Rem op premiestijgingen geëist
ECONOMIE
Olieproducenten boeken recordwinsten
t
Nfrtionai'g'Virrwarmingsweken.nl
Vooral Poolse boeren profiteren
Consumentenbond wil prijsplafond voor ziektekostenverzekeringen
Toekomst Europatuin in
handen franchisenemers
Europa in vuur en vlam
Rabobank versterkt eigen
vermogen met 2 miljard
Samas sluit
zijn fabriek
in Freiburg
Brussel: BTW in
één land voldoen
|itse Metro is
tld voorbij
eldorf - Duitslands groot-
btailhandelsconcern Metro
Dmvang Ahold gepasseerd.
zet steeg ten opzichte
iet derde kwartaal van
met bijna 5 procent en
n uit op 13,4 miljard euro.
ettowinst in het derde
taal steeg met met 3,5 pro-
naar 122,1 miljoen euro.
esultaten kwamen door de
ge consumentenbestedin-
i Duitsland iets lager uit
Brwacht. Metro probeert
rinder afhankelijk te ma
an de thuismarkt en van
[ismiddelen. Het concern
teert vooral in opkomende
amieën en in Media Markt
ndere winkelketens voor
lentenelektronica.
al exploiteert
tveld Noordzee
haag - Total E&P gaat een
iv gasveld in de Noordzee
oiteren. Het ligt ongeveer
alometer ten noordwesten
Den Helder. De volle doch-
an de Franse oliemaat -
ipij maakte gisteren be-
dat de productie eind vol-
jaar zal beginnen en één
Den kubieke meter per dag
edragen. Total haalt uit an-
bronnen op de Noordzee
gelijks 10 miljoen kubieke
ir gas. Het gas wordt gepro-
;erd via een onderzeese in-
atie en vervolgens op een
;re plek op zee verzameld,
ten speciale transportlei-
komt het dan aan land in
Jroningse Uithuizen.
[htverkeer 4,8
cent gestegen
Het luchtverkeer in
ia is met 4,8 procent toe-
len in de eerste negen
iden van 2004 vergeleken
lezelfde periode in 2003.
in de zomer is meer ge-
Dat maakte Eurocon-
|de Europese koepel van
'erkeersleidingen, bekend.
tal vluchten is opgelo-
it 812.501 in september,
1773.331 in september vo
lar. Eurocontrol voorziet
iet luchtverkeer in de ko-
de jaren explosief groeit,
aantal vluchten verdubbelt
en 2000 en 2020, zo is de
rachting. Om dat vlot te la-
'erlopen, wil Eurocontrol af
nationale luchtruimen.
iformenfabriek
TKI failliet
1 irg - De productie van uni-
nen voor landmacht, NS en
dweer heeft de Tilburgse
ing Industrie (TKI) zo wei-
ipgeleverd, dat het bedrijf
et is gegaan. Op verzoek
de aandeelhouders, sprak
:chtbank van Breda het fai-
iment uit. Dat gebeurde
it ING Bank de kraan had
(gedraaid. Volgens curator
neman bedraagt de schuld
■kleine miljoen euro. Bij het
lar oude bedrijf werken 30
Isen. TKI zal nog enkele we-
(doordraaien om lopende
rs af te werken. Buiten het
isement blijven Stijlgroep
irland en Kraayer. TKI had
roductie van honderddui-
en uniformen uitbesteed
twee fabrieken in Slowa-
In Tilburg werden versier-
1, rangonderscheidingen
ïsignes op de uniformen
stigd.
d-topman Rolls
ar Alfa Romeo
- De ex-topman van de
igenproducent Rolls-
tï, Karl-Heinz Kalbfell, gaat
januari leiding geven aan
liaanse autoproducent Al-
imeo, onderdeel van het
concern. Anderhalve week
len legde Kalbfell zijn func-
eer bij Rolls-Royce, dat ei-
lom is van de Duitse auto-
lucent BMW. Hij was daar
inds eind mei aan het
Een reden voor dat ver
is niet meegedeeld, maar
iet ernaar uit dat de ver-
doelstelling voor dit jaar
Wordt gehaald. De 54-jarige
'ell komt direct onder Her-
Demel te staan, topman
"iat Auto.
zaterdag 3o oktober 2oo4
nk stopt als
iman CSM
en - Jaap Vink treedt op ei-
'erzoek terug als bestuurs-
ritter van voedingsconcern
Hij blijft voorlopig aan
it een opvolger is gevon-
CSM is na een jarenlange
e groei, in een fase van
ructurering beland. Vol-
Vink is het bedrijf gediend
een nieuwe voorzitter die
an leiding kan geven. De
rige Vink behoort tot
it zittende bestuursvoorzit-
'an een beursgenoteerd
ijf. Hij begon in 1995 als
ïurder, werd een jaar later
voorzitter en weer een jaar
voorzitter. Onder zijn lei-
de omzet verdrievou-
en de winst verdubbeld,
deed onlangs de snoepdi-
met merken als Redband,
life, Venco en King in de
op.
den haag/anp-gpd - Aanbieders
van de particuliere ziektekosten
verzekeringen mogen hun pre
mies niet meer verhogen dan
strikt noodzakelijk. Dat heeft de
Consumentenbond gisteren ge-
eist. De belangenorganisatie wil
dat de kartelwaakhond NMa een
prijsplafond invoert zolang niet
overtuigend is bewezen dat ver
gaande premiestijgingen echt
nodig zijn om te kunnen voldoen
aan een grotere vraag naar zorg.
Op 1 januari 2006 wordt het
nieuwe zorgstelsel van kracht.
Daardoor verdwijnt het verschil
tussen het ziekenfonds en de
particuliere verzekering. Verze
kerden betalen dan een vaste
premie van 1000 tot 1100 euro
per jaar, verwacht het ministe
rie van volksgezondheid. De
Consumentenbond vreest dat
zorgverzekeraars de overgang
zullen misbruiken voor 'drasti
sche prijsstijgingen'. De koepel
organisatie Zorgverzekeraars
Nederland heeft voorspeld dat
de premies volgend jaar met 8
tot 13 procent stijgen.
Volgens een meerderheid in de
Tweede Kamer heeft die voor
spelling de schijn van prijsaf
spraken tussen zorgverzeke
raars. De Consumentenbond
wil daarom dat de NMa een on
derzoek instelt naar mogelijke
kartelvorming. De bond heeft
een meldpunt in het leven ge
roepen waar mensen aankondi
gingen van premiestijgingen
kunnen doorgeven. Minister
Hoogervorst (volksgezondheid)
vindt een stijging van de pre
mies met 4 procent reëel. Hij
zegt niet veel te kunnen onder
nemen tegen de verhoging van
de ziektekostenpremies.
Zo lang de zorgsector vergeven
blijft van de bureaucratische re
gelgeving zullen de ziektekos
tenpremies alleen maar stijgen,
reageert directeur Van Montfort
van Achmea Zorg. „We kunnen
niet onderhandelen met de
handen op de rug."
Van Montfort is voor de basis
verzekering, maar vindt dat het
wetsvoorstel de nadruk te veel
legt op toezicht. Hij vindt dat er
te weinig duidelijkheid wordt
gegeven over de beloofde keu
zevrijheid van de verzekerden
en de beleidsvrijheid van zor
gaanbieders en -verzekeraars.
En die zijn nodig om te voorko
men dat de premies de komen
de jaren torenhoog worden.
Een van de hoofdpunten in het
wetsvoorstel is, dat de verzeke
raars een acceptatie- en zorg
plicht krijgen en onderling
moeten concurreren via bij
voorbeeld de hoogte van de
premie en de polisvoorwaar
den. „De veranderingen die in
januari doorgevoerd worden
zijn een stap in de goede rich
ting. Zo zijn we straks voor 10
procent van de behandelingen
niet meer verplicht om met ie
der ziekenhuis een contract af
te sluiten. Ook hoeven we de
ziekenhuizen niet meer een be
paald budget toe te kennen,
maar betalen we alleen wat we
afnemen."
Van Montfort vreest dat de uit
werking een heel ander karakter
krijgt als er geen ingrijpende
veranderingen plaatsvinden.
„Wat er in 2005 gebeurt, is een
goede aanloop naar 2006. Maar
er hangt teveel regelgeving om
heen en dat bevordert de be
oogde marktwerking niet. Het
systeem moet veel vrijer wor
den en loskomen van bureau
cratische regelgeving."
den haag/gpd - De toekomst
van tuincentrumketen Europa-
tuin is in handen van de fran
chisenemers. De Haagse zaken
man Ed Maas, die de Europa-
tuin-formule heeft gekocht,
wacht op reacties van de ruim
40 franchisenemers. Zij moeten
beslissen of ze onder de naam
Europatuin verder willen.
Maas kocht de franchiseorgani-
satie omdat hij ervan overtuigd
is dat de bedrijven die bij Eu
ropatuin zijn aangesloten kun
nen groeien. Met Europatuin
heeft Maas feitelijk een naam,
het gebruik van een logo en een
imago gekocht. Europatuin
werkt met franchisenemers. Zij
baten de winkels uit en zijn de
eigenaar.
De vastgoedmagnaat wil verder
met dc franchisenemers, maar
dan wel op basis van nieuwe
condities. De oorzaak van het
faillissement was 'totaal mis
management' zo meldt Maas
via zijn woordvoerder. Er zijn
volgens hem onverantwoorde
investeringen gedaan.
Het is onduidelijk welke onder
neming van Maas Europatuin
heeft gekocht. Zijn beursgeno
teerde onderneming VHS is het
in elk geval niet. VHS is overi
gens wel verhuurder van twee
panden waarin Europatuin-
franchises zaten. Europatuin
beschikte ook over een hoofd
kantoor in Woerden, maar na
het faillissement afgelopen sep
tember is dit opgeheven. Maas
overweegt dit kantoor weer te
openen. De stemming onder de
franchisenemers in de verschil
lende Europatuin-vestigingen
loopt uiteen van positief tot
zeer negatief.
Een Poolse vrouw werkzaam bij een champignonkwekerij in Horst. Foto: GPD/Flip Franssen
Geen massale toestroom na toetreding tot EU
frankfurt-brussel-sestao - Op diverse plaatsen in Europa werden
gisteren acties gevoerd tegen banenverlies en bezuinigingen. In
Duitsland werden bij Volkswagen werkonderbrekingen gehouden uit
protest tegen ingrijpende kostenbesparingen. Urenlange onderhan
delingen tussen bonden en directie van het Duitse autoconcern wa
ren op niets uitgelopen. Bij vestigingen in Braunschweich, Hannover
en Kassei (foto boven)) hield het personeel waarschuwingsstakingen.
VW wil de loonkosten voor 2011 met 30 procent ofwel 2 miljard euro
verminderen. Gebeurt dat niet, dan dreigen er 30.000 arbeidsplaat
sen te verdwijnen. De onderhandelingen spitsen zich toe op een be^
vriezing van de lonen voor de 100.000 werknemers. In Brussel ont
stond een grote verkeerschaos door een betoging van 3000 mede
werkers van DHL (foto midden). Het koeriersbedrijf krimpt zijn activi
teiten op luchthaven Zaventem in waardoor 1500 banen dreigen te
verdwijnen. DHL'ers blokkeerden enkele tunnels op de ringweg in
het centrum van Brussels. Een staking van personeel van vervoers
maatschappij MIVB zorgde er gisteren ook voor dat Brussel versto
ken was van openbaar vervoer. Toegangswegen naar de Belgische
hoofdstad raakten verstopt en er ontstonden files van tientallen kilo
meters lang. De actievoerders eisen meer personeel en betere veilig
heidsmaatregelen. En in Spanje voerde sdieepswerfpersoneel op
nieuw actie tegen de plannen om de staatswerf Izar te reorganiseren
waardoor duizenden banen verloren dreigen te gaan. Ze wierpen in
Sestao barricades op die vervolgens in brand werden gestoken (foto
onder). Foto's: Reuters/Arnd Wiegmann/Thierry Rogge/José Simal
utrecht/anp - Rabobank heeft ter versterking van het eigen ver
mogen via de uitgifte van schuldpapier, zogeheten financierings-
prefs, 2 miljard euro opgehaald. De uitgifte was bedoeld voor insti
tutionele beleggers, vooral pensioenfondsen en verzekeraars. We
reldwijd was er volgens de bank sprake van gretigheid om met Ra
bobank in zee te gaan.
Het grootste deel van de uitgifte was in Amerikaanse dollars. De
doelstelling was 1 miljard dollar, daar is wegens de enorme be
langstelling vervolgens 1,5 miljard dollar van gemaakt. Rabobank
had de dollars kunnen gebruiken om de overname van de land-
bouwbank Farm Credit Services of America (FCS) te betalen. De
acquisitie sneuvelde echter vorige week doordat de Amerikanen de
principeovereenkomst opzegde. Rabobank laatste bod was 750
miljoen dollar. In een toelichting zei Vogelaar van Rabobank dat er
geen verband is tussen deze emissie en de geplande overname van
FCS.
De bank had de overnamesom gemakkelijk uit bestaande midde
len kunnen financieren. Inclusief de opgehaalde 2 miljard euro be
draagt het eigen vermogen nu 22,5 miljard euro. De emissie staat
echter niet los van de ambities van Rabobank om te groeien. Daar
bij wordt vooral gekeken naar de VS en naar groeimogelijkheden
in Centraal- en Oost-Europa.
warschau/anp - Winst voor de
Poolse boeren en het uitblijven
van een massale stroom van
Poolse arbeiders naar het wes
ten. Die balans kan worden op
gemaakt nu Polen een half jaar
fid is van de Europese Unie.
Het zijn juist de grootste eu
rosceptici van Polen, de boe
ren, die het meest van de toe
treding hebben geprofiteerd.
Sinds 1 mei heeft het land grote
hoeveelheden rundvlees en
melk geëxporteerd naar de an
dere lidstaten. Vooral door de
export van deze goederen is er
een overschot van 1 miljard eu
ro ontstaan op de handelsba
lans met de EU. Verder ontvan
gen de Polen 2 miljard euro aan
landbouwsubsidies.
Een bron van zorg was ook de
voedselveiligheid. Een deel van
de slachterijen die nog niet vol
gens de EU-regels produceren,
mogen toch nog openblijven.
Ambassadeur Dethomas van de
Europese Commissie in Polen:
„ik was geen voorstander van
heel streng ingrijpen, ook ge
zien de grote werkloosheid die
er al in Polen is". Deze groep
slachterijen mogen nog twee
jaar voor de lokale markt blij
ven produceren. Dethomas:
„Zolang die producten niet
aangeboden worden in het bui
tenland, is er niets aan de hand
en tot nu toe heb ik daarover
geen klachten gehoord".
Ook de angst dat Europa zou
worden overspoeld met Polen
is niet bewaarheid. Sinds 1 mei
zijn er 30.000 Polen naar het
Westen vertrokken op zoek
naar werk, aldus het Comité
voor Europese Integratie. Het
aantal klachten bij de Europese
Commissie over de toetreding
valt erg mee.
„Ik had verwacht dat wij veel
meer klachten zouden krijgen
over oneerlijke concurrentie,
maar de meeste brieven gaan
over de importbelasting op ge-
importeerde auto's", aldus De
thomas. Sinds 1 mei zijn er
500.000 tweedehands auto's uit
andere EU-landen ingevoerd.
De importbelasting die Polen
op deze voertuigen legt, kan
oplopen tot 60 procent van de
aanschafwaarde.
Wat verder niet was voorzien,
waren de prijsstijgingen. De
prijs van onder meer vlees, rijst,
lpg, suiker en bananen is flink
toegenomen. „Wij wisten dat
de prijzen zouden stijgen, maar
niet dat die zo hoog zouden
worden", aldus Dethomas.
Andere tegenvaller is de traag
heid waarmee de rechterlijke
macht zich aanpast. In Polen
duurt het gemiddeld 1000 da
gen voor een economisch delict
voor de rechter verschijnt. Di
recteur Boer van de Neder
lands-Poolse Kamer van Koop
handel: „De rechtsgang en de
bureaucratie is nog steeds voor
veel Nederlandse bedrijven een
probleem". Nederland is de
tweede investeerder in Polen en
Boer verwacht dat de komende
tien jaar zo'n 400 bedrijven
naar Polen zullen komen.
baarn/anp - De slecht draaien
de kantoorinrichter Samas sluit
zijn fabriek in het Duitse Frei
burg. De productie wordt gro
tendeels overgeheveld naar het
eveneens Duitse Trebbin. Er
verdwijnen daardoor 140 ar
beidsplaatsen. Het bedrijf lijdt
ernstig onder de aanhoudend
zwakke markt voor kantoorarti
kelen. Vorig jaar raakten al ruim
280 werknemers werkloos en
verdwenen nog eens 80 werk
nemers met een verkocht on
derdeel. Eerder dit jaar kondig
de Samas bovendien aan 53 ar
beidsplaatsen te schrappen.
Een woordvoerder zei dat de
reorganisaties en samenvoegin
gen nog niet achter de rug zijn.
Hij verwacht dat het de komen
de maanden nog eens ruim 100
hun baan zal kosten. Onder an
dere een van de drie staalfa
brieken zal sluiten.
De nu aangekondigde reorgani
satie kost Samas 23,7 miljoen
euro. Samas noteerde over het
eind maart afgesloten boekjaar
een verlies van 34 miljoen euro
op een omzet van 361 miljoen.
Samas telt 2700 werknemers.
brussel/anp - Bedrijven moe
ten al hun BTW-verplichtingen
in één land kunnen voldoen,
ook van zaken die ze hebben
gekocht of verkocht in andere
EU-landen. Dat heeft de Euro
pese Commissie vrijdag voorge
steld aan de landen van de Eu
ropese Unie. Het idee is afkom
stig van Eurocommissaris Bol-
kestein, verantwoordelijk voor
de Europese markt en belas
ting. Bedrijven moeten de BTW
nu apart verrekenen in elk land
waar ze actief zijn.
amsterdam/gpd - Consumenten
klagen over hoge benzineprijzen,
bedrijven over stijgende produc
tiekosten en overheden over tra
ge economische groei. Maar de
olieconcerns boekten door de
hoge olieprijs de beste resulta
ten in hun geschiedenis.
Deze afgelopen week presten
teerden alle grote olieprodu
centen hun cijfers over het der
de kwartaal. En wat voor cijfers.
Dinsdag opende het Britse BP
het bal met een winststijging
van 43 procent. Een dag later
volgden ConocoPhillips en Sta-
toil met winststijgingen van res
pectievelijk 54 en 36 procent.
En donderdag waren de num
mers één en drie van de wereld
aan de beurt. Het grootste olie-
bedrijf ter wereld, het Texaanse
ExxonMobil, liet de beste resul
taten zien van allemaal. Met
een winst van bijna 4,5 miljard
euro, werd een stijging van 56
procent gerealiseerd. Chevron-
Texaco kwam gisteren als laat
ste met een winststijging van 62
procent naar 3,2 miljard dollar.
Ook nummer drie Shell verraste
positief met een gerapporteer
de kwartaalwinst van meer dan
4,2 miljard euro.
Analisten kijken liever naar het
resultaat op basis van geschatte
aankoopkosten bij de huidige
marktprijs, maar dat was met
meer dan 3,4 miljard euro ook
hoger dan verwacht. „Die 4,2
miljard euro is inclusief de
waardestijging van de voorra-
De olieraffinaderijen werken op topcapaciteit zoals de grootste in Thailand in Sri Racha, 100 kilometer
van Bangkok. Foto: Reuters/Sukree Sukplang
den, die houden wij er liever
buiten," zegt Han van Lamoen
van Friesland Bank Securities.
Shell boekte winststijgingen in
alle bedrijfsonderdelen.
Het meest verdient het concern
met het oppompen en verko
pen van ruwe olie: bijna 1,9
miljard euro. De analisten gin
gen ervan uit dat hierin de
winststijging zou worden ge
boekt. „Want dat is een direct
gevolg van de hoge olieprijs,"
zegt Van Lamoen. Maar ook in
de raffinage, verkoop van eind
producten en chemie behaalde
Shell zeer goede resultaten,
waarbij raffinage tot ieders ver
rassing een zeer positieve in
vloed had op het eindresultaat.
Raffinaderijen profiteren niet
direct van een hogere olieprijs:
zij moeten ruwe olie inkopen
tegen marktprijzen. Volgens
Marc van der Holst, analist bij
Iris, hebben de raffinaderijen
geprofiteerd van de groeiende
stroom ruwe olie uit Saoedi-
Arabië. „De Saoedi-Arabische
regering heeft de olieproductie
verhoogd," zegt hij. „De olie
daarvandaan is van mindere
kwaliteit en daardoor goedko
per. De moderne raffinaderijen
van de grote concerns - zoals
ExxonMobil, Shell en BP - kun
nen die olie goed verwerken en
het eindproduct duur verko
pen. Zo verhogen zij de winst
marge. Minder moderne raffi
naderijen - Russische bijvoor
beeld - kopen noodgedwongen
olie in met een hogere kwali
teit."
Van der Horst verklaart de uit
zonderlijk goede resultaten van
ExxonMobil uit de schaalvoor
delen van deze gigant. „Het
hanteert de meest moderne
technieken en heeft de grootste
raffinaderijen. In deze markt
omstandigheden is dat een
dubbel voordeel." De concerns
willen een gedeelte van de
winst uitkeren aan de aandeel
houders en verder investeren ze
in toekomstige oliewinning.
„ExxonMobil, BP en Shell ko
pen eigen aandelen in," zegt
Van der Holst. „Daarvan profi
teren beleggers doordat toe
komstige winsten dan over
minder aandeelhouders ver
deeld worden. Shell is hierbij
het minst actief, maar compen
seert dit wel met een hoger di
videndrendement.
Verder investeren de concerns
in toekomstige oliewinning.
Door de continue olieproductie
slinken, de voorraden en die
moeten aangevuld worden.
Shell heeft aangegeven dat het
'redelijk zeker' is dat het de ko
mende vijfjaar ongeveer even
veel nieuwe olie ontdekt, als het
oppompt. Van Lamoen vindt
dat geen ambitieus streven. „Ze
vertellen eigenlijk dat ze ko
mende vijf jaar niet groeien,"
zegt hij. „Maar het is in ieder
geval beter dan de afgelopen ja
ren, toen hebben de grote con
cerns het speuren naar nieuwe
bronnen wat laten verslonzen,"
zegt hij. „Bij Shell is dit pro
bleem het grootst. Het is goed
dat het concern hier nu meer in
investeert, maar we hoeven
daar voorlopig nog geen resul
taat van te verwachten. De tijd
tussen het ontdekken van een
bron en het oppompen van olie
is al snel meer dan vijf jaar."
Krimpende benzine
Consumenten krijgen bij
tankstations soms minder
benzine voor hun geld, om
dat de brandstof door afkoe
ling krimpt in de tank. Ook
tankstationhouders worden
daarvan de dupe en zien
jaarlijks hun voorraad door
afkoeling voor honderddui
zenden euro krimpen. Een
lid van de koepel van tank
stationhouders BETA is
daarover een rechtszaak be
gonnen tegen Shell.
De BETA is verbaasd dat
oliemaatschappijen weige
ren hun tankwagens met
thermometers uit te rusten
zodat kan worden berekend
hoeveel er na afkoeling aan
volume overblijft. „In omrin
gende landen zijn alle tank
wagens daarmee uitgerust,"
zegt de woordvoerder. Vol
gens BETA verschilt het vo
lume van benzine per graad
ruim 0,1 procent De brand
stof kan bij aanlevering 30
graden Celsius zijn, waarna
het in de voorraadtank van
het station tot 10 graden af
koelt.
Volgens Shell ondCTvindt de
consument aan de pomp
geen nadeel van de afkoe
ling. Voordat de brandstof
wordt getankt is deze al afge
koeld. „Daarbij komt dat de
stations in de winter als het
koud is weer in het voordeel
zijn. De rechtbank heeft
Shell eerder in het gelijkge
steld. Bij het Haagse hof
dient in januari het hoger
beroep.
(advertentie)
Profiteer nu van de actie én van CV-plus met unieke garantie
van 5, 10 of 15 jaar bij uw ATAG SelectDealer.
Kijk op www.nationaleverwarmingsweken.nl of bel gratis 0800-2824 2824
Verwarming
