lant
wil meer pistes voor hetzelfde geld'
TOERISME 2
'Na de carveski weinig nieuws meer gezien'
Zeventien variaties
op een ski
HOC 313
m
VRIJDAG 1 OKTOBER 2004
door Gerard Chel
Wie denkt dat skiën niet verder gaat dan een afdaling tussen de
rode of blauwe bordjes op een gewone alpine- of de wat bredere
carveski, zit er helemaal naast. De Nederlandse Ski Vereniging
publiceert op haar website liefst zestien alternatieve sporten. En
Maison de la France voegt er nog een aan toe. Variaties waarvan
sommige niet zijn weggelegd voor beginnelingen.
BIG FOOTS
Big Foots zijn extreem korte skietjes in de vorm van een grote
voet, waarmee je geprepareerde en ongeprepareerde pistes af
kan dalen. Eigenlijk niks voor echte skiërs. 'Toys for boys', wor
den ze ook wel genoemd.
HELISKIËN
Hierbij laat je je met een helikopter naar een helling op enkele
duizenden meters hoogte brengen, waarna je aan de afdaling be
gint. Om milieuredenen en de extreem hoge prijs is het nog
slechts in een beperkt aantal landen mogelijk (met name buiten
Europa). In Amerika is het snowcatskiën steeds meer in opkomst.
Dit is hetzelfde principe, maar dan laat je je met een
sneeuwscooter naar boven brengen. Milieuvriendelijker en min
der prijzig. Overigens kun je natuurlijk ook heliboarden.
Info: www.heliskien.nl of www.ebskialp.com.
MONOSKIËN
Een monoski is een brede ski waarop je met beide voeten naast
elkaar staat, 'n Beetje onnatuurlijk, eigenlijk. Twee skistokken
worden, net als bij het gewone alpineskiën, gebruikt voor het in
zetten van de bocht en voor het behouden van het evenwicht.
Monoskiën is met name in Frankrijk heel populair, in andere
streken is het juist helemaal over.
Info: info.nl@franceguide.com.
OFF-PISTESK3ËN
De naam zegt het al: bij off-piste skiën verlaat je de piste om te
skiën (of snowboarden) in de diepe poedersneeuw. Skitoeren or
ganiseert ieder jaar tochten voor toerskiën, telemarken en off-
pisteskiën. Niet overal is het overigens toegestaan, in Italië bij
voorbeeld is het bij wet verboden.
Info: www.skitoeren.nlofskitoeren@ski.nl.
FREE RIDE
Maison de la France komt met een variant op de off-piste ski: het
free ride. Daarbij ski je eigenlijk niet écht buiten de piste, maar
roetsj je van een ongeprepareerde, maar wel beveiligde, piste,
waardoor je volgens degenen die het gedaan hebben, wel het 'off
piste-gevoel' krijgt. Free ride kan bij voorbeeld in Tignes.
Info www.skifrance2004.nl en www.tignes.net.
PARACHUTESKI
Een parachuteskiër zweeft met ski's aan door de lucht en landt
op de piste, waarbij hij of zij de parachute als rem gebruikt.
SKIBOB
Bij skibob slee je met een skifietsje of -sleetje met skietjes eron
der, waarbij je ook korte
skietjes aan je voeten draagt.
BOOTSKIËN
Hierbij suis je in een rubberboot van de bergen. Remmen doe je
met een parachute. Je kunt hieraan meedoen met maximaal acht
personen, onder leiding van een gids.
Info: Karnter Tourismus in Oostenrijk, tel: 0043 42292313.
SKI-JÖRING
Dit komt oorspronkelijk uit Scandinavië, maar wordt nu hoofd
zakelijk in de Zwitserse Alpen beoefend, bijvoorbeeld in St. Mo-
ritz. Bij ski-jöring ski je achter een paard.
Info: info@zwitserland.nl.
SKI VLIEGEN
Skivliegen wordt beoefend op grotere schansen dan bij de regu
liere skispringwedstrijden. Het kritisch punt van de schans ligt op
185 meter, terwijl de meeste World Cups worden gehouden op
90- en 120-meter schansen.
SKWALLEN
Een skvval is een compromis tussen een ski en een snowboard,
waarbij je met twee voeten recht achter elkaar staat. Met een ge
middelde lengte van 1.80 meter is het een ultieme carvemachine,
waarbij de bochten extreem gesneden en plat genomen kunnen
worden.
SKIZWEVEN
Skizweven is een combinatie van paragliding (ook wel parapen-
ten of schërmvliegen) met skiën. Het skizweven wordt in steeds
meer wintersportplaatsen georganiseerd.
SNORKELSKIËN
Hierbij suizen skiërs in metersdiepe poedersneeuw met een
snorkel op hun hoofd naar beneden. Snorkelskiërs zie je af en toe
in Amerika en Canada.
SPEEDSKIËN
Bij het speedskiën gaat het er uiteraard om een zo hoog mogelij
ke snelheid te bereiken. Bij wedstrijden worden snelheden tussen
de 120 en 240 km per uur bereikt (het wereldrecord staat op 248
km/u.). De baan gaat doorgaans steil naar beneden. In het eerste
en steilste gedeelte wordt de snelheid opgebouwd, daarna wordt
over 100 meter de snelheid gemeten en de laatste 300 tot 500 me
ter is nodig om af te remmen. In ons land bedrijven Othmar Okx
en Merijn Vunderink deze tak van sport.
Info: www.speedski.nl.
TELEMARKEN
Telemarken is een speciale afdaal techniek, ook wel free-wheel
skiing genoemd, omdat de hak tijdens de afdaling los blijft zitten.
De skiër hurkt bij het naderen van de bocht waarna hij één ski
naar voren schuift en de andere vervolgens bijtrekt
Info: skitoeren@ski.nL
TOERSKIËN
Bij het toerskiën, een combinatie van alpinisme en de skisport,
worden niet alleen lange toertochten gemaakt op ski's in de ber
gen, je wordt ook geacht op eigen kracht naar boven te klimmen.
Geen liften dus. De afdaling gaat over ongeprepareerde pistes.
Toerskiën wordt georganiseerd door de Nederlandse Ski Vereni
ging en de Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging.
Info: skitoeren@ski.nl enwww.skitoeren.nl.
jjme van all inclusive
rtbestemmingen,
vengesloten skigebie-
rijk dat het nog wel
echter blijft doen dan
Oost-Europa dat
mt en reizigers die
ider streekgebonden
ikele trends die winter-
'alist èn marktleider
or de komende jaren
rd Chel
;anisatie, onderdeel
tas Cook Nederland,
nenteel, terwijl ko
terseizoen nog op
;t komen, zeven pro-
r dan vorig jaar rond
(Met name de nieuwe
|ng Bulgarije loopt
rwachting', zegt hoofd
eter Melieste. De toer-
yliegt in de winter-
'met chartermaat-
Fransavia elke week
bg naar hoofdstad So-
:n geleden begon Vrij
t van de eerste met
naar Alpenlanden, in-
het een vast gegeven
auto en trein ook het
iteeds vaker wordt ge-
de vier wintermaan-
de reisorganisator el-
en eigen charter op
c en samen met ande-
srators worden weke-
iten uitgevoerd op
bn Chambéry. „Pro-
het begin waren de
/an het vliegveld naar
istemming, maar
lat goed hebben gere-
t pas echt goed gaan
iet dat de trein heeft
integendeel, Melieste
een eigen treinchar-
rankrijk op de rails
ten, maar hij kan er
oitant voor vinden.
;iteit van de Ski-Tha-
aon niet voldoende."
Bert Romani: 'Skipistes lopen achter bij trends'
Frankrijk start uitgebreide wintersportcampagne
Marktleider Vrij Uit voorspelt groei winter-all inclusives
dat het ook voor de beginnende
skiër steeds makkelijker wordt
de 'schwung' onder de knie te
krijgen. Romani: .Alles mag!"
Daar staat tegenover dat ie
mand die op de oude alpineski
tot vervelens toe het parallelski-
en moest oefenen (benen en
ski's nagenoeg gesloten naast
elkaar) nu een geheel andere
stijl aan moet leren: de benen
wijd, soms zo wijd mogelijk.
„Sowieso adviseer ik altijd de
eerste dag een paar lessen te
nemen, voor iemand die voor
het eerst op de eaiveski staat, is
het zeker aan te bevelen."
De populariteit van de carveski
heeft ook een keerzijde: het
wordt er op de (steeds drukker
wordende) pistes niet veiliger
op. „Ik vind", zegt Romani,
„dat de exploitanten van de ski
pistes onvoldoende op de car
veski inspringen. In de eerste
plaats maak je met deze ski's
veel bredere bochten. De be
staande pistes zijn daarvoor
echter vaak te smal. Soms win
je al zo'n zes meter als de sleep
lift langs de piste wordt vervan
gen door een stoeltjeslift."
„In de tweede plaats heb je met
carveski's de meeste fun op
blauwe pistes. Daar zijn er te
weinig van." Romani pleit er
voor dat met name de rode pis
tes worden aangepast. Om het
plezier op de piste te verhogen
vindt Romani ook dat er iets
minder voorbereid mag wor
den. Alle pistes worden plat
geprepareerd. Laat een aantal
gewoon zo liggen, lekker met
losse sneeuw. Kun je heerlijk in
skiën."
Schoenen
Wat de skischoenen betreft ('ei
gen schoenen is altijd het beste
en neem de tijd voor het pas
sen') constateert Romani dat de
smalle klemschoen ('schnal-
len') in gemoderniseerde versie
weer helemaal terug is. Kritiek
heeft hij op het materiaal voor
kinderen. „Daar doet de indu
strie toch te weinig aan. Maar
ook ouders schuiven schoenen
te makkelijk door naar een vol
gend kind." Nog een tip: draag
altijd een helm. „Hier en daar
wordt dat al verplicht, ik vind
dat een goede ontwikkeling."
Over de bindingen weinig
nieuws. „Atomic test elektroni
sche bindingen. Daar zit een
chip in die de instellingen ont
houdt, die zijn samengesteld uit
lichaamsgewicht, schoenzool
lengte, skivaardigheid en leef
tijd. Stap je er met een andere
schoen op, dan geeft het dis
play aan dat het niet klopt."
Het gewicht onthoudt de chip
overigens niet. Romani advi
seert altijd het correcte gewicht
op te geven wanneer de bindin
gen moeten worden afgesteld.
„Te veel betekent dat de bin
ding te licht staat, te weinig dat
'ie te zwaar staat."
Komende trends op de piste?
„Free style wordt populairder
en je ziet ook steeds meer het
telemarken. Hierbij staat de hak
los op de ski. Het is eigenlijk de
oervorm van het skiën. Fysiek
wel wat zwaarder, maar door
dat er nu veel steviger schoenen
zijn, is deze techniek makkelijk
aan te leren. Ik voorspel je: tele
marken wordt erg hip!"
Pieter Melieste: „Het ski-niveau van de Nederlanders stijgt. Ze willen meer pistes voor hun dure pas". Foto: GPD
De reistijd van vliegveld naar
hotel of appartement blijft een
obstakel, beaamt Melieste, re
den waarom Andorra uit het
pakket is verdwenen. Pikant de
tail: concurrent OAD nam het
juist als nieuwe bestemming op
en zegt dat er veel belangstel
ling voor bestaat. Melieste: „Je
praat over een transfertij d van
3,5 uur, dat vinden wij te lang."
Maar bladerend door de bro
chures van Vrij Uit zelf komen
ook daar lange bijkomende
reistijden voor: bij voorbeeld
drie uur van Chambéry naar
Tignes.
Al jaren gaan acht van de tien
klanten naar Oostenrijk en
Frankrijk, de nummers 1 en 2
op de ranglijst van Vrij Uit-be-
stemmingen, de overige twintig
procent gaat naar Zwitserland,
Duitsland, Italië, Scandinavië
en Oost-Europa. Canada zit
niet meer in het pakket. „Dat is
weer over." Ook Slovenië ver
dween. „Dat werd naar verhou
ding te duur."
Frankrijk, dat volgens de speci
alist de voorbije jaren de service
heeft laten verslonzen en tege
lijkertijd de kwaliteit niet liet
meegroeien met de prijs, zal
nog wel even bezig zijn het ver
loren terrein in te halen. Oos
tenrijk doet het wat dat betreft
beter, aldus Melieste, die er ook
op wijst dat Oost-Europa de
nodige procenten van de tradi
tionele Alpenlanden kan af
snoepen.
Trendsetter
„Tsjechië bieden wij al enige ja
ren aan en zodra Polen en Slo
wakije hun skigebieden beter
hebben ontwikkeld, gaan we
ook daar zeker naartoe." En
Turkije, waar andere touropera
tors goede sier mee maken?
„Sluit ik ook niet uit."
Omdat de Hoofddorpse reisor
ganisator zichzelf het etiket 'tr
endsetter' heeft opgeplakt,
moet er elk jaar iets nieuws
worden verzonnen. Wat be
stemmingen betreft wordt dat
steeds lastiger - in navolging
van 'n enkele kleine touropera
tor is dit jaar voor het eerst Bul
garije opgenomen - vandaar dat
Melieste het vooral zoekt in,
wat hij noemt 'de toegevoegde
waarde'.
„Wij zijn als een van de eersten
begonnen met complete arran
gementen, zeg maar een soort
all inclusive. Daar zit alles in:
niet alleen veivoer en accom
modatie, ook skipas, ski's, les
sen, animatie enzovoorts. Ik
denk dat deze markt behoorlijk
zal groeien, zoals dat ook met
de zomer all inclusives is ge
beurd."
Vrij Uit begon ook met een kin
dercrèche, zodat jonge ouders
niet vijf jaar hoeven te wachten
voordat ze weer eens kunnen
gaan skiën. En met de 'voor
deelpas' krijg je ter plekke kor
tingen op huur, passen en les
sen. Succesvol is ook, zegt Me
lieste, het 'leren skiën-arrange
ment'. Onder het kopje 'actief
en fun' heeft de reisorganisator
samen met enkele skidorpen
speciale activiteiten bedacht,
zoals de Magic Mountains
Snow en skisafari's. „Het leuke
van deze trektochten is dat ze
ook geschikt zijn voor de nog
niet zo gevorderden."
Melieste stelt vast dat het Ne
derlandse publiek veeleisender
is geworden. Hij heeft daarvoor
een simpele verklaring. „Inmid
dels is zo'n beetje de derde ge
neratie aan het skiën, dat bete
kent dat er naar verhouding
veel gevorderden zijn. En die
willen steeds meer. Voor hun
dure skipas willen ze meer kilo
meters. Dat zie je nu sterk op
komen: twee of drie skigebie
den die aan elkaar worden ge
smeed, zoals Paradiski in
Frankrijk en het Hochzillertal in
Oostenrijk."
Tweede gevolg van het stijgend
skiniveau van Nederlanders is
dat ze, volgens Vrij Uit vaker
van bestemming wisselen. Ook
willen de meeste dichtbij de
pistes zitten ('dorpjes lager in
de vallei verkopen steeds moei
lijker') en reizen ze meer in
groepsverband. „Dat betekent
dus grotere appartementen."
Vrij Uit steekt veel energie in
het 'bijhouden van de markt'.
Terwijl nu de boekingen op
gang komen voor komende
winter, zitten medewerkers al
weer in de diverse skioorden
om afspraken te maken voor de
winter van 2006. „Dat struinen
door de gebieden zelf is voor
ons erg belangrijk, want als er
iets nieuws op de markt komt,
willen wij er als eerste bij zijn."
rd Chel
stad Amsterdam krijgt ook
laar eigen skibeurs, in navol-
liverse andere steden. En dat
in ruim budget van de Franse
ie Ski France International en
Verkeersbureau.
heet de happening die op 16
>ber naar wordt gehoopt vele
duizenden wintersportliefhebbers
naar de Beurs van Berlage moet trek
ken. Met wat de organisatie betreft
maar één doel: met z'n allen op naar
de Franse skioorden.
Kosten noch moeite worden gespaard
om een belangrijk deel van de bijna
1,1 miljoen Nederlandse wintersport -
gangers voor 'la douce France' te inte
resseren. Want naast de (gratis toegan
kelijke) beurs SkiFrance wordt reclame
op de radio gemaakt, zullen spotjes op
de tv voorbij flitsen, wordt druk op
websites geadverteerd en staan in de
diverse regionale dagbladen adverten
ties. En er is een speciale website:
www.skifrance2004.nl
De bedoeling is duidelijk: marktaan
deel afsnoepen van grote concurrent -
en al jaren onbetwist nummer 1 - Oos
tenrijk. Dit land heeft een marktaan
deel van 51 procent, maar dat is da
lend, zeggen de Fransen, die er op wij
zen dat hun aandeel van 20 procent
juist stijgend is. Een vaststelling overi
gens waar niet iedere reisorganisator
het mee eens is.
Hoe het ook zij, SkiFrance belooft een
zonnige Franse happening te worden
in een herfstig Amsterdam. De Beurs
van Berlage zal worden omgetoverd in
een 'groot Frans skidorp met gezellige
houten chalets'. Iets anders dus dan
de betonnen appartementen langs de
pistes, waar Frankrijk bekend om
staat.
Zo'n beetje alle grote touroperators die
wintersportreizen naar Frankrijk aan
bieden zijn van de partij. Meer dan
twintig wintersportplaatsen presente
ren zich, ANWB en RailEurope staan
er, skischolen laten hun kunsten zien,
er is een skisimulator en je kunt er je
ski's laten waxen.
En uiteraard is er volop gelegenheid de
après ski aan den lijve te ondervinden.
Meer dan twintig wintersportplaatsen in
Foto's: Ski France International
Kazen, wijnen en andere versnaperin
gen zijn volop te krijgen.
Bezoekers maken ook kans op prijzen
zoals een gratis trip naar een van de
skioorden.
Met diverse thema's (gezin, sportief,
avontuur, exclusief e.d.) hopen de
Fransen het Nederlandse publiek er
van te overtuigen ook 's winters mas-
de Franse Alpen komen naar SkiFrance.
saai naar een van de departementen af
te reizen. „Voel, proef, ruik en zie
ons", is de leus voor de komende win
ter.
SkiFrance op 16 en 17 oktober in de
Beurs van Berlage te Amsterdam. Open
van 10 tot 18 uur, entree gratis. Zie ook
www.skifrance2004. nl
inische binding van Atomic. Foto: GPD/PR
door Gerard Chel
ice zullen Franse skischolen zich presenteren.
De ski-industrie loopt niet over
van innovaties. „Na de carveski
heb ik eigenlijk weinig nieuws
meer gezien", zegt Bert Roma
ni, hoofdredacteur van onder
meer Ski Magazine. „Of het
moeten de elektronische bin
dingen van Atomic zijn."
De carveski - breed in het mid
den en wat smaller aan voor-
en achterkant - heeft het hele
maal gemaakt. Het is geen
trend meer, het is de standaard.
De gewone alpineski wordt bij
na niet meer verhuurd. „Alle
ski's zijn carveski's", zegt Ro
mani dan ook. „Je ziet zelfs
trends binnen de carveski, ze
worden in het midden steeds
breder. Elk jaar komt er wel een
paar millimeter bij. Daardoor
zakje minder diep in de
sneeuw, je hebt meer draaige-
mak doordat de taillering het
zelfde is gebleven en je kimt er
dus makkelijker mee 'off piste'
skiën."
Nog een voordeel van de steeds
bredere wordende carveski is
SNOWS-
HOEING
Met een gewo
ne schoen kom
je in de diepe
sneeuw niet
ver. Lang gele
den was er een
soort van ten
nisracket die je
onder je zolen
bond en eigen
lijk is er qua
vorm niet zo
veel veranderd.
Wel het materi
aal dat nu licht
hightech ge
noemd mag
worden. De snowshoe is bezig aan een revival. Bij goede snows-
hoes kan de schoen schanieren. Met stijgijzers onder de binding
is klimmen of dalen in steil of ijzig terrein een peulenschil. Snow-
shoeing (of op zijn Nederlands sneeuwschoenwandelen) is mak
kelijk te leren en toch uitdagend.
Info: www.snowshoe.nl of www.ebskialp.com.
De snowshoe is bezig een aan revival. Foto: GPD
