Harddrugs
via haven
Rotterdam
BINNENLAND
'Mensenrechten Cuba vol in de schijnwerpers door rel'
Slachtoffers Enschede wachten al vier jaar op uitkering
Hof begint behandeling
moord Maja Bradaric
'Zonder paddestoelen sterven de bossen op den duur
el toeristen
Sj ramtunnel
dische dossiers
iet grofvuil
r overlijdt
nishandeling
Jhter krijgt
elijk ongeluk
nd legt laatste
ptse boo in as
idelaars
'"en lijkkist
voor
taafplaats
Drinker drie keer betrapt
Smokkel meer dan verdubbeld
Ongezond: meer
kans op armoe
en uitsluiting
maandag l8 OKTOBER 2004
uc - Omstreden of niet,
d lensenmassa heeft dit
d0 linde een kijkje genomen
mf zaterdag geopende tram-
111 il in Den Haag. Vooral za-
;zag het op de perrons
1 gloednieuwe onder-
*c' se stations zwart van de
de Itoeristen, meldde een
JSi hoerder van vervoersbe-
ITM gisteren.
bi oven Het Maxima Me-
n Centrum in Eindhoven
'tl ler ongeluk de medische
is van een aantal patiën-
on het grofvuil gezet. Een
isji (ganger vond de dossiers
container achter het zie-
oj b en gaf ze aan hetEind-
10| tDagbladEen woord-
tgi ïr liet weten dat het zie-
tjl ishaar oprechte excuses
'dt aan de patiënten. „Pa-
tinformatie dient met de
te zorgvuldigheid tewor-
ïhandeid."
- Een achttien
Jen oude baby is zater-
g in het Sophia Kin-
ihuis in Rotterdam be
gaan de verwondingen
d opgelopen door
kieling. Een 21-jarige in-
it Bleiswijk, de vriend
I moeder van het jongetje,
rband met de zaak aan-
Ken. Buren en de moeder
p politie en de ambulan-
st gebeld, omdat de baby
klingsproblemen had.
icht - Een 24-jarige
ichtenaar is in de nacht
n |jdag op zaterdag om het
.'komen bij een achter-
..door de politie. De poli-
nbjde de man controleren na
maar
i cfeg op de vlucht. Hij ver
elf macht over het stuur en
k s|0P een fabrieksgevel,
toch verder rijden,
vepde een politieauto en
't stilstand tegen een
it. Beide inzittenden
uit de auto geslingerd.
r hchoonebeek - De laat-
on inele Drentse Boo is za-
ea lv°nd door brand ver-
Een boo is een histori-
erenschuur die vroeger
(j Drenthe voorkwam. De
'oo in Nieuw Schoone-
tamde uit 1640 en was
bestuurslid C. Butter-
I stichting de Spiker
i Europa. De afgebrande
f een beeld van het leven
30| [ïentse moerasgebied.
ell1DAL - Wandelaars kre-
5chrüc van hun ,even
f tijdens een tochtje door
n, en bij Nijmegen een
*5 zeU ^gedekte lijkkist
en L na een uitvoerige
ial ht door de politie bleek
113 3st onderdeel was van
pvelspeurtocht.
- Natuurbegraaf-
fergerbos in het Lim-
JSint-Odiliënberg is za-
frond in Antwerpen
P uitvaartbedrijfsleven
pheiden met de intema-
runeral Award. Berger-
Jlaat uit een bos van 6,5
L zonder omheining. Na-
bden kunnen er de laat-
jplaats van de overlede-
eigen inzicht inrichten.
enschede/anp - Slachtoffers van
de vuurwerkramp in Enschede
wachten al vier jaar op een uit
kering van de aansprakelijk
heidsverzekering van SE Fire
works. Verzekeringsmaatschap
pij Allianz zegde vier jaar gele
den toe een miljoen euro uit te
keren aan slachtoffers. Maar
doordat de twee directeuren
van de vuurwerkfabriek niet
willen tekenen, is er nog geen
cent uitgekeerd. Dat zegt mr. D.
Kalma, die 250 gedupeerden
vertegenwoordigt.
Volgens Kalma zijn beide direc
teuren bang om hun handteke
ning onder het uitkeringsver-
zoek te zetten, omdat ze daar
door schuld aan de ramp er
kennen. De 250 gedupeerden
hebben immers een bodem
procedure aangespannen om
onder anderen de directeuren
Bakker en Pater verantwoorde
lijk te stellen voor de ontplof
fing in mei 2000 in Enschede.
Raadsman J. Plasman van di
recteur R. Bakker ontkent de
aantijgingen van Kalma met
klem. „Als de verzekerings
maatschappij Bakker een con
tract voorlegt, wordt het dezelf
de dag getekend. Bakker heeft
altijd gezegd onvoorwaardelijk
te tekenen voor uitkering van
de aansprakelijkheidsverzeke
ring aan de gedupeerden.
De verzekeraar wil een onaf
hankelijke stichting in het leven
roepen die het verzekeringsgeld
beheert en uitkeert aan de
slachtoffers. Volgens Plasman is
de voormalig directeur van Fi
reworks benaderd om voorzit
ter te worden van die stichting.
„Hij heeft oprichtingsaktes ge
kregen met het verzoek te teke
nen. Bakker wil helemaal niet
in zo'n stichting plaatsnemen.
Hij wil die verantwoordelijk
heid niet nemen."
Volgens Kalma is het 'absolute
onzin' dat Bakker en Pater in
een dergelijke stichting plaats
nemen en een dergelijk verzoek
hebben gehad van Allianz. „Er
zijn vijf personen benaderd die
geen belangen hebben bij de
ramp. Om tot uitkering over te
gaan hebben we wel een hand
tekening nodig van de polis
houders, de beide directeuren."
Als de directeuren niet tekenen,
hoopt Kalma dat de rechtbank
in Den Haag in de bodempro
cedure snel uitspraak doet. De
raadsman had afgelopen
woensdag een uitspraak ver
wacht over de verantwoorde
lijkheid van de gemeente En
schede, het Rijk en SE Fire
works voor de ramp, maar de
rechter heeft de zaak aange
houden tot voorjaar 2005.
delfzul/anp - Een 51-jarige
hardleerse drinker uit Godlin
ze is zaterdagavond in Delfzijl
binnen vier uur drie keer aan
gehouden en betrapt op het
rijden onder invloed. De man
werd voor het eerst rond zes
uur 's avonds aangehouden
op een plein midden in Delf
zijl. Hij had bijna drie keer de
toegestane hoeveelheid ge
dronken. en de politie nam
hem zijn rijbewijs af.
Anderhalf uur later zag de po
litie tie man een straat verder
op weer in een auto zitten.
Het alcoholpromillage in zijn
bloed bleek nauwelijks ge
daald. Toch werd hij weer
weggestuurd.
Rond tien uur trof de politie
hem weer in zijn auto. Kenne
lijk was hij weer gaan drinken,
want het alcoholgehalte in
zijn bloed was gestegen.
De politie besloot nu tot een
efficiënte maatregel en nam
de auto in beslag.
rotterdam/anp - Bij controles
van douane, zeehavenpolitie en
FIOD/ECD is in de Rotterdamse
haven de afgelopen negen
maanden 3300 kilo cocaïne ge
vonden. Dat verklaarde de zee
havenpolitie Rotterdam zater
dag.
De hoeveelheid drugs die sinds
begin dit jaar in de Rotterdam
se haven in beslag werd geno
men, is bijna twee keer zo groot
als wat er in het hele jaar 2003
werd gepakt. De gevonden
drugs hebben een straatwaarde
van 150 miljoen euro.
De politie sluit niet uit dat de
toename van de drugsstroom in
Rotterdam te maken heeft met
de strengere controles op
Schiphol. Bij deze zogenoemde
100-procentscontroles worden
toestellen uit een risicoland
compleet onderzocht op drugs,
inclusief passagiers en bagage.
„Het kan heel goed zijn dat
smokkelaars vanwege die con
troles uitwijken naar de haven,
maar wellicht zijn er ook ande
re redenen voor", aldus een
woordvoerster van de zeeha
venpolitie.
De controles van de containers
in de Rotterdamse haven wor
den uitgevoerd door zoge
noemde hit and run-container
teams. Deze zijn samengesteld
uit leden van zeehavenpolitie,
douane en FIOD/ECD.
De politie pleit voor meer sa
menwerking tussen deze dien
sten om de pakkans te vergro
ten. „De afgelopen jaren is de
samenwerking al flink aange
haald, maar er zou nog meer
nadruk op gelegd moeten wor
den", aldus de woordvoerster.
arnhem/anp - Het gerechtshof
in Arnhem begint vandaag met
de beroepszaak tegen de drie
jongens, die door de Arnhemse
rechtbank zijn veroordeeld
voor de moord op de 16-jarige
Maja Bradaric uit Nijmegen. De
jongens kregen straffen van drie
tot elf jaar cel. Zowel het open
baar ministerie (OM) als de ver
dachten zijn in beroep gegaan.
De vwo-scholiere werd vorig
jaar november gewurgd. Daar
na werd haar lichaam in brand
gestoken. Volgens de rechtbank
hebben de 19-jarige Goran M.
uit Beuningen en de 19-jarige
Ferdi uit Nijmegen de moord
gepleegd en het lichaam in
brand gestoken. Goran M.
kreeg acht jaar cel en tbs. Ferdi
was volgens de rechtbank
volledig toerekeningsvatbaar en
kreeg elf jaar cel.
De 17-jarige Nijmegenaar Go
ran P. wist van de plannen. Hij
zat ook in de auto toen de an
dere twee het misdrijf pleeg
den, maai' heeft volgens de
rechtbank zelf niet actief mee
gedaan. Hij kreeg drie jaar
jeugddetentie. Het OM eiste in
hoger beroep aanzienlijk hoge
re straffen.
Het hof gaat vandaag nog niet
inhoudelijk op de zaak in. Dat
gebeurt op 18 en 19 november,
precies een jaar na de dood van
Maja Bradaric.
De kinderrechter in Arnhem
doet morgen uitspraak in de
zaak tegen de 15-jarige harts
vriendin van Maja. Het OM ver
wijt dit meisje voorkennis, om
dat haar vriendje Goran M.
haar had verteld over de
moordplannen.
Paddenstoelen in de Dordtse boswachterij. Linksboven de rusula, rechts de vliegezwam Linksonder boswachter Dick Elings. Foto: GPD/Johan van Gurp
(advertentie)
door Dick Hofland
dorst - De natuur kan niet zonder padde
stoelen. Nu er op grote schaal illegaal
wordt geplukt, maakt Staatsbosbeheer
zich ernstig zorgen.
Het ruikt naar herfst in de verlaten bos
sen rond Dorst. Een vennetje ligt rim
pelloos te wachten op het eerste zuchtje
wind en de nachtelijke regen heeft plas
sen achtergelaten op de wandelpaden.
In het nog vochtige gras zijn paddestoe
len omhoog geschoten.
Boswachter Dick Elings maant tot voor
zichtigheid. „Ze zijn heel kwetsbaar."
Hij weet precies waar ze staan, de can
tharellen en het eekhoorntjesbrood, de
giftige miselium, rusula of inktzwam. Of
beter misschien: waar ze stonden. De af
gelopen dagen heeft hij mensen gezien
'met wagens vol'. Elings: „Pure diefstal."
Voor stropers is het plukken van padde
stoelen altijd al een goede boterham ge
weest, omdat ze geen kosten hoeven te
maken en voor een aardig prijsje aan
restaurants kunnen leveren. Een kilo le
vert al snel zo'n vijftig euro op.
Dit jaar struinen ook veel Duitsers, Po
len en Tsjechen de bossen af in Gelder
land, Overijssel, Drente en Noord-Bra
bant. In hun land is het plukken of niet
verboden en weten ze niet beter, zoals
de Duitsers, of zijn paddestoelen een
zeldzaamheid geworden, zoals in menig
Oost-Europees land. Ook veel Nederlan
ders plukken voor eigen genoegen de
bossen bijkans leeg.
Staatsbosbeheer maakt zich ernstig zor
gen over die ontwikkeling. Het aantal
paddestoelen is de afgelopen jaren al
fors afgenomen, maar illegale pluk op
zo'n grote schaal als nu is een enorme
bedreiging voor de Nederlandse bossen.
„Zonder paddestoelen sterven de bos
sen op den duur", zegt Elings.
Zwammen - de wortels van de padde
stoel - leven van dood hout. Zij zorgen
ervoor dat het hout zacht wordt, waar
door er mos op kan groeien. Dat mos
trekt insecten aan en die lokken weer
vogels. „Alles in de natuur heeft zijn
functie."
Elings en zijn collega's zijn de laatste tijd
een soort politieagenten geworden. Ze
moeten illegale plukkers opsporen en
bekeuren. De boetes lopen de laatste tijd
nogal eens op tot honderden euro's. In
sommige gemeenten is het bezit van
meer dan twee paddestoelen al straf
baar. Staatsbosbeheer hoopt, dat door
de strenge controle en stevige boetes
mensen het voortaan uit hun hoofd la
ten om paddestoelen te plukken.
De meeste mensen weten amper wat ze
plukken, zegt Elings. „Ze pakken een
inktzwam, die meestal vlakbij een berk
groeit, maar hebben geen idee hoe giftig
dat ding is. Ze plukken een kabouter
paddestoel, rood met witte stippen,
maar daar kun je niks mee. Zo belem
meren ze dat de paddestoelen zich kun
nen voortplanten en vernielen ze het
bos."
Eén of twee paddestoelen kan geen
kwaad, maar heel veel mensen plukken
er een paar, kijken er eventjes naar en
gooien ze weer weg. Bij de volgende
paddestoel doen ze precies hetzelfde.
„Of ze denken: Hé, wat een mooie, en
dan zitten ze al onder de uitslag als ze
hem alleen maar aanraken."
Voor sommigen is de giftigheid juist een
aansporing. De vliegezwam bijvoorbeeld
is geliefd onder paddogebruikers. Wie
deze paddestoel eet, krijgt hallucinaties.
maar loopt ook groot gevaar. Een halve
kan soms nog net, maar een hele is le
vensgevaarlijk. Bovendien lijkt deze
zwam heel sterk op de pantharina en
wie die doorslikt, gaat dood. Bij andere
soorten die op de inktzwam lijken, is de
kans op sterfte tachtig a negentig pro
cent.
Niet voor niets werden paddestoelen in
de Middeleeuwen veelvuldig gebruikt
voor giftige mengsels. „Dat is tegelijk
een deel van de aantrekkingskracht,
paddestoelen hebben iets mystieks",
weet Elings. Het is lastig, vindt hij, om
uit te vinden of mensen met boze opzet
plukken of uit onwetendheid. Ook bij
kinderen, die met het plukken een zak
centje kunnen verdienen.
Hij wil geen boeman zijn en vindt dat le
raren meer voorlichting moeten geven
en kinderen op het hart moeten drukken
geen paddestoel te plukken. „Ga met ze
het bos in, laat dingen zien en leg het
uit. Dat is beter dan ze herfststukjes la
ten maken."
Die raad heeft hij ook voor volwassenen.
„Een geplukte paddestoel is na een paar
dagen al dood. Koop een paar kunst
paddestoelen, daar doe je jéren mee."
door Jaco van Lambalgen
den haag - Cuba heeft Boris Dit-
trich (D66) en Kathleen Ferrier
(CDA) en hun Spaanse collega
Jorge Moragas zaterdag bij aan
komst in Havana opgepakt en
meteen naar Europa terugge
stuurd. Het regime van Fidel Cas
tro heeft geen behoefte aan pot
tenkijkers.
Boris Dittrich was zaterdag
avond alweer terug in Amster
dam. Met hetzelfde toestel
waarmee hij naar Havana was
gereisd. Formeel als toerist,
maar met het doel om met Cu
baanse dissidenten te praten.
- Wat is er precies gebeurd?
„We kwamen zaterdag met zijn
vijven, Kathleen Ferrier, onze
Spaanse collega Jorge Moragas
en twee begeleiders, in Havana.
Op het vliegveld werden we uit
de rij gepikt. Onze paspoorten
en tickets werden afgenomen
en vijf mannen in uniform
brachten ons naar een kamertje
zonder ramen. Op onze vragen
wat er aan de hand was, kregen
we geen antwoord."
,,0p een gegeven moment
kwam er een commandant bij.
Die verweet Moragas dat hij
De Kamerleden Dittrich (D66) en Ferrier (CDA) terug op Schiphol, nadat zij Cuba waren uitgezet.
Foto: ANP/Toussaint Kluiters
Cuba had beledigd. Moragas
zeivorige week in het Spaanse
parlement, dat hij het niet eens
was met de regering dat de
contacten met Cuba weer kon
den worden aangehaald."
Al die tijd dat wij daar zaten
mochten we geen contact op
nemen met de Nederlandse
ambassadeur. Die was op het
vliegveld om ons af te halen.
Moragas heeft nog wel met de
Spaanse ambassadeur gebeld.
Maar na een kleine twee uur
brachten ze ons naar het vlieg
tuig terug, met de mededeling
dat we Cuba werden uitgezet."
- Wat ging u doen in Cuba?
„Wij wilde praten met een aan
tal dissidenten. Een van hen
kan ik wel noemen: Oswalda
Paya, winnaar van de Sacharov-
prijs van het Europees Parle
ment. Hij is de organisator van
een referendum voor vrijheid
van meningsuiting, van verga
dering en het recht een eigen
bedrijfje te beginnen. Castro
heeft de handtekeningen voor
het referendum geweigerd. De
mensen die ze verzameld heb
ben, zitten in de cel. Sommigen
voor meer dan twintig jaar."
- Was de reis niet goed geregeld?
„Helemaal niet! Ik reisde op
een toeristenvisum, maar dat
deed ik in juli ook. Het hele
programma was in overleg met
de Nederlandse ambassade in
Havana opgesteld. De Cubanen
wisten wat ik kwam doen. De
Cubaanse ambassadeur is nota
bene vorige week nog bij me
langs geweest. Toen heeft hij
zich verontschuldigd dat ik in
juli geen dissidenten in de ge
vangenis kon opzoeken. Hij zei
ook dat ik nu met andere men
sen moest praten, omdat de
dissidenten door de VS betaald
worden om onrust te stoken."
- Wat zegt dit over de mensen
rechten in Cuba?
„Dat vrijheid van meningsui
ting in feite niet bestaat. Cuba
is een grote gevangenis. En het
kan de machthebbers blijkbaar
niet schelen wat het buitenland
van hen denkt. Dat ze ons wei
geren, terwijl ze weten dat ze
daardoor een rel veroorzaken,
geeft het beeld van een in zich
zelf gekeerd regime. Europa
moet nu druk op de ketel hou
den, en in geen geval de ban
den met Cuba versoepelen zo
als de Spaanse regering wil."
„Door deze rel staat de men
senrechtensituatie nu volop in
de belangstelling. Als wij ge
woon ons bezoek gebracht
hadden, met een persconferen
tie bij terugkeer, had iedereen
gezegd: What's new?"
(advertentie)
den haag/anp - Niet een laag
inkomen iftaar een slechte ge
zondheid vormt het grootste ri
sico voor sociale uitsluiting. Het
Sociaal en Cultureel Planbu
reau (SCP) constateert dat in
een vandaag gepubliceerde stu
die. Die is gebaseerd op enquê
tes bij 860 huishoudens.
Uit het onderzoek komt naar
voren dat één op de tien Neder
landers te maken heefcmet so
ciale uitsluiting. Zo heeft tien
procent van de volwassenen
slechts een beperkt informeel
sociaal netwerk. Nog eens tien
procent heeft voortdurend fi
nanciële zorgen.
Bij de belangrijkste risicogroe
pen zijn die percentages aan
zienlijk hoger. Die risicogroe
pen zijn: alleenstaande ouders,
uitkeringsontvangers, mensen
die werkloos zijn geweest, niet-
westerse allochtonen en men
sen die de Nederlandse taal niet
goed beheersen.
In het overheidsbeleid voor de
bestrijding van armoede en so
ciale uitsluiting ligt de nadruk
vooral op het hebben van be
taald werk of een inkomen. Vol
gens het SCP is er meer aan
dacht nodig voor de verbetering
van de gezondheid, ook op psy
chisch vlak.
