REGIO
Al 25 jaar het hart van Oudhedei
•Wehebben aardig wat J™"»
inschrijvingen gehad' 8uoor
Werkomgeving
NAVRAAG
De vakbonden zijn ineens weer populair. Een halfjaar geleden kreeg
de FNV nog hate-mai! toen het openbaar vervoer een keer plat ging.
Inmiddels zijn actiekreten volledig geaccepteerd en staan de vakbon-
J protest tegen de
bezuinigingsplannen van de regering. Voor de vandaag gehouden
demonstratie op het Museumplein in Amsterdam worden vele tien
duizenden deelnemers verwacht. De NS zetten zelfs extra treinen in.
REINIER ZANDVLIET, secretaris van de Leidse FNV Bondgenoten, blijft
Thuis.
Verbaast de grote belangstelling voor de
demonstratie u?
(„Nee, niet echt. Alle leden hebben van
ons een treinkaartje gekregen om naar
Amsterdam te gaan."
Is er ook een flinke toeloop van leden?
,Ja, dat heb ik wel gemerkt. Bij FNV
Bondgenoten is landelijk sprake van dik
4.000 extra leden. Bij het Leidse FNV-
kantoor melden zich ook nieuwe leden.
We hebben aardig wat inschrijvingen ge
had."
Wat is voor nieuwe leden de belangrijk
ste reden om zich aan te melden?
„Veel mensen denken dat ze hun baan
gaan verliezen, 't Wordt allemaal duur
der; het zal uit de lengte of uit de breedte
moeten komen. Die kreten hoor ik hier
wel. En als ze lid zijn kunnen ze hulp
krijgen van de vakbond bij een eventuele
^ontslagdreiging."
Zijn er ook veel jongeren die belangstelling tonen?
„Ja, ook wel. Toevallig heb ik er net twee gehad. Eentje werkte bij
een horecagroothandel. Daar gaat het ook slecht mee."
Gaat u vandaag ook naar Amsterdam?
„Eh, nee. U zult waarschijnlijk denken 'waarom niet', maar ik ben
74 jaar. Ik zit hier nog wel elke dag om de administratie te doen,
maar naar het Museumplein afreizen is me te veel. Dat laat ik aan
de jongeren over. Van hogerhand is trouwens het verzoek gedaan
om de grijze kopjes zo min mogelijk mee te laten doen, maar mis
schien moet u dat maar niet in de krant zetten. Ik sta wel voor 125
procent achter de acties. Zelf heb ik overigens een goed pensioen,
na vijftig jaar werken in de metaal. Dat komt tegenwoordig ook
niet meer voor."
Waarom bent u destijds lid geworden van de FNV?
„Van huis uit was dat de mode. Ik kwam van de ambachtsschool
en ging meteen de machinefabriek in. Daar heb ik mijn hele leven
gewerkt. Sinds mijn 43ste ben ik in Leiden secretaris van FNV
Bondgenoten. En die functie vervul ik nog steeds met veel plezier."
tekst: Erna Straatsma
foto: ANP
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Vrijdag 1 October
LEIDEN - Vergeten doet men gauw. En daarom is het wel eens goed,
dat wij in deze natte dagen nog eens herinnerd worden aan de weken
lange regenval die aan de dagen van 3 October 1952 - 1953 was
daarvan een zwakke afspiegeling-vooraf ging. Het Schuttersveld ge
leek toen aan de vooravond zelfs meer op een vijver dan op een mod
derpoel. Desondanks is het ook toen nog erg meegevallen. Tien-en
tienduizenden vonden op het Schuttersveld hun verstrooiing, mede
dankzij de goede zorgen van de 3 Octobervereniging, die koste noch
moeite spaarde om het terrein bespeelbaar te maken.
Vandaag is het niet anders. Hoewel het veld in een betere conditie ver
keert dan in 1952, is het de Vereniging er alles aan gelegen, dat de
tienduizenden ook dit jaar hun Lunapark, met aansluitend vuurwerk,
niet behoeven te missen. De regen van de laatste dagen heeft men rus
tig afgewacht. Hedenmiddag om vijf uur kwamen de 'reddingsploegen'
in werking. Niet minder dan 200 kubieke meter koolas en 15.000 ki
logram stro staan ter beschikking. Moge Pluvius het wanhopige van
zijn pogingen inzien!
ANNO 1979, dinsdag 2 oktober
LEIDEN - In het stedelijk museum De Lakenhal is gisteren de histori
sche afdeling over de geschiedenis van Leiden heropend. De opknap
beurt is bijna geheel uitgevoerd door de conservator en vier technici
van het museum. De zaal is tijdens de negen maanden durende
werkzaamheden gesloten geweest voor het publiek,
foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bii 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
]_cidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
E-mail: directie.hdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
1 Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
„Familieberichten fax 023-5 1,5° 5^7
ADVERTENTIEVERKOOP'
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '5° 543
Personeel: 075-6813677
jOverige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
i 0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
.Abonnees die ons een machtiging verstrekken
'tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnemen'ten geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12 00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen i2.oo en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
LEIDEN, 11.00 UUR
Druk is het bepaald niet in de
Groenoordhallen, waar de
'facilitaire branche' zich presen
teert. Heren in nette pakken ver
velen zich te pletter in hun rijk
aangeklede stands.
Ze hadden gehoopt op een enor
me toeloop van bedrijven, die
hun 'werkomgeving willen opti
maliseren'. Maar de reclame voor
deze beurs, kortweg aangeduid
als 'FD vakbeurs', liet wellicht iets
te wensen over.
Wie wel is gekomen, stuit direct
na de ingang op een meneer met
een glas water in de aanbieding.
Een glas water? Hoezo? Buiten is
het niet erg warm, binnen eigen
lijk ook niet. „Wij leveren gekoeld
leidingwater", legt de meneer uit
en wijst op blauwe apparaten.
„Wé hebben heel koud water of
water op kamertemperatuur. Wat
wilt u?" Nou, doe maar een glaas
je koud. „Het voordeel van deze
apparaten is dat u geen waterre
servoirs hoeft in te kopen", zegt
de meneer. Wat er mis is met ge
woon kraanwater, wordt niet ge
heel duidelijk.
Midden in de hal staat een witgla
zen cabine, waarin druk wordt
gerookt. „Dit is een actieve rook
zone", zegt de bijbehorende ac
countmanager. Hij belooft een
geheel rook- en geurvrije, open
rookomgeving op de werkplek.
„Komt u maar even mee, dan zal
mijn collega een demonstratie
geven." De rokende collega steekt
een sigaret op. „Een kleine hand
leiding is wel nodig, want de siga
ret moet boven de tafel blijven.
Dan gaat de rook de cabine niet
uit en blijft het voor iedereen
fris." Ook een leuke attractie voor
niet-rokers, zegt de accountma
nager. „Die kunnen dan een
beetje letten op de rokers. Ga te
rug naar je hok, zeggen ze dan."
Twee meisjes proberen het naast
de collega's van de non touch
handdoekautomaten met lollies
en visitekaartjes. „Kom naar onze
stand, dan maakt u kans op een
verwenweekend bij Thermae
2000." De lollie is lekker, het
kaartje dwarrelt al snel op de
grond.
Wie zijn kantoor wil opleuken
kan zaken doen met de meneer
van interieurbeplanting, die sa
menwerkt met een bedrijf in lea
sekunst. „Wij komen geheel vrij
blijvend langs om te kijken wal
de mogelijkheden zijn. Nemen
een lichtmeter en lopen een
rondje door uw bedrijf." Hij dt^ v
zowel in plastic als in echte pla,kt
ten. „We kunnen iets heel apaihde
leveren. Neem zo'n plant daar,in l
met een paar keien erbij, dat zi
er toch heel bijzonder uit? Zegt00(
het maar, ik kom gerust eens
langs bij u. Kunnen we rustig
praten en een stukje prijsvergej^"
king doen." kdi
jtdel
Erna Straatsma
S.50
„De wedergeboorte van de Tempel
van Taffeh vervult ons met gevoe
lens van dankbaarheid en trots.
Na de grootscheepse internationa
le campagne, opgezet door de
UNESCO met het doel de Nubische
monumenten te redden, die tot
ondergang gedoemd waren door
de bouw van de tweede Assoean-
dam, heeft Egypte deze tempel
aan de zorg van Nederland toever
trouwd in dank voor de hulp, die
ons land bij die actie heeft gebo
den.
De tempel van Taffeh is wederom
opgebouwd. Het is bijzonder ver
heugend dat deze Nubische schep
ping nu met veel toewijding en in
spanning in het Rijksmuseum van
Oudheden te Leiden in zijn oude
pracht is hersteld. Met dit monu
mentale geschenk is de reeds zeer
waardevolle Egyptische verzame
ling van het museum in belangrijke
mate verrijkt en heeft het museum
als geheel, een nog grotere natio
nale en internationale betekenis ge
kregen voor de wetenschap én voor
het publiek.
De tempel van Taffeh is een sym
bool geworden van de goede be
trekkingen tussen Egypte en Neder
land. Met de inauguratie van dit
herboren monument uit het verle
den wordt de band met heden en
toekomst overtuigend bevestigd."
door Ad van Kaam
Maarten Raven: „Toen in 1978 werd begonnen met de herbouw, stonden we daar echt tot onze enkels in de bagger." Foto: Mark Lamers
Beatrix was nog prinses der
Nederlanden toen ze - precies
25 jaar geleden - dit voor
woord schreef in het boek dat
dr. Hans Schneider, conserva
tor van de collectie Egypte bij
het Rijksmuseum van Oudhe
den, wijdde aan de wederop
bouw van een Nubische tem
pel. Wijlen president Nasser
voerde in die tijd het bewind
over Egypte, Aswan heette
nog Assoean, de Russen
bouwden daar in de Nijl hun
omstreden dam en Maarten
Raven was nog maar een
broekkie. „Die zijn baan, dat
is wel een grappige bijkom
stigheid, eigenlijk direct aan
de Tempel van Taffeh te dan
ken heeft." Een kwart eeuw
na dato kan de opvolger van
Hans Schneider daar nog best
om gniffelen. Maar dit terzij
de.
Intussen heeft Raven, als con
servator van Egyptische col
lectie, zijn sporen als weten
schapper zelf allang verdiend.
Hij maakte internationaal
naam en faam in de Egypti
sche woestijn met zijn opgra
vingen in Sakkara en oogstte
succes in Leiden met fraaie
tentoonstellingen. Maar hij is
niet vergeten hoe het allemaal
gekomen is. „Ik zat nog op de
universiteit. Had nog een aan
tal maanden voor mijn afstu
deren. De toenmalige direc
teur van het museum, Kla-
sens, was ziek geworden en
Schneider kreeg het razend
druk. Hij moest én de direc
teur vervangen én de Tempel
van Taffeh in het museum
opbouwen. Hij vroeg mij om
als assistent de lopende zaken
op zijn afdeling af te hande
len. De post, de briefwisse
ling, alles eigenlijk. Om een
lang verhaal kort te maken: ik
ben sindsdien nooit meer uit
het museum weggegaan."
De tempel van Taffeh ook
niet. Die is het onbetwiste
pronkstuk geworden van de
internationaal vermaarde col
lectie en heeft binnen het mu
seum ook dé prominente
plaats gekregen die het bouw
werk toekomt. Wie vanaf het
mooie Rapenburg de grote
ontvangsthal van het muse
um binnenstapt, kan er letter
lijk en figuurlijk niet om heen.
Bammm! daar staat-ie. Een
metershoge kolos van 250.000
kilo zandsteen, van 2000 jaar
oud en rechtstreeks afkomstig
uit het land van de Nubische
wilde kat, het grensgebied
tussen Egypte en Sudan. Maar
waaraan hebben wij dat
moois uit de tijd van Cleopa
tra eigenlijk te danken?
„Als wederdienst", zegt Maar
ten Raven. „Voor de hulp die
Nederland bood bij de nood-
opgravingen die ten zuiden
van Aswan werden verricht.
Zo'n tien jaar voor de bouw
van de stuwdam in de Nijl
overzag de Egyptische rege
ring de consequenties van het
laten onderlopen van een ge
bied van 500 kilometer lengte
en 50 kilometer breedte. Alles
wat daar stond aan cultureel
erfgoed, alles wat daar nog in
de bodem zat, zou onder 70
meter diep water bedolven
worden en dus voorgoed ver
loren gaan. In samenwerking
met de UNESCO deed de re
gering een oproep aan de lid
staten om hulp te bieden.
Tientallen landen deden mee.
Daaronder ook Nederland.
Het werd tussen 1960 en 1965
een echte race tegen de klok.
Het was de laatste kans. Toen
het water uiteindelijk kwam,
is er nog veel verloren gegaan.
Maar is er, gelukkig, ook veel
gered. Bijvoorbeeld veertien
van deze tempels."
Als 'compensatie' voor bewe
zen diensten stond Egypte
een deel van het van verdrin
king gevrijwaarde erfgoed af
aan de hulpverlenende naties.
Vier tempels voor landen die
zich het meest loyaal hadden
opgesteld bij de reddingsac
tie. „Een daarvan staat in het
New York Metropolitan Mu
seum, een ander in het muse
um van Turijn, een derde in
het stadspark van Madrid en
de vierde hier in Leiden. De
tempel dateert uit de Grieks-
/Romeinse periode, rond het
begin van onze jaartelling. In
die tijd heerste Cleopatra, een
Griekse koningin, over Egyp
te. Ze verloor de slag met kei
zer Augustus die van Egypte
een Romeinse provincie
maakte, belangrijk voor het
graan. Cleopatra deed op dat
moment gemene zaken met
de aartsrivaal van Augustus -
Antonius."
De Tempel van Taffeh was er
eentje in een reeks van vele
tempels die gewijd waren aan
de godin Isis, de vrouw van
Osiris, heerser over de onder
wereld. „De tempel heeft
geen officiële opschriften
waaraan je dat kunt aflezen.
Wél versieringen die naar
haai' verwijzen. Twee slangen
die het Rijk van Opper- en
Neder-Egypfe verbeelden, een
zonneschijf met vleugels en
nog eens een rij van 27 co
bra's die symbool staan voor
de baan van de zon door de
hemel. Het was zeker niet de
mooiste van de rij tempels en
forten daar in het zuiden van
Egypte. Vermoedelijk is het er
nooit van gekomen of ontbrak
het aan middelen om de wan
den met reliëfs te versieren.
Ten tijde van de noodopgra-
vingen verkeerde het heilig-
Met behulp van de
genieur Hassan
werd de tempel
ontmanteld en voor
mogelijk 'in kaart' gebl
Verpakt in kisten vertr 1
de 657 blokken vervol;
boot naar Nederland,
complimenten van pn-
Nasser. Zeven jaar sto;
restanten opgeslagen L
depot aan de Hoge Riff
In de tussentijd werd
seum grondig gerenoAjÉ
Waar ooit de binnenp;
van het voormalige pa
huis was, kwam de cei
hal. Zestig zware fund11
palen werden de groni|s
dreven om het enormi
wicht van de tempel te
nen dragen. „Toen in I
werd begonnen met dl
bouw, stonden we das
tot onze enkels in de b
Maar boeiend, hoor. A
luut."
Het duurde precies eet—
om de legpuzzel in elk
zetten. Maarten Ravei]
liefkozend met zijn ha!
langs het bruine zandf
wijst op de zogenaami
bloem op het kapiteel]
de know-how van dezl
Egyptische ingenieur,
peld aan beschrijving^,
ningen en foto' s van r||
als Jan Insinger die de!
in de 18de en 19de eei*
in volle glorie aanschoF
lukte het Schneider en
medewerkers om de kj
klaren. Beatrix en Claii
men vervolgens naar ij
om de tempel officieel;
nen. Het heiligdom da'
jaar geleden aan de oef'
van de Nijl stond, vorii
weer 25 jaar het hart vj
Museum van Oudhed]
strekt uniek. Een mooi
dachte."
dom in deplorabele staat.
Omdat er al eerder een dam
was gebouwd, stond de tem
pel geregeld onder water. Op
zich al niet best. Maar na een
aanvaring door een schip,
stortten de muren van het
bouwwerk volledig in. Zoals
de ingenieurs de tempel aan
troffen, was het één grote ru-
ine. Honderden blokken en
brokstukken."
