Kamer vindt
welzijnswet
te riskant
BINNENLAND 2
Neem de Nederlandse taal op in de grondwet
m
'Meer samenwerking overheid en
en bedrijven nodig voor veiligheid'
WNF wil niet te veel
pennenlikkers in huis
Jongen rijdt
politiewagens
in de puin
Jomanda: Cremeren doet pijn
Rotterdam
wil auto's
op alcohol
Privacy mensen
met uitkering
nog onzeker
Zorgen voor gemeenten
Demonstranten opgepakt bij militaire beurs
itssecretaris
nnt pioniers
™daw» - Nederland telt
en Jan 6300 mensen die een
Idujhebiben opgericht met
—peling een eigen techni-
[^|>ndst aan de man te
In. Ebt blijkt uit gisteren
»tat&ceerd onderzoek in op-
8 vanhet ministerie van
^nische zaken. Staatsse-
s Vaa Gennip vindt dat
id nag veel te weinig van
Wille Wortels' heeft. Van
j> wiJdat er over zes jaar
iioners' zijn. Om dat te
en gif ze in Amsterdan
rtsen voor het actiepro-
P; ia Technostarter. Voor de
e toien met 2010 is 218
n euo beschikbaar.
-^personeel
f" wondt dief
idaa - Medewerkers van
ert Feijn in de Eerste van
pnstnat in Amsterdam
woensdagavond op-
betrtkken bij een ruzie
n wiikeldief. De 40-jari-
wilie een fles wijn uit
;rmakt stelen, maar
jenjehouden door het
jeel. I»e dief kwam later
dregde met een mes.
gooden de medewer-
tn stern naar zijn hoofd,
i kleine hoofdwond ver-
vrijdag 29 oktober 2004
|kte. De politie heeft de
rj£f aangehouden. Het p<
nwerd nietgearreseerd.
enjte
»ngevai
bc: vcrkhef truck
Is ui
°gel»scH De rechtbank in
(jschheeft gisteren een
ge nan uit Schijndel ver-
Ad t»t een boete voor een
|k oigeval met een vork-
bk. Te man probeerde op
11 m t een heftruck een
lermin neter lang en duizend
laaitiek op de vrachtwa-
n en 60-jarige Belg uit
6n t tillen. Het was niet
ld et viel halverwege van
[ruc. De Belg kreeg het
hofd en was op slag
e aan kreeg een boete
'0 uro waarvan 2000
tarelijk. Verder moet hij
su volgen.
ndverwoest
^hneschuur
erb - Een felle brand
'oesdagavond een grote
va een loonwerkersbe-
I Ganderen in de as ge-
'racoren, oogstmachi-
leterooiers en hakselaars
larfcj verwoest. De eige-
thade schade op 1 mil-
iroDe politie vermoedt
rad is aangstoken. In
Iter.oek is al langer een
taractief
talen met tbs
>bere kliniek
iag Illegale of onge-
y bctenlanders die zijn
ueed tot tbs, komen in
Vsobere' kliniek,
ia ze buiten verlofre-
tn a projecten voor een
^Xfeer a de samenleving.
Ijge. ze in de kliniek psy-
sch of medische zorg.
Ijkt it een brief van justi
ce Donner aan de
Kmer.
1 Iwang bij
ilxhaderuzie
ag Minister Donner
v-elt weinig voor
natregelen om langdu-
bfliten over letselschade
ichen. Ook vindt hij dat
Thei zich niet moet op-
Ji alseen soort beroeps-
|ie. Ie Kamer wil echter
ninster zich intensiever
4it mt het bestrijden van
ifeen ii de behandeling
fzoelen om schadever-
g al.1 gevolg van letsel-
1 {eld voor
Veitekort
ag Minister Van der
1 (caderwijs) stelt 15
tl eiro beschikbaar om
g steds bestaande lera
art a bepaalde regio's
paken. De bewinds
zei lat gisteren in de
e Kmer. Door de terug-
Ie eonomie en allerlei
(gein is het lerarente-
Qt d afgelopen jaren
nd.n het grootste deel
t laid verdwenen. In
Ige leien van het land
|ite nog tekorten.
jaar
,nr lepoverval
n Idaa - Officier van justi-
"II IJendoorn heeft giste-
w ie rechtbank in Am-
"h elstraffen tot vier jaar
-i ^legn vier mannen die
k ^ei zouden zijn geweest
^inscène gezette overval
r en vJaito van waardetrans-
m t Gldnet. Bij die 'over-
PI fld )ijna 900.000 euro
nadct. Onder de ver-
n fevindt zich ook de
lurvan de Geldnetauto.
lakl 1 november.
den haag/anp - Overheden en
bedrijfsleven moeten beter sa
menwerken om de veiligheid
daadwerkelijk te vergroten. Dat
stelt een werkgroep bestaande
uit onder meer burgemeesters
en vertegenwoordigers van be
drijven, die gisteren zijn con
clusies aanbood aan H. Geveke
van het Nationaal Coördinatie
centrum van het ministerie van
Binnenlandse Zaken.
Bedrijven en regionale en lokale
overheden moeten elkaar beter
leren kennen, vindt de werk
groep. Op die manier weten zij
elkaar sneller te vinden in tij
den van crisis. Ook moet de re
gelgeving helderder worden:
minder regels die duidelijker
zijn, en makkelijker te vinden.
Als verder het contact tussen
bijvoorbeeld de directeur van
een chemisch bedrijf en de bur
gemeester van de vestigings
plaats goed is, wordt het mak
kelijker om te controleren of
wederzijdse verplichtingen
worden nagekomen, betogen
de deelnemers.
Tegenwoordig is het nog te
vaak een kwestie van indekken,
ontdekten de burgemeesters en
managers. Zo leeft bij sommige
overheden de gedachte dat zij
zich van hun taak hebben gek-
namelijk over de grens kijken.
Het verkrijgen van de be
schermde status voor het Great
Barrier Reef in Australië en de
Kafue Flats in Zambia opnieuw
voorzien van water haalt het
natuurfonds aan als de grote
successen van 2003.
Komend jaar hoopt de organi
satie vooral samen met consu
menten successen te boeken.
Nederlanders zullen via cam
pagnes worden gevraagd voor
groene stroom te kiezen en
shampoo en zeep van natuur
vriendelijke palmolie te kopen.
Gekoppeld hieraan start op
Borneo een speciaal project om
bijvoorbeeld palmolie op een
natuurvriendelijke manier te
produceren. Volgens het WNF
is dat hard nodig omdat de we
reldbevolking 20 procent meer
gebruikt dan de natuur levert.
zeist/anp - Natuurbescher
mingsorganisaties moeten er
voor waken niet te bureaucra
tisch te worden. Dat stelde di
recteur Van Heijst van het We
reld Natuur Fonds (WNF) giste
ren bij de presentatie van het
WNF-jaarverslag 2003/2004.
Organisaties als het WNF willen
graag laten zien dat zij het geld
van de leden en donateurs voor
de juiste doelen gebruiken. Die
openheid is volgens Van Heijst
belangrijk, maar mag niet lei
den tot veel meer administra
tieve kosten. „We moeten wel
oppassen dat de transparantie
niet uitmondt in te veel bureau
cratie. Daardoor zouden de
kosten voor natuurbescher
ming onnodig kunnen stijgen."
In het jaarverslag blikt de orga
nisatie terug en vooruit. Voor
successen moet het WNF voor
weten als zij hun boodschap
hebben uitgedragen. Maar als
zij werkelijk de verantwoorde
lijkheid zouden nemen, zouden
zij ook moeten nagaan of aan
de regels is voldaan.
Bedrijven moeten op hun beurt
openstaan voor maatregelen
die de veiligheid van hun om
geving vergroten. De communi
catie over crises en rampen zou
'moediger' moeten worden dan
nu vaak het geval is. „Openhar
tig communiceren levert ver
trouwen op", aldus het rapport.
Ook hierin zouden onderne
mingen en overheden samen
moeten optrekken.
zwolle/anp - Een 17-jarige jon
gen uit Ermelo is deze week tot
twee keer toe bij een achtervol
ging met een auto tegen een
politiewagen aangereden. De
politieauto's zijn weggesleept.
De jongen ramde zondagnacht
tijdens een achtervolging door
Zwolle een politiewagen en
werd tot stoppen gedwongen.
De auto die hij bestuurde, had
hij gestolen.
In de nacht van woensdag op
donderdag maakte de politie
weer jacht op hem in Zwolle,
ditmaal omdat hij had getankt
zonder te betalen. Nu werd de
jongen na een lange achtervol
ging klemgereden. Hierbij ont
stond weer omvangrijke schade
aan politiewagens. De jongen,
die vanwege zijn leeftijd geen
rijbewijs heeft, zit nog vast.
den haag/anp - „We kunnen
wel lacherig doen over de uit
spraak van Jomanda dat creme
ren pijn doet, maar haar me
ning leidt tot negatieve stem
mingmakerij in de richting van
mensen die voor een crematie
kiezen. In Nederland is dat
meer dan de helft van de bevol
king."
Dat zegt Henry Keizer van de
Koninklijke Vereniging voor Fa
cultatieve Crematie, een orga
nisatie die sinds 1874 het pu
bliek informeert over de moge
lijkheden van lijkverbranding
en vijf crematoria beheert. In
De Telegraaf van gisteren zegt
Jomanda na contacten met
'overledenen aan gene zijde'
dat cremeren pijn doet omdat
'het onzichtbare koord tussen
lichaam en ziel snel afbrandt'.
Keizer respecteert haar overtui
ging, maar vindt dat zij de ge
volgen van het uitdragen ervan
niet overziet. „Zoiets heeft gro
te invloed. Niet alleen op haar
volgelingen maar ook op men
sen die pas een dierbare heb
ben laten cremeren. Bij hen
leidt dit tot veel verdriet."
Juridische stappen tegen het
medium uit Tiel ziet Keizer niet
zitten. „De geesten met wie ze
beweert contact te hebben,
kunnen we bij de rechtbank he
laas niet als getuige oproepen.
Bovendien, als je er een zaak
van maakt, ontstaat alleen maar
meer verdriet."
Keizer meent dat de 'soundby
te' van Jomanda weliswaar- lek
ker in het gehoor ligt, maar dat
ze niet het wiel heeft uitgevon
den. Verschillende orthodoxe
gelovigen zijn uit oogpunt van
de wederopstandingsgedachte
tegen cremeren. Maar zij res
pecteren in principe degenen
die daar anders over denken.
Een geloofsgroep die zich juist
wel laat cremeren vormen de
Jomanda. Foto: GPD/Jaap de Boer
hindoes. Voorzitter Thomas
Bissessur van de Hindoe Raad
Nederland is niet boos. „Het is
haar eigen benadering. Hin
does oordelen niet gemakkelijk
over anderen. Wij geloven ech
ter dat de ziel direct het li
chaam verlaat als iemand sterft.
Bij crematies wordt dus alleen
het stoffelijk lichaam verbrand.
De ziel wordt weer herboren of
gaat naar de hemel. Jomanda
staat ver van de hindoes af.
Haar oordeel raakt ons niet."
Jomanda was niet bereikbaar
voor commentaar.
door Dick Wortel
Het Nederlands taal staat onder zware
druk. Die druk is zo groot dat opname in
de grondwet ernstig moet worden over
wogen. Binnen de Europese Unie heb
ben vijftien landen, waaronder Frankrijk
en Spanje, een taaiartikel in hun grond
wet. Nederland moet dat ook doen,
vindt het Algemeen-Nederlands Ver
bond dat hierover morgen in Dordrecht
confereert.
De invloed van het Engels en van an
dere vreemde talen is niet erg. In de
geschiedenis van onze taal zijn zulke
invloeden er altijd geweest. In de mid
deleeuwen was er het Latijn als taal
van wetenschap, kerk en bestuur.
Daarna kwamen het Frans en het
Duits. Het Nederlands heeft al die in
vloeden in zich opgenomen. Veel
woorden die de taalgebruiker aan-
OP
wendt, zijn - dikwijls zonder dat hij dat
beseft - afkomstig uit een vreemde
taal. In onze tijd is het Engels opper
machtig.
Voor het eerst in de geschiedenis is de
kracht van het Engels zo groot dat het
op verschillende maat
schappelijke domeinen
het Nederlands zou kun
nen verdringen. Het En
gels in plaats van het
Nederlands en niet naast het Neder
lands. Het ligt om verschillende rede
nen voor de hand dat de hegemonie
van het Engels sterk zal toenemen.
Met name vanwege de sterke econo
mische en politieke uitstraling van
Amerika, waarvoor juist Nederland zo
ontvankelijk lijkt te zijn. Daarbij komt
ook dat binnen de EU het Engels als
overkoepelende taal in de naaste toe
komst een grotere rol zal gaan spelen.
Een levende taal kan alleen als com
municatiemiddel fungeren als zij
wordt gebruikt in alle voorkomende
maatschappelijke situaties, domeinen,
zoals de taalkundige dat zegt. Taal is
niet alleen van het bestuur, de recht
spraak en het onderwijs, maar ook
voor het dagelijkse leven, voor gebruik
in het gezin, in de vereniging en het
café. Wanneer
I». een van die do
meinen ver-
dwijnt, is dat een
verzwakking van
de taal.
Neem als voorbeeld de wetenschap.
De universiteiten hebben besloten om
de zogeheten master-fase in hun on
derwijs in de Engelse taal te laten
plaatsvinden. Dat doet afbreuk aan de
functie van het Nederlands als taal van
wetenschap. Wetenschappers beoefe
nen hun vak niet meer in hun moeder
taal, maai' in het Engels. De Neder
landse studenten die zich met dat we
tenschappelijke vakgebied willen be
zighouden, moeten zich eerst het En
gels eigen maken om hun studie met
succes te kunnen afronden. De docen
ten moeten ook Engels op hoog niveau
gaan gebruiken. Hoe goed hun Engels
ook is, het kan nooit het niveau halen
van een native-speaker, iemand die
met die taal is opgegroeid.
Hoe dan ook, de Nederlandse taal ver
liest hier een domein, namelijk haar
functie als taal van de wetenschap. Zij
bestrijkt dus niet meer alle domeinen.
Dan moet gevreesd worden voor de
spreekwoordelijke olievlek. Andere do
meinen kunnen volgen, zoals het be
drijfsleven. Steeds meer internationale
ondernemingen die in Nederland zijn
gevestigd, gebruiken het Engels als
voertaal binnen het bedrijf.
Verankering van het Nederlands in de
grondwet betekent een aanzienlijke
versterking van haar positie. Dan pas
kunnen Nederlanders het recht opei
sen om de Europese stukken in hun
eigen moerstaal te kunnen lezen.
Werknemers van internationale bedrij
ven kunnen van hun directies eisen
dat in vergaderingen - of bijvoorbeeld
in beoordelingsgesprekken - de Neder
landse taal wordt gebezigd. Ouders
kunnen eisen dat het onderwijs aan
hun kinderen in het Nederlands wordt
gegeven, studenten van hun universi
teit dat zij hun collegestof in het Ne
derlands krijgen aangeboden.
Iedere Nederlander die zijn taal lief
heeft, zou voorstander moeten zijn
van een artikel in de grondwet waarin
de taal wordt verankerd. Morgen be
legt het Algemeen-Nederlands Ver
bond in Dordrecht een conferentie
over de vraag: Nederlands in de grond
wet? Het ANV is aan het eind van de
19de eeuw opgericht. Doelstelling van
de oprichters was het bevorderen van
de ontplooiing en handhaving van de
Nederlandse taal- en cultuur. Deze
doelstelling staat anno 2004 nog recht
overeind.
Dick Wortel is ivrbonden aan de werkgroep
Taal en Taalbeleid i<an het ANV www.alge-
meennederlandstvrbond.org
rotterdam/gpd - Rotterdam wil
het gemeentelijk wagenpark op
alcohol laten rijden om de strijd
tegen luchtvervuiling aan te
gaan. De milieuvriendelijke
brandstof bio-ethanol moet de
vervanger worden van benzine.
In Zweden en Brazilië zijn in
middels goede ervaringen op
gedaan met bio-ethanol - ofwel
alcohol - als brandstof. „Er
staan al iets meer dan honderd
pompen met bio-ethanol in dat
land", zegt adviseur Vermie van
Gemeentewerken Rotterdam.
Het gebruik dringt de uitstoot
van vervuilende stoffen aan
zienlijk terug. De emissie van
koolstofdioxide vermindert met
zestig tot zeventig procent, en
ook hoeveelheid stikstofdioxide
wordt teruggedrongen. De uit
stoot van het kankerverwekken
de benzeen wordt zelfs tot nul
gereduceerd.
In eerste instantie gaat het om
enkele tientallen voertuigen bij
gemeentewerken en de reini
gingsdienst. Vermie hoopt dat
meer gemeenten en diensten
dergelijke 'alcoholwagens' wil
len aanschaffen. „Want met
vijftig van zulke autos trekken
we Shell niet over de streep."
Als er voldoende animo is,
wordt het voor oliemaatschap
pijen interessanter om bio-
ethanol in de pompstations aan
te bieden, denkt Vermie.
rijswijk/anp - De Inspectie
Werk en Inkomen (IWI) kan
nog niet beoordelen of maatre
gelen die getroffen zijn om de
persoonsgegevens van mensen
met een uitkering te bescher
men afdoende zijn. Herhaling
van het vrijgeven van gegevens,
zoals dat plaatsvonA^ï 2002, is
niet uit te sluiten, aldus de IWI.
Toen kon een bureau, dat han
delt in informatie, door telefo
nische misleiding persoonsge-
vens lospraten bij onder meer
de Sociale Verzekeringsbank
(AOW en kinderbijslag) en bij
UWV (WAO en WW). De uitvoe
ringsorganisaties hebben maat
regelen getroffen om te voorko
men dat opnieuw gegevens in
verkeerde handen terechtko
men, maar het is volgens de in
spectie te vroeg om te beoorde
len of die goed werken.
Uitkeringsinstantie UWV heeft
inmiddels maatregelen geno
men die herhaling van het lek
ken van persoonsgegevens
voorkomen, zegt een woord
voerder. Zo hebben medewer
kers van de instantie alleen nog
toegang tot gegevens die zij no
dig hebben voor hun werk.
den haag - De politie pakt twee vredesdemonstranten
op bij het Nederlands Congres Centrum (NCC) in Den
Haag. De mannen protesteerden tegen de militaire beurs
van de Stichting Nederlandse Industriële Inschakeling
Defensieopdrachten', die momenteel in Den Haag wordt
gehouden. Ze werden aangehouden omdat ze, volgens
de politie, 'met ketchup liepen te spuiten' en geen ge
hoor gaven aan het politiebevel om daar mee op te hou
den. Foto: GPD/Harmeri de Jong
den haag/anp Een ruime
meerderheid van de Tweede Ka
mer herziet de plannen voor in
voering van de nieuwe welzijns
wet. Alleen de overheveling van
de huishoudelijke hulp voor zie
ken en ouderen wordt volgens
plan per januari 2006 overgehe
veld vanuit de AWBZ naar de ge
meenten. De Kamer vindt invoe
ring van de rest van de plannen
te riskant. Ze gaan alleen door
als er eerst succesvolle experi
menten mee zijn gehouden.
Staatssecretaris Ross van Wel
zijn wilde met de nieuwe wet
WMO de gehele welzijnszorg
reorganiseren en onderbrengen
bij gemeenten. Belangrijke
voorzieningen als thuiszorg, die
nu nog uit de volksverzekering
AWBZ worden betaald, zouden
ook verhuizen naar de gemeen
ten. De gemeenten zijn echter
bang dat ze de uitbreiding van
hun taken niet aankunnen. Ze
zouden de verantwoordelijk
heid krijgen over een zeer groot
pakket aan voorzieningen
waarmee ze geen ervaring heb
ben. Gemeenten zouden bij
voorbeeld moeten beslissen of
burgers recht hebben op een
verpleegkundige die bij hen
thuis verbanden komt verscho
nen of hen helpt bij het aan
trekken van steunkousen. Dat
zijn taken waar gemeenten nog
nooit mee te maken hebben ge
had.
Een meerderheid van CDA,
WD, D66, PvdA en LPF trekt
zich de zorgen van gemeenten
aan. Vanaf 2005 moeten ge
meenten gaan oefenen met de
uitvoering van nieuwe welzijns-
taken. Zeker is dat ze in 2006 te
maken krijgen met de toewij
zing van schoonmaakhulp. De
rest van de voorzieningen wor
den alleen bij de gemeenten
ondergebracht als experimen
ten hebben uitgewezen dat ze
de taken aankunnen. De frac
ties willen niet dat zieke, ge
handicapte en bejaarde burgers
de dupe van de reorganisatie
worden. Zij komen immers in
de kou te staan, als de wet niet
werkt.
Ross heeft haar plannen voor
de WMO alleen nog maar in
grote lijnen aan de Tweede Ka
mer gepresenteerd. Het is uit
zonderlijk dat ze nu al worden
bijgesteld. De staatssecretaris
zei donderdag daartegen geen
bezwaren te hebben.
De Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG) zegt in een
reactie nog steeds niet blij te
zijn met de nieuwe wet, ook al
zijn de plannen gisteren bijge
steld. De VNG is bang dat het
rijk de gemeenten te weinig
geld geeft voor de nieuwe ta
ken.
