Honderd
miljoen meer
voor VMBO
BINNENLAND
'Van de Riagg word je gek'
Zondag
10 oktober
geopend
farmte van
van tiMn»
5Dierenrechtenactivisten behandeld als terroristen'
Meubelplein
Leiderdorp
bij Van Til
'Nederland steeds veiliger'
Schultz kritisch over zesde baan Schiphol Kinderziekenhuis komt met pijnpaspoort
Rijke wijnoogst
U bent woninklijk welkom
van 11.00 tot 17.00 uur
A4, afslag 6. Gratis parkeren.
Info: (071) 541 65 85 of
www.meubelplein-leiderdorp nl
Een inwoner van
I heeft in Zeewolde zo-
rijbewijs als zijn auto
inleveren. De man reed
snelheid van rond de
meter per uur waar
lal maar 80 kilometer
rden gereden.
pagina's Rijk
r bereikbaar
De internetpagina's
nl en regering.nl zijn
eikbaar. De aanval die
irkrakers maandag is
in, is in hevigheid afge-
m systeembeheerders
let vele extra verkeer af,
de Rijksvoorlichtings-
.teren. Een groep corn
ers die zich de 0x1 fe
ant, begon de aanval
iegin van de week, uit
legen het kabinetsbe-
boys
er tralies
|ag - De rechtbank in
pag heeft gisteren een 20-
jn een 26-jarige Hage-
jtoordeeld, omdat zij
inderjarige meisjes uit
'daal tot prostitutie heb-
Iwongen. De loverboys
celstraffen van ander-
twee jaar opgelegd. Ook
c 26-jarige ruim 10.000
- a hij aan de meisjes ver-
u aan de staat terugbeta
al 16-jarig slachtoffer
i ïrst verliefd op de jong-
o Pnaar en later op zijn
y vriend. De twee hielpen
j£g te lopen van huis.
euwste vriend vertelde
-hij geldproblemen had
'en korte'tijd werkte ze
lfn als prostituee.
(advertentie)
mammam
Allochtoon heeft nauwelijks toegang tot psychische zorg
Stijlvol garderobekastsysteem Atmosfera. Met de strakke signatuur van het
Italiaanse topmerk Poliform. Uitgevoerd met glazen of houten deuren en aluminium
of houten profielen. De comfortabele warmte van Amerikaans kersen. Italiaans
walnoot, wengé of eiken geeft het slaapvertrek een bijzondere intimiteit.
MMH
(binnenlandse zaken) werpen
het langdurig opsluiten van
veelplegers en de prestatiecon
tracten voor de politie vruchten
af. Het ophelderingspercentage
van geregistreerde criminaliteit
steeg van 17,8 naar 20 procent,
het aantal geregistreerde mis
drijven daalde vorig jaar met
drie procent.
den haac/gpd - Nederland
wordt steeds veiliger. Het kabi
net trekt deze conclusie uit re
cente cijfers van het CBS en de
voortgang van het eigen 'veilig
heidsprogramma'. „We zijn we
op de goede weg", liet minister
Donner (justitie) gisteren na de
ministerraad weten.Volgens
Donner en minister Remkes
door Mayke Calis
den haag - Psychische hulp aan
allochtonen is nog steeds een
ondergeschoven kindje. Artsen
en hulpverleners gaan nog te
veel uit van de blanke doorsnee
Nederlander. Van de allochtonen
die aan een therapie begint,
haakt een groot deel voortijdig
af. „De rituele wassing in Surina
me hielp wel."
'U heeft last van buitenlander-
stress', kreeg een Kaapverdi-
aanse vrouw te horen toen zij
met psychische klachten bij de
huisarts kwam. In plaats van
een doorverwijzing naar een in
stelling voor geestelijke gezond
heidszorg (GGZ) kreeg ze aspi
rine voorgeschreven. Dit soort
verhalen is helaas geen uitzon
dering, zegt medisch antropo
loog Huub Beijers.
Nog steeds vinden te weinig al
lochtonen de weg naar de GGZ
en als ze daar al komen, haakt
een groot deel voortijdig af van
wege onbegrip en miscommu
nicatie. De successen vertonen
grote regionale verschillen en
hangen vooral af van bevlogen
hulpverleners of het beleid van
individuele instellingen. Hoe
het beter kan, is de inzet van
een groot congres, maandag en
dinsdag in Amsterdam.
De psychische zorg is nog te
veel toegesneden op de stan
daard blanke Nederlander met
zijn culturele codes, zegt Indra
Boedjarath, directeur van Mika
do, een landelijk kenniscen
trum over allochtonen van de
GGZ. „Niet alle mensen passen
daarin."
Het begint vaak al bij de huis
arts die een cliënt moet door
verwijzen. Een depressieve
Turkse vrouw zal eerder zeggen
dat ze rug- of hoofdpijn heeft,
dan dat zij haar klachten pre
cies onder woorden kan bren
gen. Daarmee zet ze een arts,
als die niet verder doorvraagt,
op het verkeerde been. Maar
ook bij de hulpverlener gaat het
vaak al mis bij het stellen van
de diagnose, zegt Boedjarath.
„Therapeuten herkennen een
depressie bij Nederlanders on
der andere aan een slechte ui
terlijke verzorging en veel zelf
verwijten. Caribische vrouwen
kunnen echter even depressief
zijn, maar ze blijven zich
meestal tot in de puntjes ver
zorgen."
Veel allochtonen die de weg
naar de GGZ wel hebben ge
vonden, haken voortijdig af.
Een jonge Marokkaanse vrouw
die problemen had met haar
ouders omdat zij om elf uur 's
avonds thuis moest zijn, kreeg
van de therapeut te horen:
'Kom op meid, je bent ge
schoold en goed gebekt. Kom
op voor jezelf. Zo werkt dat dus
niet in die cultuur, zegt Boedja
rath.
Uit recent onderzoek van de
GGZ blijkt dat vooral Marok
kaanse en Turkse jongeren
nauwelijks toegang hebben tot
de geestelijke gezondheidszorg.
In verhouding hebben veel van
de jongeren psychische proble
men, die zich bij jongens kun
nen uiten in gedragsproblemen
en bij meisjes kunnen leiden tot
suïcide pogingen. Vooral voor
jongens is de kans op afglijden
en jeugdcriminaliteit groot, zegt
Beijers. „De GGZ kan iets voor
de jongeren betekenen, maar
de instellingen bereiken hen
niet."
De GGZ- instellingen leunen te
veel achterover en verwachten
dat de patiënten wel naar hen
komen. Voor veel mensen is de
drempel nog steeds te hoog. Ja
renlang is er van uitgegaan dat
allochtonen de hulp niet nodig
hadden omdat ze niet kwamen
opdagen in de instellingen, zegt
Boedjarath. Pas op het moment
dat er projecten van start gin
gen die actief op bepaalde groe
pen waren gericht, bijvoorbeeld
in Rotterdam met Kaapverdia-
nen, bleek dat er wel degelijk
behoefte was aan psychische
zorg.
Volgens Beijers hebben bepaal
de groepen allochtonen meer
behoefte aan spiritualiteit en
staat onze nuchtere individuele
medische benadering te ver van
ze af. Hij vertelt over een Suri
naamse vrouw die met haar
zoon bij een instelling kwam,
maar alleen medicijnen kreeg
voorgeschreven. De moeder
vond dat onvoldoende. Haar fa
Indra Boedjarath: „De psychisch zorg is nog te veel toegesneden op
de standaard blanke Nederlander." Foto: GPD/Harmen de Jong
milie raadde het haar af nog
langer naar de Riagg te gaan:
'Daar word je gek.'
Vervolgens is de vrouw met
haar zoon naar Suriname ge
vlogen voor een rituele wassing.
Dat hielp even. De Nederlandse
hulpverlener aan wie ze dat
vertelde wist niet wat hij daar
mee aan moest. In Den Haag
en Utrecht zijn de afgelopen ja
ren projecten gestart waarin
meer wordt samengewerkt met
traditionele genezers.
R2C»
erwijs staakt
november
zaterdag 9 oktober 2004
De onderwijsbonden
hun leden op op 16 no-
het werk in de scholen
eggen. Dat hebben de
gisteren besloten. Met
willen de bonden de
het kabinet verhogen.
116 november is uitge-
:ot Dag van het Onder
bonden doen mee.
;en nog na over een
heid de overlast voor
■n leerlingen te beper-
ich een zo duidelijk
protest te laten ho-
t voorzitter W. Dres-
n de Algemene Onder-
d weten.
itiek
teg fc1
De
nve
k
irriè
u aa
™ie'
'ing
lOUC
lats.
dsei
vooF
ries brengt
bibuter terug
etb! Misdaadverslag-
en ter R. de Vries is van
en computer van ffaudeof-
[onino maandag aan
et in Amsterdam over
J n. De Vries kreeg giste-,
^brief waarin hoofdoffi-
justitie L. de Wit in
ijyg lam daarom verzocht.
Jnbaar ministerie wil
:ken wat voor informa-
machine zit. Dan kan
geconstateerd of lopen-
rzoeken schade hebben
en. Tonino zette zijn
er eind juni bij het grof-
e|gdat hij dacht dat er een
nan
doc
e rolt
bende op
Politie en justitie heb-
eren bij een grote actie
in drugsbende 23 ver
aangehouden. Ze wor-
iacht van de handel in
xploitatie van hennep-
jen en lidmaatschap
criminele organisatie.
;n 330 duizend xtc-pil-
islag genomen. Tijdens
jaar durende onder-
een Belgische infil-
een Engelse pseudo-
jgezet.
e ur verdachte
•Fetter in as
iden - De schuur bij het
i de 27-jarige verdachte
ak-Fetter is woensdag-
nejj brand gestoken. Dat
politie gisteren beves-
gens een woordvoerder
J" oeilijk te achterhalen of
ien wraakactie gaat.
zoa Fetter werd in de nacht
jj p 24 september in het
van Leeuwarden met
messteken om het le-
acht.
i he
N«rïge in
Deien
Een arrestatieteam
gin dit jaar bij een inval
roning in de Bever-
gj j en 5-jarige jongen in de
eien geslagen. De poli-
jongeren aanhouden
len verdacht van een
Erkrachting. Onder hen
[ggjersvan 13,15 en 16
de vroege ochtend
het arrestatieteam de
binnen en boeide nage-
j-ygi e aanwezigen. Alleen
s| y en haar moeder hoef-
n handboeien om.
de
rijdt 114
neter te hard
door Richard Mooyman
en Coen Polack
den haag - Schiphol moet het
doen met de geluidsruimte die
het nu heeft. De eventuele aan
leg van een zesde start- en lan
dingsbaan moet volgens staats
secretaris Schultz van Haegen
(verkeer) passen binnen de be
staande geluids- en veiligheids
normen. „Als Schiphol een an
der banenstelsel wil, dan zullen
we heel kritisch beoordelen of
dat noodzakelijk is", zegt de
WD-bewindsvrouw in een ge
sprek met deze krant. „Met een
nieuwe baan erbij krijgt Schip
hol in ieder geval niet meer ge
luidsruimte. In feite verplaats je
de hinder alleen maar."
Schiphol studeert op de moge
lijke aanleg van een nieuwe
baan, vermoedelijk parallel aan
de Kaagbaan. De provincie
heeft hiervoor ruimte gereser
veerd in het streekplan. Maar
Schultz zegt nog geen concrete
plannen te hebben gezien. „Als
die baan nodig wordt geacht,
dan is de luchthaven aan zet. Of
we eraan meewerken, is een
tweede. Daarbij zullen we kij
ken of het wel zinvol en nuttig
is." Voor een nieuwe baan zal
in ieder geval de wet Luchtvaart
moeten worden aangepast.
Voorlopig kan Schiphol door
groeien op de huidige plek, al
dus Schultz. Tegen de tijd dat
de luchthaven uit zijn jasje
dreigt te groeien, moet er vol
gens haar een debat worden ge
voerd over hoe groot Schiphol
moet zijn. „We willen hier
graag een internationale hub
(luchthaven met veel overstap
pers - red.), maar dat betekent
niet dat Schiphol eeuwig moet
doorgroeien. De groei hoeft
niet grenzeloos te zijn. Je moet
in dit gebied ook de ruimte
houden om te wonen en wer
ken."
De staatssecretaris beseft dat de
steun voor Schiphol in de regio
is verminderd na de opening
van de Polderbaan en de com
motie rond de rekenfout. „Het
draagvlak is afgekalfd", stelt zij
vast. Maar, zo betoogt Schultz,
de luchthaven levert behalve
lusten ook lasten op. „Een
luchthaven maakt nu eenmaal
geluid. Je kunt het geluid ver
plaatsen, maar niet weglaten."
utrecht/gpd - Patiëntjes van het Wilhelmi-
na Kinderziekenhuis in Utrecht krijgen bin
nenkort een pijnpaspoort, een persoonlijk
boekje waarin staat hoe zij omgaan met
pijn en angst. De behandeling wordt daar
op aangepast, waardoor het kind minder
pijn ervaart.
Het nieuwe paspoort is een initiatief van de
Kinderpijngroep van het WKZ, onderdeel
van het Universitair Medisch Centrum
(UMC) Utrecht en ontwikkeld op kosten
van onder meer de Stichting Kinderpostze-
gels.
Volgens Hannie Megens, anesthesioloog
van het WKZ en initiatiefneemster, beleven
kinderen pijn anders dan volwassenen:
„Pijn roept bij hen angst, verdriet en pa
niek op, die de pijn versterken. In een zie
kenhuis voelen kinderen zich ook nog eens
vaak bedreigd door de vreemde omgeving
met onbekenden. Reden waarom menig
kind zich meer tegen een behandeling ver
zet, huilt of niet wil meewerken. Een in
greep kan daardoor onnodig lang duren of
zelfs mislukken."
Pijn is voor een kind ongezond. Uit onder
zoek blijkt dat pijn de genezing vertraagt en
ook op langere termijn schadelijke gevol
gen kan hebben. Zo'n kind kan later bij
voorbeeld panisch voor een andere behan
deling worden, zelfs als volwassene niet
meer naar een arts willen. De laatste jaren
besteden ziekenhuizen daarom meer aan
dacht aan pijn- en angstbestrijding bij kin
deren. Onder meer door regelmatige pijn-
metingen, ontspanning en afleiding.
Het pijnpaspoort is een nieuwe stap. Me
gens: „Elk kind heeft een eigen manier van
omgaan met pijn en angst. Vooral bij kin
deren die regelmatig voor behandeling
naar een ziekenhuis moeten, zie je dat. Een
kind wil bijvoorbeeld niet horen dat het in
slaap wordt gemaakt, maar wil wel met het
masker een mooie ballon opblazen. En een
tiener met hemofilie die een prikdiploma
heeft, wil misschien zelf het eerste naaldje
voor de anesthesie prikken."
Voor de ingreep schrijft het kind met de
ouders de persoonlijke voorkeuren en ritu
elen in het pijnpaspoort. Met een kneepje
in je hand voor de prik. Met muziek, televi
sie of juist zonder. Megens: „Ook uitlatin
gen zijn belangrijk. Een kind kan met jeuk
pijn bedoelen. Of bij pijn juist niets zeggen
en alleen maar heel stil worden."
Naar aanleiding van de ervaringen kunnen
de persoonlijke voorkeuren in het paspoort
worden aangepast. Megens: „Dankzij het
paspoort weten we op welke manier het
kind het liefst behandeld wil worden en
daarmee kunnen we de pijn die het ervaart,
aanzienlijk verminderen."
Het kind krijgt het pijnpaspoort mee naar
huis. Om ook bij latere ziekenhuisbezoe
ken, misschien zelfs bij de tandarts, dienst
te doen.
rotterdam/anp - De acht die-
renrechtenactivisten die 10 au
gustus zijn opgepakt voor het
doorknippen van een hek bij
het proefdiercentrum BPRC in
Rijswijk, zijn volgens advocaat
Van den Brüle behandeld als
'ideologische terroristen'. De
verdachten stonden gisteren
voor de politierechter in Rotter
dam.
Volgens Van den Brüle zijn de
rechten van de verdachten ge
schonden, omdat zij vier dagen
vast hebben gezeten. Boven
dien zijn er verscheidene huis
zoekingen geweest en zijn tele
foongesprekken afgeluisterd,
nadat zij hun actie bij het BPRC
hadden uitgevoerd. Ook claim
de de advocate dat het open
baar ministerie (OM) heeft sa
mengewerkt met de Algemene
Inlichtingen- en Veiligheids
dienst (AMD).
Officier van justitie Van Dam
verwierp deze suggestie met
een. Het gebruik van dwang
middelen was volgens Van
Dam niet buitenproportioneel.
Hij eiste een geldboete van
1500 euro per persoon.
„In de tijd dat het OM van de
AIVD hoorde dat deze verdach
ten iets van plan waren, zijn er
boeren bedreigd en schuren in
brand gestoken door dieren
rechtenactivisten. Daarom heb
ben wij toen geprobeerd te ach
terhalen wat deze mensen van
plan waren", stelde de officier.
Van den Brüle was boos over de
aanpak van justitie. „Vroeger
kreeg je een boete voor het
doorknippen van een hek, nu
wordt een verdachte vier dagen
vastgehouden en afgeluisterd
en doet de politie huiszoekin
gen." De hardere aanpak van
dierenrechtenactivisten houdt
verband met nieuw beleid van
de ministeries van justitie en
binnenlandse zaken. Die maak
ten daar begin juli een nationa
le prioriteit van.
groesbeek - Bij biologische wijnhoeve de Colonjes in Groesbeek begonnen personeel ve rekenen ze op zo'n drieduizend kilo druiven, goed voor 2400 liter wijn. Vorig jaar
en vrijwilligers gisteren met de oogst. Die is dit jaar uitzonderlijk hoog. Bij de wijnhoe- oogstte de Colonjes tweeduizend kilo. Foto: GPD/Fip Franssen
den haag/gpd - Het kabinet
moet honderd miljoen euro ex
tra uittrekken om het aantal
voortijdige schoolverlaters in het
middelbaar beroepsonderwijs te
rug te dringen. Dat staat in een
rapport van het Innovatieplat
form, waarvan onderwijsminis
ter Van der Hoeven bestuurslid
is.
Volgens het platform is het geld
vooral nodig om het onderwijs
praktischer te maken. Boven
dien moet het bedrijfsleven er
bij worden betrokken.
Het platform pleit voor de op
richting van een vernieuwings
fonds. Scholen die bewijzen dat
ze succesvolle veranderingen
doorvoeren moeten ondersteu
ning krijgen uit dat fonds. „Zo
stimuleer je innovatie van on
derop", aldus Frans Leijnse, de
voorzitter van de HBO-raad die
het stuk mede opstelde.
Leijnse wil dat er 'innovatoren'
worden aangesteld om scholen
te helpen bij de vernieuwing.
Die zouden afkomstig moeten
zijn uit het bedrijfsleven.
Minister Van der Hoeven er
kende gisteren dat het onder
wijs nu 'veel te theoretisch' is.
Ze beloofde aan de hand van
het advies met concrete voor
stellen te komen.
Minister Van der Hoeven gaf
wel aan dat er 'weinig ruimte is
in de begroting'. „We zullen
dus moeten kijken of we iets
kunnen doen met de bestaande
middelen."
Vooral in het voorbereidend
middelbaar beroepsonderwijs
(VMBO) haken veel scholieren
voortijdig af. Op dit moment
heeft vijftien procent van de
jongeren tussen de 18 en 24
jaar geen bruikbaar diploma.
Van der Hoeven wil dat percen
tage in 2010 verlaagd hebben
tot acht procent.
Het is nu al duidelijk dat de
Tweede Kamer niet staat te
springen om een vernieuwings
fonds. De coalitiepartijen CDA
en WD willen dat scholen veel
meer vrijheid krijgen in de be
steding van overheidsgeld. Het
ministerie moet zich daar niet
mee bemoeien, vinden zij.
(advertentie)
Poliform
