Buttiglione mocht
niet vrijwillig weg
BUITENLAND
|V
Sharon: Arafats graf komt niet in Jeruzalem
Zwaar verlies voor Amerikanen in Irak
Alle 'slagveldstaten' op een rij, van Nevada tot Ohio
Ook Iraans parlement
vóór verrijking uranium
Herdenking moord Rabin
Christen-Democraten dreigden met veto
1065 Kruisen voor slachtoffers muur
Ultimatum ontvoerders VN-medewerkers
'Britse kiezer
in februari al
naar stembus'
tsing metro's
Jarcelona
lona - In de Spaanse stad
lona zijn gisteren twee
i's op elkaar gebotst,
tij raakten 52 mensen
amelijk lichtgewond. Een
e machinisten moest uit
«jak worden gezaagd. De
8ik is mogelijk een tech-
defect.
-jtsland sluit
- militaire bases
In Duitsland gaan 105
lire bases wegens bezuini-
dicht. Circa 80.000 men-
>wel militair als burger-
ïeel, moeten bij Defensie
kken. Op bijna eenderde
e te sluiten locaties wer-
'liinder dan tien mensen,
ói 510 bases in totaal.
Storen
maandag 1 november 2004
"«llieten
i 'ei
op NPD
ilde - De extreem-rechtse
laal-Democratische Partij
üitsland (NPD) heeft een
azi in het partijbestuur
bn: de skinhead-leider
ten Heise, die een straf-
jeeft wegens toebrenging
vaar lichamelijk letsel,
■voor het eerst dat de
■en vooraanstaand lid van
■eem-rechtse geweldda-
Bene in haar bestuur
ington - De Amerikaanse
lacht heeft een maand
tn in stilte een systeem in
genomen waarmee vij-
communicatiesatellie-
inen worden gestoord,
•rzender kan transmis-
an satellieten tijdelijk hin-
zonder dat de kunstmaan
jAöordt beschadigd. Het ge-
daarvoor de elektromag-
ijïjhe energie van radiofre-
Mes-
jtralië vergroot
sik raketten
rne - Australië gaat zijn
e generatie gevechtsvlieg-
l uitrusten met kruisraket-
let de langeafstandwa-
comen doelen in heel Azië
n bereik. De kans is groot
it nieuws buurlanden zal
trusten. Indonesië liet
r weten dat als Australië
re langeafstandsraketten
er in de regio een wapen-
op kan ontstaan.
sede ronde
ier)ekraïne
fl jgPremier Viktor Janoeko-
n zijn hervormingsgezin-
1 J^al Viktor Joesjtsjenko zijn
;n de winnaars geworden
Oekraïense presidents-
zingen. Dat blijkt uit de
exit polls. Zij moeten nu
tweede ronde op 21 no-
ierïr uitmaken wie het nieu-
latshoofd wordt. Twee
j n [gen geven Joesjtsjenko
jorsprong.
torrijders
en kuilen
el - Ongeveer 25.000 Bel-
t motorrijders hebben za-
in Brussel betoogd tegen
i en hobbels in de weg. De
nstranten reden in op-
door de Belgische hoofd-
Oe actie was georgani-
cloor de groepering 'Mo
vers in rouw'. Die is opge-
Oen in augustus twee mo-
lers verongelukten door
chte staat van de weg.
sstaties na
ilicatie foto's
id - De Spaanse politie
de afgelopen dagen in to
ne medewerkers van Ma
nse reddingsdiensten ge-
eerd. Het trio zou 34 gru-
e foto's van slachtoffers
aanslagen in de Spaanse
stad op 11 maart hebben
'eid via het internet. Het
m een bestuurder van
ibulance en twee werk-
van een particuliere
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Mocht Jasser Arafat binnen
kort overlijden, dan mogen de Palestij-
nen hem niet op de Tempelberg begra
ven. „Zolang ik minister-president ben,
krijgt Arafat geen graf in Jeruzalem", zei
premier Ariel Sharon gisteren.
De Palestijnen hebben al laten weten
zich daar niets van aan te trekken. „Nie
mand anders dan het Palestijnse volk
maakt uit waar we hem begraven", rea
geerde de directeur van de Palestijnse
Wakf, Adnan Husseini. De Wakf is de
stichting die de islamitische eigendom
men beheert.
Of de Palestijnse regeringsvertegen
woordigers hem al over een begrafenis
hebben benaderd wil hij niet zeggen.
„Dit is iets waar we niet naar uitkijken
en trouwens, Arafat is niet ernstig ziek.
Hij heeft griep en we hopen dat hij snel
beter wordt", vertelde hij het Israëlische
dagblad de Jerusalem Post.
Palestijnen zeggen dat leider niet ernstig ziek is
Als het aan Israël ligt zal Arafat worden
begraven in het door de Palestijnen be
stuurde dorp Abu Dis, net buiten de
oostelijke gemeentegrens van Jeruza
lem. Dat staat in een rapport van het mi
nisterie van defensie, waarvan de in
houd afgelopen zomer is uitgelekt. De
grafplaats in Abu Dis biedt uitzicht op
de Tempelberg, met daarop de Aksa-
moskee en de met een goudkleurige
dom bedekte Rotskoepel.
De schrijvers van het rapport spreken de
vrees uit dat op de dag van de begrafenis
honderdduizenden Palestijnen met Ara
fats lijkkist een bestorming zullen uit
voeren van de Tempelberg, de hevigst
betwiste plaats in het Heilig Land. Radi
cale Israëliërs hebben al aangekondigd
dat ze met geweld zullen ingrijpen als de
Palestijnen zouden proberen Arafat op
de Tempelberg te begraven.
Baruch Marzel, een aanhanger van de
verboden rechtsextremistische Kach-be-
weging, heeft Joden opgeroepen in dat
geval massaal naar Jeruzalems oude
stad te komen 'om met hun bloed te
voorkomen dat de massamoordenaar
een graf krijgt op de Berg'. Uri Ariel, par
lementslid voor de ultrarechtse Nationa
le Unie, heeft zich bij Marzel aangeslo
ten. „We willen geen herhaling van wat
we met Faysal Husseini hebben meege
maakt," zei hij.
Faysal Husseini was de vertegenwoordi
ger van de Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie in Oost-Jeruzalem tot 2001, toen hij
overleed aan een hartverlamming. Hij
werkte vanuit het omstreden Orient
House, dat herhaalde malen door de Is
raëlische regering is gesloten. Zijn be
grafenis, op de Tempelberg, liep uit op
een massale Palestijnse demonstratie te
gen Israëls bezetting van Oost-Jeruza
lem.
Het zijn overigens niet alleen Joden die
bezwaar maken tegen een begrafenis
van Arafat op de Tempelberg. Ortho
doxe moslims menen dat zo'n begrafe
nis is voorbehouden aan vooraanstaan
de persoonlijkheden die een zeer god
vruchtig leven hebben geleid. Ze vinden
Arafat niet streng genoeg in de leer. Bo
vendien is hij met een van huis uit chris
telijke vrouw getrouwd.
Het lijkt erop dat Sharon wat de begraaf
plaats van Arafat betreft voet bij stuk zal
houden, ook als de Palestijnen de inter
nationale gemeenschap weten te recru-
teren.
De Wakf zou uiteindelijk kunnen beslui
ten de Palestijnse president een tijdelijk
rustplaats toe te kennen, tot de kwestie-
Jeruzalem is opgelost.
In het geval Abu Dis, als Israëls keuze,
niet in aanmerking komt zou Arafat
kunnen worden begraven in Ram all ah
of in Khan Yunis, de plaats in de Gaza-
strook waar zich ook het graf van zijn
vader bevindt.
na sluit 1600
^rnetcafés
dyeT^ - China heeft tussen fe-
triandlen augustus 1600 inter-
iës gesloten. De eigenaren
j bedrijven zijn volgens
Ier- Vake staatsmedia onder
beboet omdat ze kinderen
jldadige of pornografische
fles lieten spelen.
ordenaar
an gedood
ldo - Een van de ver-
ie moordenaars van de
che maffiabaas en para-
ir leider Zeljko Raznato-
ias Arkan, is zaterdag-
in de Servische hoofd-
elgrado doodgeschoten,
ieft de politie bekendge-
Branko Jeftovic is de
e verdachte van de
1 die is gedood.
en
70 i-nazi
teheran/anp - Het Iraanse parlement heeft gisteren een wet
aangenomen die voorziet in de hervatting van de verrijking van
uranium. Dit gebeurde terwijl de Islamitische Republiek onder
druk staat van de internationale gemeenschap om juist af te
zien van nucleaire ambities.
Volgens de wet die door het in meerderheid conservatieve par
lement is aangenomen, is de Iraanse regering „gehouden te
handelen om ervoor te zorgen dat het land de civiele nucleaire
technologie beheerst, met name de productiecyclus voor
brandstof."
Het Westen is bezorgd dat Iran verrijkt uranium dat officieel
voor kerncentrales wordt gemaakt, gaat gebruiken voor de
bouw van atoombommen. In oktober vorig jaar stopte Teheran
als teken van goede wil met het verrijkingsproces. Gesprekken
die sindsdien met Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië zijn
gevoerd over levering van een kerncentrale, hebben nog niet tot
concrete resultaten geleid.
tel aviv - Naar schatting 60.000 Israëliërs hebben zaterdagavond in
Tel Aviv de moord herdacht op premier Rabin negen jaar geleden. De
organisatoren hadden besloten er geen politieke manifestatie van te
maken. Politieke redevoeringen waren er dan ook niet. In totaal 1200
agenten waren ingeschakeld om de orde te bewaren. Rabin werd op
4 november 1995 vermoord door een extremistische jood die zich
verzette tegen de Oslo-akkoorden uit 1993 tussen Israël en de Pales
tijnen. Foto: EPA
Berlijn -Tot het eind van dit jaar staan 1065 donkere houten kruisen op een bouwterrein onder de rook
van de voormalige Checkpoint Charlie. De kruisen symboliseren alle mislukte vluchtpogingen met dode
lijke afloop van oost naar west. Het tijdelijke gedenkteken staat voor 120 orginele segmenten van de Ber-
lijnse muur (achtergrond). Foto: ANP
door onze correspondente
Hetty van Rooij
rome - De Christen-Democrati
sche leider in het Europees parle
ment heeft vorige week een op
lossing voor de kwestie-Buttig-
lione geblokkeerd. De omstreden
Italiaanse kandidaat-Commissa
ris had zich willen terugtrekken,
maar onder druk van fractielei
der Hans-Gert Pottering zag hij
daarvan af.
Nu Buttiglione zijn kandidatuur
alsnog ongedaan heeft ge
maakt, eist Pottering dat er in
de nieuwe Commissie nog
meer koppen rollen. Tijdens
een persconferentie in Rome
kondigde Buttiglione zaterdag
aan dat hij geen kandidaat-
Commissaris voor Italië meer
is. „Niet alle problemen zijn
daarmee opgelost. Het is nood
zakelijk om nog meer wijzigin
gen in de nieuwe Commissie
aan te brengen", reageerde Pot
tering.
Buttiglione onthulde dat hij vo
rige week, voor de stemming in
het Europees Parlement, een
ontslagbrief klaar had. Zijn ver
trek had waarschijnlijk in het
parlement de weg vrijgemaakt
voor nieuwe Commissie. Butti
glione kreeg echter een tele
foontje van de Duitser Potte
ring, die hem meedeelde dat de
Christen-Democraten in het
parlement een veto zouden uit
spreken over de nieuwe Com
missie als hij vertrok. Dat was
voor Buttiglione reden om te
zwijgen. Om een nederlaag in
het parlement te vermijden,
moest Barroso daarop zijn hele
ploeg- inclusief Buttiglione- te
rugtrekken.
Sindsdien ligt een aantal kandi
daat-Commissarissen onder
vuur, onder wie Neelie Kroes.
Een Italiaanse diplomaat zei
gisteren in Rome: „Voor presi
dent Berlusconi is het uitgeslo
ten dat zijn kandidaat Buttiglio
ne het enige slachtoffer is."
Berlusconi verwacht dat Barro
so eind deze week met nieuwe
voorstellen komt. Minister-pre
sident Balkenende wilde giste
ren niet reageren op het feit dat
Buttiglione zich terugtrekt.
londen/anp - De Britse kiezers
mogen vermoedelijk in februari
naar de stembus om een nieu
we volksvertegenwoordiging te
kiezen. Dat hebben twee Britse
kranten gisteren geschreven.
Eerder gingen Britse media er
nog vanuit dat premier Tony
Blair op zijn vroegst voor mei of
nog later in 2005 verkiezingen
zou uitschrijven.
Blair heeft zijn medewerkers
opgedragen met spoed plannen
te maken voor snelle verkiezin
gen, aldus The Sunday Tele
graph en The Sunday Times.
Door de datum te vervroegen
wil de regeringsleider zijn voor
sprong in de peilingen Verzilve-
ren. Blair loopt daarin voor op
Michael Howard van de Con
servative party.
Ook hoopt Blair te profiteren
van eventuele succesvolle ver
kiezingen in Irak aan het eind
van januari. De Labour party
van Blair zou ook al een verkie
zingsleus hebben: Britain is
working.
kabul/anp - De ontvoerders van drie VN-mede
werkers in Afghanistan hebben gisteren een ulti
matum gesteld. Binnen drie dagen moeten de
buitenlandse troepen en de VN Afghanistan ver
laten; anders worden de drie buitenlanders ge
dood.
De Verenigde Naties eisten gisteren de 'onmid
dellijke vrijlating' van de drie medewerkers die
donderdag in Afghanistan waren ontvoerd. Bij de
drie verkiezingsmedewerkers van de VN gaat het
om een vrouw uit Kosovo (Shqipe Hebibi), een
vrouw met de Brits-Ierse nationaliteit (Annetta
Flanigan) en een Filipijnse man (Anjelito Nayan).
Het trio maakt deel uit van de gezamenlijke kies
commissie van de VN en de Afghaanse overheid.
Zij hielden toezicht op een eerlijk verloop van de
eerste Afghaanse presidentsverkiezingen op 9 ok
tober en het tellen van de stemmen erna.
Een groep die zichzelf Leger van Moslims noemt,
eiste de verantwoordelijkheid voor de ontvoering
op. Het Arabische tv-station al-Jazeera toonde
gisteren een video van het drietal.
bagdad/anp - De Amerikaanse strijdkrach
ten hebben zaterdag in Irak hun grootste
verlies geleden in zes maanden. Zo kort
voor de Amerikaanse presidentsverkiezin
gen, gedomineerd door de kwestie-Irak,
verloren negen mariniers het leven door
een aanslag op hun konvooi. Nog eens tien
andere Amerikanen raakten gewond.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie
deelde op zijn beurt mee dat 6500 militai
ren langer dan voorzien in het Arabische
land moeten blijven. De verlenging van de
missie, met het oog op de Iraakse verkie
zingen in januari, geldt voor periodes van
enkele weken tot twee maanden. Het be
sluit betekent dat voor het eerst sinds de
zomer de Amerikanen hun contingent in
Irak vergroten.
De Verenigde Staten hebben momenteel
ongeveer 140.000 militairen in Irak. Eerder
dit jaar wisselden in totaal 250.000 Ameri
kanen van plaats tijdens de grootste Ameri
kaanse militaire troepenwisseling sinds de
Tweede Wereldoorlog.
De Amerikanen willen voor de Irakeese ver
kiezingen waar mogelijk een einde maken
aan de gewelddadige opstand tegen hun
aanwezigheid en tegen het interim-bewind
van premier Allawi. De meeste aandacht
gaat uit naar Fallujah, een soennitisch ver-
zetsbolwerk ten westen van Bagdad. Ame
rikaanse mariniers maken zich al dagen op
voor een beslissend offensief tegen de re
bellen in Fallujah. De Iraakse autoriteiten
onderhandelen inmiddels al weken tever
geefs weken met functionarissen in Fallu
jah over een vreedzame oplossing. Een mi
litaire opmars van Amerikaanse en Iraakse
troepen lijkt daarmee onvermijdelijk.
Bij gevechten tussen de Amerikaanse be
zettingsmacht en Iraakse verzetsstrijders
zijn gisteren in het Iraakse Ramadi tien Ira
kezen gedood. Zeker vijftien mensen raak
ten gewond, onder wie drie Amerikaanse
militairen. Ramadi ligt in dezelfde provin
cie als Fallujah.
Door een bomexplosie bij de Arabische te
levisiezender al-Arabiya in de hoofdstad
Bagdad vielen zaterdag zeker zeven doden.
Nog eens negentien andere mensen raak
ten gewond. De aanslag was het werk van
een tot dusver onbekende islamitische
groep, die vindt dat al-Arabiya te veel aan
de zijde staat van de Amerikanen en Allawi.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Amerikaanse presi
dentsverkiezingen lijken een beetje op
het gezelschapsspel Risk. Om te win
nen moeten de kandidaten staten op
hun naam weten te schrijven. Elke
staat heeft een bepaald aantal kies
mannen. Wie 270 kiesmannen heeft,
wint. Omdat een aantal staten nogal
trouw Republikeins of Democratisch
stemt, is de aandacht vooral gericht op
de 'zwevende' staten, de 'swingstates'.
De staat Nevada hoorde ooit thuis in
het lijstje 'rode' staten, met een electo
raat dat trouw Republikeins stemde.
Maar dat is onder meer veranderd
door de instroom van inwoners uit de
naastgelegen 'blauwe' staat Califomië.
Nevada is bovendien niet zo gelukkig
met de aanwijzing van Yucca Moun
tain als nucleaire stortplaats door
George Bush. Nevada is nu een 'slag-
veldstaat', zoals dat hier in strategisch-
electorale termen heet. Er moet ge
vochten worden om de stem van de
Verkiezingen lijken meest op gezelschapsspel Risk
kiezer, alhoewel Nevada door sommi
gen al met potlood in het lijstje van
Bush is gezet.
Het omgekeerde geldt voor Hawaii.
Deze staat gold jarenlang als een De
mocratisch bolwerk. Gore won hier
vier jaar geleden nog met groot ver
schil, maar in 2002 koos de eilanden
groep in de Stille Oceaan een Republi
keinse gouverneur. Volgens recente
peilingen liggen John Kerry en Repu
blikein George Bush dicht bij elkaar.
Toch kan niemand zich echt voorstel
len dat Hawaii 'om' gaat, en wordt het
meestal lichtjes in het rijtje van Kerry
gezet.
Republikeinen denken dat ze een kans
maken in New Jersey dat tijdens de
laatste twee presidentsverkiezingen
nog overweldigend Democratisch
stemde. Volgens peilers werken de
aanslagen van 11 september 2001 - die
vele honderden inwoners van New Jer
sey het leven kostte - positief uit voor
George Bush. Democraten denken dat
ze wellicht voor een verrassing kunnen
zorgen in Arkansas (thuisstaat van
oud-president Bill Clinton), ook al
heeft het Republikeinse kamp die staat
al min of meer geclaimd.
En zo kun je het hele lijstje afgaan van
de staten die duidelijk pro-Bush zijn
zoals Alaska of Wyoming, via de twij
felgevallen naar de staten waarvan op
voorhand duidelijk is dat ze naar Kerry
gaan zoals Californië en Massachu
setts.
Om te bepalen hoe spannend staten
zijn, wordt veelal eerst gekeken naar
de uitslagen van 2000. De staten waar
het verschil tussen Bush en Gore min
der dan een procentpunt van de stem
men bedroeg, zijn Florida, New Mexi
co, Wisconsin, Iowa en Oregon. De
kiesmannen van Florida werden na af
gebroken hertellingen toegewezen aan
George Bush. De Democraten zouden
er een lief ding voor over hebben, om
de staat dit jaar te kunnen veroveren.
Niet alleen de 27 kiesmannen tellen,
maar ook de zoete smaak van wraak.
Maar het is nog ongewis hoe het nu
gaat uitpakken.
New Mexico, Wisconsin, Iowa en Ore
gon werden nipt gewonnen door Al
Gore. Oregon wordt dit jaar door de
meeste peilers - onder voorbehoud -
toebedeeld aan John Kerry omdat
Ralph Nader er vier jaar geleden vijf
procent van de stemmen haalde maar
het nu minder goed doet in de peilin
gen. Maar in de overige drie staten kan
de kiezersgunst volgens de peilingen
zowel in het voordeel van Bush als dat
van Kerry uitvallen. Bush wist New
Hampshire nipt te winnen in 2000,
maar ligt nu in de peilingen achter op
Kerry, die uit het naburige Massachu
setts komt.
Het lijstje spannende staten kan nog
verder worden aangevuld: Missouri en
West Virginia neigen naar Bush, Mi
chigan naar Kerry. Maar het is een
dubbeltje op zijn kant. Minnesota is de
afgelopen weken platgelopen door de
presidentskandidaten. Dit is een libe
rale - 'blauwe' - staat, maar deson
danks zat Bush hier vier jaar geleden
Gore flink op de hielen. Bush besloot
dit keer een deel van zijn campagne
budget hier te spenderen, en Kerry
reisde dus ook constant af naar de
staat. De uitkomst is hoogst onzeker.
Pennsylvania was vier jaar geleden net
als nu een 'slagveldstaat'. Gore won er.
Bush denkt dit keer opnieuw een kans
te maken en dus wordt er met de Air
Force One en de Kerry-campagnejet
af- en aangevlogen op Pittsburgh, Phi
ladelphia en alle vliegvelden die daar
tussen liggen. Vier jaar geleden had Al
Gore Ohio min of meer opgegeven,
maar uiteindelijk bleef het verschil
met Bush beperkt tot 3,5 procentpunt
van de stemmen. John Kerry ziet hier
zijn beste kansen liggen om een staat
af te pikken van George Bush. Ook op
dit strijdtoneel is het volgens de peilin
gen 'too close to call'.
Michael Moore:
Verkiezingen,
controleren
De documentairemaker en
Oscar-winnaar Michael
Moore wil met 1200 vrijwilli
gers toezicht houden op het
verloop van de presidents
verkiezingen in de belangrij
ke staten Florida en Ohio. In
beide is nog niet duidelijk
wie de stembusgang gaat
winnen. Moore, een fel te
genstander van de Republi
keinse president Bush, is be
zorgd dat kiezers van etni
sche minderheden bij het
uitbrengen van hun stem
worden geïntimideerd. De
regisseur van onder meer
Fahrenheit 9/11 wil samen
met met camera's uitgeruste
vrijwilligers gaan posten bij
stembureaus in de beide sta
ten.
