'Dolf Brouwers, was ik dat
Kinderfilm wordt volwasst
KUNST CULTUUR
Jimi Hendrix terug in The Marquee
Rijksmuseum begint met strippen interie
Omstreden
Speelfilmde
Van Heijnirp
Kuifje jaagt op
het grote geld
brussel - Kuifje gaat opnieuw
op avontuur. Vijfenzeventig jaar
is de held nu en in al die jaren
is hij geen spat ouder gewor
den. Ondernemend als altijd
gaat de onverschrokken ster
verslaggever nu voor het grote
geld op een veiling in Brussel.
Daar verkoopt het Nederlandse
veilinghuis Glerum voor een
Nederlandse particuliere verza
melaar 249 Kuifje-boeken. De
minst bijzondere worden inge
schat op 500 euro, maar voor
een handvol zeer exclusieve
boeken wordt een opbrengst
van minimaal 10.000 euro per
stuk verwacht. Het gaat in die
gevallen dan ook om de droom
van iedere verzamelaar. Zo is
het allereerste Kuifje album,
'Les aventures de Tintin au Pa
ys des Sovjets' op de veiling te
koop. Ook de opvolger daarvan,
'Les aventures de Tintin au
Congo', moet minstens 10.000
euro opbrengen. Beide boeken
zijn gesigneerd door Kuifje
schepper Hergé. Glerum denkt
eigenlijk dat deze schattingen
nog aan de aan de lage kant
zijn.
Duizend boeken
zwerven rond
soest - Ongeveer duizend boe
ken beginnen deze week aan
een zwerftocht door Nederland.
Ter gelegenheid van de intro
ductie van BOEK, een populair
literair magazine, worden ze op
openbare plaatsen 'te vonde
ling gelegd'. Het is de bedoeling
dat de vinders het boek lezen
en het vervolgens weer ergens
laten slingeren, meldde de uit
gever van BOEK gisteren. De
zwerfboeken zijn te volgen via
internet, althans als de vinder
zijn pleegboek aanmeldt via
een code. BOEK zegt met de ac
tie in te haken op het fenomeen
bookcrossing, waardoor inmid
dels al miljoenen boeken over
de wereld zouden zwerven.
BOEK ligt vanaf vandaag in de
boekwinkel. Het magazine, dat
ongeveer vijftig boekbesprekin
gen en interviews bevat, ver
schijnt zes keer per jaar in een
oplage van circa 25.000 exem
plaren.
Nieuwe cd Jamai
Nederlandstalig
Amsterdam - Jamai Loman, de
winnaar van de eerste serie
Idols, brengt volgend jaar een
Nederlandstalige cd uit. Dat
maakte de zanger gisteren be
kend. Op zijn eerste album
zong Jamai alleen in het Engels.
In januari beginnen de opna
mes voor het album, dat begin
zomer 2005 moet verschijnen.
Jamai wordt bijgestaan door
Paul de Leeuw. De Idols-win-
naar hoopt ook nog op samen
werking met Karin Bloemen. Of
De Leeuw en Bloemen ook te
horen zijn op het album, is nog
niet bekend. Het wordt volgens
Jamai in elk geval 'een theatrale
cd die meer om tekst dan om
muziek draait'.
Gitarist BZN
overleden
alkmaar - Dirk van der Horst,
sinds 16 jaar gitarist bij BZN, is
gisteren na een 'heel moeilijk
ziekbed' in een ziekenhuis in
Alkmaar overleden. Dat meldt
de popgroep donderdag op
haar website. Van der Horst
kwam op 5 maart 1988 bij BZN
als vervanger van Cees Tol. De
muzikant kampte sinds eind
2002 met een zwakke gezond
heid. Direct na de jaarwisseling
kreeg hij destijds te horen dat
een ernstige ziekte bij hem is
geconstateerd. Van der Horst is
57 jaar geworden.
Betekenis en
waarde design
Rotterdam - Bruno Munari,
Charles en Ray Eames en de
vormgevers Marti Guixe en Jur-
gen Bey presenteren de waarde
en betekenis van design in de
kunsthal in Rotterdam. Van 25
september tot en met 5 decem
ber is de tentoonstelling 'Bright
Minds, Beautiful Ideas' te be
zichtigen. Voor het eerst in 20
jaar zullen films van Munari
hier te zien zijn.
'Annie' in 2005
op de planken
Amsterdam - V&V Entertain
ment, de productiemaatschap
pij van Albert Verlinde en Roel
Vente, brengt volgend jaar de
musical 'Annie' op de planken.
Dat heeft Albert Verlinde giste
ren bekendgemaakt. De musi
cal over het roodharige wees
meisje zal in ongeveer 150
voorstellingen door het hele
- land te zien zijn. Welke acteurs
gestalte gaan geven aan de ka
rakters is nog niet bekend. An
nie is de derde grote productie
voor V&V Entertainment. Eer
der produceerde de maat
schappij de musical 'Kunt u mij
de weg naar Hameien vertellen,
meneer?' en vanaf 21 november
is 'Hello Dolly!' in de Neder
landse theaters te zien.
vrijdag 24 september 2ct
Amsterdam - Het Rijksmuseum
in Amsterdam is begonnen met
de ontmanteling van het interi
eur van het hoofdgebouw en de
daarnaast gelegen Teeken-
school. Dit gebeurt in het kader
van de grootscheepse verbou
wing en vernieuwing de ko
mende jaren. Onder meer lif
ten, elektra, gasleidingen, ma
chinekamers, toiletten en in
stallaties worden uit het ge
bouw verwijderd.
Het Rijksmuseum maakte ook
bekend dat de onderdoorgang
onder het hoofdgebouw, die nu
is gesloten, na de renovatie in
2008 weer opengaat en dan
voor fietsers en voetgangers vrij
toegankelijk blijft. In Amster
dam bestond veel weerstand te
gen sluiting van de onderdoor
gang, die gezien wordt als een
vitale verbinding tussen de bin
nenstad en Amsterdam-Zuid.
Er was door Amsterdammers
zelfs een actiecomité opgericht
'Red de Onderdoorgang' om de
passage open te houden. „Maar
zij hebben het bij het verkeerde
eind", aldus een woordvoerder
van het Rijksmuseum. „Er is
niks te redden." Alleen is nog
niet precies bekend hoe de on
derdoorgang wordt ingepast in
het ontwerp voor de nieuw
bouw van de Spaanse architec
ten Antonio Cruz en Antonio
Ortiz.
Het museum heeft tijm
ontmanteling van het ii
van het uit 1885 datere
bouw nog geen ontde*
gedaan. Tijdens de vei
van alle kunstvoorwerp
der dit jaar kwamen kli
len van de oorspronkel
coraties van architect
pers aan het licht. „Zik:
iets vinden, brengen
meteen naar buiten"
zegsman.
Muzikale theatershow over merkwaardige volkskomiek
Berlijn - Een 35-jarige vrouw heeft op een omstreden tentoonstelling in Berlijn minstens een kunstwerk
beschadigd. De geëxposeerde werken, waaronder deze naamloze lichtinstallatie van Bruce Nauman, zijn
van de steenrijke Friedrich Christian Flick, die uit een familie met een oorlogsverleden stamt. Volgens
Duitse media woensdag rukte de vrouw aan twee sculpturen van de Amerikaanse kunstenaar Gordon
Matta-Clark (1943-78). De vrouw, die bekend is bij justitie, werd opgepakt en na verhoor vrijgelaten. De
omvang van de schade is niet bekendgemaakt. De tentoonstelling van de zogeheten Flick-collectie, een
van de grootste particuliere kunstverzamelingen ter wereld, was dinsdag geopend door bondskanselier
Schroder. De eigenaar is kleinzoon van de nationaal-socialistische ondernemer Friedrich Flick, die tijdens
de nazi-tijd met behulp van dwangarbeiders een vermogen wist op te bouwen. Critici verwijten Flick zijn
collectie gekocht te hebben met besmet geld. Foto: Reuters
door Martin Groenewold
den haag - Hij was piccolo, leer
ling-timmerman, herenkapper,
stofzuigerverkoper, reisleider en
charmezanger. Dolf Brouwers
werd pas bekend toen hij als zes
tigjarige werd 'ontdekt' door
Wim T. Schippers. Als Sjef van
Oekel begon hij aan zijn zoveel
ste carrière. Zeven jaar na zijn
dood herleeft de nationale cultfi-
guur in de muzikale theatershow
'Dolf Brouwers, ben ik dat?'.
'Pardon, reeds'. 'Wie is nou
weer?'. 'Wordt het toch nog ge
zellig'. 'Waar heb dat nou voor
nodig?'. En natuurlijk 'Sjef van
Oekel, dat ben ik dus'. Zie hier
enkele van de gevleugelde uit
spraken waarmee Adolphus
Brouwers (1912-1997) zijn roem
vergaarde. Maar de tragikomi
sche televisieheld was veel
meer dan een creatie van Wim
T. Schippers. Daarover gaat de
muzikale theatershow 'Dolf
Brouwers, ben ik dat?', die op 3
oktober in première gaat.
In de productie van Theater De
Regentes uit Den Haag kruipt
Manou Kersting in de huid van
Brouwers. Clous van Mechelen,
die jarenlang met Dolf Brou
wers samenwerkte, schreef de
muziek. „Van de bekende num
mers gebruiken we alleen Vette
Jus; alle andere muziek is
nieuw", zegt hij.
'Dolf Brouwers, ben ik dat?',
vertelt de bizarre levensloop
van de in Utrecht geboren
Geestelijk vader
Wim T. Schippers, de geeste
lijk vader van Sjef van Oekel,
is niet betrokken bij Dolf
Brouwers, ben ik dat?. Clous
van Mechelen: „Wim is wél
gevraagd, maar hij voelde er
weinig voor. Jammer, maar
op zich niet zo heel erg. We
maken immers geen Van Oe-
kel-show, maar een stuk
over de levensloop van Dolf
Brouwers."
Eind jaren tachtig bevochten
Brouwers en Schippers el
kaar voor de rechter, met als
inzet de rechten op - en dus
de inkomsten van - de Sjef
van Oekel-strips. Er werd
een schikking getroffen.
volkskomiek. Brouwers gaat he
ren knippend, reisleidend, stof
zuiger verkopend en zingend
door het leven, totdat hij in ja
nuari 1972 opduikt in de Fred
Haché Show.
Via de bevriende Harry Touw
(alias Fred Haché) en IJf Blok
ker (Barend Servet) krijgt Brou
wers een rolletje aangeboden
als patatbakker, wiens friet
kraam is afgebrand in de
Vlaamse gemeente Reet. In de
regieaanwijzingen is sprake van
'een sombere dikzak die frieten
bakt op een butagaskomfoortje,
ondertitel: Sjefke van Oekel'.
„Ik heb Dolf niet zo lang daarna
leren kennen", zegt Clous van
Mechelen. „Gied Jaspars, met
wie ik eerder muziekprogram
ma's had gemaakt, was samen
met Wim T. Schippers en Wim
van der Linden verantwoorde
lijk voor de Fred Haché Show.
Via Gied ben ik arrangeur ge
worden voor Schippers."
Hoewel Dolf Brouwers aanvan
kelijk nog reisleider bleef, werd
hij steeds vaker gevraagd voor
televisiewerk. Hij speelde een
playbackende travestiet in een
bloemetjesjurk, met een sigaar
in zijn mond. Een 'Heidenrös-
lein' zingende Adolf Hiüer. En
een crooner, die met zijn blote
voeten in een teiltje water 'Oh,
There's A Lull In My Life' ver
tolkte.
Brouwers werd zo'n populaire
figuur, dat hij in 1974 zijn eigen
programma kreeg: Van Oekels
Discohoek', een persiflage op
popprogramma's als 'Toppop'
en 'Op Losse Groeven'. Regel
matig onderbrak hij - de door
Wim T. Schippers geschreven
teksten steevast voorlezend van
papier - de optredens, vielen
decorstukken om of viel de
stroom uit. Na afloop van hun
optreden konden de artiesten
afrekenen bij de aan een wrak
kig tafeltje gezeten boekhouder
ir. Evert van der Pik.
„In die tijd ben ik Dolf Brou
wers gaan nadoen", herinnert
Manou Kersting zich. „Op
school werd ik al met hem ver
geleken. Dolf was mijn idool; ik
zie de voorstelling dan ook als
een eerbetoon. Onze levens lij
ken trouwens wel wat op el
kaar. Ik ben bouwvakker ge
weest, kok, barman, portier, di
recteur van een kleinkunstop
leiding. En ik knip de haren van
mijn zoon."
'Dolf Brouwers, ben iki n
wordt volgens het perst E
'een theatershow boon -]
schaars geklede dansmi iv
real life vette jus'. Rob
len schreef de teksten, lij
Eijbers doet de regie. V;
chelen: „Het wordt een
onemanshow met een
mensen daar omheen,
zang en dans. Sommigé
sen spreken van een mi
niet; daar houden ze th ai
zo van." iz
Volgens Van Mechelen 11
Kersting een 'bijzonder ip
gende Dolf neer. Kerst ir
probeer een ondersche d<
maken tussen de privé- n
en de entertainer. Maaidi
Brouwers ging dat steei a
door elkaar lopen. Het ie
zelfde personage, maai d
dun en vet gespeeld." 0:
Van Mechelen: „Dolf si 1
pas en te onpas in de li
kei-rol. Hij dacht dat m li
dat van hem eisten. Als e
een restaurant zaten eilit
zei 'alstublieft, twee ko
reageerde Dolf onmidc
met zijn typische Van ig
mimiek: 'ja, dat zie ik z
wel, ober!'. Hij was om
staanbaar komisch. Mi
het langer geleden is g<aj
steeds meer de triestiglpp
de clown erin zien.
k<
'Dolf Brouwers, ben il r.
van Theater De Regen t
op 3 oktober in premi )e
Theater aan het Spui in]
Haag. Voor speellijst
informatie: www.dolflfo
wers.nl. 1
d
'F
door Esther Gotink
londen - Psychedelische pa
tronen op authentiek jaren
zestig behang, paarse vloerbe
dekking, comfortabele banken
vol zwarte kussentjes met fran
jes en oosterse patronen, door
lopende audiovisuele prikke
lingen en een gordijn van rook
en harde muziek. Rock-icoon
Jimi Hendrix zou zich hele
maal op zijn gemak hebben
gevoeld.
In de gerenoveerde Marquee
Club aan Leicester Square in
Londen is de grootste expositie
en veiling van Jimi Hendrix
memorabilia ooit geopend.
Talloze posters, flyers, covers,
krantenknipsels, kunstwerken
en foto's vullen de muren. Ji-
mi's stem is doorlopend te ho
ren op audio-opnamen die
worden afgespeeld, terwijl zijn
charisma en vingervlugge gi
taarkunsten schitteren op
enorme projectiewanden.
Deze unieke, nagenoeg nooit
eerder vertoonde collectie is
vergaard door toegewijd fan
Bob Terry. Nadat hij Hendrix
live had gezien spelen in 1967,
besloot hij alles te verzamelen
wat hij van zijn idool kon vin
den. Ook begon hij zich steeds
meer in de privéknngen van
Hendrix te begeven en vestigde
hij zijn naam zodanig, dat elk
item van de gitarist dat van de
hand werd gedaan zijn richting
op kwam.
In veertig jaar tijd realiseerde
Terry een verzameling die de
stoutste verwachtingen over
trof. Om persoonlijke redenen
deed hij zijn collectie in 2003
echter van de hand. Hij ver
kocht alle archieven aan een
anonieme Amerikaan, die niet
wist hoe hij alles moest organi
seren en de hulp inschakelde
van platenmaatschappij Lion
Productions. Samen zochten
ze een curator die alles zou
kunnen tonen aan de nog al
tijd grote groep fans.
Ted Owen was de eerste en
enige die voor de functie werd
benaderd, aldus oprichter Vin
cent Tornatore van Lions Pro
ductions. „Iedereen die
Hendrix onderzoekt zal net als
ik ontdekken dat Owen betrok
ken is geweest bij elk evene
ment van betekenis." Owen
koos de legendarische Mar
quee omdat Hendrix hier vaak
heeft opgetreden en er feitelijk
groot is geworden. „Ik had
geen andere plek voor deze ex
positie kunnen bedenken."
Zelf heeft hij meerdere live-op
tredens van Hendrix bijge
woond. „De eerste keer dat ik
hem op het podium zag, dacht
ik: werkelijk ongelooflijk wat ik
nu hoor, dit is zo prachtig. Bin
nen drie maanden was hij we
reldberoemd. Toen ik deze ar
chieven in handen kreeg, was
het eerste dat me opviel zijn
eindeloze hoeveelheid teksten,
die hij op hotelpapier schreef,
hersenspinsels en andere krab
bels. Ook zijn er driehonderd
uren aan video-opnamen van
Jimi op en achter het podium,
en legde hij jamsessies met
vrienden vast op 47 banden.
Hij kon alles spelen, van jazz
en rock-'n- roll tot blues en
klassiek."
De collectie, tentoongesteld
onder de titel 'Jimi The Mar
quee', heeft een geschatte
waarde van 15 miljoen euro.
Behalve muziek en promotie
materiaal zijn er kledingstuk
ken, zoals Jimi's befaamde jas
je van rendierhuid, en drie ori
ginele gitaren, waaronder zijn
enige linkshandige en een 1965
Fender Stratocaster die hij ach
ter zijn hoofd of met zijn tan
den kon bespelen.
Ondanks zijn roem, die hij ra
zendsnel opbouwde in zijn
korte leven (hij werd maar 27
jaar oud), hebben altijd maar
betrekkelijk weinig foto's van
hem gecirculeerd. Dat gaat al
lemaal veranderen, belooft
Owen, nu de tentoonstelling
kan putten uit een databank
van ruim duizend nooit gepu
bliceerde foto's en nog eens
1200 dia's.
De collectie is overigens niet in
één keer te zien - op dit mo
ment is nog geen 5 procent
van alle archieven uitgestald.
De bedoeling is dat de exposi
tie elke maand radicaal veran
dert. De echte Hendrix-fan is
daarmee het komende halfjaar
wel zoet, de expositie duurt zes
maanden.
Dei)
'b
De gitaren van Jimi Hendrix zijn beschermd met een glazen stolp.
Het is een van de bezienswaardigheden in The Marquee. Foto: GPD
utrecht - Reclamefityvc
thijs van Heijningen
volgend jaar zijn di
speelfilmregisseur,
producent Alain de lie
NL Film bekendgen
'bizarre thriller-kome
als voorlopige werkt
Pitt 62'. De titel verwij
chatnaam van de
soon. Jean van de Vel D
het scenario.
De Levita stelt dat dis
sfeer van de film 'Farjfx
broers Joel en Ethan (bl
gaan ademen. Het ve Ic
over een eenzame jini
op internet contact ie
andere mensen. De
daarvan zijn onvoorzi
NL Film produceert d
medio 2005 opgeno
worden. Matthijs var3
gen jr. werd wereldbe
reclamefilmer. Hij slep'
alle belangrijke prij;
wacht die op dat gebi
nen zijn. Onlangs wi
het reclamefestival v<
nog bekroond voor
met een olifant voor|^
Peugeot.
De tweeling van de Kameleon is binnenkort terug in de bioscoop. Met meer ervaring. Foto: GPD
utrecht/anp - De Nederlandse jeugdster
rukt op: in veel recente en nog komende
Nederlandse speelfilms spelen kinderen
de hoofdrol. Van Pietje Bell tot In Oranje,
van Polleke tot Pluk van de Petteflet: al die
films waren niet zo'n groot succes gewor
den zonder overtuigende kindacteurs. Het
Nederlands Film Festival, dat afgelopen
woensdag begon, wijdt zondag een specia
le middag aan deze jonge helden van het
Nederlandse witte doek.
„Er loopt genoeg talent rond in Nederland.
Je moet alleen goed zoeken", stelt regis
seur Ben Sombogaart. Hij maakte met kin
deren onder meer Abeltje, Het Zakmes en
Pluk van de Petteflet. „In Engeland gaat
dat heel anders. Daar is zoveel vraag dat
talentjes al vanaf hun vierde jaar worden
opgeleid. Het Nederlandse taalgebied is te
klein voor zo'n systeem."
Dit is overigens niet per se een nadeel,
vindt Sombogaart. „Kinderen met een op
leiding gaan te veel doen alsof... Die heb
ben geleerd rollen te spelen en dat is nou
juist iets dat je vaak niet zoekt. Ik wil voor
mijn films kinderen die onder alle omstan
digheden zichzelf blijven. Je moet juist ge
bruikmaken van de bagage die zijzelf mee
nemen."
Regisseuse Ineke Houtman, die onder
meer Polleke en Madelief maakte, heeft zo
haar eigen trucjes om kinderen spontaan
te laten acteren. „Als ik met ze het script
doorlees, laat ik bepaalde scènes weg." In
de film Polleke moesten de twee jonge
hoofdrolspelers elkaar continu in de ma
ling nemen. „Dat vertelde ik dan niet van
tevoren aan degene die het overkwam. Dat
is de enige manier om de reactie van het
kind écht te houden als je eenmaal aan het
filmen bent. Niets is zo gênant om te zien
als een geforceerde kinderlach."
Deze voorleesmethode werkt echter niet
voor Maria Peters, de maakster van onder
meer de Pietje Bell-films. „Quinten, die
Pietje speelde, werd na een bladzijde al
onrustig en zei dat hij liever buiten ging
spelen. Hij zag het allemaal wel op de op
namedag zelf." Zij koos na enig zoeken
haar eigen zoon als hoofdrolspeler. „Hij
had alles wat de Pietje die ik in gedachten
had moest hebben, dus waarom verder
zoeken? Bovendien is het vreselijk om kin
deren te moeten teleurstellen. Als je dui
zend jonge acteurs langs laat komen, heb
ben toch duizend kinderen de oprechte
hoop dat ze het helemaal gaan maken."
Bovendien beseffen kinderen vaak nauwe
lijks wat hun te wachten staat, stelt cas-
tingdirector Martha Mojet. De voormalige
onderwijzeres specialiseerde zich als een
van de weinigen in Nederland in het cas
ten van kinderen. „Ze realiseren
voorbeeld niet dat ze een tijd ly
meer naar de sportclub kunnen (j
dagmiddag. Of dat ze feestjes md|
sen in het weekeinde. Als ze een!
de film hebben gekozen, kunne
halverwege afhaken. Dat benadiF
ook altijd, als we een onervaren r
dragen voor een rol."
De ervaring van Pietje Bell-regis
ters is dat kinderen die geen eclj.
carrière beogen, een beter resuljdi
veren. „Kinderen die het allernare
willen, zitten zichzelf vaak endn
weg." Deze mening deelt regisse
de Jong. Hij zocht meer dan eer>t
een tweeling die zowel fysiek %t
technisch in het profiel van de L
Friese Kameleon-broers paste. j>g
„Een oud regisseursgezegde wide
nooit te werken met de drie Ifre
beesten en baby's. „Of meer kijn,
het algemeen dan", nuanceerjd
wordt heel vaak denigrerend geijg
het maken van kinderfilms, terwfs
veel meer werk en energie kosjo
maken van een volwassenen^:
schoolde acteurs doen hun werlH{
wat je als regisseur ook tegen ze>r
deren moet je toch actief bij bj]
ren." Iv
