'Hopeloze
junks lang
opsluiten'
BINNENLAND
Roemeense: Mijn broer is geen terrorist
Hof reconstrueert de zaak Anja Joos
'Ik ben alles kwijt, maar gelukkig ben ik er zelf nog'
Vleermuizen oorzaak grote stroomstoringen in Friesland
Wanhopige man dreigde zich in brand te steken
50-plussers in Jaarbeurs
liste vrouw
l gevonden
Drtugal
Rotterdam wil
meer allochtone
vrouwen aan
het werk helpen
Rotterdam wil niet meer behandelen
Amsterdam toegankelijker
voor jongeren via internet
'De banken
schenden code
door handel'
sprijs voor
3|Van Boven
tc - Professor T.C. van
xijgt de Carnegie Wate-
lesprijs 2004. Dat heeft
legie-Stichting, de eige-
n het Vredespaleis in
ag gisteren bekendge-
rVan Boven is emeritus
aar internationaal recht
Universiteit van Maas
je prijs wordt elk jaar
nd aan een persoon of
e die zich heeft ingezet
vrede.
r jongere
iren online
c Steeds meer men-
55 tot 64 jaar hebben
mettoegang. Was in
ig maar 9 procent van
ïgere ouderen online,
ir was dat percentage
naar 54. Het aantal
oten ouderen van 65 tot
in diezelfde periode toe
it31 procent. Het aantal
tende 75-plussers steeg
it 14 procent. Dat blijkt
gezamenlijk onderzoek
iorweb, het SCP en
Hogescholen dat giste-
irschenen.
11 brevet voor
fvliegers
iG - Recreatieve zweef-
en ballonvaarders hoe-
af 1 oktober voortaan
:vet meer te hebben om
lucht in te mogen,
een minimumleeftijd
ien jaar, kennis van en
met verkeersregels vol-
n. Bovendien moet er
verzekering zijn afge-
)e vrijstelling geldt ech-
voor commerciële bal-
ders. Die moeten ge-
)g een brevet halen, al-
nspectie Verkeer en
aat (IVW) gisteren. De
ing van de brevetten is
an een verdere deregu-
in de recreatieve lucht-
vrijdag 24 SEPTEMBER 2004
doet proef
ochtendeditie
door Leo Roggeveen
den haag - Florica Untaru, de zus van de
35-jarige man uit Roemenië die zich vorige
week in brand dreigde te steken in de hal
van het Haagse Centraal Station (CS),
vraagt de Nederlandse autoriteiten om be
grip voor de wanhoopsdaad van haar broer
Vasilica Iulian Grosu.
„Hij is geen terrorist. Het is een man die
zijn kind wil terugzien", aldus de zus in een
e mail aan deze krant. Vasilica Iulian Grosu
zorgde vorige week dinsdagmiddag voor
veel commotie toen hij zich - met in zijn
ene hand een aansteker en in zijn andere
hand een opengeklapt scheermes - even na
vijven in de hal van het CS overgoot met
benzine. De hal werd meteen ontruimd en
het treinverkeer van en naar Den Haag
werd stilgelegd. De Roemeen, die een paar
woorden Spaans sprak, legde onderhande
laars van de politie uit dat hij zichzelf in
brand zou steken, als er geen regeling kon
worden getroffen die hem zou herenigen
met zijn 7-jarige zoontje Andrei Eduard
Grosu. Zijn zoontje is sinds april in Spanje
bij zijn voormalige partner Daniela Badea.
„Zij heeft mijn broer in Spanje laten op
pakken door de politie en het kind van hem
weggenomen", aldus Floriva Untaru.
„Mijn broer is na verloop van tijd weer vrij
gelaten, maar moet van de Spaanse autori
teiten 130 dagen uit de buurt van zijn
zoontje blijven. Zijn ex-partner is niet van
plan naar Roemenië terug te keren.
Vorige week dinsdag, de 14de, was de ver
jaardag van Andrei Eduard Grosu, terwijl
de dag erna het schooljaar in Roemenië
zou beginnen. Blijkbaar is het hem alle
maal te veel geworden.
De Roemeen liet volgens zijn zus zijn oog
op Den Haag vallen om zijn ongenoegen te
uiten, omdat de stad veel instanties telt op
het gebied van het internationale recht.
„Hij spreekt geen Engels en heeft op zijn
eigen manier geprobeerd om te proteste
ren. Waarschijnlijk was zijn gekozen me
thode niet de beste, maar hij wilde alleen
maar gerechtigheid voor zichzelf en zijn
kind. Vasilica Iulian Grosu werd vorige
week dinsdagmiddag even over zessen
overmeesterd door een arrestatieteam. Nie
mand raakte gewond. Vorige week vrijdag
is hij voorgeleid aan de rechter-commissa-
ris die hem poging tot brandstichting ten
laste heeft gelegd. De Roemeen zit nog
vast.
utrecht - Deze week wordt in de Jaarbeurs in Utrecht de 50+beurs gehouden. Daar zijn ve;el interes
sante zaken voor ouderen te zien. Hier kijkt een man naar een nieuwe snorfiets. Foto: GPD/Cees Zorn
herbaijum/gpd - Vleermuizen zijn hoogstwaarschijn
lijk de oorzaak van twee grote stroomstoringen in
Friesland. In een onderstation van energiebedrijf Nuon
bij Herbaijum vond woensdagochtend een explosie
plaats, nadat een vleermuis vermoedelijk tegen een lei
ding was gevlogen.
Duizenden gezinnen zaten daardoor bijna veertig mi
nuten zonder stroom. Ook het treinverkeer tussen
Leeuwarden en Harlingen lag een half uur stil.
Zondag viel de stroom ook al uit na een explosie in een
onderstation. Nuon-woordvoerder Sikking wijt de twee
explosies aan rondfladderende vleermuizen. „Uit ons
onderzoek naar de oorzaak van de explosie van zondag
blijkt dat een vleermuis tegen een leiding is gevlogen.
Daardoor is er kortsluiting in een schakelaar ontstaan;
bij een hoogspanningsnet heeft dat al gauw een explo
sie tot gevolg."
Sikking is verrast door de vleermuizen. „Wij doen er al
les aan om kortsluiting door ongedierte te voorkomen.
Je moest eens weten hoeveel dieren zich een weg naar
binnen proberen te graven en te knagen.
Tegen duiven hebben we overal roosters en stalen
pennetjes geplaatst, zodat ze binnen niet gaan neste
len."
Maar tegen vleermuizen helpen die kennelijk niet. Zij
komen waarschijnlijk het station binnen door de venti-
latiegaten.
am - Het NRC Handels-
ngt donderdag 30 sep-
Jen vrijdag 1 oktober een
'filmeditie in tabloidfor-
oofdredacteur Jensma
vondkrant meldde gis-
t het nog om een proef
lat de compacte NRC
bedoeld voor hoger
!e niet-krantenlezers.
is voorlopig bedoeld
losse verkoop en wordt
el verspreid binnen be-
if onderwijsinstellin-
testeditie van volgende
;ratis te verkrijgen bij
en van de Bijenkorf en
e andere locaties.
>olfruit van
n bodem'
g - Fruittelers maken
is'^ad dat in het school-
c geen Nederlandse ap
in, maar Chileense of
tuitenlandse waar. Zij
via de productschaps-
die ze toch al te hoog
wel meebetalen aan het
uitproject. De onvrede
)ij de Nederlandse Vrije
ie Federatie (NVAF).
Cgroep van onderne-
isenteerde gisteren een
t dat een grote aan
tegen de product-
11. De ondernemers
van de fikse verplichte
en/anp - Het lichaam
iindhovense vrouw die
spoorloos verdween
een wandeling in
ortugal, is waarschijn-
inden. Een jager ont-
;t lichaam zondag, op
twee kilometer van de
aar ze voor het laatst
ïn.
t haar familie gisteren
ten. Het staat nog niet
het om de 73-jarige
lat. De eerste identifi-
id plaats aan de hand
bezittingen, waaron-
kleding en rugzak. „De
istanties willen eerst
hebben door DNA-
:k, voordat de identi-
;el wordt vastgesteld",
.us van het slachtoffer.
over het gevonden
kreeg de familie dan
:e horen van de Portu-
iriteiten, maar van een
journalist, die om
ie belde. De Eindho-
luwe verdween op 25
ten plaspauze tijdens
organiseerde wandel
er de heuvels bij Lame-
ootscheepse zoekac-
ijwel direct op gang
'erde toen niets op.
doodsoorzaak nog
rden vastgesteld, zijn
aanwijzingen dat het
misdrijf gaat. Waar-
is de vrouw onwel ge
in gedesoriënteerd ge-
rotterdam/anp - In Rotterdam
hebben ondernemers, hoge
scholen en de gemeente giste
ren afspraken gemaakt om
meer allochtone vrouwen aan
werk te helpen. De afspraken
werden bekrachtigd in aanwe
zigheid van onder anderen
prinses Maxima.
Maxima was in Rotterdam als
lid van de commissie PaVEM,
Participatie van Vrouwen uit
Etnische Minderheidsgroepen.
Met voormalig Tweede-Kamer
lid Rosenmöller, voorzitter van
PaVEM, bezocht ze ook de nog
te openen Taalwinkel in Rotter
dam-Noord. DeTaalwinkel gaat
allochtonen in Rotterdam-
Noord de taalcursus aanbieden
die het best bij hun past.
Via gerichte afspraken tussen
werkgevers en de hogescholen
wordt geprobeerd meer alloch
tone vrouwen aan het werk te
krijgen. Bij het Rotterdamse
Centrum voor Werk en Inko
men (CWI) staan 12.400 redelijk
tot goed bemiddelbare vrou
wen ingeschreven.
„Zij hebben moeite een baan te
vinden omdat ze niet over de
juiste contacten beschikken.
Dat geldt ook voor allochtone
vrouwen die afstuderen aan de
Rotterdamse Hogescholen.
Voor werkgevers blijven ze
daardoor onzichtbaar", aldus
de initiatiefnemers.
Overeengekomen is nu dat de
betrokken bedrijven dit studie
jaar nog 160 stageplekken leve
ren en dat succesvolle allochto
ne vrouwen uit de organisaties
de stagiairs voorbereiden en
coachen op weg naar de prak
tijk.
Ook bieden de ondernemers
concrete vacatures aan bij het
CWI dat daarbij vrouwelijke, al
lochtone kandidaten zoekt. „De
vrouwen krijgen zo een eerlijke
kans", aldus L. Callender, van
PaVEM.
Er zijn veel politieagenten op de been tijdens de reconstructie op het Gerard Douplein in Amsterdam. Het gerechtshof doet een schouw rond
de dood van Anja Joos, die op 6 oktober op het plein dood werd geschopt. Foto: ANP/Toussaint Kluiters
door Jan Booister
rotterdam/gpd - Wethouder
Van den Anker (veiligheid) van
Rotterdam wil onbehandelbare
junks langdurig opsluiten. Het
betreft enkele tientallen ver
slaafden in de stad, van wie psy
chiaters vinden dat het geen zin
heeft aan hen nog energie te be
steden. Ze zijn psychotisch en
vormen een gevaar voor zichzelf
en hun omgeving.
Van den Anker denkt aan een
'long-stayafdeling' in een geslo
ten psychiatrische instelling
waar alleen zorg wordt gegeven
'op een respectvolle manier', en
patiënten niet meer worden be
handeld. „Behandeling kost
handenvol geld en het effect is
nul", zegt de wethouder. ,,Aan
deze mensen is al zo veel ener
gie besteed, soms wel twintig
jaar lang. Het idee is wel heftig,
maar we moeten daar lang
zaam misschien toch naar toe."
Van den Anker bekijkt of de
WOBZ (Wet Onvrijwillige Op
nemingen in Psychiatrische
Ziekenhuizen) gebruikt kan
worden. Voor de financiering
zou de AWBZ (Algemene Wet
Bijzondere Ziektekosten) een
oplossing moeten bieden. Ze is
al op zoek naar een plek om de
verslaafde probleemgevallen
onder te brengen.
De wethouder vindt het hoog
tijd dat de discussie over op
sluiting van de probleemgeval
len wordt gevoerd. „Iedereen
zegt het, maar in de politiek!
hoor je het niet. Wat mij betreft
is deze aanpak zo logisch als
wat. We vinden het eng, maar!
we moeten het er maar eensj
over hebben.
Van den Anker gaat er wel van
uit dat experts bepalen of ie
mand onbehandelbaar is ge
worden, 'niet de politiek of jus
titie'. Van den Anken „Het is
ook een ethische discussie. Er!
zijn er die op mensenrechten:
wijzen, waar keihard voor is ge
knokt. Dat is zo. En zeker, het!
gaat om individuen. Maar ook
die relatieve zelfstandigheid
staat steeds meer ter discussie."
De komende tijd laat Van den
Anker nagaan wat betrokken
partijen, zoals rechters, officie
ren van justitie, psychiaters en
ambtenaren van het idee vin
den. Maar ook de politiek moet
bekijken of het haalbaar is. Zelf
wil ze het liefst zo snel mogelijk
een dergelijke voorziening.
amsterdam/anp - Het gerechts-
hof in Amsterdam houdt in de
nacht van woensdag op don
derdag een reconstructie in de
zaak van de op 6 oktober vorig
jaar doodgeschopte Anja Joos
(43). De plaats van het misdrijf,
het Gerard Douplein in de Am
sterdamse wijk De Pijp, is met
plastic bedekte hekken afge
schermd voor het publiek. Met
de schouw hoopt het hof een
beter beeld te krijgen van wat er
destijds is gebeurd. Een groep
van zo'n honderd agenten zorgt
ervoor dat de reconstructie or
delijk verloopt. Het hof heeft de
hele nacht uitgetrokken voor de
werkzaamheden. Zes verdach
ten en een kroongetuige gaan
de rechters één voor één vertel
len en nadoen wat er naar hun
mening precies gebeurde op de
dag dat Joos de dood vond. Een
figurant die Joos speelt, is even
eens opgetrommeld door het
hof. Twee verdachten weiger
den medewerking aan de
schouw. Alles wordt opgeno
men met camera's en micro
foons. Buurtbewoners hebben
een brief ontvangen waarin
staat dat vanuit hun woningen
geen opnames gemaakt mogen
worden. Dit in verband met de
privacy van de verdachten.
Eerder dit jaar legde de recht
bank celstraffen tot drie jaar op
aan de acht verdachten. Het
openbaar ministerie (OM) te
kende in zeven van de acht za
ken hoger beroep aan. Ook een
aantal verdachten ging in hoger
beroep.
Anja Joos werd vorig jaar okto
ber dusdanig geschopt dat zij
aan de gevolgen daarvan over
leed in het ziekenhuis. Onder
haar belagers bevonden zich
personeelsleden van een nabij
gelegen filiaal van supermarkt
Dirk van den Broek, die dach
ten dat de vrouw bier had ge
stolen. Dat bleek niet het geval.
De rechtbank veroordeelde de
twee hoofdverdachten, een 18-
jarige en een 19-jarige jongen,
tot respectievelijk drie jaar en
achttien maanden cel. Het von
nis wekte beroering omdat te
gen de jongste zeven jaar cel
was geëist. De rechtbank zelf
was ook ongelukkig met deze
uitspraak, maar zei niet anders
te kunnen, gezien de opbouw
van de aanklacht. In hoger be
roep heeft het OM de aanklacht
aangepast.
amsterdam/anp - Via de inter-
netportal
www.youramsterdam.nl wil de
gemeente jongeren meer bij de
stad betrekken. Stedelijk Jonge
renwerk Amsterdam (SJA) in
ventariseerde een aantal the
ma's die jongeren bezighou
den, en biedt die digitaal aan.
Verder krijgen jongeren de mo
gelijkheid hun eigen site te ope
nen, waarop ze alles kunnen
publiceren wat zij belangrijk
vinden. SJA maakte gisteren de
door Sander Sonnemans
vlaardingen - Als bij een won
der ontsnapte Lawrence Payne
(32) uit Vlaardingen aan de dood.
Zijn woning explodeerde, maar
hij kwam er van af met enkele
schaafwonden. Dat hij nagenoeg
ongeschonden onder de puinho
pen vandaan kwam, kan Payne
nog maar amper bevatten. „Ik
heb echt alle geluk gehad."
De gebeurtenis van afgelopen
zondag staat voor altijd in zijn
geheugen gegrift. Teruggeko
men van de kerk rook Payne in
zijn woning aan de Van Bleis
wijkstraat een gaslucht. „Ik heb
aangebeld bij mijn beneden
buurman, maar er werd niet
opengedaan. Omdat ik de zaak
niet vertrouwde heb ik mijn kat
buitengezet en ben mijn buren
gaan vragen of ze misschien
ook iets roken. Uiteindelijk
dacht ik dat ik het me verbeeld
de, maar toen ik met een kop
koffie op de bank ging zitten,
kwam die enorme knal."
Ineens zat Payne bekneld tus
sen de losgeslagen vloer en het
plafond dat naar beneden was
gekomen. „Ik heb geroepen:
'Jezus help me'. Kennelijk heeft
hij me de kracht gegeven om
het plafond van me af te druk
ken, zodat ik via de weggesla
gen muur naar beneden kon
klauteren. Ik zag dat mijn bene
denbuurman door andere bu
ren met tuinslangen werd nat
gespoten."
Payne is dankbaar dat hij de ex
plosie heeft overleefd, maar zit
nog wel met het beeld dat van
wijlen zijn buurman en hem in
de buurt is geschetst, in zijn
maag. Omwonenden vertelden
de media dat de twee al gerui
me tijd met elkaar in onmin
leefden, zich vreemd gedroegen
en misschien wel wietplantages
in hun woningen hadden.
„Onzin", zegt hij stellig. „We
waren nogal op onszelf, dat
wel. Mijn benedenbuurman
had zijn ingang aan de achter
kant en mijn voordeur zat aan
de andere kant. We zagen el
kaar nooit. Ik weet ook niet hoe
mijn buurman heette. Mis
schien zijn we bij de omgeving
overgekomen als twee eenzame
zielen omdat we geen contact
met de buren zochten. Maar
ruzie? Nee hoor."
„Hij maakte wel al de hele week
een enorm kabaal. Het was me
duidelijk dat mijn buurman be
hoorlijk aan het doordraaien
was. De herrie die door de bu
ren is gehoord, werd door hem
veroorzaakt. Regelmatig smeet
hij met allerlei huisraad, ook
Lawrence Payne: „Kennelijk heeft Jezus mij de kracht gegeven om het plafond van me af te drukken."
Foto: GPD/Roel Dijkstra
zware dingen. En steeds vaker
draaide hij op de gekste tijden
keiharde punkrockmuziek. Dat
was zaterdagavond ook het ge
val. Toen heb ik een paar keer
op de vloer gestampt om te la
ten weten dat hij echt te ver
ging. Zondagochtend, om een
uur of negen, was het weer
raak. Toen heb ik het laten gaan
omdat ik toch naar de kerk
ging"
Payne heeft intussen een nieu
we woning aangeboden gekre
gen in de zelfde buurt, maar
verder heeft hij geen enkel bezit
meer. Hij verblijft tijdelijk bij
zijn moeder in Rozenburg. Nog
steeds loopt hij op de schoenen
die hij zondag van de brand
weer kreeg en de kleding die
hem door het Leger des Heils
beschikbaar werd gesteld.
„Ik ben letterlijk in één klap al
les kwijt. Muziek beheerste
mijn leven; ik zing ook in een
band. Honderden elpees en
cd's had ik. Een drumstel, key
board, gitaar; dat ben ik alle
maal kwijt. Ik ben niet verze
kerd, dus ik hoef ook nergens
op te rekenen. Maar gelukkig
ben ik er zelf nog. Ik heb alle
geluk van de wereld gehad."
Een trauma heeft hij niet over
gehouden aan de ingrijpende
gebeurtenis, denkt Payne. Hij
komt nog wel moeilijk in slaap
en voelt steeds weer de onmen
selijke kracht die hem tegen het
plafond kwakte.
„Dat komt nog altijd als onwe
zenlijk over. Steeds weer komt
het moment in mijn hoofd te
rug waarop ik met mijn kop
koffie op de bank wilde gaan
zitten en ineens de enorme klap
klonk. Dat zal nog wel even blij
ven terugkomen. Daar tegen
over staat het goede gevoel dat
ik aan de inzet van de buurtbe
woners heb overgehouden.
Want ondanks dat we als zon
derlinge figuren werden be
schouwd, hebben de buren er
alles aan gedaan om ons.te hel
pen."
„Er zijn ook nog steeds mensen
die met een bakje voer in de
buurt op zoek zijn naar mijn
kat. Die dankbaarheid is eigen
lijk niet onder woorden te bren
gen."
plannen bekend. Op de portal
staan de volgende thema's: wo
nen, geld, werk, school en stu
die, gezondheid, seksualiteit,
hulp en zorg, rechten en plich
ten, media en communicatie,
maatschappij en politiek, vrije
tijd, nieuws en trends, Europa-
wereld en diversen. De eigen
bijdragen kunnen deelnemers
op verscheidene manieren aan
bieden. Zowel digitale schooi
en buurtkranten als eigen pro
ducties zijn welkom.
den haag/anp - Interpay con
troleert tegen betaling adresge
gevens van klanten op basis van
bankrekeningnummers. Die
service, 4 eurocent per adres,
levert Interpay aan derden, zo
als charitatieve instellingen. En
dat druist volledig in tegen de
gedragscode voor financiële in
stellingen. Dat heeft het College
Bescherming Persoonsgege
vens (CBP) in een brief aan In
terpay en de Nederlandse Ver
eniging van Banken meege
deeld. Interpay is de ondeme
ming die in Nederland het be
talingsverkeer aftendelt en is
eigendom van d^»anken. Het;
bedrijf heeft toegang tot alle
bankgegevens. Volgens het CPB
schendt Interpay het bankge
heim. „De banken hebben zelf
in hun gedragscode, die bin
dend is, vastgelegd dat bankge
gevens niet aan derden ver
strekt mogen worden", aldus
een woordvoerder van het CBP
Het college kwam deze handel
op het spoor na een klacht van
een consument die post van
een goed doel voor haar overle
den moeder kreeg. De bankre
kening van de overleden vrouw
was overgeschreven naar het
adres van de dochter, maar dat
had zij nooit aan het goede doel
doorgegeven.