'Lubbers had
nooit vrijuit
mogen gaan'
BUITENLAND
Sabine schrijft monster Dutroux van zich af
Grondwet zaak lange adem Twee gastheren op verhoogde schoenen
Arafat lijdt mogelijk
aan vorm leukemie
r Pitcairners
eten de cel in
Affaire tik op bil krijgt staartje
Dodelijke aanslag belasting
Japanse gijzelaar
gedood in Irak
Monrovia toneel
hevige onlusten
Cambodja's dansende koning
nje: onderzoek
r stamcel mag
id - De Spaanse regering
i sociaal-democratische
er José Luis Rodriguez Za-
heeft gisteren besloten
elonderzoek toe te staan,
oor kunnen embryo's
in gebruikt voor weten-
pelijk onderzoek. De vori-
ïservatieve regering nam
aar al een wet aan die on
er strenge voorwaarden
elonderzoek toeliet, maar
mde de nodige stappen te
nemen om die wet in wer-
e laten treden.
and - Vier van de zes in-
s van het eilandje Pitcairn
aandag schuldig waren be-
n wegens seksueel mis
moeten de cel in. Onder
burgemeester Steve
ian, een directe afstam-
g van de muiter die Pit-
stichtte. Hij kreeg drie jaar
ijf verkrachtingen van
:s. De hoogste straf is voor
ion Randy die voor vier
chtingen en vier aanran-
i zes jaar achter de tralies
ijnt. De oudste verdachte,
jarige Len Brown, kreeg
aar cel, maar mag die
ïitzitten. Twee mannen
taakstraffen.
te aanval op
ujah ophanden
ah - Amerikaanse mari-
lereiden zich voor op een
aanval op de Iraakse ver-
ilwerken Fallujah en Ra-
Dat zei een Amerikaanse
landant gisteren. Fallujah
laanden in handen van
idelingen. De Amerikanen
n onder meer dat Abu
al-Zarqawi hier is. Hij zit
is de VS achter een reeks
oedige aanslagen en ont-
gen. Amerikaanse ge-
rliegtuigen bombarderen
bijna dagelijks.
id in trein,
i een stempel
n - Een Britse conducteur
n de trein het vervoerbe-
in een man gestempeld
r te beseffen dat hij dood
)e conducteur dacht dat
n sliep en stempelde
chtig het kaartje dat hij
zich had liggen. Pas later
kten passagiers dat de
lood was, meldde de Britse
vegpolitie.
land verwacht
moordacties
»u - Meer dan tachtig in
itenland getrainde perso-
aan klaar om zelfmoord
gen in Rusland te plegen,
i het hoofd van de Russi-
eiligheidsdienst FSB giste-
de Doema, de Russische
le Kamer. Hij voegde er-
e dat sommige van de
Iers „onschadelijk zijn ge-
»ië: hoogste
f terroristen
l - De rechtbank in Brus-
:ft vier mannen gisteren
ximumstraf voor terroris-
gelegd: vijf jaar cel plus
ar ontzetting uit de bur-
hten. Enkele handlangers
straffen tot elf maanden,
oordeelden zijn Brusselse
nfundamentalisten die
t hadden met de terreur-
satie al-Qaeda. Bij hen
lasjnik.ovs, granaten en
ie gevonden, evenals in-
tie over wapens en mos-
damentalisme.
ijzeld kind
;elaten in Irak
id - Een zevenjarig Liba-
ind dat vorige week in
erd ontvoerd, is gisteren
aten. De ouders, Libane-
e al dertig jaar in Irak wo
onden hun kind weer zien
aling van ongeveer 2000
losgeld. De gijzelnemers
n eerder 150.000 dollar
igd.
0 waarschuwt
r vogelgriep
E - Het agressieve vogel-
irus (H5N1) kan zich rap
eiden via tamme eenden,
r dat deze (huis) dieren di-
chtbare verschijnselen
en van een ziekte. Daar-
raarschuwde de wereldge-
eidsorganisatie WHO vrij-
basis van Amerikaans
toek.
Laden dreigt
net terreur
- De Arabische nieuws-
r al-Jazeera heeft gister
een videoboodschap uit-
den van terroristenleider
1 bin Laden. De topman
-Qaeda richtte zich tot
lerikaanse volk en dreig-
t nieuwe aanslagen, ver-
laar met die van 11 sep-
r 2001 in New York en
ngton.
rome/anp - Het doel van de een vaste EU-voorzitter of -pre- Q X
rome/anp - Het doel van de
grondwet die gisteren in Rome
is ondertekend, is een Europese
Unie die nu met 25, en in de
toekomst nog meer landen,
soepeler gaat functioneren. Alle
landen moeten de grondwet de
komende jaren nog ratificeren.
Dat kan via parlementaire
goedkeuring, maar in een tien
tal landen is er ook een referen
dum over de grondwet. In Ne
derland is dat waarschijnlijk
volgend jaar maart. Als dat alle
maal lukt, treedt de grondwet
in 2007 in werking. Sommige
zaken gaan echter pas twee jaar
later in. Een overzicht van de
belangrijkste veranderingen.
- Het roulerend voorzitterschap
van de Europese toppen, die el
ke drie maanden plaatsvinden
in Brussel, verdwijnt. Er komt
een vaste EU-voorzitter of -pre
sident voor 2,5 jaar.
- Nederland behoudt het veto
recht voor de besluiten over de
Europese begroting. De rege
ring-Balkenende heeft hier
sterk op ingezet. Minister Zalm
van financiën noemde dat ooit
„de hoofdprijs voor Neder
land".
- Wanneer ministers bij meer
derheid moeten stemmen, is
een besluit alleen goedgekeurd
als dat de steun heeft van 55
procent van de lidstaten, die
ook 65 procent van de totale
EU-bevolking van 450 miljoen
inwoners moeten vertegen
woordigen. Daarbij moeten ook
minstens vijftien lidstaten een
besluit goedkeuren. Een groep
van vier lidstaten kan een voor
stel echter tegenhouden.
Berlusconi steelt de show, Balkenende verrast met 'Bataafse' pen
door onze correspondente
Hetty van Rooij
rome - Niets werd in Rome aan het toe
val overgelaten. De bloemen (uit Neder
land) waren gearrangeerd in de vorm
van Europese sterren, het decor werd
vijf eeuwen geleden ontworpen door
Michelangelo, Oscarwinnaar Franco
Zeffirelli tekende voor de televisieregie
en iedereen die in Europa iets voorstelt
was aanwezig. Premier Balkenende had
zich voor zijn rentree op het politieke
toneel geen spectaculairder moment
kunnen kiezen.
Maar het viel niet mee. Ruim een uur
moest de EU-voorzitter voor het oog van
de camera's rechtop staan om, samen
met de Italiaanse premier Berlusconi,
zijn collega's te ontvangen. Terwijl de
Italiaan op de loze momenten flirtte met
de gastvrouwen, probeerde Balkenende
zich zo soepel mogelijk te bewegen zon
der zijn rechtervoet te veel te belasten.
Aan het einde van de reeks begroetingen
zette Berlusconi er flink de pas in, ten
einde televisiekijkend Italië te overtuigen
van zijn fitheid. Balkenende had geen
keus: hij moest in hoog tempo mee over
de gladde stenen, de stoep op, naar de
vergaderzaal. De wandelstok die hij tij
dens zijn revalidatie binnen handbereik
heeft, bleef buiten beeld. De Luxemburg
se premier Juncker was de enige die een
studie maakte van Balkenende's speciale
rechterschoen. Een diplomaat grapte:
„Dat zijn hier dan twee gastheren op ver
hoogde schoenen. Berlusconi draagt ze
om een beetje langer te lijken, en Balke
nende om te kunnen lopen."
In de vergaderzaal wachtte voor Balke
nende een stoel. De ondertekening van
de Europese grondwet verliep volgens
een strak schema, uitgedacht, belicht en
geënsceneerd door mensen van Berlus
coni's eigen televisiestations. De hele on
dertekening van de Europese grondwet
werd onder de opperregie van de Itali
aanse premier een gelikte vertoning,
waar EU-voorzitter Nederland weinig
aan bij te dragen had. Maar afspraak is
afspraak: Berlusconi wilde vorig jaar
graag dat de ceremonie in Rome zou
plaatsvinden, en geen regeringsleider
vond dat belangrijk genoeg om er ruzie
over te maken.
Toch was er een Nederlands tintje. Bal
kenende had voor al zijn collega's als ca
deautje een pen met inscriptie, donker
hout met platinum, 'van Europese ma
kelij', zoals discreet werd gemeld. 'De
Grondwet van de Europese Unie is on
derschreven onder voorzitterschap van
de Batavieren te Rome, 29 oktober 2004',
luidt de Latijnse tekst. Zodat Berlusconi
in elk geval niet zal vergeten dat niet hij,
maar de 'Bataaf Balkenende, eigenlijk
de touwtjes in handen had. Het zal de
Italiaanse premier weinig schelen. De
ondertekening van de grondwet, zijn tri
omf, ging als topspektakel over alle na
tionale en internationale tv- netten.
door onze correspondent
Bob Kroon
genève/new york - Als de Hoge
Commissaris voor de Vluchtelin
gen Ruud Lubbers door het inter
ne rechtssysteem van de Ver
enigde Naties niet alsnog ter
verantwoording wordt geroepen
voor zijn vermeende seksuele in
timidatie van een vrouwelijk
staflid, dan zullen haar raadslie
den de zaak aanhangig maken
bij het Amerikaanse Hoogge
rechtshof. Dat zegt Mr. Edward
Flahertyde advocaat van de de
5i-jarige Cynthia B. die dit voor
jaar de klacht indiende tegen
Lubbers.
De klacht, die vervolgens door
Kofi Annan werd geseponeerd,
is volgens de interne recherche
van de VN wel degelijk gegrond.
Lubbers zou de vrouw in de bil
len hebben geknepen, toen zij
na een vergadering met stafle
den Lubbers' kantoor verliet,
kort voor Kerstmis 2003. De
vrouw diende de klacht in april
in.
Voordat Lubbers door het Ame
rikaanse Supreme Court kan
worden gedagvaard, zal eerst
zijn diplomatieke onschend
baarheid moeten worden op
geheven, volgens onafhankelij
ke juristen geen gemakkelijke
zaak. „Maar als dat niet lukt,
dan dagen wij de VN als orga
nisatie voor het gerecht, in
Amerika, Zwitserland of des
noods in Nederland," aldus
Flaherty. „Kofi Annan had Lub
bers nooit vrijuit mogen laten
gaan, dat is nu wel zonne
klaar."
Lubbers houdt vol dat het inci
dent berust op een 'verkeerd
uitgelegd vriendschappelijk ge
baar.' Dat de voor Lubbers be
lastende bevindingen nu open
baar worden gemaakt door het
bureau Intern Toezicht van de
VN heeft alles te maken met
het jaarverslag, dat iedere VN
instantie moet overleggen aan
de Algemene Vergadering van
de VN.
Volgens betrouwbare bronnen,
wilde Dileep Nair, het hoofd
van de afdeling, in zijn jaarver
slag het onderzoek inzake de
affaire-Lubbers uit de doeken
doen, maar dat stuitte op be
zwaren van Kofi Annan. Daar
op besloot Nair zijn conclusies
apart naar buiten te brengen.
warschau/anp-rtr - Een Pool-
se slotenmaker is zich letterlijk
doodgeschrokken toen hij tij
dens een hoorzitting te horen
kreeg dat hij onmiddellijk een
bedrag van 80.000 zloty (bijna
20.000 euro) moest overmaken
aan de belastingdienst. Hij
stierf ter plekke aan een hart
aanval.
Achteraf bleek er een foutje te
zijn gemaakt. Dat meldde de
krant Gazeta Wyborcza gisteren.
Volgens de belastingdienst had
de Pool zich niet gehouden aan
de bepalingen van een beta
lingsregeling. In werkelijkheid
had hij echter slechts bij een af
lossing te weinig betaald, en dat
kwam ook door een foutje van
de fiscus. Het ging om een be
drag van 8,80 zloty (2,15 euro).
parijs/gpd-anp-rtr - Het Fran
se militaire ziekenhuis Percy,
waar de zieke 75-jarige Pales
tijnse president Yassar Arafat
gisteren is opgenomen, is ge
specialiseerd in bloedziekten en
kanker. Volgens het Franse mi
nisterie van defensie is Percy
het best toegerust voor de be
handeling van Arafat, die mo
gelijk aan leukemie lijdt. De
diagnose van de artsen zal nog
enkele dagen op zich laten
wachten.
Percy ligt in Clamart, een rand
gemeente in het zuidwesten
van Parijs. Het hospitaal werd
in 1996 in gebruik genomen,
heeft meer dan 430 bedden en
is voor zowel militairen als bur
gers toegankelijk. Frankrijk
heeft altijd een hechte band
met Arafat gehad. De Fransen
beschouwen de Palestijnse lei
der als een sleutel voor vrede in
het Midden-Oosten.
De bewaking bij het ziekenhuis
is drastisch opgevoerd. Onmid
dellijk posteerden zich PLO-
aanhangers met vlaggen voor
de ingang. Ze kregen Arafat
echter niet te zien omdat de he
likopter op het ziekenhuister
rein landde. Op daken van om
liggende panden hebben zich
scherpschutters geposteerd.
Het is niet voor het eerst dat
een voorstaande Palestijn in
Frankrijk een medische behan
deling ondergaat. In 1992 arri
veerde de leider van het Volks
front voor de bevrijding van Pa
lestina, George Habash, in Pa
rijs voor een operatie na een
zware hartaanval. Daar wist
niemand van omdat de toen
malige president Mitterrand de
aanwezigheid van Habash ge
heim had willen houden. De 1
zaak kwam toch aan het licht J
en drie dagen later vertrok Ha-
bash naar Tunesië. De affaire
leidde tot grote commotie om
dat Habash te boek stond als|
terrorist.
Voor de Israëlische advocaat 3
Michel Calvo is er geen verschil 1
tussen Habash en Arafat. Hij J
wil van de komst van Arafat ge-1
bruik maken om de Palestijnse 1
leider te laten ondervragen I
door de Franse onderzoeks
rechter Jean-Louis Bruguière.
De bekende antiterreur magi
straat moet volgens Calvo na
gaan wat de rol van Arafat is ge
weest bij aanslagajfvan Harnas
op Israëliërs. De raTasman zegt
te handelen op verzoek van een
aantal Franse, nu in Israël
woonachtige, families.
Meerderheid Israël
wenst Arafat dood
Jeruzalem - Een meerder
heid van de Israëliërs hoopt
dat Yasser Arafat sterft. Van
de 500 ondervraagden bij
een peiling reageerde 47
procent instemmend, 32
procent verklaarde dat de
Palestijnse leider niet dood
hoeft te gaan. Een meerder
heid van 58 procent stemt in
met het besluit van de Israë
lische regering om Arafat
toestemming te geven voor
een medische behandeling
in Parijs.
'Lees het boek, maar laat me nu eindelijk met rust'
door onze correspondente
Pascale Thewissen
brussel - Sabine Dardenne (21)
zat tachtig dagen opgesloten in
de gruwelkelder van Mare
Dutroux. In haar boek 'Ik was
twaalf en ik fietste naar school'
rekent ze af met haar verkrach
ter.
Als ze iets zou mogen overdoen,
dan is het wel haar bevrijding.
Het moment waarop ze uit haar
kooi stapte, Mare Dutroux kuste
en zei: „Bedankt." Omdat ze
dacht dat hij haar had be
schermd. „Ik zou dat idiote
merci terugnemen en hem uit
schelden voor klootzak.
Sabine Dardenne is inmiddels
21 jaar oud en wil voor eens en
altijd een streep zetten onder de
affaire Dutroux. In haar boek,
dat deze week verscheen, rekent
ze af met de man die haar tach
tig dagen lang gevangen hield in
een piepkleine, vochtige kooi
onder zijn woning in Marcinel-
le. Dutroux' naam noemt ze
amper. Ze heeft het over 'de
smeerlap' en 'dat monster'.
Sabine, die jarenlang alle publi
citeit meed en alle professionele
hulp weigerde, wil voor alles to
nen dat Dutroux haar niet
heeft kleingekregen. En tegen
al die mensen die zo graag wil
len weten wat haar is overko
men zegt ze: „Lees het boek,
maar laat me nu eindelijk met
rust." Ze wil haar leven terug.
Ze wil over straat kunnen lo
pen zonder dat mensen haar
aanstaren. „Ik ben geen circus-
dier."
Ze beschrijft haar hele lijdens
weg. Hoe Dutroux haar van
haar fiets sleurde, haar ver
doofde en verkrachtte. Hoe ze
constant leefde met de angst
om vermoord te worden.
Dutroux had haar wijsgemaakt
dat hij haar beschermde tegen
zijn 'chef die haar wilde om
brengen. Hij zei dat haar ou
ders weigerden losgeld te beta
len, en dat hij, Dutroux, het
goed met haar voor had. Ook
al werd ze bijna dagelijks door
hem misbruikt.
„Ik had buikpijn van angst, ik
was ziek van eenzaamheid,
schaamte en viezigheid, ik
huilde urenlang, ik kreeg er
hoofdpijn en rode ogen van.
Maai- ik wilde weerstand blij
ven bieden, hem laten zien hoe
erg ik ervan walgde! Ik wist
niets van wat hij seks noemde,
ik wist ook niet dat er maniak
ken als hij bestonden, nie-
Sabine Dardenne. Foto: Reuters
mand had me ooit iets over
dergelijke dingen verteld. Ik
menstrueerde nog niet eens. Ik
had geen vriendje of een herin
nering aan een stiekeme zoen."
Na haar bevrijding weigerde ze
jarenlang om over het misbruik
te praten. Misschien was het
een vorm van wraak, oppert ze.
Voordat ze ontvoerd werd had
ze vaak het gevoel dat haar
moeder haar afwees. „We com
municeerden niet." Erna wei
gerde met Sabine te praten.
Haar slechte relatie met haar
moeder komt uitgebreid aan
bod. Sabine wil naar eigen zeg
gen aantonen, dat ze in haar le
ven tegen meer problemen is
aangelopen dan alleen Mare
Dutroux.
Ook bij haar moeilijke relatie
met Laetitia Delhez, het meisje
dat zes dagen zat opgesloten in
de claustrofobische kooi in
Marcinelle, staat ze stil. Laetitia
koos de kant van de 'believers':
zij die geloven in een kinder
pornonetwerk. Sabine is ervan
overtuigd dat Dutroux alleen
voor zijn eigen perverse fanta
sieën meisjes ontvoerde. Toch
vonden ze tijdens de rechtszaak
in Aarlen tegen Dutroux en
consorten, die in maart van dit
jaar begon en vier maanden
duurde, steun bij elkaar. Het
was Laetitia die Sabine uit de
kelder sleurde, toen ze tijdens
het bezoek aan Marcinelle
dreigde te bezwijken onder de
herinnering aan haar gevan
genschap.
Uit haar boek blijkt dat Sabine
jaren rondliep met een schuld
gevoel jegens de ouders van de
slachtoffers die het niet over
leefden en jegens Laetitia. Ze
verweet zichzelf de ontvoering
van het destijds 15-jarige meis
je. Sabine had Dutroux immers
om een vriendinnetje gesmeekt.
Ze werd gek van eenzaamheid
in de donkere kerker.
„Op 10 augustus 1996 kwam hij
me uit de kooi halen. Ik dacht
dat we iets gingen eten, maar
hij zei terwijl hij de trap opliep:
je vriendin is hier. Je gaat haar
dadelijk ontmoeten." Op de
eerste verdieping van het gru-
welhuis van Dutroux in Mar
cinelle zag ze Laetitia liggen,
vastgeketend aan het bed. „Het
was een deja-vu. Het bed, die
ketting om haar nek. Opeens
drong het besef tot haar door.
„Maar wat heb ik gevraagd?
Wat heb ik gedaan?"
In Aarlen vertelde ze Laetitia
over haar gevoelens. Die wuifde
het weg. „Als ik het niet was ge
weest, had hij een ander ont
voerd." Er is geen sprake van
een hechte vriendschap tussen
de twee jonge vrouwen. Sabine:
„We zijn close in de dingen die
we samen hebben meege
maakt. Maar we zijn geen
schoolvriendinnen. We gaan
niet samen op vakantie. We zijn
vriendinnen in het ongeluk."
'Ik was 12 en ik fietste naar
school' wordt uitgegeven door
de Amsterdamse uitgeverij Saf
fraan. Het boek ligt vanaf 13 no
vember in de boekhandel en
kost 17,50 euro.
tokyo/anp - De Japanse burger
die eerder deze week werd ont
voerd in Irak, is gedood. Dat
berichtte het Japanse persbu
reau Kyodo gisteravond. Shosei
Koda (24), wiens lichaam nabij
de stad Tikrit opdook, werd
ontvoerd door een militante is
lamitische groep, die eiste dat
Tokyo zijn troepen uit Irak zou
weghalen. De Japanse premier
Koizumi zei direct niet op de eis
te zullen ingaan.
De radicale groepering van de
Jordaniër Abu Musab al-Zarqa-
wi verklaarde dinsdag verant
woordelijk te zijn voor de gijze
ling. Tokio kreeg 48 uur om de
troepen terug te trekken. De Ja
panners zijn actief in dezelfde
zuidelijke Iraakse regio als de
Nederlanders. Het Japanse con
tingent heeft nadrukkelijk geen
gevechtstaak en mag alleen
deelnemen aan humanitaire
operaties.
Het mandaat van de Japanse
aanwezigheid in Irak loopt ove
rigens op 14 december af. De
Japanse regering heeft nog niet
besloten of de missie wordt ver
lengd. Uit een eerder deze week
verschenen peiling van een gro
te Japanse krant is gebleken dat
63 procent van de Japanners
vindt dat het na 14 december
wel welletjes is.
monrovia/anp-rtr-afp - Bij
hevige rellen in de Liberiaanse
hoofdstad Monrovia zijn giste
ren kerken, moskeeën en reli
gieuze scholen in brand gesto
ken. De onlusten komen twee
dagen voor het einde van het
ontwapeningsprogramma van
de Verenigde Naties in het
Afrikaanseland.
De onlusten begonnen don
derdagavond in de wijk Pay-
nesville en breidden zich giste
ren over de hele stad uit. Vol
gens ooggetuigen zijn het
vooral moslims en christenen
die het op elkaar gemunt heb
ben in de etnisch verdeelde
stad.
Overdag gingen vooral jonge
ren elkaar met kapmessen en
stokken te lijf. Talloze winkels
in de stad zijn geplunderd.
Ook waren de hele dag salvo's
van machinegeweren te horen.
Strijders van milities die tot vo
rig jaar in een bloedige strijd
verwikkeld waren, zouden de
wapens weer hebben opgeno
men.
phnom penh - Norodom Sihamoni is gisteren beëdigd tot nieuwe
koning van Cambodja. „Ik beloof trouw aan de grondwet en andere
wetten van het koninkrijk Cambodja om de belangen van de natie
en het volk te dienen", verklaarde de nieuwe vorst. Conform de
boeddhistische traditie sprak de 51-jarige Sihamoni de belofte drie
maal uit tijdens een uitbundige ceremonie in het koninklijk paleis in
de hoofdstad Phnom Penh. Hij volgt zijn vader Norodom Sihanouk
op die eerder deze maand plotseling afstand deed van de troon. De
nieuwe vorst, een voormalig balletdanser, verbleef lange tijd in het
buitenland en studeerde onder meer in Praag en Parijs. Sihamoni's
zieke vader Sihanouk, die morgen 82 jaar wordt, verbleef de afgelo
pen acht maanden in China voor een medische behandeling. Hij
kreeg verschillende hoge aanstellingen aan Parijse conservatoria en
richtte zijn eigen dansgroep op, Ballet Deva, die verschillende stuk
ken uitvoerden waarvan Sihamoni zelf de choreografie verzorgde. In
1993 benoemde Sihanouk zijn zoon tot Cambodjaans ambassadeur
voor Unesco, de cultuurorganisatie van de Verenige Naties, in Parijs.
Foto: Reuters/Adrees Latif
