Antheunisstraat, wat er fout ging
GESPREK VAN DE DAG
Teloorgang van een vredige modelstaat
Sint Maartensvuur oud gebruik
Moeders jongen
DAGELIJKS LEVEN
OE- H&«.KEAJT AAE- N IE.-T I4E-
MENSELIJK
Het is weer de 11DE VAN DEI IDE.
Vandaag begint het CARNAVALSSEI
ZOEN weer in Noord-Brabant en Lim
burg. Om 11 minuten over 11 op 11
november (de elfde maand), worden
de nieuwe raad van elf en prins car
naval geïnstalleerd. Carnaval is dit
jaar van zondag 6 februari tot en met
dinsdag 8 februari in het zuiden van
Nederland. Maastricht viert de ope
ning van Limburgse Carnaval van
daag met een groot feest op het Onze
Lieve Vrouweplein.
Een belangrijk onderdeel van het car-
navalfeest is de carnavalshit. In Bra
bant wordt eind deze maand de car
navalshit van volgend jaar gekozen.
Op 29 november volgt de keuze van
het beste nummer van alle winnende
Carnavalsnummers uit de dorpen en
steden uit de provincie. De finale is
in de gemeente Nieuwkuijk.
Het gerechtshof in Arnhem heeft gis
teren een 39-jarige man uit Utrecht
veroordeeld tot een celstraf van 9
maanden, waarvan 6 voorwaardelijk
voor het BEDREIGEN en STALKEN
van ex-Spice Girl MEL C. De man
stuurde Mel C. in de zomeren het na
jaarvan 2001 ongeveer tien postpak
ketten, brieven en cassettebandjes.
De voormalig Spice Girl voelde zich
ernstig bedreigd door de stalker. Zij
liet nieuwe sloten op haar deuren zet
ten. Zij durfde niet meer alleen thuis
te zijn of de deur uit te gaan en
vluchtte uiteindelijk naar een 'safe
house'. De man werd eerder door ver
oordeeld tot een maand celstraf. Hij
ging in hoger beroep omdat hij vond
dat hij de zangeres niet had belaagd,
maar het hof kwam tot een ernstiger
oordeel dóór te stellen dat hij haar
ook had bedreigd.
PLAYBOY zeurde volgens GEORGINA VERBAAN al wat jaren om haar, maar ze
hield het af. „Mensen roepen dan dat het handig is voor je carrière, maar ik vind
dat je dan toch wat meer in de uitverkoop komt te liggen", aldus de actrice. Dat
ze nu bloot poseert, komt omdat ze het geld wel kan gebruiken en omdat ze de
belasting nog wat moest betalen. ,,lk had een paar blauwe enveloppen wal te
lang laten liggen", lacht ze. Playboy-hoofdredacteur Jan Heemskerk is blij met
Georgina, omdat hij haar een van de meest boeiende vrouwen in Nederland
vindt: „Ik kende haar uit mijn tijd als hoofdredacteur van For Him Magazine. Ik
vond dit daarom een logisch gevolg. Ze is intrigerend en valt op door haar soms
ondoordachte uitspraken waardoor ze iets ontwapenends heeft. Bovendien is ze
van een grietje nu echt een vrouw geworden. Dat is mooi om te zien". Volgende
maand is Georgina weer met kleren aan te zien in twee films die uitkomen,
Amazones e n Erik of het klein insectenboek. Foto: ANP
Tienduizenden kinderen in Neder
land hebben hun lampionnen of uit
gesneden bieten met kaarsje klaar
staan voor de viering vanavond van
het traditionele Sint Maartenfeest.
Op sommige plaatsen zijn brandsta
pels opgeworpen, waaromheen de
kleintjes en hun ouders zich scharen
na afloop van de Sint Maartenstocht.
Maar het bisdom Roermond meent
dat,de Sint Maartenvuren niets met
Sint Maarten te maken hebben.
Het bisdom verdiepte zich in de ge
schiedenis van Sint Martinus. De vu
ren hebben niets met de heilige te
maken, maar alles met een oud-Ger
maans ritueel, het zogenaamde
noodvuur. Dit vuur zou de vrucht
baarheid van veld en vee bevorde-
Sint Maarten
Hier woont een kikkerbil die
helemaal niets geven wil
ren. De tocht met vuur en vlammen
diende ter ondersteuning van de zon
die in kracht afnam en om boze
geesten te verjagen. Aan de tocht
met vlammen is later de begeleiding
van ruiters met Romeinse helm en
mantels toegevoegd. Hiermee wordt
het verhaal van de soldaat Martinus
herdacht. Sint Maarten is één van de
bekendste heiligen ter wereld. Marti
nus werd geboren rond 316 in Hon
garije als zoon van een Romeins ma
gistraat. Vrij jong werd hij militair in
het Romeinse leger.
Martinus is vooral beroemd door een
verhaal dat hij als soldaat bij de
stadspoort van Amiens een bedelaar
tegen kwam, aan wie hij de helft van
zijn mantel gaf. Toen hij in 371 werd
benoemd tot bisschop van Tours
verstopte hij zich in een ganzenstal
om aan die benoeming te ontkomen.
Maar de ganzen maakten zoveel la
waai dat hij werd gevonden en naar
Tours geroepen. Vandaar dat hij be
halve als soldaat te paard met weg
gevende mantel ook wel wordt afge
beeld met een gans. Op 8 november
397 stierf de bisschop van Tours in
het nabijgelegen Candes. anp
Buitenland begrijpt niets meer van Nederland
Buitenlandse media berichten met verbazing over het on
Nederlandse nieuws uit het voorheen zo vrije en ontspan
nen Nederland. „Het land dat bekend staat om zijn ont
spannen tolerantie is in de greep van spanning, woede en
onzekerheid", vat de Britse krant The Observer de toestand
in Nederland samen. Een rituele moord, brandende scho
len en moskeeën en confrontaties tussen politie en terro
risten - veel buitenlandse media berichten er met toene
mende verbazing over.
De Franse krant Le Monde betwijfelt of de Nederlandse re
gering de problemen aan kan. Vice-premier Zalm sprak
van een oorlog tegen het terrorisme en Europees commis
saris Bolkestein eiste van de koning van Marokko garanties
dat hij geen terroristen exporteert. Een dergelijke lompheid
doet de kans toenemen dat het smeulend vuur weer op
laait, aldus Le Monde.
Ook de Amerikaanse New York Times is niet onder de in
druk van het optreden van de Nederlandse regering. De
krant wijst erop dat veel moslims vervreemd raken van de
Nederlandse maatschappij en radicaliseren. De regering
doet daar niets aan, behalve extra geld uittrekken voor ter
rorismebestrijding, constateert de krant.
De grootste krant van Italië, Corriere della Sera, schrijft dat
Amsterdam met de moord op Van Gogh 'heeft ontdekt dat
de open maatschappij, trots op zijn vrijheid van denken en
spreken, niet tot buiten het stadscentrum is doorgedron
gen'.
Volgens de Amerikaanse krant Newsday is het nieuws uit
Nederland een 'wake-up call' voor 'die zelfingenomen Eu
ropeanen die de dreiging van terreur hebben afgedaan als
een gevaar dat voornamelijk de VS en Israël bedreigde'.
„De Nederlanders moeten zich bewust worden van het ge
vaar dat fundamentalisten vormen, die als kankergezwel
len verborgen zijn in hun eigen samenleving." Newsday
ziet een kans voor Bush om meer Europese steun te krijgen
voor de 'oorlog tegen terreur'.
In Spanje worden de heftige reacties op de moord van
Theo van Gogh met enige verbazing gadegeslagen. 'Neder
land toont zijn minder tolerante gezicht na de moorf ez<
Van Gogh', kopt het dagblad La Vanguardia. De verl e8r
is in Spanje des te groter, omdat dit soort reacties uiren-
ven na de treinaanslagen van 11 maart, waarbij maa n Vi
191 mensen omkwamen en 1500 gewonden vielen. I ^Sl
rokkaanse gemeenschap vreesde represailles, maarl 'en
dens wat scheldpartijen bleef het rustig. Sommige d otei
digen menen dat die beheersing mogelijk te maken I d-
met de lange ervaring van de Spanjaarden met J~'
men van terrorisme. Alleen de ETA-terreur heeft al
duizend dodelijke slachtoffers veroorzaakt.
In Duitsland en België gold Nederland tot voor
'een vredige modelstaat', zoals de Belgische
formuleerde. De belangstelling voor het
nieuws is in beide landen groot. Duitse kranten
uitgebreide analyses over de toestand van de
multiculturele samenleving. Der Spiegel liet
de Winter aan het woord, de Frankfurter
een vertaald stuk af van socioloog Paul
De Antheunisstraat in de Haagse
wijk Laakkwartier, op ongeveer
een kilometer van de grens met
de gemeente Rijswijk, is typisch
zo n straat die geleden heeft on
der de dramatische veranderin
gen die de samenleving de laatste
jaren kenmerkten. Veel Neder
landse bewoners vertrokken en
maakten plaats voor nieuwe Ha
genaars uit andere culturen. Ook
streken er veel studenten neer die
een goedkope woning vlakbij de
Haagse Hogeschool zochten.
De exodus van oorspronkelijke
bewoners kwam in een stroom
versnelling toen enkele jaren gele
den rond de stad de eerste Vinex-
wijken gereedkwamen. Veel hui
zen kwamen leeg te staan en huis
jesmelkers en andere dubieuze
lieden stortten zich op de koopjes.
Je kunt in de Antheunisstraat al
een etagewoning kopen voor nog
geen 60.000 euro, ongeveer 1000
euro per vierkante meter.
De straat kreeg de laatste jaren
meer en meer te maken met over-
bewoning. Wisselende groepen
onbekenden huisden kortere of
langere tijd op een adres. De
volksverhuizingen namen zulke
vormen aan dat veel buurtbewo
ners het zicht op hun straat kwijt
raakten.
Een greep uit de incidenten. In
oktober 2000 vermoordde in deze
straat een drugsverslaafde Hage
naar zijn vriendin. Er volgde een
stille tocht. Op de stenen portiek
trap brandden dagenlang waxine
lichtjes. In 1997 lag een 27-jarige
man dood op straat met een mes
in zijn lijf.
De buurt had in september 2001
ook al te maken met explosies en
massale politie-inzet In de Capa-
dosestraat, het verlengde van de
Antheunisstraat, blies een arresta
tieteam een voordeur uit de spon
ning om een einde te maken aan
een gijzeling. Het ging om een
drugkwestie. Het slachtoffer raak
te zwaargewond. Een maand gele
den brandde in de Antheunis
straat nog een portiekwoning uit
waar een hennepkwekerij was ge
vestigd. De bewoners van vijfden
omliggende panden moesten hun
huis uit.
.Aanvankelijk was dit een heel
rustige straat", zegt Leo Olffers,
voorzitter van het wijkberaad
Laak Centraal, „maar vooral de
laatste tijd kregen we steeds meer
klachten over overbewoning. Olf
fers schetst een beeld van een
straat en een buurt waar de span
ning stijgt. „Mensen maken zich
grote zorgen over wat er nu in Ne
derland gebeurt. Gisteren had ik
hier nog een huilende Marok
kaanse vrouw die haar dochter
van zes niet kon uitleggen waar
om Theo van Gogh was ver
moord."
Het zijn allemaal symptomen van
een straat die de volle laag heeft
gekregen van alle grotestadspro-
blemen die je je maar kunt be
denken. Hoe anders was
het Laakkwartier in de jare g
tig werd gebouwd. Op basu,
de uitgangspunten van de
stedenbouwkundige H.P.
kreeg de wijk een verzorgd
ter, dat zo'n aantrekkingsk
had dat het Laakkwartier o
van arbeiderswijk tot gelie j(
middenstandsbuurt. In def
mond heette het na de ooi
'koperen knopenbuurt', w
keurige, maar naar huidigi
staven kleine woningen, ai
naren uit de lagere rangen
den. Het was een opzet di<
deed aan de hooggestemd
len die de vooroorlogse st< i
bouwers hadden. Maar da
middels lang geleden, gpd
Een man van vijfenvijftig jaar wordt weer vader. De
komst van het kind staat een rustige oude dag in de
weg. Hij moet weer van voren af aan beginnen. Redt
hij dat nog? Wordt het een ramp of juist een zege
ning? Twijfels, herinneringen aan zijn eigen jeugd en
goede voornemens strijden om voorrang. In dit feuil
leton leest u in dertig afleveringen hoe hij de lange
weg naar het nieuwe vaderschap aflegt. Vandaag afle
vering 9.
Judith zit op de bank, haar ogen geloken. Wat er in haar
hoofd omgaat, weet ik niet. Je moet mensen gunnen dat
ze met hun gedachten alleen zijn. Bij ons thuis was dat
anders. Mijn ouders verlangden voortdurend mijn aan
dacht. Als ik zat te lezen, voelden ze zich ongemakkelijk
worden. Dan kon het gebeuren dat mijn vader ineens
hard met zijn vlakke hand op de pagina van mijn boek
sloegen riep: laatste woord?!!"
Judith zucht diep. „Mijn borsten worden al groter.
„Zo", mompel ik. „Dat is nooit weg."
Mijn moeder had geen borstvoeding voor mij. Er is des
tijds een foto genomen in de kraamkliniek. Óp die foto
heeft ze mij als baby in haar armen. Ze buigt haar ble
ke, vermoeide hoofd naar me toe. Ze kijkt ernstig. Op
het nachtkastje naast haar staat een vaas met tulpen die
hun kop laten hangen. De vaas is bol en van glas. Je
kunt de stelen van de bloemen zien. Ze zijn schuin langs
elkaar heen gestoken. Een kleine versperring onder wa
ter.
Daar lig ik, in de kom van moeders arm. Wat ging er
om in haar hoofd? Ik weet het niet. Ik voel haar adem
niet op mijn gezicht. Een fotokind voelt niets meer. Ze
heeft van mij gehouden. Dat weet ik meer intuïtief dan
door haar uitlatingen op dat vlak. We zaten meestal
zo'n beetje naast elkaar op de bank te praten over van
alles en nog wat. Ze was niet iemand van confidenties.
We hadden het over praktische zaken. Aan die dingen
hingen we stiekem onze genegenheid voor elkaar op.
Maar soms werd ze ineens openhartig over wat ze voor
mij voelde. Vooral wanneer er anderen bij waren. Toen
ik al zo'n jaar of veertig was, kwam ze tijdens verjaar
dagsfeestjes thuis achter me staan en zei ze voor het
front van de familieleden, terwijl ze haar armen om me
heen klemde: „Hij is mijn jongen, hoor.Ik wrikte me
snel uit de omhelzing los. Tot nu toe begrijp ik nog
steeds niet wat haar dreef tot dit staaltje theater.
We logeerden afgelopen weekend in Eindhoven, bij
Juuds ouders. An begon weer eens metjuud te stoeien.
Ze wou bovenop haar kruipen en haar een flinke peut
in haar maag verkopen. Ik kneep mijn ogen dicht, zoals
je dat wel doet als je ineens een fietser in een drukke
winkelstraat zonder achterom te kijken naar de andere
kant van de weg ziet zwenken, en riep: „Kijk uit!!" An
schrok.
Judith stelde haar gerust, sloeg haar arm om haar
schouders en fluisterde haar iets in het oor. An liet haar
los en stond op. „Nee", riep ze, „ach, nee!" Er klonk te
leurstelling in door. Alsof zij, toch door hetzelfde bloed
verbonden met haar zuster, het eigenlijk van binnen
had moeten weten. En toen begon ze te huilen.
Toine, Juuds vader, kwam even later grijnzend op me
af. In zijn lach zat iets sardonisch. „Moet ik je feliciteren
of juist niet?", zei hij. 's Avonds ledigde hij een halve fles
Calvados. „Ja, joh", grinnikte hij. „Dat wordt straks
weer op handen en voeten door de kamer. Paardje hop.
Op je vijfenvijftigste.
Juuds vader en moeder zijn maar iets ouder dan ik. In
hun bijzijn voelde mijn aanstaande vaderschap inferi
eur aan. Een vader moet kunnen stoeien met zijn kinde
ren, hen op zijn schouders hele stukken over het strand
mee kunnen zeulen. Daartoe zou ik niet meer in staat
zijn. Zou ons kind straks niet met een teleurgestelde blik
naar mij kijken, naar die oude vader die nog maar zo
weinig avontuur te bieden heeft? Misschien schaamde
het zich in het bijzijn van vriendjes en vriendinnetjes
wel voor me, net zoals de schrijver Gerard Reve zich
voor het vervallen lijf van zijn vader had geschaamd.
Toen Reve ouder was geworden, schreef hij: Nu ben ik
zelf de man geworden die ik in 't zwembad en op
stranden haatte.
Judith bleef nog een paar dagen bij haar ouders. Ik ging
terug naar Leiden met de trein, nam plaats op een klap
stoeltje in de instapruimte. Tegenover me zat een man
met een boers gezicht. Een grove man. Zijn mond hing
de hele tijd halfopen. Op de tiuee klapstoeltjes tegenover
hem sliepen twee kinderen, diep. Hun mond hing, even
als die van hun vader, open. Vlak voor het uitstappen,
hees de man hen liefdevol in hun kleine m
jasjes. Dat was een heel gedoe. Kinderen
houden niet van mouwgaten. Met één
kind op zijn arm, het ander aan de
hand, verdween hij in de menigte
op het perron. Je zag de toewijding
aan die man zijn schouders af.
Ik heb dat niet. Er zit in mijn
hoofd een chipje verkeerd. En
toch ben ik moeders jongen.
Het heeft haar niets geholpen.
Die jongen heeft niet op de
bres gestaan toen de dood
voor haar kwam. As is ze ge
worden. Verstoven as. Ach, als
ze het kind straks toch nog eens
zou kunnen zien. Als dat nog
eens zo mocht zijn. Ik hoor het
haar, nu ik dit neerschrijf, weer zeg
gen: „Als? Als? Als mijn tante
klootjes had dan was het mijn
Eerdere afleveringen van deze serie zijn
te vinden op onze internet-site
Dnit
feop
pal a
seP
Pgi
pj v
(PPe
achi
lal 51
lei
pu
(c -1
'verl
hap;
ld ei
bnd
frklj
f°lg
elen
bit 7
|ew;
ndu
t te
lie o
a all
fd' v
jdidi
kerk
tolgi
ten i
Is tc
estu
Ivar
jsle
jnte
kvate
Uen.
f zie
at st
bst£
Een bewoonster van het Haagse Laakkwartier volgt de ontwikkelingen in de Antheunisstraat. Foto: ANP/Olaf Kraak
