'Positie als congresstad uitbouwen'
'Oude' tijden herleven bij Pieterskerk
^>soJSRlMS'
LEIDEN REGIO
Bliksembezoek Hoogervorst aan zorgcentrum Roomburgh
Kamer van Koophandel wil groter en veelzijdiger Leids cultuurleven
"BVTNOW WE ARE A u ,Kr
iMC£"SAHDPILc ,A A
Bommen en granaten
Groenhoven viert jubilei f
Jubileumfeest in
Park Roomburg
leiden - Park Roomburg - bij de
Kanaalweg en de Lorentzkade -
bestaat vijftig jaar en dat wordt
zaterdag 13 november gevierd
door de Vereniging Professo
ren- en Burgemeesterswijk. Er
staan partytenten, er is taart en
drank en de wijkvereniging
plant een jubileumboom. Het
feest begint om 11.30 uur. Het
park met tennis- en hockeyvel
den, een speeltuin en wandel
paden werd in het begin van de
jaren negentig opgeknapt. Dit
jaar waren er plannen om het
nieuwe gebouw van de Lo-
rentzschool in het park te bou
wen, tot ontsteltenis van om
wonenden. Die plannen zijn in
getrokken.
85-plussers zijn
vaker depressief
leiden - Mensen van 85 jaar en
ouder hebben een verhoogde
kans om depressief te worden.
Als dat gebeurt, is de kans op
herstel klein. Slechts 14 procent
wordt beter en bij de helft van
deze groep keert de ziekte te
rug. Depressieve 85+-ers heb
ben een twee keer zo hoge
sterftekans als gezonde hoog
bejaarden. Dat blijkt uit promo
tieonderzoek dat de Leids/Am-
sterdamse onderzoeker Max
Stek in het LUMC verrichtte.
Stek stelde ook vast dat huis- en
verpleeghuisartsen depressie
bij 85-plussers onvoldoende
onderkennen: slechts in een
kwart van het aantal gevallen.
Tijdens zijn onderzoek werd
geen enkele hoogbejaarde met
antidepressiva behandeld.
Visserijschool
blijft zeker drie
jaar aan Sluisweg
katwijk - De visserijschool
blijft voorlopig nog drie jaar
aan de Sluisweg in Katwijk. Dat
zijn de Katwijteche Bouw Ver-
eeniging (KBV) en het Scheep
vaart en Transport College
(STC) uit Rotterdam, waar de
school onder valt, overeengeko
men. De KBV is eigenaar van
het gebouw en wil daar in de
toekomst woningbouw plegen.
Daar is voorlopig echter geen
sprake van.
Voor het scheepvaartcollege is
dat aanleiding om te investeren
in de school. Daarmee komt
een eind aan de onzekerheid
over de toekomst van de visse
rijschool uit Katwijk. De afgelo
pen jaren werkten de onder
wijsinstellingen Maritieme Aca
demie in IJmuiden en het STC
samen in Katwijk. De Maritie
me Academie heeft zich echter
teruggetrokken omdat de
school dagonderwijs voor de
leerlingen in Katwijk niet zag
zitten. Voor de veertig leerlin
gen in Katwijk heeft die wijzi
ging in de organisatie geen ge
volgen. Het Scheepvaart Colle
ge zorgt vanuit Rotterdam voor
de leraren.
Als KBV in de toekomst besluit
om het huidige schoolgebouw
te gebruiken voor woningbouw,
dan gaan de bouwvereniging en
de onderwijsinstelling op zoek
naar een alternatieve locatie in
het dorp.
Op woensdag 17 november
krijgt de 'vernieuwde' visserij
school een nieuw naambordje.
De school gaat Visserijschool
Katwijk heten.
dinsdag 9 NOVEMBER 2(
door Wilfred Simons
leiden - Het Leidse bedrijfsleven
loopt jaarlijks miljoenen euro's
mis door de lucratieve markt
voor congressen en symposia te
verwaarlozen. Leiden is onopge
merkt uitgegroeid tot een echte
congresstad, vooral door de aan
wezigheid van de universiteit en
het LUMC en door de ligging, als
'scharnier' van de noordelijke en
zuidelijke Randstad. De Leidse
horeca en de culturele instellin
gen onderkennen deze ontwik
keling onvoldoende, meent de
Kamer van Koophandel.
Het Leidse cultuurleven is te
klein en te schraal om aantrek
kelijk te zijn voor buitenlandse
investeerders, bleek eind vorige
week tijdens een perslunch van
de Kamer van Koophandel.
Weliswaar heeft Leiden een on
bedreigde toppositie op het ge
bied van musea, maar het ove
rige cultuurleven steekt hier
bleekjes bij af, menen KvK-
woordvoerders A. Berkhout en
C. Broeksma. Er zijn te weinig
klassieke concerten in Leiden,
zowel op het gebied van de gro
te orkesten als de kamermu
ziek. Naast de mainstream-pro-
grammering van de schouw
burg is een tweede, kleiner the
ater nodig waar experimenteel
theater wordt gemaakt.
De toekomst voor de cultuur in
Leiden ziet er somber uit,
meent de KvK. De Raad voor
Cultuur maakt het weliswaar
mogelijk dat theatermaker Paul
Koek zich in Leiden vestigt,
maar van de andere kant bezui
nigt de rijksoverheid enorm op
kunst en cultuur. Daardoor zal
het muziek- en theateraanbod
verder verminderen en ver
schralen.
Door in te haken op de markt
voor symposia en congressen
kan Leiden die trend wellicht
ombuigen, menen Berkhout en
Broeksma. „We hebben het hier
over een draagkrachtig, in cul
tuur geïnteresseerd publiek, dat
een stevige kurk kan vormen
waar het Leidse kunst- en cul
tuurleven op drijft. Weinig
mensen realiseren het zich,
maar er kunnen op een doorde
weekse dag zomaar 600 long
artsen door Leiden rondlopen",
zegt Broeksma.
Als Leiden zijn positie als con
gresstad uitbouwt, heeft dat
aan alle kanten effecten. Een
groter en vitaler kunstleven
trekt nieuwe kunstenaars en ar
tiesten aan en brengt betalend
publiek uit de regio naar de
stad. Ook in Leiden zelf zal het
grotere aanbod het in podium
kunst geïnteresseerde publiek
doen groeien. De Leidse regio
wordt bovendien, verwacht de
KvK, aantrekkelijker voor bui
tenlandse bedrijven. Een groot
en veelzijdig cultuuraanbod
geldt als belangrijke vestigings
voorwaarde voor met name
Amerikaanse ondernemers.
De biotechnologiebedrijven
wijzen al langer op de potentie
van Leiden als congresstad. Zij
zijn ervan overtuigd dat Leiden
een congresgebouw nodig
heeft. Hier kunnen bijeenkom
sten van allerlei aard plaatsheb
ben, van wetenschappelijke
congressen tot ontmoetingsda
gen van 'starters' met durfkapi-
talisten. Er moet zowel ruimte
zijn voor grote congressen als
voor minisymposia.
De Kamer van Koophandel wil
beginnen met een startpagina
op internet, waar iedereen die
in Leiden op de markt voor
symposia iets kan betekenen, te
vinden is. Het gaat om hotels,
restaurants, cateraars, musea,
theaters, plaatselijke (kunst-)
historici die stadswandelingen
kunnen houden, musici en po
diumartiesten die de congres-
en symposiumgangers ont
spanning kunnen bieden. „Een
secretaresse, die een opdracht
krijgt van een hoogleraar, moet
daarmee zonder veel moeite
een perfect congres kunnen or
ganiseren", meent Broeksma.
Bewindsman kijkt of geld voor 'valpreventie' goed wordt besteed
door Eric-Jan Berendsen
leiden - In Nederland komen
jaarlijks gemiddeld 200 valpar
tijen voor op 100 bewoners van
een zorgcentrum. Roomburgh
aan het Hof van Roomburg
vormt hierop geen uitzonde
ring. Zo waren er in 2001 op
113 bewoners 201 'valinciden-
ten'. Hoogste tijd om aan val
preventie te doen. Er werd een
project gestart, gesubsidieerd
door de overheid, en gistermid
dag kwam minister Hans Hoo
gervorst (Volksgezondheid-
/WD) kijken of zijn geld goed
was besteed. Het was een blik
sembezoek; de bewindsman
kwam, zag en overwon in nog
geen 20 minuten. Hij vond de
minirondleiding door Room
burgh 'nuttig, leerzaam en het
project valpreventie het geld
meer dan waard'.
In 2002 ging Helma van der
Hulst, praktijkopleider in
Roomburgh, de valincidenten
inventariseren en aan preventie
en voorlichting doen. Mede
dankzij 'Samen staan we sterk'
daalde het aantal onvrijwillige
tuimelingen van 201 drie jaar
geleden tot 159 in 2002 en 163
in 2003. Dit jaar staat de teller
op 79. „De kans op een val te
rugbrengen tot nul kan natuur
lijk niet, maar we kunnen de
kans wel een stuk verkleinen",
aldus Van der Hulst.
Van der Hulst ging met een ver
grootglas door heel Roomburgh
en kwam tot een groot aantal
aanbevelingen. Een deel daar
van is inmiddels in het zorg
centrum gerealiseerd. Zo zijn er
leuningen in de gangen waar
langs de bewoners naar hun ka
mer kunnen lopen, staan er bij
alle liften stoelen waarop bewo
ners kunnen zitten terwijl ze
wachten op de lift, is er betere
verlichting in de trappenhuizen
en zijn de traptreden gemar
keerd met een reflectiestreep.
„Daarnaast hebben we de
drempels uit de badkamers ver-
Helma van der Hulst, praktijkopleider in Roomburgh, geeft minister Hans Hoogervorst uitleg over het project Samen staan we sterk, waar
mee Roomburgh het aantal valpartijen van bewoners probeert terug te brengen, onder meer in de doucheruimtes. Foto: Henk Bouwman.
wijderd", vervolgt Van der
Hulst. „De vloeren zijn voor
zien van een antisliplaag, in de
badkamer is een leuning aan de
muur gemaakt waaraan bewo
ners zich kunnen vasthouden.
Ook is de ruimte vergroot,
waardoor ze makkelijker met
hun rollator binnen kunnen."
Van der Hulst keek ook eens
wat beter naar de rollators van
de bewoners van Roomburgh.
„Want van de 113 bewoners die
vielen in 2001 bleek het om 78
mensen te gaan die een rollator
hadden. „Sommige mensen zit
ten op de rollator, die wegglijdt
omdat de (hand) rem slecht
functioneert. Maar ook de
hoogte-instelling, uitstekende
remkabels die ergens achter
blijven hangen, gladde of loszit
tende handvaten en zachte
banden kunnen oorzaken zijn
van een val."
Ook de bewoners zelf kunnen
zorgen dat zij minder kans heb
ben om een tuimeling te ma
ken. „Oudere mensen zijn vaak
stram. Schud even met armen
en benen voordat je gaat lopen.
Concentreer je even als je denkt
last te hebben van duizeligheid.
Maar zorg ook voor goed
schoeisel, een goede wandel
stok en goede stoelen.
Het project Samen staan we
sterk is inmiddels afgesloten.
„Maar we blijven er binnen
Roomburgh uiteraard op let
ten", aldus Van der Hulst.
„Want de grootste oorzaak van
de valpartijen is angst. Bewo
ners die na een val weer op de
been zijn, kunnen geforceerd
gaan bewegen met de kans om
weer te vallen. En dat willen we
natuurlijk voorkomen."
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tlmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
Bij de bouw van een kerk of
voor het beitelen van een graf
steen was de steenhouwer im
mers dagelijks nodig en was
het praktisch als hij dichtbij
zat. Voor een paar weken her
leeft dus nu een eeuwenoude
traditie."
Stenen worden al sinds men
senheugenis bewerkt. Vandaar
dat De Groot steenhouwer het
op een na oudste beroep ter
wereld noemt. „En Nederland
heeft een traditie op het gebied
van het bewerken van stenen.
Tijdens de Gouden Eeuw gin
gen Nederlandse schepen met
kostbaarheden naar bijvoor
beeld Spanje en Italië. Terug
werden die schepen met mar
mer geladen bij wijze van bal
last."
Hoewel tegenwoordig veel ma
chinaal gaat, blijft de steen
houwer verknocht aan het
handwerk. „Ik wil ambachtelijk
blijven. Je kunt wel stralen of
graveren met een machine
maar die machine kan ook niet
alles. Daarom doe ik alle 700
tekens op de steen met de
hand, want dan krijg je een
mooie schaduwwerking in de
letters. Een machine kan dat
niet, net zoals een machine
ook geen ontwerpen kan ma
ken, wat ik wel doe."
De Pilgrim Fathers waren calvi
nistische geloofsvluchtelingen
uit Engeland die in 1609 naar
de tolerante stad Leiden kwa
men. In 1620 koos een deel van
hen het ruime sop en aan-
«*»o„
r!
i
Steenhouwer Mare de Groot: „Ik
Foto: Hielco Kuipers
vaardde de tocht naar Amerika
met het schip de Mayflower. In
1632 vertrokken de laatste Pil
grims uit Leiden naar de VS.
Niet alle Pilgrims konden de
oversteek naar Amerika maken.
Een dertigtal van hen overleed
in Leiden. De bekendste daar
van is hun leider John Robin
son. Hij werd na zijn dood in
1625 begraven in de Pieters
kerk en aan de gevel van de
wil ambachtelijk blijven, want een machine kan niet alles."
kerk hangt al een plaquette
voor hem. De meeste andere in
Leiden gestorven Pilgrims wer
den in of rond de Pieterskerk
begraven. Met de nieuwe ge
denksteen worden deze 'Leid
se' Pilgrims geëerd.
De Groot werkt nog ruim een
week aan 'zijn' steen. Dan is hij
klaar maar gaat hij op weg naar
zijn volgende opdracht. „Ik zal
de Pieterskerk missen. De
bouwlieden die hier met de
restauratie bezig zijn, noemen
mij de kunstenaar van de stei
ger en kunstenaars noemen
mij een ambachtsman. Ik was
ooit een in Finland voor een
opdracht en daar hebben ze
een mooi gezegde over steen:
Een sterke geest brengt de
mens zelfs door grijze steen."
Eric-Jan Berendsen
Wilt u iets melden? Bel 071-5356421, dagelijks tussen 9.00 e
uur. Faxen mag ook: 071-5356415. E-mail: stadsredactie.'
Vrijdag en zaterdag is er een
rommelmarkt in de Marana-
thakerk aan de Lage Morsweg.
Op vrijdag van 18.30 tot 21.30
uur en op zaterdag van 10.00
tot 11.30 uur.
Wie monologen wil leren spe
len kan bij K&O een workshop
volgen onder leiding van dra
madocent Caroline Bik. De bij
eenkomsten zijn op zaterdag
ochtenden (13 en 20 november)
Inschrijven kan bij het kantoor
aan de Oude Vest 45 of via ww-
w.keno-leiden.nl
Sjoelen en klaverjassen kan
op de activiteitenavond van
wijkvereniging Aktief, op vrij
dag vanaf 20.00 uur in het club
gebouw aan de Berlagestraat 2.
Morgen is er een bingo voor
55-plussers in buurthuis De
Pancrat aan de Middelste
gracht, aanvang 13.30 uur. Zon
dag is er 'Bingo Binnendijks',
aanvang 13.15 uur. Wie zuini
ger wil omgaan met water en
energie kan terecht op een
voorlichtingsbijeenkomst in De
Pancrat, donderdagochtend
van 9.30 tot 11.30 uur.
De 'Via Francigena, een pel
grimstocht' is het thema van de
bijeenkomst die Wandelcafé
Leiden vrijdag verzorgt in
buurthuis De Pancrat aan de
Middelstegracht. Klaas en He
len van der Poel vertellen over
de tocht van Wassenaar naar
ï.ld<?
Rome, die zij in 2003 liej
Aanvang 20.00 uur, toeg
euro voor leden en 2,50
voor niet-leden. Zondag
een wandeling in Leen'
groep verzamelt om 9.:
Leiden Centraal, strippe
meenemen.
In het gebouw van C01
aan de Langegracht 61 i
dag een rommelmarkt,
11.00 tot 14.00 uur.
Het IVN houdt komen
einde twee wandelingei
Wassenaarse Slag begin
dag om 13.00 uur 'Eenn
herfst door de Ganzenhi als
Om 14.00 uur begint bij
MEC in Leiderdorp een
ling door de Houtkamp
Heemtuin.
De jaarlijkse najaarsi
drumfanfare De Rijntal j,
is op zondag 14 novemli
De Eendenkooi aan het
kersplein in Zoeterwout
12.00 tot 16.00 uur. Erz
allerlei activiteiten voor
ren. Wie spullen heeft"
markt kan ze op zaterda
sen 10.00 en 13.00 uurn
Eendenkooi brengen.
Een ontspanningsmit
voor 55-plussers wordt
van 14.30 tot 16.30 u
den in Zorgcentrum
aan de Beethovenlaan.
Sellers verzorgt een mut
gramma. Toegang 1,50»
rsm stei
Duurgeei
1 Ha n:
Mare de Groot (41) beoefent
naar eigen zeggen het op één
na oudste beroep ter wereld.
De Leidse steenhouwer werkt
aan een gedenksteen ter nage
dachtenis aan in Leiden overle
den Pilgrim Fathers die in en
om de Pieterskerk begraven
zijn geweest. De steen krijgt
een plekje aan de gevel van de
kerk in de Kloksteeg naast de
bronzen plaquette die daar al
hangt. Hij wordt 25 november
onthuld.
Voorlopig is De Groot nog be
zig met het handmatig grave
ren van de namen in de enor
me plaat Belgische hardsteen
"fö
van zo'n 700 kilo. Daartoe heeft
hij een tijdelijke werkplaats
naast de ingang van de kerk op
het Pieterskerkplein. En voor
mensen die zelf eens willen
proberen om hamer en beitel
te hanteren heeft hij een klein
stukje natuursteen plus bijbe
horend gereedschap klaarlig
gen.
De Groot, die ook een atelier
heeft in de voormalige am
bachtsschool aan de Haagweg,
heeft het gevoel in de Pieters
kerk een beetje 'thuis' te zijn.
„Vroeger was het heel gewoon
dat een steenhouwer een vaste
plek had in een nis van de kerk.
EEN LANDROT BERICHT VAN
De Katwijkse visser heeft veel weg van een
bedreigde diersoort. Want wie haalt het te
genwoordig nog in zijn hoofd naar zee te
gaan? Toch zijn ze er nog, de echte Katwijk-
se vissers. Verslaggever en verstokte landrot
Bas de Rue vaart een week mee op het vis
sersschip Katwijk 88. Hij bericht dagelijks
vanaf het dek.
leiden - Zorgcentrum Groen
hoven viert dit weekeinde het
45-jarige bestaan met allerlei
activiteiten voor de bewoners
van het hoofdgebouw aan de
Witte Rozenstraat en van
Nieuw Groenhoven aan de
Looiersgracht. Zaterdag werd
de feestweek geopend met een
pannenkoekenfeest voor bewo
ners en hun familieleden, zon
dag was er een kerkdienst en
een optreden van een mannen
koor en gisteren konden de be
woners zich laten verwennen
op de 'beauty-verwends
ging
de Vc
Aan andere activiteiten
ook mensen uit de wi
doen. Zo is er vanmidd
14.00 uur een superbi
den morgen een ki
(14.30 uur) en Paul Si
(10.30 uur), en is er d(
vanaf 17.00 uur een
tijd.
Vrijdag wordt tussen de
een Indische maaltijd
veerd. Ook is er dan 1 ni
stapje 'nadr nog onbeke *>er
stemming', dat kost 15 f
wethi
dd??eei
waarr
lereik
AGENDA
Thuis zetten ze er woonwij
ken voor af. Waarschijnlijk
haalt het met gemak het acht
uurjournaal. Maar de man
nen van de KW 88 geven geen
krimp als op maandagmid
dag niet één, maar twee vlieg
tuigbommen in de netten van
het schip naar boven gehaald
worden. Wat de Katwijkers
erger vinden: een stuk metaal
heeft de netten opengereten.
Dus is het boeten geblazen.
Glinsterend ligt een van beide
blauwzwarte gevaartes tussen
de berg vis, gruis, stenen en
blikjes die de kotter zojuist
van de Noordzeebodem heeft
geschraapt. Matroos Grze-
gorz Szymanowski ('Sjaak')
stapt onverstoorbaar de bak
met vis en gruis in, in zijn
mondhoek een sjekkie ge
klemd. „Leuk vuurwerk voor
thuis", grapt de geboren Pool
en rommelt aan de netten die
nadruipen boven de explosie
ve lading. Om iets hoger te
reiken zet hij zonder aarzelen
een been op de bom. De ont
steking van het explosief
steekt dreigend uit tussen de
vangst van die middag.
Waar anderen zich wellicht in
paniek hadden afgevraagd
hoe van de levensgevaarlijke
vondst af te komen, zonder
hun schip met een grote knal
in de lucht te jagen, daar heb
ben de Katwijkers ander
dingen aan hun hoofd.
kotter heeft waarschijnli
laatste rustplaats van ee
geladen bommenwerpe
stoord, want een verbog j.
stuk aluminium vliegtui
romp heeft een groot ga
het linker net gescheurd
dat het stuk metaal uit
netten is ontward, tuigt
bemanning aan het weri
nieuw draad. Met behul
een dikke naald van gee
tic rijgen ze de kapotte 1 uc
aaneen. 1.,
En dan, als een soort bij
dachte: oh ja, de bommi
Zonder omhaal spant
scheepskok Hille van Be
een dik stuk touw om hf
ste explosief heen. Hij g
baart schipper Hugo de
in werking te stellen en
het bungelende geva;
het scheepsboord. Met
ruk trekt hij het touw 1<
de bom plonst in het we
Onwillekeurig doe ik eei
stappen achteruit en zei
schrap voor het geval ee
huizenhoge waterfontei 711
aankondigt dat het ondi
de bodem is ontploft. Al
mijn ogen weer open zij
Kattekers al bezig de twirci
bom overboord te werfa
Niet voor een kleintje ve
vaard, die vissers. ster
aan. I
