DENKSPORT
Stellwagen zit Carlsen in de weg
Frans Hermelink topproblemist
VS zetten punt achter uitgifte Photostampj
Bridgekalender en
toernooi-tijdschrift
A
HOC 965
ZATERDAG 30 OKTOBER 2004
BRIDGE
Marijke van der Pas
Als bridger van de 21e eeuw word je maar
verwend. Vrijwel elke maand komen er
nieuwe bridgeboeken op de markt. Het
aanbod is zo divers dat de international
maar ook de beginner er iets van zijn ga
ding kan vinden. Naast Bridge, het maand
blad van de NBB, IMP, het bridgemagazine
voor de top en Bridge beter, het blad voor
de beginner, komt er een vierde bridgetijd-
schrift op de markt. Toernooi Bridge, de ti
tel zegt het al, gaat vooral toemooiversla-
gen plaatsen. Niet alleen de verrichtingen
van de top, maar juist de prestaties van de
lagere regionen komen uitgebreid aan bod.
Er komen twaalf nummers van 68 pagina's
per jaar uit. In de even nummers wordt
aandacht besteed aan een speciaal thema
over bijvoorbeeld conventies. Informatie
op de website:
www.toemooibridgemagazine.nl.
Het eerste spel komt uit het eerste nummer
van Toernooi Bridge dat volgende maand
zal verschijnen. Bas van Roosmalen be
schrijft zijn avonturen in de Scheveningse
bridgeweek.
Spel 1
Z/Allen
*98
TH B 10 8
753
*AVB5
V 4 N B 7 5
V 7 52 t *4
B 8 6 4 Wft^° ♦HV1092
*H97 Z *10 643
4 A H 10632
A 9 6 3
A
*82
Zuid opent met 14. Na 2* van noord en 2
van zuid kabbelt het bieden door naar 6¥.
De auteur vertelt dat hij de avond daarvoor
aan de bar een prachtig verhaal heeft ge
hoord van een speler die tegen slem van
heer-acht met de acht is uitgekomen. Die
kleur was achter hem geboden. Groot suc
ces. De leider had het aas gelegd en was
down gegaan. 'Dat kan ik ook', denkt de
auteur en start als west met *9. Ook nu
trapt de leider in de val. Hij legt *A, snijdt
¥V verkeerd en eindigt met twee down: een
leuke top voor 'twee provinciaaltjes', zoals
de auteur zichzelf en zijn partner om
schrijft. Zonder die uitkomst, of als de lei
der toch maar snijdt, is 6¥ nog steeds een
lastig contract maar veel leiders hebben het
wel gemaakt. Met open kaarten zijn na de
klaverenstart en de snit op de heer zelfs
dertien slagen te maken.
In de winkel ligt ook de nieuwe bridge-
scheurkalender 2005. Er zijn zelfs twee
bridgekalenders op de markt. Zowel Bridge
Beter als de NBB hebben 365 bridgeproble-
men samengesteld. De NBB-kalender heeft
de moeilijkste problemen maar heeft zich
voor 2005 iets meer dan in andere jaren ge
richt op de gewone bridger. Misschien zijn
niet alle problemen even gemakkelijk op te
lossen maar de uitleg is zo helder dat ieder
een er nog veel van kan leren. Het tweede
spel is afkomstig uit de NBB-kalender
2005. Bedek de OW-handen als u het pro
bleem eerst zelf op wilt lossen.
Spel 2
01-
497
¥VB 10 9 4
A 5
H B 9 3
43 N 4 V84 2
H 8 6 5 3 t ¥7
B 10 8 7 4 WT° V 6 3 2
*84 Z A 7 6 5
4A H B 1065
A 2
H 9
V 10 2
Zuid opent met 14 en biedt na 2¥ van
noord 34. Daarna toont noord sleminteres
se. Zuid vraagt azen en legt aan in 64. West
start met 4B. Hoe moet zuid spelen?
Omdat *A verloren gaat, moet de troef
kleur zonder verliezer worden gespeeld.
Daarnaast kan de leider het beste ¥2 weg
werken op de vierde klaveren van de dum
my. In de praktijk nam de leider met 4H,
incasseerde 4A om zich te wapenen tegen
4V sec, stak over naar 4A en sneed in
schoppen. Toen oost later *V en ook een
klaveren naar de boer dook, was er geen
mogelijkheid de vierde klaveren van de
dummy te benutten. De leider was ver
plicht de hartensnit te nemen en ging twee
down.
Hoe moet het wel? Allereerst is wapenen
tegen vrouw sec geen goed plan. Bij een
4-1 zitsel is de kans dat west een kleine sin
gleton heeft vier keer zo groot als vrouw sec
(er zijn nog vier kleine schoppens te vinden
bij OW). Zuid moet dus niet eerst het aas
incasseren (fout als west een kleine single-
ton heeft) maar direct snijden. Verder is 4A
nodig als entree vóór de vierde klaveren.
Zuid moet dus de eerste slag nemen met
H en direct een klaveren naar de negen
spelen. Als oost duikt volgt 49 en een
schoppen naar de tien. Zuid trekt de troe
ven en jaagt *A eruit. Het maakt niet uit in
welke slag oost het aas neemt want *A ligt
nog in de dummy om op de vierde klaveren
een harten te parkeren. Als oost direct *A
neemt, kan zuid wel 4A gebruiken om over
te steken en de schoppensnit te nemen.
Zowel de bridgekalender Beter Bridge als
de bridgekalender NBB kosten tien euro.
PUZZEL
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
O)
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
JP87
Oplossing
nummer 43
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
ALLENGS en GOUDKOORTS
Kruiswoordraadsel
nummer 44
HORIZONTAAL: 1. Wimper; 5. machie-
nesmeerder; 10. boom; 11. aetatis; 12.
afhangend deel van een kleed; 14. boom
wol; 16. selderie; 18. zich met een voer
tuig voortbewegen; 20. slaapziekte; 22.
diepte tussen twee zandbanken; 23. bol-
staande plooi; 24. spie; 25. bewijsstuk;
27. vol scheuren; 29. landgoed; 30. veer
krachtige draad; 32. deugniet; 34. toilet
artikel; 35. afgunst; 37. beslist; 39. stad in
Japan; 42. bestemming; 44. plooisel; 46.
plaats in Duitsland; 48. grondstof voor
bier; 49. grosso modo; 50. mannelijk
dier; 51. eekhoorn; 53. deel van het
hoofd; 55. canapé; 56. bouwval; 58. stad
in Frankrijk; 60. ontkenning; 61. gevan
genis; 62. aanklampen; 63. hevig verlan
gen.
VERTICAAL: 1. Ongerief; 2. golfterm; 3.
Engels bier; 4. houtskool; 6. allee; 7.
boom; 8. stad in Engeland; 9. nastreven;
12. puntig; 13. fluitspeler; 14. melkwijn;
15. harssoort; 17. klein kind; 19. kleine
hoeveelheid donzige stof; 21. keurig; 26.
alleen; 27. ongeregeld goed; 28. genoe
gen; 29. ingetogen; 31. bloeiwijze; 33.
visie; 36. aantrekkingskracht; 37. spece
rij; 38. gouden tiendollarstuk; 39.
Perzische gouden munt; 40. bizon; 41.
Mohammedaanse vastenmaand; 43.
eveneens; 45. deel van de visvangst voor
de bemanning; 47. Britse luchtmacht;
52. oudgermaans schriftteken; 53. insnij
ding; 54. soort stof; 55. erotiek; 57.
Europeaan; 59. Russisch voor vrede.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 14-43-18-36-
3-61-12-6-4-60-28 en 1-58-5-35-39-49-
10-21-9-62-20?
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot.
Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mailadres: <redactie.ld@hdc.nl>
K
U
N
s
T
S
T
u
K
H
U
N
N
O
E
T
O
B
H
E
1
1
G
R
P
A
P
1
L
R
A
M
E
E
P
E
G
H
A
V
E
N
E
N
E
R
K
U
R
A
S
L
A
V
A
L
P
M
O
A
D
K
1 V
p
T
J
O
O
P
P
A
R
A
O
1
E
1
G
E
E
L
B
O
T
W
E
G
D
K
T
E
E
R
S
T
E
E
1
A
R
T
1
O
N
S
T
T
A
T
A
P
Z
E
V
E
N
D
A
L
1
L
IJ
V
1
G
K
E
U
O
E
L
O
E
m
E
L
1
S
R
S
A
M
O
S
L
A
R
G
A
D
S
E
n
V
O
O
R
L
O
P
e
r
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
D.M. van Dijk-Devilee, Marsstraat 14,
Hazerswoude (cryptogram).
H. Stichter, Dr. A. Schweitzerstraat 15,
Ter Aar (kruiswoord).
Cryptogram nummer 44
HORIZONTAAL:
5. Weggeweest om de auto te reinigen (9); 6.
Verbinding waar paartjes gek op zijn (10); 9. De cre
aties van familiebedrijven? (14); 10. Minder glanzen
de vogel (6); 13. Geordend en toch complex (7); 14.
Heeft een oogje op junks (5); 15. Geconserveerde
marihuana? (9); 16. Voor deze vergoeding moet je
erbij zijn (13); 19. Verwant aan een kasteelroman
(10); 20. Verwant aan een bestuurdersruimte (10).
VERTICAAL:
1. Verwant aan een muizenholletje en een kippen
loop (11); 2. Gebruikt door een schilder die ophoudt
(8); 3. Vlezige noorderling in de gevangenis (6); 4.
Bureaucratische omroepmedewerker? (17); 7. De
groente van haar (7); 8. Massa (huisraad) (8); 11.
Ingeblikte acteerprestaties (10); 12. Glastuinder van
de kaart (10); 17. Hard werken is voor de dommen!
(6); 18. Uitgave van naam (2).
Oplossing
nummer 43
Horizontaal: 4. Bollenhandel;
7. dollarteken; 10. rapport; 12.
celstof; 13. leegstandswet; 15.
meiblad; 16. kwetsen; 17. tex
tielbedrijf; 19. stambroeder;
20. werkje.
Verticaal: 1. Bondspresident;
2. ongekende weelde; 3.
revers; 5. lel; 6. naaktstudie; 8.
arm; 9. voltreffer; 11. orgel-
stemmer; 14. waterarm; 18.
loodje.
SCHAKEN
junaii nui
Het Essent-toernooi in Hooge-
veen zou een nieuwe helden
daad in het nog jonge leven van
Magnus Carlsen zijn geweest,
als Daniel Stellwagen niet had
dwarsgelegen. De 13-jarige
Noorse grootmeester haalde uit
zijn vier partijen tegen Nigel
Short en Ivan Sokolov vijftig
procent. Een fantastische pres
tatie, want Short en Sokolov be
horen waarschijnlijk tot de
sterkste twintig schakers ter we
reld. Maar Carlsen werd laatste
in de vierkamp, omdat hij twee
keer van de zwakker geachte
Stellwagen verloor. Natuurlijk
zullen Carlsen, zijn vader en
zijn trainer gelukkig zijn met de
score tegen de grote twee,
waarmee hij aan de wereldtop
een teken geeft dat hij in aan
tocht is. Maar een laatste plaats
in een toernooi, dat vindt nie
mand leuk. Vorige week stond
op deze plaats de eerste over
winning van de 17-jarige Stell
wagen. De tweede was nog leu
ker.
Carlsen- Stellwagen
l.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4
4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6
7.Pf3 Pd7 8.h5 Lh7 9.Ld3 Lxd3
10.Dxd3 Pgf6 ll.Lf4 e6 12.0-0-
0 Pd5 13.Ld2 Pb4 14.Db3 a5
Tot nu toe is het een vrij nor
male Caro-Kann. Het is bepaald
niet typerend voor Stellwagen
dat hij nu een pionnenstorm
opzet zonder eerst zijn ontwik
keling af te maken.
15.Kbl a4 16.De3 Pd5 17.De2
b5 18.Pe5 Pxe5 19.dxe5 Db6
20.Th3 a3 21.b3 Dd4
Zwart slaat al toe, want het enig
denkbare antwoord kost wit
een pion.
22.C3 Dxc3! 23.Lel Db2+
Een argeloos 23...Le7 zou wit
met 24.Txd5 beantwoorden. Na
23...Dc5 24.Pe4 gevolgd door
Tg3 zou wit een prettige stelling
krijgen. Stellwagen besluit daar
om zijn pion terug te geven om
zelf het initiatief te houden.
24.Dxb2 axb2 25.Kxb2 Pf4
26.Th2 c5 27.Pe4 c4 28.Kbl
La3 29.g3 Pd3 30.Lc3 0-0 31.f4
Tfd8 32.Thd2 Td5 33.Lal Lb4
34.Lc3 La3 35.Lal Td7 36.Tc2
Tb8
Wit staat behoorlijk klem, maar
een makkelijke winst voor zwart
zat er nog niet in. De volgende
zet van wit kan niet goed zijn.
37.Pc3? b4 38.Pe4 c3
Zie diagram. Staat behalve de
witte nu ook de zwarte loper
niet ingesloten? Jawel, maar
zwart heeft een belangrijk plus
punt. Als hij erin slaagt alle to
rens te ruilen, wint hij makke
lijk, omdat de zwarte koning
actief kan worden. De witte ko
ning kan echter de hoek niet
verlaten omdat Lb2 dan onmid
dellijk wint.
39.Pd6 Pc5 40.Te2 Pb7 41.Te4
Pxd6 42.exd6 Tb5 43.Tc4 Txh5!
Een prachtige vondst. De winst
van deze extra pion is natuurlijk
beslissend, als wit tenminste
niet onmiddellijk kan winnen
met Tc7.
44.Tc7
Hier zagen de meeste toe
schouwers wel 44...Txd6!
45.Txd6 Thl+ 46.Kc2 Tcl+
47.Kd3 Tdl+ en zwart blijft
twee pionnen voor. Stellwagen
had echter iets mooiers gezien,
overigens wel met hetzelfde re
sultaat.
44...Txc7ü 45.dxc7 Tc5
Wit geeft het op. Hij mag pro
moveren, maar na 46.Td8+ Kh7
47.c8D c2+ staat hij mat. Daar
om moet hij ingaan op 46.Kc2
Txc7 en zwart staat weer twee
pionnen voor en wint het to
reneindspel makkelijk.
De vierkamp leverde een afge
tekende overwinning op voor
Ivan Sokolov. Met de daarmee
gewonnen Elo-punten zet hij
na een kleine terugval de weg
naar de toptwintig weer in. Er
gens tussen plaats tien en tw
tig van de wereld hoort hij
waarschijnlijk thuis. De voor
malige Bosniër is na Loek vai
Wely de nummer twee van N
derland, maar zal zijn rivaal
(die het op dit moment op dt
Olympiade slecht doet) met
resultaat weer passeren.
De open groep werd gewonn
door de Belgische grootmees
Goerevitsj en zijn Chinese co
lega Zhang. Een sensatie was
gedeelde derde plaats van de
veertienjarige Wouter Spoel
man. Hij versloeg de groot
meesters Baklan en Brodsky
scoorde in negen partijen ze
enhalf punten. Spoelman he
nog anderhalf jaar de tijd on
jongste Nederlandse meeste:
aller tijden te worden, een re
cord dat nu in handen is van
Daniel Stellwagen. Ongetwijf
zal dit hem lukken.
De overwinning op Baklan w
een goede prestatie van Spoi
man. Tegen Brodsky kreeg h
in de opening een cadeautje.
Brodsky-Spoelman
I.Pf3 Pf6 2.c4 e6 3.g3 a6 4.d
b5 5.Pbd2 Lb7 6.Lg2 c5 7.dx
Lxc5 8.0-0 bxc4 9.Pxc4 d5
10.Db3 dxc4
En hier zag Brodsky opeens
II.Dxb7 faalt op ll...Ta7 ent
witte dame is gevangen. Daa
om speelde hij in arren moet
maar ll.Dxc4, maar Spoelm;
maakte het karwei met een s
meer vakkundig af.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Diagram nr. 1
Een van 's werelds beste pro-
blemisten, daar zijn partijspe
lers en probleemliefhebbers het
doorgaans over eens, is de Ne
derlander Frans Hermelink. Zo
wel in de traditionele als in de
partijproblematiek heeft de
Sommelsdijker de damwereld
verrijkt met prachtige vondsten.
Hermelink is met name ook gek
op forcings en heeft een rubriek
over dat onderwerp in De Pro
blemist, het vakblad voor lief
hebbers van damcomposities
en eindspelen. Aardig is de
stand van diagram 1.
Om te winnen moet met een
offer worden begonnen: 37-31!
(27x36) 39-33 Nu moet (20-24,
de lezer mag nagaan waarom
de 'plakker' (36-41) etc. faalt.
25-20! (24x44) 33x22 (14x25) 34-
30 (25x34) 46-41 (36x47) 22-17
(47x11) 16x49 en wit wint door
oppositie. Helemaal volgens de
scherpe regels van de traditio-
Diagram nr. 2
nele problematiek!
De scherpe regels zijn niet van
toepassing op diagram 2. Maar
deze honderd procent partij-
stand wint op een heel leerza
me manier: 48-43! Een onver
wachte zet. Er zit opeens een
dreiging in de stand die niet is
te pareren: 38-33 (29x49) 26-21
(49x35) 21-17 (12x21) 45-40
(35x33) 34-29 (23x34) 32x12
(21x32) 37x8. Zwart gaat dus
verliezen.
In cijferstand een mooie forcing
in het klassieke middenspel,
zwart: 3, 8, 9,13,14, 16, 18,19,
21, 23, 24, 26 wit: 25, 27, 28,
30, 32, 33, 34, 35, 37, 38, 43, 49.
Wit forceert de winst door 43-
39 (8-12, de enige) en nu volgt
een mooie slagzet. 34-29
(23x43) 28-23 (19x39) 30x17
(21x12) 25-20 (14x25) 37-31
(26x28) 49-44 (43x21) 44x4.
Traditionele problematiek zien
we op diagram 3. Geen natuur-
Diagram nr. 3
lijke beginstand, wel een bij
zondere afwikkeling die -uiter
aard- aan de scherpe regels vol
doet.
Wit wint door 44-40 (45x34)
39x30 (28x48) 37x6 (48x46) 6-1
(24x42) 15x4 (25x34) 1x9
(46x19) 4-15 (3xl4A) 15-24
(19x30) 35x24. A(46x5) 35-30
(3x14) 4-10 (14-20) 10-46. Som
mige partijspelers houden niet
van dit soort beginstanden en
weigeren zelfs de composities
na te spelen. Ze missen wel wat!
Cijferstand: zwart: 3, 8,12,13,
16, 19, 24, 25, 29 wit: 22, 27,
28, 32, 33, 38, 39, 40, 42, 48
Een mooi probleem met veel
actie en tegenactie. Wit wint
door 22-17 (12x21) 39-34 (19-
23) 28x30 (13-18) 34x12 (25x45)
12-7 (8-12) 7x18 (3-8) 42-37 (45-
50) 37-31 (50x26) 38-32 (26-37)
32x41 (21x32) 48-42 (16-21) 41-
36 (32-37) 42x31 (21-26) 31-27
(26-31) 18-12 (8x17) 27-21
Diagram nr. 4
(17x26) 36x27. Het is wedero
aan de lezer om na te gaan
waarom het zwarte spel g
dwongen is.
Cijferstand: zwart: 1,14,18, 'i
23, 26, 29, 34, 40 wit: 6, 12,
31,36, 37, 38,41,43, 45
Een gek probleempje, eigenl
een éénzetter. 43-39 (34x32)
37x10 (26x46) 45x23 (46x5)
12x23 (5x11) 6x26 (1-7) 26-2]
(7-12)21-17(12x21)36-31.
Prachtige acrobatiek.
De oplossing van de vorige o
gave, auteur Rens de Jong ui
Velzen-Zuid (Cijferstand: zw
8, 11, 12, 13, 14, 16, 18, 19,31
35/wit: 21, 24, 28, 29, 30, 33,
34, 38, 39, 41, 44) luidt: 29-23
(18x49) 28-23 (49x46) 33-28
(16x27) 23-18 (13x44) 24x2
(35x24) 2x5
De nieuwe opgave is er een
Frans Hermelink. Zie diagrai
4. Wit begint en wint.
FILATELIE
De United States Postal Service
(USPS) heeft 29 september ab
rupt een einde gemaakt aan de
aanmaak/verkoop van de
hoogst populaire persoonlijke
zegels (in de VS Photostamps
genoemd), die werden uitgege
ven geproduceerd door Stamp-
s.Com.
De verkoop was 10 augustus bij
wijze van proef gestart en was
vanaf het begin een overweldi
gend succes: twee miljoen sets
in enkele weken. Waarschijnlijk
te overweldigend, waardoor de
aandacht voor de aangeleverde
foto's verslapte.
Er slipten bij de aanmaak van
de zegels namelijk foto's van
obscure types tussendoor. Op
31 augustus kon men dan ook
op de website thesmokinggun-
,com persoonlijke zegels oproe
pen van onder andere het ge-
executeerde spionnenechtpaar
Julius en Ethel Rosenberg, van
Slobodan Milosevic en de in
1996 gearresteerde 62-jarige
Unabomber Ted Kaczynski, een
terrorist met een academische
graad (wiskunde), die met
bomaanslagen gedurende acht
tien jaar dood en verderf had
Stamp.com greep snel in: sinds
13 september werden foto's van
volwassenen en tieners in de
ban gedaan en mochten er al
leen nog foto's van kinderen,
huisdieren, wilde dieren, land
schappen en logo's op de zegels
prijken. Maar ook deze maatre
gel bleek niet afdoende te zijn.
Er circuleerden toch weer ze
gels met daarop volwassenen.
USPS besloot daarop 29 sep
tember met onmiddellijke in
gang het project te staken.
In de afgelopen twee jaar heb
ben ook in Nederland vele tien
duizenden mensen 'persoonlij
ke zegels' laten maken (zoals
bekend zijn het geen echte ze
gels maar aanhangsels/sluitze-
gels). Maar was het hier nu ook
mogelijk geweest dat er ergens
'zegels' waren opgedoken met
een foto van bij voorbeeld de
inmiddels overleden meervou
dige moordenaar Hans van Z.,
of van een Amsterdamse top
crimineel.
Niet helemaal onmogelijk, zo
blijkt bij navraag bij TPG Post,
want de verantwoordelijkheid
voor de zegels ligt bij de klant.
Met het aanvaarden van de a
gemene voorwaarden verklai
de opdrachtgever namelijk d
hij de ingestuurde foto's red
matig heeft verkregen en dat
die zonder bezwaar kunnen
worden gebruikt. Volgens dit
zelfde voorwaarden mogen
foto's de rechten van andere
niet schaden.
Daarnaast controleert TPG P
de ingezonden foto's individ
eel. De ervaring leert dat hiei
zelden misbruikt van wordt i
maakt; er zijn althans nooit
klachten binnengekomen. M |i
als de personen op de foto ni
worden herkend, is het mogt
lijk dat ze toch op de zegels
worden afgebeeld.
Wat hebben sinds 1 mei de t
de EU toegetreden landen (e
de toekomstige lidstaten) op n
het gebied van thematiek en
motief uitgegeven: Cyprus: 1
mei, Europa, 20c en 30c (ook
driezijdig getand uit boekje);
juni, Olympische Spelen, 13( 3
20c, 30c en 40c; 9 september
dieren op en rond Cyprus, 2
20c, 2 x 30c. en 2 x 40c.
Bulgarije: 12 mei, 100ste g
boortedag Salvador Dali, veil
tje met 0,80L-zegel; 27 mei, I
ropa, 0,45L en 0,80L; 11 juni,
EK-voetbal, velletje met 0,8
zegel; 16 juli, 125 jaar Bulgaa
post, postkoets, velletje met
0,45L-zegel; 28 juli, dierenbe
scherming, roofvogels, 0,45L
0,80L (w.v.).