WEDGWOOD
"We hebben
allemaal klei
door onze
deren stromen'
Rose Chintz al ruim een halve
eeuw mateloos populair
SPAARDERS ROSE
CHINTZ EN PURE
LEIDSCH DAGBLAD
'Ik was toe aan iets nieuws'
'Spaar voor mijn
schoondochter'
'Het heeft iets
romantisch'
w
rd Piers Wedgwood of Barlaston, heet hij voluit. Hij
emt zichzelf 'de achtste Lord' in de generatie
edgwood. „Geteld dan vanaf Lord Josiah
edgwood (1730-1795), de grote oprichter", grijnst
edgwood, die er in zijn hele voorkomen ook, voor
s Nederlanders, als een echte Engelse Lord uitziet,
vertoont zelfs een treffende gelijkenis met zijn
orvader Josiah. Het is dat hij geen 18e eeuws kos-
im en een pruik draagt, want anders zou je je echt
ugwanen in de tijd.
idgwood, een naam die wereldwijd bekendheid geniet en
i bijzondere geschiedenis kent. De geschiedenis van de
tenbakkersfamilie gaat zelfs verder terug dan Josiah, leert
s Wedgwood ons. „De stamboom van mijn familie gaat
jg tot de 15e eeuw. We komen van oorsprong uit het
jrdwesten van Engeland, waar altijd strijd werd geleverd
de Schotten. We kwamen in de Midlands terecht toen
n voorvaderen op zoek gingen naar werk en daar werd
grondslag gelegd voor de pottenbakkerij Deze streek,
jffordshire, kent ook een rijke pottenbakkerstraditie.
wereldberoemde faam van Wedgwood is echter te dan-
aan één persoon: Josiah Wedgwood ofwel 'The father
^tnglish potters'. Het pottenbakken werd hem met de
Wm
[ëpèl ingegoten, want al tijdens zijn kinderjaren werkte
de pottenbakkerij van zijn vader. „Door een ziekte
kte hij echter gehandicapt, maar daar heeft hij positief
jruik van gemaakt. Het stelde hem in staat te leren lezen,
rzoek te doen en te experimenteren met productiepro-
in en de verbetering ervan.
figwood startte zijn eigen bedrijf in 1759 in Burslem.
ir begon hij met de productie van hoogwaardig crème-
irig aardewerk, creamware. „Dit is bekend geworden als
-
'Queen's Ware' en dat is te danken aan koningin Charlotte die
dit aardewerk zo mooi vond en Wedgwood in 1765 aanwees
als hofleverancier. Queen's Ware werd daarop een daverend
succes en wordt nog altijd gemaakt.
In 1768 zette Josiah zijn succes voort met de ontwikkeling van
'black basalt', ongeglazuurd zwart aardewerk. „In de 18e eeuw
werden vazen in een classicistische stijl erg populair en het black
basalt was uitstekend materiaal om vazen en andere sierobjec-
ten te maken in deze stijl. Op de zwarte ondergrond werden
met lichte dessins motieven uit onder meer de Griekse mytholo
gie aangebracht.
De beroemdste uitvinding van Josiah is echter het eveneens
ongeglazuurde aardewerk dat de naam 'Jasper' draagt.
'Jasperware' is tot op de dag van vandaag nog altijd verbonden
met de naam Wedgwood en wordt nog steeds geproduceerd
volgens de methode die Josiah indertijd ontwikkelde, vaak te
herkennen aan de lichtblauwe ondergrond met decoratieve
afbeeldingen in wit reliëf. „Het eerste product in Jasper was een
kopie van een vaas uit de Romeinse tijd: de 'Portland-vaas',
genoemd naar de hertogin van Portland die de vaas naar Josiah
bracht om na te laten maken.
Behalve een revolutionair op gebied van keramisch aardewerk
was Josiah ook zeer vooruitstrevend in moderne productiepro
cessen en -technieken. „De Britse staatsman Gladstone zei ooit:
'Als individu deed Josiah meer dan ieder ander om kunst en
industrie samen te brengen'. Hij had het precies bij het rechte
eind. Josiah heeft een belangrijke rol gespeeld in onze industrië
le revolutie. En niet alleen door zijn technische uitvindingen. Zo
liet hij huizen bouwen voor zijn werknemers en droeg hij actief
bij aan de aanleg van het Trent and Mersey kanaal. De aanleg
van het kanaal werkte in zijn eigen voordeel, want het gaf hem
de mogelijkheid om het kwetsbare aardewerk te vervoeren. Zijn
fabriek was ook de eerste fabriek in Engeland waar gebruik
werd gemaakt van een stoommachine.
Het succes van Wedgwood als merk schrijft Lord Wedgwood
nog steeds toe aan zijn voorvader Josiah. „Het is de combinatie
van techniek en ambachtschap die we vandaag de dag nog
steeds toepassen. Wedgwood is geen 'fashion brand, maar een
fashionable brand', dus geen modemerk maar stijlvol merk, en
dat is geheel te danken aan het erfgoed dat Josiah ons heeft
nagelaten. Alles wat we maken moet kwaliteit hebben en dat
heeft het. Dat is de wijze waarop wij kunnen overleven. Het
maakt niet uit wat we maken, of het nou een wit bord is of
een Jasper-vaas. Natuurlijk is voor ons belangrijk wat de con
sument wil, maar we houden wel vast aan onze traditie. We
hebben een archief dat teruggaat tot 1759 en onze ontwer
pers maken daar gebruik van.
Wedgwood houdt vast aan zijn tradities, maar dat neemt
niet weg dat er nog altijd gewerkt wordt aan verbeteringen
van productieprocessen en -technieken. Zo is nog niet zo
lang geleden een machine ontwikkeld en in gebruik geno
men die zeer nauwkeurig oortjes aan kopjes zet. „Dat werd
voordien nog altijd met de hand gedaan."
Toch blijft handwerk nodig. De minuscule blaadjes die bij
voorbeeld een Jasper-vaas sieren, worden stuk voor stuk met
de hand aangebracht. Maar ook gouden randjes rond kopjes
en borden, het inkleuren van motieven en zelfs het aanbren
gen van 'stillevens', het is allemaal ambachtswerk dat nog
altijd met de hand gebeurt.
Miljoenen stukken Wedgwood gaan jaarlijks de wereld over
en overal waar Lord Wedgwood komt, bezoekt hij zijn win
kels. „Ook in Nederland. Dat is zelfs een van onze belangrijk
ste exportlanden en daar zijn we ontzettend trots op.
Vooral Edme is bijzonder populair in Nederland. Ook het
koningshuis behoort tot afnemer van Wedgwood. Wat en
waar het gekocht wordt, dat wordt niet verteld.
Wedgwood noemt het een voorrecht om betrokken te zijn
in de onderneming Wedgwood. „Wat mij dreef om hierin te
gaan is niet alleen het product Wedgwood, maar ook alle
mensen eromheen. De Wedgwood-familie is groter dan
alleen mijn naaste familie, ledereen die bij ons werkt maakt
deel uit van Wedgwood. We hebben allemaal klei door onze
aderen stromen. Er zijn generaties families bij ons aan het
werk, het Wedgwood-virus wordt van vader op zoon en van
moeder op dochter doorgegeven.
NANSKA VAN DE LAAR
tte Bishop is senior designer voor Johnson Brothers, doch-
to|aatschappij van Wedgwood, en producent van onder
Hl Rose Chintz en Pure. Op het designcentrum van
gwood in Stoke-on-Trent werkt zij samen met tal van
^Ire vormgevers dagelijks aan nieuwe ontwerpen. Er zitten
^Jrerpers voor onder meer Johnson Brothers, Wedgwood
oalport. In het centrum liggen her en der prototypen van
W serviesgoed verspreid, waarvan het ene kopje mis-
n volgend jaar in de winkel te koop is en het andere in
fvalbak verdwijnt. „We hebben een aantal vaste ontwer-
jn dienst, maar Wedgwood trekt bijvoorbeeld ook mode-
rerpers aan om een collectie te ontwerpen, zoals de
Ise designer Jasper Conran", vertelt ze.
-atie haalt Bishop uit alles om haar heen. „Ik ben altijd
1 met het zoeken naar nieuwe ideeën, dat stopt nooit.
een woord kan al tot een nieuw ontwerp leiden. Het
t ook een beetje van de klant af, want mijn team en ik
'erpen meer dan alleen de serviezen voor Johnson
Iers. Denk aan warenhuizen met een eigen label of
s. Ik loop ook constant rond met een schetsboek, mijn
huis ligt er vol mee.
Johnson Brothers ontwerpen Bishop en haar team, bui-
nevenopdrachten, zo'n twee tot drie nieuwe patronen
„Het ontwerpproces gaat razendsnel. Soms hebben
naar een week de tijd om met een nieuw ontwerp te
;n. Dat lukt wel altijd, omdat je in je hoofd toch altijd
doorgaat met ontwerpen."
Het klassieke Rose Chintz werd in 1952 ontworpen en is nog
altijd een gewild servies. „En vooral in Nederland is Rose
Chintz altijd erg populair geweest, meer dan in Engeland. Ik
werk op dit moment aan een nieuw ontwerp, geïnspireerd op
het klassieke ontwerp, om de collectie Rose Chintz uit te brei
den. Het wordt een wat meer moderne collectie, maar die
zich wel goed met het traditionele servies laat combineren.
Het is de bedoeling om de nieuwe collectie Rose begin vol
gend jaar op de markt te brengen."
In Engeland staat Johnson Brothers, in de volksmond Johnson
Bros of JB, vooral bekend om klassiek en traditioneel servies
goed. „Daarin zijn we ook altijd succesvol geweest, maar
naast de traditionele ontwerpen richten we ons tegenwoordig
ook op eigentijdse vormgeving om een jonger publiek te
bereiken."
Pure is daar een voorbeeld van. „We hebben dat servies eind
jaren negentig ontworpen. Het is eenvoudig en tijdloos, maar
het heeft er wel voor gezorgd dat ook jonge mensen nu naar
ons kijken. Op het ontwerp van Pure hebben we inmiddels
ook voortgeborduurd. We hebben hetzelfde ontwerp
gebruikt, maar ingevuld met drie tijdloze kleuren: zacht blauw
(Cool Mist), lichtgroen (Soft Leaf) en lila (Satin Blush). Een ser
vies dat voor alles bruikbaar is en met Pure gecombineerd kan
worden. Het werd afgelopen voorjaar op de markt gebracht."
NANSKA VAN DE LAAR
-V»
ik*.. z 'W
-• - 1
Naam: Rinus Lagerberg
Woonplaats: Leiden
Spaart voor Pure
Waarom deelnemer aan de serviesspaaractie7 „Ach, wat
ik nu gebruik daar doe ik al 30 of 40 iaar mee. Ik was
eigenlijk wel toe aan iets nieuws
Moet u er veel moeite voor doen? „Nee, hoor. Gewoon
die punten uitknippen. Dat is niet zo moeilijk."
Waarom dit servies? „Ik vind het een heel mooi servies.
Met een aparte uitstraling. Het heeft gewoon wat. De
kleur spreekt mij ook wel aan. Een beetje wit-beige-ach-
tig." Wat is er al bij elkaar gespaard? „Ik heb nu vier
bordjes, vier schoteltjes, vier kopies, een suikerpot en
een beker."
Wat had u eerst voor een servies? „Iets met een randje
Wanneer stopt u? „Als ik nog drie bekers en een thee
pot heb."
Vindt u dit een leuke actie van uw dagblad? ,Ja dus,
anders zou ik niet meedoen. De krant zou vaker zulke
acties moeten bedenken. Dan heb je als abonnee extra
voordeel."
(Marja van Spaandonk)
Naam: J. de Bruijn
Woonplaats: Voorhout
Spaart voor Rose Chintz
„Ik spaar voor mijn schoondochter, want zij houdt van
mooie dingen en anders weet ik niet wat ik haar zou
moeten geven", vertelt mevrouw De Bruijn. Voor ze met
sparen begon, heeft ze wel eerst gevraagd waar de
voorkeur van haar schoondochter naar uit ging. „Ze
vond Rose Chintz het mooist en dat vind ik zelf ook. Er
zullen vast veel mensen zijn die dat andere servies mooi
er vinden, maar dit is het meest vrolijk. Dat komt die
door die bloemetjes."
Sparen doet ze niet alleen. „Ik krijg ook zegels van de
buurvrouwen die niet sparen. Ik heb mijn schoondochter'
voor haar verjaardag een suikerpotje en twee bekers
cadeau gedaan en ik heb nu een theepotje voor haar
besteld."
Zelf heeft ze geen behoefte aan een nieuw servies. „Ik
vind het leuk om voor mijn schoondochter te sparen.
Mijn eigen servies is overigens ook een spaarservies. Ze
zeiden toen dat die spaaractie eeuwig zou doorgaan,
maar mooi niet. De fabriek ging namelijk over de kop.
Via een vertegenwoordiger heb ik destijds nog wel dek
schalen kunnen krijgen, zodat ik in ieder geval een eet
servies compleet had. Ik hoop niet dat ze met deze actie
zullen stoppen."
(Nanska van de Laar)
Naam: Willy van den
Dop
Woonplaats: Leiden
Spaart voor: Rose Chintz
Willy van den Dop vindt het altijd leuk als er acties of
aanbiedingen in de krant staan. „Ja hoor en van mij
mogen er nog wel meer acties komen. Ik haal vaak bon- j
nen, bijvoorbeeld voor een rondvaart, uit de krant Bij
deze actie leek het me leuk om een paar be|Mfs van
Rose Chintz te hebben. Ik heb verder allemaW>oderne
spullen en ik vind die bekers daarbij wel iets romantisch
hebben. En het is mooi spul. Zelf heb ik een modern ser
vies met een blauw en groen randje. Ik heb normaal
nooit dingen met bloemen en kleuren.
Of er nog meer Rose Chintz in huis komt, is nog maar
de vraag. „Ik ben nog steeds aan het sparen en mis
schien dat ik nog van die papschaaltjes ga bestellen. En
anders is er vast wel iemand blij te maken met de pun
ten."
En als ze nou zelf een actie mocht bedenken? „Daar
vraag je me wat Nou, een leuke wijnproeverij lijkt me
wel leuk."
(Nanska van de Laar)
jC Jt
