REGIO
'SI
Bernardus maakt bewoners
mooi op beautydag
'Kelly zegt regelmatig dingen in het Engels'
Veel steden onderschatten
et belang van een theater
Gewoon
HOC 970
NAVRAAG
rlandse schouwburgen komen door de gemeentelijke bezuini-
in in de problemen. Ondanks stijgende bezoekersaantallen ver
slech
tert de
finan
ciële
positie
eel schouwburgen. De professionele podiumkunst dreigt zelfs
dwijnen uit Leeuwarden, Tilburg en Ede. Dat schrijft de Vereni-
van Schouwburgen in haar jaarverslag. Directeur BART VAN
iEL van de Leidse Schouwburg kent de problemen. „In de thea-
ireld moeten te weinig mensen te hard werken."
last dit nieuws u?
maar een beetje gek is het wel. Schouwburgen en theaters
en meer bezoekers,
minder geld. De be-
e uitspraak in de thea-
•reld 'Als het goed
gaat het eigenlijk
lijkt te kloppen."
de overheid de podi-
inst om zeep?
ou ik het niet willen
n. De bezuinigingen
kunst zijn niet de eni-
len van de slechte fi-
ële situatie van veel
iwburgen. De kosten
veiligheid zijn bijvoor-
ook enorm gestegen de laatste jaren. Ik denk wel dat veel ge-
ten het belang van een theater in hun stad onderschatten."
uden dus juist meer moeten investeren in schouwburgen?
theater draagt enorm bij aan de leefbaarheid van een stad en
nti ekkelijkheid om er te wonen. Het is goed voor de lokale
imie en cultuur. Ik denk dat wat overheden investeren in een
'X dubbel en dwars bij ze terugkomt."
Ie Leidse politiek op dit moment iets te verwijten?
vind ik niet. De laatste bezuinigingsronde zijn wij gelukkig
ard. Daarnaast hebben we het geluk dat de meeste culturele
ingen in Leiden, zoals de rijksmusea, onder rijkssubsidie val-
e Leidenaars kunnen dus genieten van heel veel cultuur
foor de gemeente niet hoeft te zorgen."
iaat de Leidse schouwburg ervoor?
ons theater gaat het goed. De bezoekersaantallen stijgen en
[omsten uit kaartverkoop dus ook. Dat komt, denk ik, door
Enplete programma en de uitstraling van het theater. Voor
:r niet direct nood aan de man, maar we moeten alert blij-
n fikse tegenslag kan ook ons de nek kosten."
Ben Zwirs
foto: Hielco Kuipers
UIT DE ARCHIEVEN
11954, Dinsdag 28 September
Prinses Wilhelmina - hoe werden zij die gistermiddag in de
iheid waren deze „Moeder des Volks" tijdens Haar kortstondig
aan de Sleutelstad te begroeten, getroffen door Haar grote
ilijkheid en innemende eenvoud - verwezenlijkte gisteren een
ite, welke Zij als Koningin Wilhelmina reeds in 1933 had geuit:
ibieden van een geschenk aan de stad Leiden als een Koninklijk
van medeleven, welke deze gemeente trof bij de Stadhuisbrand
uari 1929.
onmiddellijk na deze catestrofale ramp bracht Zij een bezoek
den en drukte Zij tegenover de toenmalige burgemeester, wij-
A. van de Sande Bakhuizen, onder wiens leiding Zij de totale
sting van dit prachtige bouwwerk in ogenschouw nam. Haar
edeleven met deze ramp uit. Een medeleven waarin Zij in die
liet alleen stond. Ook onze thans regerende vorstin, Koningin
die in die tijd in Leiden studeerde, gaf persoonlijk blijk voor
edeleven in deze ramp. Thans is beider medeleven tot uitdruk-
bracht in een door Prinses Wilhelmina onthuld geschenk: een
beeldhouwer Pieter Starreveld ontworpen bronzen beeldje, dat
st op de binnenplaats van het Stadhuis.
1979, vrijdag 28 september
- De Leidse banenmarkt in de Stadsgehoorzaal trok dit week-
(arliefst 7500 bezoekers, onder wie 2500 vrouwen. De meeste
vers waren zeer tevreden over het verloop van de markt. Of
cloosheidscijfers in Leiden en omstreken nu zullen dalen, valt
tte zeggen. Foto: archief Leidsch Dagblad
In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
ig 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
T.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
tagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
r°
Leidsch Dagblad
BlDirectie: B.M. Essenberg
■nail: directie.hdcuz@hdc.nl
fdredactle: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
_J-mall: redactie.ld@hdc.nl
ITOOR
raat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
__fostbus 54,2300 AB Leiden
1071-5 356415
iten fax 023-515° 567
esterflEVEBKOW
m b.t.:
13661
1:023-5150543
(5-6813677
•frilhandel: 071-5 356 300
:.-r^-_-jMus kunnen contact opnemen
113636
_^ktaling (acceptgiro)
yTj(alleen aut. ine
p/j €216,90
Je ons een machtiging verstrekken
Haarle^iatjSch afschrijven van het
ontvangen €0,50 korting
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel. 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur, za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12 00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
'Kwieieien' zeggen Elise, Codelieve, Annesophie en Kelly in koor, als juffrouw Bronwyn Lucas vraagt of ze haar willen nazeggen. Foto: Mark Lamers
What colour is your mother's hair?
Welke kleur haar heeft je moeder?"
vraagt Bronwyn Lucas aan het jonge
viertal dat bij haar aan tafel zit. „My
mother heeft een beetje black en een
beetje brown", probeert Kelly (7).
Het is dinsdagmiddag, kwart voor
vier. In verenigingsgebouw Ons Huis
in Zoeterwoude is vanmiddag Engel
se les voor kinderen. Vier deelne
mers zijn er, allemaal meisjes. Na
een lange dag in de schoolbanken
komen ze hier vrijwillig voor een les
van de Lorre Language Club. Die
verzorgt taalcursussen voor basis
schoolleerlingen: Frans, Spaans,
maar vooral Engels. Er zijn taaiclub
jes in onder meer Oegstgeest, Was
senaar, Voorschoten en Zoeterwou
de. De lessen worden gegeven door
een 'native speaker', de opzet is
speels.
Lenneke Schouw brengt dochter Eli
se (8) naar het klasje. Elise is van
daag voor de tweede keer. Moeder
Schouw: „Mijn broer woont in Ame
rika, over drie weken gaan we ernaar
toe. Elise wil dolgraag met haar neef
je van vier kunnen praten. Ze denkt
nu dat ze over een paar weken En
gels spreekt, maar dat is natuurlijk
niet zo."
In de 'klas', een soort vergaderruim
te met één grote tafel in het midden,
hangt een grote poster aan de muur.
Daarop staan een castle, een king en
queen. Kunnen jullie dit zeggen?
vraagt Lucas, in het Engels: 'Queen'
'Kwieieien' zeggen Elise, Godelieve,
Annesophie en Kelly in koor. „Good
girls", vindt Lucas. De meisjes glim
men van trots.
Lucas legt uit dat deze les er vooral
een is van 'revision', een herhaling
van alles wat het clubje vorig jaar al
leerde. „Ze zijn bijna alles van voor
de zomer vergeten. Dus ga ik snel
even door de stof heen. In een uur
tijd passeren sprookjes, de boerderij
en het menselijk lichaam de revue.
Na drie kwartier verslapt de aan
dacht en mogen de meisjes een
kleurplaat inkleuren, terwijl juf
Bronwyn er nog wat woorden pro
beert in te stampen. „What's this?"
wijst ze naar haar been. „Your leg."
De Lorre Language Club is het initia
tief van Voorschotenaar Patrick Reu-
ser. „Vreemde talen zijn voor Neder
landers heel belangrijk, zeker Engels.
Hoe jonger je begint met het leren
van een vreemde taal, hoe makkelij
ker het gaat. Daarom heb ik de Lorre
Language Clubs opgericht, nu vier
jaar geleden." Reuser zocht geschikt
materiaal bij elkaar en benaderde
docenten. Ook riep hij Lorre in het
leven, een handpop die vooral de
jongste kinderen helpt bij het leren
van een vreemde taal. „Een kind
luistert makkelijker naar een pop
dan naar een volwassene. Die pop
bewijst ons grote diensten."
Inmiddels zijn er rond de honderd
kinderen die Engels, Frans of Spaans
leren en dat worden er nog altijd
meer. Niet alleen in de Leidse regio,
maar bijvoorbeeld ook in Voorburg
en Den Haag. Reuser overweegt een
cursus Chinees op te richten. „Chi
nees is de taal van de toekomst. Als
kinderen die nu zes zijn, over vijftien
jaar Chinees kunnen, ligt de wereld
voor ze open. Ik verwacht dat er wel
Vlot en vaardig haalt de barbier het
scheermes over het met de kwast in
gesmeerde gezicht. In een mum van
tijd zijn kaak, wangen en kin ont
daan van de baardhaartjes en is de
klant weer het heertje. Fris en geu
rend naar een lekkere aftershave kan
hij met een gerust gevoel de dag be
ginnen. Zo zal het vroeger vaak ge
gaan zijn. Vroeger, toen mannen nog
de tijd namen om zich bij de kapper
te laten scheren. Niet voor niets
heeft de herkomst van het woord
barbier van alles te maken met het
latijnse woord voor baard: barba.
Vroeger is voor een groot deel ver
dwenen, maar niet helemaal. Zoveel
werd gisteren duidelijk in het Sas-
senheimse woonzorgcentrum Ber
nardus, dat deze week zijn 80-jarig
bestaan viert. In dat feest staan de
bewoners, en hun wensen, centraal.
Nu wordt dat wel vaker gezegd,
maar in Sassenheim hebben ze daar
serieus werk van gemaakt. Zo stond
er twee maanden geleden in de cen
trale hal een 'wensenboom', waar
bewoners hun wensen kwijt konden.
Veel van die wensen, zo zegt activi
teitenbegeleidster Marieke van Kla
veren, hadden te maken met ge
zondheid of met de familie. „Maar
niet allemaal. Want meneer Salman,
die op 7 augustus 101 is geworden,
wilde heel graag weer eens een keer
naar de barbier om geschoren te
worden. Zoveel mensen, zoveel
wensen, heet dat toch?"
Zo gezegd zo gedaan. En dus haalde
de plaatselijke kapper Willemse zijn
scheerkunsten weer naar boven om
van de Bemardusmannen heren te
r?w
maken. Toon Salman was Willemses
eerste klant. „Is het lekker glad me
neer?", vraagt Willemse na afloop.
„Ja nou. Een heerlijk gevoel. Ik
scheer me elke dag zelf elektrisch,
maar dit is veer beter. Net zo goed
als vroeger, toen ik in Noordwijk
twee keer per week naar de barbier
ging." Salman straalt er bij alsof hij
van plan is lekker uit te gaan en te
gaan dansen. „Nee, ik houd het lek
ker rustig vandaag.
Niet alleen de heren konden genie
ten van de Bernardus-beautydag.
Ook de vrouwen konden terecht in
het zaaltje De Wijde Blik, waar be
halve barbier Willemse-een manicu-
belangstelling voor is. Een goede do
cente heb ik in elk geval al."
Reuser merkt dat vooral ouders die
een buitenlandse 'link' hebben, inte
resse hebben voor de Lorre Langua
ge Clubs. „Als ze in het buitenland
gewerkt hebben of als een familielid
in het buitenland woont bijvoor
beeld. Sommige ouders zouden hun
kind het liefst met tweeënhalf jaar
naar een van onze clubs sturen. Die
moet ik echt teleurstellen. Vanaf vier
jaar zijn ze welkom. Om een andere
taal te kunnen leren, moeten de kin
deren wel een basis in hun moeder
taal hebben."
De moeder van Kelly, Miranda de
Jong, is enthousiast over de Lorre
Language Club. Haar 7-jarige doch
ter gaat inmiddels voor het derde
jaar naar Engelse les. Ze zat nog in
de kleuterklas toen ze voor het eerst
ging. Daar kreeg De Jong soms wel
rare reacties op. „Maar ik zie vooral
dat het zijn vruchten afwerpt. Kelly
zegt regelmatig dingen in het Engels.
Tja, de Engelse taal is toch de num
mer één van de wereld. Ik vind het
belangrijk dat zij die goed leert spre
ken. Maar alleen als ze dat zelf wil
hoor, ze moet er wel plezier in heb
ben."
Plezier hebben ze wel, maar het was
niet hun eigen idee om Engels te le
ren. „Ik moest van mijn moeder,
want die zegt dat het hartstikke han
dig is als je later groot bent", zegt
Kelly. En Godelieve (7): „Ik wil zelf
graag Engels leren, maar mijn moe
der wou het ook." En Elise hoopt
vooral over drie weken met haar
Amerikaanse familie te kunnen
communiceren. Ze let vreselijk goed
op wat de lerares zegt.
In de klas dreunen de meisjes op wat;
juffrouw Lucas ze op plaatjes laat
zien. „Sun, moon, star", gaat het in
koor. Tot het plaatje van de wolk,
dan valt het stil. „Gotyou", glimlacht
Bronwyn Lucas. „Huh, wat is dat?
Een kotjoe?", vraagt Annesophie (8).
Engels leren is nog niet zo makkelijk.
Een taaiclubje van de Lorre Language
Clubs kost 10 euro per keer. Meer informa
tie is te vinden op www.lorrelanguageclub-
s.nl
Nienke Ledegang
De handen van Hans Willemse zijn druk aan het werk om Cor de Vlieger fris en
glad te maken. Foto: Dick Hogewoning
re, een kapster, een schoonheids
specialiste, een masseuse voor nek
en schouders en een masseuse voor
de voeten aanwezig waren. „We
hebben dit alleen kunnen doen om
dat al die mensen, vrijwilligers en
professionals uit Sassenheim, zo
aardig waren om mee te werken",
aldus Van Klaveren. „We hadden al
langer het idee om zo'n verwendag
te organiseren, dus we hebben dat
plan gecombineerd met de wens van
meneer Salman en mevrouw Plug en
Hulsebosch. Zij wilden ook eens ver
wend worden."
Gerard Baas
OEGSTGEEST, 13.30 UUR
De patiënt is dood. Leve de cliënt. Ook in de psychiatrie gaat het te
genwoordig om 'vraaggerichte hulpverlening1.
Zelfstandig wonen, luidt het motto, en emancipatie. Sluit de paviljoe
nen laat 'mensen met een beperking' stad of dorp in trekken. Ook
schizofrenen hebben behoefte aan privacy.
„Het zijn gewone mensen, gewone bewoners", zegt Bert Sterk van de
Rijngeest Groep. Hij is een van de sprekers tijdens een bijeenkomst van
familieleden van de Rijngeest-doelgroep. Thema van deze middag is
'vermaatschappelijking', ofwel de ontmanteling van psychiatrische zie
kenhuizen. Alle cliënten moeten de wijk in.
„Ze doen ook gewoon boodschappen, net als ieder ander", zegt Sterk,
die werkt in een begeleid/beschermd wonenproject. „Het is belangrijk
dat ze hun eigen keuzes maken."
Jaap van Weeghel, van het Trimbosinstituut, heeft het over 'communi
ty care' en 'outreachend werken'. De wereld zal rekening moeten hou
den met de beperkingen van sommige nieuwkomers.
Moeders, vaders en andere familieleden maken zich zorgen. „De zorg
verdwijnt, ziekenhuizen zijn er alleen nog maar voor de ergste geval
len." „Thuis zit een cliënt niet altijd op hulp te wachten."„]e kunt bang
zijn dat je kind verkommert." De professionele deskundigst hebben
het over 'een moeizaam proces van afwegen', 'dealen met de cliënt',
'het opbouwen van een vertrouwensrelatie', 'genoegen nemen met
minder', 'je sterk maken voor een goede communicatie'.
Een ex-bewoonster van de Bavo-kliniek in Noordwijkerhout vraagt zich
af of de verwachtingen niet te hooggespannen zijn. „Betaalde arbeid is
voor veel cliënten een brug te ver. Veel niet-psychiatrische patiënten
vinden hun baan al zwaar. De meneer van het Trimbosinstituut zegt
dat cliënten zélf om werk vragen. „Als hulpverlener moet je het dus in
je pakket hebben."
Familieleden willen weten wat er gebeurt als een gestoorde flatbewo
ner (geluids)overlast veroorzaakt. „Dan moet je de politie bellen", zegt
de casemanager van de Rijngeest Groep. „Dat doe je toch altijd bij
overlast?"
Erna Straatsma
-
