'Wij zijn dè IJsselmeer specialist' j
TOERISME
duurder
Papieren vliegticket wordt
Gouden Cirkel: voormalig Zuiderzeegbied één toeristische regio
Musea van de Zuiderzee
De loods ziet er aan de buiten
kant saai uit maar als je door de
deur gaat kom je in een para
dijsje voor autoliefhebbers. In
de nieuwe attractie Mahymobi
les, gelegen in Leuze-en-Hai-
naut, een stadje tussen Ath en
Tournai in België, staat een deel
van de verzameling van de ge
passioneerde autoverzamelaars
Ghislain Mahy en zijn zoons
Ivan en Hans. De 112 auto's die
in Mahymobiles staan, zijn af
komstig uit de hele wereld en
hebben veelal een boeiende ge
schiedenis. Met passie weten
de Mahy's bijna over elke auto
een smeuïg verhaal te vertellen.
Het museum draait vrijwel he
lemaal op vrijwilligers die even
eens op afspraak voor een
rondleiding zorgen. De nieuwe
attractie Mahymobiles zal in de
toekomst nog worden uitge
breid. De echte autogek kent de
naam Mahy al van een ander
museum: in Autoworld Brussel
staan ook 250 auto's van 'de ver
zameling Mahy. Die verzame
ling omvat in totaal ongeveer
600 auto's en is daarmee de
grootste en meest gevarieerde
ter wereld.
Voetballen in
Engeland
Ferrymaatschappij DFDS Sea
ways gaat ook deze winter weer
met voetballiefhebbers op stap.
Het bedrijf heeft kaartjes inge
kocht voor thuiswedstrijden
van de Engelse voetbalclubs
Newcastle United en Middles
brough, beide uitkomend in de
Engelse Premier League. Dit
nieuwe voetbalseizoen speelt
Patrick Kluivert bij Newcastle
United (naast spits Mark Vidu-
ka), het team van Middlesbrou
gh telt vier Nederlanders: Has-
selbaink, Reiziger, Zenden en
Boateng. DFDS Seaways heeft
rorid de wedstrijden vierdaagse
arrangementen-samengesteld.
Deze behelzen"de overtocht van
IJmuiden naar Newcastle en te
rug, het ticket voor de betref
fende wedstrijd en één hotel
overnachting in Engeland
Meer informatie over
speelschema's en prijzen is te
verkrijgen bij de ANVR- reisbu
reaus en via internet:
www.dfdsseaways.nl.
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 204
Paradijsje voor
autogekken
door Monique Leijser
In navolging van de ontwikke
lingen in Amerika, rukt ook in
Europa het elektronische vlieg
ticket op. Steeds meer lucht
vaartmaatschappijen willen af
van het papieren ticket.
Niet meer in spanning afwach
ten of het vliegticket wel op tijd
wordt afgeleverd, geen zweet
druppels meer omdat je het tic
ket niet zo snel kunt vinden in
de handbagage. Wie moeite
heeft met deze moderniteit kan
nog eventjes genieten van het
fysieke vliegbewijs, voor iets
meer geld. Maar binnen nu en
een paar jaar is het papieren
ticket verleden tijd.
Een vliegreis boek je bij het
reisbureau of bij de betreffende
luchtvaartmaatschappij, via de
telefoon of internet. Alle (per
soonlijke) gegevens worden in
het computersysteem van de
luchtvaartmaatschappij inge
voerd en er wordt een ticket
uitgeprint. Normaliter worden
deze tickets met vluchttijden en
vluchtschema's na verloop van
tijd thuisbezorgd of krijg je een
telefoontje dat ze klaar liggen
om te worden opgehaald. Me
nigeen herkent de spanning als
dit bericht op zich laat wachten
tot vlak voor vertrek.
Het elektronische ticket, ook
wel e-ticket genoemd, brengt
hier verandering in. De gege
vens worden nog steeds in de
computer ingevoerd, er wordt
alleen geen ticket meer uitge
print. Het ticket blijft als het
ware in de computer. Zodra je
hebt geboekt, draagt de lucht
vaartmaatschappij de verant
woordelijkheid voor het ticket.
Als bewijs dat je daadwerkelijk
een vliegtuigstoel hebt gereser
veerd (en betaald) ontvangt je
concrete plannen om een toe
slag te heffen op papieren tic
kets, maar denkt er wel over na.
Volgens KLM-woordvoerder
Eddini voert de KLM een toe
slag van 10 tot 20 euro per pa
pieren ticket in. Voor bestem
mingen waar nog geen e-tic-
keting is ingevoerd, blijft het
papieren ticket onbelast.
Het is overigens verstandig al
tijd het reserveringsbewijs en
reisschema mee te nemen.
Voor veel (veelal overzeese) lan
den moet je namelijk op ver
zoek van de immigratiedienst
kunnen aantonen dat je over
een retourvlucht beschikt.
Bestemmingen
Het aantal bestemmingen
waarop e-tickets wordt afgege
ven, groeit gestaag evenals het
aantd luchtvaartmaatschappij
en dat hiermee werkt. Het eind
doel: afschaffing van alle papie
ren tickets. In Amerika is men
al bijna zo ver. De Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij Conti
nental zal na 2004 geen tickets
meer uitprinten, voor welke be
stemming dan ook.
In Europa is e-ticketing moge
lijk bij de grote (inter) nationale
luchtvaartmaatschappijen en
hun partners, zoals KLM, Luft
hansa en British Airways. Dat
wil niet zeggen dat je voor alle
bestemmingen waarop deze
maatschappijen vliegen, e-tic
kets kunt krijgen. Immers, ook
in het buitenland moet men
over de juiste apparatuur be
schikken.
Momenteel zijn voor de meeste
Europese bestemmingen met
internationale luchthavens e-
tickets verkrijgbaar, met uitzon
dering van een aantal steden in
de voormalige Oostbloklanden.
KLM heeft inmiddels 90% van
de bestemmingen wereldwijd
gedekt. Het systeem werkt nog
niet feilloos als je met verschil
lende luchtvaartmaatschappij
en reist of als je van maat
schappij wilt veranderen. Niet
alle luchtvaartmaatschappijen
accepteren elkanders e-tickets;
in dat geval ontvang je alsnog
een papieren ticket.
Alleen de goedkope prijsstun-
ters, de zogenoemde low cost
carriers zoals Basiq Air, Ryan
Air en SkyEurope bieden voor
al hun bestemmingen e-tickets
aan. Sterker nog, zij hebben de
papieren tickets al een tijdje af
geschaft.
E-ticketing houdt ook de Ne
derlandse chartermaatschap
pijen bezig. Martinair verwacht
voor het eind van 2005 gereed
te zijn voor e-ticketing en
Transavia is al in de strijd. Zo
biedt Transavia voor ruim 20
vakantiebestemmingen van de
reisorganisatie GoGo Tours/
Sunweb Vliegreizen sinds april
2004 alleen nog e-tickets aan.
Vakantiegangers die zo'n geor
ganiseerde vakantie per charter
boeken, zullen in dat geval ook
geen vliegticket meer vinden bij
hun reispapieren.
Inchecken
Boekje via internet een e-ticket,
dan kunt je in de regel ook van
af je eigen computer inchecken
en een stoel uitzoeken. Bij som
mige maatschappijen, zoals de
KLM, kunt je ook direct een in-
stapkaart uitprinten; bij andere,
zoals Lufthansa is dat nog niet
mogelijk. De bagage geef je op
de luchthaven af bij speciale
balies, de zogenoemde 'drop
off-points', waar de wachtrijen
vooralsnog minder lang zijn
dan die bij de gewone incheck-
balies.
Ook zijn er op de - veelal inter
nationale - luchthavens specia-
E-ticketing via
eigen computer1-
Ga naar de website
betreffende luchtvi
maatschappij. ,jti
Selecteer je bestem st
en de gewenste dal
Voer je persoonlijk
vens in.
Boek de betreffend|it{
vlucht.
Indien e-ticketing
betreffende besten 15
mogelijk is, komt d 0 p
regel automatisch
boeking in beeld.
Check eventueel oi
Ie zuilen waar p
kunnen inchecken. D<
checkzuilen zijn vaak 1,0
aan een bepaalde lucl
maatschappij, zoals K <ei
hansa of British Airwa *ei
Zo heeft de KLM op S
veertig incheckzuilen,
KLM-passagiers en de
giers van de KLM-paii
als Air France, Kenia
NorthWest Airlines, kifen
checken. Passagiers v<
Air kunnen hier evene
recht. Ook British Airv
Lufthansa hebben op
dergelijke check-in-m
Bij deze machines kar c
een instapkaart wordefei
Print
Met welk soort ticket 1 1(
welke reisgezelschapj
online check-in moge
hangt af van de luchtt
schappij. Wie met kin
reist, kan bijvoorbeelr
tish Airways niet zelf i ss.
is
Voor meer informatiejlTF
.klm.nl (zie 'incheckenis 1
ket'), www.consumerm1
.nl (zie 'vervoer en reim^
www. m iragetra vel. n //Het
'links, informatie oveÈD 1
;S"
De prijzen in de Sneeuwgids van
Arke zijn nu al aangepast.
Arke zet mes
in de prijzen
De wintergids ligt nog maar
koud een paar weken bij de
reisbureaus of reisorganisatie
Arke komt al met een tweede
editie. In de herziene Sneeuw-
vakanties-gids zijn de prijzen
van ruim veertig hotels en ap
partementen naar beneden bij
gesteld. Arke heeft de gidsen
van de concurrentie erbij ge
pakt en moest concluderen dat
de eigen prijzen niet de laagste
waren. Dat wilde de touropera
tor niet over zijn kant laten
gaan dus werd het mes gezet in
de prijzen van een kleine tien
procent van de aangeboden ac
commodaties in Duitsland,
Frankrijk, Italië, Oostenrijk,
Tsjechië en Zwitserland.
Samen
sterker
Airtrade Holding B.V, bekend
van Vliegwinkel.nl en reisbu
reauketen VakantieXperts Rot-
tink gaan vanaf 1 januari 2005
samen verder onder de naam
Airtrade. Beide ondernemingen
maken deel uit van BCD nv.
Door integratie van deze werk
maatschappijen ontstaat één
van de grootste reisorganisaties
van Nederland met circa 700
medewerkers, meer dan 100
reiswinkels en 350 miljoen euro
omzet. Gezamenlijk vervoeren
beide zusterondernemingen in
2004 zo'n 900.000 passagiers.
Het hoofdkantoor van Vakan
tieXperts verhuist van Hengelo
naar Haarlem, waar het hoofd
kantoor van Airtrade is geves-
Ilgd-
De Hupmobile Torpedo, een van
de beauty's in nieuwe Belgische
attractie Mahymobiles. Foto:
Mahymobiles/M.Weber.
een reddingsboot, een gemaal.
Daar kunnen wij prima arran
gementen voor bedenken. Of
arrangementen voor het eten
van IJsselmeerproducten en
streekgebonden gerechten."
Daarbij luistert Van Dijk niet al
leen naar zijn huidige bestuur
lijke opdrachtgevers, maar ook
naar het toeristisch zakenleven,
in de nabije toekomst mogelijke
nieuwe partners van zijn 'Gou
den Cirkel'. „In 2002 werd in de
IJsselmeerregio door bijna
900.000 landtoeristen 160 mil
joen uitgegeven - door water
toeristen overigens nog eens
Electronisch-ticketing rukt op. In de hal van Luchthaven Schiphol worden steeds meer e-ticketingcompu-
ters geplaatst. Foto: GPD/Roland de Bruin
een bevestiging, met daarop het
reserveringsnummer, de
vluchtroute en de tijden van
vertrek en aankomst.
Toeslagen
Deze bevestiging is, anders dan
het ticket, geen waardedocu-
ment. Wie het kwijt raakt, kan
eenvoudig een kopie daarvan
opvragen bij de luchtvaart
maatschappij. Voor een e-ticket
heb je niet per se een computer
en een internetverbinding no
dig. Je kunt het ook telefonisch
boeken of via het reisbureau,
vaak tegen extra administratie
kosten.
Wie overigens een ticket via in
ternet reserveert - een e-ticket
of een papieren ticket, dat
maakt niet uit -, krijgt in de re
gel kortingen van zo'n 5 tot 10
euro afhankelijk van de lucht
vaartmaatschappij.
Een e-ticket kan dus niet kwijt
raken of worden gestolen en je
hoeft niet meer te vrezen dat
het ticket te laat wordt bezorgd.
De rechten van een passagier
met een e-ticket zijn gelijk aan
die met een papieren ticket. Al
lemaal prima voordelen die de
luchtvaartmaatschappijen ui
teraard noemen bij de promo
tie van dit nieuwe systeem.
Hun uitgangspunt is uiteraard
het geld dat ze besparen voor
de verwerking en de verzending
van de tickets, gemiddeld zo'n 5
tot 6 euro per ticket aldus de
Consumentenbond.
Hiervan zie je niets terug in de
prijs van een vliegticket. Inte
gendeel. Wie per se een papie
ren vliegticket wil ontvangen
terwijl er e-tickets op de betref
fende vlucht mogelijk zijn, zal
daarvoor in de nabije toekomst
extra gaan betalen. Lufthansa
bijvoorbeeld heeft nog geen
dat hij vindt dat toeristisch Ne
derland meer baat heeft bij een
indeling in toeristische regio's
dan bij provincies. „Toerisme
houdt zich niet aan provincie-
en gemeentegrenzen."
Van Dijk is blij met het toeristi
sche thema 'water' dat het
NBTC voor volgend jaar heeft
gekozen. In het bijzonder het
subthema 'water en historie'
spreekt hem aan. „Eigenlijk zou
ik dit wel exclusief voor het IJs-
selmeergebied willen claimen",
zegt hij. „Wij moeten de kans
grijpen en laten zien dat onze
regio alles in huis heeft dat met
water en historie te maken
heeft." Daarbij wijst hij op de
vele oude Zuiderzeestadjes met
hun markante havens, musea,
historische panden, scheeps
werfjes, oude beroepen als net
ten boeten en paling roken.
„Ik zie ons als dè IJsselmeer-
specialist", zegt Van Dijk zon
der blikken of blozen. „Wij bie
den het totale pakket." Met
overigens ook moderne varian
ten als werven, jachthavens,
hotels, campings, restaurants
en zeil-, wandel-, fiets- en auto-
Het promoten van het Usselmeer
(gebied) als één toeristische re
gio. Dat is het doel van 'De Gou
den Cirkel'. Provincies en ge
meenten langs de voormalige
Zuiderzee werken daarin samen.
Grensoverschrijdend, dat wel,
maar nog lang niet grensloos.
door Gerard Chel
Dat het Nederlands Bureau
voor Toerisme en Congressen
(NBTC) volgend jaar 'water'
heeft uitgeroepen tot hèt toeris
tisch thema komt voor het IJs-
selmeergebied als geroepen.
Juist ook omdat aan 'water en
geschiedenis' weer apart aan
dacht wordt besteed. .Als er
iets is dat in deze regio volop te
zien is, is dat de cultuurhisto
rie", zegt Rob van Dijk. „Die
bovendien onlosmakelijk ver
bonden is met het IJsselmeer.
Het is voor ons hèt moment te
laten zien wat wij voor bijzon
ders in huis hebben."
Van Dijk mag leiding geven aan
'De Gouden Cirkel', een samen
werkingsverband van een aan
tal provincies en gemeenten
langs de voormalige Zuiderzee,
waartoe enige jaren geleden de
Vereniging van Zuiderzeege-
meenten het initiatief nam.
„Wij zijn er om de toeristische
mogelijkheden van het gehele
IJsselmeergebied te promoten",
vat Van Dijk simpel samen.
Helemaal zonder slag of staat
gaat dat niet. Zo doen de pro
vincies Utrecht en Gelderland
niet mee. Wel een beetje begrij
pelijk vindt Van Dijk. „Utrecht
grenst alleen met Spakenburg
aan het water en Gelderland
heeft het probleem dat stadjes
als Harderwijk en Elburg zich
ook als Veluwse gemeente pro
fileren." Van de bijna veertig
gemeenten rondom de voor
malige Zuiderzee zijn er nu
slechts veertien participant, al
verwacht Van Dijk dat dat aan
tal over een jaar of twee, drie op
twintig ligt.
Toch verloopt juist op lokaal ni
veau, met de plaatselijke VWs
bij voorbeeld, de samenwerking
uitstekend. Met enkele provin
ciale VWs gaat het moeizamer.
„Helaas worden wij als concur
rent gezien. Ik begrijp dat niet.
Natuurlijk, een provinciale VW
wil de eigen regio promoten,
daar is niks mis mee, maar be
nader het nu eens vanuit de
toerist. Hij wil leuke stadjes
zien, ergens varen, eten, over-
Zeven musea in steden rond het IJsselmeer
hebben op initiatief van 'De Gouden Cirkel'
tot en met december exposities van
'Vreemde Verzamelingen'. Merkwaardige,
grappige, serieuze of uitzonderlijke collec
ties die hun oorsprong vinden in de Zui
derzee of de Zuiderzeeballade worden ge-
exposeerd.
Zo worden slavenkralen tentoongesteld,
zilveren reukdoosjes, schilderijen geïnspi
reerd door de zee, spreuken en vertellin
gen, gewichten, scheepsmodellen en (zee)
kaarten. Voor kinderen hebben enkele mu
sea knutselmiddagen, zijn er speciale kin
derrondleidingen en kan de jeugd mee
doen met een wedstrijd 'wie maakt de
mooiste Zuiderzeebox'.
De deelnemende musea zijn: 't Vurhuus in
Spakenburg (www.vurhuus.nl), het Stads
museum Harderwijk (www.stadsmuseum-
harderwijk.nl), het Jopie Huisman Museum
in Workum (www.jopiehuismanmuseum-
.nl), het Nederlands Scheepvaartmuseum
in Amsterdam (www.scheepvaartmuseum-
.nl),(het Zuiderzeemuseum Enkhuizen
(www.zuiderzeemuseum.nl), het Westfries
Museum in Hoorn (www.wfm.nl) en het
Gemeentemuseum Elburg (www.mu-
seumelburg.nl). Algemene informatie:
www. goudencirkelnl.
Gemeenten en provincies langs IJsselmeer en Randmeren promoten
gezamenlijk het voormalige Zuiderzee-gebied. Foto: Gouden Cirkel
routes. Vorig jaar nam de 'De
Gouden Cirkel' het initiatief
voor 'Sail Track', waarbij met
traditionele zeilscheden een
soort van lijndienst over het IJs
selmeer wordt gevaren. Hoewel
dat eerste jaar minder succes
vol was dan gehoopt, kreeg het
project wel de prijs voor het
meest innovatieve op toeris
tisch gebied.
„Zo zijn er veel meer mogelijk
heden ons als eenheid te pre
senteren. Denk bij voorbeeld
aan het slapen op bijzondere
locaties die een link hebben
met het water: een vuurtoren,
150 miljoen. Terwijl on
tien procent van Neder
omvat, vormden deze i
sten nog geen vier proc
alle toeristische inkoms
zit dus een gat van zes 1j
cent." Van Dijk is vastb v
dat gat te dichten. „Die 1
cent is onze groeipoten
Een begin van samenw ij
met Pharos, de reistak t
ANWB, is er al om de ri
promoten als prima be
ming voor een herfstva d
met kinderen en via he j
wil hij zich specifiek op
en Oosteuropese reizig
ten. „Uit onderzoek bti tb
de belangstelling voorl lp
kanties in ons land toei
zowel bij Nederlanders !r
bij buitenlanders. Het I
meergebied is bij uitsti
gio voor zulke korte tri|
rs
De Gouden Cirkel, Post t
8200 AM Lelystad, tel: L n
286777, e-mail info@gt
kel.nl, www.goudencir S(
Deelnemende provincit lil
Friesland, Overijssel, F, *j
en Noord-Holland; ,t
Participerende gemeen .1
demblik, Enkhuizen, H 'e
Edam/Volendam, Marl
nickendam, Almere, Le v
Zeewolde, Bunschoten! e
burg, Harderwijk, Kam D-
Steenwijk/Giethoorn/Bi
Vollenhove/Ossenzijl, je
ten/Rijs/Oudemirdum tn
ren/Koudum/
Hindeloopen/Workum.
Volgend jaar komen di nr
der geval Warder, Muit (a
Lemmer bij. ?hl
Rob van Dijk bij een kaart van de 'Gouden Cirkel', het gebied rondom
het Usselmeer. Foto: GPD/Roland de Bruin
nachten. Dan zal het hem worst
wezen in welke provincie dat
ligt. Ga je zelf maar na wanneer
je naar de Zuidffanse kust wil.
Boeit het je dan in welk depar
tement dat strand ligt?"
Van Dijk denkt dat ook de niet-
deelnemende provincies en ge
meenten uiteindelijk tot inkeer
komen en dat „zij onze activi
teiten als aanvullend zien. Ik
vind het kortzichtig dat sommi
gen alleen kijken of de eigen
plaats lekker druk is met toeris
ten terwijl in de buurgemeente
geen ziel rondloopt. We moeten
het IJsselmeergebied écht meer
als een eenheid presenteren,
met name voor de buitenlandse
toerist."
Dit gezegd hebbend klink het
uit zijn mond niet zo vreemd
Een van de initiatieven van de 'Gouden Cirkel': Sail Track, varen met traditionele zeilschepen langs historische havenstadjes van de voormali
ge Zuiderzee. Foto: GPD/Roland de Bruin
Kampen, een van de karakteristieke Zuiderzeestadjes.
Foto: Gouden Cirkel).