Niet snuiven maar snuffelen
GESPREK VAN DE DAG
Bernhard hoort bij allersterksten
Geen haast met fotoverbod Eikenhorst
Leeuw van Ratelband
naar Russisch Staatscircus
Nederland
heeft z'n
eerste
magister
vini
Dutch comfort
i 9 NOVEMBER 2Chm*
en
DAGELIJKS LEVEN
T7e- -Z-uLT z.It
BEW JE EEN -ANOÊe.MEN^
MENSELIJK
Coach Lateef Jimoh van een club uit
de hoogste Nigeriaanse voetbaldivi
sie is vorige week tijdens de training
DODELIJK getroffen door BLIKSEM.
De algemeen-secretaris van de Nige
riaanse bond, Taiwo Ogunjobi, maak
te dat bekend. Jimoh was coach van
FC Abuja. Hij leidde de club vorig
seizoen naar de hoogste divisie.
De Amerikaanse acteur HOWARD
KEEL is zondag op 85-jarige leeftijd
aan kanker overleden. Hij verwierf in
de jaren tachtig internationale be
kendheid door zijn rol als Clayton
Farlow, echtgenoot van Miss El lie
Ewing, in de serie Dallas. Vóór zijn
rol in Dallas was hij vooral bekend
als baritonzanger in musicals. Hij
speelde onder meer in musicals als
Kiss me Kate, Annie Get Your Gun
en Seven Brides for Seven Brothers.
Keel werd geboren als Harold Clif
ford Leek in Illinois als zoon van een
mijnwerker. Hij groeide op met een
aan alcohol verslaafde vader en een
streng gelovige moeder die haar
twee zoons elke vorm van amuse
ment verbood. Ik had een vreselijk
beroerde jeugd", aldus Keel in
1995. Foto: EPA
De bestuursraad van PITCAIRN
heeft Brenda Christian benoemd
tot BURGEMEESTER. Zij is de
eerste vrouwelijke burgemeester in
de 214-jarige geschiedenis van
het eilandje in de Stille Oceaan
met 47 inwoners. Zij vervangt haar
broer Steve Christian die eind ok
tober is veroordeeld voor seksueel
misbruik. De BBC meldde gisteren
dat Brenda Christian de burge
meesterspost bekleedt in de Britse
kolonie tot de verkiezingen van 15
december. In totaal vier inwoners
van Pitcairn moeten twee tot zes
jaar de cel in. Steve Christian, een
directe afstammeling van de mui
ters van de Bounty die Pitcairn
stichtten, werd door Britse rech
ters veroordeeld tot drie jaar cel.
Hij was schuldig bevonden aan vijf
verkrachtingen van meisjes. De
hoogste straf is voor zijn zoon Ran
dy, die voor vier verkrachtingen en
vier aanrandingen zes jaar achter
de tralies verdwijnt.
OUDEREN zijn EERLIJKER dan
jongeren. Dat blijkt bijvoorbeeld
als een caissière of serveerster te
veel wisselgeld teruggeeft. De
meeste ouderen maken de dame
erop attent: slechts 26,1 procent
steekt het geld zwijgend in eigen
zak. Van de jongeren neemt 63,2
procent het wel glimlachend in
ontvangst. Een onderzoek van de
universiteit in Gent en de krant
Het Nieuwsblad onder 864 Vla
mingen heeft dat uitgewezen. Jon
geren zijn echter wel ethischer bij
buitenlandse producten. Ze weige
ren vaker sportschoenen of tapij
ten die wellicht door Aziatische of
Indiase kinderen zijn gemaakt, te
kopen. In het algemeen vinden
Vlamingen dat ze best cd's mogen
kopiëren (73,7 procent) of illegaal
software downloaden (52,8 pro
cent). Ook vindt 20,8 procent dat
ze een belastingformulier bewust
fout mogen invullen.
De Britse KONINGIN Elizabeth II draagt het milieu een warm hart toe. The Sun
day Times meldt dat Windsor Castle bij Londen een waterkrachtcentrale krijgt
die in de energiebehoefte van het 900 jaar oude kasteel moet voorzien. Eerder
werd Buckingham Palace van spaarlampen voorzien. ,,De koningin en de hertog
van Edinburgh zijn zeer milieubewust", aldus een paleisbron.
De leeuw Leon die Emil Ratelband
afgelopen weekeinde in zijn huis
had, is gisteren naar het Russisch
Staatscircus vertrokken. Dat heeft
de Algemene Inspectiedienst AID
bekendgemaakt. Volgens de AID is
deze oplossing in goed overleg met
de positiviteitsgoeroe tot stand ge
komen. Het circus heeft zijn tenten
opgeslagen in Duitsland.
Ratelband had Leorl uit Praag ge
haald. Het Tsjechische circus An
drea wilde het dier een spuitje ge
ven omdat de dompteur plotseling
Rinus Ferdinadusse
Striptease is eigenlijk erg
vervelend, omdat je niet voor
het dansen kijkt en waarvoor
je wel kijkt, ken je eigenlijk al
was overleden. Ratelband was voor
zijn werk in Praag en wilde het dier
van de dood redden of, zoals hij
zei, „een menswaardig bestaan ge
ven".
Leon heeft maar kort van de huise
lijke omgeving van Ratelband kun
nen genieten. Volgens de Neder
landse Flora - en Faunawet is het
particulieren niet toegestaan kat-
en aapachtigen te houden of te
vervoeren. „Die ambtenaren heb
ben allemaal geen vak geleerd. Die
moeten toch wat voor de kost
doen; dus gaan ze regeltjes beden
ken", aldus Ratelband. Voor het
vervoer van Leon naar Duitsland
zijn inmiddels de papieren gere
geld, aldus de AID.
Dat beest heeft het hier fantastisch
naar zijn zin gehad, zei Ratelband.
„Hij zat in een ruimte van acht bij
vier meter, heeft net negen kilo
vlees gehad, zodat de plaatselijke
slager ook enthousiast was, en de
vriendinnen van mijn dochter vin
den dat er eindelijk wat leven in
huize-Ratelband was. Het was hier
een feest voor dat beest."
Prins Bernhard is hard op weg
het koninklijke leeftijdsrecord te
breken. Op dit moment is alleen
de Zweedse graaf Lennart Berna-
dotte (8 mei 1909) ouder dan de
prins der Nederlanden. Inhalen is
er natuurlijk alleen bij wanneer
de op het eiland Mainau in het
Bodenmeer wonende kleinzoon
van koning GustafV (1858-1950)
overlijdt
Maar de tweede plaats van de in
middels 93-jarige Bernhard is al
bijzonder. Er zijn niet veel vorste
lijke leeftijdgenoten meer over.
De bekendste is aartshertog Otto
van Habsburg, die deze maand
92 jaar wordt. Daarna komt de in
augustus 90 jaar geworden Jo-
hann Baptist van Liechtenstein.
Deze prins staat 29ste in de lijn
van troonopvolging in het Alpen-
vorstendom.
Bekende gezichten komen pas
weer op enige afstand, zoals de
gepensioneerde groothertog Jean
van Luxemburg (januari 1921), de
Britse prins Philip (juni 1921) en
de Roemeense oud-koning Mihai
(oktober 1921). Volgende is prins
Rainier van Monaco (1923), maar
die staat wel tweede op lijst van
langst regerende staatshoofden.
De vorige week overleden sjeik
Zayed van de Verenigde Arabi
sche Emiraten behoorde met zijn
86 jaar ook tot het topklassement.
Geen lid van een koninklijke fa
milie -aangetrouwd of niet- is
echter ooit zo oud geworden als
de onlangs overleden prinses Ali
ce. Deze tante van de Britse ko
ningin Elizabeth werd 102 jaar en
281 dagen oud. Zij verbrak daar
mee ruimschoots het familiere
cord van haar in 2002 overleden
schoonzus, koningin-moeder Eli
zabeth. Die bereikte de leeftijd
van 101 jaar en 238 dagen.
Vorstin Leonilla van Sayn-Witt-
genstein-Sayn, dochter van een
Russische veldmaarschalk, stierf
in 1918 in Zwitserland op de ge
zegende leeftijd van 101 jaar en
268 dagen. Daarmee staat zij op
de 'wereldranglijst' na Alice op de
tweede plaats. De top-20 van
oudste vorstelijke personen uit de
geschiedenis bestaat overigens
alleen maar uit vrouwen.
Prins Bernhard vindt er het nicht
je van zijn vader op terug. Marie
Adelheid von Lippe-Biesterfeld
werd 98 jaar en 117 dagen. Zijn
ex-schoonzoon Carlos Hugo
'scoort' met twee tantes nog be
ter: Margrethe van Bourbon-Par-
ma (97 en één dag) en keizerin
Zita van Oostenrijk (96 en 309).
Ook de in 2001 overleden herto
gin Altburg van Oldenburg, vor
stin van Waldeck-Pyrmont is ver
re familie van de Oranjes. Het
aangetrouwde nichtje van de ko
ninginnen Emma en Wilhelmina
werd 98 jaar en 28 dagen oud.
Koningin Juliana (94 jaar, 325 da
gen) komt niet in de top van de
ranglijst voor. Maar zij heeft wel
het familierecord in handen.
Prins Bernhard zou dat pas op 21
mei 2006 kunnen breken.
Hans Jacobs
Prins Bernhard op weg naar record. Foto: ANP
VI
'bi
Ron Andes uit het Brabantse Tete-
ringen mag zich sinds kort 'magis
ter vini' noemen. Hij is de eerste
Nederlander die in het bezit is van
deze nieuwe titel, die een grote
wijndeskundigheid verraadt.
Je kunt hem een 'wijnspeci
alist bij uitstek' noemen.
Ron Andes (45) is de eerste
Nederlandse vinoloog die
de eretitel 'magister vini'
mag dragen. Enige dagen
geleden verdedigde hij bij
het productschap Wijn in
Den Haag zijn scriptie
over de Italiaanse topwijn
Barolo. Na deze officiële af
sluiting van zijn studie kon
den de flessen feestelijk wor
den ontkurkt.
Magister vini is een nieuwe titel
in Nederland, een soort equiva
lent van de internationaal erken
de Engelse titel Master of Wine.
Daarvan telt Nederland overigens
ook enkele dragers,
onder wie één
vrouw. Wie magister
vini wil worden
moet allereerst vi
noloog van de
Wijnacademie zijn
en minstens vijf
jaar werkzaam
zijn in de wijn
handel of als som-
melier. Voor een
examencommissie
van erkende wijn
schrijvers, oenologen
(professionele wijnbe-
reiders), wijnhandelaren
en wijnmakelaars moet de
aspirant-wijnmeester onder
andere zijn scriptie verdedi
gen.
„Ik heb in mijn scriptie on
der andere aan willen tonen
dat Barolo tot de groot
ste wijnen van de
wereld behoort.
Wijnkenner
Ron Andes.
Foto: GPD
Dat Barolo dus niks minder is dan
de grootste Bordeauxs en Bour
gognes", Zegt Ron Andes, terwijl
hij laat ruiken waarom je een
schoon wijnglas eerst moet laten
wennen aan de wijn die er later in
moet. 'Affinare' noemen de Italia
nen dat."
Barolo's proeven is een net zo
fantastische als kostbare aangele
genheid. De zware wijn uit de
buurt van Turijn is behoorlijk ex
clusief en dus prijzig. Andes: „Ik
heb wel eens een proeftafeltje van
1500 euro bij elkaar gehad. En ik
ben het afgelopen jaar ook een
keer of drie naar de Barolo toe ge
reden om met producenten te
praten en op beurzen te proe
ven".
Dat proeven doet hij helemaal in
z'n eentje, zoals feitelijk de hele
studie een oefening in eenzaam
heid is. Kort samengevat komt het
erop neer dat je een bibliotheek
aan wijnliteratuur opslorpt en een
kelder aan wijn proeft.
Dat komt niet slecht uit, want na
dat Ron Andes zich bij hore-
cagroothandel ISPC in Breda kon
ontwikkelen tot vinoloog, werkt
hij sinds een paar jaar als wijnin
koper bij horecagroothandel Ven
in Diemen. In die hoedanigheid
reist hij de hele wereld af om wij
nen te proeven en in te kopen. „Ik
zit elke maand wel een dag of tien
in een of ander wijnland. Dat kan
Frankrijk zijn of Italië, maar ook
Zuid Afrika of Chili", vertelt hij.
De meest tot de verbeelding spre
kende proef in de opleiding tot
magister vini is het blindproeven
van twaalf wijnen. Andes: „Je hebt
twaalf glazen voor je en je moet
zeggen wat er in zit. Van wat voor
druif is deze wijn gemaakt? Uit
welke streek komt hij? Hoe heb
ben ze hem precies gemjOni
Welke spijzen horen erljelij;
ook heel lastig- hoeveefcht j
hij inkoop? Ik kwam gèt d
goed uit de test. Ik zat» bei
maar een enkele keerhrer
beetje naast. Het zijrt on
niet de grote, bekenjcia<
nen die ze daar voo^n g
neerzetten. Er zatetn 1
kleine streekwijntjfcele
Frankrijk en Spanji
sen".
I Het proeven moetF
Ron Andes een dek
en ingetogen gebef
nis zijn. Hij vindt ajrAD
luidruchtige gesnuqjke
een glas en het spoel$t w
de mond de grootst mojie i
onzin. „Het drinken van ^da
emotie, maar bij het proevejerd
moet je juist alle emoties uijkili
kelen," zegt hij. „Je bekijkt <jc co
kleur goed, je gaat lichtjes sie e
len en je proeft de wijn do{> in
voorzichtig op te kauwenfr m
hond snuift toch ook niéon
hij iets moet rujboc
Een hond snufljde
Dat proeven zal
de kersverse mag
vini overigens al vnUS
,Ik ben van Indiscf
komst en stond al Qy
bij m'n tantes in d
keuken als ze al dj In
rige en kruidige getnki
ten stonden te koken. Ik will vot
ten hoe ze alles maakten enngei
van leer je heel goed proevqn p
Na z'n middelbare school, ifersc
1980, ging hij naar Frankrijkleei
de praktijk het vak van kok fegei
ren. Andes: „Maar ik sprak jbilj»
talen goed en moest af en t®tui
het restaurant helpen om efj kri
wijnadvies te geven aan buijcadi
landers, maar ik wist nog nijver]
wijn. Uit de boeken van Hufedei
Duijker heb ik toen verschrt ge]
veel geleerd. Ik vind hem ndere1
steeds de beste Nederlandsf
schrijver", gpd
De prinselijke villa op het koninklijke landgoed De Horsten. Foto: ANP
De Eikenhorst moet het nog
steeds stellen zonder fotoverbod.
De natuurlijke beschutting van de
prinselijke villa wordt met het
vorderen van de herfst en het val
len van de bladeren dagelijks
minder. Wandelaars op het ko
ninklijke landgoed De Horsten in
Wassenaar krijgen daardoor beter
zicht op de woning van Willem-
Alexander en Méxima. Maar
bordjes die het fotograferen ver
bieden, zijn er niet. „Er wordt nog
gestudeerd op de juiste juridische
formule", aldus een woordvoer
der van de Rijksvoorlichtings
dienst.
Volgens wetskenners kan een ver
bod snel worden geregeld door
het plaatsen van een bord 'verbo
den toegang'. Overtreders kunnen
dan op een boete van 225 euro re
kenen. Niet veel voor een foto
graaf die een wereldfoto maakt,
maar wel voldoende om hem te
laten oppakken door de beveili
ging. Maar kennelijk ligt die op
lossing voor de juristen van het
Koninklijk Huis niet voor de hand.
Vorig jaar werd al aangekondigd
dat er in de toegangsregels voor
het landgoed -toen nog bezit van
prinses Juliana, nu overgegaan op
haar erfgenamen- een verbod zou
komen op het maken van opna
men in de directe omgeving van
de villa. Het paar moest dat^
gaan regelen omdat de rech|c]
Den Haag een door de gemfer
Wassenaar afgekondigd fotqfo
bod naar de prullenbak veni
Hij vond de vrijheid van mei
uiting belangrijker dan eens,
lijke aantasting van de pers®
ke levenssfeer van de troont]
ger en zijn gezin.
Incidenten zijn er ook zondl
toverbod niet geweest. Metfc
zondering dan van een inhtj)
bouwvakker die tijdens de
vatie van de woning kiekjesL
te van het kale interieur en <T
verkocht aan roddelblad Pril
Het gaat niet goed met Nederland; dat gevoel zal velen
van u de afgelopen week bekropen hebben. Hoe nu
verder? Eén schrale troost is: je kan bijvoorbeeld ook
nog in Rusland wonen. Een tijdje terug gingen twee
vrienden van mij naar Rusland, om ergens in de pro
vincie een documentaire te maken. Voor het goede
doel. Hun onderwerp was een opvanghuis, ergens aan
de Wolga, voor moeders en hun gehandicapte kinde
ren: met Nederlands geld was een voormalige vakan
tiekolonie opgeknapt tot een waar lustoord. Daar zou
den Russische moeders, vaak arm en alleenstaand, en
hun zorgbehoevende kinderen ieder jaar een weekje of
wat bij kunnen komen. Het grootste probleem waar
mijn filmende vrienden op stuitten was dat niemand
hen naar dat lustoord wilde brengen. Ja, het was er
wel, maar er waren problemen. Na veel aandringen
bleken lokale vrijwilligers bereid een geheime excursie
naar het lustoord te organiseren. Na een lange tocht
door de bossen kwam de cameraploeg bij een hek, en
echt, het vakantieoord lag er schitterend bij. Het be
stond inderdaad, maar meer kwam de filmploeg niet
te weten.
De volgende dag meldde zich een man met een witte
Mercedes en een Oeigoerse lijfwacht: het was tijd voor
een goed gesprek. Even later zaten mijn vrienden in
een Monaco-achtige speedboot vol geweren en werden
voor een privé-ontmoeting naar de overkant van de
rivier gebracht. Het was reuze gezellig, en waarom
niet, wij waren allemaal vrienden, toch? Toch? Enfin,
inpakken en wegwezen. De rest kunt u zelf invullen,
neem ik aan: mafia, afpersing, het goede doel als al
ternatieve inkomstenbron. Mooie film, dacht ik nog,
maar mijn vrienden waren niet van plan daaraan
mee te werken. Zeer begrijpelijk.
Afgelopen zaterdag sprak ik, op een vertalerscongres,
een man die zes jaar in Petersburg had gewoond. Eind
jaren negentig was hij, met inzet van al zijn eigen
geld, een bedrijf begonnen, dat alras uitgroeide naar
24 werknemers. Klop, klop. De mafia. Hij was daar op
voorbereid, anders moet je in Rusland geen zaken
doen. Zijn beschermers eisten een (niet onderhandel
baar) bedrag van 8000 dollar per week. Geld om be
lasting te betalen bleef er zo niet over, maar de zaak
kon blijven bestaan. Ze groeiden zelfs. Dat opmerkelij
ke feit trok de aandacht van een grotere mafia-groep.
De grootste van de stad, bij iedereen bekend. Mijn on
dernemende kennis kreeg de uitnodiging over te stap
pen naar deze nieuwe beschermheer. Duurder, inder
daad, maar ook een stuk beter. Voor schadeclaims en
kogels afkomstig van de huidige afpersers hoefde niet
gevreesd te worden, zo verzekerde men. Niemand zou
durven komen aan de klanten van de grootste en rijk
ste mafia-groep van Petersburg. Een groep waarvan
de meeste leden bovendien overdag allerlei interessan
te bijbanen hadden. Rechter bijvoorbeeld, politiechef
of officier van Justitie. Toch besloot mijn kennis te
blijven zitten bij zijn huidige verzekeraar. Erg
dom, natuurlijk. Vanaf dat moment werd hij
gepest door drie partijen: namelijk, twee con
currerende mafia-organisaties én door poli
tiechefs, rechters en officieren van justitie.
Geen minuut van de dag kon hij nog vre
dig bestaan. In een staat van volstrekte
uitputting tekende hij onder bedreiging
een papiertje en vluchtte het land uit.
Alles kwijt. Vertaler geworden in Neder
land. Bij eventuele terugkeer wacht
hem de wraak van zijn eerste
beschermheer, door hem ver
raderlijk ingeruild tegen de op-
permafia. Althans, zo ziet men
dat. Ook heeft Rusland proble
men met terrorisme ei7 is iedereen
bang voor moslims. Een schrale troost,
inderdaad. Dutch comfort, zoals de
Amerikanen dat noemen. Maar soms
kan je het even goed gebruiken.
