Forse groei
van geweld
binnenshuis
BINNENLAND 1
'Overal lag bagage en iedereen was gewond'
3'Als Oussama vertelt, houden hij mij de tranen niet op
Bedrijven mogen
tolwegen aanleggen
Eigenwijze man die gelijk kreeg
Totale criminaliteit neemt af
Dubbele pet Jansma bij Nederlands elftal
Presentator Jeroen Pauw
tv-persoonlijkheid 2004
Vals alarm dwingt Brits
toestel tot noodlanding
Koninklijke ontvangst
iiw komt in
selaar terecht
in - Een 65-jarige vrouw
rsden is gistermiddag
;ewond geraakt bij een
k met een maïshakse-
at gebeurde op een maïs-
Heusden. De brand-
ermoedt dat de vrouw
de messen van wer-
machine wilde halen, en
in de hakselaar terecht
Volgens een poli-
rdvoerder is de vrouw
opgelopen zonder
chauffeur van de hakse-
ar had opgemerkt.
ies Actiedag:
ig de trein in
iAG - Wie morgen naar
rdam reist voor de mani-
op het Museumplein,
t beste vroeg de trein ne-
Nederlandse Spoor-
verwachten 60.000 extra
Om deze mensen te
worden de treinen
gemaakt. Ook zet de NS
in. De manifesta-
het Museumplein begint
.00 uur. De vakbonden
100.000 demon-
|>etici in kaart
prikacties
- De Diabetesvereni-
derland heeft de afgelo-
ree weken honderden
opgespoord die waar-
diabetes hebben,
dat nog niet wisten. Dit
tijdens de 'prikacties'
de vereniging op diver-
in het land mensen
de prikacties bleek dat 6
van de geteste
mogelijk diabetes had
ir het te weten. De Diabe-
eniging wil met de acties
bijdragen dat de naar
ing 350.000 mensen in
:land worden opgespoord
ig niet weten dat zij dia
hebben. Het duurt ge-
:ld vier tot acht jaar voor-
ziekte wordt ontdekt,
diabetes wordt be-
hoe groter de kans op
ge complicaties als hart-
i Mulder krijgt
vre-radioprijs
m - Presentator Tom Mul-
left gisteren de oeuvre
gewonnen van de jaar-
radioprijzen, de Marconi
Is. Dat gebeurde tijdens
nroepcongres in 't Spant
isum. Erik de Zwart, di-
ir van Radio 10 Gold, nam
js voor zijn werknemer in
ngst. Mulder is namelijk
elijk getroffen door een
ibloeding. De jury van de
ni Awards gaf Mulder de
regens zijn 'vrolijk-ironi-
tijl'. In de overige catego-
ran de Marconi Awards
ladio 538 het goudhaan-
station, dat Sky Radio
eerste plaats stootte als
ïluisterde radiozender,
e prijs van beste radio-
in 2004.
gverzekeraar:
ide verdubbeld
g - Zorgverzekeraar CZ
)ver de eerste helft van dit
10.000 euro aan fraude
poord onder verzekerden
gaanbieders. De ziekte-
ïverzekeraar verwacht
et hele jaar 400.000 euro
aude op te sporen. CZ
vorig jaar een bedrag
17.000 euro boven water.
Ift van de fraude vindt
bij verzekerden, de ande-
ft bij zorgaanbieders. Vol-
]Z zijn het vooral fysio-
leuten die sjoemelen met
aties. De zorgverzekeraar
Dleert declaraties streng.
te vraag naar
enschappers
lag - De landen van de
ese Unie hebben de ko-
e zes jaar 700.000 weten-
pelijke onderzoekers ex-
dig. Op die manier kan
de achterstand op de
gde Staten omzetten in
lorsprong. Dit bleek tij-
e EU-conferentie Brain-
lie gisteren in Den Haag
sloten. Nederland zal we-
lappelijk talent binnen de
;n moeten houden en
ilandse onderzoekers
'n lokken. Om de toegang
etenschappers te vereen-
gen, gelden er met ingang
oktober nieuwe regels
ogeheten kenniswerkers,
bben geen speciale ver-
ng meer nodig om in Ne-
id aan de slag te gaan.
e tocht voor
nuel Fetter
'arden - Volgende week
in Leeuwarden een stille
gehouden ter nagedach-
ran Manuel Fetter, de 32-
Leeuwarder die vorige
bij een ruzie werd dood-
;en. Zijn nabestaanden
:n hiertoe het initiatief ge-
,Het mag niet zo zijn
anuel voor niets is gestor-
motiveert zijn broer Ha-
et initiatief.
vrijdag 1 oktober 2004
Marokkaans gezin begrijpt niets van arrestatie om terrorisme
utrecht/gpd - Ook z'n schoonvader,
woonachtig in een bergdorpje in de
buurt van Agadir, Marokko, weet het in
middels. Ze hadden nog zo geprobeerd
het stil te houden. Want hoe leg je een
oude man uit dat je duizenden kilome
ters verderop wordt opgepakt op verden
king van terroristische activiteiten?
Afgelopen zondag werd een Marokkaans
gezin in Utrecht met veel machtsvertoon
gearresteerd. Hun huis werd op de kop
gezet. De politie was op zoek naar explo
sieven. Twee dagen laten werd het gezin
weer vrijgelaten. Het bleek een vergis
sing.
Vader Elyzaid - zwarte pantalon, paars
overhemd, grijs colbert - schudt zijn
hoofd. „Hoe m'n schoonvader het weet,
is een raadsel. De dichtstbijzijnde tele
foon is zestig kilometer verderop."
Niet dat hij zich schaamt. „Maar ik had
niet op deze manier beroemd willen
worden." Dan, tikkend op zijn hoofd:
Hoe hebben ze mij ooit van zoiets kun
nen verdenken? Hadden ze naar mijn
achtergrond gekeken, dan hadden ze
toch kunnen weten dat ik een goed mens
ben?"
Het doet hem goed dat de buurt waar hij
twintig jaar woont, waar hij - zoals hijzelf
zegt - 'als kind groot werd', alléén maar
aardige dingen over hem heeft gezegd.
Ook die twee lange dagen dat hij nog ver
dacht werd van terroristische activiteiten.
„Toen ik vrijgelaten werd, zei een kennis
tegen mij: dit is je kans op een ander
huis. Maar ik ga voor geen goud weg. Dit
is een koud huis in de winter, dat wel,
maar het is zo'n warme buurt."
Met de vlakke hand tikkend op de salon
tafel: „Dat was m'n geluksmoment. Dat
al die goeie mensen voor de deur ston
den toen ik weer vrij was. Toch voelt het
raar in dat huis, waar al zijn zoons zijn
geboren. „Ja, alsof het verkracht is", zegt
de 19-jarige Khalid, zondag door een
politiemacht gearresteerd, nu weer vrij
man. Hij zit met een schrijfblok voor z'n
neus. Vraagt of hij iets mag voorlezen
wat per se in de krant moet. Begint met
een: „Familie, buren en kennissen, ze le
ven met ons mee: hoe ga ik hun bedan
ken?"
De celnummers - 25,11 en 30 - zullen ze
nooit vergeten. Naast elkaar zaten ze,
vader, moeder, zoon. Maar dat wisten ze
toen niet. Elyzaid, met geloken ogen, in
een poging vooruit te blikken: „De toe
komst is moeilijk. Eerst moeten we die
barrière over. Die film blijft maar draai
en in mijn hoofd: waaróm, waaróm,
waaróm?"
Zijn jongste zoon Oussama, acht jaar
oud, daar maakt Elyzaid zich nog de
meeste zorgen over. „Khalid redt zich
wel, die kan z'n eigen verantwoordelijk
heid nemen. Maar als Oussama vertelt
wat hij heeft meegemaakt, dan houden
bij mij de tranen niet op."
Khalid zelf hoopt nog steeds op een vas
te baan op Schiphol, waar hij eerder al
werkte. Zijn contract werd toen niet ver
lengd nadat hij de benodigde certifica
ten niet haalde. „Ik ga het zeker weer
proberen, maar denk je dat ze een on
schuldige terrorist aannemen?"
den haag/gpd - Huiselijk ge
weld neemt fors toe. In vier jaar
is het aantal zaken met bijna
dertig procent gegroeid. Dat
staat in de zogeheten Landelijke
Criminaliteitskaart (LCK).
De onderzoekers vermoeden
echter dat er in werkelijkheid
nog veel vaker sprake is van ge
weld in de privé-sfeer. Ze base
ren dat op de enorme groei van
het aantal ernstige bedreigin
gen (88%), waarvan het grootste
deel volgens hen ook met hui
selijk geweld te maken moet
hebben. Bij geweld in de privé-
sfeer rekent het LCK niet alleen
geweld tussen partners en kin
dermishandeling, maar ook ge
weld tijdens familiefeesten zo
als bruiloften.
Het rapport concludeert dat de
totale criminaliteit voor het
eerst sinds jaren afneemt. Daar
bij is er rekening mee gehou
den, dat 'kleinere' diefstallen
lang niet altijd meer worden
aangegeven. Er worden minder
diefstallen gepleegd en daarbij
wordt minder vaak geweld ge
bruikt. Daarentegen is het ge-
Gewonde treinpassagiers zitten op het spoor naast de verongelukte trein. Foto: ANP/Robert van de Berge
roosendaal/gpd - „Even leek het of het
licht uitging. Zwart werd het voor m'n
ogen en een angstvallige stilte volgde."
De trein was net weg uit Roosendaal,
richting Bergen op Zoom. Mensen zaten
een boek te lezen of lagen in te domme
len. „Ineens trok de machinist hard aan
de rem", vertelde een oudere dame uit
Renesse. Ze zat in de tweede wagon.
„Plotseling gebeurde het, een zware
bonk, anders kan ik het niet omschrij
ven." Ze schoot met haar hoofd tegen de
stoel voor haar. „De klap was enorm.
Maar in de trein bleef het stil, angstvallig
gewoon."
Jolien Jonkman (23) uit Terneuzen kon
het bijna niet geloven wat er allemaal ge
beurde. „Maar ik heb het overleefd. Eer
ste hoorde ik een knal, daarna kwam het
plafond naar beneden. Gelukkig ben ik er
redelijk ongeschonden uitgekomen. Er
viel een lamp op mijn hoofd en mijn
scheenbeen ziet rood, maar het meisje
tegenover me kreeg een tafel in haar
maag. Overal waren bloedspetters."
Het was volgens Jolien opmerkelijk hoe
rustig iedereen in de wagon bleef. „De
bagage lag overal verspreid en iedereen
was gewond, zo leek het. We hadden het
geluk dat er twee dokters in de trein wa-
Hilversum /gpd - Kees Jansma, perschef van het
Nederlands elftal, is ook verantwoordelijk voor de
tv-uitzendingen rondom het Nederlands elftal op
SBS 6 en Nickelodeon. Die dubbelfunctie is ont
staan omdat Jansma naast perschef ook directeur
en mede-eigenaar is van het bedrijf WK Produc
ties. Gisteren werd bekend dat WK Producties in
opdracht van de investeringsmaatschappij Talpa
van John de Mol de televisieregistratie gaat ver
zorgen van de uitwedstrijden in de kwalificatie
reeks voor het WK in Duitsland. Het Nederlands
elftal speelt volgende week zaterdag uit tegen Ma
cedonië.
De Mol zendt de beelden uit via kinderzender
Nickelodeon. WK Producties verzorgt ook al enige
tijd voor SBS 6 de wedstrijdbeelden van de thuis
wedstrijden van Oranje. Sinds het aantreden van
weid binnenshuis toegenomen.
Vorig jaar kwamen van iedere
10.000 inwoners 142 mensen in
aanraking met de politie. Onder
allochtonen ligt dat aantal veel
hoger en dat zijn vooral Antilli-
anen. Daarna komen mensen
uit het voormalige Oostblok en
uit Afrika. Deze drie groepen
zorgen voor veel meer crimina
liteit dan Marokkanen en Tur
ken.
Het LCK constateert verder dat
meisjes crimineler worden. Van
de jongeren tussen 12 en 21
jaar die crimineel zijn, is inmid
dels ruim één op de tien een
meisje (12,6%). Tien jaar gele
den was dat amper meer dan
één procent en in 2000 onge
veer negen procent. Bij vrou
wen boven de 21 jaar is dat met
15 procent al jaren constant.
Nederland telde in 2003 bijna
dertienduizend veelplegers, van
wie er zesduizend extra actief
zijn. Deze groep, waarvan zestig
procent verslaafd is, doet in het
leven weinig anders dan inbre
ken in huizen en auto's, zaken-
rollen, vernielingen aanrichten
en winkeldiefstallen plegen.
den haag/gpd - Als het be
drijfsleven iets wil doen aan de
files, dan mogen ze wat minis
ter Peijs (verkeer) betreft zelf
tolwegen aanleggen. De route
Rotterdam-Antwerpen doet ze
daarbij in de aanbieding, even
als de Tweede Coentunnel bij
Amsterdam. „Als ze willen,
maakt het kabinet het voor de
vervoerders mogelijk," zei ze
bij de presentatie van haar no
ta Mobiliteit, een overzicht van
alle plannen van haar ministe
rie tot 2020. Tolwegen ziet
Peijs als een van de mogelijk
heden om de files te bestrijden
In totaal trekt de landelijke
overheid tussen 2010 en 2020
zo'n 80 miljard euro uit voor
uitbreiding en onderhoud van
het wegennet, het spoor en de
vaarwegen.
In 2020 mag een automobilist
in de spits op snelwegen maxi
maal 45 minuten doen over een
stuk van 50 kilometer. Op ste
delijke ringwegen is dat 12 mi
nuten voor 10 kilometer.
Om de files aan te pakken is be
halve nieuwe wegen ook een
vorm van rekeningrijden "on
ontkoombaar". „Mensen moe
ten bewuster omgaan met hun
auto," aldus Peijs. Aan wat voor
vorm van rekeningrijden ze
denkt, wil ze niet zeggen. „Dat
kan van alles zijn: tolpoortjes,
kilometerheffing of hogere par
keertarieven."
ren. Nadat de trein tot stilstand was ge
komen, kwamen er al snel ambulances
en zelfs helikopters. Het was allemaal
heel onwerkelijk."
Een andere treinreiziger, Bas Dingenouts
(20) eveneens uit Terneuzen: „Na de
schok regende het tassen uit de bagage
rekken. Ik heb niets opgelopen, maar heb
wel veel bebloede mensen gezien. Het
was een chaos."
bondscoach Marco van Basten is Jansma ook
perschef bij het Nederlands elftal.
Jansma scheidt beide functies niet. Als directeur
van WK Producties geeft hij actief leiding aan de
ploeg mensen die voor Talpa de wedstrijd rond
Oranje verslaat. Zo verzorgt Eddy Poelmann sa
men met Richard Witschge het commentaar bij
de wedstrijd.
Bij Talpa hebben ze geen problemen met de
dubbelrol van Jansma. „Hij is erg enthousiast dat
hij ook voor ons de wedstrijden in beeld mag
brengen en gaat er iets moois van maken", zegt
een woordvoerder. „En wat Oranje betreft, ieder
een is partijdig als het om het Nederlands elftal
gaat." Ook SBS 6 maakt er geen punt van. Zelf is
Jansma niet bereikbaar voor een toelichting op
zijn dubbelrol.
eind. Deze zendgemachtigden
konden twee beelden meene
men naar huis. Net5 won met
Expeditie Robinson (Amuse
ment) en Eva Duyvestein (Beste
actrice, Meiden van De Wit). De
IKON won met De kinderen van
Arna (Documentaire) en Meisjes
(Jeugd). De NPS viel in de prij
zen met een aflevering van het
geschiedenisprogramma Andere
Tijden (Informatie) en met De
meester en zijn leerling (Kunst-
cultuur).
De winst in de overige catego
rieën gingen naar BNN (Bitches-
comedy), AVRO (Cloaca/dra
ma), RTL4 (Vrienden van Amstel
Live/muziek), RTL5 (RTLZ-
/nieuws en evenementen), NOS
(Studio Sportzomer: Tour de
France/sport), TMF (UPC Digi
tal Award) en Johnny de Mol
(Drijfzand/beste acteur).
hilversum/anp - Presentator Je
roen Pauw is door vakbroeders
uitgeroepen tot tv-persoonlijk
heid van 2004. Dat bleek gister
avond tijdens het negende Gala
van het Gouden Beeld in Hil
versum. De presentator van on
der meer NOVA kreeg het beeld
uit handen van Paul Groot, de
winnaar van vorig jaar.
De Gouden Beelden zijn gemo
delleerd naar de Amerikaanse
Emmy Awards. Een vakjury van
150 programmamakers maakt
jaarlijks een keuze uit de beste
Nederlandse televisieprogram
ma's en -personen. Zij doen dat
in diverse categorieën. Eerder al
werd bekend dat regisseur Bob
Rooyens de Carrière Award
krijgt.
Net5, de NPS en de IKON trok
ken in de diverse categorieën de
meeste keren aan het langste
Vliegtuig op Schiphol doorzocht
IN MEMORIAN
den haag - De Nederlandse me
daillewinnaars op de Paralym
pics in Athene zijn gisteren op
paleis Noordeinde in Den Haag
ontvangen door koningin Bea
trix en kroonprins Willem-
Alexander. Drie gouden medail
lewinnaars, de atleet Kenny
Wheelen en het tafeltennisduo
Gerben Last en Tonnie Heijnen
werden eerder op de dag door
staatssecretaris Ross (sport) ge
ridderd voor hun prestaties. Zij
werden benoemd tot Ridder in
de Orde van de Nederlandse
Leeuw. De andere gouden win
naars, de rolstoeltennissers Es
ther Vergeer, Maaike Smit en
Robin Ammerlaan hadden hun
lintje al voor prestaties op de vo
rige Olympische Spelen gekre
gen. In het medailleklassement
eindigde Nederland op de 27e
plaats, met vijf keer goud, elf
keer zilver en twaalf keer brons.
Foto: ANP/David van Dam
schiphol - De passagiers van
een toestel van British Airways
dat gistermiddag een noodstop
maakte op Schiphol, zijn giste
ren veilig in Londen aangeko
men. De piloot van de Airbus
besloot tot de landing in Am
sterdam nadat er vanuit Duits
land bij British Airways een
bommelding was binnengeko
men.
Het toestel werd boven Neder
land begeleid door twee straal
jagers van de luchtmacht. Na
controle bleek het vals alarm.
Het vliegtuig vloog gisteravond
zonder passagiers naar Lon
den, de reizigers namen een
andere vlucht. De Koninklijke
Marechaussee zet vandaag sa
men met de luchtvaartpolitie
het onderzoek naar de her
komst van bommeldjng voort.
De Duitse televisiezenders
ARD en ProSieben meldden
dat zij gisterochtend telefoon
tjes kregen waarin werd gezegd
dat er een bom aan boord was
van vlucht BA 983 van Berlijn
naar Londen. De gezagvoerder
van het toestel besloot na de
waarschuwing tot een zoge
noemde voorzorgslanding in
Amsterdam.Volgens het minis
terie van justitie was er geen
sprake van terreuralarm. Des
ondanks zat in Zwanenburg,
waar het vliegtuig laag over
kwam vliegen en onder bege
leiding van de F-16's uit Leeu
warden landde, de schrik er
goed in. Voorzitter F. van
Broekhoven van de dorpsraad
zei 'heel boos' te zijn over de
keuze om het vliegtuig over
'drukke dorpen' heen te laten
vliegen."
Eerder deze week maakte een
toestel van het Griekse Olym
pic Airways een noodlanding
in Ierland wegens een bom
melding.
De gisteravond overleden jour
nalist Willem Oltmans (79) was
een markant man. Hij kreeg na
tionale bekendheid door zijn ge
vecht met de Nederlandse over
heid, die hij er van beschuldigde
zijn carrière in 1956 gedwars
boomd te hebben. Velen versle
ten hem voor gek en verwezen
het verhaal naar het rijk der fa
belen. Maar Oltmans streed
door en kreeg in 2000 gelijk. Hij
schikte de zaak met de overheid,
kreeg excuses én acht miljoen
gulden netto op zijn bankreke
ning bijgeschreven. Het stelde
hem in staat de laatste jaren in
rijkdom door te brengen.
De kiem voor het conflict dat
zijn leven zou bepalen werd ge
legd toen Oltmans in 1956, als
medewerker van dagblad De Te
legraaf in Rome, als enige Ne
derlander de Indonesische pre
sident Soekarno interviewde tij
dens diens bezoek aan de Itali
aanse hoofdstad. Daarmee ne
geerde hij de opdracht van zijn
werkgever en het verzoek van
ambassadeur dr. H.N. Boon om
dit niet te doen. De journalist
Willem Oltmans
1925-2004
haalde zich de eeuwige vijand
schap op de hals van minister
Luns van buitenlandse zaken,
die er - met behulp van de Bin
nenlandse Veiligheidsdienst -
vanaf dat moment alles aan
deed om de reputatie van Olt
mans te vernietigen.
In 1958 verkaste hij naar Ameri
ka. Luns liet in die tijd een
schrijven uitgaan naar alle Ne
derlandse ambassades, waarin
er op werd gewezen dat Olt
mans geen enkele medewer
king mocht worden verleend bij
zijn journalistieke werk. Deze
instructie is in de praktijk veer
tig jaar van kracht geweest, z%
heeft de rechtbank in 2000 ge
oordeeld, en het decreet heeft
Oltmans zodanig bemoeilijkt in
zijn werk dat hij grote financiële
schade heeft ondervonden.
Oltmans was jarenlang een
graag gezien gast op radio en
televisie vanwege zijn uitge
sproken mening, zijn complot
theorieën, maar ook vanwege
zijn mooie taalgebruik en hoge
stem. Over één ding sprak hij
niet graag, zijn (homo)seksuali-
teit, vertelde hij onlangs nog te
gen de Gaykrant. „Wat moet ik
daarover zeggen? Ik vind dat
zo'n onzin. Kijk, je moet het re
gelmatig gewoon dóen. Je moet
het wel een beetje bijhouden,
anders verkroepoekt het. Maar
we kunnen het beter hebben
over Irak."
Dolf Rogmans