Extra gel
voor LV
Sb SE S D EE N It 1G S C
lm
'Vijf Meihal is nog altijd de leukste sporthal van Leidei
De gepekelde geschiedenis van Katwijk
Lange wachttijd voor hartoperatie in LUMC
Lions Club haalt geld op voor hospice Issoria
Ontslagen bij
Diastatische
Producten
Voorvechter van tandprothe
vrijdag 5 november 200£
ïtea
|rwol
jtm(
mg\
irbii
ijk, o]
Ni:
Alph
dat
;n. F
king
'tgie
ttwij
iwer
:nte
re t(
tes o
is.D
Congres voor
studenten biotech
leiden - Jonge professionals in
biotechnologische beroepen
kunnen op vrijdag 8 en zater
dag 9 april 2005 deelnemen aan
het eerste 'Leiden International
Medical Students Congress' in
het LUMC. Doel van de twee
daagse ontmoeting is jonge on
derzoekers de gelegenheid te
geven collega's en werkgevers
uit binnen- en buitenland te
ontmoeten. Zo kunnen ze hun
netwerk uitbreiden. Ook krijgen
ze de kans om hun werk te pre
senteren in papers en in lezin
gen, of te luisteren naar bijdra
gen van anderen. Meer inlich
tingen op www.limsc.nl
Symposium over
toekomst Antillen
leiden - Hoe moet het verder
tussen Nederland en de Antil
len? Het Koninkrijksstatuut,
waarin die relatie is geregeld,
begint steeds meer te knellen.
Moeten de Antillen een provin
cie van Nederland worden, of
moet elk eiland een gemeente
zijn? Is onafhankelijkheid een
reële mogelijkheid? Antilliaanse
en Arubaanse rechtenstuden
ten in Leiden grijpen het 50-ja
rige bestaan van het statuut aan
voor een symposium, dondei1-
dag 18 november in het Acade
miegebouw. Van 13.00 tot 17.30
uur zijn er lezingen van politici
en Antillenkenners. Aanslui
tend is er een forum over de
toekomst van de eilanden.
leiden - De Fabriek van Diasta
tische Producten aan de Rijn
dijk in Leiden gaat personeels
leden ontslaan. Hoeveel van de
25 werknemers weg moeten, is
nog niet duidelijk. Inkrimping
van de productie van moutpoe-
der is noodzakelijk nadat een
'grote klant' besloot om een an
dere leverancier te zoeken.
Directeur Maitijn Feller wil niet
zeggen om welk bedrijf het
gaat. „We doen er nog altijd za
ken mee. We willen niemand
voor het hoofd stoten." Het
contract met de afnemer liep
per 1 november af. Feller 'zag
het wel aankomen' dat hij de
klant zou verliezen. „We heb
ben geprobeerd erop te antici
peren door nieuwe afnemers te
zoeken. Dat is gelukt, maar het
zijn kleinere klanten. Daarom
moeten wij nu onze productie
beperken en bezuinigen."
Tot het laatste moment hoopte
Feller erop dat hij met onder
handelingen het verlies van de
klant kon voorkomen. Hij zegt
niet precies te weten waarom
zijn bedrijf de klandizie heeft
verloren.
De Fabriek van Diastatische
Producten kwam in juni nog in
het nieuws omdat er plannen
waren voor een verhuizing naar
Groningen. Feller heeft de aan
deelhouders de mogelijkheden
voorgelegd, maar een besluit
blijft uit. De fabriek is eigen
dom van een groep Amerikaan
se particulieren, die tot wrevel
van Feller weinig belangstelling
tonen voor hun relatief kleine
bezit in Nederland.
Sportclubs hebben weinig behoefte aan vernieuwing
door Maarten van Wijk
leiden - Als een enorme bouw
loods torent hij uit boven de
huisjes aan de Boshuizerlaan:
de Vijf Meihal, in 1968 gebouwd
als de eerste sporthal van Lei
den.
Inmiddels is de golfplaten blok
kendoosarchitectuur van de hal
op zijn zachtst gezegd geda
teerd. Een opknapbeurt is op
zijn plaats, vindt de project
groep wijkontwikkelingsplan
Zuid-West. De sportclubs die in
de hal spelen zijn echter me
rendeels tevreden. Alleen de
clubs met topsportaspiraties
hebben wensen.
Basketbalvereniging BS Leiden
speelt nu in de eerste divisie,
maar heeft ambitie om te pro
moveren. Als dat gebeurt moet
er echter wel iets gebeuren aan
de accommodatie. Bij wedstrij
den in de eredivisie eist de bas-
ketbalbond dat de tribune op
een grotere afstand van het veld
staat dan mogelijk is in de Vijf
Meihal. Verder moet er een
perskamer zijn en een aparte
EHBO-ruimte. „Bij een eredivi
siewedstrijd worden de teams
van tevoren mooi gepresen
teerd", mijmert vice-voorzitter
Martijn Luykx. „We zouden dan
ook graag wat spotjes aan het
plafond willen hangen om de
spelers voor een wedstrijd in de
schijnwerpers te zetten." BS
heeft ook klachten over het ha
perende scorebord en de mo
biele palen met baskets, 'die
een dunkende basketballer zo
omver trekt'. „Maar onze vloer
is top, de beste van Neder
land."
De korfballers van Sporting Tri-
gon (Overgangsklasse) hebben
slechts één wens met het oog
op hun ambitie om ooit weer
hoofdklasse te gaan spelen.
Voorzitter Peter van der Velden:
„Wij willen graag een betere
ruimte voor het ontvangen van
genodigden en officials. De
kantine is daar niet echt ge
schikt voor, evenmin als de ver
bindingsgang tussen hal en
zwembad, die we daarvoor ooit
door Rob Onderwater
katwijk - Niet alleen de visserij
bepaalt de historie van Katwijk.
Het dorp maakte in de eerste
helft van de negentiende eeuw
ook geschiedenis met zoutwin
ning. Initiatiefnemers van deze
industrie waren eigenaars van
de Leidse Zoutkeet. Dat bedrijf
voorzag de regio van zout. Dus
werd er jarenlang Katwijks zout
gebruikt voor de Leidse kaas.
De aanwezigheid van de zee
had alles te maken met de
werkzaamheden van de Leidse
Zoutkeet in Katwijk. Het zeewa
ter vormde de grondstof voor
de zoutwinning. In eerste in
stantie, rond 1590, werd het
zeewater via buizen en een
pomp aan land gebracht. In het
Mallegat (een toen bestaande
aftakking van de Rijn naar zee)
liggende schuiten vingen het
water op en vervoerden het
naar Leiden, waar het zeewater
werd verwerkt tot zout.
De zoutzieders vonden die ma
nier van het oppompen via
(deels) ingegraven leidingen
complex. Toen de Rijnlandse
uitwateringssluizen in 1789 wa
ren voltooid, vroegen de Zout
keet-eigenaars Weyland en De
Fremery aan de directie van het
Hoogheemraadschap om het
zeewater via een opening van
de sluis te mogen aftappen.
Rijnland stemde toe, maar de
hoogheemraden waren bang
dat aan de sluisdeuren schade
toegebracht zou worden. Daar
om zette de directie een boete
van drie gulden op het aan
brengen van schade. Die be
keuringen mochten zelfs door
arbeiders van het hoogheem
raadschap worden uitgeschre
ven.
Begin negentiende eeuw stuitte
De Fremery op een Duitse uit
vinding: het indampen van zee
water aan de hand van een gra
deerwerk. Het principe berustte
op het door takkenbossen naar
beneden laten sijpelen van zee
water, dat door de werking van
Het gradeerwerk, dat van 1809 tot 1854 langs het Uitwateringskanaal bij het gemaal in Katwijk heeft gestaan.
Illustratie: Genootschap Oud Katwijk
zon en wind uitdampte, waar
door het overblijvende water
een hoge graad van zoutheid
bereikte. Het gradeerwerk be
stond uit twee, door timmer
werk omgeven evenwijdige sta
pels van haagdoorntakken, ter
hoogte van twaalf meter. Boven
op de stapels lagen houten go
ten, voorzien van gaatjes, waar
door het opgepompte zeewater
zich over de takken verdeelde
en erdoor sijpelde, om in ver
gaarbakken te worden opge
vangen. Bij gunstige weersom
standigheden kreeg men pekel
met een drie tot vier keer zo
hoog zoutgehalte als het zeewa
ter. Het oppompen geschiedde
aan de hand van twee windmo
lens.
Het gradeerwerk was in hoogtij
dagen vijfhonderd meter breed
en stond langs het kanaal, vlak
bij het gemaal. Deze manier
van zoutwinning was uniek in
Nederland, Katwijk is de enige
plaats waar een dergelijk gra
deerwerk heeft gestaan. In eer
ste instantie was De Fremery
niet tevreden over de zoutwin
ning. Er waren problemen bij
de productie. De Fremery wilde
de boel weer afbreken, totdat
hij in contact kwam met een ze
kere Bucaille. Die kocht het gra
deerwerk. Hij zorgde voor de
pekel, die De Fremery naar Lei
den vervoerde.
Tot 1854 bepaalde het gradeer
werk het beeld langs de kop van
het kanaal. Toen ging het tegen
de vlakte. De reden is niet ge
heel duidelijk. Wel hadden de
eigenaren van de Leidse Zout
keet een conflict met de Staat
over accijnzen. In 1849 kreeg
De Fremery een aanzienlijke
belastingvordering, die hoogst
waarschijnlijk het gradeerwerk
de kop kostte. De karakteristie
ke molens en haagdoorntakken
verdwenen en maakten weer
plaatst voor de ouderwetse ma
nier van zoutwinning: via het
inladen van de sluisdeurschuif
werd het zeewater in schepen
geladen en naar de Oude Vest
vervoerd, de thuishaven van de
Zoutkeet. Tot de eerste oorlogs
jaren hielden de zoutzieders
deze werkwijze vol. Toen trok
ken de eigenaren de stekker uit
het bedrijf. Het betekende een
einde aan een merkwaardig be
drijf, dat door de eeuwen heen
aan vele Leidse mannen en
vrouwen (de 'keetmeyden')
broodwinning verschafte.
Bron: Leids Jaarboek 1976, Een gepe
kelde geschiedenis, J. van Brakel.
leiden - Wie in het LUMC een
openhartoperatie moet onder
gaan, moet nu nog rekenen op
een wachttijd van vijf maanden.
Dat is langer dan in andere zie
kenhuizen. Bijvoorbeeld in Den
Haag is de wachttijd slechts
twee maanden. Het LUMC doet
'van alles' om de wachttijd te
rug te dringen, maar heeft te
maken met een beperkte capa
citeit, meldt een woordvoerder.
De woordvoerder van het
LUMC vergelijkt de afdeling
hartchirurgie met een
bakker'. „Bij de bakker die de
lekkerste broodjes bakt, staat
een lange rij. Zo is het ook voor
ons. Wij voeren de moeilijke
operaties uit, daar komen veel
patiënten op af. Natuurlijk vin
den wij het vervelend als men
sen lang moeten wachten. Re
cent nog is de capaciteit uitge
breid, we hebben een extra
operatiekamer en extra perso
neel. Maar op een gegeven mo
ment houdt het op."
Ze liepen ver voor de 3 oktober
optocht uit, de leden van de
Lions Club Leiden Lugdunum
Dualis. En dat dualis staat voor
het feit dat deze club gemengd
is, mannen en vrouwen dus.
De Lions en hun aanhang deel
den maandag 4 oktober gratis
hutspot uit en haalden daarna
geld op voor het goede doel.
Dit keer hospice Issoria aan de
Plantage, waar mensen die ter
minaal ziek zijn, de laatste fase
van hun leven kunnen door
brengen in een huiselijke om
geving in plaats van in een zie
ken- of verpleegtehuis. Afgelo
pen woensdag was het tijd om
de cheque te overhandigen en
verwisselde ruim 1192 euro van
eigenaar.
Het was de derde keer dat de
Lions Club voor de optocht uit
liep op 3 oktober. „De twee
eerdere keren hebben we geld
opgehaald voor zieke kinderen
in het LUMC", aldus Gezinus
Wolf van de Lions Club. „Toen
hebben we beide keren aan
merkelijk meer geld opgehaald
W - -
o,/tmt
De Blauwe Steen, die al 700 Jaar in de
Breestraat ligt, Is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tlmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
dan nu. Hoe dat komt? Voor
zieke kinderen trekken mensen
grif hun beurs, het LUMC is bij
iedereen bekend en dat kan
van Issoria nog niet worden ge
zegd. Bovendien had ik de in
druk dat mensen op 4 oktober
een beetje moe waren. Dat
kwam waarschijnlijk omdat er
de twee voorgaande dagen ook
al was gefeest."
De Lions delen voor de optocht
niet minder dan 1250 porties
hutspot gratis uit. „Dat is zo'n
150 kilo hutspot die gratis door
de koks van Zuydtwijck wordt
gemaakt. Alle ingrediënten
worden ook gesponsord", legt
Wolf uit. „Natuurlijk hopen we
daarna op een leuk bedrag
voor het goede doel."
Dat goede doel wordt overi
gens aangewezen door de le
den van Lugdunum Dualis zelf.
„Ieder lid noemt drie goede
doelen. De eerste keus krijgt
drie punten, de tweede twee en
de derde optie een punt. Zo
worden alle goede doelen van
alle leden op een rijtje gezet en
van punten voorzien. Een sim
pel optelsommetje doet de
rest."
Overigens kan Issoria nog meer
geld van de Lions tegemoet
zien. „Want op 20 november
geven we in Don Bosco in Zoe-
terwoude een feest met als the
ma de jaren zeventig en tach
tig. De opbrengst daarvan gaat
ook naar Issoria", aldus Wolf.
Hans van der Graaf (links) van hospice Issoria is blij met de cheque van Gezinus Wolf van
Lions Club Leiden Lugdunum Dualis. Foto: Henk Bouwman
Issoria gaat van het geld een
nazorgproject bekostigen, laat
coördinator Hans van der
Graaf weten. „In dat project
begeleiden we familie van
mensen die hier zijn overleden.
Vaak zijn de familieleden vast
gelopen in hun rouwproces.
Met het geld bekostigen wij de
scholing van medewerkers die
hen in het project gaan bege
leiden."
Issoria is sinds het voorjaar
2003 geopend aan de Plantage.
Het monumentale pand biedt
aan vijf cliënten onderdak en
heeft een groot aantal vrijwilli
gers in dienst om de sterven
den te begeleiden.
Eric-Jan Berendsen
hebben gebruikt." Om hier de
Vijf Meihal voor te verbouwen
vindt Van der Velden ook weer
niet nodig. „Welnee, dat zou
zonde zijn."
Handbalvereniging Saturnus
(eerste klasse) en zaalvoetbal
club Simeko '82 (hoofdklasse)
zien helemaal geen reden om
de hal te vernieuwen. „Hij is in
derdaad een beetje verouderd.
De entree en de route naar de
kleedkamers zijn wat oi
en de trappen zijn smal
Maar het voldoet allema;
vindt voorzitter Ilse Lubi
Saturnus.
„Ik heb nog nooit één
gehoord van de spelers
eerste team", zegt sei
Dick Rozenboom van iitpn,f
'82. „Voor mij is de Vijf Len
nog altijd de leukste
van Leiden."
e we
door Timoteus Waarsenburg
leiden - De gemeente Leiden
geeft het LVC tot 2008 een be
drag van ruim 22.500 euro per
jaar ter compensatie van omzet
verlies. Het Leidse Vrijetijds Cen
trum aan de Breestraat wil al
tien jaar verbouwen om meer
omzet te kunnen maken. Maar
die plannen liggen noodge
dwongen in de ijskast. De ge
meente heeft in de Aalmarkt
plannen namelijk een nieuw on
derkomen voor het LVC bedacht.
Verbouwingen aan het oude
pand zijn dus niet wenselijk.
„Wij groeien uit ons jasje en
willen al jaren verbouwen",
zegt LVC-directeur Ruud Visser.
„Wij krijgen in die plannen een
nieuw pand op de plek van het
huidige postkantoor. Maar zo
lang die ruimte niet gereed is,
lijden wij dus omzetverlies."
Om daar wat aan te doen, slo
ten het LVC en de gemeente in
1998 een convenant. Van 1999
tot en met 2003 zou het LVC
jaarlijks een bedrag van onge
veer 50.000 gulden, zo'n 22.500
euro, krijgen ter compensatie
van gederfde inkomsten. Om
dat er nog altijd geen begin is
gemaakt met de nieuwbouw
voor het LVC, heeft de gemeen-
!uur
r's
Jtuur
te de jaarlijkse uitkering i^eedi
gezegd tot 2008. Maar %rne
het LVC is dat bedrag eierw
al niet meer toereikend
middels is het gebouw ii
slechte staat, dat we af ar
wel aanpassingen n
doen. In 2000 hebben
die reden de entree en de Q
denetage moeten aanp
De kosten die we daarL
maakt hebben, moeten v
sneld afschrijven. Ook dj
moet uit dat bedrag ko
aldus Visser. r
Toen de gemeente en ht.P,
het convenant in 1998 oir)
kenden, was iedereen L P
overtuigd dat het Aalmai^®^
ject in uiterlijk 2003 w
start zou gaan. Een m
ning, want anno 2004 is
altijd geen spaan de gro
gegaan. Visser: „Als het g£f|
wordt er nu in 2006 daad
lijk begonnen met de
zaamheden in het Aalm<
bied. Ik ga er dus van uit
uiterlijk in 2008 in ons
onderkomen zitten. Ma
pelijkwel eerder.'
Het bedrag dat de gerf1^0
jaarlijks bijlegt, komt defe<ae
laste van de afdeling b|var
en wonen. De andere hePP d
wordt bijeengebracht d<jwor
afdeling cultuur en educa^ëf
ferfje
iloit
e he
fon
rwc
jer kr
jhtv,
als
INI
Br1)
lef v
A ause
tachtig van de vorige eeuve\e
strijd om de wettelijke erl?
Hoeveel de capaciteit is ge
groeid, vindt de woordvoerder
'lastig om te zeggen'. „De
wachttijd begint al af te nemen.
Naar verwachting kunnen wij
dit jaar onze productieafspra
ken gewoon halen."
Oud-tandprotheticus Pieter
Brouwer is dinsdag in Leider
dorp overleden aan de gevolgen
van een ziekte. De Hagenaar
van geboorte, die 77 jaar is ge
worden, was
een bekende
persoonlijkheid
in Leiden. Hij
was een tijd
lang voorzitter
van het 5 Mei
comité, een van
de oprichters
van het Indië-
monument bij
molen de Put
en erelid van de
Business Club
Leiden.
Pieter Brouwer
was ëen type
dat niet stil kon
zitten. Hij
moest altijd iets
hebben om
voor te vechten. Als jongen
werkte hij in de Tweede We
reldoorlog voor de ondergrond
se en nadien meldde hij zich
aan voor het Nederlandse leger,
waarmee hij als tandheelkundi
ge en soldaat de tweede politio
nele actie in Indonesië mee
maakte. Later ging hij vechten
voor de tandprothetici.
Werkzaam in zijn tandprotheti-
sche praktijk in de Leidse Van
der Waalsstraat leidde Pieter
Brouwer in de jaren zeventig en
ning van het vak van tanc^e
theticus. Als voorzitter var0™
nationale organisatie en jjerc*'
dent van dé'311
nationale fe
tie was hij a
zig bij alle p
cessen die <L0t
over destijcjjj
den gevoen
liep hij vool
demonstra1jRW(
Hij werd errten
verse landehjet
beloond maucj(
erelidmaatiygj
vandeberdj
groep, waarlen
werd beschjj^
als een vanTen
Pieter Brouwer
1927-2004
het vak. |jn g
Het streeldeeur
Brouwer, dljgjj
trots op was dat zijn zoon pj(
praktijk in 1992 voortzett^^
Maar de mooiste erkennif
vond hij dat de opleiding I
tandprotheticus in Nederi
twee jaar geleden werd on 1j
men in het vakkenpakket
de hbo. „Dat is de mooisti
waardering", vond Brom
die tot het laatste moment
gen zijn ziekte bleef strijdfk^i
wordt vandaag gecremeer
Paul de Tombe
AGENDA
Wilt u iets melden? Bel 071-5356421, dagelijks tussen 9.00 en I
uur. Faxen mag ook: 071-5356415. E-mail: stadsredactie.lcf
Zaterdag is het Nationale Na
tuurwerkdag in het Ommedijk-
se Bos in Wassenaar. Opgave
op www.natuurwerkdag.nl.
Natuurorganisatie IVN houdt
zondagmiddag twee wandelin
gen in de regio. De ene begint
om 14.00 uur bij Landgoed
Huys te Warmont, de andere
begint op dezelfde tijd bij de in
gang van Landgoed De Horsten
aan de Papenweg in Wasse
naar. In park Cronesteyn in Lei
den wordt ook een activiteit ge
organiseerd voor kinderen en
volwassen: 'bouwen met bees
ten'.
Drumfanfare Tam ar co houdt
zondag een rommelmarkt met
rad van fortuin aan de Van der
Marckstraat 19b in Leiderdorp.
De markt duurt van 10.00 tot
16.00 uur.
In het Regionaal Archief Lei
den (Boisotkade 2a) is tot en
met donderdag 16 december
een expositie te zien over het
voormalige drinkwaterbeij3^
LDM, dat in 1877 werd opl ,^e
richt. F1?
Woensdag 10 november z9f
de Leidse Dag van Mantelee'
In zorgcentrum Lorentzh<j?er
een bijeenkomst met sprrf
over het thema 'Even vrij£Pm
de mantelzorger'. De bije|,ari
komst duurt van 16.30 totPF5f
19.30. In de openbare bibP1^'
theek aan de NieuwstraatjL °1
8 tot en met 11 november!' Ci
mantelzorgtentoonstellinfls
een doorlopende videofilnen-
zien waarin mantelzorgelf er
portretteerd worden. r^1
Woensdag 10 novembe#
een bingo voor vijfenvijftig155
plussers in buurtcentrum'" Sa
schwijk aan de Topaaslaaj11 u
Aanvang 10.00 uur; de entPnt<
bedraagt 1,25 euro, inclus?er 1
eerste ronde. In buurthuis?^
Pancrat aan de Middelste^ m
85 is dezelfde dag eveneeilzen
bingo vanaf 13.30 uur. ken
