ECONOMIE
Ex-topman Ahold voor de rechter ASML ko«pt Nikon af
Dure olie remt groei economie in 2005 licht af
Museumplein Amsterdam
Twee Spaanse steden op
hielen van Amsterdam
Eigen Huis twijfelt aan geknoei met boeterente
2 Oktober 12.00-14.00 uur
www.nederlandverdientbeter.nl
Justitie rondt onderzoek naar boekhoudfraude af
Miljoen boete
voor Heineken
na kartelafspraak
Staat verkleint
belang in TPG
Actie tegen opslag nucleair afval
Eneco neemt klanten Shell over
Veel illegale werknemers in Westiand
>11 uit Chinees
dgasproject
iaac - Shell stopt om com-
iële redenen met aardgas-
ct Xihu Trough in de Oost-
ise zee. Het Amerikaanse
oncern Unocal trekt zich
ezelfde redenen terug uit
ïiljardenproject. Shell en
:al sloten vorig jaar augus-
ontracten om bronnen op
oren, tot ontwikkeling te
;en en het gas te verkopen,
ïinese bedrijven CNOÓC
nopec hebben elk een be-
van 30 procent, Shell en
:al elk 20 procent. Na een
ou een definitief investe-
besluit vallen. Shell en
:al vinden de kosten -
tingen spreken van 10 mil-
lollar - te hoog. CNOOC,
's grootste offshore olie
sproducent, gaat wel door
1 medio 2005 met de pro-
e te beginnen.
dstromen ABN
IS op de korrel
erdam - Amerikaanse toe-
houders en justitie onder
in geldstromen via de ves-
van ABN Amro in New
Het bankfiliaal zou wor-
;ebruikt voor onder meer
liking van de Russische
tin gen. Dat meldde zaken-
Wall Street Journal giste-
■en ABN-woordvoerder
liet reageren op het be-
De autoriteiten kijken
lamelijk naar de banden
BN Amro heeft onderhou-
net banken in Letland. Het
cieel toezicht in dat land is
en experts zien het als een
lijs voor witwaspraktijken.
:r onderzoek van de toe-
ïouders in de VS heeft er
geleid dat ABN Amro
icten met bijna 100 ban-
eeft verbroken, aldus de
ïkrant. Het betreft relaties
lanken in Rusland, Oost-
ia en het Caribisch ge-
die verdacht geld naar de
uden sluizen.
mair lijndienst
dhoven-Milaan
ioven - Ryanair begint in
ari 2005 een dagelijkse
enst van Eindhoven Air-
naar Milaan Bergamo, zo
te de Ierse prijsvechter
en bekend. Het is de vier-
stemming van Ryanair
de Brabantse regionale
naven. Er zijn al langer
ïnsten naar Londen, Bar-
a en Rome. De maat-
ipij vliegt vanaf april 2002
Eindhoven Airport. In-
els hebben ongeveer
00 passagiers gebruikge-
t van de diensten van Rya-
Pogingen om ook te gaan
iren vanaf Maastricht Aa-
Airport en Eelde bij Gro-
n, leverden onvoldoende
giers op. Die diensten zijn
Idels opgeheven. Eindho-
lirport denkt volgend jaar
)0 passagiers af te hande-
it jaar zijn er dat zo'n
00. Eindhoven Airport
t een nieuwe terminal met
apaciteit van 1,2 miljoen
giers.
nalenvissers in
opa verenigd
iburg - Garnalenvissers in
land, Duitsland en Dene-
•n hebben een vereniging
icht die zich onder meer
Dp vangstregulering en
r staan tegenover de
tand el. De Nederlandse
•dingingsautoriteit gaf be-
irig jaar 13,8 miljoen euro
aan 16 bedrijven wegens
- en prijsafspraken. Het
p daartegen loopt nog.
e nieuwe Europese ver-
ig hopen de vissers de
waakhond op de knieën
gen. Het dagelijks bestuur
Europese Unie, en de
autoriteiten hebben
>ezwaar tegen de vorming
belangenclub.
James Hardie
rijspoor gezet
v - In Australië groeit de
>p de top van bouwonder-
ïg James Hardie om op te
en. De bestuursvoorzitter
financieel directeur zijn
k op een zijspoor gezet
anleiding van een vernie-
rapport. Politieke leiders
kbonden eisen echter het
Idellijke ontslag van het
al. Een week geleden
(uit onderzoek dat het be-
nbetrouwbare informatie
ikte over haar fonds voor
ensatie van asbestslacht-
Het bestuur van de effec-
ïrs van Sydney en het pu-
verden misleid met de
ring dat alle claims waren
zine en diesel
ieuw duurder
rag - Benzines en diesel
steren opnieuw in prijs
zo heeft marktleider
>ekendgemaakt. Een liter
)de benzine stijgt met 1
:nt naar een literprijs van
ïuro. Super wordt 0,6 eu-
duurder en komt uit op
ïuro. Diesel gaat aan de
96,5 eurocent kosten,
jging van 1 eurocent.
donderdag 30 SEPTEMBER 2004
t voor 71 miljoen euro
amsterdam/anp - Het Openbaar
Ministerie daagt voormalig
Ahold-topman Cees van der Hoe
ven voor de rechter wegens zijn
rol in de boekhoudfraude. Dat
heeft een woordvoerder van Van
der Hoeven gisteren bevestigd.
Het is niet duidelijk wat de aan
klacht is tegen de voormalig
Ahold-topman. Evenmin is be
kend of er meer mensen zijn
brussel/anp - De Europese
Commissie heeft Heineken een
boete van 1 miljoen euro gege
ven voor het maken van kartel
afspraken in Frankrijk met con
current Kronenbourg. Beide
bierbrouwers spraken in maart
1996 over een soort wapenstil
stand. Ze wilden de biergroot
handelsmarkt voor de horeca
onder elkaar verdelen, zo is ge
bleken uit onderzoek van Euro
commissaris Monti (mededin
ging). Kronenbourg had 40 pro
cent van de markt, Heineken 30
procent. Als twee bedrijven sa
men ruim tweederde van de
markt beheersen is dat erg veel,
vindt de woordvoerder van
Monti. Kronenbourg krijgt een
boete van 1,5 miljoen euro. De
boetes vallen zo laag uit omdat
nooit gebruik is gemaakt van de
afspraak.
den haag/anp-gpd - De Neder
landse Staat heeft zijn belang in
het post-, pakket- en logistieke
concern TPG verder terugge
bracht. Het ministerie van fi
nanciën maakte gisteren be
kend via het afstoten van 57
miljoen aandelen het belang te
reduceren tot 19 procent. Het is
voor het eerst sinds 2001 dat de
Staat zijn aandeel in TPG terug
schroeft.
Met de verkoop komt de Staat
tegemoet aan een wens uit
Brussel. De Europese Commis
sie, het dagelijks bestuur van de
Europese Unie, dringt er al ja
ren op aan dat nationale over
heden hun belangen - ook wel
'gouden aandelen' genoemd -
in bedrijven terugbrengen. Vol
gens Brussel heeft de overheid
door zulke belangen te grote
zeggenschap over ondernemin
gen, wat andere investeerders
kan ontmoedigen. De Commis
sie vindt dat in strijd met de Eu
ropese vrije binnenmarkt.
De Staat houdt zich het recht
voor om bovenop de 57 miljoen
aandelen nog eens 8 miljoen
stukken van de hand te doen.
In dat geval daalt het belang in
TPG naar circa 17 procent.
Handelaren schatten dat de to
tale transactie de schatkist circa
1,28 miljard euro oplevert.
De beurskoers van TPG kreeg
een bescheiden tik van 0,35
procent na de bekendmaking
van de verkoop.
gedagvaard. Het functioneel
parket, het OM-onderdeel dat
zich bezighoudt met fraudeza
ken, wilde gisteren geen com
mentaar geven.
Van der Hoeven en zijn financi
ële rechterhand Michel Meurs
stapten begin vorig jaar op na
dat duidelijk was geworden dat
er met de boeken was ge
knoeid. Er bleken geheime af
spraken te bestaan over het ten
onrechte meetellen van resulta
ten van dochterondernemingen
in Zuid-Amerika en Scandina
vië. Verder knoeiden managers
van de Amerikaanse dochter US
Foodservice met inkoopkortin
gen, waardoor de winst over
enkele jaren ten minste 880
miljoen dollar te hoog uitkwam.
Justitie lijkt het strafrechtelijk
onderzoek naar de boekhoud
fraude bij Ahold nu rond te
hebben. Het Openbaar Ministe
rie (OM) is er langer mee bezig
geweest dan verwacht. In eerste
instantie zou het onderzoek
nog voor de zomer klaar zijn,
maar dat tijdstip verschoof keer
op keer.
Het OM heeft het onderzoek la
ten uitvoeren door de FIOD-
ECD. Die dienst deed onder
zoek in Nederland en nog vier
andere landen. Justitie begon
het onderzoek medio vorig jaar.
In juli vorig jaar verklaarde het
parket dat het onderzoek zich
richt op mogelijke valsheid in
geschrifte en de publicatie van
mogelijk onjuiste gegevens in
de jaarrekeningen. Op zaterdag
5 juli 2003 deed het OM een in
val in het hoofdkantoor van
Ahold in Zaandam. Ook de
huisaccountant Deloitte kreeg
bezoek van justitie.
veldhoven/anp-gpd - De Ne
derlandse chipmachinefabri
kant ASML betaalt de Japanse
concurrent Nikon 71 miljoen
euro. Dat bedrag is onderdeel
van een overeenkomst tussen
beide concerns om de jaren
lang durende strijd over paten
ten te beëindigen. ASML maak
te gisteren bekend dit jaar 47
miljoen euro te betalen en de
rest van het geld in de drie ko
mende jaren.
ASML-woordvoerder McGuire
realiseert zich dat niet-ingewij-
den dit kunnen uitleggen als
een uiteindelijke schuldbeken
tenis van ASML. ,,Die interpre
tatie is niet correct. Zo'n uitleg
komt voort uit onwetendheid
over hoe het toegaat in onze
wereld waarin voortdurend li
centies over en weer verstrekt
worden. Nikon heeft een zeer
groot aantal patenten op het
gebied van lithografiesystemen.
Veel meer dan ASML Nikon
heeft daar veel in geïnvesteerd.
ASML krijgt nu het recht om
desgewenst gebruik te maken
van alle patenten van Nikon.
Daar betalen wij uiteraard voor.
Daar heeft die 71 miljoen mee
te maken.
Ons streven is altijd geweest dat
we Nikon in de clean room
moeten bestrijden, met onze
producten dus, en niet in de
rechtzaal. Daar hebben we alle
bei alleen maar nadeel van.
Daarover zijn we het nu met
Nikon eens geworden," aldus
McGuire.
Ook de Duitse halfgeleiderfa
brikant Carl Zeiss SMT maakt
deel uit van de overeenkomst.
SMT betaalt Nikon 48 miljoen
euro, waarvan 32 miljoen dit
jaar en de rest in drie jaarlijkse
termijnen. Begin september
meldden ASML en Nikon al dat
de in 2002 begonnen strijd over
patenten gestaakt werd. De
twee zouden elkaar licenties
gaan verlenen. Toen koppelden
beide bedrijven daar geen fi
nanciële details aan.
De fabrikanten hebben elkaar
het leven flink zuur gemaakt. Er
liepen rechtszaken in de VS en
in Azië. De oorspronkelijke len-
zenfabrikant Nikon is marktlei
der in lithografische apparatuur
voor de micro-electronica. AS
ML maakt lithografische syste
men voor de halfgeleiderindu
strie. Carl Zeiss produceert
naast lenzen ook onderdelen
voor chips.
ASML maakte ook bekend dat
in het derde kwartaal het order
boek groeide. De Veldhovense
onderneming verwacht over de
twee resterende kwartalen van
2004 'solide' resultaten te beha
len. ASML presenteert 13 okto
ber zijn resultaten over het der
de kwartaal. Op de beurs moest
het aandeel na de bekendma
kingen gisteren flink inleveren.
Vijfde plaats in Europa in gevaar
vlissingen - Elf actievoerders van Greenpeace beklommnen gisteren
het Hoogradioactief Afval Behandeling en Opslag Gebouw op het in
dustrieterrein Vlissingen-Oost en hingen er een groot spandoek op.
De politie haalde de milieuactivisten, die zich hadden vastgeketend,
later op de ochtend van het dak en arresteerde ze. Omstreeks half elf
arriveerde het eerste Nederlandse kernafval dat is teruggekomen uit
de opwerkingsfabriek Cogéma in Cap La Hague (Frankrijk). Het afval
afkomstig uit de kerncentrales van Dodewaard en Borssele en de on
derzoeksreactoren in Petten en Delft, blijft daar voor ten minste 100
jaar opgeslagen. De speciale container met een gewicht van 112 ton
vertrok dinsdagmiddag uit Valagnes in het noorden van Frankrijk. In
totaal komt er 15.000 kilo hoogradioactief afval naar Zeeland. Het
kernafval is opgelost in glas en zit in metalen cilinders. De cilinders
worden in de grond opgeslagen. Greenpeace wil dat Nederland zo
snel mogelijk stopt met het gebruik van kernenergie en de bijbeho
rende productie van kernafval. Foto: GPD/Peter Pattipeilohy
groningen/gpd - De Vereniging
Eigen Huis (VEH) zegt geen
aanwijzingen te hebben dat
banken op grote schaal teveel
boeterente doorberekenen aan
huiseigenaren die hun hypo
theek oversluiten. De belangen
organisatie van honderddui
zenden huizenbezitters rea
geert hiermee op de claim van
de Groningse advocaat Glas,
die met grote stelligheid be
weert dat talrijke consumenten
de afgelopen jaren ten onrechte
duizenden euro's teveel aan
boeterente opgelegd kregen.
„Het is een landelijk probleem
dat mensen blijven zitten met
het gevoel dat het niet klopt",
zegt woordvoerder André de la
Porte van de VEH over het fe
nomeen boeterente. „Glas zal
ongetwijfeld zaken zijn tegen
gekomen die niet kloppen,
maar uit eigen onderzoek is
niet komen vast te staan dat
banken structureel teveel boe
terente berekenen. Dan heb je
het over een vorm van bedrog
en dat is ons niet gebleken."
Glas is er niettemin van over
tuigd dat hij een grote affaire bij
de kop heeft. Volgens hem heb
ben Nederlandse banken in de
afgelopen vijf jaar ongeveer 28
miljard euro aan boeterente ge-
ind. „Mijn voorzichtige schat
ting is dat 10 procent van die
berekeningen fout zijn", zegt
hij. „Dat is dus 2,8 miljard euro.
Wat ik heb gezien in mijn prak
tijk, is dat banken in die geval
len gemiddeld 30 procent te
veel hebben berekend."
Volgens de Groningse advocaat
moeten banken rekening hou
den met een kleine miljard euro
aan claims. „Of ze hebben er
rekening mee gehouden en zich
voor deze claims ingedekt, öf
het is een enorme strop voor de
financiële wereld", zegt hij. Op
zijn website www.geenboete-
rente.nl belooft Glas zijn (po
tentiële) cliënten financiële ge
noegdoening: „Wij zorgen dat
uw situatie wordt gecontroleerd
en dat een (eventueel) teveel
gevorderd bedrag aan boete
rente hetzij wordt teruggevor
derd, dan wel dat de geldver-
strekker alsnog een acceptabel
en juist bedrag aan boeterente
bij u in rekening brengt."
Glas adverteert met een 'no cu
re, no pay'-deal. Hij hoopt dui
zenden mensen aan zich te bin
den dié hem openheid ver
schaffen in hun overgesloten
hypotheek. Mocht hij beet heb
ben en in het gelijk worden ge
steld, dan berekent hij de helft
van het bedrag dat zijn cliënten
terugkrijgen aan teveel betaalde
boeterente als loon.
De banken zeggen vooralsnog
niet wakker te liggen van de
claim en de rekensommen van
Glas. Woordvoerder Van Keste-
ren van de Nederlandse Vereni
ging van Banken sluit niet uit
dat er incidenteel teveel aan
boeterente is doorberekend.
Maar het kan volgens hem in de
praktijk, 'alleen al gezien de
strikte gedragsregels voor fi
nanciële instellingen', nooit om
een groot aantal gevallen gaan.
Amsterdam/gpd - De positie
van Amsterdam als aantrekke
lijke vestigingsplaats voor bui
tenlandse bedrijven is in ge
vaar. De hoofdstad wordt op de
hielen gezeten door Barcelona,
Madrid en Warschau. Dit blijkt
uit de jaarlijkse vergelijking van
de Britse onroerendgoedadvi-
seur Cushman Wakefield.
Sinds jaar en dag staat Amster
dam in deze vergelijking op de
vijfde plaats. De top-5 wordt
steevast aangevoerd door Lon
den, Parijs, Frankfurt en Brus
sel. Amsterdam wordt al drie
jaar op rij gewaarschuwd door
de onderzoekers dat zijn mar
keting hopeloos tekortschiet.
Pas vorige week lanceerde de
gemeente een promotie-offen
sief.
Het gevaar komt niet van de
top, maar van onderen. De
twee Spaanse steden rukken in
snel tempo op als favoriete ste
den waar multinationals graag
een filiaal willen vestigen. Ook
uit het oosten doemt concur
rentie op: de Poolse hoofdstad
Warschau mag de komende vijf
jaar rekenen op 44 nieuwe bui
tenlandse concerns, vijf keer
zoveel als de negen die Amster
dam als vestigingsplaats in ge
dachten hebben.
De oordelen over de Europese
steden werden gegeven door
500 huisvestingsmanagers van
grote concerns. Zij merkten on
der meer op dat Amsterdam
niet goed bereikbaar is. De Ne
derlandse hoofdstad promoot
graag de hoge scholingsgraad
van zijn inwoners, maar in de
ogen van de huisvestingsmana
gers haalt de stad op dat punt
slechts een zuinige zevende
plaats.
De bekendheid van Amsterdam
onder multinationale bedrijven
is ook al aan erosie onderhevig:
zij daalde van 70 naar 64 pro
cent. De loonmatiging door de
vakbonden in de afgelopen ja
ren heeft op de buitenlandse
managers geen indruk gemaakt.
Zij plaatsen de hoofdstad pas
als 12de op de lijst van steden
met goedkope arbeid (wel een
positie hoger dan vorig jaar).
Warschau is een echte lagelo-
nenstad geworden: zij staat met
stip op de eerste plaats.
De Amsterdamse wethouder
Huffnagel (economische zaken)
reageert laconiek: „We mogen
best tevreden zijn. We staan
ondanks zware concurrentie al
jarenlang op de vijfde plaats."
Het is een kwestie van beter
promoten," denkt hij. „Wij
moeten de dreiging uit Spanje
en Oost-Europa zien voor te
blijven met een enorme impuls
in de citymarketing."
Hij verbaasde zich over de ma
gere 20ste plaats op de ranglijst
van steden die zichzelf verbete
ren. „Wie ziet hoeveel er in de
stad opgebroken wordt, kan
toch alleen maar concluderen
dat er veel gebeurt. We moeten
het kennelijk beter uitleggen."
den haag/anp - Ruim 60.000
klanten die groene stroom af
namen van Shell krijgen ener
giebedrijf Eneco als nieuwe le
verancier. Shell stapt uit de ver
koop van groene stroom. De
bedrijven houden voor zich
welk bedrag bij de overname is
gemoeid. De klanten, zowel
huishoudens als 'midden- en
kleinbedrijven, zullen er niets
op toeleggen, verzekerde een
woordvoerder van Eneco. In de
meeste gevallen zijn ze goedko
per uit dan bij Shell. De olie
maatschappij begon twee jaar
geleden met de verkoop van
groene stroom. Het bedrijf had
inmiddels het stadium bereikt
om of door te gaan en fors te
investeren of ermee te stopen.
Shell heeft geconstateerd dat
dit onderdeel geen kernactivi
teit is. Het klantenbestand voor
ecostroom bij Eneco groeit met
15 procent naar 450.000.
den haag/anp - Tuinbouwers
in het Westiand zetten nog al
tijd illegale arbeiders in. Bij
controles die het Westiand In
terventie Team (WIT) vorig jaar
uitvoerde, kon ruim tweederde
van de werknemers geen geldig
identiteitsbewijs laten zien. De
vreemdelingenpolitie deed aan
de controles mee en hield 161
illegalen aan. Het team is een
samenwerkingsverband van
uitkeringsinstantie UWV, de
Belastingdienst en het open
baar ministerie. De helft van al
le gecontroleerde werknemers
bleek niet juist te zijn aange
meld bij het UWV.
De uitkeringsinstantie becijfert
dat zij door de onregelmatighe
den voor 430.000 euro is bena
deeld.
(advertentie)
washington/anp - De hoge
olieprijs remt de economische
groei in de wereld volgend jaar
iets af. Toch zet het herstel door
en zal de groei dit jaar iets hoger
uitvallen dan eerder werd aan
genomen. Dat schrijft het Inter
nationaal Monetair Fonds in zijn
halfjaarlijkse rapport 'World Eco
nomie Outlook'. Het gisteren ge
publiceerde rapport komt aan de
orde op de jaarvergadering van
het IMF en de Wereldbank die
dit weekeinde in Washington
wordt gehouden.
Voor 2004 gaat het IMF uit van
een groei van de wereldecono
mie met 5 procent tegen 4,7
procent in eerdere prognoses.
Volgend jaar zal de groei uitko
men op 4,3 procent. Dat is 0,1
procent minder dan waar het
fonds eerder vanuit ging. Het
IMF denkt dat de inflatiedruk
over het algemeen zal toene
men, ook al wordt dat getem
perd door de iets mindere
groeivooruitzichten voor 2005.
Een verdere stijging van de ren
te ligt voorlopig voor de hand.
Het IMF verwacht niet dat
daardoor problemen ontstaan
op de financiële markten.
De dure olie vormt wel een
punt van zorg. Dat komt onder
meer doordat de mogelijkhe
den om de productie op te voe
ren beperkt zijn. In feite heeft
alleen Saudi-Arabië extra pro
ductiecapaciteit. De hoge olie
prijs hangt onder meer samen
met de grote vraag, maar in het
Een olieraffinaderij aan de oostkust van Saudi-Arabië, vrijwel het eni
ge land dat volgens het IMF de productie nog kan opvoeren.
Foto: EPA
rapport schrijft het IMF dat de
prijsstijging ook te maken heeft
met speculatie. Deze week
kwam de prijs voor een vat olie
voor het eerst boven de 50 dol
lar.
De VS blijven de motor van de
wereldeconomie, ook al valt de
groei daar dit en volgend jaar
iets lager uit dan werd aange
nomen. Dat komt onder meer
doordat er geen nieuwe maat
regelen als belastingverlichting
in aantocht zijn, waardoor de
economie meer op eigen kracht
zal moeten varen. Dit jaar zal
de groei uitkomen op 4,3 pro
cent, volgend jaar op 3,5 pro
cent.
Het tempo in de eurozone ligt
dit jaar met 2,2 procent een
stuk lager. Voor volgend jaar
gaat het IMF uit van hetzelfde
cijfer. De eurozone moet het
vooral hebben van de export.
De binnenlandse vraag blijft
aan de lage kant, met name in
Duitsland, dat eenderde van de
economie van de eurozone
voor zijn rekening neemt. Daar
blijft de groei in 2005 steken op
1,8 procent, wat iets minder is
dan dit jaar. Nederland blijft
een van de slechtst presterende
eurolanden, met een groei van
1,1 procent dit jaar en 1,8 pro
cent volgend jaar. Het Centraal
Planbureau gaat uit van achter
eenvolgens 1,25 en 1,5 procent.
Japan krijgt volgend jaar te ma
ken met een aanzienlijk lagere
groei. Het land was net bezig
met een inhaalslag na jaren van
stagnatie. Een van de risico's
waar de Japanners tegenaan
kunnen lopen is, dat het mis
gaat met de Chinese economie,
die een stimulans vormt voor
veel andere Aziatische landen.
Hoewel het IMF een zogeheten
'zachte landing' in China het
meest waarschijnlijk acht,
wordt de mogelijkheid van een
abrupte sterke vermindering
van de groei, enkele keren in
het rapport genoemd.
Om te voorkomen dat de Chi
nese economie oververhit raakt,
probeert de regering in Peking
de groei af te remmen door bij
voorbeeld het aantal leningen
te beperken. Tot nu toe zijn die
pogingen niet erg succesvol. De
groei zal in 2004 hoog blijven
op 9 procent. Het IMF vindt
daarom dat de Chinezen het
monetaire beleid moeten ver
strakken, bijvoorbeeld door de
rente te verhogen, in combina
tie met een strak begrotingsbe
leid voor met name staatsbe
drijven.
Ook in westerse landen is er
werk aan de winkel. Het IMF
Prognose IMF
5%
3 V^>-VSt3.5
<7
I X
blijft erop hameren dat landen
als Duitsland meer werk moe
ten maken van de hervormin
gen van de pensioenen en de
gezondheidszorg omdat anders
de vergrijzing onbetaalbaar
wordt. Dat geldt ook voor opko
mende markten zoals China.
Ook het grote Amerikaanse
handelstekort blijft een punt
van zorg. Het is volgens het
IMF niet de vraag of daaraan
iets verandert, maar wanneer
en hoe, bijvoorbeeld door ab
rupte daling van de dollarkoers.