Filmtrends: voetbal en nostalgie
KUNST 8f CULTUUR
'Niemandsland': geraffineei;
steekspel van twee topacteu
Muziek
'Simon' krijgt meeste nominaties voor Gouden Kalf £u^ftt{^£e
om naar te kijken
Thomas Denver Jonss(f
fragiel maar overtuige
'Vertraging' van schrijve|
Tim Krabbé verfilmd
Janine Jansen. Foto: GPD
Vivaldi per
speciale trein
utrecht - De Nederlandse
Spoorwegen en Universal Mu-
zic hebben jonge violisten uit
genodigd om met violiste Jani
ne Jansen de Herfst uit de Vier
Jaargetijden van Vivaldi te spe
len. Op 2 oktober komt Jansen
met een speciale trein naar
Utrecht Centraal en wordt zij
daar feestelijk ontvangen door
de jonge violisten. In Muziek
centrum Vredenburg heeft dan
het concert plaats.
Al 35.000 singles
Hazes besteld
Hilversum - Van de single 'Zij
gelooft in mij' van André Hazes,
die vandaag opnieuw wordt uit
gebracht, zijn door de platenza
ken al 35.000 exemplaren be
steld. Platenmaatschappij EMI
verwacht dat dat aantal bestel
lingen, na de grootschalige her
denking in de Arena, nog ver
dubbelt. Daarmee komt de cd
op de eerste plaats in de single-
lijsten, vermoedt EMI. Als dat
gebeurt is het de eerste keer dat
Hazes de hitlijsten aanvoert.
Tijdens zijn leven gebeurde dat
nooit.
Hitler-film
in november
Amsterdam - Der Untergang,
de omstreden film over de laat
ste dagen van Adolf Hitler, gaat
op 4 november in Nederland in
première. De film gaat in vijf
tien bioscopen draaien. Maar
als de animo net zo overdonde
rend is als in Duitsland, worden
er kopieën bijgemaakt. De film
is in Duitsland een gigantische
hit. In de eerste week trok de
film van regisseur Olivier Hir-
schbiegel meer dan 750.000 be
zoekers. Critici en publiek stel
len dat het voor het eerst is dat
de Führer een menselijk gezicht
heeft gekregen. Der Untergang
is de Duitse inzending voor de
Oscars dit jaar.
Concert Khaled
in Carré
Amsterdam - Khaled, vrijwel ze
ker de best verkopende Arabi
sche artiest aller tijden, zingt 17
november in Carré in Amster
dam. De in 1960 geboren Alge
rijn geldt als de koning van de
populaire Arabische muziek
stroming Raï, dansbare muziek
van Algerijnse origine. In 1992
werd hij wereldberoemd met de
single Didi, waarvan hij een
miljoen exemplaren verkocht in
Arabische, Aziatische en Euro
pese landen. Van zijn single Ai-
cha gingen er wat later alleen al
in Frankrijk 700.000 exempla
ren over de toonbank.
theater recensie
Bert Jansma
Voorstelling: 'Niemandsland' van Harold
Pinter door Het Nationale Toneel. Met
Carol Linssen, Lou Landré, Hajo Bruins,
Peter Bolhuis. Gezien: Koninklijke
Schouwburg, Den Haag. Nog te zien
aldaar: 18 t/m 21/10 en 18 t/m 20/11.
Verder o a. 1/10 Delft (De Veste); 10/10
Rotterdam (Schouwburg); 27/10
Zoetermeer (Stadstheater); 3/11 Leidse
Schouwburg.
Het meest frappante aan Ha
rold Pinters 'Niemandsland' is
dat je aan het slot van het stuk
absoluut niet weet of het waar
is wat je gezien hebt. Een ver
haal is er niet, het is een steek
spel van macht en onmacht,
een wereld die weg is wanneer
Pinter zijn personages letterlijk
het licht laat uitdoen, puur the
ater en een slagveld van taal en
illusie voor twee tot de tanden
bewapende acteurs. Bij Het Na
tionale Toneel zijn dat Carol
Linssen en Lou Landré, wiens
afscheidsvoorstelling het is.
Je hebt toppers nodig om dit
complexe stuk (uit 1975) met
zijn hoge moeilijkheidsgraad
neer te zetten. In Pinters eigen
land is het maar een paar maal
gespeeld, steeds met theater
toppers: Gielgud-Richardson,
Redgrave-Wood en eenmaal
met Pinter zelf. Spooner en
Hirst heten de twee centrale ka
rakters. De laatste een gefortu
neerde, oudere schrijver, de
eerste een man die hij heeft
meegenomen uit een pub, die
daar glazen ophaalt en gedich
ten schrijft. De macht ligt bij de
oudere schrijver in dat luxe ap
partement. Hij staat stijf van de
drank, ziet zijn gast nauwelijks
staan. Aan die Spooner kleeft
de mislukking. Hij probeert
zich als een luis in de pels van
de schrijver te nestelen.
Antoine Uitdehaag regisseert
dat avondvullende steekspel
niet vanuit een alledaags realis
me maar met de aangescherp
te, kunstmatige werkelijkheid
van een superieur spel. In een
fraai decor van Tom Schenk
met een verdiept en verdubbeld
perspectief dat alle aandacht
fixeert op de acteurs in dat nie
mandsland dat veroverd moet
worden. Uitdehaag maakt voor
al de geraffineerde, onder de
dialogen verborgen wisselingen
in de machtsverhoudingen bij
Pinter duidelijk. Dan heeft de
een de wapens, dan slaat de an
der die uit handen. Een bijna
dierlijk spel van fantaseren, slij
men, overheersen, heulen met
de vijand, kontlikken,
machogedrag en zich terugtrek
ken in het gareel van de ge
hoorzaamheid. Dat laatste her
kenbaar in de twee bediendes
van de gastheer in wie het rol
lenpatroon verdubbeld wordt.
Soms zijn ze bodyguards en
buffer tussen meester en gast,
dan weer kleineren ze die Spoo
ner, dan weer worden ze serviel
en slaafs wanneer de houding
van hun baas daar aanleiding
toe geeft.
Het wapen in die oorlog in dat
niemandsland is het veij
Spooner die dat verledel
verzinnen: de dichtersat,
boven de kroeg, zijn ridu
cliché-schildering van é--
stapje naar Amsterdam!*
mannenwereld zijn vrote!
pionnen in het schaaksf*
zit een prachtige omslafr
eerste acte in Pinters st«a
neer Carol Linssen als I^e
ochtends als een fris enj)
holvrij haantje die 'indi2>
begroet als een oude vr£
hun gezamenlijke Oxfot -1
Je ziet Lou Landré (Spoi
verbijsterd kijken. Om (j
te gaan in het spel en vae:
gens te horen dat Hirst rj
latie met zijn al dan nieL;
zonnen vrouw heeft geP)
De voorstelling van Heo
nale Toneel zit bomvolfcf:
spelmomenten. De ver!
linke en louche Spoonejjj
Landré, die zijn gevoel H
minderwaardigheid uitr°
het ene moment als vei(n
in de stoel van Hirst, söp;
uit, de 'Chattanooga cl^
fluitend. Even later ten
kend naar af wanneer ë>u'
dienden het appartem£0e;
nenkomen. De omslagl o
dreiging naar horighekj"1
ter Bolhuis, het gladde ié,
teurtype van Hajo Brui'
andere bediende. Maa(we
toch vooral de ingehoife:
rol Linssen die hier kaïfu
ren als de schrijver Hirl.
een Prospero die zijn rBo
kwijt lijkt te raken en el13
ning Lear in zijn woestjf
leegte. 6
woensdag 29 SEPTEMBER 2
In Leiden en de regio be staat een grote
belangstelling voor professionele en
amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en streekgenoten die-musciceren,
zingen, dansen, toneelspelen, fotograferen,
schilderen of op andere wij;ze 'in de kunst' zijn.
Vandaag Ouite Simpel uil: de Bollenstreek.
Het best bewaarde geheim van
de Bollenstreek, zo noemt co
verband Quite Simple zichzelf.
Hoewel geheim? Als de groep
in december zijn intussen tra
ditionele eindej aarsoptreden
geeft, vliegen de kaarten de
deur uit. Vorig jaar waren de
650 beschikbare kaartjes bin
nen anderhalve week weg, een
vast publiek in de regio kent
Quite Simple dus wel.
Voor hot tienjarige jubileum en
voor de vaste aanhang pakt de
groep het groots aan: op zater
dag 18 december speelt de
feestband in congrescentrum
Leeuwenhorst in Noordwijker-
hout. Hier is plek voor 1700
mensen. „Dat is best ambiti
eus", zegt bassist Martijn
Pompe. „Maar er is nu al vraag
naar kaartjes."
E erst wilde de band op eigen
kracht De Schelft in Noordwij-
kerhout uitverkopen, de hal
waar ze eerder voorprogram-
n ïa's verzorgden voor De Dijk,
Golden Earring en Van Dik
Hout. „Dat lukte helaas niet",
zegt Pompe. „Maar aan de an
dere kant, De Schelft blijft een
s porthal. Leeuwenhorst is toch
iets netter."
Speciaal voor het jubileumcon-
c ert studeert de band de favo-
r iete nummers uit tien jaar
Quite Simple weer in. „Dat is
soms nog best lastig", zegt
t oetsenist Nico Verhoeven, die
'vroeger gitaar speelde. „Een
nummer als 'België' van Het
'Goede Doel hebben we jaren
ïniet gespeeld. We zijn muzikaal
lbovendien zo gegroeid dat we
zo'n nummer ook nog eens
compleet anders willen aan
pakken."
De eerste jaren van zijn be
staan rommelde de band maar
wat aan. Vier jongens en een
optreden op de bedrijfsbarbe-
cue. Toen dat lekker klonk, be
sloten ze door te gaan en we
kelijks op dinsdagavond te re
peteren. „Ik werd er als zanger
bijgehaald", zegt Ronald
Kleijn. „Na een jaartje kwam
Martijn erbij op bas." Optre
dens waren er af en toe op ver
jaardagen van vrienden en be
kenden, de repetities gingen
gewoon door. „Tegenwoordig
gaat het allemaal een stuk
strakker", zegt Verhoeven. „Als
je bandjes uit die tijd hoort,
klinkt het rommelig. Maar toen
dachten we dat het goed was.
Nu zitten we een paar niveaus
hoger."
Toen de band in De Zilk tijdens
de millenniumwisseling voor
2000 man speelde, kwamen er
meer grote optredens binnen
handbereik. Er kwamen een
zangeres, een nieuwe drum
mer en drie blazers bij. „Een
elfde man speelt af en toe mee,
onze percussionist", aldus
Pompe. „Hij is de slagroom op
de taart."
Bij de concerten van Quite
Simple is het uitgangspunt ook
even simpel als de naam: de
hele avond knallen en de dans
vloer vol zien te krijgen Daar
naast wil de band de eentonig
heid vermijden door zoveel
mogelijk stijlen te spelen.
Popklassiekers en rock stonden
al op het repertoire. De komst
van zangeres Strijdonck gaf de
Quite Simple uit de Bollenstreek. Publiciteitsfoto
band de mogelijkheid meer
disco, soul en funk te spelen.
Democratie staat hoog in het
vaandel. Ieder bandlid mag
met een liedje komen dat hij
leuk vindt. Vervolgens overlegt
de groep of het technisch ook
mogelijk is. Liedjes van Neder
landse bands als Doe Maar,
Kane of Van Dik Hout doen het
altijd goed, maar de band
draait zijn hand ook niet om
voor The Blues Brothers, Rob
bie Williams of Meat Loaf.
Maar er moet bij Quite Simple
meer te zien zijn op het podi
um dan een tien zwetende mu
zikanten. „We bouwen er wat
sketches en verkleedpartijen
omheen", zegt Kleijn. „Vorig
jaar waren we een keer ver
kleed als Sneeuwwitje en de
zeven dwergen." „Het is mu
ziek om naar te kijken", vult
Pompe hem aan.
Jubileumconcert Quite Simple
-18 december Leeuwenhorst.
Voorverkoop vanaf op 1 okto
ber, bij diverse adressen in de
bollenstreek. Voor meer infor
matie: www.quitesimple.nl of
info@quitesimple.nl
Joris Rietbroek
uvrecht/gpd - 'Simon' van Eddy Terstall
heeft de meeste nominaties voor een Gou
den Kalf gekr egen. In zes van de vijftien ca
tegorieën, waaronder 'Beste Lange Speel
film', 'Beste Scenario' en 'Beste Regie',
koimt de openingsfilm van het Nederlandse
FiJ m Festival in aanmerking voor dit felbe-
geerde beeldje.
De nominaties op een rij
Be ste Lange Speelfilm: Jeroen Beker, Frans
van Gestel en San Fu Maltha voor 'In Oran
je'. Anton Scholten, Monique van Weizen
en José van Doom voor 'De Passievrucht'.
Im ko Nieuwenhuijs voor 'Simon'.
Beiste Regie: Theo van Gogh voor 'Cool!'
Geirrard Verhage voor 'De Dominee'. Eddy
Terstall voor 'Simon'. Beste Geluid: Piotr
vari Dijk voor 'Dame La Mano'. Georges
Bossaers voor 'De Passievrucht'. Jeroen Na-
do: rp voor "Vent'.
Be ste Acteur: Frank Lammers voor zijn rol
in 'De Dominee'. Mimoun Oaïssa voor zijn
rol in 'Shouf Shouf Habibi!' Cees Geel voor
zijn rol in 'Simon'.
Beste Actrice: Halina Reijn voor haar rol in
'De Passievrucht'. Rifka Lodeizen voor haar
rol in 'Simon'. Monic Hendrickx voor haar
rol in 'Het Zuiden'.
Beste Scenario: Mischa Alexander voor 'El-
lis In Glamourland'. Albert ter Heerdt voor
'Shouf Shouf Habibi!' Eddy Terstall voor
'Simon'.
Beste Lange Documentaire: Deacon Of
Death' van Jan van den Berg. 'A Labyrinth
Of Time' van Frank Scheffer. 'The Last Vic
tory' van John Appel.
Beste TV Drama: 'Deining' van Nicole van
Kilsdonk. 'Ibbeltje' van Ben Sombogaart.
'Twee Dromen' van Arend Steenbergen.
Beste Camera: Theo Bierkens voor 'De Do
minee'. Erik van Empel voor 'The Last Vic
tory'.
Beste Montage: Riekje Ziengs voor 'A Laby
rinth Of Time'. Mario Steenbergen voor
'The Last Victoiy'. Ben Isaacs voor 'Simon'.
Beste Muziek: Mark van Platen voor 'Kees
De Jongen'. Michel Banabila en Eric Vloei-
mans voor 'Petersburg Places And Pain
tings'. Vincent van Warmerdam voor 'Pol-
leke'. Bert Pot voor 'Verborgen Gebreken'.
Beste Korte Film: 'Dokter Vogel' van Lode-
wijk Crijns. 'Momentum' van Martijn Veld
hoen. 'Vent' van Erik van Schaaik.
Beste Korte Documentaire: 'Nijnok' van
Leo Wentink. 'Noord Korea, Een Dag Uit
Het Leven' van Pieter Fleury. "Vlucht Uit De
Hemel' van Leonard Retel Heimlich.
De Gouden Kalveren en de Prijs van de Ne
derlandse Filmkritiek worden uitgereikt tij
dens het Gala van de Nederlandse Film op
vrijdag 1 oktober van 18.00 uur tot 20.30
uur in de Stadsschouwburg te Utrecht. De
NPS en VARA brengen live verslag uit van
het Gala der Nederlandse Film in een uit
zending van 21.00 uur tot 22.00 uur op ka
naal Nederland 3.
Ook genomineerd voor een Couden Kalf: De Dominee. Foto: GPD
leiden - Net als vorig jaaij
het LAKtheater op 7 novi
mee aan de Nationale
theaterdag en net als in
voeren De Meekers de voi
ling 'Wie is er bang voor' c
voorstelling was zo gees
riep zoveel reacties op d; I"
haling voor de hand lag.
Gekoppeld aan de uitvoe
er een workshop voor kir
van 4 tot en met 7 jaar. l
ven kan tot maandag 1 n q
ber aan de balie van heL,
theater van maandag tot e j'
zaterdag tussen 14.00 en
uur. De kosten bedragen
voor workshop en 5,50 u
voor 'Wie is er bang voot
workshop begint om 11.0
de voorstelling om 15.001
muziek recensie
Hans keijzers
Concert:Thomas Denver Jonsson
Gezien:28/g, O-bus, Leiden
De zanger Thomas Denver
Jonsson komt uit het kleine
stadje Grums in Zweden. Hij is
voor het eerst in Holland, ver
telt hij na Long life to lose de
fragiele binnenkomer van de
bebrilde nerd. Sterker: het is de
eerste keer dat het kleine man
netje een vliegtuig van binnen
ziet. "Welcome to the real
world", voegt de Zweed er in de
Q-bus aan toe.
Een slordige honderd concer
ten heeft Jonsson de afgelopen
jaren in het hoge noorden gege
ven. Zijn debuutalbum Hope to
her wordt in de gerenommeer
de bladen als Uncut en Rolling
Stone de hemel in geprezen.
Met Carl Edlom op gitaar en
Thomas Lindberg op bas geeft
Denver Jonsson een volledig
akoestisch concert.
Black Blue zingt hij hoog, ei
genlijk te hoog voor zijn bereik.
En dat is typerend voor het ge-
hele optreden. Het hele ci
beweegt de Zweed zich o
dun, uiterst breekbaar r;
Bijna vals zoekt hij zijn
op de mondharmonica. 11
toch komt Jonsson er voo5
grootste gedeelte mee we l1
in Line, de single van Jortfj1
en Then I kissed her softij"
van een ontwapenende
schoonheid. Zijn stem ne
ook nog eens behoorlijk i
ruimte en is verre van tot
maar in de akoestische st
aangevuld met het sterke
materiaal, heeft de kleine
Zweed voldoende body o
overtuigen.
Zijn liedjes gaan in de ric
van Will Oldham en heb!
intensiteit van het werk
Ben Christophers. Zijn bi
dingsband The Septemb^
rise is niet op volle sterkt0
Drums en pedalsteel hee e
Zweed achtergelaten in zu
thuisland. Juist dat laatst
strument zorgt op Hope i
voor een heerlijk zoemeif
achtergrond. Gisteravonc
de beperkte begeleiding!
taar en bas maakte dat Jcpj
op bepaalde momenten
een beetje kwetsbaar.
utrecht/anp - Regisseur Maarten Treurniet gaat het boek£j
ging van schrijver Tim Krabbé verfilmen. Het wordt een En
ge film. Treurniet maakte eerder dit jaar zijn speelfilmdeb
de boekverfilming De Passievrucht.
'Delayed', zoals de productie in het Engels gaat heten, vert
een schrijver die een oude vakantievriendin ontmoet als zi
tuig van Sydney naar Amsterdam vertraging oploopt. De
is op de vlucht en vraagt de schrijver om hulp. Zonder verc
denken stapt de auteur in haar auto en vertrekt met zijn je^
de naar een onbekende bestemming.
Vertraging is het vierde boek van-Krabbé dat wordt verfiln
der al werden De Grot (2001), Spoorloos (1988) en Flanaga^
bewerkt voor het witte doek. Van Spoorloos volgde zelfs ee
rikaanse versie, waarin het schokkende einde werd ve
door een happy end. De auteur heeft contractueel laten va^j
dat dit bij Vertraging, die ook een dramatische climax kt
gebeurt.
Wanneer de opnames voor de film beginnen, is nog niet
De Nederlandse producent is nog op zoek naar buitenlai
producenten en financiers.
In alle nieuwe speelfilms is wel een plek weggelegd voor volkssport nummer één
dcxcir Pieter van Lierop
utittecht - Overal in de jaaroogst
van de Nederlandse cinema stuit
je op voetbal. Het is de duidelijk
ste: trend die zich in Utrecht laat
wa arnemen. Zou dat nou alle
maal komen omdat Jean van de
Ve:lde, dit jaar eregast van het
naitionaal filmfestival, in 1988
ee n scenariocursus begon met
de: provocatie: Film is voetbal?
Hi j bedoelde ermee - op het mo
ment dat Oranje net Europees
ka mpioen was geworden - dat
voor een publiek zowel bij film
al;; bij voetbal alles valt of staat
met adequate mogelijkheid tot
identificatie.
Het is net alsof Van de Veldes
cursisten van toen de meester
niiet goed hebben begrepen en
ui teindelijk allemaal voetbal-
films zijn gaan maken. De do
cent werkte persoonlijk het
miisverstand in de hand door
nadien All Stars te regisseren,
een film die zo succesvol was
dat hij tot een tv-serie leidde
waarvan remake-rechten wer
den doorverkocht naar België,
Ei igeland, Duitsland, Spanje en
waarschijnlijk nu ook China.
Voor de aardigheid worden er
afl everingen van die All Stars-
vairianten in Utrecht gedraaid.
De naam Van de Velde blijft in
tussen overal opduiken waar
00 k de begrippen film en voet-
bail elkaar tegenkomen. Jeans
zoontje Yannick heeft intussen
furore gemaakt als hoofdrol
speler van de succesvolle
jeugdfilm In Oranje. Beide Van
de Veldes namen het afgelopen
weekend deel aan een voetbal-
toemooitje waar In Oranje
werd weggespeeld door De Pas
sie vrucht en in de finale All
Stairs het aflegde tegen Shouf
Shouf Habibi.
In alle nieuwe speelfilms is wel
ergens een plek weggelegd voor
voetbal. Zowel in Stille Nacht
All Stars uit de filmwereld tijdens het toernooi in het Utrechtse Griftpark. In het midden Mimoun Oaissa van Shouf Shouf Habibi. Foto: WFA
als Simon wordt er ergens bij
de televisie luid gejuicht om
dekselse prestaties van het Ne
derlands elftal. In Ellis In Gla
mourland duikt ineens Ruud
Gullit op met wederhelft Estel-
le. Voor de première van de
slechts twaalf minuten durende
impressie van artistiek voetbal
(League Of Legends, van Jeffrey
Elmont) stonden Johnny Hei-
tinga, Nigel de Jong en Michael
Reiziger op de gastenlijst. En
dan hebben we nog de tv-film
Drijfzand (van Kees Vlaande
ren) over een boerenzoon die
carrière wil maken bij NEC.
Ook bij de documentaires is er
volop aandacht voor volkssport
nummer één. Het bekendst is
ongetwijfeld Ramon Gielings
schitterende werkstuk Johan
Cruijff, En Un Momento Dado.
In de film Het Surinaams Le
gioen zet Hans Heijnen uiteen,
op basis van het gelijknamig
boek van Humberto Tan, welke
onschatbare bijdragen Rijkaard,
Gullit, Davids, Kluivert,, Seedorf
en ander 'Suriprofs' hebben ge
leverd aan het Nederlands voet
bal. Maar we komen ook een
ontwapende korte documentai
re tegen als Jamila (van Inge
borg Jansen) over een islami
tisch meisje dat zich in haar
passie voor voetbal niet laat
weerhouden door de verplich
ting haar sport te bedrijven met
hoofddoekje en lange broek.
Al dat gevoetbal in de Neder
landse cinema waait vermoede
lijk snel over. Waar we langer
last van hebben is de nadrukke
lijke retro-trend die vooral bezit
heeft genomen van de speel
filmmakers. Geen kwaad woord
over Annie M.G. Schmidt, maar
Abeltje, Ibbeltje, Minoes en Ja
Zuster, Nee Zuster hebben we
achter de rug. Ben Sombogaart
heeft Pluk van de Petteflet al
klaarliggen en waarschijnlijk is
daarmee het tweede leven van
Schmidts omvangrijke oeuvre
nog lang niet uitgeput.
Na Kruimeltje en twee keer Pie
tje Bell zijn we net zo waar
schijnlijk ook voorlopig niet
klaar met het oeuvre van Chris
van Abkoude. Er is een tweede
Kameleon-film in aantocht, een
tweede Suske Wiske-film
komt er gelukkig zo gauw niet.
Nu we het afgelopen jaar ook
Pipo de Clown en Kees de Jon
gen terug hebben gezien, mo
gen we ons zo langzamerhand
afvragen: waar blijven Swieber-
tje en Dappere Dodo? En als
zelfs Paul Verhoeven naar Ne
derland terugkeert om een film
over de Tweede Wereldoorlog
te maken, dan krijg je het gedu
rende de herfst van 2004 toch af
en toe een tikkeltje benauwd.
