Monumenten
vaker verlicht
otest kerken tegen stopzetten 'kanjersubsidie'
>rse werkstraf
|ëist tegen Leidse
entenhandelaar
Vijftien arrestaties
in laatste feestnacht
Dader wasserijmoord werd 'gemanipuleerd'
REGIO
Debattraining scholieren Da Vinei College
[Roomburg
laag bewoond
VA* De Leidse nieuwbouw-
5',e jmburg is vanaf van
af j woond. PvdA-wethou-
ebrand overhandigt
dag de sleutels van het
uis aan het echtpaar Jo-
Nieuwerkerk en Hans
n. Zij kochten een ener-
ge eengezinswoning
dinervalaan. De Ener-
lijgt 151 van deze hui-
lotaal komen in de
puwbuurt ongeveer dui-
bningen.
door Silvan Schoonhoven
vervolg van voorpagina
leiden - „Ik ben te zwaar ver
oordeeld. Ik werd gedwongen
dit te doen. Ik beleef dit als een
droom. Wat mij is overkomen,
is niet te geloven." De 30-jarige
Bulgaar die voor de moord op
de Leidse wasserijbaas Jan van
der Krieke is veroordeeld tot
zestien jaar celstraf, vindt dat
hij 'te zwaar is gestraft'. Ook
vier andere verdachten vinden
dat ze onterecht of in elk geval
te zwaar zijn gestraft. Gisteren
kwam hun zaak in hoger be
roep voor het Gerechtshof in
ag/leiden - Tegen een
prentenhandelaar uit
gisteren bij de recht-
Den Haag 240 uur
f en een jaar voorwaar-
gevangenisstraf geëist
pt helen van zo'n 900
aquarellen. De
ken waren vanaf begin
het Legermuseum in
stolen. Die diefstal zelf
pleegd door een 38-jari-
ervator van dat muse-
ïeens een Leidenaar.
in december veroor-
Dt 22 maanden celstraf
een verbod om de ko-
zes jaar in een museum
en. Behalve de prenten
pen er ook boeken en
[ijen uit het museum,
de liep in de tonnen.
kwam in april vorig
het licht. De conserva-
urde de prenten gedu-
jf jaar lang uit kostbare
si tbijtservies
r paaractie
wereld, mijn krant. D
eidsch Dagblad
I
en zeldzame antieke boeken.
Hij verkocht de gestolen waar
aan een buurman en aan vrien
den, maar de grootste afnemer
was de Leidse prentenhande
laar. Aanklager C. van Dam
vond dat deze handelaar had
moeten vermoeden dat de
spullen gestolen waren. In een
later stadium zou de handelaar
dat zelfs zeker hebben geweten,
zo meende de aanklager. Zeker
toen het ging om het gestolen
werk van ingenieur Bagetti over
de veldslagen van Napoleon in
Noord-Italie, waarvan maar 1
exemplaar bekend zou zijn in
Nederland.
De Leidenaar zelf ontkent te
hebben geweten dat het om ge
stolen waar ging. Volgens hem
kocht hij niet voor extreem lage
prijzen in en zaten er zo vaak
afgescheurde randen aan pren
ten die hij kreeg aangeboden.
Daar maakte hij zich niet druk
om. De handelaar zou de con
servator in totaal zo'n 55.000
gulden hebben betaald voor de
prenten en schetsen die hem -
jarenlang - vaak met meerdere
exemplaren tegelijk werden
aangeboden.
De handelaar raakte bijna alles
kwijt aan klanten. Volgens een
(voorzichtige) berekening van
justitie moet hij minstens 7500
euro winst hebben behaald.
Dat bedrag vorderde officier
van justitie Van Dam gisteren
van de verdachte terug, bij wij
ze van Pluk-ze boete. Zijn
raadsman M. Kleyn vroeg om
vrijspraak. De verdachte zelf zei
dat hij nooit meer van particu
lieren, maar voortaan alleen
nog maar op de veiling zou in
kopen voor zijn winkel. Met zijn
zaak ging het niet zo goed
meer, zei de Leidenaar.
De rechtbank doet op 19 okto
ber uitspraak.
De ochtendkrant die
weet of jouw ziekenhuis
wel gezond is.
Lees nu Leidsch Dagblad
in de ochtend en ontvang
de eerste 2 weken gratis!
21 Ja, ik neem een vast kwartaalabonnement en ontvang de eerste
2 weken gratis) Bovendien spaar ik als vaste abonnee makkelek (en
snel) voor superkorting op een origineel Johnson Bros. ontbijtservies!
Ik betaal automatisch (€56.20) per acceptgiro 56,70)
Naam: M V?. I
Adres:
Postcode/Plaats:j
Telefoon: (l.v.m bezorgcontrole)
Geboortedatum
emailadres
Bank/girorekeningnummer*
Handtekening:
I
Uitsluitend bij automatische Incasso. bvp*
Stuur de bon in een ongefrankeerde envelop naar Leidsch Dagblad.
Antwoordnummer 127. 1800 VB Alkmaar Gratis tel 0800 -1711
E-mall: lezersservlce@hdc.nl of surf naar www leidschdagblad nl
Deze aanbieding ls geldig tot 31 maart 2005
I
Wij gaan zorgvuldig om met persoonsgegevens: in de colofon van de
krant vindt u nadere informatie.
Mijn wereld, mijn krant.
Leidsch Dagblad
LEIDEN
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Leiden wil zo snel moge
lijk een groot aantal monumen
ten, kerken, bruggen en openba
re gebouwen verlichten. Daarbij
wordt gedacht aan onder meer
het Rijnlandhuis aan de Bree-
straat, de Pieterskerk, delen van
de Hooglandse kerk, de Mors-
poort maar ook de overkluizing
tussen Steenschuur en Nieuwe
Rijn en de onderdoorgang onder
het Kort Rapenburg die het Ra
penburg met het Galgewater
verbindt.
De torens van de Petruskerk en
Josephkerk zouden eveneens in
de schijnwerpers moeten. Dat
staat in de lluminatienota 2004
'Leiden ziet het licht', die on
langs door de gemeente is ge
presenteerd.
Uit de Illuminatienota blijkt
ook dat de gemeente objecten
langs de wandelroute de 'Leid
se Loper', een tocht langs histo
rische plekken in de stad, wil
verlichten. Zo moeten de Doe
lenpoort aan de Groenhazen-
gracht, het Gravensteen aan het
Gerecht en Pieterskerkhof, de
Latijnse school aan de Lok
horststraat en het Caeciliacom-
plex aan de gelijknamige straat
's avonds in de schijnwerpers
staan. De verlichting van De
Waag moet worden verbeterd.
In 2006, het 400ste geboortejaar
van Rembrandt, moet alle extra
verlichting een feit zijn.
De Illuminatienota rept overi
gens niet alleen van plekken in
de binnenstad. Buiten het cen
trum staan het monument van
Boerhaave aan de Boerhaa-
velaan, het Verzetsmonument
in de Atjehstraat en het beeldje
van Comelis Joppensz aan het
Kamerlingh Onnesplein op de
nominatie voor extra licht.
De gemeente schat de totale
kosten op ruim 2 miljoen euro.
Een deel van het geld zou door
sponsoring en externe financie
ring moeten worden opge
bracht. Zo wijst de gemeente
op het gebouw van de Sociale
Verzekerings Bank naast Leiden
Centraal en de schoorsteen van
Nuon aan de Langegracht, die
op rekening van de eigenaars
worden verlicht. Het Leids
Volkshuis en de Universiteit
Leiden praten inmiddels ook
met de gemeente over het ver
lichten van het Volkshuis en het
Academiegebouw en Rijksher
barium.
leiden - De politie heeft maan
dagavond en in de nacht van 4
op 5 oktober in Leiden 15 arres
taties verricht. Alle verdachten
kregen een proces-verbaal en
konden in de loop van de nacht
het politiebureau weer verlaten.
In totaal kwam het aantal aan
gehouden mensen rond de 3-
oktoberfestiviteiten hiermee op
35.
Een aantal arrestaties was van
wege vechtpartijen. Op het ker
misterrein werd een 30-jarige
Leidenaar opgepakt. Hij vond
het nodig een Voorhouter (20)
enkele klappen in het gezicht te
geven. Een Leiderdorper (57)
kon ook mee naar het bureau
aan de Langegracht omdat hij
in de Koombrugsteeg de 29-ja-
rige Leidse eigenaar van een
broodjeszaak sloeg. Op de Ou
de Herengracht verzette een 44-
jarige automobilist uit Leider
dorp zich tegen zijn aanhou
ding toen hij werd betrapt op
het rijden onder invloed. Hij
schopte de agenten.
Bij een café aan de Nieuwe
Beestenmarkt werden een 19-
jarige vrouw uit Amsterdam en
haar vriend (25) in de boeien
geslagen vanwege het mishan
delen van de barkeepster. Op
de Morsweg arresteerde de po
litie twee Leidenaars (22 en 19
jaar) omdat zij kort daarvoor op
het Stationsplein een 23-jarige
plaatsgenoot hadden mishan
deld.
Een 23-jarige man uit Nieuwer-
brug en zijn vriend (22) uit
Woerden beledigden op het
Stationsplein een aantal agen
ten. Ook hun avond eindigde in
de cel. Op de Botermarkt pakte
de politie twee Leidenaars van
23 en 24 jaar in de kraag omdat
zij stonden te dansen op omge
vallen fietsen.
Op de Korte Mare zagen agen
ten twee mannen sjouwen met
een vol bierfust van 50 liter. Dit
hadden ze gestolen bij het An-
tonius Zalencentrum aan de
Lange Mare. De twee, een 23-
jarige Leidenaar en een 21-jari-
ge man uit Den Haag, werden
eveneens aangehouden.
proene Hart
rinkel viert
arig bestaan
(advertentie)
Zaak-Van der Krieke in hoger beroep
Den Haag. Dat gaat de hele
moordzaak van voren af aan
behandelen. Ook willen de ad
vocaten nieuwe getuigen op
voeren. De zaak gaat in elk ge
val nog tot eind januari duren.
De Bulgaar, die bekend heeft
dat hij Van der Krieke heeft
doodgestoken, zegt dat hij is
'gebruikt en gemanipuleerd' is
door zijn opdrachtgever: een
39-jarige Alphenaar, die ook in
wasserij Ozon aan de Zaalberg
weg werkte. „Hij deed grote be
loftes en spoorde me aan met
religieuze en nationalistische
argumenten. Hij speelde in op
bloedbanden en familiegevoe
lens." De Alphenaar zelf heeft
altijd ontkend dat hij iets met
de moord te maken heeft.
De 60-jarige zakenman Jan van
der Krieke werd op 15 mei dood
aangetroffen in de kofferbak
van een auto achter station Den
Haag Hollands Spoor. Hij was
geslagen met een pijp en gesto
ken met een mes. Een steek in
het hart was hem fataal gewor
den, wees sectie uit.
Zakelijke problemen in wasserij
Ozon lagen ten grondslag aan
de moord, concludeerde de
rechtbank vorig jaar. Van der
Krieke had zijn bedrijf verkocht
aan de Alphenaar, maar bleef
als zakelijk adviseur wel aan het
bedrijf verbonden. De aan
koopsom zou na drie jaar afbe
taald worden. Het ging echter
niet goed met Ozon. De nieuwe
eigenaar deed grote investerin
gen en liet illegalen in de was
serij werken om tegen lagere
kosten te draaien. Het bedrijf
raakte in geldnood en de Al
phenaar kon zijn financiële ver
plichtingen jegens Van der
Krieke niet meer nakomen. Dat
leidde tot spanningen tussen de
twee mannen. Zo vatte het plan
post om de oude eigenaar om
het leven te brengen.
'Puur en alleen om financiële
redenen' had de Bulgaar de op
dracht aangenomen, verklaarde
hij gisteren tegenover de rech
ter. „Een rijke advocaat als u
begrijpt niet wat het is om de
verantwoording te hebben voor
een familie die maar 150 euro
per maand verdient", beet hij
advocaat Spong toe, die hem
(als advocaat van een van de
andere verdachten) vroeg door
wie hij dan wel gemanipuleerd
was. „U heeft gewoon voor geld
iemand overhoop gestoken",
zei Spong. „Als u al bent gema
nipuleerd, is dat door uw eigen
hebzucht."
leiden - Ongeveer twintig leerlingen van het
Leidse Da Vinei College bereidden zich giste
ren voor op het Nederlands Kampioenschap
debatteren voor middelbare scholieren. De
battrainer Arthur Noordhuis van het Neder
lands Debat Instituut leerde de deelnemers
onder meer presenteren, argumenteren en
overtuigen. „Hoe meer de scholieren oefe
nen, hoe meer kans ze hebben op de titel",
meent de Leidenaar.
Op de middelbare school aan de Kagerstraat
7 werd gediscussieerd over onder meer ca
meratoezicht in de openbare ruimte, privacy
en opsporingschips. De klas werd verdeeld in
voor- en tegenstanders die vervolgens met
elkaar in debat gingen. De scholieren moch
ten niet kiezen of ze voor of tegen waren.
„Het is dus mogelijk dat ze een stelling moe
ten verdedigen waar ze het niet mee eens
zijn", zegt Noordhuis. „Dat maakt het debat
interessanter." De komende weken beslui
ten de leerlingen wie de eer van het Da Vinei
mag gaan verdedigen. „Vorig jaar haalden
we de finale", zegt docent maatschappijleer
Jacomijn Kruithof. „Ik hoop dat we d'rt jaar
weer zo ver komen. Daar gaan we nog veel
voor oefenen." Het Da Vinei College is één
van de 78 scholen die deelnemen aan het
Nederlands Kampioenschap. Op de vrijdagen
12,19 en 26 november zijn de voorrondes in
Haarlem, Amersfoort en Tilburg. De finale is
op zaterdag 11 december in de Pieterskerk te
Leiden. Foto: Mark Lamers
door Rody van der Pols
leiden - Het luiden van de
noodklok gebeurde gisteren
heel letterlijk. Om half twee 's
middags hing burgemeester
Henri Lenferink in de touwen
van de Pieterskerk, zodat het
klokgebeier over de hele stad te
horen was. Met de actie wordt
protest aangetekend tegen het
voornemen van het kabinet om
niet langer geld vrij te maken
voor de zogenoemde kanjer
subsidies. Vorige kabinetten
hebben miljoenen euro's uitge
trokken voor de restauratie van
eeuwenoude bouwwerken,
maar in de rijksbegroting van
januari 2005 is dit niet langer
het geval.
Nu de rijkssubsidie voor zoge
naamde 'kanjermonumenten'
op de tocht staat, is het onzeker
of de noodzakelijke restauratie
van de Pieterskerk en de Hoog
landse Kerk ooit kan worden af
gemaakt, zegt Ernst Diek,
woordvoerder van de Pieters
kerk. Bij de planning van de
omvangrijke projecten is altijd
uitgegaan van een voortzetting
van deze rijkssubsidie. „Er is
ook altijd de indruk gewekt dat
we tot het einde van de restau
ratie op dit geld konden reke
nen", aldus Diek. Mocht het
geld er niet komen, dan kan de
Pieterskerk de aannemers deze
zomer al naar huis sturen.
Doodzonde, vindt Diek. Behal
ve dat er veel expertise verloren
gaat, is er ook sprake van 'kapi
taalvernietiging'. „Neem alle
steigers. Die zijn voor veel geld
neergezet, maar kunnen straks
weer afgebroken worden. En
mocht het werk weer verder
gaan, dan kunnen we ze op
nieuw opbouwen." Bovendien
gaat de kerk verder achteruit
gedurende de tijd dat de restau
ratie stilligt, waardoor het hele
project uiteindelijk nog duurder
zal uitvallen.
Het is maar de vraag of de res
tauratie van de Pieterskerk ooit
voltooid wordt zonder kanjer
subsidie, zegt Diek. Behalve van
overheidsgeld is de kerk in be
langrijke mate afhankelijk van
financiële bijdragen van parti
culieren, fondsen en het be
drijfsleven. Die investeringen
komen echter op losse schroe
ven te staan zodra de subsidie
stroom stilvalt. „Niemand wil
investeren in een project waar
van het onduidelijk is of het
ooit wordt afgerond", aldus
Diek.
Als de restauratie van de Pie
terskerk niet voltooid wordt,
heeft dat ernstige consequen
ties. „In het uiterste geval moe
ten we over drie jaar de kerk
sluiten omdat zich gevaarlijke
situaties kunnen voordoen", al
dus de woordvoerder. De totale
kosten van de restauratie van
de Pieterskerk zijn op 18 mil
joen euro geraamd, waarvan
een kleine 4 miljoen euro reeds
in de vorm van kanjersubsidies
is ontvangen. Voor volgend jaar
rekent de kerk op 1,5 miljoen
euro subsidie. De Hooglandse
Kerk heeft in 2005 hetzelfde be
drag nodig.
Beide kerken zijn al sinds 2001
bezig met restaureren. De
Hooglandse Kerk heeft onder
meer het dak vernieuwd. In de
Pieterskerk is de houten kap
constructie boven het koor en
de beide transepten vervangen,
evenals het torentje. Ook is het
dak van nieuwe leien voorzien.
Nu wacht het schip van de kerk
nog op een ingrijpende op
knapbeurt.
Behalve in Leiden werden giste
ren ook in andere steden de
noodklokken geluid. De pro
testactie wordt gesteund door
de Maria van Jessekerk in Delft,
de Grote of Sint Laurenskerk in
Alkmaar, de Sint Vituskerk in
Hilversum, de Sint Joriskerk in
Eindhoven, de Grote of Onze
Lieve Vrouwe Kerk in Breda en
de Sint Janskathedraal in Den
Bosch. Ook kasteel De Haar in
Utrecht doet mee. Tegelijkertijd
is gisteren een delegatie onder
leiding van burgemeester Rom-
bouts van 's Hertogenbosch
naar de naar de Tweede Kamer
getogen om een petitie aan te
bieden.
American Express schenkt
100.000 dollar aan Pieterskerk
Op dezelfde dag dat monumentale kerken in heel Nederland
protesteren tegen het stopzetten van de zogenoemde kanjer
subsidie heeft de Pieterskerk 100.000 dollar gekregen van Ame
rican Express. „Een toevallige samenloop van omstandighe
den", zegt Ernst Diek, woordvoerder van de Pieterskerk. Aanlei
ding voor de gulle gift is het 100-jarig bestaan van het Ameri
kaanse bedrijf in Nederland. Met de schenking wil American
Express de bijzondere band benadrukken van de Pieterskerk
met de Verenigde Staten.
Voor veel Amerikanen is de Pieterskerk onlosmakelijk verbon
den met de zogeheten Pilgrimfathers. Deze gelovigen speelden
in de 17de eeuw een belangrijke rol bij de kolonisatie van
Noord-Amerika. Nadat zij moesten vluchten uit Engeland we
gens hun geloof, kwamen zij in het begin van de 17de eeuw in
Nederland aan. Velen vonden een toevlucht in Leiden, maar de
meesten scheepten zich twintig jaar later in met als bestem
ming Amerika. Zij waren de medegrondleggers van de Ameri
kaanse staat. Oud-president Bush sr. bezocht de kerk in 1989.
Na onderzoek van het gemeentearchief Leiden bleek dat ook hij
afstamt van de Pilgrimfathers.
Het geld wordt door de Pieterskerk gebruikt voor de renovatie
van een glas-in-loodraam. Het betreffende raam is 7 meter
breed, 25 meter hoog en bestaat uit 40.000 kilo natuursteen. Het
venster telt 12.984 scherven van Pools, mondgeblazen glas in
zeven kleuren.
Vegers bedankt!
Wij danken alle medewerkers van de dienst Milieu en Beheer van de
gemeente Leiden én alle vrijwilligers die vol enthousiasme en betrokken
heid héél vroeg uit de veren zijn gekomen om gezamenlijk alle resten
van de feestelijkheden rond de 3 oktober-viering op te ruimen.
Mede dankzij hun inzet is de nachtelijke schoonmaakactie een succes
geworden. Zo kunnen we na dit daverende feest ook weer snel genieten
van een opgeruimde stad.
Dienst Milieu en Beheer Leiden
"eester Henri Lenferink luidt letterlijk de noodklok.
Helco Kuipers
