REGIO
Korting op onderwijs Zoeterwoude komt hard aan
i
eze kap is voor ons een enorm studieobject geweest'
Lekker lezen en loungen onder Nederlands
Kunstwerk Gnomon
vandalismebestendig
Kort geding
Post tegen
de staat op
11 oktober
Plan voor
bovengrondse
bijzetting
dinsdag 14 september 2oo4
ken been
jmfietsster
jjr - Een 22-jarige Leid-
g met haar
ingereden door een
[utomobiliste uit
l Het ongeluk ge-
1 de kruising van het
Verpad met de Val-
;g in Oegstgeest.
g onstond omdat
jbüiste vanaf de Val-
Veg een te krappe
k naar het Rustenbur-
iitgang in
Idioten
- De Week van de
ig wordt in Voor-
ik dit jaar weer ge-
woensdag 15 sep-
en met woensdag 22
staat Voorschoten in
ran duurzame ver-
i, zoals de fiets en
biting Zonnebloem
pndag 20 september
|m een dagje uit te
let openbaar vervoer.
He dag roept de ge-
netaris van Voor-
feijn medewerkers op
Ifets naar het werk
fcaarnaast zijn er ook
[dagen activiteiten.
n de Vooruitgang is
lef van de Europese
lligersmarkt
rijzen uit
in-De Unie van
heeft de eerste prijs
lop de Vrijwilligers-
irschoten, afgelo-
j. De organisatie
euro in de wacht,
gelet op de aan-
de kraam, de wer-
igers en de uit-
het thema 'Merck
:rck'. De Unie van
is een landelijke or-
iet 20.000 vrijwilli-
loral in de zorgsector
lis ook een gelegen-
ban 50 euro uitge-
O0,et goede doel 'Villa
bfle Ladies Circle
tn-Leidschendam.
een stichting die is
r de ouders van
Ücer overleden jon-
Het echtpaar uit
nwil onderzoek fi-
r de specifieke
iker waaraan Joep
'ergoeding
woudenaar
heïDt - Zoeterwoude-
phues krijgt geen
voor de schade die
Mujben geleden door de
jk Jvan kinderdagver-
Kiphoentje aan de
'eg. Kamphues, die
woont, vindt
acht vanuit de
en de tuin is be
kijkt nu tegen steen
van tegen groen,
is zijn huis hier-
euro in waarde ge
meente wijst zijn
schadevergoeding
zij op basis van on-
>r een in planschade
:erd bedrijf. Dit bu-
leert dat de nieuw-
jitzicht 'niet wezen-
blingetast.
'Kinderen met leer- en spraakproblemen dreigen de dupe te worden'
door Marieta Kroft
zoeterwoude - De aangekondigde bezuinigin
gen van de gemeente Zoeterwoude op het on
derwijs, zijn hard aangekomen bij de basis
scholen. De directeuren en leerkrachten betreu
ren vooral het snijden in de uitgaven op de On
derwijs Adviesdienst (OA, voorheen de school
begeleidingsdienst) en de logopedie. Kinderen
met leer- en spraakproblemen dreigen de dupe
te worden, aldus de woordvoerders van de vier
scholen.
Directeur Zuiderwijk van de Bernardusschool
vreest dat kinderen steeds vaker zijn aange
wezen op de vrijgevestigde logopedie. „Voor
sommige ouders betekent het dat er een fi
nanciële drempel moet worden genomen."
Hij maakt zich ook zorgen over kinderen met
een leerprobleem. „Als er dertig procent van
ons budget wordt afgehaald, dan kunnen drie
tot vier leerlingen minder jaarlijks door de
Onderwijs Adviesdienst worden onderzocht."
Nu is er nog een budget voor zo'n zestien
leerlingen per jaar.
Directeur Slagmolen van de Corbuloschool,
leerkracht Vreeburg van de Klaverweide-
school en directeur Baars van basisschool
Westwoud scharen zich achter Zuiderwijk. Ze
begrijpen best dat de gemeente moet bezui
nigen en dat iedereen zijn steentje moet bij
dragen. Maar dat het mes juist in de OA en de
logopedie wordt gezet, vinden ze jammer. Di
recteur Baars zag het al een beetje aankomen.
„De gemeente wilde de burgers na de belas
tingverhoging van vorig jaar, niet nog een
keer pakken. Het zat er in dat ze de uitgaven
boven op de wettelijke normen een keer zou
schrappen."
Minder erg vinden ze het dat de gemeente
van het schoolzwemmen af wil. De groepen 3
gaan wekelijks naar het zwembad De Does in
Leiderdorp. „In veel gemeenten is er al geen
schoolzwemmen meer", merken Baars en
Zuiderwijk op. Zuiderwijk: „Het is niet de eer
ste keer dat de bezuiniging op het school
zwemmen ter sprake komt. Ik zag het ook wel
aankomen. Leerkrachten en ouders vragen
zich ook wel eens af hoe zinvol het is om het
schoolzwemmen in stand te houden. Het
kost namelijk veel onderwijstijd."
Het college van burgemeester en wethouders
van Zoeterwoude maakte vorige week bekend
volgend jaar in totaal 111.000 euro te willen
bezuinigen. Op de uitgaven voor de school
begeleidingsdienst, de logopedie en het
schoolzwemmen inclusief vervoer wil het col
lege respectievelijk 18.000, 11.000 en 12.000
euro besparen. De gemeente houdt wel geld
achter de hand voor kinderen die nog geen
zwemdiploma hebben.
De scholen hebben zich nog niet beraden op
acties om het tij te keren. Zuiderwijk: „Ik zou
willen dat ik een greintje hoop zou hebben
dat het zou helpen. Maar dat heb ik niet."
Leiderdorp laat schade herstellen
Brugklassers uit Oegstgeest loungen tijdens het lezen. Foto: Hielco Kuipers
Leerlingen Rijnlands Lyceum gedijen onder rustgevend vogelgeluid
door Annelies Karman
oegstgeest - Jongeren houden
wel van loungen en klas TiC van
het Rijnlands Lyceum houdt van
lezen. Dus is het in de stilteruim
te van het Rijnlands Lyceum in
Oegstgeest deze week niet be
paald stil. De brugklassers liggen
te lezen op de grond, knus naast
elkaar op rode kussens.
De luxaflex van de ruimte zit
dicht en vier rode schemerlam
pen op de lage houten tafels
zorgen voor voldoende licht. De
boeken die de scholieren lezen,
liggen vastgeketend aan de ta
fels, zodat ze niet mee naar huis
kunnen worden genomen.
Sommigen scholieren zijn ver
diept in hun boek, terwijl ande
ren meer aandacht hebben
voor hun klasgenoten van het
andere geslacht.
De tijdelijke loungeruimte heeft
de naam Moods Books en is
een initiatief van de Jonge Jury.
Die wil lezen stimuleren met dit
project. De lounge staat elke
week op een andere school. De
leerlingen van het Rijnlands Ly
ceum kunnen tot morgen loun
gen in de stilteruimte.
Vijf themacabines staan in de
schemerige ruimte van het
Rijnlands Lyceum. Ze hebben
nog het meeste weg van dou
chehokjes met gekleurde gor
dijnen. In elk hokje staan twee
stoelen en klinkt vriendelijke
muziek uit de luidsprekers. De
rustgevende vogelgeluiden die
uit de cabine met het thema
vriendschap komen, zijn het
beste te horen. Tirso Vedder
(12) heeft geen last van alle ge
luiden. „Als ik thuis huiswerk
maak, zet mijn zus keihard de
stereo aan. Dus ik ben het wel
gewend." Hij gaat helemaal op
in zijn boek 'Hoe overleef ik een
gebroken hart?' van Francine
Oomen. Zelfheeft hij geen ge
broken hart, hij vindt de 'Hoe
overleef ik'- boeken gewoon
leuk. „Ik lees best wel vaak. De
ze lounge is leuk, misschien ga
ik er ook na de lessen heen",
zegt Tirso. Hij wil zeker zijn
stem uitbrengen als jurylid van
de Jonge Jury.
De Jonge Jury was vroeger de
hoogste leeftijdscategorie van
de Kinderjury die elk jaar het
beste jeugdboek aanwijst. Alle
scholieren mogen stemmen, de
meeste stemmers zijn tussen de
twaalf en de zestien jaar. Voor
28 februari moeten ze hun me
ning hebben laten horen, want
de prijs wordt in april uitge
reikt.
Een jongen met blond haar tot
op zijn schouders zit in de cabi
ne met rode gordijnen, waarvan
het thema romantiek is. Er han
gen liefdesbrieven in. Hij zit on
deruitgezakt, met zijn schoenen
op de andere stoel. Mevrouw
Sluis, zijn lerares Nederlands,
vraagt hem of hij het niet leuk
vindt. „Jawel, maar ik wil dat er
een meisje bij me komt zitten",
antwoordt hij. De meisjes zitten
een paar meter verderop, aan
de loungetafels. Jongens aan de
ene kant, meisjes aan de andere
kant. Slechts een enkeling
waagt zich op het terrein van
het andere geslacht.
Lerares Sluis is trots op haar
klas. „Het zijn goede leerlingen.
Het is alleen jammer dat ze op
de middelbare school weinig
tijd hebben om te lezen", zegt
ze. Het lesuur is om. „Het is tijd
jongens", roept Sluis. Voor de
verandering maken de leerlin
gen geen haast om naar de vol
gende les te gaan. „Mag ik nog
doorlezen juf?"
leiderdorp - De gemeente Lei
derdorp gaat het kunstwerk
Gnomon in de wijk Leyhof re
pareren. Op advies van de com
missie kunstzaken en kunste
naar Nicolas Dings wordt het
kunstobject vandalismebesten
dig gemaakt. De bewonersver
eniging Leyhof had geopperd
om Gnomon te verwijderen,
omdat het er al anderhalf jaar
beschadigd bijstaat.
Het kunstwerk is in 1998 op het
Burchtplein gezet, in het hart
van de Leiderdorpse nieuw
bouwwijk. Gnomon is Grieks
voor zonnewijzer. Uit de stand
van het beeld kunnen, behalve
de tijd, ook de seizoenen wor
den afgelezen. Al snel raakte
het beschadigd. De Belgische
hardstenen vloer, de wijzer
plaat en het blauwe glas wer
den een jaar na plaatsing ver
nield. De gemeente dekte de
beschadigingen eerst proviso
risch af met hout. In 2000 werd
het kunstobject voor 10.000
gulden (zo'n 4.540 euro) gere
pareerd.
hoogmade - Het kort geding dat
Loek en Renate Post uit Hoog
made hebben aangespannen
tegen de staat, dient op 11 ok
tober. Het echtpaar eist bij de
rechter dat de werkzaamheden
vlak bij hun huis in de Bospol
der worden stilgelegd.
Op 130 meter van hun huis in
de Bospolder werken het HSL-
projectbureau en rijkswater
staat aan de omlegging van de
provinciale weg N446. Het ver
keer wordt via langgerekte ro
tondes en een viaduct over de
HSL en rijksweg A4 geleid. Aan
vankelijk was het de bedoeling
dat de N446 op 195 meter af
stand van Post, schuin over de
A4 en de HSL zou worden ge
leid.
Volgens Post, die nooit is geïn
formeerd over de veranderin
gen, zijn de werkzaamheden il
legaal. Het werk is in strijd met
de Wet Geluidhinder, het Tra-
cébesluit, het bestemmingsplan
en de verleende vrijstellingen
en bouwvergunningen.
Drdf
is'8
™]ratie van molen uit San Francisco in Hoogmadese werkplaats van Verbij nog lang niet voltooid
- In de werkplaats
taker Verbij in
wordt langzamer-
>r het ongeoefende
dat hier aan een
'ordt gewerkt. Mid-
:rkplaats worden de
zichtbaar van wat
de kap moet wor-
grootste klassieke
ter wereld: de Mur-
)len in San Francis-
de nodige vertra-
er schot te komen
ïgrijke en kostbare
>roject.
ïe jaar geleden haal-
e goeddeels vergane
3 jlles erop en eraan
tland om hem in zijn
In Hoogmade volle-
ireren. De planning
i dat hij de kap in
r van 2004 in onder-
1 terugbrengen naar
5co om het spul weer
"en op de inmiddels
j ipnderbouw van de
t operatie is intussen
öt op zijn vroegst het
it jaar.
Verbij is voorlopig nog niet
klaar met zijn klus, maar dat is
niet de voornaamste reden van
het uitstel. Hij heeft zich het af
gelopen jaar niet echt gehaast.
„We hebben het werk af en toe
zelfs stilgelegd in afwachting
van een betaling", vertelt Ver
bij. „Dat is inmiddels allemaal
geregeld. Mijn werk is betaald.
Maar voor de rest van de res
tauratie komen ze nog heel wat
geld tekort."
Toch is ook geld niet eens het
grootste knelpunt. „Er zitten
veel grote donaties aan te ko
men, dat gaat de goede kant
op." Nee, het echte probleem is
de gemeente - de gemeente San
Francisco wel te verstaan. „De
molen wordt straks eigendom
van de gemeente en ze zijn daar
als de dood om voor van alles
en nog wat aansprakelijk te
worden gesteld. Daarom gaan
ze heel erg op safe. Ze hebben
voor veel geld de constructie
van de molen opnieuw laten
uitrekenen. Die molen heeft al
honderd jaar bewezen dat die
sterk genoeg is. En nu eisen ze
ineens dat de constructie op al
lerlei punten wordt versterkt."
Het gevolg van al het gedoe is
dat de onderbouw van de mo
len er op dit moment nog net
zo bij staat als toen Verbij twee
jaar geleden de kap kwam de
monteren. Daardoor begint er
langzaam maar zeker tijdsdruk
op het project te komen. „Vol
gend jaar zomer is er in San
Francisco een grote internatio
nale milieuconferentie en ze
hebben daar het idee dat het
leuk zou zijn om de gerestau
reerde molen daarbij een rol te
laten spelen. Maar dan moet
die natuurlijk wel af zijn. Daar
om is de discussie of wij mis
schien ook maar de restauratie
van het grootste deel van de
onderbouw voor onze rekening
moeten nemen. De kans is
groot dat dat gaat gebeuren."
De reconstructie van de kap,
met daarin het hele technische
gedeelte van de molen, was
zelfs voor de ervaren Verbij een
zware klus. „Het is een enorm
studieobject geweest", vertelt
hij. „Er zat een aantal experi
mentele zaken in de molen, zo
als een windroos die de molen
automatisch op de wind moet
draaien. We weten dat ze daar
in het verleden nogal mee heb
ben zitten stoeien. Dat moet
straks goed gaan werken. De
wieken die op de molen zaten,
hebben in elk geval nooit goed
gewerkt. Daar hebben we wat
verbeteringen in aangebracht,
plus als extra veiligheid speciale
remkleppen voor het geval dat
de molen op hol slaat."
Vorige week werd in de werk
plaats een belangrijke stap ge
zet bij de opbouw van de kap.
De enorme as werd met twee
mobiele kranen op zijn plek ge
hesen, zodat nu begonnen kan
worden met de houten dakcon
structie. Wanneer de kap over
een paar maanden dan einde
lijk helemaal in elkaar zit, kan
meteen begonnen worden met
de demontage. Want de kap
kan onmogelijk in zijn geheel
op transport. Sterker nog: de
voltooide constructie kan de
deur van de werkplaats niet
eens uit. Verbij: „Hij hoeft na
tuurlijk niet helemaal uit elkaar,
we houden hem in zo groot
mogelijke stukken. Ik denk dat
we eind dit jaar wel zo ver zul
len zijn dat we hiermee naar
San Francisco kunnen gaan."
Na die tijd bleef Gnomon niet
gespaard. Het kunstwerk blijkt
populair bij skaters. Door hun
kunsten heeft de marmeren on
dergrond scherpe randen ge
kregen. Dat is weer gevaarlijk
voor spelende kinderen. Het
bestuur van de bewonersver
eniging Leyhof vond dat Gno
mon maar beter weggehaald
kan worden. Een bewoner op
perde onlangs in het bewoners-
blad dat hij er liever een vijver
met wat bomen ziet.
Dat gaat niet gebeuren. Dit jaar
nog wordt de plaat in de put
vervangen door een bronzen
exemplaar. Daarnaast wordt de
hardstenen rand rond het podi
um vervangen door een rand
van beton of granito. Deze rand
moet zo sterk zijn dat hij niet
meer beschadigd kan worden,
maar ook hoger zijn dan nu hét
geval is om het voor skaters
minder aantrekkelijk te maken
erop te springen. Wat de repa
ratie kost is nog niet bekend.
De gemeente moet nog offertes
aanvragen.
De enorme as van de molen uit San Francisco is in de werkplaats van Verbij met twee mobiele kranen op
zijn plek gehesen. Foto Henk Bouwman
door Marieta Kroft
koudekerk aan den rijn -
Inwoners van Koudekerk
kunnen in de toekomst wel
licht bovengronds in een
graf worden bijgezet. Het is
volgens wethouder De Best
de enige oplossing voor het
nijpende ruimtegebrek op de
begraafplaats aan de Hooge-
waard. Bovengronds begra
ven is in de Zuid-Europese
landen heel gewoon, maar in
Nederland vrijwel uniek.
Maar volgens het 'begraaf
plaatsadviesbureau' Genius
Loci is het in ons land 'de
begraafvorm van de toe
komst'.
Tijdens een presentatie aan
Koudekerkse politici liet W.
Hilbers van Genius Loei aan
de hand van voorbeelden in
Valkenburg (L) en Friesland
zien hoe een zogeheten gra-
vengalerij er zou kunnen uit
zien. De galerij zou kunnen
bestaan uit drie verspringen
de lagen van bijvoorbeeld
natuursteen. De hoogte is
zo'n drie meter. Een kist kan
in een ruimte van drie bij
een meter worden gescho
ven. Het blijft dan nog mo
gelijk bloemen, foto's en der
gelijke bij de kist te plaatsen.
De ruimte wordt luchtdicht
gemaakt om stank te voorko
men. Via een intern systeem
wordt het lijkvocht afge
voerd.
In tegenstelling tot een tradi
tioneel graf komt het lijk
vocht niet in het milieu te
recht. En dat is één van de
voordelen, aldus Hilbers.
Het voordeel voor Koude
kerk is vooral het kleinere
ruimtebeslag. Een graf in een
bovengrondse galerij neemt
ongeveer drie vierkante me
ter in beslag. Een traditio
neel graf vraagt ongeveer
acht vierkante meter. Verder
zijn de exploitatiekosten la
ger. De investeringskosten
zijn wel hoger dan bij een
traditionele begraafplaats.
Cijfers kan Hilbers nog niet
geven.
Wethouder De Best (wil zo
snel mogelijk van de ge
meenteraadsleden horen of
hij verder mag met het on
derzoek naar deze nieuwe
begraafvorm. Het is volgens
hem de enige mogelijkheid
voor de gemeente om zich te
houden aan een in de jaren
negentig gedane belofte aan
de bevolking van Koudekerk.
Die hield in dat de Koude-
kerkers altijd in hun eigen
dorp kunnen worden begra
ven.
