Verdachten
filmden
'doelwitten'
BINNENLAND1
Fregat Tjerk Hiddes op anti-terreur missie
Geheime onderhandelingen over prijs HSL
Bestuurders al jaren machteloos tegen hatelijke spreekkoren
YA
IDE M
Vier mogelijke terroristen vast
Nederland scheldt Antillen schuld van 48 miljoen kwijt
I
Restauratie Amerongen
reuk door
li constructie
i- Een constructiefout
gak van het knakken
;0 meter lange bin-
hip No Limit. Dat
5pectie Verkeer en
gisteren bekendge-
1 gloednieuwe schip,
ii doormidden brak
ensluis van IJmui-
iiet te zijn gebouwd
iport van nat
itwerpers zijn er van
van uitgegaan dat
bestemd voor het
droge lading. De
het gebruikte mate-
jitgevoerde bereke-
gebaseerd op deze
mderstelling.
nineel uit
gp Schiphol
jDe politie heeft op
Schiphol een Israë-
leel aangehou-
ienbaar ministerie in
:eft de recente arres-
•n bevestigd. De
gebeurde op ver-
dtie in Antwerpen.
It dat de Israëliër
:c-pillen liet smok-
iu bovendien een
•rvullen bij andere
JC ctiviteiten in Israël.
1 ^Israëlische politie is
jeruime tijd een van
êzochte personen in
ildt hij als zeer uitge-
ichte moord
en tbs
De rechtbank in
leeft gisteren de
t tegen een 37-jarige
leldoom aangehou-
jetuigenverhoor. De
heeft bekend dat hij
ft dit jaar zijn 32-jari-
bte heeft doodge-
de buurt van het
lijn-lijf-huis in Koog
bi. Op verzoek van de
In zijn advocaat gaat
k twee deskundigen
iter Baan Centrum
fctuige. De verdachte
(ens met de manier
i hun rapport
ireven. Ook is hij
[met hun advies aan
k om hem tbs met
l op te leggen.
se studie
dinsdag 14 SEPTEMBER 2004
elzijn
den haag/gpd - Wedstrijden zijn ervoor stil
gelegd of zelfs gestaakt. Housemuziek is inge
zet om het verbale geweld te overstemmen.
Stadionspeakers roepen fans op zich te gedra
gen. Toch lijkt geen kruid gewassen tegen
kwetsende spreekkoren. Voorlopig dieptepunt
vormde de wedstrijd ADO Den Haag-Ajax van
zondag
Voorzitter Ike Simoncini van de supporters
vereniging van ADO Den Haag vindt de op
hef over de spreekkoren over Sylvie Meis
overdreven. Ja, de teksten over de vriendin
van Ajacied Rafaël van der Vaart waren on
fatsoenlijk. Maar ze staan volgens hem in
geen verhouding met andere dingen die in
stadions worden geroepen. „Zoals racisti
sche leuzen of oerwoudgeluiden. Daar tre
den we als supportersvereniging tegen op.
We fluiten spreekkoren zoals 'Hamas, Ha
mas alle joden aan het gas' weg en dat
werkt."
Toen Feyenoorder Piet Romein bijna vijfen
dertig jaar geleden 'hondenlul' riep naar een
scheidsrechter, en daarmee de aanzet gaf tot
het bekende spreekkoor 'hi ha hondenlul',
fronsten de voetbalbobo's al hun wenkbrau
wen. Wat moesten de autoriteiten hier aan
doen? Tientallen werkgroepen en hatelijke
spreekkoren later weten de bestuurders nog
steeds niet wat hen te doen staat.
Stadionverboden, geldboetes, punten aftrek
ken, wedstrijden stilleggen, duelleren zonder
publiek, de supporters overstemmen met
keiharde muziek; het is allemaal al eens ge
opperd of uitgeprobeerd. De praktijk wijst
uit dat de verantwoordelijken tandenknar
send toezien en -horen hoe alle fatsoensnor
men op de velden geregeld met voeten wor
den getreden.
Vorige maand adviseerde het 'Auditteam
Voetbalvandalisme', onder voorzitterschap
van oud-staatssecretaris voor sport Vliegen-
thart, dat eerder en harder ingegrepen moet
worden tegen hatelijke spreekkoren en dat
de bevoegdheid daartoe voortaan bij de bur
gemeester moet liggen en niet meer bij de
scheidsrechters.
De Haagse burgemeester Deetman had zon
dag geschiedenis kunnen schrijven door de
wedstrijd ADO Den Haag-Ajax voortijdig af
te blazen, maar hij zag hier na overleg met
de politie van af. Want, zo luidde de verkla
ring, na een eerste waarschuwing hadden
hem geen afkeurende signalen meer bereikt.
Koos Roeg, supporterscoördinator van ADO
DenHaag: „Als ik hoor dat geen arrestaties
zijn verricht, dat geen schade is aangericht
en dat ADO ook nog eens een fantastisch re
sultaat heeft geboekt, dan hebben we het
nog niet zo slecht gedaan. Dat Sylvie Meis
een uur lang voor hoer is uitgemaakt, het zij
zo. Zo belangrijk is die tante niet, en zeker
niet om er een wedstrijd voor stil te leggen."
Manager veiligheid Willy Wientjes van Go
Ahead Eagles meent dat alleen rigoureuze
maatregelen kwetsende spreekkoren nog
kunnen uitbannen. Toch is Wientjes tevre
den over de aanpak die de eerste-divisieclub
vorig seizoen heeft gekozen. Via posters met
clubprominenten en flyers roept Go Ahead
de supporters op geen dodelijke ziekten of
andere verwensingen door het stadion te la
ten galmen. „Ik heb het idee dat de spreek
koren zijn afgenomen. Steeds als het feno
meen de kop op steekt, gooien we er weer
wat flyers tegenaan. Maar het helemaal uit
bannen is een utopie. Je hebt altijd wel een
groepje dat het verpest."
Maar moet je je daarbij neerleggen? Voetbal
supporters op internet vinden van niet „Die
spreekkoren zijn asociaal. Het kan een keer
gebeuren, maar dit ging de hele wedstrijd
door. Aanpakken die zooi, met boetes, of la
ten spelen zonder publiek, net zolang tot ze
er mee kappen."
De KNVB deelt boetes uit en overweegt wed
strijden zonder fans te laten afwerken. Maar
daarmee raak je ook de goede supporters.
Voor de Samenwerkende Organisaties Voet
balsupporters reden om dit plan af te schie
ten.
Zondag bestreed ADO Den Haag de spreek
koren door keiharde muziek te draaien. Di
recteur Robert Langenbach stelt dat het
werkte, maar hij betwijfelt of dit de gewenste
oplossing is. „Je hebt dan het gevoel in een
discotheek te voetballen. Dat lijkt me niet de
prettigste manier van spelen."
Hij betreurt het gedrag van zijn supporters,
maar stelt dat ook de Ajax-fans niet vrijuit
gaan. Die riepen volgens hem teksten als
'Steek een mes in het vlees van een kanker-
Hagenees'. „Daarmee wil ik niets wegschui
ven, maar alleen aangeven dat het niet alleen
bij onze club speelt Het is een landelijk fe
nomeen waar we snel een eind aan moeten
maken."
De supportersvereniging van Feyenoord
kwam in oktober 2002 met de campagne 'Le
gioen tegen kanker'. Zes weken lang werden
de supporters in de media geconfronteerd
met advertenties waarop zieke kankerpatiën
ten stonden. Volgens voorzitter Eric van
Dorp van de vereniging een succes. „Sinds
dien hoor je het woord kanker zelden. Na
tuurlijk ban je spreekkoren met dergelijke
acties niet helemaal uit, maar het helpt."
a'- Tweeduizend Ne-
krijgen dit najaar
ïes onderzoek onder
t- ragen over ziekte en
tel, criminaliteit, wel-
f- .i, democratie en in-
ït iftzelfde onderzoek
laifcjkertijd gehouden
isao andere Europea-
beinden. Dat heeft een
nfliler van de Radboud
eeif in Nijmegen giste-
gemaakt. Prof. dr. R.
de Radboud Uni-
It het Nederlandse
Europees Sociaal
dat in opdracht van
Commissie wordt
Een bemanningslid van het fregat Hr. Ms. Tjerk Hiddes neemt in de haven van Den Helder afscheid van zijn partner. Foto: ANP/David van Dam
canner
aastricht
- De Faculteit der
van de Universiteit
krijgt vandaag
ifdscanner van Ne-
!t deze MRI-scanner
:eerd hersenonder-
verricht, aldus de
e scanner be-
;n zeer krachtig
„2|d. Het elektronische
bij uitstek geschikt
- n met claustrofobie
deren, omdat alleen
de scanner wordt
Tijdens het scannen
rest van het li
egen.
int Nomads
ar beroep
I- De 41-jarige pre-
pe inmiddels be-
burgse motorclub de
eft hoger beroep
i tegen de beslis-
rechtbank om hem
tie maanden in voor-
jtenis te houden. De
samen met tien
verdacht van de
drie Nomads in fe-
dit jaar. Vorige week
e rechtbank dat alle
Nomads vast moeten
(periment
lumafonds
te sms-actie waar
in afonds geld voor
Jpg van reuma pro
pen te krijgen, heeft
Teinig opgeleverd,
jet fonds ermee
illen gewoon een
ftgroep bereiken.
gen ook reuma,
iet experimenteren
Jn hoe we hen het
'en bereiken", aldus
foerster gisteren. Het
jgramma Radar
Ster dat 30 tot 50
ode 1,10 euro per
jtstreeks naar de te-
schappij gaat.
den helder/anp - Het M-fregat Hr.Ms.
Tjerk Hiddes met aan boord 180 be
manningsleden is gisteren vertrokken
voor een militaire missie van vier maan
den rond het Arabisch schiereiland. Ne
derland stelt het fregat ter beschikking
op verzoek van de Verenigde Staten om
mee te helpen bij het controleren van
het scheepvaartverkeer op terroristische
activiteiten.
Naast het vergaren van inlichtingen en
het escorteren van marineschepen in
specteert de Tjerk Hiddes op verzoek
van het commandocentrum in Bahrein
ook verdachte schepen.
Volgens commandant Paul de Leeuw
heeft hij echter niet het mandaat om
schepen te enteren als er bij voorbeeld
sprake is van gewapend verzet. In dat
geval moeten de Amerikanen een ande
re oplossing zoeken.
Ook zal Nederland zelf geen arrestaties
verrichten. De nog immer voortduren
de onduidelijkheid over de juridische
status van terroristische arrestanten in
Amerikaanse gevangenschap weer
houdt de regering ervan mensen te ar
resteren die ze aan de VS moet overdra
gen.
Een ander probleem waarmee het Ne
derlandse fregat te maken kan krijgen,
zijn bootvluchtelingen. Ook die mag de
commandant in principe niet aan
boord nemen, behalve als er een viuch-
telingenschip in een acute noodsituatie
verkeert. De Leeuw mag in andere ge
vallen wel humanitaire hulp verlenen,
bij voorbeeld door een schip op sleep
touw te nemen als daar reden voor is.
De Tjerk Hiddes zal voornamelijk actief
zijn in de Golf van Oman, de Straat van
Hormuz en de Perzische golf. Éind ja
nuari volgend jaar keert het schip weer
terug in Den Helder.
(advertentie)
Mijn uitvaart? Geen idee...
Met Yarden geeft u er
samen vorm aan!
bel 0800-1292
of surf naar www.yarden.nl
den haag/anp - De Neder
landse Antillen hoeven ten
minste 48 miljoen euro schuld
niet terug te betalen aan Ne
derland. Dat heeft minister De
Graaf (Koninkrijksrelaties) af
gesproken met premier Ys van
de Antillen. De Antillen krijgen
verder nog voor minstens 27,5
miljoen euro steun.
Het ministerie van binnen
landse zaken heeft de bedra
gen gisteren naar buiten ge
bracht. Anderhalve week gele
den had Ys al verteld dat de af
spraken waren gemaakt, zon
der daarbij op de details in te
gaan.
De 27,5 miljoen gaan onder
meer naar een plan om jonge
ren tussen de 16 en 24 zonder
baan verplicht sociale vorming
te laten doen. Dat kan bestaan
uit vrijwilligerswerk of een op
leiding.
Ook komen de kosten van een
armoedeanalyse voor rekening
van Nederland en gaat er geld
naar een programma voor in
tegrale wijkaanpak.
Verder gaat een deskundige
van de Dienst Justitiële Inrich
tingen (DJI) van het ministerie
van justitie de Antillen helpen
bij een plan om snel en goed
koop het aantal cellen uit te
breiden. Om de criminaliteit te
bestrijden, komt er ook een
onderzoek naar gemeenschap
pelijke grenscontroleteams op
de luchthavens van Curagao,
Bonaire en Sint Maarten,
wordt het Nederlandse recher
che samenwerkingsteam RST
breder ingezet en komt er een
keten van walradars.
De kwijtschelding van de 48
miljoen euro schuld is moge
lijk nog maar een begin. Ne
derland is namelijk ook bereid
te praten over de resterende
pakweg 150 miljoen schuld.
den haag/gpd - De directie van de hoge
snelheidslijn-zuid heeft in 1999 in het
geheim met bouwondernemers onder
handeld over de prijs van de spoorlijn.
Formeel wachtten beide partijen nog op
arbitrage over de prijs, maar ondertus
sen probeerden ze een prijsverschil van
1,7 miljard gulden te overbruggen. Tege
lijkertijd was de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit (NMa) al ingeschakeld
om mogelijke bouwfraude aan het licht
te brengen.
Dat bleek gisteren tijdens de verhoren
van de commissie-Duivesteijn, die kos-
tenoverschrijdingen bij megaprojecten
onderzoekt.
De aannemers (de uitvoerders) en de
HSL-directie (de opdrachtgever) wisten
bij de aanbesteding in de verste verte
geen overeenstemming te bereiken over
de prijs.
De directie meende dat het werk voor
3,9 miljard gulden kon worden gedaan.
Volgens de aannemers ging de HSL-zuid
5,6 miljard gulden kosten: een verschil
van 1,7 miljard. Na geheim overleg is
van de prijs van de aannemers zo'n 1,2
miljard gulden afgegaan door de spoor
lijn te versoberen. Maar daarbij sneuvel
den juist veel onderdelen die in de be
groting van de HSL-directie zaten. Zo
werd een betonnen 'afstapperron' langs
het hele traject van 40 kilometer ge
schrapt. Van Oorschot van VolkerWes-
sels, een van de deelnemende bouwbe
drijven, vond dat geen gekke besparing:
„Er bestaat in Nederland geen enkele
spoorlijn waarbij je midden in een wei
land op een perron kunt stappen. Als er
iets loos is en je moet de trein verlaten,
dan zul je eraf moeten springen."
Uiteindelijk kwamen de aannemers en
de opdrachtgever een prijs van 4,4 mil
jard gulden overeen. Inmiddels is de
spoorlijn zoveel duurder gebleken dat
de kosten alweer zijn opgelopen tot de
oorspronkelijke 5,6 miljard. Van Oor
schot heeft al in 2002 voorspeld dat het
bedrag zou oplopen. „We zagen het ge
tal 5,2 miljard bijvoorbeeld 5 heel snel
opdoemen." Van Oorschot legde zijn
zorgen destijds echter alleen bij een top
ambtenaar van Rijkswaterstaat neer. Hij
was niet naar toenmalig verkeersminis
ter Netelenbos gestapt 'om niet te veel
bombarie te maken'.
De aannemers maakten onderling prijs
afspraken, stelde directeur uitvoering
van de HSL Konter vast. De HSL-directie
had het megaproject opgeknipt in vijf
deelcontracten.'Tot teleurstelling van de
directie schreven op die vijf onderdelen
steeds dezelfde zes Nederlandse bouw
ondernemers in, gegroepeerd in vier
consortia van verschillende samenstel-
ling.
De HSL-directie kreeg signalen dat de
zes aannemers vooroverleg hadden ge
pleegd. Konter: „Er was regie door de
aannemers. Alle zes de bouwonderne
mers lieten ineens weten uitstel te willen
van de aanbestedingen."
rotterdam/gpd - Justitie houdt
al anderhalve maand vier 'nieu
we' verdachten van terrorisme
vast op verdenking van de voor
bereiding van aanslagen. Twee
van hen zijn opgepakt terwijl ze
in Den Haag video-opnamen
maakten van mogelijke doelwit
ten. Dat meldt het landelijk par
ket van het openbaar ministerie.
De verdachten komen uit Ne
derland (28 en 21 jaar), Saudi-
Arabië (27) en Jemen (31) en
zitten allen nog in voorarrest.
Vanuit Saudi-Arabië zou mos
limterrorisme worden gefinan
cierd, terwijl Jemen berucht is
omdat het opleidingskampen
voor terroristen herbergt. Bij
huiszoekingen zijn een vuurwa
pen met toebehoren en een ko
gelvrij vest gevonden plus vi
deobanden van mensen die
klaar staan om zelfmoordaan
slagen te plegen.
De Nationale Recherche heeft
de verdachten opgepakt op vrij
dag 30 juli. Dat was vier dagen
na een verdachte autorit van de
Jemeniet en de Saudi door Den
Haag. Daar zagen twee leden
van de Koninklijke Marechaus
see hoe de passagier vanuit de
rijdende auto opnamen maakte
in het centrum. De marechaus
sees volgden de auto en beslo
ten die na enkele minuten te la
ten stoppen.
Bij het bekijken van de video
band zagen ze dat de hele route
vanaf de binnenkomst van Den
Haag via de Utrechtse Baan tot
in het centrum in beeld was ge
bracht. Daarbij bleek dat de ca
mera steeds inzoomde op be
wegwijzeringsborden. Justitie
wil niet zeggen welke route en
welke gebouwen er op de vi
deobanden staan. Meteen na
de aanhoudingen zijn drie wo
ningen in Rotterdam door
zocht.
De rechtbank in Rotterdam ver
lengde vorige week maandag de
voorlopige hechtenis van de
verdachten. Het onderzoek
richt zich nu op mogelijke con
necties tussen de verdachten en
radicale islamitische organisa
ties. Ook worden sporen op het
in beslaggenomen vuurwapen
onderzocht.
Volgens J. Taekema, advocaat
van de 28-jarige verdachte, zijn
de vier mannen praktiserend
moslim en spreken zeker drie
van hen Arabisch. Behalve van
voorbereiding van terroristi
sche aanslagen worden ze vol
gens de advocaat ook verdacht
van het plannen van moord en
brandstichting. Justitie spreekt
alleen van verdenkingen we
gens voorbereiding van aansla
gen en verboden wapenbezit.
De advocaat vindt dat justitie
de zaak veel zwaarder aanzet
dan de resultaten van het on
derzoek rechtvaardigen.
Volgens justitie is er geen ver
band met de aanhouding van
een andere terrorismeverdach
te, de 18-jarige Samir A. Die is
opgepakt wegens het plannen
van aanslagen op onder meer
Schiphol en kerncentrale Bors-
sele.
In een poging toch nog tot een scherpe
prijs te komen, besloot de directie hier
op de hoogte van het budget prijs te ge
ven: 3,9 miljard gulden. Normaal houdt
een opdrachtgever zijn budget geheim,
om concurrentie tussen de bouwonder
nemers te bewerkstelligen en zo tot een
scherpe prijs te komen. De bouwer die
het werk binnen dit budget kon uitvoe
ren, zou de klus mogen klaren. Als 'belo
ning' stelde de projectdirectie het door
de bouwers gewenste uitstel in het voor
uitzicht. Het plan mislukte. Alle bouw
ondernemers bleken 1 miljard gulden te
hoog te zitten.
Het werk van de commissie-Duivesteijn
wordt momenteel doorkruist door een
onderzoek van de NMa naar bouwfrau
de bij de hogesnelheidslijn-zuid en de
Betuwelijn. Bij de aanbesteding van de
megaprojecten zou op grote schaal frau
de zijn gepleegd. Een aantal getuigen
kon hierdoor niet het hele verhaal ver
tellen.
amerongen - Vrijwilligers restaureren in Kasteel Amerongen gordij
nen uit de 19de eeuw. De provincie Utrecht steekt 3 miljoen euro in
de restauratie van het monumentale kasteel in het gelijknamige
plaatsje, zo werd gisteren bekend. Voor de restauratie van het kas
teel, dat behoort tot de toonaangevende kasteelmusea van het land,
is in totaal 30 miljoen euro nodig. Het is de bedoeling dat het over
grote deel van dat geld uit het zogeheten Kanjerfonds van het Rijk
komt. Foto: ANP/Vidiphoto