De zachte kant van minister Verdonk
PRINSJESDAG 6
Verdonk wil sneller en vaker uitzetten
Vreemdelingenbeleid
^spagaat werkt averechts'
Patiënt moet meer zelf betalen
HOC 345
woensdag 22 SEPTEMBER
Spraakcomputer test Nederlands immigrant
Voor immigranten zal het eerste contact met de Nederlandse samenleving
voortaan bestaan uit een gesprek met een spraakcomputer.
Huwelijksmigranten en gezlnsherenigers moeten voordat ze naar Nederland
komen een telefonisch taaiexamen afleggen bij een speciaal hiervoor
ontwikkelde spraakcomputer. Op die manier zal ook hun kennis van de
Nederlandse samenleving worden getest.
In het geval van gezinshereniging zal leder familielid de computertest moeten
doorstaan. „Als een moeder het examen niet haalt en de drie kinderen wel,
dan moet iedereen wachten tot die moeder slaagt", aldus Verdonk.
door Floor de Booys
en Cijs Korevaar
den haag - Haar harde imago wijt ze
aan het feit dat ze de eerste minister is
die écht werk maakt van het uitzetbe
leid. Daarin is Rita Verdonk streng,
maar rechtvaardig, vindt ze zelf. „Niet
inhumaan. Het wordt netjes uitge
voerd. Mensen krijgen geld mee om
een nieuw bestaan op te bouwen,
mogen hun huisraad meenemen, ze
krijgen de tijd om afscheid te nemen
van hun buren, klasgenootjes en
vrienden. Het blijft moeilijk, maar het
is de consequentie van regels die we
met zijn allen hebben afgesproken."
Zelfs met een stevige Hollandse griep
onder de leden klinkt ze nog over
tuigd en vastberaden. Maar wie goed
luistert, hoort een minister van
vreemdelingenzaken en integratie die
graag de scherpe kantjes van haar
imago als 'ijzeren dame' wil afslijpen.
„Het is niet leuk als je keer op keer in
de media wordt neergezet als onmen
selijk, terwijl mijn eerste beleidsdaad
toch de eenmalige regeling was. Nog
nooit eerder kregen zoveel mensen -
dat waren er 2200 - in één keer te ho
ren dat ze in Nederland mochten blij
ven. Dat was toch hartverwarmend?
Het werd in de media niet zo opge
pakt. Nu hebben we die schrijnende
gevallen. Ik heb al vierhonderd keer
een verblijfsvergunning op humani
taire gronden afgegeven. Dat waren er
voorheen één of twee per jaar. Het be
leid is nog nooit zo coulant geweest."
Dat de 26.000 uitgeprocedeerde asiel
zoekers het land ook écht moeten ver
laten, ziet Rita Verdonk als een geza
menlijke verantwoordelijkheid van
rijk en gemeenten. „Het is voor beide
onwenselijk als die mensen op straat
gaan zwerven."
Vanaf januari 2005 worden asielzoe
kers in twee categorieën verdeeld en
opgevangen op 'oriëntatielocaties' en
'terugkeerlocaties'. „De mensen van
wie wordt verwacht dat ze mogen blij
ven, mogen meteen beginnen met in
burgeren en hoeven niet duimen te
draaien. Dat is ook gunstig voor ge
meenten."
Goede stap
Het woord 'inburgeren' is gevallen.
Verdonk heeft er ook op dit punt voor
gekozen het hele beleid om te gooien.
In plaats van een 'inspanningsver
plichting' krijgen nieuwkomers een
'prestatieverplichting'. „Met een uur
tje per week rondhangen op een Re
gionaal Opleidingscentrum kom je er
niet. Er moet een diploma worden ge
haald."
De ROC's hebben bovendien niet lan
ger het monopolie op de cursussen.
De inburgeringsmarkt gaat open. Vol
gens Verdonk is iedereen het erover
eens dat dat een goede stap is, on
danks alle kritiek. „Er zijn al bedrijfjes
die interesse hebben getoond en met
heel leuke producten komen. Die
kunnen maatwerk leveren. Zo denk ik
dat inburgeren via internet een goede
kans maakt. Dan betaal je zeven euro
per maand in plaats van zesduizend
euro per jaar. Dat scheelt. Laat onver
let dat de ROC's heel goed werk heb
ben verricht, maar de organisatie was
te log en te duur geworden." Ook al
lochtonen maken volgens de minister
veel gebruik van internet. „Het is de
goedkoopste manier om contact te
onderhouden met het land van her
komst. Er zijn verrassend veel inter
netcafés in buurten als de Haagse
Schilderswijk."
Voor chaotische taferelen is de minis
ter niet bang. Ze heeft er alle vertrou
wen in dat 'met keihard werken' die
inburgering wel op z'n pootjes terecht
komt. Maar de praktijk is vooralsnog
minder rooskleurig. Duizenden
nieuwkomers kunnen niet aan hun
inburgering beginnen, omdat ze van
de Immigratie- en Naturalisatiedienst
(IND) of de gemeente hun verblijfspa-
pieren nog niet hebben gekregen.
Zonder papieren mogen ze niet in
burgeren. Allemaal 'opstartproble
men', zegt Rita Verdonk resoluut.
„Eind van het jaar is het voorbij. Dat
heb ik de Kamer beloofd."
Een complexe reorganisatie is de oor
zaak van de vertragingen. „De vreem
delingenpolitie heeft taken aan de
IND overgedragen en de IND weer
aan de gemeenten. Dat duizenden
nieuwkomers daardoor gedupeerd
zijn, is vervelend, maar was niet te
voorkomen. „Het is een slechte zaak
dat de instellingen elkaar in de pers
de schuld geven. Daar heb ik een he
kel aan. Ik zeg dan: sla de handen in
een en los de problemen op."
Vliegende brigades
Het gat tussen inburgeringsdiploma
en de arbeidsmarkt baart de minister
meer zorgen. Ze wil het probleem zo
vroeg mogelijk aanpakken. „We pro
beren kinderen met een taalachter
stand naar de voorschoolse opvang te
krijgen, zodat ze een betere aanslui
ting hebben op de basisschool. Die
achterstand moeten ze niet hun hele
schoolcarrière achter zich aan slepen.
Ik betaal vliegende brigades - dat zijn
onderwijsdeskundigen - om gemeen
ten bij deze problemen te helpen."
Ondanks de goede bedoelingen moet
de minister erkennen dat ook alloch
tonen die perfect zijn ingeburgerd een
zwakke positie hebben op de arbeids
markt. „Ik spreek veel met jongeren.
En inderdaad, als zij een brief onder
tekenen met 'Gerrit' mogen ze op ge
sprek, als ze met 'Ahmed' tekenen
niet. Dat zijn pijnlijke verhalen. Ik wil
overigens ook de werkgevers daarover
nog spreken. Hoor en wederhoor ple
gen."
Aan sancties denkt ze niet. Ze wil de
werkgevers overtuigen met argumen
ten. De vorig jaar ingetrokken Wet Sa
men, die regelde dat bedrijven een
vastgestelde hoeveelheid allochtonen
in dienst moesten nemen, was vol
gens de minister een lege huls gewor
den. „Het hart was eruit. De werkge
vers zagen het als administratieve
rompslomp."
Rita Verdonk staat er om bekend dat
zij houdt van duidelijke taal. Dat de
problemen nu glashelder mogen wor
den genoemd, bestempelt zij als een
'positieve erfenis van Pim Fortuyn'.
„Maar we moeten niet doorslaan. De
positieve toon in het debat over in
burgering en vreemdelingen moet te
rugkomen." In het voorjaar gaat zij de
boer op met een 'integratiekaravaan'
om die positieve toon uit te dragen.
„Ik vind dat we anders met elkaar om
moeten gaan: niet met de rug naar el
kaar staan, maar omdraaien en elkaar
de hand toesteken."
Mohamed el Aissati: „Huidige beleid werkt averechts."
k Foto: GPD/Maartje Blijdenstein
door Frank Hendrickx
den haag - Mohamed el Aissati,
medebedenker van de onder Ma
rokkaanse jongeren zeer populaire
website Maroc.nl en voorzitter van
de stichting Maroc.nl, constateert
dat het beleid van minister Ver
donk (vreemdelingenzaken) ave
rechts werkt. Allochtone jongeren
voelen zich in de hoek gezet.
„Van een werkelijk debat over in
tegratie is geen sprake. Minister
Verdonk is bij discussiebijeen
komsten een vriendelijk glimla
chende dame die luistert naar alle
argumenten en uiteindelijk geen
millimeter opschuift. Ze houdt ge
woon vast aan het draaiboek. De
meeste maatregelen zijn niet be
doeld om de integratie te bevorde
ren, maar om flink te doen tegen
over het electoraat. Rita Verdonk
is de voormalige gevangenisdirec
teur die het klusje wel even zal
klaren. Vooral het gesol met onze
ouders is een heel gevoelig punt
bij de tweede generatie. Mensen
die het merendeel van hun leven
achter de rug hebben, mensen die
hun bijdragen hebben geleverd
aan de Nederlandse samenleving,
moeten nu opeens taalcursussen
gaan volgen. Anders dreigt Ver
donk met sancties. Er is jaren niet
naar hen omgekeken en nu wor
den ze opeens verplicht van alles
te doen. Dat stoort heel veel jon
geren.
Verdonk zou enorm veel goodwill
creëren als ze iets meer begrip
toont voor de positie waarin onze
ouders verkeren. Het is heel moei
lijk voor een oude, analfabete
vrouw om een vreemde taal te
gaan leren. En wat draagt het bij
aan de integratie? Misschien ken
nen ze na die taalcursus honderd
woorden meer, maar die mensen
hebben hier hun eigen wereld.
Dat zal niet meer veranderen. Veel
jongeren vinden dat hun ouders
op die manier tegen de haren in
worden gestreken.
Het huidige beleid is eenzijdig,
onverstandig en werkt averechts.
Verdonk drukt ons in een hoek. Je
krijgt toch het gevoel dat we wor
den gezien als Marokkaan en niet
als Nederlander. Zo drijf je jonge
ren juist naar die andere cultuur.
Verdonk wil volgend jaar met een
integratiekaravaan door het land
trekken. Alleen het woord al: inte
gratiekaravaan! Ik moet erg mijn
best doen om niet in lachen uit te
barsten. Alsof Verdonk ons net als
Mozes door de Rode Zee wil lei
den en tienduizenden mensen
volledig geïntegreerd achter haar
aan wil trekken.
De minister wil voor die karavaan
allochtone 'rolmodellen' gebrui
ken, maar ik zou niet weten wie
daar aan mee wil doen. Ik bedank
in elk geval voor de eer.
Onze website Maroc.nl is de be
langrijkste ontmoetingsplek voor
Marokkaanse jongeren. We heb
ben zo'n 25.000 leden en vijfdui
zend bezoekers per dag. Een klei
ne groep heeft extreme opvattin
gen, maar de grote meerderheid is
gematigd. De Kamercommissie-
Blok, die dertig jaar integratiebe
leid heeft onderzocht, concludeer
de al dat de integratie grotendeels
is gelukt, ondanks het beleid. Zo is
het nog steeds.
Ik denk dat een partij die terug wil
naar de multiculturele samenle
ving op veel steun kan rekenen
van allochtonen. Het is voor ons
dan ook een teleurstelling dat
linkse partijen de handschoen niet
oppakken."
Hoofdpunten begroting Vreemdelingenzaken en Integratie
- Van de 5,3 miljard euro in 2005 voor justitie, is ruim 1,2 miljard euro bestemd voor Vreemdelingen en
Integratie, het terrein van minister Verdonk.
- Het aantal cellen voor vreemdelingenbewaring wordt structureel uitgebreid met 432 tot ruim 2000 in
2007.
- Het aantal verwijderingen wordt opgevoerd van 18.000 naar 24.000 per jaar.
- De kosten om een deel van de 26.000 uitgeproceerden die voor april 2001 in Nederland aankwamen,
tefcig te laten keren, worden in 2005 geraamd op 16,3 miljoen euro.
- H'et'aantal mensen dat asiel zoekt in Nederland, stabiliseert de komende jaren rond 14.000.
- De totale kosten voor opvang van asielzoekers zullen sterk dalen van 724 miljoen euro in 2004 naar 532
miljoen in 2005.
- In 2005 komen circa 230.000 mensen op reguliere basis naar Nederland voor werk, studie en
gezinsvorming: ruim 15.000 minder dan in 2004.
- Etnische minderheden moeten meer aan de slag: hun arbeidsparticipatie moet met 0,75 procent
omhoog.
- Om etnische ondernemers te stimuleren, komen in enkele steden kennisateliers waarin zij lokale
beleidsmakers en beroepsorganisaties kunnen ontmoeten.
- Vliegende brigades helpen gemeenten bij educatieprogramma's. Ook komen op VMBO's pilots om meer
allochtone jongeren te stimuleren een diploma te halen.
Bezuinigingen ziekenfonds
anp bron: Min. VWS
Vanaf 1 januari vervallen de volgende
vergoedingen voor medische
behandelingen bij het ziekenfonds.
Besparing 70 miljoen euro
correctie afwijkende
oorstand
bovenooglid
correcties
behandeling
tegen snurken
borstprothese
(excl. amputatie)
abdominoplastiek
(buikwandcorrectie)
hersteloperatie na
sterilisatie man of
vrouw
den haag/gpd - Het uitzetten van uitgeprocedeerde
asielzoekers en illegalen moet in 2005 versneld wor
den doorgevoerd. Minister Verdonk (vreemdelingen
zaken) maakt daarvoor extra ruimte vrij in gevange
nissen en speciale uitzetcentra. In totaal komen er
432 'bewaarplaatsen' bij, waarmee de totale capaci
teit groeit tot 2000.
Er is volgens Verdonk geen maximale termijn voor
een verblijf in de bewaarplaatsen. „Het belangrijkste
is dat er zicht is op uitzetting", zei ze bij een toelich
ting op haar begroting. De uitbreiding van de opna
mecapaciteit is een direct gevolg van het protest van
de grote steden, die vreesden dat het aantal illegalen
dramatisch zou stijgen. De minister heeft het budget
voor het opsluiten van illegalen met bijna 40 miljoen
euro verhoogd.
Verdonk wil in 2005 ook vaart maken met het uitzet
ten van de 26.000 asielzoekers, die nog onder de ou
de Vluchtelingenwet asiel hadden aangevraagd en al
jaren in Nederland verblijven. „In 2007 is deze pro
blematiek opgelost", beweert Verdonk, hoewel
vluchtelingenorganisaties zeer sceptisch zijn over
dat voornemen.
Voor de uitgeprocedeerde 'oude' asielzoekers is in
Ter Apel al een vertrekcentrum geopend, waar ze be
geleiding krijgen in het regelen van hun terugkeer. In
2005 moet er nog zo'n centrum worden geopend,
hoewel er in Ter Apel de afgelopen drie maanden
slechts twee mannen en één gezin hebben gezeten.
De minister had er op gerekend dat dit jaar gemid
deld 600 mensen gebruik zouden maken van het
vertrekcentrum. In 2005 moet dat aantal zelfs stijgen
tot een bezetting van gemiddeld 1250 mensen.
Nieuwe asielzoekers moeten binnen zes maanden te
horen krijgen of ze worden toegelaten. Iedereen die
is afgewezen vertrekt linea recta naar een 'terugkeer-
locatie'. Door het strengere beleid zal het aantal
nieuwe asielzoekers (de komende jaren beperkt blij
ven tot zo'n 14.000 per jaar.
Verdonk denkt wel de huwelijksmigratie nog verder
te kunnen terugdringen. Er zijn strengere maatrege
len ingevoerd voor de partners in Nederland. Ze
moeten minstens 120 procent van het minimum
loon verdienen en een woning hebben. In 2005
wordt ook het begin gemaakt met inburgeringsexa-
mens in het land van herkomst.
Om de integratie te bevorderen moeten immigran
ten die hier al langer leven (oudkomers) een inbur-
geringscursus volgen. Verdonk wil verder de taalach
terstand bij allochtone jongeren wegwerken. Daar
voor roept ze 'vliegende brigades' in het leven die
gemeenten moeten bijstaan bij het aanbieden van
voorschoolse programma's.
De positie van allochtone ondernemers moet verbe
teren door de creatie van 'kennisateliers', waar lokale
ambtenaren, politici en ondernemers praten over
betere voorwaarden. Een ander idee van Verdonk
om de integratie te bevorderen is een 'integratieka
ravaan. Allochtone en autochtone rolmodellen moe
ten door het land trekken om het wederzijdse begrip
te bevorderen. Ook gaat Verdonk moskeebesturen
oproepen jaarlijks een keer hun deuren voor belang
stellenden te openen. Dat zou moeten uitgroeien tot
een Nationale Moskeedag, in navolging van de lan
delijke fiets-, molen- en museumdagen.
nog ruim vijfenveertig miljard euro in de zorg om",
aldus Hoogervorst. Op de sector sport wordt niet be
zuinigd.
Volgens Bas Vos, voorzitter van de Landelijke Huis
artsenvereniging zal de no-claimregeling ook ten
koste gaan van de kwaliteit van de zorg. „Patiënten
die lang of te lang wachten met een bezoekje aan de
dokter kunnen van een griepje een longontsteking
krijgen. En dat is niet eens het ergste. Iemand die
kanker onder de leden heeft, kan zelfs in een levens
bedreigende situatie terecht komen. Nee, een no-
claimregeling voor de huisarts is contraproductief."
Hoofdpunten begroting VWS
- In de zorg gaat in 2005 45,9 miljard euro om, inclusief de eig
betalingen van ruim 4 miljard euro. In 2004 is dat 44,8 milja r
inclusief bijna 2,5 miljard aan eigen betalingen.
- Verpleeghuizen en ziekenhuizen moeten meer mensen voor
geld gaan helpen. Dat scheelt in totaal 524 miljoen euro op
- Een behandeling tegen snurken, ooglidcorrectie, operatie aa
buikwandcorrectie en een hersteloperatie na sterilisatie wor
meer vergoed door het ziekenfonds. Ook borstoperaties ven
het pakket, tenzij het om kankerpatientes gaat
- Laxeermiddelen, kalktabletten, pillen tegen allergie, anti-dia J
en middelen tegen braken worden voor chronisch zieken wf
Dat kost 12 miljoen euro.
- Er komt 13 miljoen euro extra voor het 'zittend ziekenvervoe
chronisch zieken en gehandicapten naar de dokter.
- Er komt één loket voor de jeugdzorg, er gaat 25 miljoen extr
voor jongeren die nu wegens plaatsgebrek in een jeugdgev.
en er is 4 miljoen euro extra voor verbetering van de jeugdz
Minister Verdonk maakt vaart met het uitzetbeleid. Foto: GPD/Evert-Jan Daniels
den haag/gpd - Patiënten moeten volgend jaar meer
zelf opdraaien voor de kosten. Dat is ook niet zo gek
omdat burgers hun gezondheid voor een groot deel
in eigen hand hebben, meent het ministerie van
volksgezondheid. Dertig tot vijftig procent van de
klachten zijn het gevolg van ongezond gedrag zoals
roken, te vet eten of te weinig bewegen, zo heeft mi
nister Hoogervorst laten uitrekenen.
Per 1 januari 2005 voert het ministerie een 'no claim'
van 250 euro in, bovenop de ziekenfondspremie. Wie
minder dan 250 euro aan zorgkosten 'consumeert'
krijgt de rest van het geld aan het eind van het jaar
weer terug. Gemiddeld zal dat restbedrag zo'n zeven
tig euro per verzekerde zijn, schat het ministerie.
Chronisch zieken zijn wel het hele bedrag kwijt. De
maatregel levert bijna anderhalf miljard euro op.
Ook volgend jaar moet Hoogervorst weer flink bezui
nigen. Zo worden de kosten voor flapoor-operaties,
hersteloperaties na sterilisatie en het verwijderen van
vet uit de buik niet meer vergoed. In zijn begroting
wijst Hoogervorst er fijntjes op dat de zorgkosten in
1997 nog 260 euro per maand per burger bedroegen
en inmiddels zijn opgelopen tot 460 euro per maand.
Zonder bezuinigingen zouden de wettelijke premies
voor een volwassene al ruim 500 euro per maand be
dragen.
Voor het komend jaar heeft Hoogervorst, onder druk
van de Tweede Kamer, ook nog wat extra geld gere
serveerd. Zo krijgen chronisch zieken bepaalde zelf
zorggeneesmiddelen (onder meer laxeermiddelen)
weer vergoed en wordt geïnvesteerd in zittend zie-
kenvervoer (totaal 25 miljoen). Ook wordt 25 miljoen
extra gestoken in de bestrijding van infectieziekten.
„Schraalhans is geen keukenmeester. Er gaat toch
