelijk besmet zijn met schurft.
Het ziekenhuis beschikt inmid
dels over voldoende medicij
nen. Naar schatting lopen een
kleine zeshonderd mensen het
risico dat ze zijn besmet. Het
ziekenhuis heeft inmiddels ie
dereen die op die lijst staat, be
naderd. Onlangs bleek een pati
ënte van het ziekenhuis te zijn
besmet met schurft. Dat is een
ongevaarlijke, maar zeer hin
derlijke huidaandoening omdat
het gepaard gaat met heftige
jeuk. Omdat het om een weinig
voorkomende variant gaat, be
schikte het ziekenhuis aanvan
kelijk over te weinig pillen om
iedereen te behandelen.
Personeelsleden die op de lijst
staan, mogen pas weer aan het
werk als ze zijn behandeld.
Ontslagen patiënten krijgen de
pillen via de GGD.
Schurft kan op verschillende
manieren worden behandeld.
De voorkeur van het ziekenhuis
gaat uit naar het toedienen van
een pil omdat dit het gemakke
lijkste is. Het onderzoek naar
mogelijke besmetting strekte
zich ook uit naar het woonzorg-1
centrum Genderhof in Eindho
ven. Daar woont de patiënte bij
wie voor het eerst de aandoe
ning is vastgesteld.
I
door Theo Haerkens
den haag - Het broeikaseffect
zorgt in Nederland voor een
verrijking van de natuur. De
opwarming van de aarde is op
wereldschaal een ramp, maar
zorgt hier voor een toename
van het aantal soorten planten
en dieren. Dat blijkt uit de bun
del 'Opgewarmd Nederland'
die gisteren is gepresenteerd.
In de bundel schetsen deskun
digen van milieuorganisaties,
wetenschap en overheid een
antwoord op de vraag hoe Ne
derland moet worden ingericht
als er meer regen valt en het
peil van de Noordzee stijgt.
In Nederland komen meer li
bellen en korstmossen voor dan
enkele tientallen jaren geleden.
Maar wereldwijd leidt de op
warming tot ernstige verschra
ling van de natuur, aldus het
rapport. Voor veel soorten die
zich langzaam ontwikkelen is
het tempo van de klimaatveran
dering moordend.
Rolf Roos, samensteller van de
bundel opstellen, ziet daarom
geen reden om blij te zijn met
de verrijking van de natuur in
Nederland. Je moetje niet la
ten verblinden door wat er op
één plaats in de wereld ge
beurt."
De stijging van de temperatuur
in ons land met slechts enkele
graden in de afgelopen twintig
jaar, ogenschijnlijk een kleinig
heid. heeft grote gevolgen. De
natuurlijke cycli van het leven
sluiten niet meer op elkaar aan.
De voedselketen van zomereik,
wintervlinder en koolmees
word verstoord. De eitjes van
de rups komen tegenwoordig
uit voordat de blaadjes aan de
zomereik uitbotten. Rupsen
hebben moeite hun buik vol te
eten. Het gevolg is dat de kool
mees zijn jongen niet zo'n rijke
dis kan aanbieden als vroeger.
Ook de innige samenwerking
tussen zwanenmossel en bitter-
voorn, die eikaars broed be
schermen en een lift geven,
wordt bedreigd. De mosselen
hebben zuurstofrijk en vooral
koel water nodig. Zonder mos
selen kunnen de bittervoorns
zich niet voortplanten.
Een ander gevolg is dat exoti
sche planten en dieren als de
Kaspische slijkgarnaal in ra
zend tempo oprukken. Daar
staat tegenover dat soorten die
baat hebben bij koude perio
des, zoals de veenbes-parel
moervlinder, zich in noordelij
ke richting terugtrekken en
waarschijnlijk nog voor het
eind van deze eeuw het loodje
leggen. Zij kunnen zich niet
aanpassen aan het tempo van
de opwarming.
Door de versnippering van de
Nederlandse natuur kunnen
planten en dieren niet naar na
bij gelegen koelere gebieden
uitwijken. Kwetsbare soorten
dreigen daarom nog voor de
eeuwwisseling te verdwijnen.
De verandering van de flora
heeft directe invloed op de
kringloop van water-, en stik-
en koolstof, waardoor er ook
minder geschikt zwemwater zal
zijn.
Hogere temperaturen leiden tot
meer regen, maar ook tot een
stijgende zeespiegel door smel
tend poolijs. Dat heeft directe
gevolgen voor de waterhuis
houding. Nederland dreigt des
ondanks te verdrogen en te ver-
zilten, dus moet het waterbe
heer in polders, rivieren en
plassen veranderen. De land
bouw moet zich aanpassen en
de veerkracht van de Neder
landse natuur moet worden
versterkt om de schade te be
perken.
Maastricht - Het carnaval is begonnen. In Maastricht werd dat gisteren om elf minuten over elf op het Onze Lieve Vrouweplein traditiege
trouw gevierd met een borrel. Foto: ANP/Marcel van Hoorn
den haag/anp - Een kwart van de werkne
mers van scholen in het voortgezet onder
wijs kampt wel eens met agressie en ge
weld. Ruim eenderde van de scholen be
steedt te weinig aandacht aan het onder
werp. In het basisonderwijs neemt ruim
twintig procent van de scholen onvoldoen
de maatregelen tegen agressie en geweld.
Dat blijkt uit onderzoeken die de Arbeids
inspectie het afgelopen schooljaar heeft
uitgevoerd. Het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid bracht de resulta
ten van die onderzoeken gisteren naar bui
ten.
De inspecteurs keken naar de manier waar
op scholen de Arbowet naleven als het gaat
om werkdruk en agressie en geweld tegen
werknemers. Dat zijn in het onderwijs be
langrijke oorzaken van ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid.
Tussen september 2003 en juli 2004 wer
den op 402 basisscholen en 591 scholen
voor voortgezet onderwijs controles uitge
voerd. De meeste scholen in het voortgezet
onderwijs voeren op de één of andere ma
nier wel beleid rondom agressie en geweld.
Maar dat is volgens de Arbeidsinspectie
vaak onvolledig en mist in veel gevallen zijn
uitwerking.
In ruim eenderde van de scholen is er te
weinig aandacht voor agressie en geweld.
Verder is gebleken dat er op drie van de
tien scholen onvoldoende aandacht is voor
de werkdruk van leerkrachten. Het mana
gement van de scholen geeft onvoldoende
prioriteit aan een structurele aanpak van
agressie en geweld tegen werknemers, is de
conclusie van de Arbeidsinspectie.
Een op de zes ondervraagde werknemers
wordt in ernstige mate blootgesteld aan
agressie en geweld. Het gaat daarbij niet al
leen om ernstige incidentele gevallen, maar
ook om allerlei andere vormen van agressie
en geweld waar ze regelmatig mee te ma
ken hebben.
Ineens herinnert hij zich be
paalde namen niet meer, ook in
zijn werk. Of denkt: heb ik de
deur nou afgesloten, het gas uit
gedaan? „Dat soort dingen wist
ik vroeger feilloos. Heel verve
lend. Ik merk dat m'n korte ter
mijngeheugen minder wordt",
vertelt een 57-jarige Utrechter
in een sportzaaltje.
Samen met vijf andere senioren
neemt hij deel aan een training
cognitieve fitness van het Neu-
roCognitief Centrum Nederland
(NCCN). Ouderen die sporten
en ook hun hersenen kraken,
blijven geestelijk beter functio
neren dan leeftijdgenoten die
dit niet doen, blijkt uit weten
schappelijk onderzoek. Bewe
ging en zogeheten cognitieve
uitdaging hebben een positieve
invloed op de hersenen. Her
sencellen sterven daardoor niet
voorgoed af, maar kunnen zich
zelf ook vernieuwen.
„Met het ouder worden neemt
het cognitief vermogen van het
brein af: het geheugen, de aan
dacht en planning. Het brein
heeft niet alleen het vermogen
tot verval, maar ook tot plastici
teit. De hippocampus, het deel
van de hersenen waar het ou-
