Anne Frank laatste
vrouw in KRO-race
MEDIA
De Ewings herleven
Stand.nl op tv:
geen gezellige praatshow
Discovery Channel vijftien jaar in Nederland
AT5 wilde pc van officier Tonino niet
Beatrix op plaats 41 in lijst Grootste Nederlander
Het Glazen Huis
uur later op tv
Hilversum - De nieuwe soap
van de Nederland 2-omroepen
(TROS/BNN/AVRO), Het Gla
zen Huis, komt voortaan een
uur later op de televisie. De se
rie over mediatycoon Axel
Westhof is vanaf 6 november
op zaterdag, zondag en maan
dag om 22.00 uur in plaats van
21.00 uur te zien. Volgens tv-di-
recteur M. van Dijk van BNN
heeft de slechtlopende soap op
dat tijdstip minder concurren
tie van andere soortgelijke pro
gramma's. Hij hoopt dat de kij
kers het Glazen Huis „opnieuw
ontdekken, herontdekken en
herwaarderen". De soap trekt
sinds de eerste aflevering begin
september veel te weinig kij
kers. De omroepen hebben
daarom besloten de serie hier
en daar wat te veranderen. Zo
zijn de hoofdrolspelers minder
zakelijk en meer menselijk ge
worden en zijn er aanpassingen
gedaan in de 'draaistijl' en de
belichting.
Zendtijdgevecht
tussen hindoes
Hilversum - Bij het Commissa
riaat voor de Media hebben
zich achttien verschillende ker
kelijke en levensbeschouwelijke
instellingen gemeld, die in aan
merking willen komen voor
landelijke zendtijd. Er zijn nu
zeven organisaties die zendtijd
hebben. Het commissariaat be
slist dit jaar wie mag gaan uit
zenden. Volgens een woord
voerder van het commissariaat
wordt het dringen voor de hin
does en de moslims. Onder de
aanvragen zitten vijf nieuwe
hindoe-organisaties en drie
nieuwe moslimorganisaties.
Henkjan Smits
weg bij Stenders
Hilversum - Henkjan Smits
stopt als mede-presentator van
het Yorin FM-programma Sten
ders Vroeg Op, zo deelde hij
gisteren mee. De zogenoemde
'sidekick', ook wel bekend als
juryvoorzitter van Idols, kan het
radiowerk niet langer combine
ren met zijn werk als talent
scout. Deze week is hij voor het
laatst naast presentator Rob
Stenders te horen. „Ik kan ge
woon het werk als talentscout
niet loslaten en daarom kies ik
daar nu voor. Het is een luxe
positie, maar ik heb gewoon te
veel hooi op m'n vork geno
men." Wie Smits gaat opvolgen
in zijn rol als sidekick is nog
niet bekend. Smits zelf ver
moedt dat Fred Siebelink, die
nu alleen op vrijdagen aan
schuift, vaker te horen zal zijn.
dinsdag 12 OKTOBER 20
Hoofdrolspeelster Charlene Tilton: 'Dallas allerminst gedateerd'
hilversum/mediaredactie - Als
enige vrouw is Anne Frank giste
ren overgebleven in de KRO-ver-
kiezing De Grootste Nederlan
der. Gisteravond heeft de om
roep in een live-uitzending de
lijst met kandidaten terugge
bracht van honderd naar tien na
men. Op 15 november blijkt tij
dens de laatste tv-uitzending
van De Grootste Nederlander
wie er wint.
De komende weken kan behal
ve op Anne Frank gestemd wor
den op Johan Cruijff, Willem
Drees, Desiderius Erasmus,
Pim Fortuyn, Vincent van
Gogh, Antoni van Leeuwen
hoek, Willem van Oranje, Rem
brandt van Rijn en Michiel de
Ruyter. De KRO wil niet zeggen
hoe de verhoudingen binnen
de top-tien liggen.
De komende weken wordt elke
finalist vertegenwoordigd door
een ambassadeur, die de ver
diensten van de finalist zal ver
dedigen en propageren. Die
programma's worden op
woensdag en zaterdag uitge
zonden. Zo neemt Yoeri Al-
brecht het op voor Pim For
tuyn, Wouter Bos voor Willem
Drees, Michael van Praag voor
Johan Cruijff en Xandra Schutte
voor Anne Frank.
In de top-honderd eindigde ko
ningin Beatrix gisteravond op
de 41-ste plaats. Daarmee is ze
het minst populaire lid van het
koningshuis op de lijst. Prins
Bernard eindigde op de 35ste
plaats, Prins Claus op 23 en Ko
ningin Wilhelmina op nummer
20. Koningin Juliana behaalde
net geen plek in de finale met
haar veertiende plaats, terwijl
Willem van Oranje nog steeds
in de race zit voor de titel.
Ondanks dat het om De Groot
ste Nederlander gaat, hoeft de
winnaar van de KRO geen Ne
derlands paspoort te hebben
gehad. Behalve Anne Frank was
ook Willem van Oranje geen
Nederlander.
Hilversum - Bush heeft de we
reld misleid, de vakbonden ver
draaien de waarheid, Prinsjes
dag is een overbodig ritueel ge
worden, het Fortuynisme is de
finitief voorbij. Zomaar wat
stellingen die de afgelopen tijd
voorbij kwamen in Stand.nl.
Sinds gisteren kent het dagelijk
se interactieve halfuurtje met
Sjors Fröhlich op Radio 1 ook
een tv-versie. De komende zes
weken is Stand.nl op werkda
gen om even na zes uur te zien
op Nederland 1
Drie jaar geleden was Stand.nl
ook al op tv, camera's brachten
de radio-uitzending toen tege
lijkertijd in beeld. „Dat was een
visualisatie van een radiopro
gramma, nu maken we een
echte tv-versie", zegt presenta
tor Sjors Fröhlich. „We hebben
gekozen voor een wat later tijd
stip, want 's middags trok
Stand.nl te weinig ldjkers."
Het tv-programma is live en
identiek aan de radioversie.
Fröhlich lanceert een stelling,
discussieert daarover met een
deskundige gast, en de luiste
raar - nu dus ook de kijker - kan
vervolgens per telefoon, sms, of
e-mail voor of tegen stemmen.
Enkele bellers mogen in de uit
zending hun mening ventile
ren, wie er niet doorheen komt
kan zijn zegje doen op het in
ternetforum. De tv-versie zal
om dezelfde stelling draaien als
enkele uren eerder de radio-uit
zending, maar wordt aangepast
als de actualiteit daarom vraagt.
Er komt nogal wat technisch
vernuft bij kijken om Stand.nl
live op tv te brengen, verzekert
Fröhlich. Eén van de twee
proefuitzendingen verliep vol
gens de presentator zelfs desa
streus.
De Stand.nl-wagen rijdt elke
dag met twee camera's aan
boord door het land. Bij voor
keur op een plek die te maken
heeft met het onderwerp van de
dag„ kunnen voorbijgangers live
hun mening geven.
Fröhlich bedient in de studio
niet alleen het paneel waarop
de telefoonlijnen binnenko
men, maar schakelt vanuit de
studio ook tussen de camera's
op locatie. „Misschien moeten
we bij de tv-versie iets meer
voorzorgsmaatregelen nemen
om te voorkomen dat niet iede
re idioot zomaar de microfoon
grijpt. Maar we gaan uit van
openheid, net als op de radio."
Elke dag reageren volgens
Fröhlich maar liefst tussen de
twee- en drieduizend mensen
op de stelling. De dagelijkse
opiniepeiling blijft dan ook niet
onopgemerkt. „We horen zelfs
van politici dat ze de Stand.nl-
uitslag gebruiken in debatten in
de Tweede Kamer. Sinds kort
sturen we ook een nieuwsbrief
naar Kamerleden."
Stand.nl moet het in de voor
avond opnemen tegen de actu
aliteitenrubrieken Twee Van
daag en Editie NL. Verschil met
de concurrentie is dat het nieu
we programma de 'gewone
man' een stem geeft in het da
gelijks nieuws. Fröhlich:
„Stand.nl is en blijft een
nieuwsprogramma. Het is niet
de bedoeling om er een gezelli
ge praatshow van te maken.
Een tv-kok zul je bij ons niet
zien!"
Berrit de Lange
Stand.til tv, iedere werkdag,
NCRV, Nederland 1,18.05 uur
amsterdam/gpd - De aan de
straat gezette pc met gevoelige
gegevens van officier van justi
tie Joost Tonino is drie maan
den geleden voor duizend euro
bij de Amsterdamse tv-zender
AT5 aangeboden. Een weige
ring van hoofdredacteur Erik
van Zwam iets met de informa
tie te doen, heeft zijn positie bij
de zender verder onder druk
gezet. Dat bevestigen bronnen
bij de omroep. Een uitzending
van misdaadverslaggever Peter
R. de Vries over de inhoud van
de computer zorgde vorige
week voor grote opschudding.
Van Zwam wil niets over de
zaak kwijt. Hij zegt dat de stads
zender bezig is met een onder
zoek naar Tonino, maar hij wil
'eerst de feiten op tafel
Volgens zegslieden bij AT5
kostte het de systeembeheerder
van het bedrijf geen enkele
moeite de gegevens uit de com
puter van Tonino te halen. Hij
heeft er snel een kopie van ge
maakt, zonder dat de taxichauf
feur die de pc kwam brengen
het merkte.
Die kopie zou door Van Zwam
in beslag zijn genomen, waarna
iedereen die van de zaak wist,
werd bezworen er verder het
zwijgen toe te doen.
Op de redactie van AT5 heeft
het voorval geleid tot grote ver
ontwaardiging. De positie van
Van Zwam staat toch al onder
druk, door de grootschalige re
organisatie die hij doorvoert.
Een deel van de redactie wil van
hem af.
AT5-redacteuren opperen een
verband tussen de weigering
van Van Zwam iets met de pc te
doen en het feit dat zijn vrouw
raadsheer is bij het gerechtshof
in Amsterdam. De hoofdredac
teur noemt dat 'achterbakse
Jan-Doédelverhalen'.
Peter R. de Vries heeft de com
puter van Tonino overigens
maandagmiddag teruggebracht
naar het OM in Amsterdam.
Daar wordt onderzocht of de
informatie die naar buiten is
gebracht, gevolgen heeft voor
lopende onderzoeken. Pas dan
wordt ook bekend of de affaire
gevolgen heeft voor Tonino, die
sinds 1 juli bij het functioneel
parket werkt.
Dallas, de moeder aller soaps,
verschijnt op dvd en in de VS
staat dit najaar een tv-special
met de originele cast van weleer
op stapel. Charlene Tilton, Lucy
Ewing, blikt terug op de rol die
elf jaar lang haar leven bepaalde.
door Berrit de Lange
Amsterdam - Nooit had dochter
Cherish, 22 jaar en ook actrice,
buitengewoon veel interesse
aan de dag gelegd voor de carri
ère van haar moeder. Totdat
Charlene Tilton (46) de dvd met
het eerste seizoen van Dallas in
de recorder schoof. „Sindsdien
kijkt ze met haar vriendinnen
elke vrijdagavond een afleve
ring. Ze zijn compleet verslaafd
geraakt."
Dallas mag dan uit het jaar
1978 stammen, de verhaallijnen
zijn allerminst gedateerd,
meent Tilton. „Bovendien werd
er ijzersterk geacteerd. Alle rol
len waren de acteurs op het lijf
geschreven. Ik zou me bijvoor
beeld niet kunnen indenken dat
iemand anders Lucy zou heb
ben gespeeld."
Tilton was tussen 1978 en 1991
elf jaar lang te zien als het blon
de opdondertje Lucy Ewing, het
bijdehante, minnaarverslinden-
de nichtje van de geslepen, ma
nipulatieve oliemagnaat J.R.
Ewing (Larry Hagman)..Zij
woonde, net als de andere fa
milieleden, in bij haar grootou
ders, Ellie (Barbara Bel Geddes)
en Jock Ewing (Jim Davis), op
het Texaanse familielandgoed
Southfork Ranch.
Hoewel het Barbie-achtige
voorkomen er inmiddels gro
tendeels is afgesleten, is Tilton
nog steeds onmiskenbaar Lucy
Ewing. Hoewel ze zelf beweert
regelmatig gepolst te worden
voor 'rijpe actrice-rollen' als ad
vocate, dokter of moeder, is het
vooral Dallas dat nog altijd haai'
bestaan beheerst. Niet voor
niets is ze een van de drijvende
krachten achter de twee uur
durende tv-special die in no
vember in de VS te zien is en
waarvoor de originele cast, al
leen Jim Davis is overleden, nog
eens bijeenkomt op Southfork
Ranch. Ook de inmiddels be
jaarde Barbara Bel Geddes (82)
en Larry Hagman (73) zullen
van de partij zijn op het be
roemde landgoed, dat tegen
woordig dienst doet als toeristi
sche trekpleister en decor voor
congressen en trouwerijen.
De beste herinneringen be
waart Tilton aan Lucy's drama
tische verloving met Kit Main-
waring (Mark Wheeler), telg uit
een bevriende oliedynastie en
in de ogen van de Ewings een
goede partij. Vlak voor hun hu
welijk vertrouwde hij Lucy toe
dat hij homoseksueel was en de
relatie werd tot hun grote ver
driet verbroken. „Bedenk wel:
dat was zo'n vijfentwintig jaar
geleden! Voor die tijd een heel
controversieel thema. De ma
nier waarop de schrijvers dat in
de serie verwerkten, zou ook
vandaag de dag niet misstaan.
Als ik terugkijk, ben ik trots op
wat we hebben neergezet."
Actrice Charlene Tilton (46) speelde vroeger Lucy Ewing in de soap Dallas. Foto: GPD
Tilton was zeventien jaar toen
Dallas in 1978 van start ging,
zeven jaar later werd ze tot haar
grote ontsteltenis uit de serie
geschreven. Niet veel later
brachten de makers Lucy schie
lijk terug omdat de fans mas
saal in opstand kwamen en de
kijkcijfers danig inzakten. „Ik
denk dat de schrijvers niet be
seften hoe groot het aandeel
van Lucy was in het succes van
de serie. Voor mij was dat na
tuurlijk een groot compliment."
In 1991 viel definitief het doek
voor Dallas. Op Tiltons palma
res prijken na die tijd geen noe
menswaardige rollen meer. Ze
verscheen slechts in enkele B-
films, stond samen met haar
dochter in twee zelf geprodu
ceerde theatervoorstellingen en
was korte tijd columnis
een roddelblad. Een zé
zen luwte, zegt Tilton
had als alleenstaande n
haar handen vol aan dt
ding van Cherish, enigi
uit haar kortstondige hl
met countryzanger Joh
„Ik was jarenlang fulltii
der, de beste rol die iki
gespeeld."
Lucy Ewing met Ray Krebbs (Steve Kanaly).
Huwelijk van Lucy Ewing (Charlene Tilt
Leigh McCloskey (Mitch Cooper) in 198
Foto's: GPD
Dinosaurussen, wolkenkrabbers, pirami
des, het universum, micro-chirurgie,
haaien en mummies. Discovery Channel
bevredigt zowat het hele palet van de
menselijke nieuwsgierigheid. Deze
week is de zender precies 15 jaar op de
Nederlandse buis.
door Ron Buitenhuis
Amsterdam - Zoals de aandelenbeurs
gedreven wordt door hebzucht en de
sportwereld door roem, zo worden de
programmamakers van tv-zender Dis
covery Channel voortgedreven door
nieuwsgierigheid. Laat dat nu toevallig
ook de drijfveer van iedere rechtgeaar
de wetenschapper zijn. Is het dan een
wonder dat Discovery Channel en de
wetenschap ooit een rendez-vous zijn
aangegaan? Nee.
Is het een wonder dat Discovery Chan
nel is uitgegroeid tot het grootste me
diabedrijfvan de wereld? Ja. Want
toen de Amerikaanse astronomiestu-
dent John Hendricks in 1985 het idee
lanceerde voor een zender die (oude)
natuurden wetenschapdocumentaires
zou uitzenden, werd hij weggehoond.
Letterlijk niemand gaf een cent voor
zijn idee. Wie gaat er nu uren naar pa
rende mieren en archeologische op
gravingen kijken, luidde de algemene
opinie. Hendricks nam een extra hy
potheek op z'n huis en waagde de
sprong. Nu, 19 jaar later bereikt Disco
very wereldwijd meer dan één miljard
kijkers (via pay-tv of de kabel), ver
deeld over 155 landen, vertaald in 24
talen.
In Nederland, waar Discovery Channel
deze week precies 15 jaar op de buis is,
is de waardering van de kijkers groot.
Maar van waardering alleen kun je niet
leven. De zender scoort weliswaar aar
dig bij hoog opgeleide mannen (en in
iets mindere mate vrouwen) tussen de
20 en 34. Maar de kijkcijfers over de
volle breedte zijn nog laag. Een en an
der resulteert in een gemiddeld markt
aandeel op prime time van 1,1 (3,2
overdag), waar koploper RTL 4 rond
de achttien procent scoort en Néder-
land 3 nog altijd 6,3
„We moeten en willen een breder pu
bliek bereiken", getuigt Arthur Bas
tings (38), general manager van Disco
very Europe in Londen. „De afgelopen
negentien jaar hebben we alle fascina
ties in de uithoeken van onze wereld
laten zien, van insecten tot ruimte
vaart en van piramides tot krokodillen.
Maar door het wereldwijde succes van
reality-tv is de smaak van het publiek
in vijf jaar tijd drastisch veranderd",
weet de uit het Limburgse Geulle af
komstige tv-baas. „Mensen focussen
sterker op hun eigen leef- en bele
vingswereld. Daarom gaan we geleide
lijk meer life-style programma's bren
gen rond thema's als het gezin, opvoe
ding, relaties, doe-het-zelf hobby's, va
kanties, voeding."
Bijen
Discovery trekt wereldwijd de komen
de vijf jaar 2,8 miljard dollar uit voor
nieuwe producties. Niet alleen de the
ma's, ook de vorm van sommige pro
gramma's gaat volgens Bastings gaan
deweg veranderen. „Mensen willen
niet meer naar een trage, schoolse do
cumentaire over bijenkolonies kijken.
Ze willen meer actie, het gevoel heb
ben dat ze iets mee beleven. Het moet
allemaal meer cinema-achtig zijn, met
speciale effecten en drama. We moe
ten meer entertainment in de pro
gramma's stoppen."
De vraag is of dat niet ten koste van de
kwaliteit gaat. Bastings: „Uiteraard
verkopen we onze kroonjuwelen niet.
De Europese documentaires op Discovery Channel zijn minder bombastisch dan de
Amerikaanse. De Europeanen knippen de vele superlatieven eruit. Foto: GPD/PR
Kwaliteit blijft het uitgangspunt. We
gaan voor entertainment dat je aan het
denken zet. Twintig jaar geleden toon
den we hoe mummies uit hun graf
werden gehaald. Vorig jaar hebben we
van de opgraving van de Egyptische
farao Nefertiti een wetenschappelijk
verantwoorde docu-drama gemaakt,
maar nu compleet met nagespeelde
Hollywood-achtige scènes. Kijkers
waarderen dat. Zodra een historisch fi
guur als Nefertiti een gezicht krijgt,
gaat het verhaal pas echt leven. Bin
nenkort zijn soortgelijke docu's over
de aanslag op Hitier en het leven van
Alexander de Grote (van Hollywood-
regisseur Oliver Stone, red.) te ver
wachten."
Alle programma's voor Europa, het
Midden-Oosten en Afrika worden van
uit Londen opgestraald. Nederland is
binnen Europa een van de zeven lan
den die een eigen programmering
hebben. Programma's en commercials
zijn afgestemd op de Nederlandse kij
kersmarkt en Nederlands ondertiteld.
Het gros van alle documentaires wordt
in Europa geproduceerd (vaak samen
met BBC en Channel 4). De producties
uit de VS worden vaak helemaal op
nieuw geredigeerd en ingesproken.
.Amerikaanse producties zitten vaak
vol superlatieven", zegt Marian Wil
liams die vanuit Londen de program
mering leidt. „Amerikanen hebben het
constant over the greatest, the biggest,
the tallest. Europeanen houden niet zo
van dat bombastische."
Om orde te scheppen in het eigen pro
gramma-aanbod, introduceerde Dis-
Zondag Nederlandse
documentaires
In verband met het 15 jarig bestaan
in Nederland zendt Discovery zon
dag de hele dag documentaires uit
rond Nederlandse thema's als:
Battelefield Arnhem,
Tulip Mania,
Vincent van Gogh, full story
Hot Art - over kunstzwendel
Who Betrayed Anne Frank?
Holland's Barriers to the Sea
Hidden: Red-Light A'dam
covery Channel vijf jaar geleden the
ma-avonden. Zo ligt op maandag
avond de nadruk op medische onder
werpen, op dinsdag op constructies
(bruggen, torens), op woensdag vooral
historie en op donderdagavond is het
crime-night, waarbij forensische de
tectives van de FBI met slimme tech
nieken op moordenaars jagen. En uit
gerekend die avond is populair bij de
Nederlandse vrouwen. „Vrouwen gaan
voor documentaires met emoties,
minder voor zakelijke onderwerpen
zoals ruimtevaart of dinosaurussen",
verklaart Williams. Haar vriendin zei
het ooit zo: 'Mijn man kijkt naar de
tank, ik naar de tankbestuurder."
Maar dat verklaart nog niet het succes
van de serie American Chopper, waar
in een ruige, besnorde en vloekende
vader samen met zijn zoon de meest
futuristische motoren bouwt. Voor we
tenschappelijk geïnteresseerde Disco-
very-fans moet de serie een gruwel
zijn. „De smaak van het publiek blijft
verrassen", zegt Williams. „Ronkende
motoren en de huiselijke sores die bij
het opvoeden hoort, is blijkbaar een
mix die veel kijkers aanspreekt."
KIJKCIJFERS
Top
10 meest bekeken programma's
1.
Macedonië-Nederland
Nickelode-
2.
Spoorloos
KRO
3.
Baantjer
RTL 4
4.
Studio Sport (zo, 19u)
NOS
5.
Goede tijden, slechte tijden
RTL 4
6.
Kopspijkers
VARA
7.
Journaal (ma, 20u)
NOS
8.
TV Show
TROS
9.
Hart van Nederland
SBS 6
10.
Kassa
VARA
Top
10 meest bekeken kinderprogramn
1.
Jeugdjournaal
NOS
2.
Zoop
Nickelodeon
3.
Totally spies!
Fox Kids
4.
Rocket power
Nickelodeon
5.
Klokhuis
NPS
6.
H euvellandziekenhuis
VPRO
7.
Kids from room 402
Fox Kids
8.
Kids top 20
Fox Kids
9.
Klokhuis koninklijk
NPS
10.
Shinchan
Fox Kids
Marktaandelen inl.
Nederland 1
13,4
(11,2)
Nederland 2
12,4
(25,1)
Nederland 3
7,7
(6,4)
RTL 4
18,1
(16,0)
RTL 5
4,0
(3,7)
Yorin
6,3
(5,8)
SBS 6
11,6
(9,7)
NET 5
5,9
(5,5)
Veronica
3,4
(3,6)
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en
onderzoek van de Publieke Omroep. Het aantal kijkers
De lijst met meest bekeken kinderprogramma's bestas
kers van 3 tot en met 12 jaar. Tussen haakjes staan
aandelen van vorige week.
