Ruk naar rechts Congres VI
VERKIEZINGEN VS
Wonderkind Barack Obama op weg naar Washington Balkenende feliciteert Bi
Amerikanen kiezen voor de morele leider
Reacties op zege Bush
Amerika, bedankt
Fractieleider Tom Dascl
raakt Senaatszetel kwijt
Intussen in Irak
Republikeinen dominant
Larry Flynt denkt
aan emigratie
parijs - De Amerikaanse porno
magnaat Larry Flynt, uitgever
van onder meer het befaamde
mannenblad Hustler, denkt er
over de Verenigde Staten de rug
toe te keren. Dat liet hij zich
maandagavond ontvallen tij
dens een feestje in Parijs ter ge
legenheid van zijn 62e verjaar
dag. Flynt: ,,Als Bush wordt
herkozen, maar daar wil ik geen
moment aan denken, zal ik uit
eindelijk toch serieus moeten
óverwegen ergems anders te
gaan wonen." De steenrijke
pomoboer vierde zijn feestje in
zijn in 2002 geopende striptent
ih de Franse hoofdstad.
Moslims: Liever
Nader dan Bush
Chicago - Zo'n 93 procent van
de islamitische Amerikanen
heeft op Kerry gestemd. De on
afhankelijke kandidaat Ralph
Nader, die blij moet zijn met 1
procent van de stemmen,
scoort onder moslims 5 pro
cent. Bush moet het doen met
minder dan 1 procent. Vier jaar
geleden mocht Bush veel Ame
rikaanse moslims nog tot zijn
aanhangers rekenen.
Latino en Cubaan
gekozen in Senaat
miajmi - Voor het eerst is een
Cubaanse Amerikaan in de
Amerikaanse Senaat gekozen.
De 58-jarige Republikein Mei
Martinez versloeg dinsdag in de
staat Florida zijn Democrati
sche rivaal Betty Castor (63).
Martinez ontvluchtte Cuba op
15-jarige leeftijd. De Democra
tische Latino Ken Salazar uit
Colorado, versloeg dinsdag zijn
Republikeinse tegenstrever Pete
Coors.
South Carolina wil
grotere flessen
charleston - Tegelijk met de
verkiezingen zijn in een aantal
Amerikaanse staten referenda
gehouden over uiteenlopende
onderwerpen. Zo spraken de
kiezers in South Carolina zich
uit over de prangende vraag of
drank in cafés ingeschonken
mag worden uit grote flessen.
Tot nu toe mocht een barman
alleen inschenken uit minifles-
jes. Tegenstanders wilden dat
zo houden, omdat kwaadwil
lende kroegbazen drank ge
makkelijker zouden kunnen
aanlengen met water. Zo'n 60
procent van de kiezers oordeel
de dat dat onzin is. Drank uit
grote flessen is voortaan toege
staan.
Astronaut stemt
vanuit de ruimte
Houston - De Amerikaanse as
tronaut Leroy Chiao cirkelt op
een hoogte van 360 kilometer
om de aarde, maar hij heeft wel
zijn stem uitgebracht. Vanuit
het internationale ruimtesta
tion ISS stuurde Chiao een ge
codeerde e-mail naar de vlucht-
leiding. Die stuurde de mail
door naar de autoriteiten in
Chiao's woonplaats in Texas.
Chiao wilde niet zeggen op wie
hij heeft gestemd,
n
Executie op
verkiezingsdag
Austin - Al waren de presi
dentsverkiezingen in volle gang,
de staat Texas heeft gisteren de
tijd genomen om een moorde
naar te executeren. De 52-jarige
Lorenzo Morris kreeg een do
delijke injectie. Morris mocht
toch niet stemmen, omdat de
wet dat in Texas voor veroor
deelde criminelen verbiedt.
Morris was veroordeeld voor de
in 1990 gepleegde moord op
een 70-jarige man bij wie hij
had ingebroken.
Worden stemmen
wel geteld?
Pittsburgh - Slechts 62 procent
van de Amerikaanse kiezers
heeft er vertrouwen in dat uit
gebrachte stemmen ook wor
den geteld. Dat blijkt uit een
onderzoek van de Universiteit
van Pennsylvania. Amerikanen
hebben vooral weinig vertrou
wen in digitale stemmachines.
Niet ten onrechte: in 39 van de
vijftig staten zijn er problemen
mee gemeld. „Afschuwelijk",
zegt onderzoeksleider Adam
Clymer. „Als er iets is dat de
overheid in een democratisch
land moet kunnen garanderen,
is het een accurate telling van
de stemmen."
Jongeren blijven
toch weg
Washington - Opiniepeilers en
commentatoren waren er van
te voren zeker van: deze verkie
zingen zouden de verkiezingen
van de Amerikaanse jongeren
worden. Kiezers van 18 tot en
met 24 jaar zouden massaler
dan ooit komen opdagen, en in
grote meerderheid op Kerry
stemmen. Op de verkiezingsdag
zelf bleek dat niet het geval: een
op de tien kiezers viel in deze
leeftijdscategorie, even veel als
vier jaar geleden.
Kiesmai
Tony Blair, premier Groot-Brit -
tannië: „De noodzaak om het
vredesproces in het Midden-
Oosten nieuw leven in te blazen
is de allerbelangrijkste politieke
uitdaging in de wereld van van
daag. We moéten onze oorlog
tegen terrorisme niet-aflatend
voortzetten en de omstandig
heden waar terroristen garen
bij spinnen wegnemen."
Jacques Chirac, president
Frankrijk: „Onze samenwer
king, onze gemeenschappelijke
strijd tegen terrorisme en onze
inspanningen om vrijheid en
democratie te bevorderen moe
ten zich verder ontwikkelen in
een geest van dialoog, waarde
ring en wederzijds respect. We
zullen geen bevredigende ant
woorden kunnen geven op de
talrijke uitdagingen waar we
momenteel mee worden gecon
fronteerd zonder een sterk
transatlantisch bondgenoot
schap. Frankrijk en de Verenig
de Staten moeten daarbij een
essentiële rol spelen".
Vladimir Poetin, president
Rusland: „Ik ben blij dat het
Amerikaanse volk zich niet
heeft laten intimideren, en de
meest verstandige beslissing
nam."
Romano Prodi, EU-commissie-
voorzitter: Ik hoop dat de VS
en de hele wereld in zijn tweede
termijn dezelfde politieke stabi
lisatie en veiligheid zullen heb
ben waarvoor we zo hard ge
werkt hebben. Europa zal door
gaan met het versterken van de
samenwerking met de VS."
Gerhard Schroeder, bondskan
selier Duitsland: „Ik zal de goe
de en nauwe samenwerking die
we hebben voortzetten. Dit is in
het belang van de VS, Duitsland
en Europa."
Silvio Berlusconi, premier Ita
lië: „Bush zal het beleid voort
zetten dat de VS de rol van
voorvechter van vrijheid en de
mocratie toekent."
Mohammad Rashid, adviseur
Palestijns president Arafat:
„Arafat hoopt dat de tweede
termijn van Bush een belangrij
ke kans voor hem is om de
voorwaarden voor vrede in het
Midden-Oosten en de nationale
rechten van het Palestijnse volk
veilig te stellen."
Hosni Moebarak, president
Egypte: „We hopen dat de
nieuwe regering van Bush sa
men met de EU haar invloed
kan aanwenden om een vreed
zame ontwikkeling in de regio
te bereiken."
Jaap de Hoop Scheffer, secre
taris-generaal van de Navo: „Ik
twijfel er niet aan dat president
Bush de lange Amerikaanse tra
ditie van sterke betrokkenheid
in de Navo voortzet."
Thabo Mbeki, president Zuid-
Afrika: „De regering en het volk
van Zuid-Afrika hopen vurig op
meer stabiliteit en vrede in de
wereld onder zijn leiderschap.
Wij hopen op hernieuwde
steun en interesse in Afrika."
boston - John Edwards en John Kerry samen in Faneuil Hall in Bos
ton vlak voor Kerry zijn verlies erkent in een speech gisteravond.
Hoewel alle stemmen nog niet waren geteld, gaf Kerry aan dat er
geen kans meer was op een overwinning in de beslissende staat
Ohio. „De uitkomst moet bepaald worden door de kiezers, niet door
juridische gevechten", zei Kerry, die uitgebreid de tijd nam om ieder
een te bedanken. Foto: Reuters/Jim Young
van Bush moeten bondgenoten
niet zeuren, is aanval de beste
verdediging tegen terroristen en
wordt instinct hoger aangesla
gen dan intellect. In dat andere
Amerika willen mensen terug in
het warme internationale nest,
heeft de invasie in Irak voor
méér terrorisme gezorgd en be
staat er een hang naar bedacht
zaamheid.
Die twee Amerika's leven hier
gewoon naast elkaar. Bush-ha-
ters zijn geliefden, vrienden, fa
milie en buren van Bush-lovers.
Bush-haters wonen in 'rode'
staten, fans van de president le
ven in 'blauwe' staten. Vier jaar
geleden beloofde Bush het volk
te verenigen, die belofte kwam
hij niet na. Er is weinig reden te
geloven dat hij dat in een twee
de termijn wel zal doen. Voor
Bush is de overwinning een be
vestiging van zijn gelijk, een be
krachtiging van zijn beleid en
overtuigingen.
Democraten mogen gerust
even in een depressie geraken,
maar niet te lang. Naar Canada
vluchten hoeft ook niet. De
Kerry-campagne en een hele
trits actiegroepen hebben de
bodem gelegd voor een brede
en actieve Democratische be
weging. Over vier jaar zijn er
weer verkiezingen en tweede
termijnen hebben de naam ge
voelig te zijn voor schandalen.
Democraten kunnen zich ook
troosten met de gedachte dat
het helemaal niet zo aantrekke
lijk is om nu met de nalaten
schap van George Bush te wor
den opgescheept. Bush heeft
gewonnen ondanks zijn falende
management van Irak. Dat land
zal nog lang voor problemen
blijven zorgen. Het begrotings
tekort loopt uit de hand. De ba
byboomers komen er aan en
dat betekent dat er iets gedaan
móet worden aan het pensioen.
Het zal voor George Bush moei
lijk worden om in zijn tweede
termijn echt iets van de grond
te krijgen, dus teleurstelling lijkt
vanzelfsprekend.
Ongetwijfeld zijn er wel vijftig
redenen te bedenken waarom
John Kerry uiteindelijk niet ge
wonnen heeft. Hij is te gekun
steld. Hij is te veel een politieke
machine en te weinig mens. Er
zijn talloze redenen te beden
ken waarom de zege naar
washington-nairobi/anp - Ba-
rack Obama kan zich opmaken
voor het 'grote werk' in de Se
naat in Washington. De rijzen
de ster binnen de Democrati
sche Partij zal de derde zwarte
senator worden sinds de ne
gentiende eeuw en de vijfde
ooit. Sommige Democraten
dromen nu al van een toekom
stig presidentschapvoor de
welbespraakte veertiger.
De nationale doorbaak voor de
jonge politicus kwam eind juli
met zijn vlammende rede tij
dens de Democratische con
ventie in Boston. Zijn partijge
noten, die Kerry aanwezen als
hun presidentskandidaat, klap
ten hun handen stuk. De toon
van "optimisme en hoop"
sprak ook veel Amerikaanse te
levisiekijkers aan.
Obama is de zoon van een Ke-
niaanse man en een Ameri
kaanse vrouw uit Kansas. Zijn
ouders ontmoetten elkaar in
Hawaii waar vader Obama de
kans had gekregen een betaalde
studie te volgen. Barack werd
op 4 augustus 1961 geboren in
Honolulu. Toen hij twee jaar
was, gingen zijn ouders uit el
kaar. Zijn moeder hertrouwde
met een Indonesiër die ook in
Hawaii studeerde. Barack
woonde vervolgens tot zijn
tiende in Indonesië.
De intelligente Barack kreeg de
gelegenheid goed onderwijs te
volgen op universiteiten als Co
lumbia in New York en de Har
vard Law School. Obama werd
de eerste zwarte schrijver voor
het internationaal befaamde ju
ristenblad Harvard Law Review.
Zijn 'hometown' was intussen
Chicago in Illinois, waar hij al
snel politiek actief werd. Hij
zette zich er onder meer in voor
de verkiezingscampagne van
Bill Clinton.
Obama trok al snel de aandacht
van de top van de Democrati
sche Partij, die zijn daadkracht
en ook overtuigingskracht graag
wilde inzetten tijdens de con
ventie in Boston.
Voor veel Amerikanen dient
Obama als het voorbeeld van
een verwezenlijkte Amerikaan
se droom, een thema dat hij
ook in zijn vlammende toe
spraak gebruikte tijdens de De
mocratische conventie eerder
dit jaar.
Barack Obama uit Chicago viert zijn verkiezing in de Amerikaanse Senaat samen met zijn vrouw en twee
dochters. Foto: EPA/Tannen Maury
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - John F. Kerry
heeft het Amerikaanse volk er
niet van weten te overtuigen
dat hij een betere president zou
zijn dan George Bush, die zich
kan opmaken voor een tweede
termijn. Uiteindelijk wordt
Bush toch meer vertrouwd in
deze angstige wereld. Maar het
gevoel overheerst dat het weer
op het nippertje is. De balans
had net zo goed de andere kant
op kunnen slaan in de gesple
ten natie die Verenigde Staten
van Amerika heet.
In het Amerika anno 2004 be
staan twee wereldbeelden, twee
realiteiten en twee opinies over
goed leiderschap. In het land
den haag/anp - Premier Balke
nende heeft, als voorzitter van
de Europese Unie, president
Bush in een persoonlijke brief
gefeliciteerd met diens herver
kiezing, aldus een woordvoer
der van de premier. Balkenende
schrijft Bush dat hij uitkijkt
naar een „voortzetting van de
vruchtbare samenwerking". De
Verenigde Staten en Europa
zijn volgens Balkenende ver
bonden door sterke economi
sche, politieke en culturele
banden en gemeenschappelijke
waarden. Daardoor zijn ze „na
tuurlijke en onafscheidelijke
partners", aldus de premier. Hij
vertrouwt er op dat de relaties
verder verdiept en versterkt
worden tijdens de tweede ter
mijn van president Bush.
Bij de PvdA was duidelijk min
der enthousiasme over de her
verkiezing van Bush. „We
hoopten op John Kerry, dat wil
ik niet onder stoelen of banken
steken", zegt PvdA-buitenland-
specialist Koenders. Maar Kerry
bleek een onvoldoende krachtig
en overtuigend alternatief voor
de zittende president, consta
teert Koenders met spijt. Koen
ders zei verder te hopeta
Bush in zijn tweede termijje
politiek eenzijdige en
raai buitenland beleid
voor meer samenwerking;
Europa en de islamistischf
reld.
Regeringspartij CDA liet h
ren weten „heel goed tej
nen leven" met een her\_
zing van Bush. Nog eens"1
jaar Bush kan volgens ft»
voorzitter Verhagen goed
pakken voor de Amerift
Europese betrekkingen.
WD - fractievoorzitter
Aartsen gaf gisterochtend
toe dat hij een zeer lichte
keur heeft voor Kerry. f(
Aartsen zei overigens dat Ij
rige week aan de Amerikj
ambassadeur Sobel al t
voorspeld dat Bush zou 11
nen.
Ook D66-leider Dittrich fc
teerde Bush gisteren mei
herverkiezing. Hij zei te 1
dat de Amerikaanse pre^]
in zijn tweede ambtste!
zich meer gelegen laat 1
aan internationale samel'
kingsverbanden als de Vefy
de Naties en de Europese l[
George Bush ging, ondanks
Irak, zijn slechte debatten en
het netto-banenverlies in zijn
presidentschap. Hij heeft veel
respect verworven met zijn
krachtige optreden na 11 sep
tember. Sindsdien scoort hij
hoog als krachtdadig vechter
tegen terrorisme. Hij zegt wat
hij meent, en doet wat hij zegt.
Mensen mogen hem als mens,
behalve als ze hem haten. Bush
is een openlijk christelijk mens.
Deze verkiezingen gingen óók
over normen en waarden; het
homohuwelijk gaat de meeste
Amerikanen echt te ver. En al
hoewel er ook weerzin is tegen
de toenemende invloed van de
kerk op de staat, zien veel men
sen in George W. Bush een mo
reel leider. En een president.
pierre/anp - De leider van de
Democratische fractie in de Se
naat in Washington, Thomas
Daschle, is zijn Senaatszetel
kwijt. De Republikein John
Thune gaat zijn plaats inne
men. Het is voor het eerst sinds
1952 dat een Senaatsleider zijn
herverkiezing heeft verloren.
Het verlies van Daschle bete
kent een gevoelige, morele klap
voor de Democraten.
Daschle zat sinds 1986 voor
South Dakota in de Senaat na
eerst acht jaar in het Huis van
afgevaardigden te hebben
doorgebracht. Daschle stond
bekend als een scherp criticus
van president Bush. De Repu
blikeinse partij had er veel voor
over om Daschle te laten
zen. Bush voerde diverse
campagne in South Dakoti
zijn partijgenoot Thune
dersteunen. De staat
noorden van het land isj
wegend Republikeins en
in meerderheid Bush.
De inwoners van de dunbé
te staat hebben maande
allerlei reclamespotjes
voorbij zien trekken met
ne aanvallen op de tegei
der. In de laatste maand
veel mensen dagelijks p(
verscheidene telefoontje^
dag met verzoeken een 1
kandidaten te steunen. Pf
zer zouden de kandidatd
dollar hebben uitgegeven.
ia-
uef
it, d
ges
itiep
h
n
We
fallujah - Amerikaanse mariniers volgden gisteren de uitslagen van de Amerikaanse verkiezingen via een televisie op hun basis in Fallujah.
Foto: EPA/Stefan Zaklin
washington/anp-afp - nlfg
Clooney, de vader van ste| mer
teur George Clooney, is nil er vo
kozen in het Amerikaanseiven
van afgevaardigden. De
craat uit de staat Kentuckyjng
werd verslagen door zijn
blikeinse tegenstander Nio
vis. Nick Clooney, een ze\jSS€
jarige televisiepresentator^
kreeg tijdens zijn campagir
der meer steun van sterreiEl
Michael Douglas en ReneL „ee
weger. fneu
■fnevc
be hi
Controversiële
ex- burgemeesi""^
weer gekozen K
tinke
washington/anp-dpa - De
voormalige burgemeester
Washington, Marion Bany"'
in opspraak kwam door <ftfg||
gebruik, wordt weer politiq
tief. De 68-jarige Democrai. De
dinsdag in de gemeenteraden I
van de Amerikaanse hoofdjntali:
gekozen. De Affo-AmerikaJaten
Barry werd in 1990 op cockier:
gebruik betrapt en tot een laten
jaar cel veroordeeld. Jeidei
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - De Amerikaanse
Senaat en het Huis van afgevaar
digden zijn opnieuw conserva
tiever geworden. De Republikei
nen hebben hun twee jaar gele
den verworven meerderheid in
de Senaat uitgebreid van 51 naar
minstens 54 zetels en waar
schijnlijk 55 zetels. Bovendien
wonnen de Republikeinen er ze
tels bij in het Huis.
Dat de Republikeinen het zo
goed hebben gedaan bij de
Congresverkiezingen komt
doordat het traditionele zuiden
van de VS in de afgelopen de
cennia van kleur is veranderd.
In dit deel van Amerika wonen
veel sociaal conservatieve kie
zers die al sinds de jaren zestig
en zeventig de naar hun smaak
te liberale Democratische partij
inruilen voor de Republikeinse.
Conservatieve Democraten in
die staten wisten de afgelopen
jaren toch vaak hun kiezers er
van te overtuigen dat ze rechts
van het Democratische midden
stonden. Het afscheid van se
nator Emest Hollings (sinds
1966 in de senaat) uit South Ca
rolina, John Breaux (gekozen in
1986) uit Louisiana en de recht
se Democratische senator Zeil
Miller uit Georgia heeft geleid
tot de verkiezing van drie Repu
blikeinen.
In North Carolina had senator
John Edwards er pas zes jaar
opzitten, maar hij stelde zich
met het oog op de presidents
verkiezingen niet opnieuw kan
didaat. Zijn zetel is nu ook naar
een Republikein gegaan. In de
conservatieve staat South
Dakota heeft Democratische
fractieleider Tom Daschle nipt
verloren van zijn Republikeinse
uitdager John Thune die Da
schle als 'te links' afgeschilder
de. In Florida is de zetel van
Democraat Bob Graham net
naar de kandidaat van de Repu
blikeinen, Mel Martinez, ge
gaan. Het verlies van de Demo
craten zou nog verder zijn op
gelopen als Barack Obama niet
had gewonnen in Illinois en
Ken Salazar in Colorado. De
poging van Tony Knowles om
de Republikeinse zetel in Alaska
in te nemen, lijkt te zijn mis
lukt.
In het Huis van afgevaardigden
hebben de Republikeinen al
sinds 1994 een meerderheid.
Alhoewel nog niet alle uitslagen
bekend zijn is nu al duidelijk
dat de 'Grand Old Party' zijn
meerderheid heeft uitgebreid.
Dat is voor een deel te verkla
ren uit de nieuwe verdeling van
kiesdistricten die de Republi
keinen er in Texas wisten door
te drukken. Dat leverde de par
tij twee extra zetels op.
Er stonden ook elf gouver
neursposten op het spel. Daar
van gingen er vijf naar Demo
craten, vijf naar Republikeinen.
Eén uitslag is nog niet bekend.
In elf staten werd een referen
dum gehouden over het homo
huwelijk. In al deze staten
stemden Amerikanen in met
een wettelijke bepaling die het
homohuwelijk uitsluit. In Mon
tana werd een voorstel aange
nomen om medicinale marihu
ana toe te staan. Twee andere
staten wezen dit af. In Califor-
nië hebben de kiezers inge-
Presidentsverkiezingen VS
Winst voor president Bush, stand
3 november 17.00 uur, stemmen in 48 van 50 staten geteld
Nog geen Opkomst: ca. 60% (2000:51,3%)
uitslag Nog te vergeven kiesmannen: lowa 7 en
Mexico 5.
Hawaii
Stemmen
Bush
Kerry
Aantal
58.487.138 54.964.038
stemd met een voorstel om 3
miljard dollar uit te trekken
voor financiering van stamcel
onderzoek. Dat voorstel had de
steun van de Republikeinse
gouverneur Arnold Schvjzwa
negger, die daarmee ingir;
gen president Bush die gil®
van embryo's voor meer
research afwijst. |g£
Vader Georfe
Clooney geef^L
afgevaardigd
lorti
usboi