KUNST CULTUUR
'We willen het orkest van Leiden zijn'
'Ik wil de mensen opzwepen'
Montezuma's Revenge
klinkt akelig artificieel
Albert Verlinde wordt prijsvechter op musicalmarkt
Prins Clausprijs 2004
voor Palestijnse dichter
Amsterdam op kaart
als 'capital of dance'
Nederlandse vertaling songs Dylan
R5
woensdag 13 OKTOBER 2OO4
den bosch/gpd - V&V Enter
tainment, het theaterbedrijf van
tv-persoonlijkheid Albert Ver
linde, gaat zich de komende ja
ren als prijsvechter op de musi-
calmarkt begeven. De toe
gangskaartjes voor familiemusi
cals gaan maximaal dertig euro
kosten. Daarmee wil het bedrijf
dit kostbare theatergenre be
taalbaar houden voor een zo
groot mogelijke groep mensen.
„We merken dit seizoen dat het
tijden van economische crisis
zijn", zegt Verlinde. „De abon
nementenverkoop in de thea
ters loopt terug. Dan moet je
niet met hele hoge toegangs
prijzen komen. Onze kracht is
juist dat we voorstellingen ma
ken waar veel mensen naar toe
gaan. Dat willen we de komen
de jaren overeind houden."
Dertig euro voor een musi
calkaartje is volgens Verlinde te
doen. „We merken dat sponso
ren makkelijker met ons in zee
gaan wanneer we een familie
musical produceren. Daardoor
hoeven de kaartjes niet steeds
duurder te worden."
Volgend theaterseizoen brengt
V&V Entertainment de van oor
sprong Amerikaanse musical
'Annie' in een Nederlandstalige
versie. Die gaat naar schatting
2,2 miljoen euro kosten. Voor
dat project gaat het bedrijf sa
menwerken met Princess En
tertainment, het huishoudarti-
kelenbedrijf van de zakenman
Aad Ouborg. „Princess heeft
onze Hameien-musical gespon
sord. Voor komend seizoen wil
de hij ook een familiemusical
produceren. Je kunt dan beter
de krachten bundelen. Boven
dien is Princess een kapitaal
krachtig en inventief bedrijf. We
creëren zo een situatie die je
ook op West End en Broadway
tegenkomt."
Voor 'Annie' geldt dat Princess
Entertainment als een volwaar
dige partner gaat meedraaien.
„Maar wij dragen de eindver
antwoordelijkheid", benadrukt
Verlinde. Hij maakte gister
avond bekend dat Loeki Knol
en Michel Sorbach zijn aange
trokken voor de twee volwassen
hoofdrollen.
Voor de productie zijn in totaal
130 kinderen nodig. Daarvoor
worden 'de grootste kinder-au-
dities ooit' gehouden. Verlinde
ziet die met vertrouwen tege
moet. „De nieuwe generatie
kinderen is creatiever en mak
kelijker om mee te werken dan
eerdere generaties. Juist daar
door wordt een voorstelling als
'Annie' voor ons mogelijk."
jnOaïssa in 'Shouf shouf
'ubliciteitsfoto
«regen voor
1 shouf'
- De Nederlandse
Ötikomedie 'Shouf shouf
6' doet het goed op bui-
e filmfestivals. De film
leur Albert ter Heërdt
lopen weken be-
|[door jury's in Georgië
cko. Eerder al won de
[publieksprijs op het
Ktival in het Belgische
Het Nederlands Film
ïleverde 'Shouf shouf
feciale juryprijs en de
Inde Nederlandse Film-
fop. De film is inmiddels
Itaan veertig landen. Er
erkt aan een tweede
f een tv-serie. De hoofd
orden weer gespeeld
moun Oaïssa, Touriya
[en Najib Amhali.
ngin Beatrix
ïnt Carré
- Koningin Beatrix
it maandag 15 novem-
Amsterdam het konink-
iter Carré. Het voorge-
sin tien maanden tijd
[gerenoveerd.
Strijkorkest onder aanvoering van Candida Thompson naar Stadsgehoorzaal
door Theo de With
3 5
jam terug
bioscoop
jke
iag - In Hollywood wordt
voorbereid op basis
■ha tv-serie'The A-Team'.
1983 en 1987 keken
hele wereld miljoenen
avonturen van de Viet-
w leranen die het crimine-
ig maakten terwijl ze zelf
ie uit handen moesten
y omdat ze werden ver-
j an een vergrijp waaraan
e? ite onschuldig waren.
speelfilm zullen nieu-
1fdrolspelers nodig zijn,
el is Mr T inmiddels uit-
jd voor een gastrolletje.
una Ie Ballet
t in Bolsjoi
dam - Het Nationale
lanst op 19, 20 en 25 ok-
eei ihet walhalla van het
iet Bolsjoi Theater in
i.De uitvoeringen heb-
lats in het kader van het
Pas Festival dat het Rus-
g si lubliek kennis wil laten
ing met neoklassiek en he-
irlai gs balletrepertoire uit
aan ten.
leiden - Eerste viool speelt ze.
Letterlijk en figuurlijk. Candida
Thompson is eerste violiste in
het strijkorkest Amsterdam Sin-
fonietta. Ze is echter ook con
certmeester en artistiek leider.
Op uiterst charmante wijze heeft
ze alle touwtjes in handen. Met
'haar' orkest werkt ze samen
met Trijntje Oosterhuis, maar
maakt ze ook louter klassieke
programma's.
Zo'n klassiek programma heeft
ze morgenavond voor Leiden in
petto. In de Stadsgehoorzaal
wordt een programma gebracht
met twee werken van Karl Ama-
deus Hartmann en een serena
de van Antonin Dvorak. Op de
ze dinsdagmiddag wordt in het
Koninklijk Concertgebouw in
Amsterdam druk gerepeteerd
om een vlekkeloos concert te
kunnen laten horen in Leiden
en Parijs. Dat zijn de enige twee
steden waar Amsterdam Sinfo-
nietta dit programma speelt.
De 22 strijkers hebben een plek
gevonden op de bovenverdie
ping van de glazen aanbouw.
Niet de meest ideale plek, maar
alle andere ruimten in het Con
certgebouw zijn bezet. Achter
de ene deur klinkt pianospel en
door de kier van een andere
zien we een tenor staan zweten.
Ook bij de strijkers begint de
vermoeidheid toe te slaan. Het
loopt tegen drieën en ze zijn al
sinds tien uur vanochtend be
zig. „Ik eis veel van ze", erkent
Candida Thompson. „Dat reali
seer ik me ook. Het is de manier
waarop Amsterdam Sinfonietta
werkt."
Die werkwijze ging vorig jaar
volledig op de schop. Het strijk
orkest besloot na twee dirigen
ten te hebben versleten voort
aan zonder dirigent verder te
gaan. Concertmeester Thomp
son kreeg de leiding, maar blijft
zelf nadrukkelijk meespelen in
het orkest. „Zo nu en dan ma
ken we gebruik van een gastdi-
rigent. Bijvoorbeeld bij grote
projecten of als een dirigent op
een bepaald terrein heel goed
is. Maar verder lukt het prima
zonder. Ik leg een grote verant
woordelijkheid bij de musici
zelf."
De van oorsprong Engelse vio
liste heeft de orkestleden naar
huis gestuurd en neemt in de
artiestenfoyer even tijd om over
haar orkest te vertellen. Niet te
lang, want ze moet straks nog
naar een school om te kijken of
die geschikt is voor haar zoon
tje. Want hoewel Thompson bij
voorkeur in het Engels spreekt,
heeft ze zich samen met haar
Russische man - hij woonde
hier al - in Nederland gesetteld.
„Toen ik hier in 1995 kwam wo
nen, heb ik gezocht naar een
orkest dat bij me past en dat is
Amsterdam Sinfonietta gewor
den. De kracht van dit orkest is
de kwaliteit van de strijkers. Er
wordt op hoog niveau gemusi
ceerd. Ik vind het ook een enor
me uitdaging om de mogelijk
heden van een strijkorkest te
tonen."
Dat betekent ook zo nu en dan
de muzikale grenzen verkennen
en verleggen. Drie jaar geleden
begon het orkest met het geven
van nieuwjaarsconcerten.
Daarvoor wilde Sinfonietta een
iets populairdere toon aan
slaan. Er werd samenwerking
gezocht met de Houdini's en
zangeres Trijntje Oosterhuis.
Songs van George Gershwin en
Billie Holiday kregen een nieuw
jasje en dat bleek enorm aan te
slaan. Ze werden op het album
'Strange Fruit' vastgelegd en dat
bezorgde Oosterhuis een con
tract bij het befaamde jazzlabel
Blue Note. De cd werd met pla
tina bekroond.
Over publieke belangstelling
heeft het orkest überhaupt niet
te klagen. De abonnementen
verkoop in Amsterdam liep dit
jaar beter dan ooit. „We krijgen
steeds meer naamsbekendheid.
Dat merken we ook in Leiden,
waar we 'ensemble in residen
ce' zijn. Tja, wat wil dat zeggen?
We proberen een relatie op te
bouw met een zaal en een pu
bliek in een bepaalde stad. Met
educatieve projecten betrekken
we ook scholen uit de omge
ving erbij." Behalve in Leiden is
Amsterdam Sinfonietta ook 'en
semble in residence' in Arnhem
en Tilburg. „In Leiden loopt het
het best, maar het kan altijd be
ter. Uiteindelijk is het toch de
bedoeling dat we een beetje het
Krachtige poëzie Mahmoud Darwish
den haag/gpd - De Palestijnse
dichter Mahmoud Darwish
krijgt dit jaar de Prins Claus-
prijs. De prijs van 100.000 euro
wordt op 1 december in het ko
ninklijk paleis in Amsterdam
uitgereikt door de prinsen Con-
stantijn en Friso. Darwish ont
vangt de prijs voor zijn krachti
ge en over de hele wereld be
kende poëzie, die zijn leven als
balling en zijn verlangen naar
zijn vaderland verbeeldt.
De Prins Clausprijs wordt sinds
1997 toegekend aan kunste
naars, denkers en culturele or
ganisaties in met name Afrika,
Azië, Latijns-Amerika en de Ca
riben. Het Fonds wil met de
keuze voor Darwish aandacht
besteden aan de positieve re
sultaten van asiel en migratie.
Mahmoud Darwish werd in
1942 geboren in Palestina. Bij
de stichting van de staat Israël
vluchtte het met zijn familie
naar Libanon. Zijn eerste ge
dicht publiceerde hij toen hij
twaalf was, het ging over de reis
van zijn familie van Palestina
naar Libanon. Darwish keerde
in 1960 terug naar Israël waar
hij een tijd als journalist werkte.
In 1970 moest hij zijn geboorte
grond wederom verlaten. Hij
leefde vervolgens 26 jaar in bal
lingschap in diverse landen.
De Palestijnse dichter schreef
twintig boeken waarin hij zijn
persoonlijke ervaringen in lang
durige ballingschap in eenvou
dige en krachtige taal ver
woordt. Darwish wordt gezien
als de 'dichter des vaderlands'
van de Palestijnen, een eer die
hij zelf eerder als last ervoer. Hij
was ook een vooraanstaand lid
van de PLO. In 1993 nam hij
ontslag als lid van het uitvoe
rend comité, uit protest tegen
de Oslo-akkoorden. Hij vond
dat die niet tot een rechtvaardi
ge situatie voor de Palestijnen
zouden leiden, omdat die hen
geen recht op zelfbeschikking
gaven en geen oplossing boden
voor het vraagstuk van de Pa
lestijnse vluchtelingen.
Candida Thompson: „Niet voor niets hebben we onze laatste cd in de Stadsgehoorzaal van Leiden opge
nomen." Publiciteitsfoto
orkest van Leiden worden."
„Leiden heeft ook een prachti
ge zaal. Voor ons precies de
juiste maat. De akoestiek is ver
rukkelijk. Niet voor niets heb
ben we daar onze laatste cd op
genomen met werk van Tchai
kovsky en Verdi.Morgen
avond wordt 'Serenade in E,
opus 22' van Dvorak gespeeld.
Het is dit jaar honderd jaar ge
leden dat deze componist over
leed en daarom wordt een
hommage aan hem gebracht.
Maar eerst krijgt het publiek
twee werken van de Duitse
componist Hartmann voorge
schoteld: 'Kammerkonzert' en
'Concerto Funebre'. In het eer
ste soleert Lars Wouters van
den Oudenweijer op klarinet. In
het tweede stuk is een hoofdrol
weggelegd voor de Franse
meesterviolist Augustin Du-
may.
Amsterdam Sinfonietta, donderdag
14 oktober, 20.15 uur, Stadsgehoor
zaal, Leiden. Er zijn nog kaarten be
schikbaar.
amsterdam/anp - De organisa
toren van het Amsterdam
Dance Event, dat plaatsheeft
van 21 tot en met 23 oktober,
hebben als doel met deze editie
een van de spectaculairste mu
ziekevenementen van Neder
land neer te zetten. Meer dan
driehonderd dj's en artiesten
doen in drie dagen tijd de der
tig deelnemende clubs en cafés
aan. Daarmee zet het festival
Amsterdam volgens de initia
tiefnemers op de wereldkaart
als 'capital of dance'.
Danceliefhebbers kunnen op
tredens zien van onder anderen
Deep Dish, Black Strobe, Ellen
Allien, Todd Terry, Joey Bel-
tram en Armin van Buuren, lie-
ten organisaties in de muziek-
branche Conamus en Buma
gisteren weten. Het evenement
trekt meer dan 1300 experts uit
de muziekindustrie, die over
dag bijeenkomen in Felix Meri-
tis. Daar kunnen labels, mu
ziekuitgevers, artiestenmana
gers, boekers van clubs, zalen
en festivals en agenten terecht
om te netwerken en komen pa
nels bijeen. Ook vindt er voor
de derde keer de Live Dance
Music Conference plaats, een
conferentie voor mensen die
artiesten boeken of aanbieden
voor festivals, clubavonden en
concerten.
Verder kunnen de 30.000 be
zoekers twee films bekijken
over dance en de dancecultuur
en biedt Felix Meritis op zater
dag plaats aan 'D3, Dutch DJ
Day, een seminar voor begin
nende dj's en producers over
het maken van muziek en het
verwezenlijken van een carrière
in deze wereld. Ook worden 20
oktober in Cineac de Dutch DJ
Awards uitgereikt.
len en de regio bestaat grote belangstelling voor professio-
n amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur volgt stad
sgenoten die musiceren, zingen, dansen, toneelspelen, fo-
C "en of op andere wijze actief zijn. Vandaag: Gijs Schlag-
it Leiden.
ido
dal lordes zangers en zange-
lod dromen er van door te
ijdi nen beroemd te worden.
nmee aan talentenjach-
ui caféwedstrijden tot
en topgeklopte Idols. En ze
iktfl bandjes en in eigen be
tref pgenomen cd's naar de
it a maatschappijen, in de
iga r uitgepikt te worden.
iui el van dat soort dromers
rusfwel niet in Nederland?
I, tienduizenden?
heifrg is z ker, Gijs Schlag-
behoort niet tot dat
Hij houdt ontzettend
«zingen, maar hij blijft
svei :hter als een pasgeboren
enk Ie moet als artiest ge-
:hl reëel zijn. De kans datje
bij reekt, de kans dat je er
ijdo Komt is zo klein. Als je
,e verwachtingen hebt,
al snel tegenvallen,
kdoor, dan breek ik
beek ik niet door, dan is
"«er. Maar meer ook
ga in elk geval niet de
d lopen leuren. Muziek
is een blijft een hobby voor
me."
Hij illustreert die instelling aan
de hand van een voorbeeldje.
„Ik heb wel eens contact met
IJsbrand, van de band Paradi
se. Die zegt elke keer: bel nou
eens, we hebben teksten voor
je liggen. Dan zeg ik steeds: ja,
da s goed, zal ik doen. Maar
het komt er nooit van. Ach, het
houdt me gewoon niet zo be
zig. De lol staat bij mij voorop.
Dat zal ook altijd zo blijven. Ik
hoef er ook niet van te leven. Ik
heb overdag gewoon een baan,
in een elektronicagroothan-
del."
Lol in muziek had hij als kind
al, hoewel het zich aanvanke
lijk beperkte tot alleen luiste
ren. Totdat een neef hem vroeg
een feestje op te vrolijken met
het draaien van plaatjes.
Schlagwein was toen een jaar
of achttien. „Dat had ik nog
nooit gedaan, draaien op een
feestje. Maar ik dacht: laat ik
het maar proberen, niet?" Van
Gijs Schlagwein: „Nederlandstalig, Engelstalig, ik zing van alles. Van Tom Jones tot André Hazes."
Foto: Mark Lamers
het een kwam het ander. Voor
een andere vriend, Marcel van
Dam van MD Evenement Ser
vice deed hij af en toe het ge
luid. „Zo draaide ik op ver
schillende drive-in shows. Op
een gegeven moment vroeg hij
of ik wilde helpen met het op
bouwen van de spullen voor
De Rijnsons. Die vierden hun
vijftienjarig bestaan."
Om een lang verhaal kort te
maken: Schlagwein kwam in
contact met het duo en na een
tijdje was hij de vaste geluids
man. „Dat was een jaar of elf
geleden. Ik zong thuis wel
eens. Dat wisten ze. Dus vroe
gen ze of ik eens een liedje mee
wilde zingen, bij een optreden.
Dat werd van lieverlee steeds
meer. Prachtig. En zij raadden
me aan eens achter orkestban
den aan te gaan. Zodat ik met
die banden mee kon zingen.
Dat heb ik gedaan en ik doe
het nog steeds. Mijn repertoire
zoek ik zelf uit. Nederlandsta
lig, Engelstalig, ik zing van al
les. Van Tom Jones tot André
Hazes."
Inmiddels verzorgt hij ook als
zelfstandig artiest de nodige
optredens. Vandaar ook zijn
promotie-foto's met op de ach
terkant gedrukt 'Gijs Schlag
wein, zanger/entertainer'.
„Ook entertainer, ja. Je moet je
publiek kunnen vermaken. Met
een praatje, een zottigheidje,
een grapje. Als je alleen maar
zingt, dan werkt dat niet. Daar
krijg je geen sfeer mee in een
zaal. Ik zet me altijd voor twee
honderd procent in, ik wil de
mensen opzwepen. Het is
heerlijk als ze meedoen. En
dansen ze eens een keertje
minder dan ik zou willen, dan
maak ik gewoon een feestje in
mezelf."
Herman Joustra
muziek recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: Pop Art door Montezuma's
Revenge. Gehoord: 12/10, Schouwburg,
Leiden.
Het kan vriezen en het kan
dooien, en het dooit in de tien
de theatershow van Montezu
ma's Revenge. Daar verandert
noch de regie van Karei 'Mini'
de Rooij, noch de choreografie
van Hans Minnaert wat aan.
Want de basis, de stemmen van
de vijf heren, is wankel.
Het eerste nummer, een iro
nisch 'Beautiful', waarbij ze
zich verkleed hebben als bede
laars in Kruimeltje-uitdossing,
oogt wel leuk, maar klinkt min
der door de griezelige ielheid in
de hoogte, die neigt naar onzui
verheid. Dat probeert Montezu
ma's Revenge vervolgens te ca
moufleren door zware verster
king en galm. En daar gaat de
hele show onder gebukt. Mon
tezuma's Revenge klinkt akelig
artificieel, de arrangementen
lijken bovendien vaak meer
naar leadzang met ritmebox-
begeleiding dan naar a cappel-
la.
De prettigste stem is die van
Sanne de Waard, die met zijn
hoogte variatie in het geluid
brengt. Bas-bariton Hans Cassa
is het minst op dreef. Zijn 'Time
in a bottle' klinkt erg verkou
den, maar de melancholieke
sfeer van het nummer lijdt ook
onder de wat gewilde goochel-
act met de fles op het eind.
Ter afleiding is er veel dans, die
zo te horen veel adem neemt -
en dus ook een beetje humor
op het toneel. Die werkt echter
niet verzachtend, maar ver
sterkt het beeld van vijf ijdele
en poserende mannen. Iets
meer naturel was fijn geweest.
Want ze kunnen het nog wel, zo
blijkt voornamelijk na de pau
ze.
In 'Smooth' vervlechten hun
stemmen zich als vanouds in
knappe ritmes en fraaie lijnen,
Dolly Partons '9 to 5' nadert
prettig het barbershoppen met
lekkere ritmische accenten, en
'Breakfast in America' met bij
zondere, tegendraadse loopjes
die het nummer kruiden, klinkt
bepaald goed. Na de pauze lij
ken de nummers ook minder
op elkaar. De ballads en de
dreunen worden afgewisseld
met walsjes (zoals het welis
waar vocaal niet helemaal,
maar qua sfeer wel gelukte 'Ich
bin von Kopf bis Fuss' door bas
Paul Klooté) en vrolijke latin-
nummers als 'Livin' la vida lo-
ca'.
amsterdam/anp - De Amster
damse uitgeverij Nijgh Van
Ditmar komt over een jaar met
een vertaling in het Nederlands
van alle liedteksten van Bob
Dylan. Het wordt of één boek
van 600 bladzijden of een kleine
reeks van uitgaven.
De vertalingen worden gemaakt
door Erik Bindervoet eri Rob-
bert-Jan Henkes, die ook Dy
lans 'Kronieken' uit het Engels
hebben omgezet. Nijgh Van
Ditmar brengt het boek van de
beroemde liedjesmaker/zanger
deze week op de Nederlandse
markt.
Dylan, in 1941 geboren als Ro
bert Allen Zimmerman en
schepper van evergreens als
'Blowin' in the wind' en 'Like a
rolling stone', draait alweer
veertig jaar mee. 'Kronieken' is
het eerste deel van zijn autobio
grafie: er zullen nog twee delen
verschijnen.
Dylan, belangrijk cultureel
icoon van de twintigste eeuw,
heeft zich lang in zwijgen ge
huld. De fans moesten het
maar met zijn liedjes doen.
'Kronieken, deel I' is interessant
voor de liefhebbers van de pop
muziek èn de geïnteresseerden
in de aloude protestcultuur van
de jaren zestig.
In 'Kronieken' verklapt Dylan
dat hij eigenlijk niet op zijn
vooruitgeschoven plek in de
protestcultuur zat te wachten.
Hij zag het dan ook als een op
gedrongen rol en bepaald niet
als een roeping. Hij werd er ei
genlijk knotsgek van.
Hij vond zijn vrouw en kinde
ren het allerbelangrijkste van de
wereld, wilde voor hen zorgen
en nergens last mee krijgen. De
pers maakte hem tot zijn onge
noegen zo ongeveer tot het ge
weten van zijn generatie.