Cd helpt kinderen dood verwerkei
GESPREK VAN DE DAG
Zelfstudie, theater en
muziek tijdens ramadan
Verstoten koalababy
vertedert Australiërs
Chattende jeugd heeft
hechtere vriendschappen
LEVEN
Wanna fight?
vrijdag 15 oktober 2oo4
"s cUf\Tj KOST IKOE EEAJ VERMOCJ EN 3AyHE?
MENSELIJK
Onbekenden hebben in de nacht
van woensdag op donderdag in de
Duitse plaats Kerpen het graf ge
schonden van Elisabeth SCHUMA
CHER, de moeder van de autocou
reurs MICHAEL en RALF. Volgens
de politie is de kist blootgelegd,
maar niet geopend. Onduidelijk is
nog of deze daad gericht is tegen de
Duitse formule-l-coureurs Michael
en Ralf Schumacher. Mogelijk gaat
het om een willekeurige daad van
vandalisme. Elisabeth Schumacher
overleed in april 2003.
De Canadese acteur JIM CARREY, be
kend van films als Ace Ventura, Liar
Liar en Dumb and Dumber heeft het
AMERIKAANSE staatsburgerschap
aangenomen.
Carrey zwoer vo
rige week al
trouw aan de
Stars and Stri
pes, aldus de
Hollywood-
niëuwsdienst E!
Online. Carrey
zei het staats
burgerschap te
hebben aange
vraagd uit liefde I
en erkenning
voor het land
waarin hij zo veel succes gehad heeft.
,,Dit land heeft mij gevormd en mijn
dromen doen uitkomen", aldus de 42-
jarige acteur. De acteur wil meedoen
met de Amerikaanse verkiezingen,
maar zal zijn Canadese afkomst nooit
verloochenen: „Ik ben er trots op Ca
nadees te zijn. Daarom neem ik een
dubbele nationaliteit". Foto: Reuters
Zanger en musicalster BEN CRA
MER is in 2001 OPGELICHT door
een regisseur. Cramer liep hierdoor
zo'n 70.000 tot 80.000 euro aan
inkomsten mis. Hij vertelt zijn ver
haal morgen voor het eerst in het
TROS-programma Opgelicht. Cra
mer werd destijds door regisseur
Wil Elbert benaderd voor een
hoofdrol in zijn musical Gaudi. Op
dat moment was de voorstelling
een groot succes in Duitsland. Cra
mer tekende het contract en begon
een jaar later aan de repetities. El-
bert bleek de cast niet te kunnen
betalen en vlak voor de try-outs
werd het project afgeblazen, wat
een financieel fiasco voor Cramer
betekende. Elbert zou volgens Op
gelicht meer slachtoffers op zijn
geweten hebben. Zo maakte hij
eerder al een decorbouwer van een
amateurvereniging geld afhandig.
De Britse rocklegende ERIC CLAP
TON moet het voorlopig zonder
RIJBEWIJS stellen. Hij moest het
document inleveren, nadat de
Franse politie hem erop had be
trapt dat hij in zijn Porsche 911
turbo met een snelheid van 216
kilometer per uur over de snelweg
raasde. Op Franse snelwegen mag
hoogstens 130 kilometer worden
gereden. Clapton raakte niet alleen
zijn rijbewijs kwijt, maar moet ook
een boete van 750 euro betalen.
Een motoragent hield hem aan op
de A6 in de buurt van Beaune in
Bourgondië. De 59-jarige gitarist
mocht de reis voortzetten - naast
zijn secretaris die het stuur over
nam.
De vastenmaand ramadan, die van
daag begint, is voor moslims niet al
leen een kwestie van niet eten, ro
ken, drinken en vrijen van de eerste
ochtendschemering tot zonsonder
gang. Zelfstudie, lezingen en dit jaar
ook theater en muziek zorgen voor
bezinning en verstrooiing.
Zcala in Den Haag, de nieuwe naam
van het Volksbuurtmuseum in de
Schilderswijk, brengt het programma
Nachten van de Ramadan met thea
ter, muziek en stand-up comedy.
Onderdeel daarvan is de theater
voorstelling voor jongeren Wie ben ik
en waar ga ik naar toe? Het stuk on
der regie van Karim Traïda gaat over
de beeldvorming van moslims na 11
september 2001. Drie vriendinnen
zijn in een vliegtuig op weg naar 11
september, 'de clash van culturen'.
Ze hebben vijftig minuten om de ge
schiedenis al dap. niet te veranderen.
Imams en andere predikers, van ra
dicaal tot liberaal, draaien overuren
met lezingen in moskeeën. Bij de ah-
madiyya-moslims krijgen ook de ge
lovigen zelf, vooral de jongeren, de
kans om hun zegje te doen over
Etienne Rey
Hoe meer je denkt te
missen van het leven,
hoe meer het geeft
maatschappelijke en religieuze the
ma's. In de moskeeën in de vier gro
te steden houdt de imam of een 'ge
wone' gelovige elke avond na het ge
bed een korte lezing over onderwer
pen als rechtvaardigheid, goed na
buurschap, harmonie in het gezin en
klonen. „We willen mensen aanspo
ren om zelfstudie te doen en in een
voordracht een bepaald onderwerp
vanuit een islamitische invalshoek te
behandelen", zegt voorzitter H. Ma-
hawat Khan van ahmadiyya-organi-
satie AAIILN.
De ahmadiyya is een hervormings
beweging die in de 19de eeuw in
Brits India is gesticht door Mirza
Ghulam Ahmad. Ze worden door de
islamitische meerderheid vaak niet
als moslims beschouwd omdat ze
Mohammed niet als de laatste pro
feet erkennen, maar ook Ahmad die
status toekennen. Moslims zien het
vasten als een periode van lichame
lijke en geestelijke zuivering en een
uiting van solidariteit met de armen.
Sommige moskeeën delen tijdens ra
madan eten en drinken uit aan al
leenstaanden, daklozen en vluchte
lingen. Het vasten is voor moslims
ook een teken van dankbaarheid je
gens God voor de koran, omdat in de
maand ramadan de openbaring aan
Mohammed begon.
Zieken, ouderen en menstruerende,
zwangere en zogende vrouwen hoe
ven niet te vasten. Het suikerfeest (id
al-fitr), dat dit jaar op 13 november
begint, markeert het einde van rama
dan. Moslims brengen dat in familie
kring door. anp
De dierentuin in het Australische
Sydney heeft er een nieuwe topat
tractie bij: het koalabeertje Koori, dat
zo klein is dat het in een theekopje
past. Het diertje werd eind septem
ber verstoten door zijn moeder,
waarna verzorgster Darrelyn Rainey
zich over hem ontfermde. Inmiddels
maakt Koori het goed, meldt de die
rentuin.
Het zeven maanden oude buidel
diertje was ernstig uitgedroogd en
ondervoed toen hij in september
werd weggehaald bij zijn moeder.
Het personeel van de dierentuin
vreesde dat hij het niet zou halen.
Heel Australië leefde mee en bad
voor Koori's herstel.
Rainey heeft Koori wekenlang ver
zorgd en gevoed met speciale melk.
Nu eet hij inmiddels eucalyptusbla
deren, het normale dieet van koala's.
De donzige buideldieren kunnen
normaal gesproken achttien jaar oud
worden, maar zijn kwetsbaar door
hun bijzonder kieskeurige eetge
woonten. Ze eten uitsluitend euca
lyptusbladeren en dan lusten ze nog
niet eens alle soorten.
De koala is het nationale symbool
van Australië. Er leven ongeveer
100.000 exemplaren in het wild. In
1788, toen de eerste Europeanen
aankwamen in wat later Australië
Het koalabeertje Koori is zo klein dat
het in een theekopje past. Foto: Reuters
zou worden, waren dat er naar
schatting nog tussen de zeven en
tien miljoen, anp/rtr
Jongeren die op internet veel
met leeftijdgenoten communi
ceren hebben hechtere relaties
met hun vrienden dan de
jeugd die dat niet doet. Dat is
volgens hoogleraar P. Valken
burg van de Universiteit van
Amsterdam het opvallende re
sultaat uit een woensdag ge
presenteerd onderzoek dat ze
uitvoerde onder 816 middel
bare scholieren.
Van de jongeren tussen 10 en
17 jaar gebruikt 84 procent het
internet voor communicatie
doeleinden. Als ze online zijn,
chatten ze gemiddeld onge
veer een urn". Dat doen ze bij
na altijd met leeftijdsgenoten
die ze al kennen. Vriendschap
pen worden vooral hechter als
jongeren chat kunnen gebrui
ken om over persoonlijke din
gen te praten zoals verliefd
heid, geheimen, seksualiteit en
hun zorgen. Vier procent van
de scholieren communiceert
regelmatig met vreemden.
„Vroeger, toen jongeren nog
minder online waren en er nog
weinig bekende chatprogram-
ma's bestonden, was het waar
schijnlijker dat jongeren .met
vreemden communiceerden.
Chatten neemt gemiddeld een uur in beslag. Foto: Archief
Hun vrienden waren simpel
weg nog niet online", verklaart
Valkenburg.
In de jaren negentig ontdekten
onderzoekers nog vooral nega
tieve effecten op de sociale be
trokkenheid als gevolg van het
chatten. Tijd online ging ten
koste van rechtstreekse con
tacten met bijvoorbeeld fami
lieleden en buurtgenoten. „Te
genwoordig stimuleren mo
derne technologieën juist dat
je met je bestaande sociale
netwerk in contact treedt",
dus de onderzoekster. Uiti
derzoek dat internetaanbie
Planet Internet eerder lieti
voeren bleek dat vier op de
ouders zich enige tot veel 2
gen maakt over ongewenst
ervaringen van hun kinderi
op het web. Ze zijn onder 1
meer bang dat de kinderen
contact komen met pedofii
len. anp
Kinderen zouden al eerder kennis moeten maken met de dood en er niet pas mee geconfronteerd worden als iemand overlijdt. Foto: ANP/Robin Utrecht
Wat is doodgaan? Hoe neem je af
scheid van iemand die dood is?
Cremeren, doet dat pijn? Vragen
die kinderen stellen als er iemand
overlijdt. De cd De Schat van Ama-
doris probeert ouders te helpen
hun kind hierin te begeleiden.
Eigenlijk moeten kinderen al eer
der kennis maken met de dood en
er niet pas mee geconfronteerd
worden als iemand overlijdt. „An
ders komen de vragen en het ver
driet tegelijkertijd", zegt Yvonne
van Leeuwen (31), de bedenkster
en maakster van de cd. Van Leeu
wen is uitvaartverzorgster in Arn
hem en gespecialiseerd in kinder-
uitvaartën.
Ze kwam op het idee toen ze vorig
jaar september de uitvaart ver
zorgde van Pauline Eibers, die een
dochtertje had van vijf jaar, Fe-
nna. Samen met een aantal ande
re kinderen zat Fenna rond Yvon
ne bij de kist en terwijl er muziek
van K3 klonk konden de kinderen
bellen blazen, de gedachten aan
de overledene daarin stoppen en
de bellen laten vliegen achter de
regenboog. „Dat gaf zo'n opluch
ting in de dienst", zegt Van Leeu
wen. „Je voelde de spanning weg
vallen. Dat inspireerde me enorm.
Toen dacht ik: hier moet ik meer
mee. Er moet iets komen. En zo is
de cd ontstaan."
De vader van Fenna, René van
Eeten, is erg blij met het initiatief.
Hij raadt alle ouders aan om met
hun kinderen te praten over
doodgaan en afscheid nemen.
„Het is net als boodschappen
doen", zegt hij. „Dat hoort ook bij
het leven. Een goede begeleiding
is het begin van alles wat komen
gaat. Het gaat nu goed met Fenna,
mede doordat zij betrokken werd
bij alles wat er gebeurde."
Vaak weten ouders niet hoe ze de
vragen van hun kinderen omtrent
doodgaan en afscheid nemen
moeten beantwoorden, merkt
Van Leeuwen. „Ouders hebben
hun eigen verdriet en zijn geneigd
om kinderen bij de uitvaart thuis
te laten. Maar dat is niet goed. Je
moet ze er juist bij betrekken. Zij
hebben óók iemand verloren van
wie ze hebben gehouden."
De cd vertelt het verhaal van
Amadoris, een klein meisje wier
moeder ernstig ziek is en overlijdt.
Wat er dan allemaal gebeurt en
besproken wordt, wordt verteld
en gezongen in aangrijpende lied
jes. Alle teksten zijn door Van
Leeuwen zelf geschreven. En het
zijn niet de minsten die aan de cd
hebben meegewerkt. Bram van
der Vlugt (de landelijke sinter
klaas) en Tony Neef (musicalster,
die onder meer de hoofdrol speel
de in Miss Saigon) vertellen en
zingen op de cd. „Tony Neef be
wonder ik al jaren om zijn ta
lent", vertelt Van Leeuwen. „Ik
vond dat hij mee moest doen.
Ook dacht ik meteen aan Bram
van der Vlugt vanwege zijn stem.
Eerst wilde hij niet omdat hij te
bekend is als sinterklaas. Maar hij
heeft het toch gedaan omdat hij
graag wilde en ik graag wilde. In
het begin denk je even: 'hé, wat
een bekende stem', maar dat is
snelweg."
De regenboog neemt in het ver
haal een belangrijke plaats in.
„Het is een heel bruikbaar sym
bool voor kinderen", zegt Yvonne
van Leeuwen. „Sommige mensen
noemen de plek achter de regen
boog de hemel, anderen zeggen
dat je een engeltje of een sterretje
wordt. Ouders kunnen dat naar
eigen gedachten invullen."
Voor de cd heeft Van Leeuwen de
stichting Iriza opgericht. Iriz
Esperanto voor regenboog.
de opbrengst wil Van Leeuw
andere projecten opzetten vi
het begeleiden van kinderen
doodgaan. „Zo denk ik aane
lesprogramma en aan een pi
tenboekje of iets dergelijks."
Een grote ambitie is het opric
ten van een organisatie die di
klaarstaat als er iets gebeurt
voorbeeld wanneer een oud!
kinderen heeft vermoord. Ik
voor mij dat de school waari
kinderen op zitten die organi
kan bellen en dat er dan mee
klaarstaan om die klas te beg
den. Maar dat is niet eenvow
dus dat is een meerjarenplan
Wilma Reinders
De cd kost 10 euro, excl. verzendkoi
Bestellen kan via internet: www.irii
'Doe mij maar een biertje...' hoor ik mezelf zeggen.
Da's gek, ik ben geen bierdrinker, omstandigheden
met nasi en hittegolven daargelaten. Toch heb ik nu
'een behoefte'. Het plastic flesje met draaidop dat ik
krijg, doet erg hip aan voor een avondje primitief
volksvermaak.
De Ahoy fungeert vanavond als sportpaleis. Too hot
to handle presents: 'Muay Thai mix fight event'.
SBS6 denkt daar een slaatje uit te kunnen slaan en
heeft zodoende het 'sterrenboksen' in leven geroe
pen. Zo ben ik hier dan ook beland. Netjes opgebor
gen in een apart vak voor de vip-aanhang. Het is
duidelijk dat de rest van het publiek niet zit te wach
ten op halve sterren en hele ego's van de tv. Zodra
er een tv-technische cue wordt gegeven, begint er
en masse een fluitconcert. Ondertussen vermaken
ze zich met de Tokkies, die sinds kort ook tot vips
gerekend mogen worden. Het moeilijk te amuseren
publiek raakt door het dolle heen, als pa-Tokkie op
gefokt door de uitdagerijtjes, met de relschoppers
op de vuist wil gaan. 'Are you tokkie to me?' staat er
op zijn t-shirt en pa-Tokkie voelt zich duidelijk aan
gesproken. Ma-Tokkie heeft inmiddels voor de ca
mera d'r middelvinger een voorkeursbehandeling
gegeven en krijgt van een veiligheidsagent een
standje. Het boksen is even bijzaak.
Inmiddels ben ik behoorlijk opgehitst. Met bier in
één hand en de ander tot vuist gebald, sta ik met
tien centimeter naaldhak bovenop één van de vip-
stoelen te schreeuwen. Ik mis niets van het spekta
kel. In de ring zelf is het tot nog toe het rustigst. De
Ahoy vibreert en walmt van het testosteron. Ik in
haleer de woeste mannen spanning die als een
dampende walm in de ruimte hangt. Even verder
op is alweer een opstootje begonnen. Opgefokte
haantjes, die door hun bedenkelijke breedte meelij
wekkend klein ogen, storten zich met elkaar op el
kaar.
Nadat die sterren hun dingetje hebben gedaan, is
het tijd voor de echte sterren om te laten zien hoe
het wél moet. Met veel tamtam worden ze aange
kondigd. Rook en stroboscooplicht. Personal rap
pers die een lofzang geven op de overwinningen
van hun held. Twee stoeipoezen in hotpants aan de
ketting en een heel gevolg van trainers en assisten
ten. Met veel bambam en geworstel gaan de
moordmachines elkaar te üjf. Het ziet er wat heftig
uit, maar deze kemphanen weten tenminste wat ze
doen. In tegenstelling tot hun fans die volgepompt
met opwinding en irritatie nu ruzie zoeken met el
kaar. Het feest is voorbij, maar de hormonen wer
ken door. Bij de uitgang is het onrustig. Er is een
schietincidentje op het parkeerterrein. Een flinke
schram wordt binnengebracht, een kaal bloedend
hoofd volgt. What's the fuzz? Leuk hoor, dat collos-
seum-Romeins-vermaak-gedoe, maar ik heb het nu
V
wel gehad met die provocerende schreeuwende
leeuwen. Het parkeerterrein is te donker en te on
overzichtelijk om me vermaakt te voelen.
Een 'bewogen' avond. Bijna zó ordinair dat je gaat
denken dat SBS6 het hele event in scène heeft ge
zet. Kijkcijfers, daar draait het tenslotte allemaal
om. Dat is het testosteron van de commercië- 1
le zenders. 'De sfeer is hier fantastisch!!!',
schreeuwde presentator Ton van Rooyen
in de camera. Professioneel als hij is, zich
niets aantrekkend van het verontwaar
digde publiek dat afkeurend bleef fluiten I
of de bloederige ellende die zich buiten
de boksring afspeelde. 'Tot volgend
jaar!'
De freefihgt-clan, die zich tot op heden 1
kon heugen met een selectief gezel
schap dat de kunst van het vechten weet
te waarderen, moet tot hun ontzetting
toezien dat ze speelbal, ehh boksbal, wor
den van een omroep die met een paai' vips
de sport, maar vooral de eigen zender,
nieuw leven wil inblazen. Waar freefigh-
ters vechten, koopt SBS6 dus de rech
ten...
reageren? reacties _op_column@hot-
mail.com
