Zangeresse
uit de regit
in de prijzc
KUNST CULTUUR
Gouden Zwaan voor Persent
Jeugdherinneringen en stoere, kwetsbare mannen
'Duizend Dromen': vier boeken over het leven van Frans Bauer
Sheila de Vries in Noordwijk
Na de film straks ook een
toneelstuk over Kameleon
Sfeervol jubileumcor
van 60-jarig Jubilate
4 l
Manon Uphoff
naar De Bezige Bij
Amsterdam - Schrijfster Manon
Uphoff verandert van uitgever.
Ze verruilt Podium voor De Be
zige Bij. Uphoff zegt te zijn ont
popt in een jong, soms nog
zoekend uitgeefhuis. Nu heeft
ze behoefte aan 'een andere
bedding voor de verdere ont
wikkeling en ontplooiing' van
haar werk. Foto: Lex van Rossen
Top 40 krijgt een
plein in Almere
almere - De Top 40 heeft een
eigen plein gekregen in Almere.
Het is een cadeautje van de ge
meente aan de bijna jarige
Stichting Nederlandse Top 40.
De hitlijst met daarop de veer
tig meest verkochte singles van
het land, bestaat 2 januari veer
tig jaar. Een plein bij een jonge-
rcnontmoetingsplaatsin Alme
re Muziekwijk krijgt de naam
Top 40-plein.
Dertig vrouwen
voor Dorrestijn
Amsterdam - Normaal krijgt ie
mand een bloemetje, maar
Hans Dorrestijn werd zaterdag
avond verrast door dertig voor
hem bijzondere vrouwen om te
vieren dat hij dertig jaar in het
vak zit. De vrouwen, onder wie
Annemarie Oster, Paula Udon-
dek, Diewertje Blok, Yvonne
Kroonenberg en zijn dochter
Kirsten, beklommen na afloop
van de voorstelling het podium
van De Kleine Komedie in Am
sterdam en omringden Dorres
tijn als nimfen. Hij kreeg van ie
der een zoen. Samen met Mar
tin van Dijk staat hij momen
teel op de planken met zijn
nieuwe programma 'Het naakte
bestaan', dat zaterdag in pre
mière ging.
Prof vindt zwaard
van miljoen dollar
Tirana - De Nederlandse pro
fessor Frederick de Jong heeft
in een museum in Tirana (Alba
nië) een zeer kostbaar zwaard
gevonden. Het wapen is min
stens vijfhonderd jaar oud en
behoorde toe aan de Otto
maanse sultan Bayezid II. Hij
schat dat het voorwerp op een
veiling op zijn minst een mil
joen dollar zou opbrengen. Pro
fessor De Jong is hoogleraar
islamtalen en islamitische cul
tuur aan de Universiteit
Utrecht. De Albanië-expert
vond het zwaard in een collec
tie van veertig zwaarden in het
Albanese Instituut van Volks
cultuur in Tirana, waar het al
bijna zestig jaar bewaard werd.
Modefotograaf
Avedon overleden
los angeles - Portret- en mode
fotograaf Richard Avedon is
vrijdag op 81-jarige leeftijd ge
storven. Avedon stierf in het
ziekenhuis in San Antonio in
Texas. Hij was daar zaterdag
opgenomen na getroffen te zijn
door een hersenbloeding toen
hij een fotoreportage maakte
voor het tijdschrift New Yorker.
Videoportret van
zakenvrouw 2004
leiden - In het Stedelijk Muse
um De Lakenhal in Leiden is
vanaf 9 oktober het videopor
tret te zien van Mariëtte Barn-
hoom, zakenvrouw van het jaar
2004. Het portret is gemaakt
door Marian Krijgsman. Barn-
hoorn is algemeen directeur
van de Luba-groep uitzendor
ganisatie.
Nederlandse film
onderscheiden
bordeaux - De Nederlandse
film 'Justi^a' van Maria Ramos
heeft zaterdag de Gouden Golf
voor de beste film gewonnen
op het internationale festival
van de vrouwenfilm in Bor
deaux. Acht nieuwe films - ge
schreven, geregisseerd of ge
produceerd door vrouwen -
dongen in Frankrijk mee naar
de prijs voor de beste lange
film. Die van regisseuse Ramos
is een documentaire over het
bureaucratische rechtssysteem
in Brazilië. Eerder dit jaar kreeg
Justiga de prijs voor de beste
film op het Zwitserse documen
tairefestival in Nyon. De 39-jari-
ge Ramos is in Brazilië geboren
en woont sinds veertien jaar in
Nederland. Haar vorige film
'Desi' werd in 2001 bekroond
met het Gouden Kalf voor de
beste lange documentaire.
breda/gpd - Over het leven van
Frans Bauer verschijnt binnen
kort een serie van vier boeken.
De reeks wordt samengesteld
door Louis Bovée, journalist bij
weekblad Aktueel, en krijgt als
titel 'Duizend Dromen'.
De exacte datum van verschij
nen is nog niet bekend. ,,Dat
bepaalt Frans hoogst persoon
lijk", aldus Bovée. Maar mijn
verwachting is dat het eind dit
jaar of anders uiterlijk begin
2005 wordt."
'Duizend Dromen' is deels au
tobiografisch, met Bovée als
ghostivriter. Daarnaast komen
allerlei mensen aan het woord
die een rol hebben gespeeld in
het leven van de West-Brabant
se volkszanger, van de verlos
kundige die hem ter wereld
hielp tot collega-zangers als
Pierre Kartner en Lee Towers.
De vier boeken van elk 64 pagi
na's met tekst en foto's komen
met tussenpozen van twee we
ken uit en verschijnen uiteinde
lijk ook in een box.
Deel 1 heeft als subtitel 'De
Liefde'. Bovée: „Dat is zeg maar
De Bauers, de tv-serie, maar
dan op schrift." Deel 2 heet
'Het Geluk'. „Dat gaat over de
onbekommerde jeugd van
Frans. Daaraan hebben zijn
schoolmeester, klasgenoten en
zijn muziekpedagoge Mieke
Werger meegewerkt. Maar ook
zijn landelijke ontdekker Riny -
Marty - Schreijenberg, met wie
hij een aantal jaren geleden
heeft gebroken, komt aan het
woord."
Deel 3 is getiteld 'Het Vertrou
wen'. „Hierin staat de weg naar
de top beschreven en hoe Frans
omgaat met zijn succes en de
media."
Deel 4 heet 'Het Verdriet'.
noordwijk - Couturier Sheila de Vries omringd door modellen, waaronder gelegenheids-model en actrice Anouk van Nes. De Vries presenteerde zaterdagavond in Hotels van
Oranje in Noordwijk een modehow met haar collectie voor deze herfst en winter. Foto: ANP/kippa/Marcel Hemelrijk
Prijs van de Nederlandse Dansdagen naar Marian Sarstadt
maastricht/anp - De Vereniging van Schouw
burg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) heeft
voor de 21ste keer de Zwanen - de jaarlijkse
VSCD Dansprijzen - uitgereikt. Dat gebeurde tij
dens de jaarlijkse Dansdagen in Maastricht. Dan
ser Tim Persent kreeg de Gouden Zwaan.
Volgens de VSCD Dansjury weet Persent als geen
ander op natuurlijke wijze de aandacht van het
publiek naar zich toe te trekken. „Zijn uitstraling,
inzet, techniek en muzikaliteit zijn voor het pu
bliek een genot om naar te kijken en dwingen zo
wel respect als bewondering af. Hij is een danser
pur sang die door de jaren heen een uitzonderlijk
hoog dansniveau heeft weten te combineren met
een beminnelijke presénce op het podium."
De Zwaan voor de meest indrukwekkende pres
tatie van het seizoen ging naar Jens van Daele
voor zijn rol in 'Spring' van Rogie Company.
De jury: „Hij beweegt krachtig en vol passie zon
der een teveel aan mimiek. Zijn vertolking van de
hoofdpersonage in 'Spring' van Rogie Compa
ny is sterk, gevoelig, persoonlijk en neemt de kij
ker mee in zijn onvoorspelbare werèld. Als een
wild dier raast hij door de ruimte en trekt hij alle
ogen naar zich toe."
De Zwaan voor de beste productie was voor
'Four for Nothing' door Scapino Ballet Rotter
dam in een regie van Amanda Miller. „De jury
heeft ademloos gekeken naar de perfecte combi
natie van dans en tekst."
De Prijs van de Nederlandse Dansdagen Maas
tricht, bedoeld voor een persoon die een bijzon
dere betekenis heeft voor de danskunst in Neder
land, was voor Marian Sarstadt. Volgens het be
stuur van de Dansdagen is zij 'een persoon die
vele talenten in zich verenigt en haar leven heeft
gewijd aan de dans als danseres, balletdanseres,
dansdocent, directeur én artistiek leider." Marian
Sarstadt was de laatste vijf jaar artistiek directeur
van het Nederlands Dans Theater.
leeuwarden/anp - Na twee
films komt er nu ook een thea
terversie van de Kameleon-boe
ken van schrijver Hotze de
Roos. Eind oktober gaat 'De Ka
meleon ontvoerd' in première,
een toneelstuk rond de Friese
kwajongens en de boot. Alle ac
tiescènes in het verhaal zijn van
tevoren gefilmd en worden tij
dens het toneelstuk op een
doek op het podium getoond.
Dat heeft regisseur Steven de
Jong bekendgemaakt.
De filmmaker prolongeert in
het toneelstuk zijn filmrol als
vader Klinkhamer. Actrice Ba-
bette van Veen vult de rol van
moeder in. Ook de filmtweeling
Koen en Jos van der Donk, die
de broers Hielke en Sietse spe-
beeldende kunst recensie
Bernadette van der Goes
Expositie: 'Malen', schilderijen van Eva
Schwab en Stijn Peeters. Prijzen: 600 tot
en met 10.000 euro. Te zien: t/m 24/10,
wo t/m za 11-17 u"r, zo 13-17 uur,
Centrum Beeldende Kunst,
Castellumstraat ie, Alphen aan den Rijn,
en wo en do 12-17 uur-231V17 uur-
galerie Helga Hofman, Hoorn 131, Alphen
aan den Rijn.
Van kijken naar kunst krijg je
nooit genoeg. Tenminste, als
het om kwalitatief goed werk
gaat. Dan is het heerlijk een
tentoonstelling te bekijken.
Lekker lang ronddrentelen, in
alle rust de beelden op je in la
ten werken, ze interpreteren,
vergelijken, de technieken ont
dekken waar de kunstenaar ge
bruik van heeft gemaakt, analy
seren waarom het werk zo'n in
druk op je maakt.
De schilderijen van de Duitse
Eva Schwab en Nederlander
Stijn Peeters vallen in deze ca
tegorie. Juist daarom is het zo
leuk dat er op dit moment in
Alphen aan den Rijn twee ten
toonstellingen van hen zijn, bij
het Centrum Beeldende Kunst
(CBK) en bij galerie Helga Hof
man, die voor deze gelegenheid
nauw met elkaar samenwerken.
Er is lekker veel en je verveelt je
geen moment.
Het aardige van een expositie
op twee plekken is dat je als or
ganisator kunt variëren in de
presentatie. Bij galerie Helga
Hofman heeft iedere kunste
naar een eigen ruimte gekre
gen, bij het CBK hangt alles
door elkaar, waardoor er meer
wisselwerking is. Nadeel is dat
die laatste manier van expose
ren ook een stuk minder over
zichtelijk is. Daarom kun je het
beste eerst galerie Helga Hof
man bezoeken en daarna het
CBK. Je bent dan namelijk al
vast meer vertrouwd geraakt
met beide kunstenaars.
Schwab en Peeters hebben met
elkaar gemeen dat ze allebei
mensen schilderen. Maar hun
stijl en benadering van het the
ma is heel verschillend. De
voorstellingen met kinderen die
Schwab vrij gladjes en realis
tisch schildert, veroorzaken een
gevoel van herkenning. We zien
eenmeisje dat poseert in een
lichtblauw jurkje, een jongetje
met duikbril in een zwembad,
een kind op een step, een meis
je dat zich heeft verkleed in het
veel te grote badpak van haar
moeder. En we realiseren ons
dat wij zelf heel goed deze kin
deren kunnen zijn. Bijna ieder
een heeft namelijk thuis wel
een album met jeugdfoto's,
waarop ongeveer dezelfde situ
aties zijn te zien.
Hoewel Schwab voor deze
schilderijen vaak gebruik maakt
van haar eigen fotoboeken,
beeldt zij in feite collectieve
herinneringen af. Om dat nog
eens extra te benadrukken
schildert ze vaak twee versies.
Op het eerste schilderij is de
voorstelling realistisch weerge
geven in heldere tinten. Op het
tweede zijn de kleuren ver
vaagd, de achtergrond verdwe
nen en de gezichten van de kin
deren niet meer dan een ovaal
vlak. Met rode verf accentueert
zij soms een detail. Het tweede
schilderij is wat er overblijft van
onze belevenissen. Het meeste
vergeten we, slechts enkele
fragmenten blijven in ons ge
heugen bewaard, maar die her
inneren we ons dan wel heel
nauwkeurig.
De doeken van Peeters zijn
vaak levensgroot. Daarop schil
dert hij mannen van top tot
teen. Soms zijn ze in gezel
schap, maar dikwijls alleen. Het
zijn moderne kerels die door
hem zijn weergegeven in hun
leefomgeving. Meestal staan ze
midden op de weg in een
woonwijk met rijtjeshuizen.
Soms hebben ze een hond bij
zich of fladderen vogels om hen
heen. Peeters' manier van schil
deren en kleurgebruik is ex
pressief, maar de sfeer ingeto
gen en wat triest.
Misschien komt het doordat de
mannen de toeschouwer niet
aankijken. Hoe groot en stoer
zij ook zijn, uit hun houdingen
spreekt kwetsbaarheid en soms
zelfs vertwijfeling. Wat zou er
toch met hen aan de hand zijn?
Eigenlijk is dat het belangrijkste
verschil tussen beide kunste
naars. Terwijl het werk van
Schwab een gevoel van herken
ning oproept, heeft dat van
Peeters iets raadselachtigs.
„Frans heeft in zijn jonge leven
al veel met de dood te maken
gehad. De broer van zijn vrien
din Mariska is eind jaren ne
gentig verongelukt, evenals
twee leden van zijn begelei
dingsorkest." Daarnaast zal
Frans, aldus Bovée, zijn gevoe
lens uiten over de dood van An-
dré Hazes.
Frans Bauer. Foto:
P'
Hanneke de Wit wint Deutekom Cot
len, doen mee aan de theater
vertelling. Andere filmacteurs
als Rense Westra (veldwachter
Zwart) en Maarten Spanjer
(Gerben) zijn ook van de partij.
Onder anderen Peter Groot
Kormelink en Nol Havens com
poneerden de muziek. De regie
doet Hans Scheepmaker, die
vooral bekendheid verwierf als
regisseur van tv-series als 'Wes
tenwind', 'Costa' en 'Unit 13'.
'De Kameleon Ontvoerd' is tot
en met eind mei in heel Neder
land te zien.
De eerste Kameleon-film was
met bijna 750.000 bezoekers de
meest succesvolle Nederlandse
productie van 2003. De tweede
film gaat in juni 2005 in pre
mière.
door Aad van der Ven
enschede/regio - Bij het Deute
kom Concours, dat zaterdag
avond in het Enschedese Mu
ziekcentrum werd afgesloten,
zijn twee regiogenoten in de
prijzen gevallen. Francis van
Broekhuizen uit Wassenaar
kreeg de derde prijs. Daaraan
was een bedrag van 2.000 euro
verbonden, te besteden binnen
het kader van de studie. Ook
was er een door de zangeres
Cristina Deutekom zelf ter be
schikking gestelde aanmoedi
gingsprijs voor Lisette Bolle uit
Voorschoten. De Haagse zange
res Hanneke de Wit won het
Deutekom Concours en tweede
werd de Limburgse Kim Savels-
bergh. Zij ontvingen respectieve
lijk 7.000 en 4.000 euro.
Sopranen en nog eens sopra
nen: andere stemsoorten kwa
men er in Enschede niet aan te
pas. Daar ging het, zoals elke
twee jaar, om een nationaal
concours voor jonge operazan
gers. Maar het waren wel sopra
nen van een uiteenlopende
klankkleur en een verschillend
muzikaal karakter, die waren
doorgedrongen tot de finale
van het naar de bekende Ne
derlandse operazangeres ge
noemde concours.
De stem van Hanneke de Wit
straalde in een bezield gezon
gen aria uit 'Louise' van Char-
pentier. Haar moeiteloze top
noten zijn een genot voor ie
dereen die van zingen houdt.
Zo iemand lijkt ook bij uitstek
gedisponeerd voor Mozart.
Maar dat viel tegen bij deze 27-
jarige zangeres, die een half jaar
geleden afstudeerde aan het
Koninklijk Conservatorium.
Haar uitvoering van 'Ach, ich
fühl's' uit 'Die Ta
klonk schools en stijF
was ook het aandee'
Orkest van het Oosf1
leiding van Lucas Vj
debet. De jury liet
voor De Wit - Ci
zwaarder wegen.
De sopraan van Kir
bergh buitelde in 'C;
uit Verdi's 'Rigoletto'
sioneel niveau over 1
heen, maar haar klan
alsnog vrij eenkleurig,
De Wassenaarse Fri
Broekhuizen - ander.,
iets donkerder en voli
met het 'Wilgenliedi
aansluitende 'Ave ÏJ
Verdi's 'Otello' voor t
taak. Die vervulde zij 1
ling, maar in de ogé
jury toch niet zodar/
meer dan een derde
diende. Dat was or
een teleurstelling
zangeres, die een wt
bij een internationale
tie in Den Bosch in d
nale strandde. 1
De jury in Enschede
tijd nodig. De niet
mende juryvoorzitti
Bruinsma sprak over!
nieme beslissing'. Mj
ren aanwijzingen di
eerder stadium niet a
dezelfde kant op ston
Cristina Deutekom, c
de finale deel uitmaa
jury maar zaterdag 01
gezondheidsredenen,
van Lisette Bolle. D
sopraan uit Voorschi
in Utrecht, bij Henni
studeert - behoorde
finalisten. Dus beslo
derlandse diva op ei
tief haar maar een 'I
aanmoedigingsprijs' 1
Stijn Peeters schildert mannen van top tot teen, maar hoe groot en
stoer zij ook zijn, uit hun houding spreekt kwetsbaarheid en soms
zelfs vertwijfeling. Publiciteitsfoto: Peter Cox
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Jubilate Deo o.l.v. Gert J. Hans,
m.m.v. Caroline Stam (sopraan),
Mattthijs Mesdag (bariton) en het
Randstedelijk Begeleidingsorkest.
Gehoord: i/io, Bonifaciuskerk, Alphen
aan den Rijn.
Jubilate Deo viert zijn 60ste ver
jaardag met een jubileumcon
cert dat z'n hoogtepunt vindt in
Schuberts 'Miijams Siegesge-
sang', cantate voor sopraan en
koor. Het is het laatste werk op
het programma, dat metter
daad fungeert als klapstuk.
Schubert laat de overwinnings
roes van het volk Israël dat vei
lig belandt aan de overkant van
de Rode Zee, terwijl de Egypti
sche soldaten met paard en rui
ter ten ondergaan in zee, nog
maals overdonderend herleven.
Onder leiding van de dirigent
Gert Hans is Jubilate Deo, in sa
menspel met het Randstedelijk
Begeleidingsorkest, in staat
Schuberts werk op zijn beurt te
doen zegevieren. In een pittig
tempo en met een stevige 'pul-
se' zet het orkest in, waarop de
sopraan Caroline Stam helder
en kwikzilverend zich een weg
baant, de bekkens slaat, de sna
ren strijkt en de blazers ophe
melt. Helder en homogeen
danst en flitst het koor er door
heen, 'dein Stab war die Wolke,
und dein Aug' des feuers Gluth'
Licht ophitsend introduceert
het orkest het geruis van het
aanvankelijk murmelende laag-
water, dat opstuwt en dreunt
door de aankomende storm.
Mysterieus uitstervende pau
ken sluiten de scène af. Kort
daarop rollen de mannen-, dan
de vrouwenstemmen fraai en
eensgezind over elkaar heen,
als een deinende zee. En net
zoals deze hymne begint, ein
digt ze weer met de stralende
stem van Stam, een 0
gend orkest en een k<
'Gross der Herr zu all
tot in de hoogste regi
transparant en sfeerv
belt.
Jubilate had de hoog;
willen gooien met de
landse première 'Sea
cantate voor sopraan
en koor van ene Willi
(1911-2003). 'Season:
paald veel te vertellei
vlak van zoete romar
tuurlijk heerlijk om t<
uit te halen), maar b(
weinig als het gaat 01
viteit en diepgang. Al
verrast een mooie ha
zoals in de frase 'Get
vergeten geluk', of ec
wachte interval.
Aangenaam melodis
namisch weerklinkt 1
koor 'Stray not to the
(verdwaal niet in de 1
al die drakerige langt
die de solisten moed
ten uitzingen, en de
kerstliedjessfeer mal
eerlijk gezegd tot eer
niemendal.
De twee Mendelssot
mee Jubilate het spit
voornamelijk feesteli
tig in het gehoor ligg
het fikse, vrolijke ten
Gert Hans kiest, dat
uitstekend oppakt ei
houdt. Als rustpunt 1
koor worden de 'Fivt
songs'voor orkest en
van Ralph Vaughan1
ingeprogrammeerd,
wekkend fraai vertol
Matthijs Mesdag. Ht
delijk voegt zich voo
om de warme intege
kleur van Mesdags b
ritonstem. Nergens
het plenum, zelfs nii
het als een hekgolf 0
slaat: dan nóg blijve;
uitstekend gearticuli
den in subtiel gedos
namiek vorstelijk bo
