Meer terreurcellen in Nederland
BINNENLAND 2
Moskeeën worstelen met negatieve aandacht
Recept tegen extremisme in negen stappen
Icenende
pntisch
chrokken
'Van beledigde moslims valt
geen loyaliteit te verwachten
Vijf aanklachten tegen Mohammed B.
'Dubbele standaard' rond
vrijheid van meningsuiting
'Niemand mag het recht
in eigen handen nemen'
O-JD LQ3 LLi]
ÊIHEJ
Donner op pad
Internet modern wapen voor extremist
kierbrief voor
(n winkeliers
idam - Zeven Amster-
Jlochtone winkeliers
K gisteren een poeder-
Stvangen. Een deel van
kt werd korte tijd afgezet,
fc de politie hoefde nie-
e worden onderzoch.
bnderzoek zal moeten
in of de poederbrieven
pjk zijn.
É%chte broers
vrijgelaten
- De twee verdach-
l^je zaak-Van Gogh die
L zijn vrijgelaten, zijn
larokkaanse broers. Vol-
1 advocaat van een van
6 er tegen zijn cliënt
en begin van bewijs'. De
I van de ouders van de
Is eerder deze week
i Alkf*11- "**et *s v°lstrekt on-
I jk waarom zij zijn aange-
i", zegt advocaat Swier.
idstichting
|ekee Utrecht
- In een moskee in de
[se wijk Zuilen heeft in
it van donderdag op
odigdhjjraod gewoed.Het vuur
ïlf uitgegaan. Het in
•den w zijnde gebedshuis
t,e loorlijke rook- en roet-
op, aldus een politie-
ïrs oerder. Volgens woord-
Boujoufi van de Unie
"are rokkaanse Moskeeën
>p diverse plekken
are vloeistof verspreid.
:ici weg uit
e Stichting
hm - Eerste-Kamerlid
idelkoop van de Chris-
aling vol en voormalig CDA-
Kamerlid Hillen zijn
lellijk uit de raad van
iling van de conserva-
e_we;jmund Burke Stichting
Da9öDe twee zijn het er niet
s!vs»s dat directeur Spruyt
'9 aitichting zich heeft ver-
aan een nieuwe libe-
iservatieve politieke
>r plaJ'e 8aat hij samen met
juiste 4 Wilders opzetten,
elefon
latie Van
editie| besloten
e leve
0 uur.»am - De crematie van
n Gogh is dinsdag toch
jr iedereen toegankelijk,
invra^uctiemaatschappij
onderhrtoe besloten na de
istende ontwikkelingen
ziin 0Patste da6en en de in
die wP de gepubliceerde
van de verdachte van
adverfd °P de regisseur. Bo-
/ij zo r<vreesde Column Pro-
;ing. 5 dat familie en vrien-
r de enorme belang-
niet meer in de aula op
>ntiet«we Ooster in Water
de de eer zouden passen. Bo-
5, gedizendt NOS Actueel de
rechtheid rechtsstreeks uit.
erlanc
ms Blok
'°e„1t wake
'ie-mcf aan det Vlaams
leerde organisatie Co-
'dediging van de Demo-
I het Recht op Vrije Me-
ing houdt vanmiddag
Nederlandse consulaat
frpen een wake voor
li Gogh. Bedoeling is te
ren tegen het volgens
lisatie 'lakse beleid in
nd'.
•d - Premier Balke-
gigantisch geschrok-
het feit dat er onder
ische moslims in Ne-
dodenlijsten circule-
,,f/ ,~napt wat in de samen-
's mensen op deze ma
rden bedreigd", zei hij
i in de wandelgangen
^^Juropese top in Brussel.
I WD-staatssecretaris
van Europese zaken
zijn eigen partij 'totale
ieid'.
ig op Theo van Gogh,
;bedreigingen en de
igheden rond de
varen voor de Europese
>tuur mfcieiders in Brussel gis-
tal hiJt gesPrek van de dag.
snaai Hjcierwerp terrorisme
epen iff1 °P de agenda, maar
wezige bewindslieden
tide, Bot en Nicolaï en
irmatiejdandse diplomaten en
Iren werden er in de
fuigen door hun colle-
jrtdurend over aange-
I „Iedereen realiseert
1 scherp dat dit op ieder
in elk Europees land
feuren. Dus ook in zijn
nd", aldus een Neder-
iplomaat.
door journalisten wil-
'premier gisteren het
ng isl Hhad (heilige islamiti-
n een !og) tegensteIling tot
52034^er Va° Aartsen niet in
eft njed nemen. „Je moet op-
_tnet het gebruiken van
i termen."
zaterdag 6 NOVEMBER 2004
amsterdam/gpd-anp - Het onderzoek
naar de moord op Theo van Gogh heeft
informatie opgeleverd over meer terroris
tische cellen in Nederland. Dat blijkt uit
de verklaringen van de zes verdachten die
met Mohammed B. zijn opgepakt.
B. worden vijf aanklachten ten laste ge
legd: de moord op Theo van Gogh, po
ging tot moord op een politieagent met
terroristisch oogmerk, poging tot dood
slag op een of meer voorbijgangers en
omstanders, overtreding van de wapen
wet en deelname aan een criminele or
ganisatie met terroristisch oogmerk en
samenspanning tot moord op Theo van
Gogh, Ayaan Hirsi Ali en anderen.
B. beroept zich op zijn zwijgrecht, maar
de overige verdachten hebben wel ver
klaringen afgelegd, zei hoofdofficier van
justitie De Wit vanmorgen tijdens een
persconferentie in Amsterdam. De Am
sterdamse hoofdcommissaris Weiten
ontkende dat er sprake zou zijn van een
dodenlijst die onder radicale moslims in
Nederland circuleert.
Justitie was niet blij dat de ministers
Donner (justitie) en Remkes (binnen
landse zaken) gisteren de brief die B. op
het lichaam van Van Gogh had achter
gelaten hebben vrijgegeven voor de
voorgeleiding en voordat dat B.'s advo
caat Plasman er kennis van kon nemen.
„Maar de minister heeft wel het recht
dat te doen", aldus De Wit.
In de brief worden critici van de radicale
islam met de dood bedreigd. Funda
mentalistische moslims dreigen iedere
Nederlander te doden die openlijk kri
tiek op de islam levert. WD-Kamerlid
Ayaan Hirsi Ali, aan wie de brief per
soonlijk is gericht, wordt als enige expli
ciet en met naam en toenaam genoemd
als 'vijand van de islam'.
De rechter-commissaris heeft gisteren
de voorlopige hechtenis van Moham
med B. met tien dagen verlengd. Ook de
vier van de overige zes verdachten in het
onderzoek rond de moord blijven nog
tien dagen vastzitten.
Voor alle verdachten geldt dat de rech
ter-commissaris de beperkingen waarin
ze zitten, voor een week hebben toege
wezen. Dat houdt in dat ze geen contact
met de buitenwereld mogen hebben,
behalve met hun advocaat.
amsterdam/gpd - Het recht op
de vrijheid van meningsuiting
wordt misbruikt. Voorzitter
Harry van den Bergh van
Vluchtelingenwerk Nederland
haalde gisteren fel uit naar
mensen die vinden dat 'salles
mag worden gezegd'. De 'weer
zinwekkende' moord op Theo
van Gogh houdt verband met
diens vuilspuiterij richting
moslims, aldus Van den Bergh.
Van den Bergh sprak gisteren
op het 25-jarig jubileumcongres
van Vluchtelingenwerk. Het
maanden van te voren vastge
stelde thema luidde: Deuren
open voor de integratie van
vluchtelingen. Dat was juist een
van de lievelingsonderwerpen
van Van Gogh om radicaal te
gen te fulmineren. „Ik maak me
met deze opmerkingen mis
schien niet populair", realiseer
de Van den Bergh zich. „Maar
dat zal me een zorg zijn."
Hij vindt het niet grappig om
moslims geitenneukers te noe
men, zoals Van Gogh conse
quent deed. Van den Bergh
vindt dat respectloos.
In het alom gevoerde debat
over het integratievraagstuk is
te weinig ruimte voor de factor
tijd, pleitte de voorzitter van
Vluchtelingenwerk. „We heb
ben geen geduld meer, maar
integratie duurt altijd twee a
drie generaties.
Van den Bergh kreeg bijval van
Han Entzinger, professor mi
gratie- en integratiestudies, die
vindt dat het debat te lang vrij
blijvend is geweest. 'Leven en
laten leven' was het motto,
maar dat bestendigde volgens
Entzinger louter de achterstan
den van minderheden.
„In mijn positiefste buien denk
ik dat de verharding van de dis
cussie aangeeft dat we het im-
migratievraagstuk eindelijk se
rieus nemen." Hoe heftig de
polemiek ook, respect voor de
ander, moet het uitgangspunt
blijven, aldus de hoogleraar.
„We mogen van politici en opi
niemakers verwachten dat ze
de nuance zoeken." „Mensen
die je stelselmatig beledigt, daar
kun je geen loyaliteit van ver
wachten", stelde directeur Na-
zarski van Vluchtelingenwerk
Nederland.
Gebed in de Turkse Aya-Sofia moskee in Amsterdam. Foto: GPD/Harmen de Jong
amsterdam/gpd - De mannen
in de gebedsruimte van de El
Tawheed moskee in Amster
dam-West turen 's ochtends ge
concentreerd in hun koran.
Mohammed, een man in een
lang wit gewaad met een wit
mutsje en een baard, doet de
deur open. Het is vlak voor het
vrijdaggebed, dat om half één
begint. De deelnemers, man
nen en jongens uit de buurt,
druppelen langzaam de voor
malige drukkerij binnen.
Sinds de moord op Theo van
Gogh ligt de moskee onder
vuur. De 26-jarige verdachte
zou een frequent bezoeker zijn
en het gebedshuis zou worden
gebruikt om voor de jihad te
ronselen. Mohammed reageert
gelaten op de vraag hoe het
voelt het speerpunt van dit
soort beschuldigingen te zijn.
„We zijn het gewend."
Op directe vragen naar het ver
band tussen de preken van de
imam en fundamentalistisch
gedachtengoed geeft Moham
med ontwijkende antwoorden.
Hij noemt het leven op aarde
een 'examenklas'. „Als je vol
gens de goede regels leeft ga je
naar het paradijs. Zelf bidt hij
dagelijks vijf keer in de moskee.
Een trouwe bezoeker benadrukt
dat hij Mohammed B. nooit in
de moskee heeft gezien. Ook
het moskeebestuur zegt de
moordenaar niet te kennen.
„Ze proberen ons de schuld in
de schoenen te schuiven. Ik
snap niet dat de politiek mee
gaat in deze hetze", briest
woordvoerder Zaari.
Rond het middaguur wordt het
drukker in de woonbuurt. Na
de persconferentie van burge
meester Cohen verplaatst een
deel van de media-aandacht
zich naar de moskeeën in de
omgeving. In het speeltuintje
aan het eind van de straat roept
Suleman, een man met een si
garet en een sportjack, luidkeels
dat de El Tawheed dicht moet.
„Daar komen rare dingen uit",
licht hij toe. „Ze verkopen ons
geloof verkeerd. Jongens die op
school niet goed gaan leren ze
rare dingen."
Vijfhonderd meter verder wordt
in de Turkse Aya-Sophiamos-
kee gepoogd tegengas te geven
aan alle negatieve berichtge
ving. De pers is door koepelor
ganisatie Milli Görüs nadrukke
lijk uitgenodigd om het vrijdag
middaggebed bij te wonen.
Na een Turkse preek en gebed
in het Arabisch leest de imam
de paai' honderd mannen in het
Nederlands een verklaring voor.
„Waarheid ontstaat door een
botsing tussen meningen",
houdt hij zijn gehoor voor.
„Houd je hoofd koel."
Moslims zijn bang, zegt Milli
Görüs-directeur Karacaer na af
loop in de bestuurskamer tus
sen de winkels onderin de mos
kee. „Er wordt geen onder
scheid meer gemaakt tussen
mensen. Het zijn allemaal mos
lims en ze zijn allemaal achter
lijk." Op straat ervaren volgens
hem vooral de vrouwen de ver
anderde sfeer. „Door hun
hoofddoek zijn ze heel herken
baar. Ze hebben met veel ver
baal geweld te maken."
Als het gebed ook in de El
Tawheed-moskee voorbij is,
stuiven de mannen die naar
buiten komen uiteen. Een en
keling doet voor een camera
het woord. De imam heeft ze
verzocht niet met de pers te
praten. Halie, een jongen die al
zijn hele leven in de El
Tawheed komt, wil wel praten,
maar uit het zicht.
Een paar straten verder, tussen
een paar geparkeerde auto's,
spreekt hij zijn zorgen uit. Af en
toe kijkt hij ongemakkelijk over
zijn schouder.
„Vandaag heeft de imam ge
zegd dat we ons moeten hou
den aan de Nederlandse rechts
orde.
Dat wat is gebeurt met Theo
van Gogh niet kan. En dat er
een verschil is tussen vrijheid
van meningsuiting en onbe
perkte vrijheid van belediging."
Een andere moskeebezoeker
fietst langs en tikt Halie op zijn
schouder. „Doe je voorzichtig",
zegt hij waarschuwend, met
een blik op de journalist.
Een paar meter verder steekt hij
zijn arm groetend in de lucht
en roept 'Allah akbar' (God is
de grootste, red.)
den haag/anp - Nederland
hanteert een 'dubbele stan
daard' als het om de vrijheid
van meningsuiting gaat. Theo
van Gogh gold als moedig om
dat hij de islam durfde te bele
digen, maar voor moslims gel
den 'heel strenge regels' over
wat zij mogen zeggen over bij
voorbeeld het westen, Israël of
homoseksualiteit.
Dat zei de Amerikaanse histori
ca Markha Valente gisteren. Va-
lente doet aan de Vrije Univer
siteit in Amsterdam een verge
lijkend onderzoek naar het de
bat over de islam in Nederland
en de Verenigde Staten. Neder
land moet volgens haar kiezen
voor absolute vrijheid van me
ningsuiting die voor iedereen
geldt of voor het stellen van
grenzen die dan ook op ieder
een van toepassing zijn.
Valente nam deel aan een debat
in Den Haag over het proef
schrift De erfenis van Fortuyn,
waarop Volkskrant-journalist
Hans Wansink donderdag pro
moveerde. Fortuyn ging net als
Van Gogh uit van een 'botsing
van beschavingen'; beiden wa
ren er van overtuigd dat islam
en democratie niet te verenigen
zijn, aldus Wansink.
Van Gogh was met zijn beledi
gingen aan het adres van mos
lims volgens Valente eigenlijk
geen deelnemer aan het debat
over de islam. „Beledigen is iets
anders dan debatteren." Het
valt haar op dat veel Nederlan
ders wel een gevaar zien in uit
spraken van moslims over bij
voorbeeld homo's, maar zich
geen zorgen maakten over de
gevolgen die beledigende uit
spraken als die van Van Gogh
kunnen hebben.
Directeur Spruyt van de conser
vatieve Edmund Burke Stich
ting zei zich te kunnen voor
stellen dat moslims zich bele
digd voelden door Van Gogh.
Een van de ongeschreven regels
voor het gedrag in de Neder
landse democratische samenle
ving is volgens hem dat je an
dersdenkenden in een debat al
tijd respectvol behandelt, hoe
groot een verschil van mening
ook mag zijn. Die ongeschreven
regels dreigen in de vergetel
heid te raken, waarschuwde hij.
rotterdam/gpd - In diverse moskeeën in Nederland is gisteren tij
dens het vrijdagmiddaggebed stilgestaan bij de dood van Theo van
Gogh. In de Marokkaanse Annasr moskee in Rotterdam veroor
deelde imam Khalil el Moumni de moord op de regisseur/colum
nist. De geestelijke, die zelf ooit werd vervolgd voor uitspraken
over homoseksualiteit, sprak voor een paar duizend gelovigen zijn
afschuw uit over de daad van een 26-jarige Amsterdammer van
Marokkaanse afkomst.
Het doden van onschuldigen is in strijd met de islam, hield El
Moumni de moslims voor. Niemand mag volgens de imam het
recht in eigen handen nemen. Mensen die vinden dat hen onrecht
is aangedaan, moeten naar de rechter stappen. De geestelijke
prees het Nederlands rechtssysteem dat volgens hem onafhanke
lijk is en zich niet door de overheid laat beïnvloeden, zoals in de
meeste islamitische landen.
den haag - Justitieminister Donner liep gistermiddag over het Binnenhof na het bijwonen van de minis
terraad. De politie houdt een oogje in het zeil. Foto: ANP/Robin Utrecht
rijswijk/anp - Radicale islami
tische groeperingen, hoe ou
derwets ze soms zijn, maken
dankbaar gebruik van het 'mo
derne' internet. Dat blijkt maar
weer uit de brief die dinsdag op
het lichaam van Van Gogh is
gevonden, zegt N. Landman,
schrijver van Van Mat tot Mi
naret', een boek over de islam
in Nederland.
„Een aantal Koranteksten zijn
vertaald uit het Engels, teksten
die ongetwijfeld afkomstig zijn
van internet. Ook de zeer fun
damentalistische interpretatie
van de teksten uit de Talmoed
zijn zeker gevonden in een ob
scuur hoekje op internet", con
cludeert Landman.
Labiele jongeren, die bijvoor
beeld door privé-problemen
'zoekende' zijn, komen via in
ternet makkelijk in aanraking
met groepen met een bepaalde
ideologie. Deze fundamentalis
tische groeperingen bestaan uit
fanatieke mensen die middelen
hebben gevonden om jongeren
voor hun zaak te winnen, te
hersenspoelen. „Ze laten bij
voorbeeld keer op keer video
beelden zien van moslimvrou
wen en -kinderen die afgeslacht
worden in Tsjetsjenië. Op een
gegeven moment zijn die jon
gens ervan overtuigd dat de he
le wereld tegen hen, moslims,
is", zegt Landman.
den haag/gpd - 'Alles van waarde is weerloos', zegt dichter Luce-
bert. Dat geldt, zo lijkt het, in het bijzonder voor ons democratisch
bestel. Eén radicale moslim slaagde er de afgelopen week in de sa
menleving in het hart te treffen. De angstige vraag is gerezen of
Nederland zich wel tegen dergelijke acties kan wapenen. Aan voor
stellen is in politiek Den Haag in elk geval geen gebrek. Maar hel
pen ze ook en: ktinnen ze wel?
Gooi radicale moslims het land uit!
Het kabinet komt met een noodwet die dat mogelijk moet maken.
WD-leider Van Aartsen bepleitte het met kracht, evenals zijn voor
malige fractielid Wilders en de LPF. Vermoedelijk kan de maatregel
alleen worden toegepast bij veroordeelde terroristen met een dub
bele nationaliteit, nadat zij hun straf hebben uitgezeten. Mensen
puur vanwege hun orthodoxe geloofsovertuiging over de grens
zetten, is strijdig met de grondwet. Het intreldcen van de Neder
landse nationaliteit staat weer op gespannen voet met het 'Euro
pees Verdrag inzake nationaliteit Of het uitwijzen van terroristen
veel helpt is de vraag: zij kunnen immers via de achterdeur als ille
gaal weer in het land terugkeren.
Sluit radicale moskeeën zoals AI Tawheed in Amsterdam.
Vrijwel Kamerbreed wordt op dergelijke acties aangedrongen. In
naar schatting twintig van de ruim vijfhonderd islamitische ge
bedshuizen wordt een radicaal-orthodoxe leer gepredikt. Pro
bleem is dat dat op zichzelf niet strafbaar is, en zonder strafbaar
feit kan een vereniging, bestuur of gebouw van rechtswege niet
ontbonden, gesloten of verboden worden. Het oproepen tot ge
weld, bijvoorbeeld tegen homo's, is echter wel strafbaar. Of slui
ting in de praktijk uitvoerbaar is, is de vraag. Of het verstandig is, is
weer een andere kwestie. Deskundigen hebben er al op gewezen
dat de jihad na het sluiten van een moskee 'ondergronds' wordt
voortgezet.
Volg meer radicale moslims in hun dagelijkse doen en laten.
De veiligheidsdiensten hebben nu circa honderdvijftig radicale
moslims 'op de korrel'. Dat aantal wordt beslist uitgebreid, nu ge
bleken is dat Mohammed B. uit een kring buiten die 'harde kern'
komt. Als meer veiligheidsmensen leiden tot meer veiligheid, lijkt
dat verstandig. Maar de AIVD heeft zelf al aangegeven dat ze nooit
iedereen kan schaduwen en alle aanslagen kan voorkomen. Ook
justitieminister Donner heeft gezegd dat honderd procent veilig
heid een illusie is.
Verbied religieuze boeken waarin wordt opgeroepen tot geweld.
Die discussie werd al gevoerd toen in de moskee Al Tawheed het
boek 'De weg van de moslim' werd aangetroffen, waarin onder
meer stond dat homo's van de hoogste verdieping van flatgebou
wen gegooid dienden te worden. Probleem: ook in het oude testa
ment zijn teksten terug te vinden die met enige kwade wil als op
roepen tot geweld kunnen worden uitgelegd, zoals het vers 'oog
om oog, tand om tand'. Het verbieden van religieuze boeken en
commentaren daarop, is strijdig met de vrijheid van godsdienst, -
meningsuiting en - drukpers.
Meer geld en extra bevoegdheden voor de AIVD.
De veiligheidsdienst krijgt extra geld, zo heeft het kabinet gisteren
besloten. Als die middelen verstandig worden aangewend is dat
pure winst. Aan extra bevoegdheden heeft de veiligheidsdienst niet
zoveel behoefte. Wel willen medewerkers van de dienst kunnen in
grijpen bij een 'heterdaad', al heeft dat weer als nadeel dat ze zich
zelf op dat moment bekend maken.
Gedwongen inburgeren.
Minister Verdonk (integratie) gelooft dat haar plan om ook oudere
migranten gedwongen te laten inburgeren kan helpen om radicali
sering van jongeren te voorkomen. De maatregel valt in de catego
rie 'preventief. Of het veel helpt is onzeker: Mohammed B. was
behoorlijk opgeleid en beheerste de Nederlandse taaL£pvendien
heeft Verdonk nog een geldprobleem.
Een cursus 'burgerschap' op de basisschool.
Vanuit de filosofie dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen om
moslimextremisme te bestrijden, pleit minister Van der Hoeven
(onderwijs) voor het bijbrengen van westerse waarden en normen
al op de basisschool. Een sympathiek preventief plan, dat zij ech
ter niet verplicht aan scholen wil opleggen. De stichting van mos
limscholen wordt vooralsnog geen strobreed in de weg gelegd.
Beveilig ook burgers met omstreden opvattingen tegen extre
misten.
Na de moord op Fortuyn voelde de politiek daar nog weinig voor,
maar dat is nu radicaal veranderd. Vrijwel Kamerbreed wordt erop
aangedrongen ook niet-politici zo nodig persoonsbeveiliging te
bieden. Vice-premier Zalm stelt daarvoor een 'pool' van beveili
gers in het vooruitzicht. De vraag is alleen: wie wel, en wie niet?
Toon meer respect voor andere geloofsopvattingen.
„Ik pleit daar al jaren voor. Mensen moeten elkaar op dit punt
minder tarten", zei minister Donner gisteren na afloop van de mi
nisterraad. Moslims 'geitenneukers' noemen, zoals Theo van Gogh
consequent deed, en christenen of homofielen vergelijken met
varkens, zoals sommige imams doen, helpt niet bij het vreedzaam
samenleven.
