Geweld in Gazastrook escaleert BUITENLAND Rusland redt het verdrag van Kyoto Franse verwarring over 'mysterieuze' bemiddelaar 'Turks lidmaatschap ook goed voor de EU' Brazilië in het donker door hoge koperprijs 3Iraakse misdaad bloeit met toenemende ontvoeringen Haïti is nog lang niet hersteld van storm Jeanne Spaanse kustwacht pakt Afrikanen op betaalt chtoffers disco in - Slachtoffers van een lanslag op de nachtclub La in Berlijn in 1986 hebben erste betaling ontvangen bië. Dat maalrten advoca- an de overlevenden giste- i Berlijn bekend. Tripoli :onder echt schuld te be en begin september ak- 1 met het schadeloos stel- m 168 niet-Amerikanen itroffen werden door de sie in de vooral bij Ameri- ;e militairen populaire dis- jlgens de deal moet het d-Afrikaanse land 35 mil- iollar (circa 29 miljoen eu- :talen aan de slachtoffers. istan op bres r geleerde In - De Pakistaanse autori- i hebben onderzoekers iet Internationaal Atoom- jie Agentschap (IAEA) de ig ontzegd tot de atoom- de Abdul Qadeer Khan. :rklaarde IAEA-chef Mo- jned el-Baradei gisteren in aaggesprek met de BBC. ebben geen toestemming jgen van Pakistan om met te praten", zei de Egyp- iker van recker ontdekt |n - Bouwvakkers hebben centrum van de Duitse lstad Berlijn de onder- Ise bunker van de voor- je Oost-Duitse leider Erich [cker blootgelegd. Dat [ien Duitse media gisteren, inker ligt op zes meter e onder het gebouw van iatsraad van de voonnali- j)R. Hij was vanuit de kel- in het gebouw te bereiken in zware massief stalen srgewicht Amerikaantjes ington - Amerikaanse ren zijn te dik en worden s dikker. Ouders, scholen, teerders, de overheid en edselindustrie moeten delingen doorvoeren om nstige overgewicht, ook ld als obesitas, aan te pak- )at meldde het Instituut Geneeskunde gisteren in nderzoeksrapport. uw Europees ewijs op komst el - Een nieuw Europees 1 rijbewijs is een stapje jrbij gekomen. Na voorbe- ïd overleg is er goede kans >J-verkeersministers vol- week een akkoord berei- ildus een diplomatieke |n Brussel gisteren. Het lapiertje wordt dan een jfc kaart. Mogelijk komt er sn microchip op. Het cre- dachtige rijbewijs moet v.f helpen tegengaan. toon in Japan groot borsten - Een Japanse goeroe be- dat hij een mobiele bel- leeft ontwikkeld die vrou- an helpen grotere borsten gen. In een week tijd heb-- I zo'n 10.000 Japanse jen het melodietje, dat |t naar de naam Rockme- gdownload via het inter- ieldde het Britse persbu- inanova donderdag, ras Hideto Tomabechi, die Jn land bekendheid ver foor gehersenspoelde le- m de verboden sekte ühinrikyo te helpen hun lie leven weer op te pak- levat zijn beltoon „gelui- |e de hersenen en het li ft onbewust in beweging »nesie voor streden wet ■A - Het Indonesische nent heeft gisteren een pden wet goedgekeurd, i een belangrijke rol voor jer bij de terreurbestrij- s gereserveerd. Tegen- fers van de wet stellen dat b weinig voortvarend is terrein van de hervor- yan de strijdkrachten. Het nent stemde met de wet li dag voordat een nieuw nent wordt ingezworen, (t is bedoeld om definitief ikenen met het tijdperk in 1998 afgezette presi- loeharto. our: niet ig uit Irak on - Leden van de Britse partij hebben gisteren 5 de partij conferentie in bn een motie verworpen Viep om de Britse troepen k zo snel mogelijk terug te b. Was de motie aange- |i, dan zou dat een pijnlij- Jchtwijzing zijn geweest (remier Blair. Het voorstel n stemming gebracht op lef van een lokaal Labour- vrijdag 1 OKTOBER 2004 door onze correspondent Ad Bloemendaal tel aviv/gpd - Bij hevige gevech ten in de Gazastrook zijn giste ren zeker 23 Palestijnen om het leven gekomen, een van de hoogste dodentallen op één dag sinds het begin van de vier oude intifada. Het aantal gewonden benadert de honderd. Aan Israë lische kant vielen drie doden: twee soldaten en een koloniste. Het Israëlische leger is begin de ze week met een grote troepen macht de Gazastrook binnenge trokken om te proberen een eind te maken aan de lancering van Oassam-raketten door Palestijn se milities. Voorgaande pogin gen daartoe zijn mislukt. De legeractie is geïntensiveerd na de dood van twee jonge kin deren, afgelopen woensdag, in het op vijf kilometer van de Ga zastrook gelegen Sderot. Het Is raëlische stadje was sinds het begin van dit jaar doelwit van 450 primitieve Qassam-raket- ten, waarvan verreweg de meeste terecht kwamen in open terrein zonder schade aan te richten. De Qassams zijn een eigen fa brikaat van de islamitische ver zetsbeweging Harnas. Ze wor den gemaakt in werkplaatsjes, verspreid over de Gazastrook. Militieleden vervoeren ze per auto naar de directe omgeving van Beit Hanoun, ten noord oosten van het vluchtelingen kamp Jabalya en de enige plaats vanwaar de raketten Sderot kunnen bereiken. Ze lanceren de Qassams, soms met een ver tragingsmechanisme, en trek ken zich snel terug. Het hon derdduizend inwoners tellende Jabalya is daarbij de belangrijk ste uitvalsbasis. Een lange reeks operaties in Beit Hanoun bracht het Israëli sche leger weinig succes en de plaatselijke bevolking veel leed. Huizen, groentekassen en boomgaarden zijn er verwoest. De afgelopen dagen, en vooral gisteren concentreerde de inva siemacht zich op het dichtbe bouwde Jabalya. Om door mili tanten geplaatste mijnen en valstrikken te vermijden reden tanks en pantserwagens, voor afgegaan door gigantische D-9 bulldozers, via smalle straatjes het kamp binnen. Veel huizen raakten geheel of gedeeltelijk onbewoonbaar. Zeven Palestijnen kwamen om het leven bij de explosie van een tankgranaat, die volgens het leger gericht was op vijf mi litanten die een mijn legden. Ja balya telt milities van alle Pales tijnse islamitische en nationa listische facties. Veel militanten boden er gisteren gewapend verzet tegen de invasiemacht. In het afgelopen jaar zijn Israë lische troepen enkele malen Ja balya binnengetrokken, maar nooit eerder zo diep. Het be langrijkste ziekenhuis in Gaza- stad en de beschikbare zieken auto's konden de stroom ge wonden - volgens een woord voerder in leeftijd variërend tussen de tien en zestig jaar - nauwelijks verwerken. Veel mensen met ernstige verwon dingen arriveerden in particu liere auto's. Premier Ariel Sharon van Israël gaf de troepen in de Gazastrook gisteren opdracht "er alles aan te doen om een eind te maken aan het Qassam-vuur". Hij heeft zelf een schapenboerderij met woonhuis even buiten het stadje Sderot. Een van zijn me dewerkers zei dat Israël ver plicht is zijn burgers te bescher men, zeker na "de zoveelste wrede terreuraanval tegen vrouwen en kinderen, aan de vooravond van een joodse feestdag". Joodse Israëliërs vie ren sinds gisteren het Loofhut tenfeest In Gaza leverde Mohammed Dahlan commentaar op de Is raëlische inval. Hij voorspelde "een bloedbad aan beide kan ten, omdat het Palestijnse volk deze agressie niet werkeloos kan aanzien". Dahlan, een voormalige commandant van de Palestijnse "preventieve vei ligheidsdienst" in de Gaza strook, wordt beschouwd als de sterkste man in het gebied. Sommigen zien voor hem een leidersrol weggelegd als het Is raëlische leger zich uit de strook terugtrekt. Volgens het Losmakingsplan van Sharon moet dat in de tweede helft van volgend jaar gebeuren. bagdad-londen-bogota/anp - De Colombiaanse regering liet de afgelopen zomer opgelucht weten dat het aantal ontvoerin gen in dat land in de eerste helft van 2004 ongeveer 50 pro cent minder was dan de ruim 1900 ontvoeringen uit de eerste helft van 2003. Het Zuid-Ameri kaanse land blijft verreweg kop loper als het gaat om deze cri minaliteit, maar Iraakse crimi nelen lijken van hun land het Colombia van het Midden-Oos ten te maken. Over de ontvoe ring van westerse buitenlanders wordt veel bericht. Maar de meerderheid van de slachtof fers bestaat uit mensen uit Irak zelf of de talrijke onbekende slachtoffers uit bijvoorbeeld Li banon, Turkije of Egypte. De meesten worden discreet vrij gekocht. De meeste daders zijn geen is lamitische extremisten maar misdadigers die uit ontvoerin gen enkel geld willen halen. Een medewerker van het Iraak se ministerie van binnenlandse zaken, Sabah Kadhim, beklem toonde deze maand in Ameri kaanse en Britse media ,,dat de overgrote meerderheid van de ze misdaden wordt gepleegd om geld". Een bijkomstig pro bleem is volgens hem dat naar mate er meer over wordt ge sproken in de wereld, de prijs van het losgeld stijgt. Tal van Irakezen werden al ontvoerd door bijvoorbeeld misdadigers die de voormalige Iraakse leider Saddam Hussein vlak voor de val van zijn regime vrijliet. De plaag drijft bemiddelde Irake zen naar andere landen. Dok ters zijn vaak het slachtoffer van ontvoerders en tal van Iraakse artsen zijn daarom in Amman of Damascus neerge streken. Ontvoerders schuwden buitenlanders aanvankelijk uit angst voor problemen met de bezettingsmacht. Maar die schroom is weg nu duidelijk is dat die niet zo sterk is als ge vreesd. Vooral na het nieuws van afgelopen lente dat een fir ma uit Koeweit 100.000 dollar had betaald voor elke ontvoer de medewerker, openden mis dadigers de jacht op buitenlan ders. Dat werd mede eenvoudig gemaakt door de opstand van radicale soennieten. Die houdt het Amerikaanse leger en de Iraakse politie uit gebieden ten westen en ten zuiden van Bag dad. Sommige bendes hebben volgens Kadhim in The Inde pendent van gisteren hun eigen gevangenissen zodat ze ver schillende zaken of slachtoffers tegelijk kunnen afhandelen. Hij is ervan overtuigd dat de twee Italiaanse vrouwen deze week zijn vrijgelaten, werden ont voerd door daders die enkel op geld uit waren. Ze waren niet gek, meende Kadhim. Ze wisten precies dat de ontvoering van twee jonge Italiaanse vrouwen op de televisie zou komen. Ze wisten ook hoe dat in Italië zou aankomen. Ze wisten dat dit veel geld ging opleveren. Poli tieke motieven spelen bij een minderheid wel een rol. Afgelo pen zomer werden bijvoorbeeld twee zonen van een Iraakse provinciegouverneur ontvoerd. De ontvoerders eisten enkel zijn aftreden. De zonen kwa men vrij toen hun vader aftrad. Voorts is er de beruchte extre mist Abu Musab al-Zarqawi. Hij is met zijn bloedige executies niet in losgeld maar in bloed vergieten en media-aandacht geïnteresseerd. De meesten van zijn slachtoffers overleven het niet. Maar al-Zarqawi is in de minderheid onder de Iraakse ontvoerders. Die willen vooral veel geld zien en gieten juist daarom hun misdaad in de vorm van een verzetsdaad tegen buitenlandse bezetting. De Iraakse politie is onder de huidige omstandighe den vrijwel machteloos. Maar volgens The Independent is er recent toch bende ontvoerders aangehouden. De bende had een Libanees ontvoerd. De politie vond span doeken met religieuze en poli tieke slogans in hun schuil plaats. Een jeugdig Palestijns slachtoffer van het oplaaiende geweld in de Gazastrook. Foto: EPA/Mohammed Saber sao paulo/gpd - De sterk geste gen koperprijs heeft de 'werk gelegenheid' in Brazilië voor kleine criminelen een extra im puls gegeven. Dieven verdienen de laatste tijd goud geld met de roof van (bovengrondse) stroomkabels waarin koper is verwerkt. Daardoor zijn dit jaar alleen al in Sao Paulo 3800 doorgaande wegen 's avonds en 's nachts onverlicht: acht pro cent van het wegennet in de zestien miljoen zielen tellende metropool. Volgens de gemeen telijke dienst voor de straatver lichting (ILUME) is in de eerste zeven maanden van dit jaar 450 kilometer kabel gepikt. Een toe name van vijftig procent ten opzichte van 2003. Met name brede lanen worden getroffen door de roofzucht. Kleine stra ten zijn minder in trek, omdat het onttakelen van de stroom- masten daar sneller opvalt. De daders zijn veelal arme sloe bers, maar ook gespecialiseerde benden waarvan de leden ver momd in uniformen van een elektriciteitsmaatschappij hun werk doen, hebben het jacht veld ontdekt. De kabels vinden hun weg naar de circa 800 schroothandelaren in Sao Pau lo. Die betalen voor elke kilo koper bijna drie euro. Die prijs ligt 300 procent hoger dan twee jaar geleden. Ook veel particu lieren worden getroffen. fuerteventura - De Spaanse kustwacht pikt 33 Afrika nen op die in een kleine boot probeerden om bij Fuert eventura - een van de Canarische eilanden - illegaal aan land te komen. Ze werden gisteren op zee onderschept. Niemand weet hoeveel van hen de ruwe tocht overleefd hebben. Foto: EPA/Juan Medina gonaives/gpd-reuters - Bijna twee weken nadat de tropische storm Jeanne over Haïti trok, worden er nog steeds lijken on der de modder vandaan ge haald. Tot nu toe zijn zo'n 1500 lichamen geborgen. Negenhon derd mensen worden vermist. Honderdduizenden zijn dak loos geworden, nog veel meer mensen zijn afhankelijk van voedselhulp. De distributie van drinkwater en voedselhulp verloopt moei zaam. Veel gebieden staan on der water en zijn moeilijk be reikbaar. De bendes die begin dit jaar president Jean-Bertrand Aristide verdreven, hebben hun wapens nog en leggen zich nu toe op het plunderen van hulp konvooien en distributiecentra. De politie, slecht uitgerust en notoir ongemotiveerd, doet er niets tegen. Hulpkonvooien worden bege leid door soldaten van de VN- vredesmacht die sinds het ver trek van Aristide is gestatio neerd in Haïti. De troepen macht is echter nog steeds niet op volle sterkte: van de 6700 man die er moeten komen, zijn er maar 3000. De VN proberen de opbouw van de troepen macht te versnellen. China stuurt op korte termijn een eenheid oproerpolitie. ,,De situatie is ontstellend", zei Unicef-directeur Carol Bellamy, die deze week een bezoek bracht aan de zwaar getroffen havenstad Gonaïves, waar de modder en het rioleringswater tot kniehoogte staan. „De zie kenhuizen functioneren niet. Ze liggen vol modder." De VN- vredesmacht heeft een geïm proviseerde kliniek ingericht in een school. Artsen behandelen er vooral mensen die ziek zijn geworden doordat ze verontrei nigd water hebben gedronken. Volgens landbouwexperts blijft Haïti nog lang afhankelijk van voedselhulp. Een groot deel van het bebouwbare land is bedekt met modder. De oogsten zijn verloren ge gaan en het gaat maanden du ren om de akkers opnieuw te ploegen en in te zaaien. De kans dat zich bij de volgende storm opnieuw een ramp vol trekt, is groot. De meeste bo men zijn gekapt en opgestookt. door onze correspondent Remco Reiding moskou - De Russische rege ring heeft gisteren het Kyoto- verdrag 'gered'. Zij besloot gis teren het protocol, dat cruciaal is voor de bescherming van het klimaat, alsnog te steunen, waardoor het eindelijk in wer king kan treden. Het Kyoto-ver- drag verplicht de internationale gemeenschap de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. De steun van Rusland was no dig, omdat de deelnemende landen samen verantwoordelijk moeten zijn voor ten minste 55 procent van de uitstoot. Broei kasgassen als kooldioxide wor den gezien als de belangrijkste veroorzaker van klimaatveran dering. De Nederlandse staatssecretaris van milieu Pieter van Geel noemde het Russische besluit van grote betekenis, ook psy chologisch. „Het biedt een mo rele basis om anderen in de toekomst te bewegen ook mee te doen." Hij doelt daarmee op de VS en ontwikkelingslanden die niet meedoen met het pro tocol. „Dit is een groot succes in de strijd tegen klimaatveran dering op aarde", zei ook een woordvoerder van voorzitter Romano Prodi van de Europese Commissie. De Russische regering gaf giste ren zijn goedkeuring aan het verdrag, dat in 1997 tot stand kwam in het Japanse Kyoto. Het protocol moet nog wel geratifi ceerd worden door het Russi sche parlement. Dat levert waarschijnlijk geen problemen op, omdat de Doema wordt ge domineerd door leden van de partij van president Vladimir Poetin. Als Rusland het verdrag definitief goedkeurt, wordt het internationaal bindend. In mei ging Poetin na lang treuzelen overstag, nadat de Europese Unie akkoord was gegaan met toetreding van Rusland tot de Wereldhandelsorganisatie. Poe tin negeerde adviezen om het verdrag niet te ondertekenen. Ratificatie van het protocol zou schadelijk zijn voor de econo mische groei van Rusland, me nen sommigen. Anderzijds kan Rusland veel geld verdienen. Een land dat te veel schadelijke gassen uitstoot, kan het overschot laten afkopen door een land dat wel ruim aan de voorwaarden voldoet. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie is de uitstoot van broeikasgas sen in Rusland met een derde afgenomen. De laatste jaren neemt de vervuiling echter weer toe. door onze correspondent Henk Glimmerveen parijs - De Franse ministeries van bui tenlandse zaken en van defensie zijn in grote verlegenheid gebracht door een mysterieuze bemiddelaar die zegt her haaldelijk contact te hebben gehad met de ontvoerders van de in Irak ontvoerde journalisten Georges Malbrunot en Christian Chesnot. Zes weken lang is de Franse staat nu al bezig om contact met de kidnappers te leggen, tot dusver zonder resultaat. Maar de bij het grote publiek volstrekt onbekende Philippe Brett verklaarde de ze week doodleuk dat hij contact met de ontvoerders had gehad en met beide journalisten had gesproken. Ze zouden in goede gezondheid verkeren. Als de Amerikaanse militaire top garanties voor een veilige doorgang naar Bagdad kan geven, kunnen ze onmiddellijk op vrije voeten komen, zei Brett. Het ministerie van defensie vindt dat de actie van Brett „alleen maar tot meer verwarring" leidt. Maar in een deel van de Franse pers be gint voorzichtig kritiek door te klinken op de aanpak van de autoriteiten. Het staatsapparaat is na het bekend worden van de kidnap op volle toeren gaan draaien, vooral op het diplomatie ke front. De ene na de andere missie werd naar het Midden-Oosten gestuurd en minister Barnier van buitenlandse zaken grossierde in steunbetuigingen van staatshoofden, regeringsleiders en zelfs van guerrillabewegingen. Maar ter wijl de afgelopen dagen Iraanse, Egypti sche en Italiaanse gijzelaars op vrije voe ten werden gesteld, bleven de beide Franse journalisten gevangen zitten. De regering probeert Brett af te schilderen als een avonturier aan wiens woorden niet al te veel geloof moet worden ge hecht. Maar dat is bezijden de waarheid. De man is directeur van het Bureau voor Ontwikkeling van Industrie en Cultuur (Ofdic), een pro-Iraakse lobbyclub die over veel geld beschikt. Brett vervoerde in de tijd van Saddam Hoessein met ei gen Falcon- en Boeing-vliegtuigen Fran se topondernemers naar Irak. Vertegen woordigers van Peugeot, Alcatel en Total voerden er besprekingen met het Sad- dam-regime, op een tijdstip dat het VN- embargo tegen Irak nog volop van kracht was. In kringen van de Franse in lichtingendiensten is Brett geen onbe kende, al wordt officieel ontkend dat hij ooit deel heeft uitgemaakt van een van de diensten. Vlak voor zijn topbaan bij Ofdic was Brett lijfwacht van de tweede man van het extreem-rechtse Front Na tional, partij-ideoloog Bruno Gollnisch. Het parlementslid Didier Julia verklaar de gisteren dat Brett op zijn verzoek naar Bagdad is afgereisd nadat hem via- via te verstaan was gegeven dat het con tact met de officiële Franse onderhande laars moeizaam verliep. Brett en hij ken nen elkaar al vele jaren. Julia is vice- voorzitter van de vriendschapsvereni ging Frankrijk-Irak en is lid van de com missie buitenlandse zaken van het Fran se parlement. Hij is gisteren in de loop van de middag naar Damascus vertrok ken. Hij wilde niet zeggen wat hij daar ging doen. door onze correspondent Hans Gertsen brussel - Als Turkije lid wordt van de Europese Unie levert dat beide partijen economische en politieke voordelen op. Turkije heeft het meest te winnen bij het lidmaatschap, maai" ook voor de huidige lidstaten zijn de gevolgen van de omstreden uitbreiding positief. Dat blijkt uit een interne studie van de Europese Commissie. Volgende week woensdag publiceert het dagelijks bestuur van de EU een langverwacht rapport over de vraag of de onderhandelingen met Turkije over toetreding kunnen starten. Het laatste woord is aan de regeringslei ders van de EU-landen. Die be slissen in december, tijdens een top, of Turkije klaar is voor on derhandelingen en zo ja, wan neer die van start kunnen gaan. De nu uitgelekte studie is een duidelijk signaal dat het dage lijks bestuur van de EU positief staat tegenover de toetreding van Turkije. Vorige week, nadat Turkije na lang dralen een nieuwe strafwet aannam, zei Europees commissaris Verheu gen (uitbreiding) al dat 'in prin cipe niets de Turkse toetreding nog in de weg staat'. Verheu- gens' collega Fischler (land bouw) keerde zich onlangs in een persoonlijke brief aan zijn collega's fel tegen de Turkse toetreding. Volgens Fischler gaat het Turkse lidmaatschap de EU handen vol geld kosten. Turkije zou als lid jaarlijks recht hebben op meer dan elf miljard euro aan landbouwsubsidies. Turkije is te groot en te arm om zonder problemen lid te kun nen worden van de EU, meent Fischler. Een meerderheid van de commissie lijkt zijn visie niet te delen. In de uitgelekte studie staat wel dat landbouw van grote betekenis is voor Turkije, maai" de vraag wat de financiële gevolgen voor het Europese landbouwbeleid zijn, wordt niet beantwoord. Die kosten zijn moeilijk in te schatten omdat zowel het Europese als het Turkse landbouwbeleid de ko mende jaren ingrijpend kan veranderen. De onderhandelin gen met Turkije zullen waar schijnlijk niet voor 2013 zijn af gerond. Tegen die tijd heeft de EU minstens 27 leden. Roeme nië en Bulgarije treden mogelijk al in 2007 toe. Ook Kroatië is waarschijnlijk nog voor Turkije lid. De voordelen van het lid maatschap voor Turkije zijn duidelijk. Het land kan, een maal lid, jaarlijks 16 tot 28 mil jard euro aan steun uit Brussel ontvangen. De EU heeft vol gens de studie echter ook te winnen bij het Turkse lidmaat schap. Dat zal het politieke ge wicht van de EU verder verho gen en de stabiliteit in de Kau- kasus en het Midden-Oosten ten goede komen. Tenslotte kan het Turkse lidmaatschap ook gunstig zijn voor de Europese energievoorziening op lange termijn. Turkije grenst immers aan grote olieproducenten als Iran en Irak.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 7