WD, D66: mes in sport Nederland 2 Omroep blijft uiterst modern Publieke omroep uit de De geheimen van de Stille Over de rijken, maar met hip tintje Kamer oneens MEDIA over toekomst omroepbestel De publieke omroep heeft zijn tijd gehad. De verzuiling is voor bij en de publieke omroepen ver kwisten belastinggeld aan con currentie met de commerciëlen. Daar komt het gerommel binnen de omroepen nog bij. Het is dus tijd voor drastische herstructure ring: één publieke omroep met drie tv-netten en vier radiozen ders volstaat. OPINIE door Margot Kraneveldt Hilversum - De Publieke Om roep (PO) bestaat 80 jaar, als we uitgaan van 1924, waarin de protestanten hun eigen radio- omroep beginnen, de NCRV. Een jaar later start de KRO, op de voet gevolgd door VARA en VPRO. De Hilversumsche Draadloze Omroep, voorloper van de AVRO, onderneemt van af het prille begin pogingen om deze omroepen in één grote na tionale omroep te verenigen, maar dat mislukt omdat de groeperingen teveel aan hun ei gen stem hechten. Het verzuil de omroepbestel van Neder land is geboren. Na de oorlog is er een nieuwe kans om één Ne derlandse omroep te vormen: de omroepverenigingen richten zich minder op de eigen doel groep en meer op het grote pu bliek Helaas lijkt het bestel dan al hopeloos vastgeroest. Het is de hoogste tijd dat er eindelijk eens een fundamentele discus sie plaatsvindt over de toe komst van 'de' PO. Nederland is grotendeels ontzuild en ont kerkelijkt, het medialandschap is veranderd, de commerciële omroepen zijn op het toneel verschenen. De huidige omroepverenigin gen verkwisten belastinggeld in een falende en onnodige po ging om met de commerciëlen en met elkaar te concurreren. De PO weet vooral jongeren en ouderen steeds mindere te boeien en wordt steeds weer opgeschrikt door schandalen. Het gaat om dik betaalde om roepbazen, schnabbelende om- roepcoryfeeën, omroepdirec- teuren die opdrachten toebede len aan produktiemaatschap- pijtjes van familieleden, om nog maar te zwijgen van vriendjes- of partijpolitiek bij benoemin gen of de gekleurde berichtge ving van het zogenaamd objec tieve NOS-journaal. Er wordt bezuinigd op de kwaliteit van programma's in plaats van op de veelheid aan managers, pz- afdelingen en ongebruikte stu dio's. De kijker herkent zich in steeds mindere mate in de identiteit van de publieke om roepen. De afgelopen jaren zijn er niet voor niets weer 500.000 leden afgehaakt. Een van de be langrijkste conclusies van de vi sitatiecommissie van de PO is dat de omroepen ook zelf niet meer in staat zijn hun doelstel lingen en doelgroepen helder té definiëren. Afschaffen Een groot deel van Nederland, en gelukkig ook steeds meer omroepmedewerkers, komen tot de conclusie dat omroep verenigingen hun langste tijd gehad hebben. Afschaffen dus en opnieuw beginnen! Wat zou er dan voor in de plaats moeten komen? 1. Er komt één omroep met drie televisienetten en vier radio zenders, die allemaal een dui delijk omschreven profiel, doel groep en taak hebben. Die pu blieke omroep moet vooral niet met populaire programma's concurreren met de commerci- elen, maar krijgt de ruimte om te focussen op kwaliteit en kan daarmee -zoals ook de Vlaamse VRT heeft bewezen- zelfs weer kijkaandeel terugwinnen. Aan het hoofd van ieder net staat een netredactie, voorgezeten door een netcoördinator. Zij ge ven samen invulling aan het netprofiel. 2. De Rijksbijdrage wordt voort aan direct aan de PO overge maakt en niet meer aan om roepverenigingen. De program magegevens worden vrijgege ven. Indien het financieel mo gelijk is, wordt de PO reclame vrij. De huidige omroepvereni gingen krijgen een paar jaar de tijd om een nieuwe rol in het medialandschap te vinden, bij voorbeeld als productiebedrijf, Oi maar krijgen geen bn»3 ten van miljoenen eu£" tinggeld mee indien mercieel gaan. j. 3. De nadruk ligt op l?1 diversiteit, plunformr® griteit en efficiency, 4n lang van de kijker sta6 aard voorop. Er komt1 E van Toezicht die de R Bestuur controleert o| ling van de netprofiel matigheid van de be.1* en financiële transpaP Raad van Toezicht v voor vijf jaar aangestï staatssecretaris na o\j!" het parlement, en vof0( brede afspiegeling va« volking. Iedere vijf jaj7 een herijking plaats Mg ken van de publieke <f door de Raad van Tofcji gering en parlement.^ Voordelen van dit ni^c sel? Geen versnipper^ over 22 grote ën kleiig pen. Minder overheaR transparantie, dus m[ naar programma's er Geen concurrentie mie commerciële omroeË teit staat voorop. Geej-r dus juist méér ruimttr i gramma's die 'identif'6 stralen, waarin kijkei[ j nen herkennen. De b| ming wordt directer du stroperig. De gekozet.J tegenwoordiging kai^| ring weer aanspreketo kwaliteit van de pub£ roep. Pleister De LPF zal zeker nieij voor het plakken van metische pleister opr wonden van het ach^q bestel, zoals veel om$ v graag willen en zoalsM en de PvdA doen. NfP gaat voor echte vemrvv een grondige herzieiB.i structuur en de taakl- van de PO. Zodat uvj belastingcenten wet komen waar ze horej. thousiaste progran die in alle genres k goede programma's^ ren, waar u en ik grai ken. L Margot Kraneveldt i.^ Kamerlid voor de LPw den haag/anp - Het publieke omroepbestel moet in de toe komst anders worden ingericht. Daarover waren alle fracties in de Tweede Kamer het gisteren eens tijdens een overleg met staatssecretaris Van der Laan. De oplossingen en alternatie ven die de partijen aandroegen, waren echter zo verschillend dat de bewindsvrouw veel moeite zal hebben consensus te krijgen. De Kamerleden voerden het de bat naar aanleiding van het rapport van de visitatiecommis- sie-Rinnooy Kan. Die conclu deerde dat de afzonderlijke om roepen goed functioneren, maar dat zij er slecht in slagen samen te werken. De parlemen tariërs konden zich allen vin den in die conclusie. Het CDA ziet als oplossing dat de omroe pen meer zeggenschap krijgen over de aansturing van het net waarop ze uitzenden. Op die manier zouden ze meer bin ding met hun leden kunnen be werkstelligen. Rinnooy Kan ad viseerde juist om de netcoördi natoren en de raad van bestuur van Publieke Omroep meer macht te geven. De plannen van Van der Laan gaan ook in die richting en bijvoorbeeld de PvdA kan zich er eveneens in vinden. De WD wil dat het be stel teruggaat van drie naar twee tv-netten. door onze mediaredactie den haag - De publieke omroe pen moeten voortaan het mes in de sportprogramma's zetten. Dat willen de regeringspartijen WD en D66. WD en D66 vinden dat de kwa liteit van de uitzendingen van publieke omroepen meer en meer achteruit holt. „Met al die sportprogramma's proberen ze hardnekkig en kunstmatig veer tig procent van de kijkers vast te houden. Terwijl ze zich zouden moeten richten op hun kernta ken zoals cultuur, drama, infor matie en actualiteiten", vindt D66-kamerlid Bert Bakker. Gistermiddag debatteerde de Tweede Kamer over de toe komst van de Nederlandse tele visie. Sport moet vooral door de commerciële omroepen wor den uitgezonden, vindt WD- kamerlid Fadime örgü. Dan kan Nederland 3 worden ge schrapt, evenals de reclame blokken op de twee overige zenders Nederland 1 en 2. Het verlies aan reclame-inkomsten valt vervolgens weg tegen het geld dat niet in de uitzendrech ten voor sportwedstrijden hoeft te worden gestoken. Volgens örgü kan ook nog worden be zuinigd op de bureaucratie in Hilversum. Op dit moment wordt een kleine 700 miljoen euro aan belastinggeld in de publieke omroepen gestopt. Coalitiegenoot CDA is mordi cus tegen. De christen-demo craten vinden dat sport „onlos makelijk is verbonden" met Ne derland 2. CDA-kamerlid Joop Atsma: „Sport hoort bij dé pu blieke omroepen. Als we dat aan de commerciëlen overla ten, zien we straks enkel nog voetbal, schaatsen en wielren nen op de televisie. Dan komen kleine sporten zoals cricket, softbal, ijshockey, turnen, bad minton en handboogschieten niet meer aan bod. Wij willen absoluut niet dat dat gebeurt." Het CDA houdt vast aan de drie publieke televisienetten. „Als de Tros uit het bestel zou tre den, ontstaat er een andere si tuatie. Maar dat is nog niet aan de orde", aldus Atsma. De grootste regeringspartij is ook nog niet zover dat de recla meblokken tussen de publieke programma's mogen verdwij nen. Maar D66'er Bakker doet zijn best zijn collega van de noodzaak daarvan te overtui gen. „De programma's van pu blieke en commerciële omroe pen lijken te veel op elkaar om dat de publieke omroepen blij ven streven naar een aandeel van veertig procent van de kij kers. En daarmee hangen de re clame-inkomsten samen. Als je de reclameblokken verwijdert, kan men zich onbekommerd richten op de programma's waarvoor de publieke, omroe pen er zijn", vindt Bakker. Hollandse glitter en glamour bij nieuwe blad Tweed Het klinkt wat weeïg, maar Tweed is de nieuwste aanwinst in het bladenschap. Tussen de glossy's en de roddelbladen door Carolyn Bandel vreeland - Over de 'royals, rich and rulers' moet het gaan. Het tweemaandelijkse blad dat werd gelanceerd, is 'niet per se vóór, maar óver de rich and fa mous, als we uitgeefster Anne- marie van Gaal mogen geloven. Op het feestje, dat in Vreeland geheel in stijl opende met een polowedstrijd, was echter heel glamourminnend Nederland bijeen. Marco Bakker dronk een glas en Catherine Keyl nam een hapje, Jort Kelder gaf tips en Regilio Tuur verklaarde de zo veelste blondine zijn liefde. Maar niemand van de aanwezi gen staat eigenlijk precies voor ogen wat voor een blad dat Tweed nu moet worden. „Geen idee. Ik kom net terug van va kantie en ik ben een buurman, dan kan ik het niet maken om niet even m'n kop te laten zien," verklaart Marco Bakker. Zijn vrouw Willleke van Am- melrooy is dan al afgehaakt, zij wordt te zeer in beslaggenomen door haar rol in de mediasoap Het Glazen Huis. „Willeke moet teksten leren, dus die zit thuis." En zo waren er meer buurman nen en -vrouwen die gezellig even langskwamen op het paar- denfokcentrum Groot Kantwijk, dat ruimhartig ter beschikking was gesteld door één van Neer- lands bekendste makelaars, Cor van Zadelhoff. Want: ons kent ons. Of zoals de buurvrouw van stroomopwaarts zegt, die niet zo nodig met haar naam in de krant hoeft: „Ik kom ook ge woon even langs. Ze vroegen of ik mijn tweedpakje wilde aan doen, maar dat staat zo truttig." De dresscode was cocktail, maar dat voorschrift werd niet door iedereen serieus geno men, zo merkt modekoning Re gilio Tuur op. „De heren had den toch wat beter hun best mogen doen." Glamourlady Ju- liëtte Vossen doet daarentegen haar reputatie eer aan: „Ik draag Christian Lacroix, wil je ook weten welke schoenen ik aanheb?" Maar er was ook plek voor het serieuzere werk: er moest een nieuw blad gelanceerd worden. Uitgeefster Annemarie van Gaal heeft haar sporen verdiend in Moskou, waar ze Independent Media stichtte. In tien jaar tijd zette ze er bladen als Playboy, Yes, Cosmopolitan en Marie Claire in de markt. Tegenwoor dig heeft ze behalve haar uitge verij AM Media ook een mode winkel in de Amsterdamse PC Hooftstraat. „Maar het tijd schriftenvak zit me in hart en nieren," zegt ze. Eerder lan ceerde ze al AM Magazine, maar het werd tijd voor een nieuw blad. Is daar nou echt een markt voor? De schappen barsten haast uit hun voegen van de nieuwe bladen, zoals Pulse en Linda, en nu dus Tweed. „Maar er gaan veel meer bladen van de markt dan erbij komen," zegt Van Gaal. Ze heeft goede hoop voor Tweed. „Er is genoeg ruimte voor dit blad en ik ver wacht dan ook dat de oplage van tachtigduizend stuks zal worden verkocht," aldus Van Gaal. Maar we hadden toch ook al Miljonair? „Dit blad is an ders. Tweed past in het tijds beeld van nu. Het gaat over de vorstenhuizen, maar met een hip tintje." PC Hooftstraat Naar de stellige overtuiging van Van Gaal moet een blad een duidelijk profiel hebben. Voor de borrelende gasten, is echter nog niet helemaal duidelijk wat ze van Tweed moeten denken. Een meneer in pak met krijt streep: "Mijn vrouw koopt vaak in Annemaries winkel in de PC Hooftstraat en daarom ben ik uitgenodigd. Maar ik moet het eerst maar eens lezen." Het blad is volgens Van Gaal voornamelijk gericht op vrou wen, maar ze sluit niet uit dat ook mannen zich zullen scha ren onder haar lezers. Het eer ste nummer glimt ons in elk ge val tegemoet met artikelen: over Prinses Caroline van Monaco, de Windsors, jetsetter Jemima Khan en consorten. De publieke omroepen raakten de afgelo pen twaalf jaar bijna een kwart van hun leden kwijt. Door de zendercoördinatie hebben ze bovendien minder greep op de programma's die ze uitzenden. Toch heb ben de verenigingen nog volop bestaans recht. OPINIE door Kees Klop Hilversum - Er zijn twee goede redenen voor verscheidenheid in de media. Om te beginnen eist democratie dat de min derheid bij de volgende verkiezingen meerderheid moet kunnen worden door kiezers te overtuigen met argumenten. Naast de visie van de regering moeten ook andere visies op het algemeen be lang in discussie kunnen worden ge bracht en dat kan het best via media met verschillende achtergronden. De tweede reden heeft ermee te maken dat de media niet alleen berichten en meningen weergeven over politiek, maar ook over maatschappelijke en per soonlijke kwesties. Over zulke kwesties van goed en kwaad zijn we het niet eens. Niemand kan het morele gelijk in pacht hebben. Ook over maatschappelijke en persoonlijke kwesties moeten dus meer dere opvattingen naar voren kunnen worden gebracht. Deze twee redenen voor verscheiden heid in de meningsvorming hebben in Nederland altijd geleid tot verschil tus sen de landelijke kranten en tussen de landelijke omroepen, regionaal ligt het anders. Die verschillen zijn er nog steeds. Ze kunnen worden beschreven met etiketten als liberaal (NRC/Handels- blad, AVRO), rechts (Telegraaf), populair (Algemeen Dagblad, TROS), links of pro gressief (VARA, VPRO, Volkskrant) en christelijk (EO, NCRV, KRO, Trouw, Re formatorisch dagblad, Nederlands Dag blad). BhJN is typisch hedonistisch. Daarnaast is er nog een kleinere islami tische, hindoeïstische, humanistische en boeddhistische omroep. Wel denk ik dat er wat concentratie zou kunnen plaatsvinden. Zeker als de wet gever dat beloont in plaats van straft met verlies van zendtijd. Dat neemt niet weg dat verscheidenheid nodig blijft, vanwege de twee hoofdredenen die ik genoemd heb. Per saldo vind ik het om roepbestel een interessant palet van po litieke, maatschappelijke en persoonlijke NCRV-voorzitter Kees Klop. Archieffoto: Ton Kastermans verscheidenheid. Voor de leden is het van grote betekenis dat zij zo aan het discussieplatform van de samenleving kunnen deelnemen, dat is een belangrij ke erkenning. Voor de samenleving is het van enorme betekenis dat er een openlijke discussie plaatsvindt over deze morele opvattingen. Denk maar aan de actuele discussies over de islam. Die dis cussies hebben alleen zin als ze met de moslims worden gevoerd en niet alleen óver hen. Dat is de enige mogelijke grondslag voor maatschappelijke cohe sie. Bij mijn eigen omroep, de NCRV, oefe nen de leden daadwerkelijk invloed uit op het programmabeleid. Bij de colle ga's is het niet anders. Die verenigingen dragen uit contributies en abonne mentsgelden ook nog eens miljoenen bij aan de programma's. Zij betalen de sala rissen van hun bestuurders zelf en be oordelen de hoogte daarvan ook zelf. Samen hebben de omroepverenigingen thans 3,2 miljoen leden, die meestal een huishouden met meerdere personen achter zich hebben staan. Daarnaast zijn er nog enkele honderdduizenden men sen die wel abonnee zijn of een pro grammablad kopen, maar geen lid zijn. Zij zijn bij de laatste telling van het aan tal omroepleden, anders dan tien jaar geleden, niet meegeteld. De geconsta teerde daling is dus deels kunstmatig omdat deze categorie is weggelaten. Al les bij elkaar geteld hebben de omroep verenigingen een fors draagvlak. Groter dan de ANWB, de Consumentenbond of Natuurmonumenten. De kleinste om roepvereniging, de VPRO, heeft in zijn eentje meer leden dan alle politieke par tijen bij elkaar. Omroepverenigingen zijn een uiterst moderne vorm van bur gerinitiatief, die we ook wel civil society noemen. Net-coördinatie Jongeren voelen de noodzaak van steun aan een vereniging minder, omdat zij opgegroeid zijn met de vanzelfspreken de aanwezigheid van door reclame en sponsoring gestuurde voorzieningen. Van commerciële omroepen tot dance- spektakels. Van de commercie raak je echter wel verzadigd, maar niet tevre den. Jongeren worden vooral gebonden door de aan programma's verbonden internetpagina's en het door evenemen ten van omroepen te bezoeken. Natuurlijk bedient een omroep niet al leen zijn eigen leden, maar ook het alge mene publiek. Netcoördinatoren en om- roepdirecteuren maken daartoe afspra ken per televisienet over de beste pro grammering. Werden beide partijen tot voor kort nog al eens tegen elkaar uitge speeld, tegenwoordig is het in Hilver sum veel meer gebruik geworden om gezamenlijk verantwoordelijkheid per net te nemen voor programmering en programmaproductie. Er is wat dat be treft sinds de visitatie door de Commis sie Rinnooy Kan wezenlijk iets aan het veranderen. Zo hoort het ook, visitaties zijn er om van te leren. Op de eerste plaats door de betrokkenen zelf. Deze gezamenlijkheid is in een pril stadium en moet kunnen uitgroeien. De regering en de Tweede Kamer, die deze week over de omroep praten, moeten daarom afzien van verstorende ingrepen. De ver houding tussen de raad van bestuur van de publieke omroep en de netcoördina toren aan de ene kant en de omroepver enigingen aan de andere kant moet niet in een machtsstrijd veranderen doordat één van beide teveel macht krijgt. Kees Klop is voorzitter van de NCRV en van het Overleg van Omroepverenigin gen. Anthony Copping in West Papua. Foto: GPD/PR Amsterdam - Hij schat dat hij de laatste vijftien jaar twee- tót driehonderd verschillende ei landjes in de Stille Zuidzee heeft bezocht. Platenproducer Anthony Copping, een Brit die al zijn halve leven in Australië woont, is naar eigen zeggen 'verslaafd' aan de natuur, de cultuur en vooral de muziek die gemaakt wordt in het groten deels nog geïsoleerde gebied. „Het voelt altijd alsof ik weer thuis kom." Vanavond is Copping bij Natio nal Geographic Channel te zien in de eerste aflevering van de boeiende, tweedelige docu mentaire The last voices from heaven. De film is een verslag van de trips die de muzikale ontdekkingsreiziger maakte voor de opnamen van de gelijk namige cd die inmiddels in de winkels ligt. Het album bevat traditionele zang, zoals heilige, rituele muziek en liederen voor de doden, afkomstig van de 'vergeten' Melanesische eilan den ten noordoosten van Au stralië. Ook Nieuw-Guinea, de Solomon eilanden, de Fiji eilan den en Nieuw-Caledonië beho ren tot deze eilandengroep, waar meer dan 1200 talen wor den gesproken. Het opnemen van Melanesi sche muziek is voor Copping zo'n beetje een missie gewor den. Eerder bracht hij de cd Si- va Pacifica uit, en hij heeft al weer plannen voor een volgen de plaat. Ondanks de grote po pulariteit voor wereldmuziek van tegenwoordig, is deze mu ziek eigenlijk 'vergeten", aldus Copping, even over voor een bezoek aan zijn familie in Enge land. „In het gebied verandert ontzettend veel, veel stammen verkeren in een hevige crisis. Jonge mensen keren zich af van de oude tradities en richten zich op het westen. Ze horen liever rock en reggae dan hun eigen volksmuziek, ze zijn er niet trots op. Met de oude men sen sterft deze muziek in rap tempo uit, want het wordt vrij wel nergens doorgegeven. Als we het niet opnemen, sterft het uit. Eeuwig zonde en erg triest. Eén stamhoofd die ik bezocht, zat te huilen omdat ik bij zijn stam maar tien nummers op nam. Hij besefte dat alle tradi tionele muziek met hem zou verdwijnen." Copping raakte eind jaren tach tig gefascineerd door de Mela nesische muziek. „Ik woonde net in Australië toen er een coup werd gepleegd op Fiji. Vanwege de instabiele politieke situatie ging niemand er meer naar toe en de prijs van de tic kets kelderde. Dc geloof dat het me vijftig dollar kostte om er te komen. Ik reisde er rond en raakte diep onder de indruk van de muziek die ik er hoorde. Terug in Australië wilde ik wat van die platen kopen, maar ik kon nergens iets vinden. Er was niets. Toen al ontstond het idee om er ooit iets mee te gaan doen." Begin 1992 werd die gedachte wat concreter, toen hij als pro ducer een plaat opnam met The Black Brothers, een band uit West-Papoea die eigentijdse bewerkingen speelt van tradi tionele muziek. „Op dat mo ment besloot ik op reis te gaan, op zoek naar inheemse klan ken. Het was nogal een naïeve expeditie, ik nam op wat ik te genkwam." Vrij snel na het voltooien van die redelijk succesvolle plaat ging Copping op zoek naar sponsors voor een nieuw pro ject. Hij kwam in contact met National Geographic Channel en de plannen voor een film waren een feit. Het zou nog een jaar of twee duren tot die vol tooid was. Wie de film ziet, be grijpt waarom het zo lang moest duren. Niet alleen reist hij af naar de meest a plekken op de meest i eilanden, hij wordt oojg derd door stammenh lities in het onrustige poea, uitbarstende vu cyclonen en de niet al operatieve inheemse die hem achtereenvol )p dreigt met speren, bo en revolvers. Als het u13 om het vertrouwen vaP volking te winnen, ne e noodzakelijke onderh 3 gen met de stamhoofi 'r vele dagen in beslag. Maar de reis was voorsi meer dan de moeite tfei hoop dat deze plaat k gen tot het zelfbewus^' deze mensen als ze zi e westen belangstelling e voorhün cultuur." nummer dat hij tijdeijy filmde reizen heeft gq 1 staat overigens niet of -1 „Het was een klaagza begrafenis. Dat momita intiem dat ik niet durlTe Monique Brandt National Geographic The last voices from h"* vanavond, 22.00 uur'ü

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 22